ORANJE: VERDIENDE LOON
"ff:
"Vreselijk slecht gespeeld"
Zouden er nog
elj over zijnr
weet
Nederlands elftal?"
was
Voetbalschandaal tegen Tsjecheneinde van tijdperk
"Dit is toch wel echt
ONDERDAG 17 JUNI 1976
ZAGREB - George Knobel
zocht niet naar excuses voor het
fiasco. "We hebben vreselyk
slecht gespeeld, de Tsjechen
waren beter, dus verloren we
verdiend. Ik zoek dan ook niet
naar uitvluchten. Al had die
tweede goal van Tsjechoslo wa-
kije natuurlek nóóit mogen
worden toegekend. Johan
Cruijff werd immers op het
middenveld ongestraft gegre
pen. voordat zij die beslissende
aanval inzetten".
Johan Cruijff was ook zo reëel
om toe te geven dat hij had ge
faald. De anders zo kapitale
voetballer "Ik had net zo goed
niet mee kunnen doen. Ik was
waardeloos. Maar geen één was
er bij ons goed. En vraag me nou
niet hoe dat kwam, want dat
weet ik ook niet. We werkten er
allemaal keihard voor - dat wel
maar het liep gewoon niet.
Geen moment".
Wim van Hanegem: "Een ploeg
die goed kan voetballen - zoals
wij - moet ook goed kunnen
knokken, wil het in de finale
komen. Maar niet iedereen bij
ons knokte er werkelijk voor.
Sommigen wilden mooi spelen.
En daar kocht je nu niets voor.
Nee, we hebben moeten vech
ten ep dan hadden we in de
eindstrijd weer mooi kunnen
voetballen".
Wim Suurbier: "Ik wist van te
voren dat het ontzettend zwaar
zou worden. En nu wij onze dag
niet hadden en de Tsjechen veel
beter voetbalden dan de mees
ten van ons hadden gedacht
vond ik het dus niet vreemd dat
we werden uitgeschakeld".
Waarop de Ajacied in dezelfde
trant als Van Hanegem rede
neerde: "Als je zo'n partij wilt
winnen, moet je er wel met z'n
elven voor knokken".
Johnnie Rep, een van de stunte
laars die er bepaald niet voor
vocht: "Ik geef het toe, ik was
niet fel genoeg. Dat ik werd ge
wisseld vond ik dan ook wel te
recht. Maar aan de andere kant:
er kwamen er nog wel een stel
letje in aanmerking om er uit te
worden gehaald. Waarom nou
uitgerekend ik?"
Piet Schrijvers: "Dat eerste
doelpunt? Doordat er spelers
voor me stonden, zag ik de bal te
laat. Ik raakte hem nog wel,
maar niet genoeg".
Nog eenmaal Johan Cruijff:
"We zijn volledig ontluisterd".
SP Q??
- Uiteraard werd de
het fiasco tegen de
aan George Knobel
"Heeft uw ontslagaan-
iets met deze afgang te
Het antwoord van
kwam onmiddel
lijk: "In géén geval. Trouwen:
piemand van de spelers weet e
nog iets van. En al zou dat wt
het geval zijn geweest, dan nog
ou het geen invloed hebben
|gehad. Ik heb immers met echte
brofs te maken",
finderdaad bleken sommige
[spelers nog niet op de hoogte
■net het feit dat George Knobel
|de KNVB de rug toekeert. Wim
Hanegem: "Is dat zo? Nou,
ïmer. Want je weet nooit wat
yoor knakker er voor hem in
plaats komt".
Overigens telde de Oranjekolo-
Inie wel degelijk voetballers die
[precies wisten hoe de vork met
[Knobel in de steel zat. Wim
Suurbier bijvoorbeeld. De Aja-
[cied: "Ik heb het al lang ge
hoord. En meerderen wisten
het Maar uiteraard heeft het de
stemming in het trainingskamp
niet beVc nvloed. Ben je gek.
|Had je nu heus gedacht dat wij
zoiets van streek zouden
[raken? Kom nou".
Ook Johan Cruijff hoefde je
óver de zaak-Knobel niets meer
te vertellen. De vedette die gis
teravond geen vedette was,
wilde er ook even op ingaan.
"Er heeft in kranten gestaan dat
ik zou hebben gedreigd om niet
voor het Nederlands elftal te
spelen, indien Knobel wegging.
Maar dat is nogal overdreven.
De tijd van dreigen is voorbij.
Iets anders is dat ik inderdaad
volledig achter Knobel sta. Dat
Oranje blijf uitkomen,
heeft ook wel degelijk iets met
de zaak te maken. Kijk, als
Knobel vertrekt wil dat niet
perse zeggen dat ik dan"ook ga.
Klaar de manier waarop Knobel
de KNVB uit elkaar gaan,
moet me toch wel een beetje
zinnen. Het gaat om "de mar
A-aarop", als je begrijpt wat ik
bedoel. Maar morgen (donder
dag) wordt weer over de zaak
gesproken. Dan zullen we het
ook hebben over de wereld
kampioenschappen in Argenti-
ié. Of ik daar bij ben of niet".
George Knobel weer "Deze
nederlaag betekent voor
intens triest afscheid a
het Nederlands elftal. Hoewel
r zijn - om het zo maar eens uit
te drukken - nog een paar ope
ningen. Er is nog een kansje dat
ik blijf Maar dan moet er bij de
bond beslist het een en ander
veranderen Dat wel".
Jacques Hogewoning, de vc
zitter van de sectie betaald
voetbal; "Na dit toernooi zullen
we opening van zaken geven.
We vinden het niet nodig om dit
nu al te doen. Er is op het ogen
blik al ellende genoeg".
En daarna: "Ik heb Knobel
Cruijffopdeman afgevraagd of
zij het nieuws in de openbaar
heid hebben gebracht. Maar
beiden ontkenden dit ten stel
ligste."
Johan Cruijff: "Met de hand op
mijn hart, ik hèb het niet ge
daan. Overigens weet ik wel wi< I
het is geweest. Maar niet ie
mand uit ons trainingskamp".
AGREB - Met negen spelers beéin-
igde Oranje gisteravond de strijd,
us was na afloop scheidsrechter
live Thomas uit Wales een veelbe-
troken man in de Nederlandse
eedkamer.
>han Neeskens, die de eerste rode
aart (terecht) kreeg voorgescho
old: "Geloof me. ik wilde een ge-
tone sliding maken. Maar doordat
ie kerel ineens kopte, raakte ik
tm vol. Goed, ik had mijn been wel
at hoog, maar toch vond ik het be-
ist niet terecht dat ik er uit werd
(zonden. Trouwens, bij andere
vertredingen van anderen deed
ij verdomme zijn ogen dicht. Er
aren er wel grovere dan die van
ij". Al metal moet Johan Neeskens
iterdag de troostwedstrijd in Za-
reb missen.
k>Jc rood dus voor Wim van Hane-
em. De Feyenoorder: "Clive Tho-
las pakte mij zoals hij Feyenoord
e<is tegen Benfica in de Europa
hip heeft gepakt. Toen ik geel
reeg, moest ik bij hem komen.
Jaar dat verrekte ik toch mooi. Er
taat ook nergens in de reglementen
at je zoiets moet doen". Ai met al
loet Wim van Hanegem zaterdag
e troostwedstrijd in Zagreb mis-
ohan Cruijff praatte weer eens te-
eei tegen de arbiter en dat leverde
Vm het geel op En al blijft Knobel
'ardnekkig volhouden dat de gele
aart die zijn aanvoerder destijds
in Amsterdam tegen Polen opliep
niet meer geldt, de UEFA denkt er
anders over.
Johan Cruijff: "Ik heb alleen tegen
die scheidsrechter een paar keer ge
zegd' "Doe nou eens wal aan dat
tijdrekken van de Tsjechen? Mag ik.
Als aanvoerder, bedoel ik. Door dat
tijdrekken konden die lui ook steeds
weer op adem komen en omdat ze
na de rust kapot zaten, trachtte ik
dat te voorkomen. Maar mister
Thomas deed mets aan dat tijdrek
ken en trakteerde mij wel op geel".
Al met al moet Johan Cruijff zater
dag de troostwedstrijd in Zagreb
Trouwens, wie weet is hij dan met
eens meer in Joegoslavië. Cruijff:
"Ik denk er sterk aan om eerder te
vertrekken. Ik heb mijn kinderen
immers al zo lang niet meer gezien".
Wim Rijsbergen en Wim Suurbier
zullen zaterdag ook niet van de par
tij zijn. De Feyenoorder: "Ik kreeg
een geweldige tik tegen mijn enkel.
Ik moést er wel uit. Maar ik genees
snel, dus misschien ben ik zaterdag
weer fit. Maar of ik dan voetbal?
Het heeft immers toch geen zin
Wim Suurbwr: "Ik kreeg uitgere
kend een tik tegen de enkel waar ik
de laatste tijd al zo mee tob. Het is
i'oLstrekt uitgesloten dat ik zater
dag speel". En daarna, lachend:
"Zouden we er zaterdag nog wel elf
over hefiberC"
George Knobel, die de woorden
hoorde: "Mij ook. Ik heb geen Ne
derlands elftal gezien".
Karol Do'oias, de machtig sterke
Tsjech: "We hadden in het eerste
half uur al met 3-0 voor kunnen
staan. Op een gegeven moment
dacht ik: "Dit is toch echt wel het
Nederlands elftal waar we nu tegen
spelen? Ze brachten er immers
niets van terecht".
Vaclav Jezek weer "Deze wed
strijd was voor de spelers niet al
leen lichamelijk een loodzware op-
geve. maar ook psychisch, opgave
ik geloof dat wij mentaal sterker
waren". George Knobel' "Dat was
zo. De Tsjechen vingen alle klap
pen - die Pollak eruit, een bal in
eigen doel- prachtig op".
Waarop Wim Suurbier de bonds
coach een schouderklop gaf en
grinnikte: "Ach jah, verliezen moet
je ook eens meemaken"
UiiMiüaMtiriïfc
Piet Schrijvers zweeft vergeefs. De door Ondrus ingekopte bal verdwijnt in het doel.
In de Tsjechische kleedkamer een
glunderende Vaclav Jezek: "Ik heb
louter lof voor mijn jongens. Ze
hebben een geweldige inzet ge
toond, vormden een krachtig col
lectief. Al ben ik wel zenuwachtig
geweest, hoor. In het eerste halfuur
was ik optimistisch, toen Pollak er
uit werd gestuurd - dat was voor
ons een geweldige klap - zag ik het
helemaal niet meer zitten, maar
toen daarna ook Neeskens moest
afhaken, ging ik er weer in gelo-
Met een fijn glimlachje stelde de
charmante Tsjech daarna dat zijn
ploeg verdedigend Nederlands had
gespeeld (lange passes, geen risi
co's), en aanvallend Tsjechisch, dus
met korte tikjes voetballend. Hij:
"Dat vond ik op dit ontzettend
zware veld de beste manier". JEn
daarna- "Nederland is me over
igens wel tegengevallen".
Geen finaleplaats maar een afgang. Het Nederlands elftal,
zoals dat dagenlang kibbelde en door tweespalt en door
hebzucht werd verteerd, kreeg gisteravond zijn verdiende
loon en niemand die de Tsjechen hun victorie misgunde.
Zelden is een voetbalwedstrijd zo geladen geweest met
dramatiek, agressie en teleurstelling. Dramatiek in de vorm
van drie weggestuurde spelers (Pollak aan Tsjechische
zijde en Neeskens en Van Hanegem) alsmede een in eigen
doel geschopte bal van Ondrus. Agressie in de voiVn van
provocerende Oranje-klanten, die door de tegenstander
met meer dan gelijke munt werden terugbetaald. Een tele
urstelling om een verloren finaleplaats, die het einde van
het Nederlandse topvoetbal-tijdperk lijkt te hebben inge
luid. Zelden hebben Nederlandse voetballers zich slechtere
verliezers getoond. En zelden werd een favoriet dieper ver
nederd.
Honderdtwintig barre, onder er
barmelijke weersomstandigheden
wegtikkende minuten, hebben
Tsjechoslowakije de sensatie ge
bracht de wondervoetbalnatie Hol
land te ontluisteren. Te zeker zijn
Cruijff c.s. van de triomf geweest.
Te hovaardig heeft de vice-
wereldkampioen de huid verdeeld
alvorens de beer was geschoten. En
te weinig heeft men zich met de
tegenstander zelf beziggehouden.
Toen de strak leidende Brit Clive
Thomas gisteravond na negentig
minuten en twee keer een kwartier
verlengen inrukken gaf, had Tsje
choslowakije zich terecht als fina
list aangemeld. En niemand die de
3-1 uitslag géén gerechtigheid
wilde moemen. Tenslotte kon
Oranje bij de negentigste minuut
slechts op een mazzeldoelpunt bo
gen en tenslotte scoorden de Tsje
chen in overtime nog twee echte
doelpunten. Een striemand fluit
concert begeleidde Johan Cruijff,
die zich als anti-ster gedroeg bij zijn
afgang. Het bevestigde het ver
moeden dat al datgene dat Neder
land in West-Duitsland opbouwde
in twee uur werd teniet gedaan. Het
met bakken neersuizende hemel
water vormde de passende entou
rage. Die weersomstandigheden
waren in het nadeel van Oranje. Het
spel, waarmee Nederland de we
reld in 1974 tijdens de WK verbaas
de, is er op gebaseerd de bal in de
ploeg rond te laten gaan. Het wordt
echter aanzienlijk bemoeilijkt,
zodra de grasmat "minder snel
wordt". Iets anders is het dat er
sinds 1974 door het buitenland heel
wat studies van Oranje's zoge
naamde totaalvoetbal zijn gemaakt.
Via filmmateriaal is die kennis tot
in heel Europa uitgedragen met alle
gevolgen van dien. Een ploeg als de
Tsjechische gaf bijvoorbeeld giste
ren in het drijfnatte Dinamo-
op het middenveld draafden Jan
sen, Neeskens en Willie van der
Kerkhof achter hun tegenstanders
aan in plaats van andersom of vlo
gen de verwensingen over en weer.
Dat werd nog erger toen de boom
lange Tsjechische libero Undrus de
bal uit een vrije trap van Panenko
achter Schrijvers kopte (1-0). Het
nam nog meer toe toen Schrijvers
ternauwernood een volgende tref
fer voorkwam (uitbraak Masny) en
Van Kraaij het schot van Moder op
centimeters voor de doellijn tegen
hield. Zonder dat er een Neder
landse mogelijkheid tegenover kon
worden gesteld, kwam Neeskens
met geluk als winnaar uit een situa
tie van drie tegen twee en liet de
afgang zich meer en meer aanzien.
Rijsbergens blessure bracht Van
Hanegem alsnog in het veld. Kno
bel verbaasde door zijn meest dy
namische middenvelder Neeskens
als voorstopper terug te roepen.
Niet dat Van Hanegem een slechte
wedstrijd speelde. Willem offerde
zich op, sloofde op het voor hem in
het bijzonder zware veld wat hij
maar kon. Maar ook hij kon niet
voorkomen dat de Tsjechen de zaak
onder controle hielden. In het
tweede bedrijf was dat niet meer
het geval. Oranje provoceerde in
die penode openlijk en de Tsjechen
verloren zich in te harde acties. Pol
lak werd het eerste slachtoffer van
Clive Thomas. Eerst nam hij de
voorgeschreven afstand niet in acht
bij een van Cruijffs vrije trappen en
het tweede geel betekende automa
tisch rood nadat hij Neeskens plat
legde. Knobel had inmiddels Rep
voor Geels gewisseld, welke spits
acht minuten na de mutatie voor
het eerst aan de bal kwam en me
teen het geluk smaakte dat Ondrus
zijn voorzet achter Viktor schoof:
1-1. Daarna ontrolde zich de meest
dramatische episode. Neeskens
ging zich meedogenloos te buiten
aan de schenen van Nehoda. Het
rood van Thomas was er vrijwel
onmiddellijk. In de als maar harder
wordende slijtageslag pakten Jan
sen en Rensenbrink het lekkers
Van Hanegem niet uit en was een
verlenging onvermijdelijk. In die
overuren zeurde Van Hanegem
tegen Thomas, die opnieuw rood
greep toen deze weigerde bij hem te
komen. Knobels negental verloor
de slag definitief toen Thomas Pa-
nenko's aanslag op de benen van
Cruijff tolereerde. Prompt namen
de Tsjechen de aanval over. Vesely
lag al op snelheid, juichend sloeg
Nehoda de bal met het hoofd achter
Schrijvers: 2-1. Dezelfde Vesely
verzorgde nog een derde treffer.
Maar die was al niet belangrijk
Resumerend: Cruijff c.s. hebben
een harde les gehad. Dagenlang is
er gedreind over interne problemen
zonder zich met de wedstrijd tegen
de Tsjechen bezig te houden. De
straf bleef niet uit. Het kostte
Oranje de finaleplaats en de spelers
het vermogen waar ze al zo vast op
hadden gerekend. Geen sterveling
die er rouwig orn kon doen. Dit was
een schandaal voor de hele wereld.
Het einde van een voetbaltijdperk.
Voor sommigen de hoogste tijd om
zich diep te gaan schamen.
stadion niet alleen bij vlagen knap
imitaties ten beste van het Neder
lands voetbal, men had tevens ook
heel wat middelen ter beschikking
om het een en ander te beteugelen.
Daar komt verdér bij dat Vaclav Je
zek driejaar in Den Haag stage liep.
Niettemin moet in de eerste plaats
het zware veld verantwoordelijk
worden gesteld voor de minder
goede prestaties van Oranje. De
"trage bal" was er de oorzaak dat
het Nederlandse balverlies ontstel
lend groot was. Het overkwam Van
Kraaij (Schrijvers alert), het over
kwam Rep (Schrijvers voor de voe
ten van Masny) en het overkwam
Jansen (ingreep Suurbier). Het
overkwam vrijwel elke Neder
landse voetballer en het was er
'tegen de kort dekkende Tsjechen
met hun grote loopvermogen de
oorzaak van dat er een ronduit
slechte show werd opgevoerd.
De Tsjechen dwongen Nederland
tot breedtespel. De haast en de on
nauwkeurigheid die daaruit ont
stonden. drukten Oranje allengs
dieper weg in het drijfzand. Alzo
haalde Tsjechoslowakije in een
tijdsbestek van nog geen kwartier
alle franje uit het Nederlandse spel.
Cruijffs solo's mislukten, Rensen-
brink kwam niet los van Pisanik en
Ondrus heeft de
bal in eigen doel
De fa-
Cruijff
doelman
Viktor gaat te-
neergeslagen
naar de grond.
