Aandrang snelle
hulp voor bouw
"Molukse ziel niet in de boeien te slaan
Hef de apartheid van de bejaarden op
mmx
MO-opleiding in
1984 afgelopen
Inbed nakttsoms naar spruitjes.
Verdachte wil zwaar
hoeten voor het
doden van zijn vriend
r>*>
31J DAG 26 MAART 1976.
UTRECHT (ANP) - Ouderen
zijn gelijkwaardig aan de an
dere leden van de samenleving.
Dit betekent onder meer, dat de
apartheid ten opzichte van be
jaarden moet worden opgehe
ven. Dit is het uitgangspunt van
een omvangrijk beleidspro
gramma dat de Nederlandse
Federatie voor Bejaardenbeleid
gisteren heeft gepubliceerd.
De NFB stelt, dat het welzijns
beleid voor ouderen zo goed
mogelijk geïntegreerd moet zijn
in het algemene welzijnsbeleid.
Het welzijnswerk voor ouderen
mag zich volgens de NFB niet
beperken tot de leeftijdsgroep
van 65 jaar en ouder, omdat in
de levensperiode daarvoor al
belangrijke voorwaarden lig
gen voor latere kansen op wel
zijn. Bij veel mensen treden
voor het 65e jaar al veranderin
gen op die samenhangen met
het ouder worden, in het gezin
(het uit huis gaan van kinderen),
zowel als in het werk.
Volgens de NFB is er sprake
van een algemene onderwaar
dering van ouderen. Jong zijn
wordt vaak benadrukt en posi
tief gewaardeerd, ouderen
vindt men vaak weinig interes
sant. Ze pleit daarom voor een
positieve beïnvloeding van het
beeld dat anderen van ouderen
hebben, maar ook van het beeld
dat de ouderen hebben van
zichzelf. Zij zullen zich bewust
moeten worden van hun eigen
mogelijkheden en verder moe
ten zij in staat worden gesteld
hun zelfstandige woon- en
leefwijze zoveel mogelijk te
bewaren.
De NFB-nota noemt het voor
het kunnen leven als gelij
kwaardig lid van de samenle
ving een essentiële voorwaarde
dat er voor de ouderen ruimte is
om zelf wezenlijke invloed uit te
oefenen op de inrichting van
hun eigen leven en leefomge
ving.
Uit prognoses van het Centraal
Bureau voor de Statistiek blijkt,
dat het aan'al bejaarden de ko
mende 75 jaar zowel absoluut,
als relatief zal stijgen. Ook bin
nen de groep 65-plussers treden
belangrijke verschuivingen op.
Zo zal onder meer in de groep
boven de 80 jaar het aantal
i het jaar 2000 twee
maal zo groot zijn als het aantal
mannen. Dit houdt tevens in,
dat het aantal bejaarden zal stij-
Over de financiële situatie van
de bejaarden zegt de nota, dat
minstens een kwart van hen
uitsluitend of nagenoeg uitslui
tend op de AOW is aangewezen
In 1974 ontvingen 100.000 van
de thuiswonende bejaarden een
periodieke bijstanduitkering.
Van de ouderen in bejaarde
noorden moest driekwart een
beroep doen op de bijstandswei
orjidat ze de verzorgmgsprijs
niet zelf konden betalen. Aan de
twee groepen werd f869 min
bijstand uitgekeerd.
Het huisvestingsbeleid vooi
ouderen moet volgens de NFB
gericht zijn op een aanzienlijke
uitbreiding van het aantal vooi
hen geschikte woningen. Ei
moet eerder worden gestreefd
naar verbetering van bestaande
verzorgingstehuizen dan naai
uitbreiding van het aantal te
huizen.
De NFB wil proberen een on
derzoek in te stellen naar de
woonwensen van ouderen, ze
wil ook normen ontwikkeler
waaraan voor bejaarden ge
schikte woningen moeten vol
doen. Verder meent ze. dat ei
een onderzoek moet komer
naar de vraag welke groeper
ouderen behoefte hebben aar
serviceflats, en of er voor servi
ceflats een wettelijke regeling
moet komen.
Volgend jaar het
begin van einde
Een jaar voor
pseud o-broer
Andre v. Duin
DEN HAAG 'ANP) - De
rechtbank in Den Haag heeft
gisteren de 19-jarige J.J.M. uit
Zoetermeer conform de eis
van de officier van justitie,
wegens heling, diefstal en op
lichting veroordeeld tot twaalf
maanden gevangenisstraf,
waarvan drie voorwaardelijk.
De werkloze kelner, die zich
placht uit te geven als de broer
van André van Duin wist vorig
jaar zomer in verschillende
plaatsen een groot aantal anti
quairs en eigenarenl'an radio-
en tv-zaken te bewegen tot af
gifte van goederen waarvan de
waarde 10 000 bedroeg
Hij ..betaalde" met waarde
loze giro-overschrijfkaarten
als "Jerry van Duin".
DEN HAAG (ANP) - De belofte van minister Gruijters dat
tegen juni van dit jaar zal worden beslist of er extra geld op
tafel moet komen om de bouwnijverheid op te peppen heeft
een meerderheid van de Tweede Kamer niet gerustgesteld.
Vandaar dat er gisteren, tijdens de
voortzetting van het debat over het
bouwprogramma-1976, van drie
verschillende zijden moties werden
ingediend om snel met passende
maatregelen te komen die een
nieuwe terugval van de bouwpro-
duktie moeten opvdngen.
PvdA. PPR en D'66 stelden voor
eerder dan de maand juni passende
objecten bouwgereed temaken om,
als dat nodig mocht zijn. daarmee
in de tweede helft van dit jaar te
kunnen starten. De socialist Kom
brink. die de motie indiende,
taxeerde het extra-benodigde be
drag op 450 miljoen gulden, waarbij
hü in het midden liet of daarvan
mogelijk 150 miljoen in 1976 zou
kunnen worden besteed en de rest
in 1977 dan wel dat het gehele be
drag voor dit jaar bestemd zou
kunnen worden. Minister Gruijters
ROTTERDAM (ANPi - Het was
voor de 24-jarige Henk v V. een
groot raadsel hoe hij er toe geko
men was zijn "beste vriend" dood
te steken. Henk kon zich van de ge
beurtenissen op de avond van 14
december vorig jaar niets meer her
inneren. Het enige dat hem duide
lijk was bij gebleven, was het mo
ment, waarop hij zijn vriend Peter
Weber'met een mes had gestoken.
"Peter is als een onsehtildig schaap
gestorven verklaarde Henk giste
ren voor de rechtbank te Rotter
dam.
Henk had ook de vnend van zijn
moeder, de 60-jarige Willem Bo-
scl Art ernstige - weliswaar niet do
delijke - steekwonden toegebracht.
Dat hebben ze me later op het poli
tiebureau verteld", zei Henk. De of
ficier van justitie mr. R. E. A. Toe
ter, liet het primair ten laste gelegde
- doodslag en poging tot doodslag -
vallen, omdat Henk volgens hem
niet de wens had zijn slachtoffers te
doden. Wegens het opzettelijk toe
brengen van zwaar lichamelijk let
sel. dat in éen geval tot de dood had
geleid, eiste de officier twee jaar
gevangenisstraf en ter beschikking
stelling van de regering.
Henk woonde bij Zijn moeder en
haar vriend in een flat in Ridder-
ke? k. AJs matroos op een sleepboot
was hg om de andere week thuis
n et verlof. Op zondag 14 december
hud Henk s middags in een Rid
derkerks café tien a twaalf pilsjes
gedronken. Henk nam een paar
vrienden mee naar, huis om wat te
eten. Het gezelschap werd 's
avonds uitgebreid met nog een paar
vrienden, waaronder Peter Weber
In de loop van de avond dronk
Henk naar zijn zeggen, nog een stuk
of zes glazen bier en een paar bor
rels. "De stemming was opper-
besl", legde Henk de rechtbank
president uit. Henk kreeg die
avond ruzie met zijn moeder om
een krat bier, die hij niet betaald
zou hebben. "Toen werd ik enorm
kwaad", aldus Henk. Hij trapte een
ruit in en sloeg de telefoon kapot,
toen zijn moeder de politie wilde
bellen. Henk was naar zijn slaap
kamer gegaan en had een mes ge
pakt. Het volgende moment, dat
Henk zich kon herinneren, was dat
hij Peter had gestoken, en dat er
bloed aan het mes zat. De enige
verklaring, die liij gisteren kon ge
ven. was dat Peter mogelgk tus
senbeide was gekomen, toen Henk
ruzie had met zijn moeder. Voor de
steekpartij op Bosschart was geen
verklaring te vinden. Ook Bos
schart zelf had zich weinig van de
toedracht kunnen herinneren.
Volgens het psychiatrisch rapport,
dat achter gesloten deuren werd
behandeld, had Henk in een patho
logische roestoestand gehandeld.
s De officier van justitie was het met
het rapport eens, dat Henk niet ge
heel toerekenbaar geacht kon wor
den voor zijn daden.
Bij monde van zijn advocaat liet
Henk de rechtbank weten, veel
meer te voelen voor een lange ge
vangenisstraf dan voor tbr.
Volgens de raadsman wilde zijn
cliënt boeten voor hetgeen hij ge
daan had.
Uitspraak op 8 april.
zei te hopen dat deze motie niet
wordt aangenomen omdat hij dan
zijn staf zal moeten uitbreiden.
ARP. KVP en CHU denken dat de
ontwikkeling van het bouwvolume
in de sectoren van de nieuw- en de
vernieuwbouw van woningen éen
belangrijke bijdrage kan leveren
om de werkgelegenheid in de be
drijfstak te handhaven op het peil
van 1974. Daartoe zal de regering de
bouw in deze sectoren moeten sti
muleren door het tijdig nemen van
passende maatregelen, zodat van
uit deze sectoren een voldoende
bijdrage aan de doelstelling van het
bouwbeleid voor 1976 kan worden
geleverd.
Volgens de VVD zal het bedrag van
360 miljoen gulden, dat op de be
groting van vorig jaar on besteed is
gebleven, zo veel mogelijk gelijk
tijdig of in het kader van het
stimuleringsprogramma-1986 be
steed moeten worden. Een desbe
treffende motie werd door de libe
raal De Beer ingediend.
Kombrink (PvdA) vond het triest
en onbevredigend dat pas komend
najaar een fundamentele discussie
over de bouw met het kabinet zal
kunnen worden gehouden doordat
eerst in juni een beslissing over
eventuele aanvullende maatrege
len valt.
Scholten (AR) bepleitte, naast de
opstelling van een reservepro
gramma dat bij tegenvallende
werkgelegenheid kan worden uit
gevoerd, extra aandacht voor de
premiesector. Duizend woningen
extra in deze sector komen neer op
800 manjaren, een stimulans voor
de werkgelegenheid met geheel ei
gen verdiensten.
- Voor de MO-opleidingen wordt
1978 het begin van het einde.
Vanaf dat jaar mogen er geen eer
stejaars MO-studenten meer bij
komen. Met ingang van 1 augustus
1978 wordt de plaats van de MO-
instituten ingenomen door part
time opleidingen, die aan lerare
nopleidingen zijn verbonden. Zes
jaar later - in 1984 - zwaaien de laat
ste MO-studenten af en moeten de
MO-opleidingen voorgoed de deu
ren sluiten.
De Tweede Kamer gaat akkoord
met dit plan van minister Van Ke-
menade (Onderwijs). De minister
kwam gisteren - op aandrang van
de confessionele drie (KVP, ARP
en CHU) en de WD - terug van zijn
aanvankelijk voorstel om al in 1977
te beginnen met de geleidelijke
"afbouw" van de MO-opleidingen.
Hij wilde echter niet zo ver gaan als
het CHU-Kamerlid Van Leijen-
horst, die voorstelde pas in 1980 het
einde van de MO-instituten in te
luiden. "Ik hecht aan een spoedige
start van de nieuwe part-time lera
renopleiding", zei de minister.
Sinds enkele jaren zijn er hier en
daar in ons land nieuwe dagoplei
dingen (op experimentele basis),
waar aanstaande leraren een
tweede- en een derde-graads on
derwijsbevoegdheid kunnen halen.
De opvolgers van de MO-instituten
- de part-time lerarenopleiding -
worden aan die dagopleidingen
verbonden.
lerarenopleidingen zijn
gevestigd in Amsterdam, Delft,
Groningen, Nijmegen, Tilburg en
Utrecht. Om de part-time opleidin
gen voor iedereen redelijkerwijs
bereikbaar te maken zullen in Lim
burg, Overijssel en Zeeland depen
dances worden neergezet.
Minister Van Kemenade hield gis
teren in de Tweede Kamer vast aan
zijn plan om voor de
lerarenopleiding-nieuwe-stijl een
studentenstop af te kondigen. "Een
ongeremde toestroming van stu
denten zal grote financiële proble
men tot gevolg hebben", waar
schuwde de minister
Minister Van Kemenade.
Boycot-oproep
schepen met
Chileens fruit
Rotterdam (SP) - De landelijke
Chili-comité's proberen de Rotter
damse havenwerkers zover te krij
gen dat zij de komende weken geen
schepen zullen lossen die met fruit
uit Chili aankomen. In de haven
zijn stencils met een oproep daar
toe verspreid, vandaag zou het eer
ste schip met Chileens fruit in Rot
terdam afmeren. De Chili Bewe
ging Nederland en ook de overige
comité's zijn van plan met een flink
aantal mensen naar Rotterdam te
komen, om ook zelf te protesteren.
Men wil met deze akties druk op de
vakbonden en de regering zien uit
te oefenen om de Chileense junta
economisch en politiek te boycot
ten.
CASINO DRAAIT IN OKTOBER
DEN HAAG (SP) - Het eerste Nederlandse casino- in Zand voort - moet op
1 oktober geopend worden. De Raad van Advies voor de Casinospelen zal
er bij de Stichting tot Exploitatie van Casinospelen in Nederland op aan
dringen dat aan deze streefdatum de hand wordt gehouden. De Raad
rekent er verder op dat het casino in Valkenburg voor het einde van het
jaar geopend is. Waar het Zandvoortse casino zal worden ondergebracht is
nog niet helemaal duidelijk. De Exploitatiestichting is nog steeds in on
derhandeling met hotelhouder Bouwes.
Belangrijkste punt van onderhandeling is waarschijnlijk de duur van het
contract, waarbij de plannen van de gemeente Zandvoort meespelen, die
al jaren geleden een terrein'van 22.0U0 m2 reserveerde, voor de bouw van
Dat bleek tijdens de gisteren op het ministerie van Economische Zaken
gehouden eerste openbare vergadering van de Adviesraad. Voorzitter mr.
F. G. J. H van Tinei deelde daar nog mee, dat het bezoek aan Wenen, waar
de Exploitatiestichting een contract heeft getekend met de Oostenrijkse
Spielbankengeselschaft AG, zeer waardevol was geweest.
Minister Van Doom van CRM
volop in beweging tijdens de pre
sentatie van de actie 'Sportreal
gisteren in 's-Gravenzande.
De bedoeling van de actie, die op 10
mei officieel van start gaat. is in
het Olympisch jaar 1976 iedereen
in staat te stellen op gezonde en
plezierige wijze aan sportieve re
creatie te doen.
De actie Sportreal is een aanslui
ting op de nationale trimactie, die
in 1968 werd gestart. De nieuwe
actie wordt gevoerd door de
rijksoverheid, de provincies, ge
meenten en sportorganisaties die
in totaal vier miljoen gulden be
schikbaar hebben gesteld.
In de komende maanden zullen zo
genaamde trim-trio's van tien
gulden per stuk worden ver
kocht. Het trim-trio bestaat uit
drie spelen, die onder het motto
'spieren willen welles wat' de
beoefenaars een stuk sportieve
recreatie kunnen verschaffen.
Daarnaast zullen ruim 300 plaatse
lijke comité's allerlei activiteiten
ontwikkelen. De sportbonden
komen vanaf september in actie
met activiteiten als hardlopen.
fietsen, wandelen etc.
Al houdt u van spruitjes, 't is
niet lekker om in de lucht ervan
te moeten slapen.
ltho rekent af met onwel
riekende luchtjes van smakelijke
gerechten.
Definitief!
Iedere ltho waseniaf/.uigkap
heeft een metalen vetfilter en
roestvrij stalen onderplaat:
onverslijtbaar, brandveilig en
makkelijk schoon te maken.
Randalzuiging maakt 'm
effektiever. En de speciale motor
beperkt geruis tot het uiterste
minimum.
Alle ltho kappen hebben
Kema-Keur ltho is gemaakt voor
fjjnsnuivers.
En wij gaan er van uit dat u
dat bent. Zelfs al houdt u van
spruitjes.
Een fijne neus verdient't beste.
^TITTV
ventilatie techniek
Postbus 21 - Schiedam
AMSTERDAM (SP) - "Meneer de
president, de straffen die u ons op
legt zullen we aanvaarden, maar
één ding staat vast: zelfs met ge
vangenisstraffen of de dood kan
men de kracht van de Zuidmolukse
ziel niet in de boeien slaan, omdat
we overtuigd zijn van ons recht
vaardig streven."
Met deze woorden van de 23-jarige
kantoorbediende Jozef H. kwam
een einde aan de tweede en tevens
laatste dag van het proces tegen de
zeven jonge Zuid-Molukkers, die in
december vorig jaar het Indonesi
sche consulaat in Amsterdam bin
nenvielen en zestien dagen 27 vol
wassenen en zestien kinderen gij
zelden.
Na afloop van het requisitoir van
officier van justitie mr. J. J. Ab-
spoel en het pleidooi van raadsman
mr H. W. J. Droesen maakte Jozef
H. gebruik van het recht op het
laatste woord om, mede^namens
zyn makker
af te leggen
,"Wij verwachten geen instemming
met de daad die we hebben be
gaan", begon hij, "maar we hopen
dat u, de Nederlandse regering en
het Nederlandse volk, de moeite
zullen nemen zich te gaan bezinnen
over de motieven die een rol heb
ben gespeeld bij deze zogenaamde
terroristen en ze ertoe hebben ge
bracht tot zulke daden over te
gaan."
Mr. Abspoel had er nauwgezet voor
gewaakt om die politieke motieven
op zijn bc loog van invloed te laten
zijn.
In zijn bijna twee uur durende re
quisitoir had hij bewust het woord
"Zuid-Molukker" vermeden. "Het
Openbaar Ministerie hoeft de poli
tiek van de Nederlandse regering in
deze rechtszaal niet te verantwoor
den. Vandaag heb ik de Zuid-
Molukkers niet bestreden, maar het
terrorisme", stelde hij. Vantevoren
laatste verklaring had de officier gezegd, dat hij liever
het woord terroristen gebruikte in
plaats van het wat kleurloze "bezet-
ZWAKHEID
Mr. Abspoel waarschuwde ervoor
niet teveel begrip voor al dit soort
akties op te brengen. "De bezetting
is mede het gevolg van het begrip,
dat in Nederland de afgelopen jaren
is ontstaan voor dergelijke akties.
Heeft de rechterlijke macht de afge
lopen jaren niet al te veel begrip ge
toond" vroeg hij zich af 'Begrip
kan ontaarden in zwakheid en de
rechtsorde in een democratisch
land als het onze kan aan dergelijke
zwakheid ten onder gaan".
Zoals door iedereen al werd ver
wacht, zaten mr. Abspoel en mr.
Droesen op twee geheel verschil
lende golflengten. De eerste be
keek de kwestie uit puur crimineel
oogpunt, de tweede had het vooral
t politieke eisen doormiddel van
geweld, niets ontziend geweld", zei
de officier van justitie.
De reaktie van de raadsman:- "De
Zuid-Molukkers moesten wel
overgaan tot harde akties. Hun le
gale middelen waren uitgeput. De
regering heeft zich 25 jaar lang
nauwelijks bemoeid met de vrij
heidsstrijd van de Molukkers. Pas
nu. na de akties in Wijster en Am
sterdam, gaat zij zich erin verdie
pen. De laatste tijd krijg ik herhaal
delijk verzoeken van politieke par
tijen om over het probleem te pra
ten
Strafmaat
Mr. Abspoel had wat moeite met
het vinden van de strafmaat. Hij
vond, dat in feite een ernstige mis
daad tegen de veiligheid van de
Staat was gepleegd, maar vond de
basis te wankel om dat ten laste te
leggen Wederrechtelijke vrij
heidsberoving had hij als hoofdde
lict naar voren gehaald. "Het geeft
het wezen van de zaak in feite niet
weer. Het is eigenlijk niet meer dan
de juridische kapstok om het ge
heel aan op te hangen"
Daarnaast moestep de zeven Mo
lukkers zich verantwoorden voor
bedreiging met doodslag en verbo
den vuurwapenbezit. Via "kunst
matige juridische constructies" zou
de officier tot maximaal tien jaar
gevangenisstraf kunnen komen.
Mr Abspoel besloot het maximum
van wederrechtelijke vrqheidsbe-
roving, 7Vs jaar cel, te eisen.
"Verschrikkelijk hoog", betitelde
mr. Droesen die eisen. "Hoe kun
nen de Zuid-Molukkers begrijpen,
dat hun gerechtvaardigde verlan
gen naar zelfbeschikking steeds
weer moet leiden tot langdurige
gevangenschap?"
Verder zette de Haagse advocaat de
politieke doeleinden uiteen, zoals
hij dat twee weken geleden ook in
Assen had gedaan tijdens het. pro
ces tegen de treinkapers. Mr. Droe
sen was het oneens met de mening
van de officier van justitie, dat de
bezetting van het consulaat in de
Brachthuyzerstraat was gericht
tegen de veiligheid van de Neder
landse staat en vond de term "niets
ontziend geweld" ongepast.
Rechtbankpresident mr. B. van dei
Waarden vroeg daarop aan mr
Droesen hoe hij dan dacht over het
plan van de zeven verdachten om
minister Van Doorn te gijzelen.
Ook dat plan was besproken op hun
bijeenkomst in het jeugdlokaal
Boven-Smilde. zo bleek op de zit
ting. De raadsman: 'Ach, dat is een
vrijwel dagelijks voorkomend ge
sprek in Zuidmolukse kringen".
De uitspraak volgt op 8 april.
