"Je kunt niet zomaar op
een zeepkist gaan staan"
GHmnama
Kerkdiensten
Alles of niets
Prof. Verkuyl: "In zending gaat het om de totale boodschap"
-r^P,Nr—
ZATERDAG 9 APRIL 1976
NOORDWIJK - Als de kerken in Europa afbrokke
len, blijft er dan nog wel voldoende draagvlak over
voor een voortzetting van de wereldzending? Heeft de
zending zichzelf door de voortgaande secularisatie
(verwereldlijking) niet op?
Prof. dr. J. Verkuyl (68), die vele jaren in missionaire
dienst werkzaam is geweest en nu hoogleraar is aan
de Vrije Universitiet in Amsterdam, meent, dat het
zeker nodig is, in deze beklemmende situatie "tot on
szelf terug te keren" en in eigen land te komen tot een
réveil, maar dat dit zal moeten gebeuren zonder het
ander na te laten.
Hij sprak deze week in Noord-
wijk voor de interkerkelijke
werkgroep Ontwikkelings
samenwerking over het doel
van de zending in de wereld,
mede naar aanleiding van zijn
pas-verschenen boek.
gevangenen in - bijvoorbeeld -
Chili, maar dat niemand zich
druk maakt (behalve dan nu
Amnesty International) over de
toestand in Uruguay waar er
veel meer zijn, en in China, waar
miljoenen in gevangenschap
zitten.
Eenzijdig
Zending en evangelisatie, zei
prof. Verkuyl, sluiten elkaar
niet uit en moeten ook niet
tegen elkaar worden uitge
speeld. Hij erkende - in ant
woord op een vraag tijdens de
discussie dat er (Amsterdam
bijvoorbeeld, met 400.000 bui
tenkerkelijken) een "ontstel
lend afbrokkehngsproces" aan
de gang is en dat christenen in
Azië, Afrika en Latijns Amerika
Nederlandse christenen vragen
stellen over deze uitholling van
het christenmom in de zen-
dingdrijvende landen.
"In Djakarta met zijn zeven mil
joen mensen had ik het gevoel,
dat de mogelijkheden voor de
evangelieverkondiging voor
het grijpen lagen. Terwijl wij
zitten met een afnemend élan
en een sterk gevoel van on
macht".
Prof. Verkuyl deelde mee, dat
een aantal kerken volgende jaar
een grote zendingsactie gaat
voeren in Nederland zelf.
VertrekIn bepaaid deien
van de wereld wordt steeds
meer en luider de kreet "Mis
sion, go home" (zending, ga
naar huis) gehoord. Wat zit er
achter deze uitnodiging om te
vertrekken?
Prof. Verkuyl zocht de oorzaak
in de overheersende positie van
westerse zendingsmensen, die
de kerken in de zendingsgebie-
den de kans ontnemen hun
volwassenheid en zelfstandig
heid te beleven. Voorbeelden
zijn Latijns Amerika, dat wordt
overstroomd door Noordame-
rikaanse zendingsorganisaties,
en Afrika, waar dochterkerken
door blanke kerken worden ge
koloniseerd.
Maar de zendingsman Verkuyl
liet ook de keerzijde zien. Nige
ria bijvoorbeeld vraagt nu om
250 westerse zendingsonder
wijzers, Ethiopië om 70, Mo
zambique om 25 universitaire
docenten en Ghana ook om een
aantal bekwame mensen op
verschillend gebied.
Prof Verkuyl ontkende dat in
de zendingswerkelijkheid de
proclamatie van het evangelie is
ingeruild voor de dialoog met
andere godsdiensten. Maar
verkondiging gaat volgens hem
altijd via de dialoog.
"Je kunt niet zomaar op een
zeepkist gaan staan. Hoe heb
ben zendingsmannen als
Kreamer en Bavinck zich niet
ingeleefd in de mystiek van het
Oosten om er vooral dialogisch
op in te gaan. Dat is geen ver
raad aan het evangelie".
Verkuyl noemde drie argumen
ten voor een dialogische hou-
ding: om misverstanden en
vooroordelen op te ruimen,
vormen van samenwerking op.
te bouwen en de diepste over
tuigingen bloot te leggen. Op
dat laatste punt zal er meer ge
daan moeten worden.
Naar aanleiding van een vraag
over de zending onder de Joden
kritiseerde prof. Verkuyl de
statuten van de christlijke ne
derzetting Nes Ammim in Is
raël, waarin staat dat de be
woners zich van proselytisme
(bekeringsijver) zullen ont
houden.
Nu kan men onder prosely
tisme verschillende dingen ver
staan, maar afgezien daarvan is
deze bepaling juridisch al niet
nodig, omdat de Joodse grond
wet vrijheid van godsdienst er
kent, en de staat het op grond
daarvan moet respecteren, als
mensen van uit hun geloof ge
tuigen van Jezus Christus.
Theologisch is het, volgens
Verkuyl, onjuist omdat in het
gesprek met Joden - met volle
dige erkenning van wat Joden
en christenen gemeen hebben
(wet, profeten) - de centrale
thema's van het Nieuwe Testa
ment (Jezus Messias en het
messiaanse rijk) wel aan de orde
moéten komen,-wat de Jood
ook vanzelfsprekend vindt.
Doelend op de vaak negatieve
verstandhouding tussen joden
dom en christendom in de
Prof. Verkuyl: "het andere niet nalaten
voorbije eeuwen zei prof. Ver
kuyl: "Ik schaam me dood voor
mezelf, maar niet voor het
evangelie".
Over de voortdurende aan
drang van kerkelijke zijde op de
Indonesische regering om de
politieke gevangenen vrij te la
ten, liet Verkuyl geen twijfel
bestaan.
"Er zijn daar nu 30.000 politieke
gevangen losgelaten, "maar",
zei hij, "daarover berichten de
kranten niet". De vrees voor
communistische opstanden zag
hij als de oorzaak van de kwa
lijke overheidspraktijken.
Overigens bevreemde het hem
wel, dat heel Nderland bekend
is met het bestaan van politieke
Prof Verkuyl heeft een dik
boek geschreven dat een inlei
ding wil zijn in de nieuwere
zendingswetenschap. In zijn
voordracht deze week in
Noordwijk ging hij vooral in
op wat het doel van de zending
is.
Die vraag is de laatste t
afwisselend beantwoord: zielen
winnen voor Christus (met de
nadruk op het persoonlijke zie-
leheil), het kweken van kerken,
die zichzelf kunnen regeren, in
hun eigen behoefte kunnen
voorzien en zichzelf kunnen
propageren, de verbetering van
de micro-structuren (social eu
vels aanpakken: bouw van
wees- en ziekenhuizen, strijd
tegen opiumgebruik) en de
strijd tegen sociaal en i
onrecht.
Prof. Verkuyl,die in al deze
zendingsvormen eenzijdighe
den aanwees, met alle respect
overigens voor hun geloofs
kracht, inzet en offers, meende,
dat het God te doen is om het
Koninkrijk in zijn volle breedte
en diepte, de nieuwe orde van
zaken waarin alle dingen wor
den rechtgezet, en om de hele
mens en mensheid.
De zending zal moeten ingaan
op psychische en lichamelijke
nood (zij heeft altijd iets gehad,
van hospitaalwerk), op de nood
van onwetendheid - "wat niet
weet, deert wel degelijk!" -, de
nood van armoede en hoger en
van rassiale discriminatie, op de
worsteling om culturele identi
teit-jonge kerken willen op ei
gen manier het christen-zijn be
leven -, maar ook op de nood
door dood en vergankelijkheid.
"Het zou", aldus Verkuyl, "vre
selijk zijn als de kerken in hun
zendingsarbeid deze laatste en
diepste schreeuw niet hoorden
en het leiden van mensen tot
Messias verwaarloosden ver-
waarloosen. Alle vormen van
menselijk onheil liggen binen
de horizon van de zending,
maar het gaat om de totale
boodschap. Wij hebben nu de
hulp van de jonge kerken zelf
nodig bij de vervulling van deze
taak.
S. J. DE GROOT
De 53-jarige Nijmcgenaar Jacob
de Jager .is benoemd tot general
officer van de Mormonenkerk, die
haar hoofdzetel heeft in Salt Lake
City in de Amerikaanse staat
Utah. De aanstelling werd be
kendgemaakt op de jaarlijkse we
reldconferentie van de Kerk van
Jezus Christus van de Heiligen der
Laatste Dagen. De heer De Jager,
die sinds 1972 regionaal verte
genwoordiger was van de "raad
van twaalf apostelen" van de Lat
ter Day Saints-church, is de eerste
Nederlander die in de rij van gene
ral authorities van de Mormonen-
kerk is opgenomen.
Dr. J. G. B. Jansen (Noordwijk)
in Hervormd Nederland:
"Christen-zijn wordt een veel dui
delijker keuze. Zal de kerk dan niet
de contouren van de profeet Elia
terugkrijgen, die van de eenzame
dwarsligger in een wereld waarin
God is uitgebannen?"
Voor het eerst sedert tien jaar is
het aantal rk priesterstudenten in
de Ver. Staten weer toegenomen.
De seminaries tellen nu 18.268 stu
denten, tegen 17.394 vorig jaar. Tien
jaar geleden waren er nog ruim
45.000 studenten.
De rk bisschoppen van Portugal
voelen niets voor een officiële
"cxhristelijke" partij, zo heeft de
vooruitstrevende bisschop van
Porto, mgr. Antonio Gomes, ver
klaard met het oog op de verkiezin
gen van 25 april. Het is, aldus Go-
mes, niet te verwachten dat de bis
schoppenconferentie partijpoli
tieke aanbevelingen zal doen. Wel
is het mogelijk, dat het episcopaat
waarschuwt voor marxistische par
tijen. De verhouding tussen kerk en
socialistische partij is aanmerkelijk
verbeterd sinds de socialisten het
recht van de kerk hebben erkend
haar leer via de massamedia te ver
kondigen.* De orthodoxe Joden in
Amsterdam studeren op mogelijk
heden om hun erediensten begrij
pelijker te maken. De veranderin
gen betreffen niet. alleen de inhoud
maar ook de duur van de diensten;
op feestdagen nemen die wel drie
uren in beslag. De Joodse ge
meente verwacht, door de nieuwe
aanpak ook meer jongeren aan te
trekken.
ADVERTENTIE
Prof. Berkhof
twee maanden
in Indonesië
Prof. Berkhof
OEGSTGEEST - Prof. dr. H. Be
rkhof, voorzitter van de Raad van
Kerken in Nederland, is gisteren
voor enkele maanden naar Indone
sië vertrokken. De uitnodiging
voor zijn verblijf daar kreeg hij van
•een viertal protestantse theologi
sche hogescholen. Hij zal er gast
colleges geven, werkweken leiden,
spreken op cursussen voor predi
kanten en in kerkdiensten voor
gaan.
Dit werkbezoek is georganiseerd
door de Indonesische Raad van
Kerken en wordt mede bekostigd
door de hervormde zending in
Oegstgeest en het gereformeerd
/.endingscentrum in Leusden.
De werkweken hebben 'vooral
plaats aan de SPT, de protestantse
theologische school in Jakarta, de
theologische opleiding Duta Wa-
car.a in Yogyakarta, de theologi
sche faculteit te Pematang Siantar
van de Noord sumatraanse
Nomensen-universiteit en de theo
logische hogeschool te Ujung Pan-
dang (het voormalige Makassar) op
Zuid-Sulawesi.
Een mogelijke verlegging van de
Indonesische werkperiode van de
Leidse oecumenicus met een stu
dieweek met lectoren in Sukabumi,
in West-Java, tot na midden juni is
nog in voorbereiding.
LEIDEN - Herv. Hoog! kerk 10 ds Reyenga
Ldorp. 11.45 oec. stud, dienst; Marekerk 10 ds.
De Jong, 5 ds. Bouman Katwijk; Mar.kerk 10
ds. v. Achterberg; Koriingsk. 10 ds. Steenstra,
open-deur-dienst; Bethl.kerk 10 hr. Bakker;
Bevr. kerk 9 ds. Boogert en ds. Wagenvoorde;
Vredeskerk 10 dr. Lamping; Waalse k. 10.30 ds.
Ribs; Acad. Z. 10 ds. Brederveld; Diacon.huis
10-30 ds. De Wit Lisse; oec. werkplaats 5 sa-
menk. (Plantage 16); jeugdkapel Vredeskerk 10
hr. v. Duuren; jeugdk. G. Herder 10.30 hr. Rob
bers; Merenwijk 10 pastoor v. Well. Geref. Kerk
Zuiderk. 10 en ce ds. ds. Sljtsma HA; Petrakerk
10 ds. v. Santen S.heim, 5 ds. Hortensius; O.
Vest 16 ds. Koolstra, 5 ds. Post f s morgens ook
met doven. HA); Mar.kerk 10 ds. v. Achterberg,
5 ds. Koolstra; Bevr.kerk 10.30 en 5 ds. Boven
berg; Groenhoven 10 ds. Koolstra; Bevr.kerk
10.30 en 5 ds. Bovenberg; Groenhoven 10 ds.
Flinterman HA; De Mirt 10 hr. Spijker; Mieren-
gem. Groot Leiden (Herengr. 70) 8.30 en 5
dienst. Geref. K. Vrijgem. 10.30 ds. Hidding,
2.30 ds. v. d. Haar. Chr. Geref. K. 10 ds. Verhage,
3 ds. Carlier. Geref. Gem. 10 en 4.30 ds. Boog
aard. Geref. Gern. in Ned. 11.30 en 5.30 lees-
■dienst. Evang.-Luth. Gemeente 10.15 ds. Hap
pee. Doopsgez.-Remonstr.Gem. 10.15 dr.
,Meijerijng. Baptistengem. 10 ds. v Mameren.
Evang. Chr. Gemeenschap lOhr. Dikkes. Zen
dingswerk Middemuchtsroep, Zoetenv s. 21, 6
nam. Evangelisatiecentrum Zijlsingel 2-10
evang. Zijlstra, dinsdag 8 bidstond. Nieuw-
AposteL Kerk 9.30 en 4, woensd. 8. Christian
Science, Steer.sch. 6,10.30 Kerk van J. Chr. v.
d. H. d. Laatste Dagen, Steensch. 6,10.15 Pink-
stergem O. Rijn 3. 3 ds v. TwiUert Vrij-Kath.
Kerk 10.30b. mis. Oud-Kalh Kerk lOh. mis. RK
kerker. Haagweg zat 7. zond. 9. 10.45. 12 en
6 30; Steenschuur zat. 7. zond. 10. 11.30.6 en 7;
Lammenschans zat. 7. zond. 9, 10.30, 12 en 6;
HaarLstr. zat. 7. zond. 9.30, 10.45, 12 en 6.30,
Rijndijk 281 - zat. 7. zond. 9.30 en 11.30; Boshui-
15; Herensin-
stra. Boskoop, voor donderdag zie herv. gem..
De Bron 9 ds. Dijkstra, 6.30 ds. De Ruiter, voor
donderdag zie herv. gem. Geref. K. Vrijg. 9.30
leesdienst 2.45 ds. De Vnes. Geref. K. Vrijg. BV
(kantine Binnenhaven Eikenlaan 223) 9.30 ds.
Waagmeester Den Haag. 4.30 hr. Moll erna Chr.
Geref 9 30 dienst. 2.30 ds. v. d. Ent Oud-Geref.
Gem. 9.30 en 4. Baptgem.. 10 ds Koekkoek.
6.30 ds. Koekkoek in Nabij; Noord (Sportlaan)
10 hr. v. d. Steen. Volle-Evangeliegem. (Kin
dervreugd) 10 hr. v. Leeuwen Leger des Heils
10 en 7.30. Mol prot. K. 9.30 mej. ds. Nussy. MoL
Evang. K. 11 ds. Sitanala. RK kerken- Bonifa-
cius zat 7. zond. 8.30, 10 en 11.30: Pius zat. 7.
zond. 9,10.30 en 11.45; De Bron 6.30; zond. 9 en
BENTHUIZEN - HG 9.30 ds. v. d. Peut Rens-
woude, 6 ds. Der. Dikken. GG 9.30 leesdienst, 7
ds. Boogaard Leiden.
BODEGRAVEN - HG Dorpskerk 10 ds.
Droogers, 6.30 kand. Lammers; Salv.kerk 10 ds.
v. Embden, 6.30 ds. De Vreugd; Bethel.kerk
9.30 ds. De Vreugd, 6.30 ds. Sjollema van Tuil.
GK10 en 6.30 ds Buitenhuis.
BOSKOOP - GK 9 30 ds. Oegema Monster, 5 ds.
Winter Den Haag; De Stek 11 ds. Stelwagen.
CGK 9.30 dienst, 3 ds. Ribbers Den Haag. RK
kerk zat. 7, zond 8.45,10 en 11.30; Ontmoeting
zat 5.30, zond. 10.30.
HAZERSWOUDE - HG 9.30 en 6.30 ds. Geert-
sema. GK 10 en 5 ds. Versluys HA RK Michael
zat 7, zond 9; Bemardus zat 7, zond. 10.30;
Haz-dorp zat 8.10 en 11.30.
HILLEGOM - HG 16 DS. V Bruggen. 7 ds.
Boonstra. Geref. K. 10 ds. Pouwels. 5 ds. v.d.
Leer CGK 10 EN 5 DS. V.D. Kamp HA. RK
Martinus zat. 7. zond. 8.30, 10. 11.30 en 12.45;
Jozef zat 7. zond. 8.30. 10 en 11-30.
HOOGMADE - HG 10 DR. V. Vliet. RK zat. 7.
DE KAAG - HG lOds. Carstens. ook 7 u. dienst
RK. zat 7 zond. 8 er. 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN - HG Dorpshuis 10
en 6 ds. Teygelei HA, Ontm.kerk 10 hr. Kaaten-
berg V.SCHOTEN. 6.30 DS. V.D. Bogerd
R.BURG. Geref. K. 9 EN 5 DS. Vrolijk H>. RK.
zat 7, zond. 9.30 en 11.15.
KATWIJK AAN ZEE - HG Nieuwe K. 10 ds.
Vroegindewey, HA, 6 ds. Vink. HA; O. Kerk 10
ds. Koeleman HA, G ds. v.d. Bergh, Rdam; Ich-
tusk. 10 ds. Boer HA, 5 ds^Catsburg; Pnièlk.
9.30 ds. Catsburg HA, 5.45 zang, 6 ds. v. Niel
R.burgjeugddienst; Gr. v. Pr.school 10 ds. De
Vos; Overduin 2 ds. Baas. GK Vredesk. 10 ds.
Bouma HA. 5 ds. De Vries HA; Triumfatork. 10
ds. Pijlman HA. 5 ds. Pylrr.an HA.Geref. K.
Vrijg. 6 30 en 3 ds. Hoff Geref. K. Vryg. BV 10
ds. Roukema, 7 ds. Smit Vlaardingen. Chr. GK
10 EN 5 DS. V.D. Ent. VoUe-Evang. Gem. 9.45
(Voorstr. 1
.Leiderdorp - Dorpskerk 10 ds. Meinesz opga
ven in Ontmoeting is onjuist); Hoofdstraatkerk
10 mevr. Sjysling, 6.30 ds. Slob O.geest; Schep-
pingskerk 9 ds. v. Loenen. 10.30 ds. Geursen en
ds. v. Loenen, 5 as. Slob O geest; Dorpskerk 3
ds. Bovenberg Leiden, met geestelijk gehandi
capten. Baptgem. 19 br. Harland HA, 5 br.
Stringer. RK zat 7, zond. 8.30,10 en 11.30.
LEIMUIDEN - HG 9.30ds. De Vree. GK 9.30
EN 7 DS. Hoonstra HA RK zat 7, zond. 7.30,9.30
LISSE - HG gr. kerk 10 ds. v.d. Velden, 7 ds.
Modderaar Waddinxveen, herv.-geref. jeugd
dienst; Paulusk. 10 ds. Oostinga. GK 10 dienst
CGK 10.30 ds. Rebel. 5 ds Biesma. GG 10 EN 4
Leesdiensten. GK Vrijg. 10 en 5 ds. Simpelaar.
GK Vnjg. BV 10.45 dienst 5 ds. Waagmeester.
OGG 9.30 EN 3. Aktie Kruistochten maand. 8
ds. Gravendeel. RK Agatha zat. 7, zond. 8.30,10
en 11.30; Poelhuis zat. 7 zond. 9 en 11.30; Maria
zat. 7. zond. 8.301011.30 on 5.30. Engelbew. zat
7, zond. 7.30 9.30, 11 en 5.45.
NIEUWKOOP - HG 0.30 DS. Bronsgeest, 6.30
NIEUWVEEN - HG 9 30' ds. Kaai. 6 30 ds
Stolze van Urk. GK 9.30 DIENST. 7 DS. V.D.
Ree Alphen. RK ZAT. 7, ZOND. 9 EN 11.
NIEUW-1
Den Harder. GK 9.30 ds. Popma, 4.30 ds. Has-
per. CGK 9.30 en 3 ds. Steenbergen Groningen.
OEGSTGEEST-
Linden; Pauluske
hr. Verzijden, 7 dienst gem.
Bons jcugdkerk. GK 10 ds.
centv. 7 ds. v. Reenen. G.
dienst 3ds. Simpelaar. GK 1
DS. V.D Berg. Volle-Evan.
hr. v.d. Brugge Den Haag. f
zat 7. zond. 10 en 12; Boni
ZEE-HG Hoofdstr. 10 en
5 ds. Keuning; De Rank 10 ds. v. Eyk Gouda,
3.30 ds. v.d. Bergh Rdam GK. 10 DS. De Vnes
WETERING-HG 9.30 ds.
iS. Cziria, 6.30 ds. v d. Hel-
15 april 7.15 DS. Cossee
NOORDW1JK-BINNEN - HG gr
Jansen. GK 9.30 ds. Wamink, 5 d
kenburg; v.d. B.-st. ds. Wamink,
10 en 5 dr. ROELOFSARENDSVEEN - F
6.30 ds.I
NOORDWÏJKERHOUT - HG 10 dr. Streef-
land; De Zilk 10 hr. De Wilde Haarlem. RK Jo-
zef zat 7, zond. 8, 10, 11.30 en 6 Viktor zat. 7
zond. 8.9.30,11 en 6; De Zilk zat 7. ZOND. 8 30.
7.30,
tG - HG gr. H
gerd; Bethelkerk 9.30 er
trak. 9.30 ds. Damsma, i
30 en 5 ds. v.d. Bo
ds. v. Niel. GK Pe-
l Huisman; Itnma-
gelz
8.30.9
0 ds. Wolthaus, 7
ds. Bronsgeest. GK 10 hr. Tenyenhuis. 6 30 ds.
v. Harmelen^GK 930 di«wf2.30 ds. Westennk
- HG 9 30 ds. Den Harder. Doops-
gez. 10.30 mej. Luikinga Haarlem.
ALPHEN AAN DEN RIJN - HG Adventkerk
10 ds. Hanemaayer, 5 ds. Lans A.dam; Kruis
kerk 6.30 ds. Hanemaayer HA; Opstk. 10 ds.
Fokkema, 6.30 ds. Fokkema HA; Nabij 10 ds.
Bogers jeugdkapel; Witte Donderdag in Nabij
7.30 nam. ds. Bogers en ds. v. Harmeien HA; G.
Herderkerk 9 dr. v. Santen, donderdag 7.30 ds.
Hoogendijkends De Ruiter HA; De Bron 10.30
dr. v. Santen, 5 ds. Verploeg, 6.30 passiedienst,
donderdag 7.30 dr. v Santen en ds. v. d. Ree
HA; Oudshoomsekerk J0 ds. Ort Sionskerk
9.30, ds. Riinsburger A.foort, 6 30 ds. Verploeg.
Geref. K. Mar.kerk 10 kand Den Braber Breu-
kelen, 6.30 ds. v d. Heiden; Salv.kerk 10 ds. v.
Harmeien, 6.30 kand. Den Braber; Noord
G Herderk. 10.30 ds. De Ruiter, 6 30 ds. Dyk-
Dat is een verschrikkelijke
armoede, als je behoort tot de
mensen van "alles of niets". Ik
bedoel niet de mensen die en
thousiast zijn, of de doorzet
ters. Ik bedoel de categorie
van "hollen of stilstaan". Eerst
ergens vreselijk mee dwepen
en het later volledig vergui
zen. Eerst is er geen beter,
geen volmaakter mens dan die
éne, maar kort daarna is er
geen verschrikkelijker on
mens dan hij. Een club, een
vereniging, een school, een ge
loof of noemt u verder maar
op, zijn eerst gewéldig - maar
een tijdje later hoor je: "waar
deloos, voor mij hoeft het niet
Gelijkheid
Mensen die zo zijn, herkent u
spoedig. Want het herhaalt
zich altijd en overal weer. Zo
zijn ze in hun vriendschappen,
in hun liefde, in hun werksi
tuatie, in hun studie, in hun
kerk.
U zult vragen: "is dat zo erg?
Natuurlijk, voor die mensen
zelf is het niet fijn dat ze altijd
weer hun hoofd stoten. Maar
ze doen toch niemand kwaad?
Waarom erover schrijven."?
Ik betwijfel of het wel zo on
schuldig is. Waarom zou dit
"alles of niets" anders zo fel
oplichten in het lijdensverhaal
van Jezus? Van Palmzondag
tot Goede Vrijdag lijkt het ge
beuren ingeklemd te zijn tus
sen een massaal hollen of stil
staan. Eerst heeft de massa ge
juicht en "Hosanna" geroe
pen, toen Jezus de stad bin
nentrok. Diezelfde menigte
heeft vijf dagen later ge
schreeuwd: "kruisigen, krui
sigen"! Hollen met palmtak
ken bij de intocht en stilstaan
bij de executie op Golgotha.
Eigenlijk is het tekenend voor
hoe het Jezus al die jaren is
vergaan. Men zette hem op een
voetstuk of meh liet Hem val
len. En wat is erger? Bij geen
van beide wordt iemand wer
kelijk gekend. Jezus bejubeld
en Jezus verguisd wil zeg
gen: Jezus niet gekend; geen
werkelijk contact. Zoals hij
naar de mensen kwam, op
voet van gelijkheid, van mens
tot mens, is Hij niet verstaan.
Een God of een demon zag
men er in. Dat in een kwets
baar en sterfelijk mens Gód
tot ons komen zou - wie zag
Bovendien: de toenmalige
mensen van "alles of niets"
wilden een directe en totale
verandering van alles op aarde
- en anders liever niets. De
tussenweg van een langzame
en verborgen doorbraak van
liefde in de wereld hebben ze
niet willen zien.
U kunt het misschien uit eigen
ervaring meevoelen. Als er
mensen om u heen zijn die u
op een voetstuk zetten en ver
heerlijken, voelt u zich dan
niet steeds ongelukkiger wor
den? Zo ben je immers niet?
En voel je niet dat dit zo ge
makkelijk omslaat naar het
andere uiterste van de vergui
zing? Van "hosanna" naar
"kruisigen" is maar éen stap.
In beide gevallen word jé be
nadeeld, geschaad en kom je
niet tot je recht. Zoals ook in
de opvoeding van kinderen
verwennen en verwaarlozen
hetzelfde negatieve effect
Hollen of stilstaan, alles of
niets - is het wel zo onschul
dig?
Deze week belde iemand mij
op naar aanleiding van het
stukje van vorige zaterdag. Hij
zei: "Ik ben niet kerkelijk,
maar ik geloof wel dat Jezus
ons een heel stuk voor is".
Toelaat
Dat leek me erg waan Jezus is
niet een verhaal uit het verle
den. maar eigenlijk toekomst
Hij leeft ons voor hoe het wor
den kan en worden zal.
Een leven waarin Gods liefde
gestalte kan krijgen. Daarin
kénjeelkaarecht. De armoede
van geen werkelijk contact
van dwepen of verwerpen,
hoort daar niet thuis. Zoals
een bijbeltekst zegt "dan zal
ik ten volle kennen, zoals ik
zelf gekend ben" 1 Cor. 13:12).
Daarvan spreekt ook deze
stille week tussen "hosanna"
en "kruist Hem!", anno 1976.
J. Happee
Cobetstraat 51, Leiden
telefoon 131966.
nuel 9.30 ds. Huisman. 5 ds. Baayen; Mar.kerk
9.30 ds. Baayen. 5 ds. Damsma. GK Vrijg. 10 en
5.15. CGK S.30 en 5 ds. Westerink Nunspeet Cs
morgens HA) Evang. Chr Gem. 10 ds. Agte-
reek (aula mavo). RK Gemeenschap (aula
Tuinbouwschool) zat. 7. zond. 10.30.
RIJPWETERING - RK zat 7 zond. 7.30. 9 en
SASSENHEIM - HG 9 en 10 30 ds. Westra. 7 ds.
Brokerhof Voorhout. GK 9.30 DS. Gesink, 5 ds.
v. Santen CGK 9 ds. Rebel. 5 ds. Drechsler
Haarlem RK zat. 7. zond. 8. 930 en 11.
TER AAR - HG 9.30 ds. Lindenburg. 6.30 ds.
v d.Berg Den Haag. GK 9 30 en 6.30 ds. Beze-
mer, HA. RK Langeraar zat. 7. zond. 6.9.3011 en
12.15.
VALKENBURG - HG 10 ds. Overgaauw, 6.30
PS. De VOS (HA). GK 9.30 en 6.30 ds. Rooze.
GK Vrijg. 9.30 dienst, 5 ds. HfT. Kapel vlieg-
VOORHOUT-HG Dorpskerk 10 ds. Meyering
en ds. v.d. Schoot; 7 ds. Meijering; Hulp en Heil
10 ds. Lentz; aula Noord-Hofland 9.30 vic. Bijl;
kapel Rijndijk geen dienst. GK 8.30 en 10.30 ds.
De Zeeuw HA, 5 DS. Swierts van Koudekerk.
GK Vrijg 10 en 5 ds. De Graaf Heerlen. RK
Laurenüus zat. 7, zond. 8.30, 10.30 en 12; aula
NH 11; M. Godskerk zat 7. zond. 8,10 en 11.30.
WADDINXVEEN - HG Brugkerk. 10 ds. v. Ma-
lenstein Veenendaal, 6.30 ds. Veldhuizen Wa
penveld; Hoeksteen 9.30 ds. Veldhuizen, 6.30
ds. Verboom; Bethel 9.30 ds. Verboom, 5 ds. v.
Malenstein; Immanuel 9 30 ds Flink, 7 ds.
Quartel Gouda. GK Kruiskerk 9.30 ds. v.d. Ree
Alpken. 5 ds. Modderaar Ontm.kerk 10 ds.
DS. Koekkoek. Oud-geref. Gem.
5.30 leesdienst Chr. Afgescheiden Ge-
9 30 en 5 ds. Verloop. Volle-Evang.
1.30 hr. vd. Heyden. RK Ontm kertr zat 7,
.30. 11.45; 6.30; Viktor zat. 7. zond. 10.
- HG 10 ds. Den Tonkelaar. RK
zat 7. zond. 8.30. 10 EN 11.30.
WASSENAAR - HG Dorpskerk 10 dr. Freder-
ikse, 4.30 ds. Colyn Krimpen a.d. IJssel; Kie-
vietkerk 10 ds. Wiersma; Messiaskerk 10 ds. v.
Zanten; Dorpscentrum 9.30 ds. Verploeg Alp
hen. GK 10 prof dr. Berkouwer Voorhout, Sds.
Schelhaas Delft; Zuid 10 en 7 ds. Ovenfuin
VeenendaaL NPB 10.30 prof. dr. Speena Wei
land Rdam.
WOUBPUGGE- HG 9.30 en 6.30 ds. Blenk. GK
10 e
9.30 DS. Huizebosch. 6.30 ds. Cziria O.wetering.
RK z
I 10.
ZEVENHOVEN - HG 9.30 ds. Nicolai. GK 9 30
ds. v'd. Veen Amstelveen. 7 ds. Bakker Amstel
veen. RK zat. 7. zond. 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE - HG 10 ds. Schoch. RK
Janskerk zat 7.30, zond. 7.30.9.30 en 11.30; Chr.
Dienaarkerk zat 7. zond. 8.30. 10, 11.30 en 6;
Ryndyk Meerburg zat 7. ZOND. 10. 12 EN 6.
ZWAMMERDAM - HG 10 en 6.30 ds. Mostert
GK 10 ds. v.d. Heiden, 6.30 ds. Huizebosch
Woubrugge.
