Vorrink: fluor in
drinkwater moet
„Doden derde gijzelaar was noodzaak"
Compromis van PvdA
moet abortus redden
Kabinet
Den Uyl
is ons
kabinet
Kamer niet overtuigd
Tegen vriend kapers
eis van vijfjaar
VRIJDAG 12 MAART 1976
DEN HAAG (SP) - Minister Vorrink van Volksgezondheid houdt voet bij stuk: er moet
fluor in het drinkwater om paal en perk te stellen aan het toenemende tandbederf.
Maar de minister slaagde er gisteren niet in de Tweede Kamer te overtuigen van de
noodzaak van fluoridering. De Kamermeerderheid blijft helemaal afwijzend staan tegen
het regeringsvoorstel om -in het belang van de volksgezondheid - fluor aan het drinkwater
♦oe te voegen. Ook de mogelijkheid om een filter aan de kraan te schroeven veranderde
daar niets aan.
TBRvoor moord
op Rotterdamse
graanhandelaar
ROTTERDAM (ANP) - Overeen
komstig de eis van de officier van
Justitie heeft de rechtbank in Rot
terdam vandaag de 25-jarige Joe
goslaaf VIado G. ontslagen van
rechtsvervolging en ter beschik
king gesteld van de regering. De
rechtbank achtte wel bewezen dat
VIado op 4 november van het vorig
jaar de Rotterdamse graanhande
laar Ton Verschoor (40) met een
groot aantal messteken om het le
ven had gebracht. De Joegoslaaf
had tijdens de behandeling van zijn
zaak veertien dagen geleden ook
toegegeven dat hij Verschoor in
diens flat in het centrum van Rot
terdam had gedood.
Het vonnis van de rechtbank is on
der andere gebaseerd op de psy
chiatrische rapporten die over
Vlado G. zijn uitgebracht. De artsen
zijn van oordeel dat de Joegoslaaf
op het moment van het misdrijf vol
ledig ontoerekeningsvatbaar was.
Graanhandelaar Verschoor ont
moette Vlado G. op 4 november van
het vorig jaar in een bar in Rotter
dam. Na iets te hebben gedronken
stelde Verschoor voor met hem
mee te gaan naar zijn flat. Toen de
graanhandelaar homofiele toena
dering zocht, sloeg Vlado G. van
zich af en begon met een mes-op de
Rotterdammer in te steken.
De psychiater noemt Vlado G.
latent-homofiel. "Hij koestert soms
onbewust de wens tot contact,
maar op het moment van toenader
ing maakt zich een grote angst van
hem meester, die zich uit in een
primitieve agressie.
Om tegemoet te komen aan de be
zwaren van de Tweede Kamer
tegen fluoridering beloofde minis
ter Vorrink dat er de eerste driejaar
niet meer gebieden met gefluori
deerd water zullen bijkomen. Wa
terleidingbedrijven die in 1973
geen vergunning hadden om fluor
in het drinkwater te doen, krijgen -
na instemming van de Eerste en
Tweede Kamer met de kabinets
voorstellen - ook geen toestem
ming.
Dit betekent dat als de minister
haar zin krijgt een kleine vijf mil
joen mensen fluor uit de kraan zul
len krijgen (o.a. in Rotterdam,
Gouda en omstreken, de Alblas-
serwaard en de Krimpenerwaard).
De gemeenten die toestemming
voor fluoridering willen hebben
moeten wel aantonen dat er in vol
doende mate ongefluorideerd wa
ter verkrijgbaar zal zijn, zo pro
beerde minister Vorrink de kamer
leden gerust te stellen.
Tevergeefs. De minister slaagde er
niet in het verzet van de Tweede
Kamer tegen de fluor-voorstellen te
breken. Net als PPR,D'66, SGP,
GPV, Boerenpartij en RKPN ble
ven enkele PvdA-kamerleden, de
meeste confessionelen, bijna alle
WD'ers en een stuk of wat DS'70-
kamerleden tegenstander van fluo
ridering.
Filter
Het bleef voor de meerderheid van
de Tweede Kamer onoverkomelijk
dat mensen tegen hun zin water
met fluor moesten drinken. "De
overheid overschrijdt de grenzen
Gar
deniers.
Er zijn drie mogelijkheden om on
gefluorideerd drinkwater ter be
schikking te stellen:
een tweede waterleidingnet aan
leggen. Dit is te duur, meent mi
nister Vorrink,
Verkopen in flessen. De toepas
singsmogelijkheid hiervan is
volgens de minister beperkt,
een soort flltertje aan de kraan
schroeven dat het fluor weer uit
het water haalt. "Binnen driejaar
zal dit verkrijgbaar zijn", zei de
minister. Mensen die geen water
met fluor willen drinken, hoeven
dan alleen maar zo.n flltertje aan
te schaffen.
Zolang dit anti-fluor-filtertje er niet
is, moet er in geen geval toestem
ming voor fluoridering van het
drinkwater gegeven worden, vond
de meerderheid van de Tweede
Kamer.
Fluor is niet schadelijk voor de ge
zondheid van de mens, zei staatsse
cretaris Hendriks (volksgezond
heid). Het werkt kanker (Volksge
zondheid). in de hand. Deze bewe
ring berust op geen enkel weten
schappelijk bewijsmateriaal", zei
hij.
Steeds meer
'doorrij ders'
HOOFDDORP (ANP) - De poli
tie van Haarlemmermeer ver
wacht dit jaar een "onrustba
rende stijging" van het aantal
automobilisten dat na een onge
luk doorrijdt.
De gemeentepolitie van Haar
lemmermeer werd dit jaar tot
nu toe met 24 gevallen gecon
fronteerd, waarbij maar zeven
daders achteraf konden worden
opgespoord.
In 1975 waren er 91 doorrijders
genoteerd. In 1974 bedroeg het
aantal 68.
Volgens de politie is de oorzaak
van het doorrijden vaak
drankmisbruik, waardoor de
betrokkenen liever
r de I
vergeet", aldus een woordvoer
der van de politie van Haar
lemmermeer, "dat men zich
schuldig maakt aan een misd
rijf.
I Minister Vorrink en staatssecretaris Hendriks lieten zich gisteren tijdens hun debat o
leidingwater een glaasje ongefluorideerd water goed smaken.
r de fluoridering van het
DEN HAAG (SP) - De Partij van de
Arbeid heeft de hand uitgestoken
naar de WD om te voorkomen dat
bij het abortus-debat begin mei
geen van de drie op de agenda van
de Tweede Kamer staande voor
stellen een meerderheid zal halen.
Het compromis-voorstel van de so
cialisten komt er op neer dat voor
abortussen beneden de grens van
drie maanden zwangerschap de
PvdA-lijn wordt gevolgd. Voor
zwangerschappen langer dan drie
maanden zou het strengere voor
waarden stellende WD-standpunt
moeten gelden.
In een voorlopige reactie op bet
compromis heeft WD-
woord voer der mevr. mr. E.
Veder-Smit niet pertinent afwij
zend gereageerd, hoewel zij wel
enige bedenkingen heeft.
Zij zegt het echter op prijs te stellen
dat de PvdA-leden dr. J. Lamberts
en dr. H. J. Roethof het initiatief
hebben genomen te proberen tot
overeenstemming te komen. Als
bezwaar ziet mevr. Veder dat de
waarborgen die volgens haar de in-
itiatiefwet van de WD biedt, bij
aanvaarden van het compromis
niet gelden voor zwangerschappen
die binnen drie maanden worden
afgebroken.
Naast initiatiefwetten van de PvdA
en de WD ligt er een initiatiefwet
van de drie Christelijke partijen.
Woordvoerder van de drie partijen,
mevr. H. van Leeuwen, was "ver
baasd" over het compromis-
voorstel.
Terugkeer voor
4000 Moluk-
kers mogelijk
DJAKARTA (AP) - Het Indonesi
sche parlement heeft een amende
ment goedgekeurd waarin 4.000
Molukkers, die in Nerderland wo
nen en 1.000 Indonesiërs in Suri
name en de Nederlandse Antillen
wordt toegestaan naar Indonesië
terug te keren en het staatsburger
schap te herwinnen.
Aan Indonesiërs, die in communis
tisch China zijn gaan wonen, zal het
staatsburgerschap echter niet wor
den verleend.
In Nederland wonen ongeveer
35.000 Molukkers.
"Voorgesteld wordt namelijk met
een oppositiepartij tot overeen
stemming te komen over de abor
tuswetgeving," aldus mevr. Van
Leeuwen, die lid is van de ARPfrac-
tie. "Hieruit blijkt opnieuw dat met
betrekking tot zulke fundamentele
vraagstukken het CDA een geheel
eigen standpunt vertolkt. In dit ge
val is het er op gericht het ongebo
ren leven te beschermen," aldus de
CDA-woordvoerder.
De PvdA-kamerleden Lamberts en
Roethof vinden overigens dat een
aantal bezwaren tegen het voorstel
van de WD overeind blijven staan,
maar zij zeggen hun aanbod te
kunnen doen gezien de mogelijk
heid dat alle drie de voorstellen
worden verworpen.
De WD zal zich nog verder bera
den over het compromis, aldus
mevr. Veder. Daarbij zal tevens de
vraag aan de orde komen of vóór of
tijdens de behandeling van de in
itiatiefwetten begin mei over het
compromis van gedachten wordt
gewisseld.
Gliphoeveihonk
voor kanslozen
AMSTERDAM (ANP) - Overbe-
woning, werkloosheid, en kinder
opvang zijn de grootste problemen
voor de Sunnamers in het flatge
bouw Gliphoeve 1. de 334 flats tel
den vorig jaar december ongeveer
1900 bewoners, van wie 1750 Suri-
namers en Antillianen. Meer dan de
helft van de Surinaamse gezinnen
bestaat uit vijf of meer personen.
Eén op de vier gezinnen heeft in
woning, waarbij de inwonenden
over het algem ren een familierela
tie met de hoofdbewoner hebben.
Van de gezinnen met opgroeiende
kinderen heeft 43 procent een al
leenstaande vrouw aan het hoofd.
Deze gegevens komen uit een be-
wonersonderzoek, dat de socioloog
B. Biervliet in opdracht van het
Amsterdamse gemeentebestuur in
Glinhoeve 1 heeft ingesteld.
Hans van der Aar, die in Turkije
wegens het in bezit hebben van 2
kilo hasjiesj tot 30 jaar gevange
nisstrafwas veroordeeld, keerde
gisteren, na acht jaren te hebben
uitgezeten, in ons land terug On
der grote belangstelling van de
pers vond een emotioneel welkom
met zijn moeder en zusje plaats.
Het is voornamelijk aan de in
spanningen van zijn moeder te
danken, dat Hans is vrijgelaten.
VRAGEN OVER
BEGROTING
ZUID-HOLLAND
DEN HAAG (ANP) - De door Pro-
vinciale Staten van Zuid-Holland
aangenomen motie inzake de aan
houding van goedkeuring door de
Kroon van de provinciale
begroting 1975 heeft tot vragen uit
de Tweede Kamer geleid.
De fracties van KVP, PvdA, WD,
ARP en CHU hebben de minister
De Gaay Fortman van Binnen
landse Zaken schriftelijk verzocht
zijn oordeel over deze motie te ge-
In deze motie wordt gesteld dat
door het aanhouden van de goed
keuring de uitvoering van normale
provinciale taken wordt belem
merd en dat het bestuur van de
provincie permanent wordt ge
blokkeerd.
DEN BOSCH (SP) - Theo W.
had zich altijd zo goed ingezet
voor de Zuidmolukse zaak dat
de treinkapers van Wijster on
der meer de vrijlating uit de ge
vangenis van deze Waal wijk se
Ambonees eisten.
Dat bleek gisteren voor de
rechtbank in Den Bosch, waar
de 24-jarige Theo terechtstond
voor een overval op een post
kantoor in zijn woonplaats (buit
1700 gulden), een inbraak en
een mislukte inbraak in een
munitiedepot van het leger in
Lopik.
Officier van justitie mr. K. H.
Meyring eiste tegen Theo vijf
jaar gevangenisstraf. Hij
noemde hem een doorlopend
gevaar voor de maatschappij,
a-sociaal en gevaarlijk voor elk
cultuurpatroon.
Alleen de inbraak in het muni
tiemagazijn was opgezet om de
Molukse zaak te dienen. Theo:
"De Vrije Zuidmolukse Jonge
ren hadden dringend wapens
en munitie nodig".
De officier haalde ook uit naar
defensie: "De bewaking van het
depot duidde op een onbegrij
pelijke nonchalance. Slechts
één bewaker die alleen tussen 8
uur 's avonds en 4 uur 's och
tends op ronde ging.
(De overval in Waalwijk
pleegde Theo samen met de
Zuidmolukker O. uit Ridder
kerk (eis anderhalf jaar) en een
Italiaan (al tot twee jaar veroor
deeld). Uitspraak 25 maart.
Tussenbalans PvdA:
DEN HAAG (SP) - Met nog ruim
een jaar regeren voor de boeg heeft
het partijbestuur van de PvdA een
tussenbalans opgemaakt van het
kabinet-Den UyL "Het kabinet is
ons kabinet. Aan het kabinet de
taak om dit zo te houden".
Het PvdA-bestuur ziet nog een be
langrijke taak voor het kabinet
weggelegd: het ingrijpend veran
deren van de zeggenschap in het
economisch leven. "Investerings
beslissingen, waarmee de arbeid
splaatsen van duizenden gemoeid
zijn, mogen niet langer privé-
besluiten zijn van de onderne-
Verder meent het PvdA-be stuur
"Grote beleggers behoren niet op
hun eentje te beslissen welke
(meest-winstgevende. maar niet op
hun maatschappelijk nut getoetste)
projecten zij op gaan zetten."
Bovendien vindt de PvdA "En
banken mogen niet, op louter
financieel-economische gronden,
op eigen houtje beslissen over het
voortbestaan van bedrijven."
Volgens het PvdA-bestuur zijn van
de meer dan duizend verkiezings
beloften in het regeerakkoord van
PvdA. D'66 en PPR m de afgelopen
drie jaar er zeker achthonderd inge
lost
Als wapenfeiten van het kabinet-
Den Uyl ziet het PvdA-be stuur
- de herverdeling van inkomens,
vooral dankzij de gelijkstelling van
sociale uitkeringen aan het mini
mumloon,
- de opvoering van de ontwikke
lingshulp tot anderhalf procent van
het nationale inkomen,
- de opvoering met meer dan vijftig
procent van de uitgaven voor cul
tuur, recreatie en maatschappelijk
werk,
- de extra uitgaven voor kleuter- en
basisonderwijs: in drie jaar tijd
ruim negenduizend extra arbeid
splaatsen, onder meer in achter-
standgebieden,
- de stadsvernieuwing: dit jaar
worden 27.000 woningen ingrij
pend verbeterd en veertigduizend
particuliere eigenaren kunnen re
kenen op financiële steun bi) op
knapbeurten.
- tempering van de huurstijging:
"niemand met een inkomen gelijk
aan het minimumloon behoeft
meer dan tien procent van zijn in
komen te verwonen.
- het milieubeleid van minister
Vorrink,
- het openbaar vervoer drie nieuwe
spoorlijnen in aanleg: Schiphollijn,
Zoetermeerlijn en Nieuwegeinlijn,
- vermindering van de defensieuit
gaven met 1500 miljoen in vier jaar
en verkorting van de diensttijd met
twee maanden.
Geen uitstel
huurverhoging
DEN HAAG (ANP) - De Tweede
Kamer heeft gisteren geen beroep
op de regering gedaan om de huur
verhoging niet op 1 april a.s. te doen
ingaan. De motie-Van het Schip
(CPN), waarin dat beroep was op
genomen en welke motie dinsda
gavond jongstleden was ingediend
tijdens een interpellatie van staats
secretaris Van Dam van Volks
huisvesting, werd verworpen. Voor
de motie stemden alleen de fracties
van CPN en PSP.
ASSEN (SP) - Elisa Jantje H., een
kleine man in een trui en een spij
kerbroek. Hij heeft een wijd uit
staand afrokapsel, een grote bril
met zwart montuur; er steekt een
pakje zware shag uit zijn achterzak.
Elia H. (24) is de man, die toegeeft in
het doodschieten van alle drie de
slachtoffers van de treinkaping bij
Wijster, persoonlijk de hand te
hebben gehad.
Door Aad Wagenaar
Hij schoot treinmachinist Braam
bij het begin van de kaping met zijn
stengun in het hoofd, vuurde met
hetzelfde wapen een dag later
meerdere salvo's af op de soldaat
Bulter en executeerde op 4 decem
ber met een revolver de gijzelaar
Bierling.
Eli H. is bovendien de man, bij wie
het idee voor de treinkaping en de
daarop volgende gijzeling het eerst
opkwam en het plan ervoor ont
wierp.
Hij was gisteren de zesde en voor
naamste verdachte, die voor echt-
bankpresident mr. F C Fliek ver
scheen. Deze zeer geduldige en
vriendelijke magistraat liet toen
ook voor het eerst blijken dat liij
moeite kreeg met het verhoor.
Vooral uitte zich dat bij het onder
vragen van de laatste en jongste
Zuidmolukker, die na Eli voor de
bali kwam: Cornells ("Cor) T. (19),
aan wie óók de moord op Bierling
werd verweten.
Kleinte
Cor T. doorbrak het patroon van
onbevangen toegeven van de be
schuldigingen, zoals de Zuidmo-
lukkers dat vanaf het begin van het
proces hebben gedaan.
Cor, in de trein ook wél "kleintje"
genoemd, weigerde de president
uitsluitsel op de vraag of hij dan wel
Eli het dodelijke schot op Bierling
hadden gelost.
Dit ondanks de eerdere bekentenis
van Eli: "Ik schoot van dichtbij in
de nek en hij viel naar beneden, uit
de trein."
Eli H. (die de gijzelaars als "Willie"
kenden) had eind september 1975
besloten om tot een gijzeling over te
gaan, zo verklaarde hij gisteren, en
begon toen een stel strijdmakkers
te verzamelen.
Eli H. begon op 2 december het ka-
pingsavontuur met een stengun,
een revolver, een pistool en een sa
bel. Stevig bewapend dus, maar op
de vraag van mr. Fliek of hij er op
gerekend had te moeten doden,
antwoordde Eli ongeveer hetzelfde
als de voorgaande verdachten:
"Het moeten doden was bij de be
sprekingen niet zo'n punt geweest.
We hadden niet verwacht te moeten
schieten. De Nederlandse regering
zou wel zwichten voor onze drei
gementen."
Tóch doodde Eli vrij kort na het be
gin van de treinkaping de machi
nist Braam, de man die als belang
rijkste gijzelaar beschouwd werd,
omdat hij na inwilliging van de eer
ste eisen, de trein had moeten op
trekken naar een verharde weg.
Daar, waar de bus naar Schiphol
gereed zou staan.
Moeizaam
Eli H., soms zeer moeizaam spre
kend, geeft op vragen van mr. Fliek
ook toe dat hij later op de eerste
kapingsdag degene was geweest,
die had aangezet tot executie van
een gijzelaar, omdat "de Neder
landse regering" niet op tijd de ei
sen van de overvallers inwilligde.
"Ik kreeg de indruk dat de anderen
het met mij eens waren."
Bij de poging om treinpassagier De
Groot te doden (deze wist te ont
komen) was Eli echter niet aanwe
zig. Wel nam hij de beulsrol op zich
op de tweede dag van de kaping,
toen soldaat Bulters werd uitgeko
zen om doodgeschoten te worden.
Want "de tijd was afgelopen en we
kregen in de gaten dat men ons aan
het lijntje hield." Eli H. wéigert te
zeggen wie er bij hem waren toen
soldaat Bulters naar het treinbal-
kon gebracht werd en daar moest
knielen: "Zo maar iemand
Dan brengt mr. Fliek de derde dode
ter sprake, Bert Bierling, die op 4
december met een nekschot uit de
trein viel. Over de eenstemmigheid
b(j de Zuidmolukkers om tot deze
executie over te gaan, heeft de pre
sident in zijn verhoor van de Zuid
molukkers al de nodige twijfels
blootgelegd.
Eli komt niet verder dan: "Ik dacht
van welals hem gevraagd
wordt of al zijn makkers het over
het doden van Bierling eens waren.
Maar hij geeft toe dat hij alweer de
gene was, die het tot een besluit
deed komen. Bovendien nam hij op
zich de executie uit te voeren. Met
wie? "Dat herinner ik me met."
Eli zegt ook dat hu het slachtoffer
(Bierling) had aangewezen "de eer
ste de beste
Met de jonge Cor T. (die dat heeft
toegegeven, Eli's "blinde vlek"
over zijn assistentie ten spijt)
bracht hij Bierling naar een coupé
waar men hem liet knielen en ach
ter zijn rug de duimen samenbond.
Hierna nam men Bierling mee naar
het bagagerijtuig.
Eli herinnert zich dat hij Bierling
zei dat hij voor het laatst bidden
mocht. "Maar hij zei niets." Daarna
loste Eli met een revolver het dode
lijke nekschot en viel Bierling
voorover uit de trein.
Wat ging er toen door u heen?", wil
de president al weer weten.
"Niets", zegt Eli, "totaal niets."
"Vond u het erg?"
"Ik vond het noodzakelijk."
Branie
Eli's beschuldigde medeplichtige
bij de executie van gijzelaar Bier
ling, de negentienjarige Cor T.
komt op de tweede dag van het pro
ces in Assen als laatste verdachte
voor. Hy is een tengere jongen die
met zijn linker vuist gebald naar het
publiek in de zaal een groet brengt.
Branie, die omslaat in kinderlijk
taalgebruik als mr. Fliek met zijn
verhoor begint. Het psychiatrisch
rapport zegt over Cor dat hij zwak
begaafd is.
Cor werd betrokken bij de eerste
poging tot executie: samen met
Paul S. had hij de passagier De
Groot van zijn plaats gehaald en
naar een balkon gebracht. Toen De
Groot (die ontkwam) naar buiten
sprong, had Cor op hem geschoten
en gemist.
Bij de executie van de soldaat Bul
ter, zo verklaart Cor, heeft hij de
wacht gehouden. Daags daarna
kwam de vraag of er nóg een execu
tie moest worden uitgevoerd.
Bierling werd uiteindelyk doodge
schoten. Cor was daarbij. Over wat
zijn aandeel was en dat van zijn
makker (S.) vervalt hij in een zich
eindeloos herhalende uitspraak:
"Oh, dat weet ik niet meer.
Aan het eind van het verhoor van
Cor leest de vermoeide president
Fliek wat zinnen voor uit rapporten
die over de jongen zijn uitgebracht
"Het bloed dat gevloeid is, komt te
rug in zijn dromen."
Er wordt ook in gesproken over
Cors schuldgevoel over de derde
dode: waarvan hij nog steeds
de in doodsangst verstarde ogen
ziet."
