LEIDSCH
DAGBLAD
LUBBERS
LIJKT TE
BLIJVEN
GELD
LENEN
WORDT
DUURDER
Sociale verzekering moet op de helling
Acteur Balledux
(89) overleden
VERBOUWINGS
OPRUIMING!
Kortingen
tot 50%
PR0VESTE
HERENMODE
Milieuheffing voor
particulier te laag
vihamifbuttinger nv
DINSDAG I JUNI 1976
OPGERICHT I MAART I860
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Rente hoger
AMSTERDAM Het lenen van geld
wordt duurder. Men zal er rekp-
ning mee moeten houden dat de
banken in de komende maanden
de rente op persoonlijke leningen,
hypotheken etc. telkens iets zullen
verhogen. Het startsein daartoe is
gisteren gegeven door de Neder
landse Bank, die het disconto met
een half punt heeft verhoogd. Het
disconto is de leidraad van het ren
tepercentage van de banken.
De AMRO Bank en de ABN hebben
met ingang van vandaag hun
spaar- en hypotheektarieven al
verhoogd.
Bij de ABN gaat de rente voor een
hypotheek vijf jaar vast met ge
meentegarantie van 8.25 pet. naar
8.5 en zonder gemeentegarantie
van 8.5 pet naar 8.75 pet en voor
een hypotheek een jaar vast met
gemeentegarantie van 7.75 pet naar
8 pet en zonder gemeentegarantie
van 8pct naar 8.25 pet.
De Amro Bank heeft de rente op
hypotheek met een variabele rente
gehandhaafd op 8 pet. De rente
voor een hypotheek vijf jaar vast
met gemeentegarantie is verhoogd
tot 8.5 pet en zonder gemeente
garantie tot 8.75 pet.
Het zag er reeds enige tijd naar uit
dat de rente omhoog zou gaan. In
ons land is de vraag naar leningen
de afgelopen maanden aanzienlijk
gestegen. Vooral het bedrijfsleven
toont weer grotere belangstelling.
Ook in het buitenland is de vraag
naar krediet fors toegenomen. In
veel landen is de rente op het ogen
blik aanzienlijk hoger dan in ons
land. Deze situatie dwingt Neder
land er toe de rente op te schroe
ven, omdat anders veel geld naar
het buitenland verdwijnt.
Indien de Nederlandse Bank de ren
te volledig bij die van het buiten
land zou aanpassen, dan zou het
disconto met minstens een punt
omhoog moeten. Een dergelijke stap
heeft echter een dermate forse stij
ging van de rente tot gevolg, dat er
tevaren voor de investeringen en de
werkgelegenheid zouden ontstaan.
De Nederlandse Bank kiest gedwon
gen voor een geleidelijke aanpas
sing.
DIT JAAR ONGEVEER VIJFTIG MILJARD
C_y X 20 PAGINA'S
AMSTERDAM (SP) Er is een
totale vernieuwing van de sociale
verzekeringen nodig. Het is van het
grootste belang het stelsel van de
sociale zekerheid op de helling te
zetten.
Tot deze conclusie komen staatsse
cretaris van Sociale Zaken P. J. J.
Mertens, werkgevers- en werkne
mersvoorzitter mr. C. van Veen en W.
Kok en prof. dr. C. Goedhart in een
brochure, die is uitgegeven ter gele
genheid van het 75-jarig bestaan van
de Sociale Verzekeringsbank.
Met de sociale verzekeringen zal
dit jaar in totaal ongeveer f 50 mil
jard zyn gemoeid. Het aantal uitke
ringen bestrijkt bijna 25 procent van
het netto nationale inkomen. De uit
keringen gaan in hoofdzaak naar on
geveer 1,2 miljoen AOW-ers, onge
veer 170.000 weduwen en meer dan
1,7 miljoen kinderbijslaggerechtig
den. Drie procent van de uitkeringen
gaat naar AOW'ers en AWW'ers in
het buitenland.
Volgens de heer Mertens moet bij
de grondige herziening van het so
ciale verzekeringsstelsel worden
voorkomen, dat de betrokkenen van
het kastje naar de muur worden ge
stuurd. Het saneren van de papier
winkel, waarmee de mensen te ma
ken hebben ,zou een weldaad beteke
nen, vindt hij. „Er is dan een snel
lere afhandeling mogelijk en een ef
ficiënter uitvoering".
Het gaat werknemersvoorzitter
Kok (in de Stichting van de Arbeid)
om meer dan een kostenombuiging.
„Een samenleving, die onmachtig is
grote groepen mensen een zinrijk be
staan te garanderen veroordeelt
zichzelf. Verbetering van de sociale
voorziening is de voortdurende op
dracht van een maatschappij die
zichzelf wil veredelen".
De vakbeweging vindt, dat con
creet het voorstel moet worden uit
gewerkt om de werknemersverzeke
ringen Ziektewet, WAO, WW en
WWV in één inkomensdervingverze-
kering onder te brengen. Ook is de
vakbeweging van mening, dat er
minder bedrijfsverenigingen moeten
komen.
Werkgeversvoorzitter mr. Van
Veen meent, dat het mogelijk is met
behoud van een „alleszins aanvaard
baar niveau aan sociale zekerheid te
komen tot belangrijke besparingen.
De WAO-uitkering bijvoorbeeld zou
maximaal 75 procent moeten zijn.
Voor niet-kostwinnaars zou de uitke
ring niet verder dan 70 procent moe
ten gaan", aldus de werkgevers.
DEN HAAG (SP) Minister Lubbers van Economische Za
ken heeft afgezien van zijn voornemen om af te treden.
Dat gebeurde gistermiddag, tijdens een inderhaast belegd ka
binetsberaad over de misgelopen Zuidafrikaanse order voor de
kerncentrales, aldus welingelichte politieke kringen in Den
Haag.
Lubbers zelf wilde na afloop van het beraad geen enkel com
mentaar geven.
NEW YORK De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Henry Kissinger heeft een be
zoek gebracht aan de vroegere Israëlische premier Golda Meir, die een twee-weeks bezoek aan de
VS brengt. Volgens mevr. Meir zal Israël de vestigingen op de westelijke oever van de Jordaan niet
opgeven omdat zij een veiligheidsbuffer betekenen bij een Arabische aanval.
In Leicis ziekenhuis
Zonnig
Droog weer met flinke zonnige pe
rioden. Matige aan de kust in de
middag vry krachtige noordweste
lijke wind. Minimumtemperaturen
omstreeks 9 graden, maxima morgen
van 15 graden aan zee tot 19 graden
in het zuidoosten van het land.
WASSENAAR/LEIDEN De oud-
acteur en -regisseur Pieter Balledux
uit Wassenaar is vandaag op 89-jarige
leeftijd in een ziekenhuis in Leiden
overleden. Hij kreeg voor de Tweede
Wereldoorlog naam als toneelleider.
Hij werd ook bekend als de enige di
recteur van een toneelgezelschap die
weigerde voor de Duitsers te spelen.
Na 1945 schreef Ed. Veterman voor
Balledux „Oranje Hotel", waarin de
acteur de rol van Arie Gozewijn ver
tolkte en welk stuk ook in Engeland
voor de Nederlandse militairen is
JUNI
7nn op: 4.7."»
onder: 20.51
Pieter Balledux werd op 2 novem
ber 1886 in Amsterdam geboren. Zijn
debuut maakte hij op 28-jarige leef
tijd als kleermaker in „Het weder
zijds huwelijksbedrog" van Pieter
Langendijk bij het Nederlandsch
Volkstooneel.
In 1931 trouwde hij met de actrice
Erna Haffert. In hetzelfde jaar richt-
LEIDSCH DAGBLAD
Ter kennismaking 4 weken voor de halve prijs
n Ik word abonnee per 16 juni 1976 en ontvang
de krant reeds vanaf heden.
Stuur mij 4 weken het Leidsch Dagblad voor
half geld en noteer mij aansluitend als abonnee.
naam:
adres:
plaafs:
qironummer:
Hokje zwart maken, bon Invullen, In open envelop
(zonder postzegel) sturen aan Leidsch Dagblad,
antwoordnummer 214, Lelden,
te hij de Vereenigde Haagsche Spe
lers op. Dit gezelschap bespeelde de
volksschouwburg „Custodia" in Den
Haag. Hij leidde het tot 1942. Met
Balledux weigerden alle overige le
den van het gezelschap lid van de
Kultuurkamer te worden. Allen do
ken onder. Pieter Balledux was ver
volgens actief in het verzet. Hij is
hiervoor onderscheiden met het Oor-
logskruis 1940-1945.
Van 1945 tot 1958 leidde Pieter Bal
ledux het Zuidnederlandse Toneel,
waarmee hij de provincie afreisde.
Ook gaf hij vele openluchtvoorstellin
gen onder andere met „Mariken van
Nimweghen".
Rollen, waarmee Pieter Balledux
bekendheid kreeg waren o.a. Perle-
moer in „Potasch en Perlemoer", Le-
febre in „Madame Sans Gene" en de
Kruik-in „Merijntje Gijzen's jeugd".
Bemanning
van kotter
gevonden
URK (ANP) De vier beman
ningsleden van de Urker viskotter
..Wilco", de UK 62, zijn gevonden.
Gisteren aan het einde van de mor
gen werden zij. dobberend op een vlot
in het Kanaal, ontdekt door een
Frans vissersschip.
Scheveningen Radio heeft via de
radio contact gehad met de schaip-
per van de Wilco, die heeft gezegd
dat de vier mannen in goede gezond
heid verkeren.
De mannen hebben 36 uur op het
vlot doorgebracht. Zondagnacht om
even voor middernacht verlieten zij
hun schip, dat toen snel water
maakte in de machinekamer. Het
schip- zou ook in brand hebben ge-
Vanochtend werd het vlot ontdekt
door bemanningleden van de Franse
trawler „La Croix de Fief".
Van de viskotter Katwijk 105, die
het laatst radiocontact had met het
Urker schip, is sinds gisterochtend
niets meer vernomen.
Bankier gaf
anoniem
miljoen aan
Wereld
Natuurfonds
DEN HAAG Het Wereld
Natuur Fonds heeft in 1969 een
anonieme gift gekregen van een
kwart miljoen pond (ander
half miljoen gulden). Dit heeft
een voormalig bestuurslid van
het fonds, een Britse zoöloog,
die onbekend wil blijven, mee
gedeeld aan dr. J, Terlouw, frac
tievoorzitter van D'66, met het
verzoek deze informatie door te
geven aan de commissie-Don-
De
gift
i ge
daan door de Britse bankier Ér-
nest Kleinyvort, lid van een van
de rijkste families in Engeland,
zo bericht het Britse dagblad
The Daily Mirror. Kleinwort
heeft zijn anonimiteit als gever
prijsgegeven, omdat de naam
van Prins Bernhard, als voor
zitter van het Wereld Natuur
Fonds, in verband met de mil
joenengift genoemd was.
De Britse zoöloog had geen
papieren bij zich over de kwes
tie, toen hü hierover sprak met
het Tweede-Kamerlid Terlouw.
Deze zegt in de Mirror: „Ik weet
dus niet wat er allemaal waar
van is. Wat de commissie-Don-
ner nu verder doet is haar
zaak".
Het was bekend dat minister Lub
bers het zich zeer heeft aangetrok
ken dat de Zuidafrikaanse order aan
Ryn-Schelde-Verolme en Bredero
voorbij is gegaan, omdat hij destijds
deze bedrijven de steun van de re
gering in het vooruitzicht had ge
steld. Het bedrijfsleven heeft geen
vertrouwen meer in de beloften van
het kabinet, vreest hij. Met het so
ciaal-economisch overleg voor de
deur is dit onwerkbaar.
OPENBAAR
Minister Lubbers wilde de ruimte
om in het openbaar uit de doeken
te doen dat ook hij „niet gelukkig"
is met het optreden van het kabinet
in deze zaak. De andere ministers
(ook de confessionele) stonden hem
dat niet toe. Daarop kondigde Lub
bers aan op te stappen. Gistermid
dag hebben zijn mede-ministers hem
daarvan kunnen weerhouden. Met
name het klemmend beroep van
PvdA-minister Duisenberg (Finan
ciën) om aan te blijven, deed hem
van gedachte veranderen.
Duisenberg zou Lubbers er opheb
ben gewezen dat een ministers- of
zelfs kabinetscrisis een oplossing
voor de grote economische problemen
ernstig zou bemoeilijken. Ook KVP-
fractieleider Andriessen zou hem dit
hebben voorgehouden. Onder die
druk is Lubbers gezwicht. Het kabi
net staat, zoals bekend, aan de voor
avond van een beslissing over een
pakket anti-werkloosheidsmaatrege
len. Eén daarvan is de bezuinigings
operatie van tien miljard gulden.
DRUK
„Als het kabinet-Den Uyl zou be
zwijken door de druk van de KVP
dan zal dat ernstige gevolgen heb
ben voor de bestuurbaarheid van
Nederland". Dat zei PvdA-fractie-
leider Van Thijn gisteren op een
bijeenkomst in Dronten. Hij acht
samenwerking met de KVP dan „voor
jaren uitgesloten". Van Thijn verwijt
de KVP „harde taal en scherpe woor
den" en vroeg zich af wat daar ach
ter kon steken.
De PvdA was volgens hem wellicht
behept met een wat overdreven wan
trouwen tegenover de KVP, maar hij
vond wel dat men mocht weten waar
aan we in de politiek toe zijn. Van
Thijn riep nog even de vorige kabi
netten in herinnering
Minister Lubbers
socialisten deelnamen. „Zij kwamen
aan hun einde aan de vooravond van
belangrijke maatschappijvernieuwin
gen.
Dat mag geen derde keer gebeu
ren". Hij voegde er aan toe de hoop
met dit kabinet nog niet te hebben
opgegeven.
AFTREDEN
Oppositieleider Wiegel (WD) zal
in de Tweede Kamer bij het debat
over deze zaak het aftreden van het
kabinet-Den Uyl eisen.
Dat zei hij gisteren in Leusden.
Tijdens dat debat moet volgens Wie
gel blijken wat de krachtige taal van
KVP-leider Andriessen de afgelopen
week, waard is. Het zal van Andries
sen en Aantjes afhangen of ik in de
Kamer een meerderheid voor mijn
standpunt krijg, zo zei de fractielei
der van de VVD.
Jimmy Carter 'pitcht' hoopvol
in een softballwedstrijd tijdens
een verkiezingstournee in Cle
veland. Ohio. Ook voor deze
favoriete Democratische kan
didaat voor het Amerikaanse
presidentschap lopen de voor
verkiezingen ten einde.
PAGINA 13
Krijgsraad in Arnhem behan
delde de "koudevoeten-zaak"
PAGINA 7
Filmregisseurs Bergman en
Hitchcock zijn waardevast
PAGINA 5
Leo van Vliet voor tweede maal
in oranje gehuld PAGINA 9
Grote Pinksterdrukte verwacht
PAGINA 15
met toestemming van de
Kamer van Koophandel
KOSTUUMS va 100.-
KOLBERTS va 50.-
Pantalons va 39.-
Overhemden
2 stuks 35.-
en diverse andere
KOOPJES BIJ
'rv.'U'"!
Haarlemmerstraat 149
Teleloon 071-121075
[Almat keukens kunt u rustig kopen.
Voor goede kwaliteit, prima service en een aantrekkelijke
prijs staan wij garant. Komt u eens vrijblijvend bij ons kijken.
U kunt dan en passant nog een macht aan informatie
opdoen op het gebied van sanitair, tegels, huishoudelijke
apparaten en dergelijke.
Uw bezoek is beslist de moeite waard.
1 in de toonzaal van:
Wasbekerlaan 59, Sassenheim. tel. 02522-19010
Geopend: ma. tan. vrijdags van 8.30—17.00 uur.
Dinsdag en donderdag van 8.302LOO uur.
Plenty Parkeerruimte.
DEN HAAG De milieu-heffing
voor particulieren is :e laag. Dit zei
de heer H. J. C. Kal, hoofd financiële
en personele zaken van het Hoog
heemraadschap Rijnland, gisteren bij
de presentatie van het jaarverslag
van de Nederlandsche Waterschaps-
bank N.V.
De heffing bedraagt in het gebied
van het Hoogheemraadschap Rijn
land nu f 23,— per inwonerequiva
lent per jaar. Dat kocgt neer op on
geveer f 70,per hoofdbewoner. De
heer Kal zei het heel goed mogelijk
te achten dat dit bedrag binnen drie
jaar zal Zijn verdubbeld.
Het Hoogheemraadschap Rijnland
staat voor grote investeringen, zo
als nieuwe zuiveringsinstallaties in
Gouda, Katwijk, Halfweg en Bode
graven, waarbij het gaat om vele tien
tallen miljoenen guldens. Bovendien
wordt met de gedachte gespeeld een
nieuw kanaal aan te leggen tussen
Maarssen en Bodegraven. Plannen
voor een nieuwe Installatie in
Zwaanshoek (Haarlemmermeer), die
70 miljoen gulden zou gaan kosten,
liggen nog in de ijskast wegens pro
blemen op het gebied van de ruimte
lijke ordening.
De behoefte aan financieringsmid
delen bij de waterschappen in Neder
land blijft dus groot. Evenals in 1975
verwacht de directie van de Water-
schapsbank dit jaar aan leningen on
geveer f 900 miljoen te moeten op
nemen, waarvan reeds ongeveer
f 350 miljoen is gedekt.
De taken waarvoor de bank en de
ruim 800 waterschappen In ons land
zich zien gesteld nemen nog steeds in
omvang toe. De directies van de wa
terschappen zijn dan ook zeer ver
toornd over de lage subsidie die zij
van regeringszijde krijgen (24 mil
joen In totaal per jaar).
