Sumatrabrug bij
Lage Rijndijk:
twee rijstroken
zuive.
fiijtieMelI(i11a
Centrumscholen: hoe en waar?
ZE ZIJN ALLEMAAL DOOD"
haifboter
Stemming raad: 25 tegen 4
uit dank
voor i i
acid
PV fles halfvolle melk
hele liter van 92
geldig t/m zaterdag 15 mei
WOENSDAG 12 MEI 1976
LEIDEN De Sumatrabrug, over de Oude Rijn, tussen Lage Rijndijk en het industrieterrein
„De Waard", zal worden gebouwd. Die beslis sing nam de Leidse raad gisteravond tijdens een
extra vergadering met 25 tegen 4 stemmen. De tegenstemmers waren wethouder Oosterman,
v. d. Zande (PSP), Beijen (PPR/D'66) en Hoeven (CPN). Tevoren was de raad zonder hoofde- leiden Tijdens een ueu „mm- ~r~p-f
lijke stemming akkoord gegaan met een amendement waarin werd vastgelegd, dat de brug niet "JE \L/ PU
meer dan twee rijstroken mag krijgen, en dat er een verkeerscirculatieplan moet komen voor de teravon? een roolnrom aangeboden UI I/O 11/
Kooi en de Zeeheldenbuurt- Dat plan moet na de gebruikelijke inspraakprocedures tot uitvoe- door Joop Riethoven. (Foto rechtsi.
ring zijn gebracht nog voor de brug voor het verkeer zal worden opengesteld. „Uit dankbaarheid voor het feit dat
de raad heeft besloten om financiële
De omvang van de brug en de grote de Merenwijk naar het centrum via al op 14 mei gegevens wil hebben over steun te veiüenen aan een Tour-start
snelheid waarmee de voorbereidingen de Waard. bestek, raadsbesluit, financiën en in Leiden in 1978, "zo verklaarde
voor de bouw van de Sumatrabrug Wethouder Waal repliceerde, dat het goedkeuring van GS. glunderende directeur-sportief van
moeten plaatsvinden waren gister- pas nu mogelijk is om de wijk in te Volgens wethouder Van Aken (Eco- cnwhtimr riiA hp ïrrvmit wm hp mmir.
avond in de Leidse raad uitgebreid «onn wmrinf rnnontomi, va«,itnf<>n nami»>h*
onderwerp van kritiek. Beijen (PPR/
D'66) constateerde dat de noodzaak
tot aanleg van de brug niet is aan
getoond. Hij vroeg zich af of de bouw
van de brug wel in het belang zou
zijn voor de bedrijven op De Waard,
i wanneer de karavaan gaat voorbereiden.
w bouwd wordt
tieven door de Dienst Gemeentewer- de werkgelegenheid in Leiden In ge- lK.™_ ln d„ .id„ raad
irpn hpirpnH oi<n hü me eeo. oahraehf Naet iedereen in de Leidse raad
ken bekend zijn geworden. Hij
het oneens met v. d. Zande, dat
geen adequate maatregelen te tref- zette zich tegen de bouw
fen zouden zijn. „Alleen is de vraag uit vrees voor overlast vc
„Want het zal erop neerkomen, dat of men de consequenties wenst te wijken: „Als je buren wilt pesten
de Zeeheldenbuurt straks wordt af- aanvaarden", aldus wethouder Waal, moet je je zoontje een trommel
C^lega-'wefhouder Oosterman ver- steWe.. die dankbetuiging overigens
- de brue °P PriJs. Tijdens de uitreiking vlucht-
p ten Anne v. d. Zande (PPR) en Lau-
Beijen (PPR-D'66) naar de pers-
tribune om vanaf die plaats de
gesloten voor het doorgaande ver- die verder meedeelde, dat enige deau geven", aldus Oosterman, die handigng in de raadszaal gade te
keer. Dat betekent dat er geen ver- speelruimte om alsnog een smallere bovendien bezwaren had tegen de slaan. „Ik vind dit vies", luidde het laohelljke zaak". Teruggekeerd
minuten geschorst voor
ciële stunt? De raad kan zdjn tijd wel
beter gebruiken", aldus Beijen die
vond, dat burgemeester Vis de raad
van de komende gebeurtenissen in
kennis had moeten stellen.
„Als zoiets persé moet, dan kan dat
[beter na afloop van de vergadering
vond het PPR-D'66-raadslid. Reactie
van burgemeester Vis: „Ik hoop, dat
de meerderheid van de ra-ad dit lu
dieke element heeft weten te waar
deren". Voor Beijen was het ant
woord onvoldoende. Hij vond, dat
over dergelijke interrupties nog maar
eens nagepraat zou moeten worden in
de gemeentelijke commissie voor al
gemene en bestuurlijke aangelegen
heden.
Naar yerluidt zouden de geschon-
de ken worsten en de bloemen voor de
V)
Door
John Kroon
binding meer zal zijn met de Zijlsin- brug te ontwerpen ontbreekt,
gel".
Hij wees verder op de nadelige ge
volgen voor de Sumatraatraat en La
ge Rijndijk, die veel meer verkeer te
verwerken zullen krijgen. „Er zal",
aldus Bey'en, „geld nodig zijn om de
Sumatrastraat te beveiligen. En wel
ke plannen heeft het college om de
overlast te bestrijden?" Volgens
Beijen is in de Kooi grote onrust ont
staan wat onder meer blijkt uit brie
ven van vier groeperingen aan de
raad (zie deze krant van gisteren) en
de reacties tijdens een wijkbezoek.
dat de PPR zaterdag in de Kooi al-
legde.
Beijen laakte het gebrek aan commu
nicatie tussen het college en de wijk
bewoners. „Nog onlangs werd in een
brief aan de kleuterleidster van De
Wigwam geschreven dat er voorlo
pig nog geen geld voor de TJrug zou
zijn. Nu krijgt men plotseling te ho
ren dat er snel gebouwd zal worden.
Het wijkcomité de Kooi overweegt
juridische stappen tegen de bouw van
de brug. Waarom is het college van
B en W niet gaan praten met het
wijkcomité?" zó vroeg Beijen zich af.
Verder was hij er niet van overtuigd
dat ambtelijk alles in het werk ge
steld was om te proberen een smalle
re brug te bouwen.
De problemen voor de Sumatrastraat
werden ook aangestipt door WD-er
Kuijers. „Het is geen weg voor door
gaand verkeer", aldus het liberale
raadslid, „want er zit een vreemde
knik in de weg en bovendien zijn er
scholen en een zwembad in de buurt".
Overigens vond hy wel, dat de Su
matrabrug gebouwd zou moeten wor
den om „De Waard" een betere ont
sluiting te- geven.
PvdA-er Peters zag het als een taak
voor het college om de onrust bij de
Kooibewoners weg te nemen voordat
de brug geopend wordt. „Ik hoop en
verwacht dat de Sumatrastraat geen
doorgaande route zal worden", aldus
Peters. „Ik heb liever een gedeelte
lijke afsluiting of éénrïchtingverkeer
dan allerlei verkeersvoorzieningen".
Anne v. d. Zande (fSPt trok sterk in
twijfel of er wel mogelijkheden zou
den zijn om te voorkomen, dat er
toch een sluiproute zal
slechte wijze, waarop tot dusver de oordeel van Anne v. d. Zande en Lau-
geko- rens Beijen kwalificeerde de onder
breking als een „kwalijke" en „be-
raadszaal vroeg hij burgemeester Vis dames en vegetariër Oosterman af-
Speel-o-theek
voor Leiden-
Noord draait
in september
LEIDEN Werkgroep "De Ratel"
is in Leiden-Noord begonnen met de
voorbereidingen voor de stichting van
een speel-o-theek. een uitleen van
speelgoed waar alle bewoners gebruik
van kunnen maken. Uitgangspunt is
dat ieder kind de kans moet krijgen
met goed speelgoed te spelen. Naast
het uitlenen willen de medewerkers
ook informatie geven over speelgoed
en het belang daarvan voor de ont
wikkeling van het kind.
De speel-o-theek zal, als alles vol
gens plan verloopt, in september
gaan draaen. De werkgroep bekijkt
op het ogenblik de mogelijkheden om
in aanmerking te komen voor sub
sidies, bijvoorbeeld van het Koningin
Julianafonds en de experimentenpot
van het ministerie van CRM. Kosten
van lidmaatschap bedragen vermoe
delijk vyf gulden per gezin per jaar.
terwijl voor elk stuk speelgoed, dat
geleend wordt, twee kwartjes moet
worden betaald.
Van belang is nu met name dat
zich vrijwilligers uit de wijk aandie
nen om speelgoed te repareren en
eventueel zelf te maken, om de in
koop van speelgoed te regelen en om
het kaartsysteem op te zetten en bij
te houden, inlichtingen hierover zijn
verkrijgbaar onder de tel.-nummers:
121879 (Guus Zwartjes) en 130360
(Martine Bronmefter) of bij Ineke
Weeda in de Oranjestraat 35.
LEIDEN Het hoofd van de
Lorentzschool (N. Ober) neemt vol
gende maand afscheid van deze
school. Op 15 juni zal 's avonds van
zeven tot negen uur een receptie wor
den gehouden. Het scheidende school
hoofd is 15 jaar aan de Lorentz
school verbonden geweest, en zal nu
bij de gemeentelijke inspectie in
dienst treden als onderwijskundige.
G. Schrama na 58 jaar weg bij Leidse veemarkt
LEIDEN "Die ouwe boeren,
in het begin kwamen ze nog wel
in de Groenoordhal. Vroeger kwa
men er ik-weet-niet-hoeveel men
sen naar me toe. Ze zijn allemaal
dood. De jonge boeren zoeken
andere connecties. Met mijn neef
bijvoorbeeld. En voor spek en bo
nen op de markt zitten, voor twee,
drie of vijf man, dat wil ik niet.
Daarom ben ik er mee opgehou
den."
Maar gelukkig zetten zijn zonen
Jan (66) en Arie (60) het bedrijf
voort. Want Schrama Veevoeders
BV is van de Leidse veemarkt niet
weg te denken. Ook al zal de
vertrouwde verschijning van de
82-jarige G. Schrama er niet
meer zijn. Gisteren nam hij, op
zijn vaste plek in het restaurant
van de Groenoordhal, temidden
van zyn relaties definitief af
scheid van de veemarkt. Zelfs
t,oen goot hij geen druppel alco
hol naar binnen. "Ik ben 58 Jaar
op de veemarkt geweest en ik
heb er nooit een borrel gedron-
ken. Ik ben geen afschaffer, maar
ik vond het onjuist om als je in
de handel zit, een borrel te drin
ken. Koffie, of tonic, meer niet.
Ik heb daar nooit spijt van ge
had. Je moet een bepaalde leiding
in je leven hebben." Een leven
lang tussen de nuchtere kalf, het
weidlam, de slachtzeug en vooral
de koeiekoek heeft hem tot op hoge
leeftijd een opmerkelijke vitali
teit bezorgd. Hü maakt nog graag
zün eigen veters vast. "Mün zoon
zei dinsdag: zal ik je naar de
Groenoordhal brengen. Nee, zei
ik, ik heb me al 58 jaar lang zelf
naar de veemarkt begeven. Ik
rüd er gewoon met de auto naar
toe."
Zün wieg stond in Benthuizen,
waar maar twee families in die
tüd rooms-katholiek waren, "het
gezin van mün vader en dat van
diens broer." Hü ging naar kerk
en school in Hazerswoude-dorp.
Elke dag een uur heen lopen en
een uur terug. "Fietsen? Dat was
een luxe. De fiets, waar we van
daag nog op rüden, met twee ge-
lüke wielen, heb ik in Hazerswou-
de geïntroduceerd gezien. Daar
werd dan een halve zomer over
gepraat." Hy was nog geen twaalf,
toen hü van school afkwam. Zün
vader was een boer. "die nooit
schulden heeft gemaakt, maar
ook nooit ry'k ia geworden". Op 12
febr. 1903 is in Wassenaar het
bedrüf van Schrama ontstaan. In
1908 werd in Leiden een maalderü
gebouwd. De toenmalige eigenaar
was zün broer. Hü stierf in de
Eerste Wereldoorlog. "Met zün
vrouw heb ik toen de zaak voort
gezet." Het veevoedersbedrüf
Schrama groeide en groeide deze
eeuw, al kwam in de jaren der
tig de onvermydelüke terugslag.
Schrama zocht zün klanten op
de Leidse veemarkt op, toen nog
op en by de Beestenmarkt en
noteerde hun bestellingen. "Ik
weet nog goed. Bü molen De Valk
stonden honderden huisjes, krot
jes. Die zün allemaal afgebroken
voor de markt. De trefpunten
waren Spek op de Beestenmarkt
en Veldkamp, waar yu het ge
bouw van de Nieuwe Leidse Cou
rant is (was). Je had er verder
nog wat kleine kroegjes."
"Wat ik vandaag nog hoorde.
Een boer had een koppel weilam
meren gekocht en daar 165 gulden
voor betaald. Ik heb zelf weilam
meren zien kopen en ook wel zelf
gekocht voor f 2.75 per stuk. Ik
heb ook de tüd meegemaakt dat
biggen van zes a zeven weken
oud praktisch werden weggege
ven. Maar echt veel veranderd is
er eigenlük niet op de veemarkt.
De omstandigheden wel, maar
het blüft zo: de boeren en de
handelaren komen er om te ko
pen of te verkopen."
In 1969 nam hü afscheid van
het bedrüf. Een feest in Avifauna,
"met vüfhonderd boeren, boerin
nen, zonen en dochters". Nadien
bleef Schrama sr. voor de oudere
klanten de veemarkt bezoeken.
Dat is nu voorbij. Jammer? "Wel
nee, daar heb je toch naar toe
geleefd. Ik ben zeventien jaar
wethouder in Voorschoten ge
weest. Dat heb ik daarna ook
niet gemist. Ik ben blü dat ik
het heb mogen meemaken." Hü
was een paar jaar boerenknecht
("Dat was niet slecht. Voor half
vier hoefde Je niet uit bed te ko
men en ik verdiende 140 gulden
per jaar.") en bouwde daarna een
bedrüf op. "Ik kom nog wel eens
in de maalderü'. Dan zeg ik goeie-
morgen, of goeiemiddag. Daar
blüft het bü- Commanderen doe ik
nooit meer. Dat heb ik lang ge
noeg kunnen doen."
G. Schrama (82)nooit een bor rel op de markt.
zó uit
d* koelkast
gaat
\t gesmeerd
Half 20 vet als
roomboter.
i Voor tafelgebruik.
In handige kuipjes,
f Smeerzacht uit de
Sluiting Barbara-scholen werpt nieuw licht op binnenstad
Door
Wim Wirtz
ADVERTENTIE
voor 79-
LEIDEN De aangekondigde slui
ting van de r.k. Barbara-scholen
aan het Levendaal heeft een nieuw
licht geworpen op de scholen in de
Leidse binnenstad. Als de plannen
van de Stichting Katholiek Onder-
wüs doorgaan, verdwijnt er immers
een onderwü svoorziening die mis
schien niet direct, maai* op de lan
gere termün toch zeker een be
langrijke rol kan spelen voor de be
woners van de Haver- en Gort-
buurt (omgeving Levendaal).
Dat vinden althans sommige ouders
van kinderen die er op school gaan.
De Haver- en Gortbuurt, zeggen
deze ouders, kan als gevolg van de
renovatieplannen voor deze buurt,
een flinke verjonging ondergaan
met het gevolg dat ook de Barbara-
scholen, die nu met een steeds ma
ger wordend leerlingenbestand te
kampen hebben, zullen opleven.
Om die reden, aldus de ouders,
mag de school niet vendwynen.
Een praktisch argument is boven
dien dat de r.k. Hartebrugschool
aan de Haarlemmerstraat, waar de
ouders na sluiting van de Barbara-
scholen op zouden zün aangewe
zen, voor veel ouders en leerlingen
te ver weg ligt.
De door de Stichting Katholiek
Onderwü s noodzakelijk geachte
sluiting van de Barbara-scholen
staat overigens niet op zichzelf. Er
zün in de Leidse binnenstad nog
meer scholen, die grote moeite
doen om het hoofd boven water te
houden. Op deze scholen loopt het
aantal leerlingen al enkele jaren
flink terug. Tot ze onder het wet
tel ük vereiste aantal leerlingen
uitkomen en genoodzaakt worden
leerkrachen en derhalve ook klas
sen af te stoten.
De wettelüke norm voor een gewone
lagere school met zes klassen is
door het ministerie vastgesteld op
minimaal 156 leerlingen. Bekyken
we de vijf lagere scholen die Lei-
dens binnenstad rük is. dan krü-
gen we het volgende beeld: Harte
brugschool 125 leerlingen, Barbara-
school 100, prot. chr. school aan de
Hooglandse Kerkgracht 120, prot.
chr. Prins Bernhardschool aan het
Noordeinde 93 en tot slot de open
bare school aan de Aalmarkt 160.
De school van de Eerste Leidse
Schoolvereniging, eveneens aan het
Noordeinde .hoort in dit rijtje niet
thuis omdat deze school volgend
Jaar vertrekt naar een nieuw ge
bouw in het Morskwartier en dan
dus niet meer tot de binnenstads-
scholen gerekend kan worden.
Vleugelschool
Nog steeds verblüvend in de sfeer
van formele waarden en normen, is
het aan de hand van de cüfers dui-
delük dat er iets moet gebeuren,
wil de binnenstad in de toekomst
niet een zielig en moeizaam
draaiend scholenbestand te zien
geven. De vraag is alleen wat.
Enkele maanden geleden werd daar
over nog in de gemeenteraadscom
missie die zich behalve met sport,
recreatie en samenlevingsopbouw
ook met onderwüs bezighoudt, ge
discussieerd. Onderwijswethouder
Tesselaar sneed het onderwerp als
eerste aan toen hü uiteen zette
wat hü de beste oplossing vond
voor het probleem van de binnen-
stadsscholen: een zogenaamde
vleugelschool ergens middenin de
binnenstad, waarin de drie zuilen
(prot. chr., rek. en openbaar onder
wijs) naar analogie van de situatie
in de Merenwyk tesamen lief en
leed moesten delen. Het voorlopige
plan van de wethouder verdween
evenwel rap van tafel. Uit gesprek
ken die hy" had met de betrokken
onderwü'sorganisaties en ook aan
hand van geluiden uit de commis
sie, trok hy de conclusie dat een
vleugelschool niet de nodige in
stemming zou ververven.
Het CDA-raadslid Bosch kwam ver
volgens met het plan om voor elke
zuil apart een lagere school met
daaraan vast een kleuterschool te
realiseren. Een onderwüsdriehoek
voor de Leidse binnenstad, met be
houd van de eigen identiteit en de
kindertjes naar geloofs- en onge
loofsrichting van elkaar geschei
den. Dat plan scoorde beter.
De PPR/D'66-fractie wüdde er zelfs
een nota aan en indiceerde nauw
keurig welke scholen er mochten
blüven en welke niet. In de nota
werd de binnenstad in drie stukken
gesnedenDe Camp/Maredorp,
Academie/Pieterwük en Pancras/
Levendaal. In deze binnenstadsde-
len zouden resp. moeten komen een
nieuwe r.k. school, de openbare
school die nu aan de Aalmarkt zit
en de prot. chr. school aan de
Hooglandse Kerkgracht. De Prins
Bernhardschool. zo luidde het von
nis in de nota van PPR/D'66 zou
evenals de Barbara-school moeten
worden opgeheven, omdat ze niet
meer rendabel waren en wat de
Prins Bernhardschool betreft geen
relatie had met het kleuteronder-
wüs; met het oog op morgen ten
slotte een belangrük gegeven van
wege de integratieplannen voor
kleuter- en basisonderwijs.
Drie-jarenplan
Intussen is ook wethouder Tesselaar
wel geneigd om voor de binnenstad
aan drie scholen te denken. „Ik heb
met de katholieke en protestants-
christelijke stichting de afspraak
gemaakt dat zü zouden bekijken
welke school er eventueel zou kun
nen worden afgestoten. Van de ka
tholieke stichting hebben we nu
gehoord dat dat de Barbara-school
wordt. Maar van de christelüke
stichting hebben we nog geen ant
woord gekregen", zegt hü-
Tesselaar heeft voor wat de binnen-
scholen betreft een drie-Jaren
plan in het hoofd zitten, waarbü
gerekend vanaf 1978 elk jaar een
nieuwe school gebouwd zou moeten
worden. In zün gedachtengang zou
dan eerst de rk stichting 'n nieu
we school mogen bouwen in de
Camp (gebied achter de Haarlem
merstraat), vervolgens zou er een
nieuwe school moeten worden ge
bouwd voor het openbaar onderwys
en tenslotte zou de prot. chr. stich
ting de nodige ruimte krijgen voor
een nieuw gebouw in de binnen
stad.
Voor de bouw van scholen voor het
confessionele onderwüs voelt Tes
selaar en hy heeft dat nooit
verhuld zich niet erg verant-
woordelük. Als onderwüswethouaer
kan hü er evenwel moeilük omheen
een oplossing te zoeken voor een
wijk waar een groep van ouders de
hierdoor veroorzaakte problemen .al
op zich af zien komen. De relatie
tussen onderwüs en milieu, een ge
geven dat in progressieve onder
wijsnota's een voorname plaats
pleegt in te nemen, is immers in
het geding. De wethouder, die dat
onderkent, zegt: „De gedachten
over een nieüwe openbare school
gingen uit naar de plaats waar nu
de Haanstra-kleuterschool zit (Ra
penburg red.) Maar nu de Bar
bara-school word afgestoten is er
een tweede overweging bü gekomen
en dan zou Je kunnen denken aan
een openbare school bü voorbeeld
op het parkeerterrein aan de Kore-
vaarstraat of aan de plaats waar
nu het noodpostkantoor staat".
