"Eet alleen als
u honger heeft"
Economie
in mode
"Dwaasheden":
weerzien van
oude vriend
BOEKENPLANK
De sneeuwtijger
is geen dier
„Dwaasheden" - door Simon Carmiggelt met teke
ningen van Peter van Straaten - uitgever Arbeider
spers, Amsterdam - Prijs f 17.50.
De eerste bundel kronkels van Simon Carmiggelt
kwam in 1946 op de markt. Het boekje heette „Hon
derd dwaasheden" en beleefde veertien herdruk
ken. In 1956 verscheen de laatste. Tot degenen die
zeer verknocht zijn aan dat werkje behoort de teke
naar Peter van Straaten (de man die "Vader en
Zoon" uitvond). Hij heeft nog een zeer oud exem
plaar van die uitgave in zijn bezit, „vol vlekken, met
een beetje een vettig omslag, stuk gelezen, bedui
meld, uit elkaar hangend, met ezelsoren, kortom:
geheiligd door het gebruik".
Op het initiatief van Peter van Straaten is nu een
selectie uit „Honderd dwaasheden" gemaakt. „Als
wijnproevers hebben Simon Ca»miggelt en ik ieder
stukje tegen het licht gehouden, er aan geroken,
voor op de tong geproefd, door de mond laten wal
sen en daarna doorgeslikt of uitgespuwd".
Vierendertig van de 75 stukjes (want er zijn nooit
echt 100 dwaasheden geweest) zijn nu in deze bundel
verzameld en Peter van Straaten heeft er vervol
gens een flink aantal illustraties bijgemaakt die
voortreffelijk de kronkel-sfeer gestalte geven.
„Dwaasheden" is zoiets als het weer tegen komen
van een oude vriend, die nóg plezieriger en kleurrij
ker blijkt te zijn dan hij in de herinnering al voort
leefde. R.p.
Economie is in de mode. Een beetje trendgevoelige uitge
ver reageert erop en zo is het niet verwonderlijk dat menig
fonds de laatste tijd met populariserende werkjes over
economie is uitgebreid. Daarbij valt er doorgaans vrij ge
makkelijk in te spelen op de frustraties van de goedwil
lende krantenlezer zonder veel bagage aan economische
kennis. Misschien moeten de redacties van die dagbladen
wel eens grondig in de analyse. Immers, hoe komt het dat
een sportpagina of een kunstpagina zich doorgaans rede
lijk laten lezen zonder veel achtergrondkennis, terwijl dat
voor de doorsnee-economische rubriek ongeveer uitge
sloten is?
"De sneeuwtijger" door Desmond
Bagley, in een vertaling van Jan
Bernard verschenen bij Elsevier
in Amsterdam 16.90).
De Sneeuwtijger is geen dier. Het is
gruwelijker. Desmoftd Bagley legt
ons uit, dat met die benaming in
Nieuw Zeeland een sneeuwlawine
wordt bedoeld. Lawines, die soms
wel te voorspellen zijn
maar waarvan nooit tevoren is te
zeggen, wanneer ze precies zullen
toeslaan. Daarom komt de klap zo
wreed aan in het kleine afgelegen
mijndorpje. In een paar seconden is
het vrijwel weggevaagd. Vele do
den vallen te betreuren. Is de pas
benoemde mijndirecteur mede
schuldig aan hun dood? Een vraag,
die toch centraal komt te staan tij
dens een later te houden hoorzit
ting. Tegen de wil van de voorzitter
in gaat die schuldvraag prevaleren
in de maalstroom van emoties,
sympathieën en verdachtmakin-
Op deze pagina
-bijdragen van:
Han Mulder
Ruud Paauw
Paul Marijnis
Wim Wirtz
René Vos
Tom Maas
Koos Post
C. J. Rotteveel
"Zoomlens op Lampo". Auteur:
René Turkry. Uitgever: De Arbei
derspers, Amsterdam.
Een aforistische bloemlezing uit
het werk van de grote Vlaamse
schrijver. Uit het boekje spreek de
eruditie van Lampo, zijn voorliefde
voor overdrijvingen en schijnbare
tegenstellingen en zijn intellectua
listische benadering van schier
volkse zaken. Een leuk werkje voor
de ongevulde zomeravond
W.W,
"Zwaar weer zeilen". Auteur: K.
Adlard Coles. Uitgever: Hollandia
B.V., Baarn. Prijs 42,50.-
"Zwaar weer zeilen" van de veel
schrijvende en -bereisde K. Adlard
Coles is nu - in de wat houterige
vertaling van luitenant ter zee Al J.
F. Brongers - in de vijfde herziene
en aangevulde druk verschenen. In
deze versie bevat het dikke boek
ook enkele hoofdstukken over
meerrompboten (catamarans etc.)
en mechanisch voortbewogen
schepen. Bovendien heeft de
schrijver een uitvoerige studie ge
wijd aan de ramp met de "Morning
Cloud", het zeiljacht tfan de voor
malige Britse premier Edward
gen, die naar boven komen. Het
procédé, dat Bagley hanteert, is al
zo vaak gebruikt. In korte flitsen
het verleden in het heden doen her
leven. Maar hij doet het met verve
en vakmanschap. Langzaam maar
zeker ontpoppen zich de ware ka
rakters van de hoofdrolvertolkers.
Het wordt een gave schets van alles,
waarin een mens klein, maar ook
groot kan zijn. Soms wat gerekt,
maar zeker intrigerend en af en toe
boeiend.
K.P.
Informatie
in woord
en beeld
Informatie in woord en beeld
over: de duinen, stadsvogels,
heide en bosrand. Drie uitgaven
van Moussault's Uitgeverij Baarn.
Deze informatieve boekjes zijn
voor bijna iedereen geschikt; alleen
de heeljonge lezers zullen de boek
jes te moeilijk vinden. In deze keu
rig verzorgde serie zijn niet aleen
deeltjes over de natuur verkrijg
baar maar ook over geschiedenis en
bijvoorbeeld sterrenkunde. De drie
bovengenoemde deeltjes zijn hel
der "en aangenaam geschreven en
van duidelijke illustraties voorzien?
T.M.
Heath. Een prachtig boek voor rela
tief weinig geld.
W.W.
"Knock-out in zes ronden". Au
teur: Roger Borniche. Uitgever:
Elsevier. Prijs: 15.90.
Memoires van de Franse politie
man Borniche, die rond de jaren '50
naam maakte met een - drie jaar
lang durende - klopjacht op de kille
moordenaar Emile Buisson. Het
verhaal is authentiek, ademt het
typische Franse sfeertje en werpt
vooral een (royale) blik op de naij
verig overkomende werkmethoden
van de Franse hermandad. Bij de
jacht op Buisson lopen Parijse ge
meentepolitie, centrale recherche
en gendarmerie elkaar voortdu
rend hinderlijk voor de voeten, in
de hoop elkaar een eervolle vlieg af
te vangen. Van het niet onverdien
stelijk geschreven boek - oor
spronkelijke titel "Flic Story" - is
een film gemaakt. In de hoofdrollen
Alain Delon en Jean Louis Trintig-
R.V.
"Een bloedhete vrijdag". Auteur:
Martin Gregor-Delin. Uitgever:
Zomer en Keunig. Prijs: 22.50.
Uitgeverij „Het Spectrum" springt
vaardig in dat royale kennisva-
cuüm met „De magische vijf
hoek", economische politiek in
kort bestek, geschreven door vijf
op dit gebied onderlegde Figuren,
te weten een hoogleraar, een we
tenschappelijk medewerker aan
een universiteit en drie dagblad
journalisten (Welke laatsten hun
eigen krant nu ook maar tot mis
siegebied moeten bestempelen).
Het persbericht dat de uitgave aan
kondigt, is aan de tamelijk onbe
scheiden kant door dit werkje te
kenschetsen als het eerste dat
nou eens haarfijn allerlei begrip
pen uit de macro-economie uit de
doeken doet. Maar wat waar is, is
waah het is in elk geval één van
de weinige betaalbare. Het is een
Aulaboekje van 7.50 en dat is
een keer of acht zo goedkoop als
het befaamde „Economie in
theorie en praktijk" van oud
minister Andriessen.
De magische vijfhoek is een indru
kwekkende meetkundige Figuur.
Op de punten vindt men de klas
sieke doelstellingen van econo
mische politiek: evenwichtige
arbeidsmarkt, economische
groei, stabiele prijzen, redelijke
inkomensverdeling en even
wicht op de betalingsbalans.
Even groot ten opzichte van el
kaar zullen die hoeken natuurlijk
nooit zijn, ook al beeldt men op
het omslag van het boekje nog zo
fraai evenwichtig pentagon af
Als men dit heldere boekje ge
concentreerd doorleest, worden
een hoop van de samenhangen
duidelijk. Het is dan ook voor
Voor "Een bloedhete vrijdag" heeft
een bankoverval met gijzeling in
Munchen (Prinzregentenstrasse)
model gestaan. Twee bankoverval
lers houden twee mannen en vier
vrouwen vast, eisen twee miljoen
mark en vrije aftocht Het drama
eindigt met twee doden: politie-
scherpschutters schieten één over
valler en één gegijzeld meisje neer.
Gregor-Delin heeft de levenspatro
nen van de bij de bankoverval be
trokken (verzonnen) hoofdfiguren
in een omvangrijke bundel "dra
den" naar het "zenuwknooppunt",
het Filiaal van de Beierse Disconto-
bank in de Almafistrasse geweven.
De schrijver heeft zich daarbij van
een zo omvangrijk aantal "Hash-
backs" bediend, dat het soms
moeite kost om de aandacht bij het
spannende hoofdgebeuren te hou
den: de gijzeling
R.V
"Operatie Bonaparte." Schrijver:
Luciën Dumais. Uitgever: Hollan
dia. Prijs: 24.90.
•educatieve doeleinden uitermate
geschikt. Daarbij is het jammer
dat er een index achterin ont
breekt en de hoofdstukjes, elk
gewijd aan één van de hoeken,
geven voor de naar economische
kennis dorstende ook onvol
doende aanknopingspunten.
Verder veel lof voor dit de actuali
teit op de hielen zittende werkje
Die actualiteit krijgt soms een ge
reserveerd sausje. Zoals over de
Vermogensaanwasdeling: „Vast
staat wel dat een VAD-regeling
zoveel valkuilen bevat - zoals de
mogelijkheid de overwinst „on
zichtbaar" te maken of te ver
kleinen door de afschrijvingen op
te voeren, kapitaal het land uit te
brengen of de pensioenen voor de
werknemers te verbeteren - dat
het hoogst onzeker is of zij wel
aan de ambitieuze doelstellingen
zal beantwoorden." Opvallend is
ook dat een gezond en aange
naam leefmilieu dit boekje als
economische wenselijkheid
doordesemt. Een afzonderlijke
hoek wordt het nog niet, maar
professor Arnold Heertje ruimt er
in het door hem geschreven
hoofdstuk over evenwichtige
groei wel royaal plaats voor in. De
tijd kan echter niet ver af meer
zijn dat de punt van de vijfhoek,
waar nu nog die „evenwichtige
groei" als doel geschreven staat,
tenminste gezelschap krijgt van
de ondertitel „binnen de grenzen
van de leefbaarheid".
H.M.
Beishuizen, Heertje, Horeman,
Schoorl en Van Zweden: „De magi
sche vijfhoek" (Uitg. Het Spec
trum; Aulaboek *7,50).
De Canadees Luciën Dumais
maakte in de tweede wereldoorlog
de rampzalige raid op Dieppe mee
en werd later als agent van de sectie
M. 19 van de Engelse inlichtingen
dienst boven Frankrijk gedropt.
Onder de naam Desbiens, beroep
begrafenisondernemer, organi
seerde hij een ontsnappingslijn
voor geallieerde piloten uit het door
de Duitsers bezette gebied. Hon
derdachttien neergeschoten vlie
gers heeft hij in de periode '43-'44
uit Duitse handen gehouden. Een
verdienstelijk en dapper man dus
deze Lucien Dumais en dat laat hij
de lezer van zijn ietwat verlate
oorlogs-memoires verduiveld goed
merken
R.V.
Albert Donk: „De tuinen zijn
open". Robert J. Blom: Gewoon
Blauw. Dichtbundels uitgegeven
door "De Beuk", stichting voor li
teraire publikaties, Amsterdam,
6.50 per bundel.
De meeste mensen zien een yogi
nog steeds als een heilige, die zich
uit de wereld heeft teruggetrokken,
als een kluizenaar in een bos woont,
leeft op lucht en water en zich be
zighoudt met meditatie.
De bekende yogi Vithaldas, die een
voortreffelijk boek over hatha-yoga
op zijn naam heeft staan, beschrijft
(samen met Susan Roberts) in "Het
Yoga Kookboek" (uitg. Van Dis-
hoeck, Bussum, 9.90) hoe hij in
■New York beslist niet alleen van
waVr en lucht leeft, maar wel dege
lijk van aantrekkelijke spijzen, zij
het vegetarisch.
Wat voor Vithaldas onbegrijpelijk
is, is de onverzadigbare westerse
eetlust, met de nadruk op lekkeren
veel. Eet alleen als u honger heeft,
zegt Vithaldas, wiens kookboek
gebaseerd is op de Indiase keuken,
met nogal wat kruiden en spece
rijen, vooral bij de rijst. Verder zijn
er tal van recepten voor groenten,
"dal" (vergelijkbaar met onze lin
zen, erwten of gedroogde bonen,
maar gemakkelijker verteerbaar en
sneller gaar), chutneys (vergelijk
Om één of andere reden heeft Ne
derland, of beter, het Nederlandse
taalgebied nauwelijks goede
schrijvers van detectives voortge
bracht Dichters, essayisten, ro
manciers en novellisten bij tiental
len - maar helaas - goede detective
schrijvers zijn nauwelijks te vin
den. Havank was een zeer leesbaar
schrijver van uiterst vermakelijke
boeken - maar het zijn geen detec
tives, maar komische vertellingen
vol grappen en grollen, waarin de
hoofdpersoon toevallig een hoge
politieman is. Robert van Gulik zou
ik geen Nederlands auteur willen
noemen - hij schreef in het Chinees
en in het Engels en liet zijn b'oeken
naderhand vertalen. Verder is er
nog wat klein grut dat politiero
mans schreef en natuurlijk Jan de
Hartog, die onder het schone pseu-
In zijn vijfde dichtbundel 'De
tuinen zijn .open" heeft Albert
Donk erotische verzen gebundeld.
Het zijn eenvoudige en zachtaar
dige gedichten; soms dreigt het in
getogen karakter te leiden tot mo
notonie en zou men als afwisseling
een aantal krachtiger verzen wen-
Er valt over te twisten of "Gewoon
Blauw" een gedicht is of een asso
ciatief verhaal Op enkele momen
ten ontaardt het werk van Robert J
Blom in te goedkope en gemakke
lijke taal: hij weet dan geen span
ning te creeren bij zijn beschrijving
van zijn lagere schooljaren. De au
teur zou kritischer moeten staan
tegenover zijn eigen werk.
T.M.
Joshi Muradin: Leven is een
Ademtocht; in eigen beheer uitge
geven dichtbundel te verkrijgen
door vijf gulden over te maken op
postrekening 3089576 t.n.v. J. A. B.
Muradin, postbus 2182 te Leiden.
onze ketchup, mayonaise en andere
sausjes), dessert en zoetigheid. En
tenslotte iets over dranken, zoals
kruidenthee, amandelmelk e.d.
Praktische mystiek
Een recente uitgave van het op dit
terrein gespecialiseerde fonds van
Ankh-Hermes in Deventer is De
yoga van het geluid, geestelijke
verhandelingen" van Maharaj Cha-
ran Singh uit India, die nogal wat
volgelingen telt, ook in Nederland.
De "yoga van het geluid" stelt, zo
zegt het boek, de mens in staat het
goddelijk "geluid" te horen en te
realiseren. Het gaat in dit boek om
een training in praktische mystiek.
De nadruk ligt op meditatie, terwijl
de mens een leven lijdt, dat hem in
staat stelt plichten en verplichtin
gen in de wereld na te komen.
De schrijver beschouwt "denken"
als een negatieve kracht, die ons in
de weg staat, omdat zij de zinnen
achterna snelt. Het menselijk stre
ven dient dan ook gericht te zijn op
verlossing, die overigens alleen
doniem F. R. Eckmar vijf ontzet
tend lekkere boekjes schreef- maar
net als bij Havank is het alleen maar
een bijkomstigheid dat de hoofd
personen politiemannen zijn.
Van Janwillem van de Wetering
verschenen bij Bruna twqe politie
romans: Het lijk in de Haarlem
merhouttuinen en Buitelkruiden
hij is beslist een aanwinst. De twee
politiemannen uit zijn boeken he
ten Grijpstra en De Gier - flauwe
grap, die namen - maar het zijn vol
komen levensechte Figuren die heel
natuurlijk aandoen. Van de Wete
ring schrijft zeer professioneel: de
lezer verveelt zich geen moment, de
vaart blijft ondanks allerlei zij
sprongen in het verhaal aanwezig.
Eigenlijk zijn die zijsprongetjes be
langrijker dan de eigenlijke intrige
Het is meestal een kostbare en tijd
rovende onderneming om een ge
schrift in eigen beheer uit te bren
gen. Het resultaat van Muradins
werk is evenwel beslist de moeite
waard. De zeer geslaagde kalligra-
Fie van F. I. Abdoel verleent de so
bere verzen een innemende aan
blik. Joshi Muradin is geboren in
Suriname en kwam acht jaar gele
den naar Nederland. "Leven is een
Ademtocht" is zijn eerste bundel:
een voorzichtig en af en toe onzeker
begin. De beheerste stijl maakt dit
debuut tot een aangename ken
nismaking.
T.M.
Jack Kerouac: Tristessa. William
Kotzwinkle: Nachtboek. Twee
vertalingen van Peter H. van
Lieshout, uitgegeven bij Agathon,
Bussum 12.50 en 14.50.
Tristessa is een van de minder inte
ressante boeken van Kerouac. Van
Lieshout heeft het ononderbroken
proza vol exotische uitdrukkingen
adekwaat vertaald, zij het met een
enkel schoonheidsfoutje.
Met het Nachtboek van de jonge
Amerikaanse schrijver Kotzwinkle
zal Van Lieshout minder proble
men hebben gehad. Het zijn verha
len die op een conventionele wijze
mogelijk is in contact met Nam.
Een Nam is het Woord, de Logos, de
onsterfelijke Schepper.
De weg van Zen
Eveneens bij Ankh-Hermes ver
scheen een levens- en ideeënbe-
schrijving van de grote Tibetaanse
vogi Milarepa, van de hand van W.
Y. Evans-Wentz 22.50). In de
zelfde Orient-serie publiceerde de
Vlaamse schrijver Jaak Fontier
'Zon, maan en sterren', beginnend
•met honderd korte beschouwin
gen. die uitgaan van één zin, een
Zen-zin. In het tweede gedeelte zijn
dan honderd spreuken afgedrukt,
die de lezer zelf kan aanvullen met
een beschouwing (prijs 16.-).
Erik Bruijn, leider van een centrum
voor Zen-meditatie in Amsterdam,
schreef een verhandeling over De
weg van Zazen, d. w.z. de theorie en
praktijk van de Zen-meditatie (uitg.
Ankh-Hermes, Deventer). Zen is
een levenskunst met een
a-rationeel karakter en "elke han
deling, elke situatie, elk moment
kan de poort zijn naar het onver
stoorbare evenwicht van "nir
vana". Daarom worden in de Zen
kloosters zelfs de meest ordinaire
werkzaamheden, zoals vloeren
schoonmaken, hout hakken, e.d.
tot oefening gemaakt. Vrijheid be
tekent in Zen niet zozeer doen waar
je van houdt, maar houden van wat
je doet. "Wanneer we de juiste in
nerlijke houding aannemen ten
aanzien van onze werkzaamheden,
kan elke handeling ons wakker
schudden voor de realiteit en ons
bewust maken van de eenheid
waarin we delen". Maar dat eist dan
wel een totale ontvankelijkheid en
innerlijke stilte.
Symposion Reeks
Tenslotte mag niet onvermeld blij
ven de serie kleine boekjes van de
"Symposion Reeks" van de uitge
verij "De Driehoek" in Amsterdam:
een vertaling van de "Bhagavad Gi-
ta". het "lied van de Heer", be
staande uit een samenspraak tus
sen Shn Krishna en Arjuna; voorts
een boekje met "Tien Upanishads".
Dat woord betekent "zitten bij",
dus het zitten van de leerling aan de
voeten van de leermeester.
De tien belangrijkste zijn in dit
boekje opgenomen. De "Mahara-
mayana" tenslotte bevat uittreksels
uit de Yoga-Vasishtha, toegeschre
ven aan de Indische wijze Valmiki,
de eerste die in het Sanskriet ver
zen schreef over de geestelijke Filo
sofie van het Oosten. Eveneens tot
de Symposion-reeks behoren twee
niet-Oosterse boekjes: Encheiri-
dion (beknopte leer) van Epictetus,
de vermaarde Stoicijnse wijsgeer,
en "Het boekje van het volkomen
leven", een mystiek werkje uit de
Duitse herfsttij der Middeleeuwen.
Elk van deze boekjes uit de Sympo
sion Reeks kost 10.-.
C.J.R.L.
die vrij zwak is: de dader wordt wel
gepakt maar zijn motief is nogal
vaag, zoals trouwens de hele
moordzaak snel naar de achter
grond verdwijnt. Maar de prachtige
beschrijving van Curacao, de nutte
loze overpeinzingen van de door
jicht geteisterde commissaris, en
de dialogen tussen Grijpstra en De
Gier maken Buitelkruid tot een uit
erst plezierig boek Uitgeverij
Bruna heeft een goede greep ge
daan en het is te hopen dat Van de
Wetering zich in de Zenboeddhisti-
sche Kommune waar hij schijnt te
wonen, niet alleen met zazen maar
ook met een volgend boek zal bezig
houden
P.M.
Buitelkruid; Jan Willem van de We
tering. Uitg. Bruna.
geschreven zijn. Op een nogal
flauwe, geforceerd grappige wijze
mengt Kotzwinkle erotische verha
len uit de Griekse oudheid met ver-
gelykbare hoogstandjes van van
daag de dag.
T.M.
Epictetus: Encheiridion. Uitgave
van De Driehoek, Amsterdam
(symposionreeks).
Epictetus was een Romeins slaaf
die grote vermaardheid verwierf als
Stoïcijns Filosoof. Het Encheiridion
is door hem geschreven als een
handboekje met wenken voor het
dagelijkse leven. In 53 korte voor
schriften geeft Epictetus zijn kijk
op het doen en laten van de mens,
zijn emoties en gedachten. Het
eenvoudig uitgegeven boekje ein-
d ïgt met een aantal gesprekken van
Epictetus
De vertaling is met opzet in alle
daags Nederlands geschreven om
het werkje voor zoveel mogelijk
mensen toegankelijk te maken.
Bedenkelijk daarbij is wel dat een
aantal finesses en fundamentele
verschillen tussen de Romeinse en
hedendaagse gedachtenwereld niet
uit de verf komen.
T.M.
