T egenstellingen
verscherpt'
Slechte toe
passing van
filmbeelden
"MENSEN BLIJVEN BEESTEN'
Steevast op de
r boodschappenlijst
Hervormd rapport:
Paasgroet
de cel
Ton voor strijd
tegen racisme
De kerk is meer n
tentdan een rots
VRIJDAG 12 MAART 1976
Titel: „Mensen bljjven beesten",
theater: Lido, leeftijd: 18 jaar.
Wie liever geen bloed ziet, moet
niet naar "Mensen blijven beesten"
(Savage man savage beaat) gaan
kijken. Deze film, die over de ver
houding tussen mens en dier gaat en
over de onderlinge verhoudingen bij
dieren en mensen, telt veel bloedige
en niets verhullende scènes. "De
jacht" in de meest ruime betekenis
van het woord is op een vaak unieke
wijze in beeld gebracht. De zwakte
van "Mensen blijven beesten" is ech
ter de bij de beelden gesproken on-
zin-tekst en het gebrek aan samen
hang in de film. De kwasi-diepzin-
nigheid maakt des te duidelijker hoe
onsamenhangend het geheel ia, en
dat wekt bij sommige wrede scènes
de schijn dat men meer op sensatie
uit is dan op duidelijkheid.
De bedoeling van deze natuurfilm
ls volstrekt onduidelijk. De makers
hebben zich alle mogelijke moeite ge
troost om de meest zeldzame tafere
len vast te leggen in de natuur. Maar
ook deinsden de filmers niet voor het
meest banale effectbejag terug alsof
ze met een televisiereclame bezig wa
ren. Het is goed dat een natuurfilm
ook de wrede kanten van de natuur
laat zien. Maar soberheid en eerlijk
heid zijn dan vereist en daar ont
breekt het in deze film aan.
Een amateurfilmpje dat toont hoe
een onvoorzichtige toerist, die in een
wildpark uit de auto was gestapt,
aangevallen en verslonden wordt, is
schokkend. Maar bewijst het dat het
dier de mens niet tolereert? Als er
daarna wat lukrake beelden van een
popfestival vertoond worden met de
begeleidende tekst: "De tegenstelling
tussen wat wij waren en wat wij zijn,
veroorzaakt nerveuze angsten en de
behoefte ons aan de werkelijkheid te
onttrekken via alcohol, drugs en
overmatige sexualiteit", dan is elk
verband ver te zoeken. Afschuwelijke
beelden van de marteling en scalpe
ring van een'indiaan in Brazilië zou
den zeer zorgvuldig getoond moeten
worden. Nu staat deze mensonterende
scène tussen wat plaatjes van honden
en vogels.
Dat de makers van deze film zo
onzorgvuldig met hun unieke en be
langrijke materiaal zijn omgespron
gen is hen zeer te verwijten. Dat de
beelden zo lukraak aan elkaar ge
plakt zijn heeft ook als gevolg dat
elke spanning aan de film ontbreekt.
Jammer. TOM MAAS
Julie Christie (midden) en Warren Beatty (rechts) hoofdrolspeelsters in de film „Shampoo",
Titel: "Shampoo" in de hoofd
rollen: Warren Beatty, Julie Chris
tie, Goldie Hawn. Theater: CAMERA
Met prettig verward haar, drome
rige beduusdheid, afgewisseld door
plotselinge kordate actie, speelt War
ren Beaty een succesvolle dames
kapper in het Hollywood van 1968;
in de tijd van de presidentsverkie
zingen. Hij ontwikkelde het verhaal
zelf samen met Robert Towne tot
"Shampoo" en schoot ermee in de
In de St. Lodewijkskerk aan de Steensehuur te Leiden
zullen, als voorbereiding op het Paasfeest, op de zondagen tot en met
Pasen, 's avonds om 19.00 uur
LIJDENSMEDITATIES
worden gehouden door
Rector Drs. A. M. E. Th. Vreeburg, pr.
De meditaties worden muzikaal omlijst en besloten met een kort lof.
U IS VAN HARTE WELKOM.
sis van de al of niet vette huid,
blijft hier dan maar onbesproken.
George wandelt mee in het wufte
leven van Beverly Hills. Met. de za
kenman (een prachtige rol van Jack
Warden) komt hij onder meer op
een verkiezingsfeestje van de Repu
blikeinen terecht alleszins onthul
lend door een mallotige senator en
op het scherm Nixon en Agnew als
toen nog glimlachende running mates
vol zalvende sprookjes. Een ferme
schop van Beatty naar het esta
blishment van die Jaren. Illustratief,
maar een breed tijdsbeeld had hij
tooh verder kennelijk niet in de zin.
George kan niet kiezen. Hij wil on
geremd van het leven blijven genie
ten. Omdat zijn min of meer vaste
vriendinnen elkaar al gauw voor de
voeten gaan lopen, eindigt het een
beetje triest voor hem. Alle vrou
wen de hij eerder aan zijn zegekar
bond, geven hem de bons. Symbo
lisch boven op een heuvel kijkt hij
naar hun vertrek. Het wordt de hou-
WÊKHÊÊ ten kop na te veel glazen champagne
gezellin (Julie Christie met min- De incidentele bijstand die George of, om in de lijn van het onderwerp
Vol flair, wast, krult en knipt hy
aan dames. En als ijslollies smelten
ze voor hem weg. Dan blijkt zijn
Triumph-motorfiets goed voor de na
behandeling. Hij legt er schaar en
kam geregeld voor terzijde. De po
tentie van de erotisch zeer begaafde
Figaro lijkt geen einde te willen ne-
ook zijn vroegere
x mondje) houdt hij in ere, even- verleent aan langs komende pruiken- te blijven: het blazen in het ver
als de echtgenote van een bemiddeld poezen met doorgaans opengewerkte pieterde shampoo-schuim,
zakenman. Zij verzekert kapper Geor- rug en een conversatieniveau op ba- PIET RUIVENKAMP
Blijvers
LUXOR Emmanuelle H'.
Voor wie Sylvia Kristel (nog) be
ter wil leren kennen. In tegen
stelling tot deel I van de zwoele
levenswandel van deze dame,
neemt Emmanuelle nu zelf haar
sexuele initiatieven.
STUDIO 'Scènes uit een
huwelijk' blijft fascineren. Een
film van Ingmar Bergman met
in de hoofdrol zijn 'lievelings'-
actrice Liv Ullmann.
TRIANON "Reis naar de dui
vel' blijft ock nog een weekje in
eLiden. Griezelige belevenissen
van twee echtparen tijdens een
kampeervakantie.
en 9.45 uur, zo. ook 4.15 uur. 18
Jaar.
CALYPSO: 'Sunset Boulevard'
dag. 7.15 en 9.30 uur. 18 Jaar.
„Sneeuwwitje en de zeven dwer
gen', dag. 1.30 en 3.30 uur. za. en
zo. 12.00, 2.00 en 4.00 uur. AL.
CAMERA: „Dog day afternoon"
dag. 2.15, 7.00 en 9.30 uur. za ook
4.30 uur. 14 jaar.
Kindermatinee
CAMERA Tarzans avontu-
REX "Pinocchio'.
Nachtfilms
CAMERA 'Immorele vertel
lingen'.
REX 'Bloedjonge
Rex
„Niet schieten, ik lig al", een
sexfilm met een tintje Western.
Willeke van Ammelrooy doet er
ook nog aan mee.
Goede films
in andere steden
"La grande bouffe' (van Mar
co Ferrari met Marcello Mastro-
lanni, Michel Picooli en Andrea
Ferreel), Ceintuurbaan, A'dam).
'Spellbound' (van Alfred Hitch
cock met Ingrid Bergman en
Gregory Peck), Cineak, Damrak
2, Amsterdam.
'La femme de Jean* (van Yan-
nick Bellon), De Uitkijk, Amster
dam.
„Sherlock Holmes' slimmere
broer (Gene Wilder. Marty Feld-
man, Madeline Kahn), Calypso 1,
Rotterdam.
Haagse bioscopen
APOLLO 1: "De non en haar
duivel", d°g. 2.30, 7.00 en 9.15 uur,
zo. ook 4.45 uur. 14 Jaar.
APOLLO 2: "Jaws", dag. 2.00.
7.30 en 10.00 uur, zo. ook 4.30 uur.
14 jaar.
ASTA: "Sherlock Holmes' slim
mere broer", dag. 2.30. 7.15 en 9.30
uur, zo. 1.30, 4.00. 7.15 en 9.30
uur. AL.
BIJOU: „La béte", dag 2.00, 7.30
DU MIDI: „Cabaret", dag. 8.15
uur. vr.. za. en aa 7.00 en 9.30
uur. 18 jaar.
EURO: De Peetvader, deel 1'
dag. 1.30 en 7.45 uur. za., zo. en
woe. 3.45 en 7.45 uur. 14 jaar.
FLORA: "Meisjes zonder man
nen", dag. 2.00, 7.00 en 9.15 uur.
18 Jaar.
KRTTERION: „Brother, can you
spare a dime", dag. 7.00 en 9-30
uur, za. en zo. ook 3.00 uur. 18
jaar.
METROPOLE: „Mensen blij
ven beesten', dag. 2.00, 7.00 en 9.30
uur. 18 Jaar.
ODEON 1: "Flatfoot in Hong
Kong', dag. 2.00, 6.45 en 9.15 uur
zo. 1.45, 4.15, 6.45 en 9.15 uur. 14
jaar.
ODEON 2: 'Ook met andermans
vrouw is 't goed vrijen', dag. 2.00,
6.45 en 9.15 uur. zo. 1.45, 4.15,
6.45 en 9.15 uur. 18 jaar.
OLYMPIA: "Thunderball*, dog.
2.00 en 8.00 uur. 14 jaar.
PASSAGE: Emmanuelle 2, de
antimaagd', dag. 2.30, 7.00 en 9.30
uur. za. en zo. 1.30, 4.00, 7.00 en
9.30 uur. 18 Jaar.
REX „Death race 2000", dag.
11.30, 1.30. 3.30, 5.30, 7.30 en 9.30
uur. 18 jaar.
ROYAL '70: ..Blood money", do-
2.00. 7.00 en 9.30 uur, vr. 2.00 en
6.45 uur. za. 2.00, 4.30 en 7.30 uur.
zo. 2.00. 7.45 en 9.30 uur. maand.
2.00 en 8.00, woe. 2.00 uur. 14 Jaar.
ROYAL: .Kung-Fu Bos-Wang
Yu'. ma. t/m woe. 2.15 en 8.00
uur, do. t/m za. 2.00, 7.00 en 9.30
uur, zo 1.45, 7.00 en 9.30 uur. 18
jaar.
STUDIO: „Blue movie", dag
2.15, 7.15 en 9.30 uur. za 1.30, 4.00
7.15 en 9.30 uur. 18 Jaar.
STUDIO 2000: *La Ddce Vita'
dag. 8.00 uur. 18 Jaar.
DE UITKIJK: 'De man die alles
wist', dag. 2.00, 7.00 en 9.30 uur.
18 jaar.
De samenstellers van het vijfjaarlijkse verslag over de situatie in de Nederlandse Her
vormde Kerk, dat volgende week in een vergadering van de synode ter discussie komt,
menen, dat deze kerk zich in haar ambtelijke vergaderingen en organen meer dan ooit
moet bezinnen op haar positie in de huidige wereld. En ook op haar taak en opdracht om
het evengelie op een zodanige manier te brengen, dat ook voor volk en enkeling iets mag
duidelijk worden van de „veelkleurige wijsheid Gods".
Het rapport noemt een aantal ont
wikkelingen die aanleiding geven tot
zorg. Zoals de onderlinge verhouding
tussen groepen in de kerk, de naar
birnen gerichte houding van ge
meenten die een koestering van het
eigen bestaan te zien geeft, de ver
wereldlijking, waardoor een tekort
aan medewerkende leden en aan
geld de kop opsteekt, de hang naar
"congregationalisme", die op de ei
gen zelfstandigheid van de gemeente
de nadruk legt, en het tekort in aan
dacht voor het inhoudelijke van het
werk, zoals bij de catechese, de toe
rusting van meelevende gezinnen,
het kringwerk en de oecumenische
De rk bisschoppenconferentie in
Nederland heeft op haar maande
lijkse vergadering (ditmaal in Rot
terdam) besloten, aanzienlijke gelde
lijke steun te verlenen aan de be
strijding van rassendiscriminatie. Zij
zal proberen bronnen aan te boren
om hiervoor de komende twee a drie
jaar f 100.000 op te brengen.
De bisschoppen geven er de voor
keur aan, dat het geld ten goede
komt aan acties op de projectenlijst
van het programma ter bestrijding
van het racisme, een instelling van
de Wereldraad van Kerken. Met dit
besluit volgt de bisschoppenconfe
rentie de lijn van de Raad van Ker
ken in Nederland.
integratie op het plaatselijke vlak.
In getal wordt de kerk kleiner, maar
dat mag niet leiden tot een nostal
gisch verheerlijken van het verle
den, zeggen de rapporteurs.
Maar er zijn ook positieve pun
ten. Het rapport noemt dan het
vaak grote vertrouwen in de eigen
gemeente wat voor het geheel van
de kerk van belang kan zijn het
weer gaan meeleven van mensen
die men al meende te moeten af
schrijven, de trouw en toewijding
van vele stille werkers, de toene
mende bereidheid om aan gespreks-
kringen deel te nemen, ook van zo
genaamde niet-meelevenden. en de
grote belangstelling voor het avond
maal, waar dan weer een teruglo
pen van de vraag om de doop en
een verminderde kerkgang, vooral
ln de verstedelijkte gebieden, tegen
over staan.
Verharding
De tegenstelling tussen rechtzin
nig en vrijzinnig is, volgens dit rap
port. sterk verzacht. Anders lig het
met de Gereformeerde Bond in de
Hervormde Kerk, die een groot deel
van de rechterflank van deze kerk
oiganiseert.
Landelijk gezien wil deze bond vol
uit hervormd zijn, maar plaatselijk
kost het hem moeite, een andere
groep te aanvaarden en een plaats
binnen de kerk te gunnen. Een bui
tengewone wijkgemeente-in-wording
(naast de officiële plaatselijke ge
meente) is dan voor die andere groep
de enige oplossing. Er zijn er dertig
van in gemeenten van gereformeer
de -bondssignatuur.
De overzicht-schrijven kunnen
zich niet aan de indruk onttrekken,
da- de posities tussen deze groepen
zich consolideren en de standpunten
zich verharden.
Door de nieuwe bijbelvertaling, het
nieuwe liedboek en de kwestie van
de vrouw in het ambt is, volgens het
verslag van de classis Bommel, de
verwijdering groter dan ooit.
Het rapport werpt dan ook de
vraag op of het geen tijd wordt, se
rieuze pogingen te ondernemen om
de zich al meer openbarende tegen
stelling tussen de Geref. Bond en
de rest van de kerk tot onderwerp
van bezinning te maken.
Bij het punt "teruglopende kerk
gang" voegt het landelijke rapport
een aantal factoren toe aan de oor
zaken die het Noordhollandse ver
slag noemt. Dit laatste beperkte zich
tot: migratie, ontvolking van oude
woonkernen, trek naar het platte
land en toenemende weekend-re
creatie. De algemene rapporteurs zien
ook nog andere oorzaken, zoals de
vervreemding van het evangelie, het
afnemen van de kerkelijke belang
stelling en een zich afwenden van
de jongeren van de kerk als insti
tuut.
Bijbelkennis
Het bestuur van de synode zal de
synodeleden volgende week voorstel
len. binnen een jaar een werkplan
voor een aantal jaren te maken dat
zich diepgaand moet bezighouden
met de bevordering van bijbelken
nis en van bijbelse prediking, met
verantwoorde vormen van eredienst,
catechese en huisbezoek en de be
vordering van het kringwerk.
In de optimistische jaren
vijftig bouwden we nog zulke
rots- of bunker-achtige ker
ken (zie het stukje „Kerk
meer tent dan rots" op deze
paginaaan de lopende band.
We hebben ons toen op de
ontwikkeling verkeken. Deze
nieuwe gereformeerde kerk
in de Eindhovense wijk Stra
tum is dan ook nu al afge
stoten.
Er waren drie redenen voor
sluiting: het groeien van ge
reformeerden en hervormden
naar elkaar toe, verhuizing
van leden naar andere wij
ken en de voortgaande ont
kerkelijking. Allemaal facto
ren die men in de jaren 50
niet voldoende heeft onder
kend. En later ook nog niet,
gezien het feit dat in dat
zelfde Eindhoven een r.k.
kerk die maar tien jaar
dienst heeft gedaan nu is
verkocht.
In de plaats van deze robuus
te kerk hebben de gerefor
meerden en hervormden sa
men een kerk gebouwd. De
gesloten kerk wordt nu ver
bouwd tot studio voor de re
gionale omroep voor Zuid-
Oost-Brabant.
..We waren erg bty dat we 'm
kwijt waren", verzekerde een
Eindhovense domineesvrouw
ons. De regionale omroep
gaat na 1 september vanuit
deze kerk vijftien uur per
week uitzenden, voorlopig in
de komende twee jaar.
Als H. Faber (hoogleraar aan de
rk theologische faculteit in Tilburg)
moet kiezen tussen een bunker- of
een tent-aohtig kerkgebouw, dan kiest
hij welbewust voor het laat
ste. In "Open Deur" legt hU uit
"Ik heb het voorrecht gehad, eni
ge weken als "waarnemer" te mo
gen deelnemen aan het Tweede Va
ticaans Concilie in Rome. Ik ben in
die weken diep onder de indruk ge
komen van het feit dat op dit con
cilie de ik kerk brak met dat trium-
f al isme, dat gevoel van onoverwin
nelijkheid dat het optreden van de
ze kerk zoveel eeuwen heeft ge
kleurd. Men heeft in Rome een nieu
we visie op de kerk ontwikkeld en
gezegd dat de mensheid door de
eeuwen heen op een pelgrimstocht is
naar Gods toekomst en dat de kerk
eigenlijk het Gods-volk is.
Voor mijn besef grijpt dat diep in.
De kerk heeft weet van de waar
heid. maar die zal eenmaal, aan
het eind, volledig duidelijk zijn. Nu
deelt de kerk in de ups en downs
van de wereldgeschiedenis. Zij is
dus geen "rots'maar meer de tent
der samenkomst op de grote tocht.
Wij kunnen niet anders doen dan
denken aan de Exodus, de uittocht
van de Joden uit Egypte naar het be
loofde land".
Als Faber probeert te ontdekken
hoe mensen hun leven in onze mo
derne maatschappij beleven, dan ziet
hij dat de meesten het gevoel heb
ben op weg te zijn uit een land dat
eeuwenlang met zijn vaste structuren
en regels om mensen heen heeft ge
staan en dat aan hun bestaan een ze
kere rust en geborgenheid hee. .ft ge
geven, naar een toekomst die ener
zijds wel vol beloften is van vrij
heid, van menselijkheid en van so
lidariteit maar die ook als een
dreiging boven de horizon verschijnt.
"De vraagstukken van de snelle
technische ontwikkeling en de bevol
kingsgroei beklemmen ons allemaal.
Wij zijn allen lotgenoten en raken
de greep op de vroeger zo vaste ge
zichtspunten van het leven in de
zedelijkheid, in de opvoeding van on
ze kinderen, in de politiek en zelfs
in het geloof min of meer kwijt.
Overal komen nieuwe vragen op ons
af. Wij kennen misschien soms iets
van een heimwee naar de vleespotten
van Egypte, maar wanneer wij
even zakelijk nadenken, weten wij
dat we niet meer terug kunnen,
maar verder moeten.
Wij hebben het oude land verlaten
en zijn samen op weg door de woes
tijn naar de toekomst. Wij hebben
hierbij geen kerk meer als een rots,
'n instituut, dat alle antwoorden be
zit, maar wel een tent, waarin wij
mogen samenkomen om de Stem,
die ons blijft roepen, te horen en om
samen ons te bezinnen op de nood
zaak van solidariteit. Kortom: om
elkaar te beloven elkaar niet los te
laten".
Evenals in voorgaande jaren zendt
het dagelijks bestuur van de
hervormde synode ook nu een paas
groet naar bevriende kerken, organi
saties en personen en. samen met
synodeleden, op vrij grote schaal ook
aan een aantal mensen "die om
Christus' wil gevangen zitten".
In een brief aan de plaatselijke
kerkeraden en predikanten wordt
voorgesteld, ook de kerkelijke ge
meenten hierbij te betrekken. Er
zijn daartoe een paar namen uitge
zocht. uit Azië. Zuid-Amerika, Afrika
en Europa.
Dat heeft uiteraard iets willekeu
rigs. Vele gemeenten hebben daar
om besloten, dat zij niet alleen met
pasen maar het hele jaar door met
de zaak van de om hun overtuiging
en opvattingen vervolgden bezig wil
len zijn. In overleg met Amnesty
International (Derde Hugo de
Grootstraat 7 Amsterdam-West)
zijn adoptiegroepen gevormd die ook
na pasen een of meer gevan
genen blijven schrijven.
De speciale paasgroeten zijn be
stemd voor mede-christenen. Wie
ook nict-christenen |n zijn actie wil
betrekken, doet er verstandig aan.
contact op te nemen met Amnesty.
Er wordt nogal eens gevraagd, of
de groeten wel allemaal aankomen.
Het synodebestuur heeft die zeker
heid niet. maar weet wel van vele
mensen die zo'n groet ontvangen
hebben, en er ook op hebben gerea
geerd.
Hetis voor mensen in Nederland,
die voor hun geloof niet een dergelij
ke prijs hoeven te betalen, moeilijk,
zich in te denken wat zo'n verre
groet betekent. De synode vraagt
daarom de kerkeraden, de groeten-
actie ruim onder de aandacht van
de gemeenteleden te brengen.
