Prof. Dr. Carp weigerde medewerking
Landen met t "schep"net
Grotere verkoop
visvergunningen
vis
j sport
Visquiz voor
de lezers van
deze krant
HENGELTIP
VANDEWEEK
Voor al uw hengelsport
artikelen is uw adres
HENK TEUNISSEN
Boelee's
Fa. Verhoog
DE PRIJZEN
Cockerill-proces zonder psychiatrisch onderzoek afgesloten
ZATERDAG 29 MEI 1976
De belangstelling voor de sportvisserij in ons land gaat nog
steeds in stijgende lijn. Dat wordt bewezen door de stij
gende verkoop van visvergunningen, die ook het afgelopen
jaar weer duidelijk viel te constateren. In totaal werden
voor het visseizoen 1975/1976 ongeveer 885.000 vergunnin
gen verkocht.
im 65.000 meer dan
i daarvoor. De stij
ging blijkt zich vooral voor te
doen bij de kleine visakte. Henge
laars dus die met twee gewone
hengels wensen te vissen, of met
een speciale hengel op de roofvis
als snoek, baars en snoekbaars.
Werden er in het seizoen
1974/1975 372.418 kleine visaktes
verkocht, het afgelopen seizoen
was dat aantal al gestegen tot
412.000. Het aantal verkochte bij-
dragebewijzen (om te vissen met
een gewone hengel in vlot en be
vaarbaar water) steeg minder
sterk: van 440.354 in het seizoen
1974/1975 tot 466.000 in het sei
zoen 1975/1976. Om het totaal
rond te maken werden ook nog
7.000 grote visakten verkocht,
maar een dergelijke akte staat ei
genlijk los van de sportvisserij.
Voor de Organisatie ter Verbete
ring van de Binnenvisserij (OVB)
had dat als plezierige gevolg dat
de inkomsten zeker 300.000 gul
den hoger waren dan het jaar
daarvoor. De totale inkomsten
worden geraamd op een slordige
4.7 miljoen gulden. Interessant
blijft het nog onbekende ant
woord op de vraag hoe de sport
visser dit jaar reageert op de in-
troduktie van ^e viskaart Zal het
aantal zwartvissers dat Neder
land nog altijd heeft afnemen. Of
gaat het juist in stijgende lijn.
Over een klein jaartje weten we
het antwoord.
Belangstelling voor sportvisserij stijgt nog steeds.
De vistip gaat deze week over het
schepnet Eigenlijk een volledig
verkeerde benaming van dit henge-
lattnbuut, want als u één ding nooit
met een net moet doen dan is het
scheppen. U loopt dan grote kans
de gehaakte vis te verspelen, omdat
hij met een laatste krachtsinspan
ning er nog juist in kan slagen de
lijn te breken. Daarom geef ik altijd
de voorkeur aan de naam landings-
net. Een net dus om de vis te lan
den.
Zoals voor vrijwel alle hengelmate-
riaal geldt geldt ook voor het lan-
dingsnet dat er veel kaf onder het
koren zit Erzijn netten, die van ma
teriaal gemaakt zijn dat beslist on
voldoende is, vooral wanneer men
daarmee grote vissen wil landen.
Verder kunt u als hengelaar veel
doen aan het behoud van de kwali
teit Zorg er altijd voor dat de slijm-
resten die tussen de mazen van het
net achterblijven zorgvuldig ver
wijderd worden. Want dit slijm tast
het net sterk aan.
En dan kan u gebeuren wat ik vorig
iemand zag overkomen. Hij
juist in geslaagd een kanjer
ADVERTENTIE
Levendaal 28. Leiden. Telefoon 071-122053.
van een snoek te haken aan een le
pel en zijn vismaat was zo gedien
stig om het kolossale exemplaar te
landen. Het net bleek echter zo ver
teerd te zijn, dat de snoek dwars
door het net heen tuimelde en op
die manier de vrijheid herkreeg.
Hoe kunt u een landingsnet het
best gebruiken? Zorg er altijd voor
dat het net gebruiksklaar is. Als u -
wanneer er een vis aan de haak zit -
het net nog moet uitklappen is de
kans groot dat de vis al gevlogen is
nog voor u kans heeft gezien het
beest in het net te krijgen. Daarom
tegelijk met het optuigen van de
hengel ook het schepnet klaarma
ken.
Zodra de vis werkelijke vermoeid
heidsverschijnselen begint te ver
tonen - en laat u daarbij geen rad
voor de ogen draaien - brengt u het
net in het water met de stok schuin
naar voren gericht Daarna houdt u
het landingsnet stil. Geen schep-
bewegingen maken wanneer de vis
in de buurt is. Met behulp van de
hengel "sleept" u de uitgeputte vis
ADVERTENTIE
hengelsportartikelen
HOGE RUNDUK 110, LEIDEN
TELEFOON 121393.
Alles voor de vissport.
boven het landingsnet en daarna
haalt u het net naar de oppervlakte.
Eén ding moet u nooit doen: dat is
de vis in het schepnet uit het water
tillen. Daarop zijn de stokken aan
de "schepnetten niet berekend".
Til het net zover uit het water dat de
vis niet kan ontsnappen maar laat
de vis wel in het water. En zorg er
voor dat u bij het onthaken van de
vis het landingsnet zo plaatst dat
het niet in het water schuift en naar
de bodem zinkt.
Tot slot deze raad: een landingsnet
kan wel te klein zijn, maar nooit te
groot.
ADVERTENTIE
't Is geen visserslatijn, maar voor al uw
hengelsportartikeien kunt u beter terecht
bij:
Leldseweg 14, Voorschoten,
telefoon 01717-2430.
ADVERTENTIE
De enige speciaalzaak voor al uw
HENGEL
SPORTARTIKELEN
DE SPORT
Haarlemmerstraat 11, tel. 124020
Ter gelegenheid van de opening van het vis
seizoen - vanochtend om precies achtent
wintig minuten over drie - vandaag in deze
wekelijkse visrubriek een "visquiz". Visen-
thousiaste lezers van deze krant kunnen hun
hengelkennis testen en maken bovendien
kans op een van de vele prijzen met een to
tale waarde van vijftienhonderd gulden.
1. Welke vissoort is hiernaast afgebeeld?
(a) snoek
(b) snoekbaars
2. Wat is de wettelijke minimummaat van de voorn?
(a) 13 cm.
(b) 15 cm.
(c) 18 cm.
3. Welke van de drie vissen kan het grootst worden?
(a) karper
(b) baars
4. Welke vis leeft niet in zoet binnenwater:
(a) brasem
(b) gul
(c) zeelt
5. Welk vistuig is verboden voor de sportvisser?
(a) kuilnet
(b) leefnet
(c) scheDnet
6. Wat is de bijnaam van de snoekbaars?
(a) rode rijer
(b)slijmjurk
(c) vadertje glasoog
Kies bij elke vraag het goede antwoord en vul achter het r
van de vraag a, b of c in. Stuur uw antwoorden op een briefkaart
naar Leidsch Dagblad, Witte Singel 1, Leiden met vermelding
"Visquiz". Uw oplossing moet uiterlijk zaterdag 12 juni in ons bezit
zijn. Iedere abonnee mag gratis aan deze visquiz deelnemen. U
behoeft dus geen extra postzegels te plakken, naast de normale
frankering.
Onder de inzenders van een goede oplossing worden de prijzen
verloot. In de visrubriek van zaterdag 19 juni zullen de prijswin
naars worden bekendgemaakt
De prijzen die u met deze vis
quiz kunt winnen zijn:
HOOFDPRIJS
Fraaie vl sol trusting be
staande uit vaste ins teek
bengel (5.49 m), zit mand, con
cours leefnet, schepnet, ther
mosfles, tuigendoos, pennen,
nylon, haken, lood en haken-
steker.
(aangeboden door het Leidsch
en Alphens Dagblad)
2de prijs
Luxe visparaplu
(aangeboden door hengelspor
thuis Henk Tennissen)
3de tot en met 7de prijs
Berkley-werphengel en
Ryobt-werpmolen
(aangeboden door Lankhorst
BV, Sneek)
8ste prijs
Werphengelcombinatie
(aangeboden door Harodex,
Rijswijk)
9de prijs
Lerc-vaste hengel (L5I m)
(aangeboden door Harodex,
Rijswijk)
10de tot en met 19de prijs
Jaar lidmaat schap 1978
Hengel aanbond
(aangeboden door Henge
laars bond voor Lelden en Om
streken)
20ste tot en met 44ste prijs
Vlsdagje op de Noordsee
(aangeboden door rederij Vro
lijk, Scheveningen)
45ste tot en met 54ste prijs
Visboek "Vissen blijven vis
sen"
(aangeboden door uitgeverij
Interdijk, Schiphol-Oost)
55ste tot en met 57ste prijs
Pocket warmer of vismes
(aangeboden door Harodex,
Rijswijk).
Door
Ton van Brussel
ANTWERPEN/LEIDEN - Deze week, precies
een jaar geleden, stond de scheepswerf
"Cockerill-Yards" in het Belgische Hoboken op
zijn kop. De arbeiders hadden het werk neerge
legd en waren in de eetzaal van de werf voor een
protestactie bijeen. Dit om te protesteren tegen
het ontslag van twee collega's, die sympathiseer
den met de extreem linkse beweging "Amada".
Rechtstreeks gevolg van de actie
was de veroordeling, eind vorige
week, van de Belgische arts Kris
Merckx. tot twee maanden voor
waardelijk. Merckx, één van de be
langrijkste poten onder de stoel van
Amada, had zich tijdens de actie bij
de arbeiders gevoegd en stond op
het punt deze toe te spreken, toen
de door de directie gewaarschuwde
politie het bedrijf binnenkwam. Bij
zijn aanhouding zou Merckx zich
verzet hebben en één van de agen
ten met een megafoon op het hoofd
hebben geslagen. Vandaar deze ge-
rechterlijke procedure.
Een proces, dat, de aard van de ten-
laste gelegde feiten in ogenschouw
nemend, opvallend lang heeft ge
duurd en dat niet alleen in België,
maar ook daar buiten grote aan
dacht heeft getrokken.
Acties
Opnieuw namelijk werden de ope
raties van een fel bekritiseerd fe
nomeen als Amada aan de orde ge
steld, maar belangrijker de hou
ding van de politie daarbij. De
vraag werd wederom gesteld of het
justitieel ingrijpen bij deze acties
niet een inbreuk op het recht van de
vrije meningsuiting betekende.
Daarnaast kreeg de Antwerpse
rechter Depripainsel van alle moge
lijke kanten de wind van voren, op
het moment dat hij besliste dat
Merckx zich aan een psychiatrisch
onderzoek moest onderwerpen. Hij
benoemde een commissie van drie
psychiaters, die zich echter terug
trokken, toen ze merkten voor welk
karretje ze werden gespannen. De
pripainsel wenstte niet eerder uit
spraak te doen, voor het onderzoek
was uitgevoerd en benoemde een
nieuwe commissie, waarin onder
meer de Leidse psychiater prof.
Carp. Ook dit drietal trok zich te
rug, deels uit eigen beweging, deels
door de grote druk die door de pu
blieke opinie op hen werd uitgeoe
fend. Want al bestaan er in België
grote weerstanden tegen de club
van Merckx, in deze zaak stond iets
anders op het spel. Een antwoord
op de principe-vraag: wanneer en
in hoeverre mag de rechterlijke
macht gebruik maken van de psy
chiatrie? En deze vraag werd zowel
door voor- als tegenstanders
Amada gesteld, omdat nu eenmaal
niemand zich aan de indruk kon
onttrekken dat er een politiek spel
werd gespeeld en ook omdat nie
mand in het gedrag van Merckx iets
had herkend van dat van een gees-
tesgestoorde.
Als reactie op de beslissing van de
rechter werd door een aantal Belgi
sche artsen het "protestcomité
tegen het misbruik van de psychia
trie voor politieke vervolging" op
gericht, een organisatie die direct
van zich deed spreken door de uit
gave van een brochure: Psychia
trie en internering in dienst van de
repressie", een wat emotioneel ge
laden manifest, waarvan echter de
hoofdlijnen, door vrijwel alle poli
tieke partijen konden worden on
derschreven.
We moeten terug in de geschiede
nis om vat te krijgen op alle feiten
die in het zojuist beëindigde proces
een rol hebben gespeeld. Amada is
min of meer ontstaan uit een stu
dentenvakbond, die in '68 ten tijde
van de moeilijkheden tussen
Vlaamse en Waalse studenten aan
de katholieke universiteit van Leu
ven, in actie kwam. Het werd de
spreekbuis van linkse studenten,
die zich niet konden vinden in het
politieke systeem, waarin de dienst
werd uitgemaakt door drie grote
partijen: katholieken, socialisten
en liberalen. Het doel van Amada
was de bewustmaking van grote
groepen, met name arbeiders, ten
einde een meer kritische houding
tegenover hun
leef/werksituatie te bewerkstelli
gen. Dit met de theorieën van Marx
en Lenin hoog in het vaandel.
"Cellen"
Veel studenten die zich tot de
denkbeelden van Amada aange
trokken voelden, zochten werk in
fabrieken en probeerden daar zo
veel mogelijk "cellen" op te rich
ten, groepen van sympathisanten
met Amada, die na het vertrek van
de studenten voor een voortzetting
van het uitdragen van de denk
beelden van Amada konden zor
gen.
Het rendement van een dergelijke
werkwijze is natuurlijk altijd een
moeilijk peilbare aangelegenheid.
r feit is wel dat op verschillende
fabrieken in Belgie van de kant van
de arbeiders inderdaad meer kriti
sche geluiden te horen waren. Was
er sprake van een bijeenkomst, dan
speelde die zich bij voorkeur buiten
het fabrieksterrein af. Merckx of
één van de andere Amada-leiders
waren daar meestal zelf aanwezig,
maar ook een andere groep ontbrak
bij deze samenkomsten nimmer, de
politie. Elke keer weer werd
Merckx aangehouden en elke keer
weer verzette hij zich, omdat hij
zich op openbaar terrein bevond,
maar steeds weer werd hem door de
rechter verzet bij arrestatie ten laste
gelegd. Amada-leden begonnen
zich steeds meer te ergeren aan de
houding van de justitie. "Merckx is
altijd meegenomen omdat hij zich
bij zijn aanhouding verzette,
er kon nooit een duidelijke grond
voor die aanhouding worden aan
gegeven", aldus hun reactie.
Groepspraktijk
Bij zijn collega-artsen had Merckx
het inmiddels ook verbruid. In Bel
gie kent men het systeem dat ieder
een in het ziekenfonds is opgeno
men. Wanneer men een dokter be
zoekt, betaalt men bijvoorbeeld
duizend francs, waarvan men later
een vast bedrag terug krijgt van het
ziekenfonds. Merckx echter richtte
in zijn woonplaats Hoboken samen
met zijn collega Michel-Rene
Leyers een groepspraktijk op, waar
hij voor de behandeling aan zijn pa
tiënten niet meer vroeg, dan ze van
het ziekenfonds konden terug krij
gen. Een aantal artsen beschouwde
dit als oneerlijke concurrentie en
daagde hem voor de Raad van Ge
neesheren, die hem echter vrij
sprak, omdat iedere arts in België
zich alleen maar verplicht de tarie-
het ziekenfonds als norm te
hanteren, zonder dat daarbij re
stricties zijn inzake de hoogte van
de tarieven.
Mede door de felle acties van
Amada en Merckx tegen bijna alles
wat maar met het systeem te maken
heeft, werd Merckx, begrijpelijk, in
veel kringen als een lastige jongen
ervaren en is hij niet bepaald ge
liefd. Merckx bezit echter immer de
slimheid om in zijn acties binnen de
mazen van de wet te blijven. Het
enige dat hem dan in het geval van
Cockerill aangewreven kon wor
den, was: acties op particulier ter
rein en verzet bij aanhouding.
Oostblok-achtig
De eis van rechter Deprinaisel, om
naar het proces terug te keren, tot
het instellen van een psychiatrisch
onderzoek, heeft Amada een aan
dacht bezorgd, die het vermoede
lijk anders nooit had kunnen krij
gen. Vrijwel direct zag iedereen
door de bomen het bos, liet men de
wrevel jegens Amada varen en
richtte men zich op één ding: het
voorkomen van dit onderzoek. Er
zou immers een precedent gescha
pen kunnen worden en dat moest
hoe dan ook voorkomen worden. In
Belgie zelf is er altijd wat voorzich
tig over gepubliceerd, hoewel de
angst voor "oostblok-achtige situa
ties" hier en daar de kop op stak. De
indruk domineerde dat een ondui
delijk politiek spel werd gespeeld
om nou eens eindelijk en voorgoed
af te zijn van de campagnes van
Merckx.
Prof. Carp, een van de psychiaters
die de medewerking aan het onder
zoek weigerde: "Ik heb nee gezegd,
toen ik merkte om wat voor zaak
het ging. Daar had ik twee redenen
voor. Ik ben Nederlanderen ik vind
dat een Nederlander zich niet in een
intern conflict dat in het buitenland
speelt, moet mengen. Ik geloof niel
dat wij ons daar mee moeten bezig
houden. Bovendien vond ik dat hel
duidelijk een politieke zaak betrof
waar ik de achtergronden niet goed
van kende, maar waarvan ik stellig
de indruk kreeg dat het, hoe moet
ik het zeggen,
dacht dat het in strijd was met de
principes van de rechtspraak om
zo'n zaak in het politieke vlak te
trekken. Daarom heb ik geweigerd.
IJc geloof niet dat ik er meer over
hoef te zeggen".
Merckx zelf tekent geen beroep aan
tegen het uitgesproken vonnis. Zijn
reactie: "Ik neem niets terug van
wat ik eerder heb gezegd. Het
wordt ons op alle mogelijke manie
ren onmogelijk gemaakt om te zeg
gen wat we vinden. Ik ontken niet
dat ik me verzet heb, maar het hele
optreden van de politie bij Cocke
rill is met een woord te beschrijven:
terreur. In elk geval ben ik blij dat
we niet alleen hebben gestaan in
ons gevecht tegen het psychia
trisch onderzoek. We hebben van
alle kanten steun gekregen en ik ge
loof dat veel mensen ons nu ook
wat positiever zijn gaan zien".
Sleutelfiguur
Een belangrijke sleutelfiguur in de
hele zaak is natuurlijk rechter De
pripainsel zelf. Er wordt driftig ge
speculeerd over een antwoord op
de vraag wat en wie hem hebben
bewogen een psychiatrisch onder
zoek in te stellen en wat en wie hem
er tenslotte weer toe hebben ge
bracht van zijn eis af te zien. Depri
painsel is echter onmiddellijk na af
loop van het proces met vakantie
gegaan en verkeert vermoedelijk in
het buitenland, onbereikbaar voor
commentaar. Het Gerechtshof in
Antwerpen wil en mag zijn adres
niet geven. Hoewel bij het proces
nog twee andere rechters waren be
trokken, zijn deze niet bereid om
wie dan ook te woord te staan.
We zullen het dus, in elk geval tot
zijn terugkeer, moeten doen met de
motivering van zijn eis, zoals hij die
tijdens de rechtszitting van vorig
jaar 23 oktober gaf. Een motivering
die overigens maar zeer spaarzaam
serieus is genomen en die als volgt
luidde: "Er is een psychiatrisch on
derzoek nodig, aangezien de be
klaagden misleid worden door hun
onbezonnen drang om ideologi
sche propaganda te voeren en zich
te gedragen als kinderachtige "Don
Quichotten" met de bedoeling de
rechterlijke macht als propagan-
damedium te misbruiken. Hieruit
volgt dat hun optreden als oneven
wichtig dient te worden bestem
peld".
