Regering aarzelt met besluit
over toekomst Oosterschelde
Trouwe klanten geven roken op
Buitenom
Binnendoor
^BESEBkinZOllli
Toch kans op dijkverhoging?
Ambtenaren boos over
bezuinigingsplannen Minder jongeren
Lubbers ivil beperkte
groei van Maasvlakte
ZATERDAG 12 JUNI 1976
PAGINA 7
Groei uit sigaret; sigaar wint veld
DEN HAAG Voor de siga-
rettenfabrikanten en -winkeliers
is in Nederland de gToei uit de
markt. In de periode van maart
1975 t/m februari 1976 is de
hoeveelheid sigaretten die werd
gebanderolleerd gelijk gebleven
aan die in de voorafgaande pe
riode van twaalf maanden.
Volgens het vakblad „De Ta
baksdetailhandel", uitgave van
het Bureau voor de Tabaks
detailhandel, is een belangrijke
oorzaak, dat men het roken is
gaan staken of minder is gaan
roken. In de sigarenzaken con
stateert iedereen, dat voorheen
trouwe klanten het roken heb
ben opgegeven. Een belang
rijke rol speelt ook de daling
van de Duitse sigarettenaan-
kopen in de Nederlandse grens
plaatsen.
Bij de kerftabak is de ont
wikkeling ongeveer gelijk aan
die bij de sigaretten, maar het
sigarenverbruik is in 1975 met
vier miljoen stuks toegenomen.
Het is volgens het vakblad ech
ter nog te vroeg om te zeggen.
dat de „sigaar in de lift zit".
Onder meer door de prijsver
hogingen van sigaretten, shag
enz. is de geldomzet van de
sigarendetailhandel in het af
gelopen jaar nog met 12,4
gestegen van 2,6 miljard naar
2,81 miljard gulden.
Er werden in de periode van
maart 1975 t/m februari 1976
ruim 23,4 miljard sigaretten in
ons land gebanderolleerd tot een
waarde van ruim 1,9 miljard
gulden. Voorts werd ruim 14,3
miljoen kg kerftabak gebande
rolleerd tot een waarde van
ruim een half miljard gulden.
Het aantal gebanderolleerde si
garen bedroeg in totaal 1,2 mil
jard stuks.
DEN HAAG SP) Een half-open dam in de Oosterschelde
gaat zóveel geld kosten dat het kabinet-Den Uyl ook gisteren
niet de knoop heeft kunnen doorhakken. Een beslissing of, en
zo ja hoe de Oosterschelde moet worden afgesloten is tot hal
verwege volgende week uitgesteld. Minister-president drs. J.
M. den Uyl deelde gisteravond na afloop van het kabinetsbe
raad, dat twee uur lang aan de Oosterschelde was gewijd, mee
dat Rijkswaterstaat opnieuw de mogelijkheid van openhouden
met verhoging van de bestaande zeedijken heeft doorgelicht.
Maar hij weigerde meer te zeggen te geven of er vóór 1985 en ten kos-
dan dat hij met de constatering dat te van maximaal 2,7 miljard gulden
een waterdoorlatende dam belang- in de monding van de Oosterschel-
rijk duurder is dan een dichte dam de een half-open dam kan worden
én belangrijk duurder dan volledig gebouwd die een deel van de eb- en
openhouden nog niet de suggestie vloedbeweging kan doorlaten en
had willen wekken dat de besluit- daarmee zowel de veiligheid van de
vorming de kant van een open Oos- Zeeuwen tegen stormvloeden gar an-
terschelde uitgaat. deert als het unieke milieu van de
"De financiële consequenties zijn Oosterschelde behoudt,
niet nieuw", benadrukte Den Uyl, Oorspronkelijk gingen de gedach-
"maar mag het kabinet er eventjes' ten uit naar een afsluiting door
de tijd voor nemen?" middel van open caissons op de be-
De regering is bezig een belofte staande ondergrond, die by extreem
aan de Tweede Kamer, gedaan in hoog water gesloten zouden kunnen
worden, maar toen begin dit jaar-
bleek dat deze oplossing te duur werd
schakelde Rykswaterstaat over op
een studie naar een dam van py-
lers die met putten op de diepe,
vastere ondergrond verankerd zou
den worden.
Ook deze oplossing blykt enkele
miljoenen guldens duurder dan de in
november 1974 afgesproken marge.
Premier Den Uyl zei dat het de
bedoeling is dat de Tweede Kamer
de Oosterschelde-beslissing van het
kabinet nog voor het zomerreces,
over twee weken, kan bespreken.
Vertrouwen "ernstig geschokt
De aanhoudende droogte
bracht deze Zeeuwse boer in Kloe-
tinge ertoe, zeer vroeg ruiters
van gemaaid klavergras te plaat
sen. Normaal gebeuren deze werk
zaamheden om hooi te winnen
meestal in juli.
DEN HAAG „Verbaasd en ver
ontwaardigd" zijn de ambtenaren
over de plannen van het kabinet-
Den Uyl om het mes te zetten in de
pensioenen en de ziektekostenrege
ling van het overheidspersoneel.
„Schandeiyk", vindt Jaap van Dijck,
voorzitter van de ABVA. „Er zyn
grenzen aan wat redeiyk is. Die
grenzen worden overschreden als de
rechtspositie van de ambtenaren
eenzijdig door een werkgever (in dit
geval de overheid) wordt aangetast."
„Het kabinet legt ideeën op tafel die
zowel de aantasting van de rechts
positie van overheidspersoneel als
van verkregen rechten en aanspra
ken inhouden", zo toornt de ABVA-
voorzitter. „Het heeft er duidelijk
geen moeite mee ambtenaren als
extra bezuinigingsobject te zien
De vijf centrales van overheids
personeel hebben in éen gezamen
lijke verklaring heftig geprotesteerd
tegen de kabinetsplannen. „Het ver
trouwen in de overheid als werkge
ver is ernstig geschokt", vinden zij.
Vooral over de opmerking van de
regering dat de verschillen tussen
ambtenaren en niet-ambtenaren m
de huidige situatie „historisch wel
verklaarbaar, maar niet langer rede-
lUk zyn", zyn de centrales erg boos.
zy vinden dit „uiterst grievend" en
een miskenning van het georgani
seerde overleg tussen ambtenaren en
regering.
Hele toer
Vice-voorzitter Leo Brouwer van de
federatie bouw- en houtbonden van
NVV en NKV heeft gewaarschuwd
tegen „een al te lichtvaardig ge
scherm met het heengaan van het
kabinet-Den Uyl". By de opening
van een districtskantoor van de fe
deratie in Eindhoven zei hy dat h< t
een hele toer zal zyn om „by nieuwe
verkiezingen zoveel te winnen dat dit
beleid kan worden verbeterd". Een
links minderheidskabinet achtte
R. J. de Wit
commissaris
in N.-Holland
DEN HAAG Drs. R. J. de Wit,
burgemeester van Alkmaar, is met
ingang van 16 augustus benoemd tot
Commissaris der Koningin in Noord-
Holland. Hy is 49 jaar.
Van 1965 tot 1970 was de heer De
Wit wethouder van publieke werken
van Amsterdam. Sedert 1958 was hij
voor de PvdA lid van Provinciale
Staten van Noord-Holland. In 1970
werd hy benoemd tot burgemeester
van Alkmaar.
Brouwer moeiiyk te verwezeniyken:
„De vUandigheid tegenover de pro
gressieve partyen is te groot gewor
den, vooral by de politiek invloed-
ryke ondernemersbonden."
CHU gehekeld
De anti-revolutionaire minister
Boersma (sociale zaken) hekelt do
opstelling van de CHU. „Het feit
dat de CHU verleden week een motie
van do VVD steunde waarin het to
tale beleid van het kabinet-Den Uyl
werd afgekeurd, vind ik van zo bè-
denkeiyke aard dat ik my niet kan
voorstellen hoe iemand van de ARP
of do KVP sindsdien nog namens
de drie confessionele fracties kan
spreken", zei hy gisteravond voor de
radio. Minister Boersma heeft „nog
steeds twyfels" over het CDA, het
verbond van KVP, ARP en CHU. „Ik
bon van nature geen wegloper, maar
wat nu gebeurt volg ik wel zeer
kritisch."
Op de vraag wat het kabinet doet
als de Tweede Kamer de kabinets
plannen voor bezuiningen. onderne
mingsraden, sturing van bedryfsin-
vesteringen en grondpolitiek niet in
hun geheel zou aanvaarden, zei hy:
„Als de Kamer de voorstellen gaat
uitkleden, heeft het kabinet geen
basis meer om door te gaan. Ik zou
er dan in elk geval weinig zin meer
in hebben."
in vormingswerk
UTRECHT Hoewel het totale
aantal deelnemers aan het vormings
werk voor jonge volwassenen zich
op ongeveer tienduizend handhaaft,
vertoont het aantal 17- en 18-jarigen
dat de tachtig centra in Nederland
bezoekt een sterke daling, terwijl
ook het aantal 19- en 20-jarige
deelnemers terugloopt.
De voorzitster van de landeiyke
vereniging Vormingswerk Jonge Vol
wassenen, mevrouw S. Langedyk-De
Jong (Tweede Kamerlid voor de
PvdA), heeft dat vandaag in Utrecht
meegedeeld op de ledenraad van het
VJV.
Zestienjarigen moeten wekelyks
verplicht twee dagen vormingswerk
volgen. Het werk van de VJV-centra
is daarentegen gericht op werkende
Jongeren van 17 tot 27 jaar (voor
ouderen krygt het VJV geen subsi
die) die vrywillig, en in de avond
uren, naar de centra komen.
Van de deelnemers zit ruim 11
boven de „subsidiabele leeftydsgrens"
van 27 jaar en nog eens 11 is 25
of 26 jaar. De belangstelling in de
groep van 25 jaar en ouder neemt
sterk toe. In deze categorie zyn de
vrouwen met ongeveer 70 sterk in
de meerderheid.
Aantjes: uitstel
beslissing
onbegrijpelijk
MIDDELBURG (ANP) De heer
Aantjes, fractievoorzitter van de
ARP in de Tweede Kamer, vindt het
oribegrypelyk, dat het kabinet nu
weer geen beslissing heeft genomen
ten aanzien van de afsluiting van
de Oosterschelde. Blykbaar is men
binnen het kabinet toch weer aan
het touwtrekken gegaan over het
feit over de vraag aan wie de meer
kosten van de pylerdam ten laste
zullen moeten worden gelegd, zo zei
de heer Aantjes.
"Het is te meer onbegrypelyk
omdat het kabinet by de afsluiting
van de Oosterschelde met een pyler
dam te maken heeft met drie voor
waarden. Dat zyn dat de veiligheid
vóór 1985 gegarandeerd moet zyn,
dat de doorlaatbare dam technisch
uitvoerbaar moet zyn en dat de uit
voering van de pylerdam het vast
gestelde bedrag niet zal overschry-
den. Als aan een van die drie ont
bindende voorwaarden niet kon wor
den voldaan, dan zou onverkort vast
moeten worden gehouden aan de
volledige afsluiting van de Ooster
schelde".
Geen ander
examen
voor Latijn
DEN HAAG Er komt geen
nieuw schriftelyk examen latyn voor
kandidaten van het gymnasium.
Staatssecretaris De Jong van On-
derwys en Wetensohappen heeft dat
de leden van de onderwyscammissie
van de Tweede Kamer geschreven.
De opgave mag dan over het al
gemeen door docenten en kandida
ten als moeiiyk zyn gekwalificeerd,
by het bepalen van de normen is
vooraf met de moeilykheidsgraad
rekening gehouden. Voor het beoor
delen van het werk is er bovendien
een marge om een punt naar boven
of naar beneden van de norm af te
wyken.
DEN HAAG De regering heeft
plannen om de Maasvlakte "beperkt"
uit tc breiden. Dit blijkt uit een
nota van minister Lubbers (Econo
mische Zaken) over de Nederlandse
economie, die naar de Tweede Ka
mer is gestuurd.
De (vergrote) Maasvlakte moet
volgens de minister in elk geval
plaatsbieden aan een container-op-
slagplaats, een staalfabriek en een
hoogovenbedryf. Momenteel is de
Maasvlakte daar te klein voor. Rot
terdam moet 's werelds grootste ha
ven blijven, vindt de regering.
Door het "tydig inspelen op de
technologische ontwikkelingen in di
verse takken van vervoer (zoals het
containervervoer) en op de toene
ming van de scheepsgrootte" is het
de Maasstad in het verleden gelukt
Antwerpen en Hamburg vóór te biy_
ven. Rotterdam moet volgens minis
ter Lubbers op deze weg doorgaan.
In hoeverre Rotterdam in de toe
komst de eerste viool zal blyven spe
len, durft minister Lubbers niet te
voorspellen. De grootste moeilykheid
is wat de olielanden doen. Deze wil
len hun eigen olie steeds meer zelf
gaan raffineren. Als dat lukt, zal de
stroom van ruwe aardolie naar Rot
terdam drastisch verminderen.
Maar minister Lubbers blyft op
timistisch: "Gezien de gunstige geo
grafische ligging en de beschikbare
opslag- en vervoersmogelykheden
van Rotterdam is het twijfelachtig of
de verdere ontwikkeling van Mar
seille, Le Havre en Duinkerken ern
stige complicaties zal hebben."
De invoering van de nieuwe
Algemene Arbeidsongeschiktheidswet
(AAW) wordt niet uitgesteld: de
datum van invoering blyft 1 oktober
a.s. Zo heeft premier Den Uyl mee
gedeeld op zyn wekelykse perscon
ferentie. De AAW is geen slacht
offer geworden van de bezuigings-
operatie.
Gaat u met vakantie en wüt u uw eigen krant daar ontvangen? Vult u dan even
de onderstaande bon in. Graaa 14 daoen voor uw vertrekt opzenden naar:
Alphens Dagblad Julianastraat 19 Alphen a d. Rijn
Letdsch Dagblad. Witte Smgel 1Leiden.
Plakt u dan wel een postzegel? (55 cent) en wilt u biokletters gebruiken
au b
Mijn HUISadm is
Naam
Straat Nr
Woonplaats
Mijn VAKANTIEADRES
W
Straat Nr
Plaats Land
Partode
aanvang vankantie bezorging 1976
weer thuis 1976
Opzending is gratis in Nederland en België. Overige landen 1 70 per dag.
De praktijk heeft geleerd dat ondanks al onze goede
zorgen de bezorging n sommige landen te
overlaat
Wi| Kunnen dus helaas geen verantwoording n
Ar—
Bicentennial (1)
Amerika bestaat van het jaar of
ficieel twee eeuwen en wy willen
dus naar dat land. We lezen al jaren
de advertenties dat vliegen zo coiti-
fortabel is en goedkoop. Dat Linda,
sproetige luchtgastvrouwe op gevoe
lige hoogte alles voor haar kudde
over heeft en dat je toch eigenlyk
niet helemaal meetelt, als je nooit
eens op dertigduizend voet een
blikje bier met haar hebt afgere
kend, waarvan de inhoud overigens
voornameiyk over de knieën van
de eveneens in de veiligheidsriemen
verstrikte buurman is gegaan.
Goed. wy naar Amerika dus.
We hadden ook ergens opgepikt
dat zo'n ticket als financiële be
lasting helemaal te verwaarlozen
va.lt, wanneer je er zeer tijdig by
bent.
Dat vergt een vroege tocht naar
een reisbureau. Daar huizen de jon
gens en meisjes van de dikke boe
ken met de kleine lettertjes en de
formulieren, die het leeuwedeel
leverden voor het fortuin van me
nig fabrikant in carbonpapier.
Men zal u stralend vertellen dat
u reeds voor 771 gulden de over
steek kunt wagen. Dat is een char
tervlucht en hy gaat waarschyn-
lijk op een moment dat u niet
schikt. Ook voor een bedrag rond
de 950 gulden vleit Manhatten zich
nog geestdriftig aan uw voeten.
Ook dan is een onveranderlyk als
„comfortabel" omschreven char
tervliegtuig uw deel. Daar is niks
tegen, ook niks voor. Maar het
belangrykste is dat er ook nu weer
grote kans bestaat dat vertrek en
terugkeer u niet schikken. Men is
verplicht te genieten, of men wil
of niet.
Gelukkig is er de zogenaamde
Apexvlucht. Dan mag u met een
gewoon lyntoestel mee. U moet wel
twee maanden vantevoren bestel
len, anders geldt het niet. Maar
dat het niet onverstandig is, zy
nog maar weer eens beklemtoond.
Op het traject naar New York zit
er zo'n 300 dollar tussen. Reken dat
dit weekeinde maar eens in gul
dens om.
Edoch, er zit een addertje onder
het plastic plateautje en het plastic
bestek met de kouwe kip (die ook
al naar plastic smaakt). En dat
vertellen ze Je niet in de adverten
ties. Ook Linda, de sproetige lucht
gastvrouwe niet.
Bicentennial (2)
Geduldige mensen toch op zo'n
reisbureau. Geen vraag is hun te
dom; zy antwoorden beleefd, tillen
iets van het gordyn op, waarachter
de burgerluchtvaart in de loop der
Jaren een met lianen en korstmos
sen verstikkend begroeid labyrint
hebben gewrocht.
Apex-reizigers willen op een
koopje en de luchtvaartmaatschap-
pyen zullen het onder hun neus
wry ven.
Punt één: ze moeten tenminste
tweeëntwintig dagen blyven;
Punt twee: hun liquiditeit wordt
niet hoog aangeslagen. Ze moeten
dus contant bij vooruitbetaling,
de zaak voldoen.
Punt drie: je mag Je keurig aan
je twee maanden vooruit boeken
houden, maar desondanks is de
kans niet gering dat je nee wordt
verkocht op de data die jóü schik
ken, hetzy heen, hetzy terug.
Zo vervoegde ik my donderdag
10 juni by het zorgzaam reisbureau
met het verzoek, de nederige bede
aan de KLM over te brengen of
ik op dinsdag 10 of woensdag 11
augustus met ze mee mocht naar
New York. Ik blyf beleefd tegen
over het stukje nationale trots,
waarvoor ik via myn belastingcen
ten bovendien min of meer garant
sta.
Nou het mocht van meneer KLM.
Alleen moest ik er wel aan denken
dat ik 22 dagen moest blyven en
dat ik dus op z'n vroegst 1 septem
ber of 2 september terugkon. En
dan nog wat, heel Jammer hoor,
maar op die datum zat meneer
KLM al vol. Op vrydag 3 of zater
dag 4 september was er nog wel
wat te verhapstukken. Maar zoudt
u er wel even aan willen denken
dat er dan wel een weekend-toeslag
by zou komen? Sorry hoor, maar
zo hadden meneer KLM, tante
PanAm, oom Air France, allemaal
familie van Linda, de sproetige
luchtgastvrouwe het nou eenmaal
afgesproken.
meedelen dat er nog maar 18.6 mil
joen gulden verlies was geleden in
1975 tegenover de 65.4 miljoen het
jaar daarvoor.
De aardige bediende van het reis
bureau hielp me uit de droom.
„Och, meneer, ze zitten niet op
klanten als u te wachten, met alle
respect. Zo'n jumbo kan 400 man
kwart voor het apex-werk". Dus
dat betekent dat er op die eerste
of tweede september best wel ruim
te is? „Maar natuurlyk", zei de
man. De naïviteit van de mensen
tegenover hem aan de balie had
den hem een cynicus kunnen ma
ken, maar hy bleef stralend.
Zo komt het dat je met de hoed
in de hand, het hoofd gebogen,
moet afwachten of je 1229 gulden
mag betalen om naar de Verenigde
Staten te reizen. Linda zegt er niks
van. Maar ze heeft leran zwygen
in de Economy-klasse.
Twee brieven
„Het Is opvallend dat wij de laa
tste weken ln het Leldsch Dagb
lad, dat wij overigens zeer waard
eren. talrijke merkwaardige afb
rekingen van woorden moesten cons
ateren. die de lezers in een cont
inue verwarring voeren en daard
oor het leesgenot ernstig vert
roebelen. Al begrijpen wij vanze
lfsprekend dat dit euvel aan aut-
ng
i het
worden gew-
eveling verdienen de gebruikte ze-
tapparatuur met de wetten der Ned
erlandse taal in zo verre vert
rouwd te maken, dat zulke merkw
aardigheden niet meer zullen opt
reden en lezers niet langer verw
ard zullen worden, zodat u versc
hoond zal biyvenvan zulke par
odieën op uw eigen stijl".
Getekend
R. E. O. Ekkart en
I. W. L. Moerman. Leiderdorp.
En van professor C. A. Zaalberg,
de taalzouaaf die ook na zyn pen
sionering een onvervaarde stryd-
baarheid aan de dag blyft leggen
dit citaat: „zou de heer Scheep
maker, inplaats van zyn vervelende
alfabetten, niet eens een verras
send spel kunnen maken van me
chanisch afgebroken woorden uit
het Leidsch Dagblad?
Ik noteerde in twee dagen b.v.
nad-ruk, werel-doorlog, be-stwil,
bezuin-igingsoperatie. bezuinigin
gen, afluiste-rapparatuur, Freder-
ika, uit-erste, Oos-teuropees, konin-
klyke (nou ja)".
Zij hebben geiyk, deze brief-
schryvers, met hun deels speels,
deels wrevelige kanttekeningen by
een afbreekprobleem dat elke krant
krygt die overgaat op de nieuwe
zettechniek. Het komt erop neer
dat de regels niet meer uit lood
worden gezet, maar worden gefo
tografeerd en tot pagina's geplakt.
Een computer stuurt de boel. De
regels kopy komen als één onon
derbroken stroom het apparaat uit,
de computer maakt er evenlange
regels van en breekt af, waar dat
moet. Dat gebeurt met een „woor
denboek": zoveel mogelyk afbreek-
situaties worden geprogrammeerd,
maar vooral in de eerste tyd is de
lyst verre van compleet.
Het grappige is dat in beide
brieven aan nieuwe technieken
wordt gerefereerd, ofschoon de
sores juist ontstaat, wanneer niet
meer „mechanisch" afgebroken
wordt. Het moet beter worden,
we zullen er alles aan do-
Singel(3)
Bicentennial (3)
Daarvan was ik toch wel wat
perplex. Twee maanden vooruit zo'n
gigantische jumbo toch al hele
maal vol. Het was ineens wel dui-
delyk waarom en nog wel op
dezelfde dag de KLM trots kon
Veel reacties kwamen op myn
stukjes over de architectonische
axolotl die aan de Zoeterwoudse-
singel dreigt te verrijzen. Alleen
van de welstandscommissie kwam
geen reactie; naar ik verneem
wordt daar alle creatief vernuft
weer ingezet voor de beoordeling
van nieuwe projecten; ik hou m'n
hart vast met die warmte.
Gelukkig begint by anderen het
licht te dagen. Zo hebben derge-
lyke rubriekjes nog zin. Oud-wet
houder Ham bepleitte deze week in
een commissievergadering voor de
ruimteiyke ordening dat ook de
buitenkant van de singels en de
bebouwing erlangs onder het te be
schermen stadsgezicht zouden ko
men te vallen en ook wethouder
Waal (die met zyn collega Ooster
man van goede smaak en schoon
heidszin getuigde en tegen het pro
letarisch en nivellerend beton aan
de Zoeterwoudsesingel stemde) brak
een lans voor de singels als apart
stadsgezicht.
Maar te laat, te laat. De stenen
axolotl groeit; binnenkort mag de
welstandscommissie hem komen
Han Mulder
UW
EIGEN
DAGBLAD
IN DE VAKANTIE