Leidsch Dagblad | 1976 | 27 april 1976 | pagina 1

LEIDSCH

DAGBLAD

GROTERE WINSTEN NODIG

F rans kondigde doden aan

Minister mag
doorgaan met

middenschool

Op zoek naar zwart geld 01211 mm

Onverbiddelijk

VS

neen van

tegen Rhodesie

Zijlstra
Inflatie
nog altijd
grootste
probleem

LEIDSCH DAGBLAD

DINSDAG 27 APRIL 1976

OPGERICHT I MAART I860

34920

DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN

AMSTERDAM (SP) Bij de Ne- Zoals bekend wordt er al op twee coupures, bijvoorbeeld biljetten

AMSTERDAM (SP) Bij de Ne-
derlandsche Bank is sinds een
paar maanden een apparaat in
gebruik waarmee de centrale
bank in staat is om na te gaan
hoe de circulatie is van bankbil
jetten.

Dank zij deze apparatuur kan de
bank enig inzicht verwerven over
de omvang van het z.g. zivarte
geld, geld dat wordt gebruikt voor
transacties, waarbij belastingen
en sociale premies worden ontdo
ken.

Zoals bekend wordt er al op twee
fronten een onderzoek ingesteld
naar het zwarte geld, namelijk
door het ministerie van Finan
ciën en door het Centraal Bureau
voor de Statistiek. Vast staat, dat
de omvang van het verschijnsel
zwart geld" toeneemt, maar hoe
veel kan men erg moeilijk bepa
len.

Een belangrijke vraag is in hoe
verre voor het „zwarte circuit"
gebruik wordt gemaakt van grote

coupures, bijvoorbeeld biljetten
van duizend gulden. Als zou blij
ken dat de vraag naar „duizend
jes" veel sterker toeneemt dan
de vraag naar andere biljetten,
zou men al een stuk wijzer zijn.

De nieuwe apparatuur van De Ne-
derlandsche Bank maakt het o.m.
mogelijk na te gaan waar de
vraag naar duizendjes" het
grootst is, wanneer en waar ze te
rugkomen, en of ze wel of niet
lang uit de circulatie zijn geweest.

20 PAGINA'S

MV1STERDAM (SP) De winsten van het bedrijfsleven
jnoeten snel verbeteren. Zij zijn nu al te lang in de versuk
keling.

t'ele over het vorig jaar behaalde winsten moeten, gecorri
geerd voor de inflatie, als verliezen worden beschouwd.
Voor een werkelijke bestrijding van de hardnekkige werk
loosheid is een snel herstel van de winsten een eerste ver-
siste.

Bit zegt dr. J. Zij-lstra, president van De Nederlandsche
Bank in zijn vandaag verschenen jaarverslag.

Zijlstra is het eens met het voor-
pnomen bezuinigin gsprogra m m a
bh de regering. Dit heeft tot doel
|e rijksuitgaven en de sociale uitke-
Ingen niet méér te laten stijgen dan
net één procent van het nationale
nkomen per jaar. Hiervoor is nodig
jat er in de Jaren tot 1980 voor on-
jeveer f 10 miljard wordt bezuinigd.

Onvermijdelijk

Deze harde ingreep is even onver
mijdelijk als moeilijk. Zij is onvermij-
lelijk omdat er anders door de sterk
(tijgende belasting- en premiedruk
(iets zou overblijven voor lonen en
tinsten. Zowel de stijging van belas-
ïngen en premies als die van lonen
(n winsten moeten namelijk worden
(eput ui't de stijging van de produk-
Iviteit (stijging van de produktie per
han).

De stijging va* de produktivlteit
gordt de komende Jaren geraamd op
1,5 procent. Reeds 2 procent hiervan

Handelsgesprek
Rusland-Egypte

MOSKOU (APP) In Moskou zijn
0e handelsbesprekingen tussen de
p.U. en Egypte hervat. Deze moeten
leiden tot een overeenkomst die mor
genochtend zou worden ondertekend.

De Egyptische minister' van handel,
Tow fik Abdel Fattah, was daarvoor
tondag in Moskou aangekomen.

Schraal

Vrij zonnig maar schraal en op «le
meeste plaatsen droog weer. Matige tot
krachtige wind uit nonrd tot noord
oost. Minimumtemperaturen van 3 gra
den vlak aan zee tot 0 graden in het
binnenland en hier en daar nachtvorst.
Maxima van 8 graden op de Wadden
tot 12 graden elders.

28 APRIL

Zon op: 5.16 uur, onder: 20.00 uur;
maan op: 4.46 uur, onder: 19.15 uur.

Hoogwater te Katwijk te 2.49 uur en
15.07 uur; laagwater te 10.55 uur en

wordt in beslag genomen door lasten
verzwaring als voorzien in het rege
ringsprogramma. Voor winsten en
lonen blijft er dus maar 1,5 procent

Meer bezuinigingen

Zijlstra vindt dat de regering haar
ingreep krachtig en snel moet uit
voeren. De vraag of verder gaande
beperkingen vereist zijn kan dan in
rustiger vaarwater komen. Het is
volgens hem immers niet aanne
melijk dat het beslag van de collec
tieve sector (overheidsuitgaven en
sociale uitkeringen) op het nationaal
inkomen te allen tijden moet blijven
toenemen.

Als het aandeel van de collectieve
sector in ons gezamenlijk inkomen
zou worden gestabiliseerd wordt het
eenvoudiger om een evenwichtiger
verdeling te maken voor lonen en
whisten. Tevens zou hierdoor een we
zenlijke bijdrage worden geleverd tot
het overwinnen van de inflatie, die
Zijlstra nog steeds als het grootste
probleem, in Nederland en in de we
reld, ziet.

Eér. van de kwalijkste gevolgen van
de slechte situatie in het bedrijfsle_
ven is dat de investeringen diep zijn
weggezakt. Zijlstra verwacht dat de
regering op korte termijn zal komen
met extra fiscale faciliteiten om de
investeringen aan te moedigen. Hij
vindt het verantwoord als hiervoor
tijdelijk het begrotingstekort van het
rijk zou worden verhoogd.

Commentaar

In een eerste commentaar op het
Jaarverslag van de Nederlandsche
Bank vroeg een woordvoerder van de
Federatie Nederlandse Vakbeweging
(FNV) zich vanmorgen af. of de
bank-president oorzaak en gevolg
van de economische moeilijkheden
niet omdraait. De FNV meent dat de
inflatie veeleer een symptoom is van
een ongezonde economische ontwik
keling en van de sociale en politieke
spanningen die daarvan de gevolgen
zijn. Dr. Zijlstra wijst Juist de in
flatie als oorzaak zelf aan.

„De analyse van de president blijft
steken waar hij zou moeten beginnen.
Dr. Zijlstra zegt niet waar de infla
tie vandaan komt en hoe die bestre
den moet worden. Er zal dieper ge
graven moeten worden om de wortels
van het kwaad aan de oppervlakte te
brengen en dan zullen er factoren
tevoorschijn komen als de ongecon
troleerde investeringsactiviteit van de
afgelopen vijf tot tien Jaar, die tot
grote sociale spanningen heeft ge
leid en die ons heeft opgescheept
met een ongezonde economische
structuur", aldus de FNV-woord-
voerder.

Fluor uit water

VORRiNK

HAALT

BAKZEIL

DEN HAAG Minister Vorrink
(Milieu) heeft het wetsontwerp over
de fluoridering van het drinkwater
ingetrokken.

Dat betekent dat in plaatsen waar
nu fluor aan het water wordt toege
voegd ondermeer in Rotterdam en
omstreken daarmee moet worden
gestopt.

Na zware tegenstand in de Tweede
Kamer besloot Vorrink onlangs het
wetsontwerp aan te houden, om de
mogelijkheden van een fluor-filter op
kranen te laten onderzoeken. Ze
heeft echter geen ander wetsontwerp
kunnen brengen.

President Da Costa Gomez
heeft een hartstochtelijk be
roep gedaan op de Portugese
partijen om te voorkomen,
dat een bittere partijstrijd tot
een burgeroorlog zal leiden.
Maar de formatie zal na de
verkiezingen van zondag erg
moeilijk zijn. PAGINA 9

Opnamen begonnen voor
,,Een brug te ver".

PAGINA 5

Happel hoopt, dat de Belgen
geen morele tik hebben ge
had. Met het oog op de eup-
finales. PAGINA 9

Verdacht van bijna 260 do
delijke injecties. PAGINA 13

Gretsjko was de laatste hoge
militair in de Russische par
tijtop. PAGINA 15

Priris Claus maakte deze foto
verjaardag viert.

uanaaag zijn negende

Senaat verwerpt VVD-motie

Ter kennismaking 4 weken voor de halve prijs

p Ik word abonnee per 12 mei 1976 en ontvang
de krant reeds vanaf heden.

O Stuur mij 4 weken het Leidsch Dagblad voor

half geld en noteer mij aansluitend als abonnee.

naam:
adres:
plaats:
gironummer:

Hokje zwart maken, bon invullen, in open envelop
(zonder postzegel) sturen aan Leidsch Dagblad,
antwoordnummer. 214, Leiden,

DEN HAAG (SP) Minister Van
Kemenade (onderwijs) heeft aan het
langste eind getrokken: voor invoe
ring van de "middenschool" is geen
wijziging van de grondwet nodig.
Een voorstel van de WD om de mi
nister de voet dwars te zetten haalde
vanmorgen in de Eerste Kamer geen
meerderheid. Met veertig stemmen
voor en 31 stemmen tegen verwierp
de Senaat de "anti-middenschoolmo-

Paus benoemt
21 nieuwe
kardinalen

VATICAANSTAD (ANP) Paus
Paulus VI heeft 21 nieuwe kardina
len benoemd. Tijdens een consistorie
op 24 mei zullen 19 van hen tot
hun nieuwe waardigheid worden ver
heven. De andere twee zijn „in pec-
tore 'benoemd', hetgeen betekent, dat
hun namen niet bekend worden ge
maakt.

In het verleden werden namen van
leuwe kardinalen door middel van
benoeming-in-pectore geheim gehou
den, omdat zjj in communistische lan
den woonden. Het consistorie wordt
het vijfde sinds Paulus VI dertien
Jaar geleden tot paus werd gekozen.
Het college van kardinalen was
m 145 in 1973 door sterfgevallen
teruggelopen tot 117. Van deze 117
zijn er 99 nog geen tachtig Jaar oud
derhalve voor een conclave ver
kiesbaar als nieuwe paus.

Van de nieuwe kardinalen zijn er
vier uit Vaticaanstad en vier uit
overig Europa (Hongarije, Engeland,
Oostenrijk en Portugal). Met de
nieuwe benoemingen is de Italiaanse
invloed binnen het college wat afge
nomen, hoewel de Italiaanse kardi
nalen nog wel de meerderheid vor
men.

tie" van het VVD-Kamerlid mevrouw
Van Someren.

Dit betekent dat de proefnemingen
met de middenschool - een nieuw
schooltype dat alle vormen van
voortgezet onderwijs moet gaan om
vatten - gewoon doorgaan.

De kant van minister Van Kemena
de kozen PvdA, PPR, D'66 en CPN.
De christen-democraten waren ver
deeld: de AR stemde tegen de motie,
de CHU en de meeste KVP'ers voor.
De tegenstemmende KVP-senatoren
waren Steenkamp, Vergeer en Let-
schert.

De VVD haalde vanmorgen wel
een een ander succesje. Het plan van
minister Van Kemenade om de tien
procent-toelage voor leraren bij het
avondonderwijs af te schaffen, leed
in de Eerste Kamer schipbreuk .Het
WD-voorstel waarin geëist werd dat
de toelage gehandhaafd bleef, werd
aangenomen met 47 tegen 24 stem
men.

MAXIMUM
PRIJS VAN
AARDAPPEL
WANKELT

DEN HAAG (SP) De maxi
mumprijs voor aardappelen
dreigt te zullen worden ver
hoogd. Dit is een gevolg van de
scherpe stijging van de groot-
handelsprijzen de laatste da
gen.

Vorige week al besloot het mi
nisterie van economische zaken
de maximumprijs, die drie we
ken op f 1,05 had gestaan, te
verhogen tot f 1,20 per kilo ver
pakte aardappelen.

Inmiddels zijn de groothandels-
prijzen gisteren vooral als ge
volg van de aanhoudende vraag
uit het buitenland, gestegen tot
circa f 1,40 per kilo.

Op het ogenblik geeft de rege
ring een subsidie van 30 cent
per kilo aardappelen, om de
maximumprijs voor de consu
ment op f 1,20 te kunnen hou
den.

Vanmiddag zou het ministerie
van economisch© zaken tijdens
de wekelijkse bespreking met
het produktschap voor aardap
pelen de mogelijkheid in over
weging nemen om in plaats van
de maximumprijs los te laten, de
subsidie te verhogen.

LOESAKA (Reuter) De Ver
enigde Staten "verzetten zich on
verbiddelijk'' tegen het blanke min
derheidsregime in Rhodesië tot in
dat land een 2roart meerderheidsbe
wind is totstandgebracht. Dit zei
Henry Kissinger vanmiddag tijdens
een lunch met president Kenneth
Kaoenda van Zambia. Amerika
steunt naar zijn zeggen op de krach
tigste wijze het Britse voorstel voor
onderhandelingen die binnen twee
jaar moeten leiden tot een zwart
meerderheidsbewind.

Kissinger sprak zich ook uit voor
een striktere toepassing door Amerika
van de VN-sancties tegen het regi
me van Ian Smith en voor het uit
oefenen van druk op andere landen
die de boycot van Rhodesië op uit
gebreide schaal schenden, waarmee
hij doelde op Frankrijk en Japan. De
toespraak van de bewindsman leek op
een Amerikaanse verklaring van psy
chologische, economische en diploma
tieke oorlogvoering tegen Rhodesië.
Het is veruit de krachtigste stelling-
name die de Verenigde Staten tegen
de regering van Smith hebben inge
nomen.

Een vooraanstaande Amerikaanse
functionaris in het gezelschap van
Kissinger zei dat Amerika hoopt dat
de toespraak van de bewindsman
een belangrijke psychologische uit
werking zal hebben op de 270.000
blanken van Rhodesië. De rede van
Kissinger is gedeeltelijk gericht tot de
gematigde blanken in Rhodesïë, met
name de zinsnede: "Wij geven uit
drukking aan onze overtuiging dat
blanken zowel als zwarten aanspraak
maken op een veilige toekomst en

burgerrechten in 'n Zimbabwe (Rho
desië) dat raciale gerechtigheid heeft
bereikt".

De Amerikaanse bewindsman uitte
slechts één directe waarschuwing
aan het adres van de Sowjet-Unie.
„De Verenigde Staten streven niet
naar de vorming van een pro-Ame
rikaans blok in confrontatie met een
blok dat een andere mogendheid
steunt.

Maar ook geen ander land moet over
heersingsaspiraties of een blokpoü-
tiek volgen. Een poging van het ene
land zal onvermijdelijk een reactie
uitlokken van het andere land."

ff eer incident

bij IJsland

LONDEN (DPA) In de kabeljauw-
oorlog tussen Engeland en IJsland
is het weer tot een incident gekomen.
Het Britse ministerie van Defensie
maakte bekend dat vannacht het
(1.182 ton) in aanvaring is gekomen
met de IJslandse kanonneerboot Ae-
gir, nadat deze een treiler in moei
lijkheden had gebracht. Ondanks be
schadiging heeft de Aegir zijn aan
val anderhalf uur lang voortgezet.

De Euroman is een van de schepen
dit een verdedigingsring hebben ge
legd rond de 40 Britse vissersschepen
in de 200-mijlszone bij IJsland. De
ze schepen ~ijn door het ministerie
van Landbouw gehuurd. De schade
aan de Euroman is gering.

MAASTRICHT (SP) De 31-Ja-
rige hoofd verpleger H. P. M. van
Diik is in de Lückerheide-kliniek de
eerste geweest die vond dat zijn
collega Frans H. vreemde dingen
deed. Het begon hem op te vallen
dat H. wel erg vaak insuline kwam
halen. Waarvoor het nodig was
werd er niet bij verteld.

"Daarover viel niet te discussië
ren. Hij liep gewoon weg. Ik ben
wel eens gaan zoeken waar de insu
line bleef. Ik keek in de ijskast,
waar het normaal wordt bewaard

en zelfs in de afvalemmers. Je
vond nooit iets terug", vertelde de
heer Van Dijk vanmorgen tijdens
de tweede zittingsdag van het pro
ces in Maastricht.

Frans H. blijkt vaak de doden te
hebben aangekondigd. Zijn collega:
"Hij zei dan dat vandaag die dood
zou gaan en overmorgen die of dat
er vandaag twee zouden sterven".

"Begin juni 1975 ben ik naar
mijn chef gegaan en heb gezegd,
dat hij de "Nachtegaal", de afdeling
van Frans H.t eens in de gaten

moest houden. Ik vond het vreemd
dat er zoveel mensen zo snel stier
ven. Ik had vermoedens, maar ik
ken het natuurlijk niet met zeker
heid zeggen. Ik werd min of meer
weggestuurd. Het kon niet zo zijn.
Ik heb er toen enige tijd niet over
durven spreken".

"Half Juni word ik op een vrij
dagavond laat door het subhoofd
van de afdeling opgebeld. Huilend
vertelde hij dat H. waarschijnlijk
patiënten spoot, dat er geld van de
overledenen verdween en dat H. tel
kens nieuwe kleren kocht".

De directie wordt op de hoogte
gesteld maar opnieuw blijft
het verder stil. Totdat weder
om wordt gesignaleerd dat H. waar
schijnlijk in de fout gaat. Dan pas
komt het onderzoek op gang.

Van Dijk omschrijft Frans als *n
goede, maar erg dominerende
man die volgens de andere verple
gers een goede naam had bij di
rectie en bestuur. 'Trans H. zette
zich met hart en ziel voor zijn pa
tiënten in. Hij deed alles voor ze".

(Zie verder pag. 7).