Kernorder Zuid-Afrika gaat
niet naar
Nederland
«paft
WEGGE Wfft
Steun aan Van Agt
tot het uiterste
FRANS BEDRIJF KRIJGT NU OPDRACHT
|t UJS4 Wtiiea uèt
KVP: „Bloemenhove moet dicht"
...en gisteren
toegelicht
/fjflQjfll programma
Surinamers: behoud
eigen welzijnswerk
lAANDAG 31 MEI 1976
DEN HAAG (ANP) De Zuidafrikaanse elektriciteits-
voorzieningscommissie EFCOM heeft zaterdag laten weten
dat de opdracht voor de bouw van twee kernenergecentra-
Ies bij Koeberg niet zal worden verleend aan het consor
tium gevormd door General Electric (Verenigde Staten,
Brown Boveri (Zwitserland) en de drie Nederlandse be
drijven Rijn - Schelde - Verolme, Verenigde Bedrijven
Bredero en het ingenieursbureau Comprimo. De drie Ne
derlandse bedrijven hebben dit zaterdagavond bekend ge
maakt in een gezamenlijke verklaring.
De Franse maatschappij Framatome heeft de order nu ge
kregen.
Reden voor het besluit van de Ef-
>m is volgens de verklaring geweest
jat de door de opdrachtgever gestel-
Ie uiterste termijn waarop het cont
ract diende te worden getekend,
rerstreken is. Ondertekening van het
son.tract door het consortium was
liet mogelijk, omdat de Nederlandse
egering nog steeds geen duidelijke
leslissing heeft genomen over de kre
dietverlening, die noodzakelijk was
het Nederlandse aandeel in de
van deze centrales. De Neder -
andse regering heeft zich daarmee
liet gehouden aan toezeggingen dat
ïaar medewerking terzake wel en
ij dig zou worden verleend, aldus de
rerklaring van de drie bedrijven.
Door de gemiste order voor de
>uw van twee kernenergiecentrales
)or Zuid-Afrika is een vertrqpwens-
ireuk ontstaan tussen regering en
>ndernemerswereld. Minister Duisen-
>erg van Financiën heeft onmiddel-
m poging gedaan de wonden te
ïelen. „Wij hebben elkaar nodig", zei
lij. Beraad in eigen kring van de
>olitieke leiding van de KVP en en-
:ele bewindslieden in het weekeinde
reeft vooralsnog niet geleid tot een
ïarde aanval op de regering.
ARP-leider Aantjes vond, dat de
regering „grote fouten" heeft ge
naakt. Maar het zou te simpel zijn
iet niet doorgaan van de order alleen
wijten aan treuzelen van de rege-
ing, meende hij.
Een motie vaa wantrouwen van op-
>ositieleider Hans Wiegel (VVD)
naakt gezien de voorlopige opstelling
ie twee christen-democratische
egeringsfracties in de Tweede Kamer
reen kans om aangenomen te wor-
len. Of de regering deze week al
de tand wordt gevoeld over deze
:aak door de Tweede Kamer ds nog
>nzeker.
Het verwijt van RSV-dixeoteur ir.
Stikker het missen van de order
i wijten is aan het treuzelen van de
«gering wees Duisenberg van de
ïand. „Waarom zou Nederland by
emen van een beslissing voorop
noeten lopen", vroeg hij.
In gelijke zin liet Aantjes zich uit.
ij een positieve beslissing van Ame-
ka zou de kans zeer groot zijn ge
veest, dat ook Nederland had mee-
ïewertot, redeneerde de AR-leider. De
vraag rijst of Zuid-Afrika misschien
och Nederland heeft willen gebrui-
im Amerika te beïnvloeden, zei
lij.
Het was beter geweest als Neder
land op principiële gronden had ge
weigerd mee te werken aan het leve-
van kerncentrales aan Zuid-
Afrika. Dit verklaarde Tweede-Ka
nerlid R. ter Beek (PvdA) zaterdag»-
ag voor de VAR A-radio in ver-
land met het Zuidafrikaanse besluit
le bouw van een eerste kerncentrale
voor dit land op te dragen aan een
Frans consortium.
)e KVP-fractiefleider in de Tweede
Warner, mr. F. Andriessen, vindt „het
leel erg dat een belangrijke order aan
Nederland is voorbijgegaan". Hij wil
teen commentaar leveren op de be
slissing, zolang de regering de Kamer
liet heeft ingelicht. Hij gaat ervan
lit, dat dat binnenkort gebeurt.
Staatssecretaris Kooymans van
Buitenlandse Zaken vindt een reis
de Verenigde Staten voor nader
nformatie over de leverantie van
De anti-apartheidsbeweging Neder
land (AABN) heeft zaterdag haar
voldoening er over uitgesproken dat
„pogingen van Zuid-Afrika om
Nederlandse bedrijven te betrekken
iy bouw van kerncentrales en de
Hitwikkeling tot een atoommacht van
üt. land zijn stukgelopen". Dat zou
volgens de AABN het gevolg zijn van
iet verzet van de Nederlandse bevol
king tegen deze pogingen.
De voorzitter van de PvdA-fractie
jln de Tweede Kamer E. van Thyn
heeft zaterdagavond in een eerste
reactie laten weten dat hij de Zuid-
tfrikaanse beslissing niet betreurt.
(Hij had echter liever gezien dat de
order in Nederland was gestuit op
pen principieël „nee" van de Neder
landse regering.
I Het PPR-bestunr noemde het triest
dat de Nederlandse regering geen
principiële beslissing heeft kunnen
nemen. Die beslissing had een duide
lijk „nee" moeten zyn, aldus het
PPR-bestuur. Het zegt het te be
treuren wanneer een EG-partner als
Frankrijk de Zuidafrikaanse order
wel
De centrale verbondsraad van het
gereformeerd politiek verbond (GPV)
verklaarde zaterdagavond ontsteld te
zyn dat als gevolg van het dralen
van de regering een belangrijke hoe
veelheid werkgelegenheid voor de Ne
derlandse industrie verloren is ge
gaan. Volgens de verbondsraad had
het kabinet kennelijk een onjuiste
taxatie van de termijnen die in ge
ding waren. De verbondsraad kan
zich niet aan de indruk onttrekken,
dat hier enige opzet achter stak, om
dat dit de gemakkelijkste situatie
schiep.
De Franse uiterst linkse „socialis
tische eenheidsparty" (PSU) heeft
gisteren de vergunning van de Zuid
afrikaanse order voor de bouw van
een kerncentrale aan een „Frans con
sortium een „schandeiyke operatie"
genoemd die „een misdaad vormt te
gen de volkeren van Afrika". De
PSU kondigt aan dat zy alle nood-
zakelyke stappen zal doen om een
algemeen verzet, tegen deze gang van
zaken te organiseren.
Ook de „protestantse federatie van
Frankrijk" heeft uiting gegeven aan
haar afkeuring voor „dit soort han
delstransacties, die een ernstig risico
van een verdere verspreiding van
kernwapens met zich brengen". De
raad van de FP.F. betreurt het dat
op deze wyze „ondanks de zeer dui-
delyke aanbevelingen van de Ver
enigde Naties, steun wordt verleend
aan een regime dat gebasseerd is op
een rassendiscriminatie welke de vol
keren van Zuid-Afrika naar een bloe
dig drama voert".
NIJMEGEN (SP) Een grimmige
partyraad van de KVP heeft zich
vierkant opgesteld achter minister
Van Agt van Justitie die de abortus
kliniek Bloemenhove te Heemstede
wil sluiten..
De partyraad vond, dat Van Agt
de poot styf moeten houden ook als
dit een kabinetscrisis tot gevolg zou
hebben. Met instemming van het da-
gelyka bestuur van de KVP maar
tegen de zin van voorzitter Andries
sen van de tweede-kamerfractie sprak
de partyraad uit, dat het hier gaat
om een principiële zaak die tot de
"uiterste politieke consequenties" kan
leiden.
In een vraaggesprek in KRO's
Brandpunt zei minister Van Agt: „Ik
ben niet uit. op een kabinetscrisis.
Dat fabeltje moet de wereld uit".
Maar de minister toonde zich vast
beraden om zyn actie tegen de Bloe-
menhovekliniek door te zftten.
„Ik ken weinig dingen die zozeer
de moeite waard zyn om je voor in
te zetten, dan het leven zelf", zei
Van Agt. Hy oordeelde verder: „Geen
kabinet van welke samenstelling ook,
is méér waard dan de bescherming
van het ongeboren leven en de hand
having van de rechtsorde".
Volgens Van Agt kan geen minis
ter van Justitie erin berusten, dat
justitieel ingrypen ongedaan wordt
gemaakt. Hy doelde erop, dat ver
schillende actiegroepen van vrouwen
de inbeslagneming van apparatuur
in de Bloemenhovekliniek op 18 mei
ongedaan hebben gemaakt.
Tegen de actie van de Justitie,
waarvoor Van Agt "het groene licht"
heeft gegeven, heeft het bestuur van
de kliniek bezwaar aangetekend by
de rechter. In de loop van woensdag
zal de rechtbank te Haarlem zich
uitspreken over de vraag of het jus
titiële ingrypen terecht was, of niet.
Nu de onafhankelijke rechter zich
over Bloemenhove buigt, gebeurt in
feite waar de Tweede Kamer om
heeft gevraagd, zei minister-presi
dent Den Uyl vrydagavond. Hy doel
de daarmee op de door de meerder
heid in de Kamer (links plus WD)
gesteunde motie van Roethof (PvdA).
Minister Van Agt wilde niet de
garantie geven, dat de Justitie tot
woensdag niet alsnog ingrypt. „Er
is geen webteiyke verplichting voor
het openbaar ministerie om zich te
onthouden terwyi de rechter zich be
raadt", zei Van Agt.
Op de vraag waarom hy de politie
al niet eerder heeft gestuurd om orde
op zaken te stellen, zei de minister
dat er dan een veldslag met honder
den vrouwen was ontstaan.
Vermoedelijk nog deze week zal
fractievoorzitter Drees van DS '70
minister Van Agt ter verantwoording
roepen in de Tweede Kamer voor dit
tolereren van "onwettige acties".
Fractieleider Andriessen zei in zijn
toespraak tot de partyraad van de
KVP, dat Bloemenhove het laatste
trieste voorbeeld is van het georga
niseerd verzet van massale groepen
AMSTERDAM Kunstenaars en artiesten trokken zaterdagmiddag in Amsterdam de straat op om
te protesteren tegen het bestaande subsidiebeleid van CRM en de plannen van de regering om te
bezuinigen in de culturele sector. Het Anti Cultuur Rem Comité (ACRC) ivaarin organisaties van
filmersschrijvers, toneelspelers, cabaretiers, dansers, musici en beeldende kunstenaars samen
werken ziet de kleurrijke optocht als startpunt voor verdere acties.
De demonstratie zaterdag mondde uit in een manifestatie in het RAl-congrescentrum onder het
motto „eenheid in de strijddemocratie kunst beleid".
Frans Andriessen
doodgevaarlijk
tegen de uitoefening van wettelijke
bevoegdheden van de overheid.
„Hoe kan men zich nog veilig voe
len als massale groepen de Justitie
verhinderen haar taak uit te oefe
nen. Hoe kan men zich veilig voelen
als door die groepen in naam van het
recht onrecht wordt bedreven. Zo
mag een mondige samenleving er
niet uit gaan zien", zei Andriessen.
De KVP-fractieleider vond, dat de
misdaad moet worden vervolgd. „Dat
vraagt het recht en het ia doodge
vaarlijk als de politiek zich daar te
zeer mee gaat bemoeien. Deze ont
wikkelingen kunnen tot ontbinding
leiden van een samenleving waarvan
nog niet zo lang geleden de overleg
modellen alom in de wereld ten voor
beeld werden gesteld" vond Andries-
Hy oordeelde: „Bloemenhove is een
teken van de verscheurdheid van een
volk dat met zyn eigen rechtsbestel
geen raad meer weet".
De verenigingsraad van de Neder
landse Vereniging voor Sexuele Her
vorming heeft van minister Van Agt
geëist dat hy onmiddellijk alle maat
regelen intrekt die een normaal func
tioneren van de Bloemenhovehkliniek
belemmeren.
AMSTERDAM In een pand aan de Amsterdamse Warmoes
straat ivoedde gistermiddag een felle brand. Een van de brand
weerwagens op weg nnar de brand nam de bocht iets te
ruim en ramde de ingang van de zalen van hotel JFrusnapolsky.
AMSTERDAM (ANP) De Suri
naamse en Antilliaanse welzyns-
stichtingen in ons land hebben za
terdagmiddag tydens 'n manifestatie
op het Bylmerplein in Amsterdam,
geprotesteerd tegen de bezuinigings-
politiek van het ministerie van CRM.
Volgens deze stichtingen wil minister
Van Doorn het specifieke ,.welzyns-
werk voor en door Surinamers" te-
zijnertyd opheffen en onderbrengen
in bestaande Nederlandse instellin-
NEDERLAND I
18.45 TV-informalie voor Surinamers en Surinaamse Ne
derlanders (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 M.A.S.H., tv-serie (AVRO)
19.30 My Old Man, tv-serie (AVRO)
19.50 Harte 10, tv-filmserie (AVRO)
21.15 Voor u zingt: Anita Meyer (AVRO)
21.35 Journaal (NOS)
21.50 Sportpanorama presenteert de 500 mjjl van Indianapolis
(AVRO)
22.40 Uitzending Symbiose
22.4422.49 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 Ti-ta-tovenaar (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Run, Joe, Run, tv-serie (TROS)
19.30 Doctor Who, tv-serie (TROS)
20.00 Journaal (NOS)
20.25 Op losse groeven, muziekprogramma (TROS)
21.30 Baretta, tv-serie (TROS)
22.20 Aktua (TROS)
23.10 Journaal (NOS)
Minister Van Doorn vindt dat
ook inzamelacties reclame zyn, en
niet op de televisie horen. Dat zei
vorige week EO-voorzitter Doren
bos. HU waa bang voor zyn eigen
bedelactie. Die heet EO Metter
daad, zoals velen onder u waar
schijnlijk niet zullen weten. De
KRO bedelde er zaterdagavond
onder leiding van Willem Ruis
ook weer aardig op los, het ge
zonde kykerspubliek de kans ge
vend het collectief schuldgevoel
wegens de voortdurende verwaar
lozing van onze zieken af te ko
pen. Hoe Ruis zyn best ook deed,
gemeten naar de opbrengst van
vele gelyksoortige evenementen
was de zeven en een halve ton
die aan hét eind van de avond
binnenkwam eigenlyk maar een
schijntje. Spytig voor de stichting
De Zonnebloem, maai' het gulle
deel der natie, of het meeat
schuldbewuste, zat kennelijk ite
genieten van de rijkdommen van
de mynen van Koning Salomo op
het andere net.
Zondagavond nam ik kennis van
de praktyken van 'n Amerikaanse
krantenkoning. Nu eens niet het
geijkte Amerikaanse sprookje van
de krantejongen die miljonair
werd. Het was net andersom, die
miljonair werd krantenkoning, en
dat bleek eigenlyk een heel ake
lig sprookje te zyn. Liegen, be
driegen en intrigeren, maar in elk
geval veel menselyker en aanne
melijker dan het gebruikelijke
Amerikaanse succesverhaal. Met
behulp van de ook hier te lande
zo populaire boem-klets-kledder-
methode veroorzaakte hy een
oorlog, een presidentsmoord en
uiteindelyk by na zyn eigen on
dergang. En toch leek iedereen,
zijn kinderen, zyn kleinkinderen
en zijn journalisten nog van hem
te houden.
Gisteravond was er ook nog de
Noordzee. De NOS liet ons zien
hoe de BBC de Britse natie voor
licht over onze problemen. Nogal
chaotisch. Rynvervuiling, Ryn-
vaart, Gosterschelde, Visserij-oor
logen en oliewinning byeenge-
veegd in het scheepsbouwkundig
proefstation in Wageningen.
Voorwaar geen geringe presta
tie Waar onze eigen NOS aan mee
mocht doen. Best leuk om Ria
Dalmeijer eens Engels te horen
praten, maar verder van alles
wat en niets goeds. Een echt ont
moetingsprogramma. Fijn om te
weten dat de Mexicaanse marine
in Schotland bootjes heeft laten
bouwen, maar de gemeenschappe
lijke Engels-Nederlands proble
men liggen waarschynlyk aan de
overkant van de Noordzee.
EVERT VAN TIJN
Anita Meyer zingt vanavond om 21.15 uur op Nederland I.
Ze brengt van haar debuut-lp 'In the meantime I will sing',
die afgelopen week is uitgekomeno.a. de nummers 'In the
meantime I will sing', 'You showed me how' en 'Oh, dag'.
TROS Aktua zal vanavond op Nederland II nogmaals infor
matie geven over het betioiste kantoorgebouw Westerhaven
in Utrecht. Voorts is er een reportage over de herstelwerk
zaamheden in het Italiaanse aardbevingsgebied. Er wordt
verder aandacht besteed aan vandalisme in dierentuinen. De
nog durende spanningen in het kabinet vormen eveneens een
deel van het programma.
MAANDAG 31 MEI
HILVERSUM I
EO: 18.00 (S) Wij hebben een woord
de wereld: gewijde muziek. P.P.:
muziek. 18.45 (S) De Trekvogels. 19.00
20.25 (S) EO-MetterdaadTru-
7.20 Het levende woord. 7.25 Badinerie.
7.54 Overweging. 8.00 Nws. 8.11 Echo.
8.30 Aubade 9.10 Schoolradio. 10.00 De
letter M. (11.00 Nws. 11.30 Ouder wor.
allemaal 11.55 Scheepspraj
12.00 Vijf tellen
O VERHEIDS -
ziek. 21.40 (S) Tegen de revolutie het Country time 17.45 Verkenning. 17.55
Evangelie; progr.
100ste sterf -
22.15 (S) Openbaar kunstbezit. 22.25
BOND
Mededelingen.
HILVERSUM III
Ieder heel uur nieuws. VARA 7.00
Nws. NCRV: 22.4
VERONICA: 22.55 Akt. en muziekpro
gramma. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II
NCRV: 18.00 Nws. 18.11 Hier en Nu.
18.40 (S) Bandstand. P.P.: DS'70.
NCRV: 19.10 Bij de Tijd: godzalige
droomwereld. 19.25 Een. twee uit de
maat: progr over onderwijs en opvoe-
ding. 19.45 '(S) Met uw instemming: Het kind en wij. 10.ÖÖ (S)~Óp
i Pep op drie.
de sportwereld. 12.03 Vara's
zoekplaatje. 14.03 Spitsbeeld. 16.03 LP.
Top-20 en de top-LP. 17.0"
Nws. 20.05 (S)
Nws. 9.02 Aktuaklankbeeld 9.30 (S)
kind en wij. 10.00 (S) Opus tien
twaalf. 12.00 (S) Intermezzo 13.C
21.05 (S) Werken -
21.35 (S) Literama:
ken. schrijvers
sleke muziek.
5.00 (S) Belcantorium: klas-
DUITSE TV
NOS: 18.03 De Vakaturebank. 18.10 (S)
NOS-maal. AVRO: 19.02 Let's twist
again. 20.02 Radiojournaal. 20.05 (S> serii
Superclean Dreammachine. 21.02 (S) tot
De Negen-uur-show 22.02 Radiojour- Niei
naai. 22.05 (S) Blues, ballads and beat.
23.02 (S) Candelightshow (0.02-0.05
Radiojournaal). VARA: 'fif
19.26 Die Krimloialerzahlu Q
19.59 Progr.-overzicht. WDR:-8.05
Beusekom. 2.02 (S) Help!,
tage. 21.15 Ein Herz und
De Surinaamse welzynswerkers
sluiten samenwerking met Nederland
se organisaties niet uit, maar vinden,
dat Surinaamse Nederlanders, zeker
op dit moment, nog het beste worden
geholpen door eigen welzynswerkers.
De honderden aanwezigen by de ma
nifestatie spraken zich daarom uit
tegen wat zy noemen „afbouw
het Surinaamse welzynswerk". Tevens
werd geprotesteerd tegen het sprel-
dingsbeleM van de regering en de
HILVERSUM I
AVRO 7.00 Nws.
gaatje. (7.30 Nws 7.41 Radic
8.45
vracht- taire. 22.45—23.05 Journ..'
taar en weerbericht.
DUITSLAND II
Gehelmagent 0014. detective-se-
Morgenwljdlng 9.00 (S) De platenkeiu
van Willem Strietman. 10.00 Radio
Lawaaipapegaai 10.10 Arbeidsvitami
nen (10.30 Nws. 10.33 Radiojournaal)
11.30 (S) Rondom twaalf. (11.55 Beurs,
plein 5) 12.26 Mededelingen. 12.30 Nws.
12.41 Radiojournaal. 13.00 Knipper
licht. 13.25 'n Middagje AVRO. (15.30
Nws) Overheddsvoorl. 17.20 De Neder
landse Anti:' •••«- -
RadTojourm
motiveer <L
heidsmagazine. 21.00 Journ 21.15
FDP-partydag. reportage. 21.30 Ver-
dfunkelung, tv-film. 23.10 Journaal.
BELGISCHE TV
18.05 Kleuterpro-
programma. 20.45 The Adams
v-serie. 21.45 Consumentenru-
