NOGMAALS PUZZEL 23
ATlflNAAL FONDS SPORT GEHANDICAPTEN
WEEKHOOfDPMJZEN
zó inzenden:
Baggeren is een praktijkvak
maar toch eerst naar school
HERHALING
PUZZEL 23
B»j juiste invulling ontstaat op de
regels 29 en 57 horizontaal de
slagzin, die wij u vragen ii
Horizontaal: 1 Arbeidzaam. 5
eierschaal; 8. rijtuig; 13. in het
jaar (Lat 14. pitriet. 16 nauw
sluitend. 17 groet; 18. waterke
ring; 19. mannetjesschaap. 21.
i zekere; 22 vreemde munt.
23. gij, 24 grootmoeder, 26 ri
viertje; 28. lidwoord; 32. toe
spraak. 33 straat (Frans); 34.
grondslag. 36. kleurschakering;
bord met ruiten; 51Ned Radio
Unie (afk), 52. rijksgrens (afk
53. Ierse verzetorganisatie, 54
van het hoofd. 56. geria
trisch instituut (afk 62. huldi-" I 73 afgod; 75. orgaan, waarin af
gen. 63 oppervlaktemaat. 64 I en toe stenen ontstaan. 77. wa-
naaldboom; 66 ketting. 68. hou- I gen; 78 spil; 79. televisie. 80.
klepper. 71. niet gesloten; waagstuk.
Verticaal: 1. Naaiattribuut; 2.
monster, 3 een zekere; 4. spe
ciale opdracht (afk5 geen
bijdehand mens; 6 onafscheide
lijk van Sien; 7. wapenschouw.
9. in orde. 10. lof; 11 rijwiel
voor twee personen; 12. lans;
14. deel van de mast; 15.
voorzetsel; 18 splitsen; 20
pleinverkoop; 23. vrouwelijke
godheid. 25 stenen wand; 27.
dierenbewaarpiaats; 30 waar
mee schoen wordt dtchtgere-
gen; 31. moeilijk plukken van
een kikker. 35. ros; 37. oog-
vocht. 38 tegenvaller. 39. bo
venste deel van hoofd. 41. to
verkunst; 43. algemene maatre
gel (afk), 44. ten opzichte
(afk.); 46. verschrikkelijker; 48.
inwoner van Drente, 49. naast-
wonende. 50. behoefte aan
drinken; 53. in elkaar; 55. zich
ontwikkelen; 58. glazen uit
bouw; 59. deel van de arm; 60.
Romeinse keizer; 61 heerlijk;
65 keukenmeester. 67. vorde
ring; 69. zangstem; 70 schip
van Noach. 72 vader; 74. voor
zetsel; 76. omroep.
Dec
week hoofdprijs:
Een Polo N Extra ter waarde
van 11 339 - van Pons Au
tomobielhandel B V Leusden
De tweede weekhootdprijs:
Een kleurentelevisie ter waarde
van 2545,aangeboden
door Philips Nederland B V..
Eindhoven.
De derde weekhoofdprijs:
,Voor mensen met oog voor
schoonheid bedacht Olga iets
geheel nieuws: de Harmony-
look voor slaapkamers. Dat is
Olga's beroemde springbox
superbed - lits-jumeaux of
tweepersoons - met bijpassen
de kussens, hoofdborden, siui-
merrollen. spreien en gordijnen.
Een geschenk t.w.v. 1100.
van Olga Matrassen LMF B V.
De vierde weekhoofdprijs:
Een Petri fotocamera plus tas.
type T T Lter waarde van
753,-. Aangeboden door B V.
Transcontinenta, Amsterdam.
De vijfde weekhoofdprt|s:
4 Conti TS staalradiaalbanden
ter waarde van ƒ610.-. be
schikbaar gesteld door Conti
nental Rubber BV. Amersfoort.
De zesde weekhoofdprijs:
Een lichtgewicht zig-zag naai
machine met vrije arm. type
527. winkelwaarde 599- Een
geschenk van Singer BV. Am
sterdam.
De zevende weekhoofdprijs:
Een waardebon van 500.
te besteden bij één der filialen
Witteveen s Modemagazij-
Nèt even anders
De achtste weekhoofdprijs:
Een waardebon van 500.-.
De negende weekhoofdprijs:
Deze Carnielll Super Skiff roei-
machine is een van de 20 mo
dellen fitmakers van Carnielll
Waarde 490.—. De Super Skiff
heeft o.a. hydraulische roei-
potten. slagenteller, instelbare
weerstand. Aangeboden door
Carnielll
De tiende weekhoofdprijs:
Een kompleet Neveda kant-
en-klaarpakket om zelf een ta
pijt te knopen. Een geschenk
ter waarde van ca. 475.- vai
de Leidsche Wolspinnerij N V
Lelden.
Gezien de drukte tijdens de Carnavalsdagen, die
weinig tijd overliet voor het oplossen van de puzzel,
herhalen wij, op veler verzoek, puzzel 23 van vorige
week. Aan een verzoek van onze trouwe puzzelaars
en puzzelaarsters wordt vanzelfsprekend voldaan.
Daarom publiceren wij nogmaals puzzel 23, terwijl
de termijn van inzending wordt verlengd van 6
maart tot zaterdag 13 maart.
Inzending puzzel 23
(van 28 februari)
it verlengd van
S zaterdag 6 maart
S tot zaterdag 13 maart S
Attentie: de
S lettert S van puzzel 23
moeten slechts
S
i EENMAAL
s
worden geteld.
Omdat deze puzzel
S een hertaling is
van 28 februari.
LET OP! Het postbusnummer is in DEN HAAG
Leidsch Dagblad/
3224109
Nat PuzzeiaMie Leidsch Dagblad/
Alphens Dagblad
Den Haag
Alphens Dagblad Den Haag
LET OP. Uw inzending is
slechts geldig, wanneer u
tenminste 1gireert of
een extra postzegel van
1,— (boven de normale por
to) bijplakt Inzendingen zon
der deze extra postzegels zijn
volkomen waardeloos en din
gen niet mee naar de prijzen.
De gewonnen prijzen kunnen
niet geruild worden. Evenmin
kan daarover gecorrespon
deerd worden met de betref
fende fabrikant of deze krant.
w'jze kunt u
postgiro. U maakt minimaal
1over op nevenstaande
girorekening De slagzin
(slechts één per kaart) schrijft u
op de voorzijde onder ..Medede
lingen'.
Per briefkaart: (als voorbeeld)
Naast de normale porto plakt u
tenminste 1 gulden (en ten
hoogste 5 gulden) aan geldige
Nederlandse postzegels extra,
ten bate van het Nationaal
Fonds Sport Gehandicapten
Vermeld duidelijk naam en
adres en de slagzin die u in de
puzzel hebt gevonden.
Uw
- u mag
een aparte briefkaart inzenden
(met tenminste 1extra bo
ven de normale porto van 35
cent).
De trekking wordt wekelijks ver
richt door notaris J. H Birkhoff
te Den Haag. bij wie ook de op-
Baggeraar - dat werd je vroeger, als je vader of een oudere
broer in de bagger zat. En wanneer je in Sliedrecht of Har-
dinxveld woonde.
Het baggervak ging van vader op zoon, vrijwel zonder uit
zondering. Sliedrecht - bakermat van het baggerbedrijf -
leverde de baggeraars, die met hun molens en zuigers de
wereld afreisden. Waar er te baggeren viel, waren de "Man
nen van Sliedrecht" te vinden - op hun klompen en met het
onvervalst dialect van het dijkdorp.
Het twaalfjarige koksmaatje kwam na een paar jaar in de
kombuis aan dek - als dekknecht, of op een bak - als bak-
kenschipper. En als hij flink de handen uit de mouwen stak
waren er promotiekansen voldoende: tweede molenbaas,
molenbaas, uitvoerder, hoofduitvoerder.
Baggeren was in die tijd nog uit
sluitend een vak dat je in de prak
tik moest leren. Het "koksie" dat
uit het goede hout was gesneden,
kon het ver brengen. Daar zijn
frappante voorbeelden van - zelfs
nu nog. Uitvoerders en hoofd uit
voerders, verantwoordelijk voor
kapitale werken, die meteen na de
lagere school de bagger ingingen en
al op jeugdige leeftijd op sleutelpo
sities werden gezet
Door
Wim de Regt
Knopen en splitsen - de leerlin
gen van de baggerschool worden
er al jong vertrouwd mee ge
maakt.
Maar die tijd is voorbij! Het beeld
van het baggervak is veranderd: het
ambachtelijke is vrijwel verdwe
nen en heeft plaats gemaak voor
een sterk gemechaniseerd bedrijf.
Baggeraars met lieslaarzen en olie-
jassen kom je op vergeelde foto's en
oude schilderijen alleen nog in het
Baggermuseum tegen - bijgezet in
een periode, die inmiddels bagger-
historie is geworden. Hun opvol
gers behoren tot een nieuwe gene
ratie baggeraars; geschoolde va
klieden op baggerwerktuigen, die
vele tientallen miljoenen guldens
hebben gekost.
Het beroep van baggeraar is een
technische vak geworden. En dat is
- met hoeveel goede wil ook - niet
meer alleen in de praktijk te le
ren. De Vereniging "Centrale Bag
gerbedrijf' - de club van de werk
gevers - heeft dat jaren geleden al
ingezien, toen zij het initiatief nam
voor de oprichting van een bagger
school.
Contact Contact met het Konin
klijke Onderwijsfonds voor de
scheepvaart (KOF) leidde tot de be
scheiden start van een dagoplei
ding. Met slechts acht leerlingen
De baggerschool kreeg onderdak in
de Oranje Nassau school - voor de
Rijn- en binnenvaart - in Delfzijl,
op zo'n driehonderd kilometer van
Sliedrecht, maar dat kon niet an
ders, want op ds andere scholen
van het KOF was geen ruimte.
De aansluiting bij de binnenvaart-
school was voor de hand liggend,
omdat de basisleerstof voor leer
lingen van beide scholen tal van
overeenkomsten heeft Het ver
schil in de opleiding komt er pas,
als het over varen en baggeren
gaat
Illustratief voor de belangstelling
onder de van de lagere school ko
mende jeugd is dat de baggerschool
al in 1970 de binnenvaartschool uit
het gebouw had verdrongen. Het
huidige cursusjaar telt 180 leerlin
gen; de maximale capaciteit (van
school plus internaat) is 240.
Vanwaar die toeloop van jongens
uit alle hoeken van het land?
Directeur G. H. Heida(32) houdt het
op het avontuur en de romantiek,
die nog altijd in een adem met bag
geren worden genoemd. "Ik geloof
dat die de jongens aantrekken. Dat
zie je trouwens ook weer op
zeevaart- en binnenvaartscho-
len Maar belangrijk is ook dat
iedere geslaagde leerling er zeker
van is, dat hij een baan bij een bag
gerbedrijf krijgt. Dat is de garantie
die de werkgevers geven".
De opleiding op lts-niveau duurt
vier jaar - twee brugjaren (die ook
op een andere school kunnen wor
den doorgebracht) en twee jaar
vaktheorie. Met het diploma op zak
gaan de leerlingen als leerling-
bakkenschipperijdekknecht ae
baggerin; na twee jaar leerlingstel-
stel moeten ze een praktijkexamen
doen en als ze daarvoor slagen, zijn
ze "volleerd" bakkenschipperij-
dekknecht.
Op de baggerschool zijn de jongens
intern; ze gaan alleen tijdens de va
kanties en een keer in de veertien
dagen een weekeinde naar huis. Op
deze manier raken ze er al jong mee
vertrouwd, dat ze voor een beroep
met veel reizen en trekken hebben
gekozen. Ook de sfeer op school
benadert zoveel mogelijk die van
de baggerij; dat kan ook trouwens
niet anders met praktische vakken
(roeien, wrikken, splitsen, kno
pen die met de vaart te maken
hebben. Hetzelfde geldt overigens
ook voor de theorievakken, zoals
baggerkunde, grondkennis, bag
gerwerktuigen boeken, kaarten en
instrumenten nautische aardrijks
kunde en vaarreglementen. En
tenslotte: de baggerschool ligt in
geklemd tussen Damsterdiep - vrij
van scheepvaart; ideaal voor
roeioefeningen dus - en het Eems-
k an aal waar gewoonlijk veel bag-
germateriaal voor reparatie en on
derhoud ligt afgemeerd.
De vakopleiding ten spijt, moeten
de jongens het praktische baggeren
aan boord leren - via het leerlings
telsel. De Orarye Nassau school is
weliswaar sinds enige tijd een em
mermolentje rijk, maar dat fun
geert meer als "speelobject" dan als
instructie-werktuig. "Op de sche
pen moeten de jongens de praktijk
van het vak onder de knie krijgen.
Als ze van de school komen, weten
ze waar ze terecht komen; ze stap
pen in elk geval niet met twee lin
ker handen aan boord. Maar de
praktijk moeten ze zichzelf eigen
maken", zegt de directeur Heida.
Een basis voor een loopbaan in de
baggerindustrie is de school in elk
geval. Door middel van een schrif
telijke cursus van het KOF kunnen
jongelui na het leerlingstelsel - en
als regel ook na de militaire dienst
tijd - het diploma voor molenbaas
of zuigbaas halen en voor wie
daarna verder wil (uitvoerder), zijn
er ook voldoende mogelijkheden.
Met ingang van het cursusjaar 1977
voorziet de school waarschijnlijk
zelf in een voortgezette opleiding
op mts-niveau - twee jaar theorie en
een jaar stage in de praktijk. De uit
breiding is van belang, omdat de
Nederlandse baggerindustrie zich
de laatste jaren meer dan ooit richt
op projecten in het verre buiten
land. Het lesprogramma zal daarna
ook aandacht schenken aan het
werken onder primitieve omstan
digheden en zelfstandige optreden
van jonge uitvoerders in situaties
die totaal verschillend zijn van die
in ons land. "De baggerbedrijven
hebben grote behoefte aan mensen
met een middelbare opleiding", al
dus de heer Heida "Als ik er mor
gen twintig zou kunnen leveren, is
er overmorgen al werk voor hen".
(De baggerschool wordt voor hon
derd procent gesubsidieerd; de bij,
dragen van de ouders varieren - af
hankelijk van het salaris - van 120
tot 197 per maand, de reiskosten
van de leerlingen worden vergoed).
Directeur Heida een baggerman
uit de praktijk. Voordat hij de
leiding van de school kreeg, heeft
hij een aantal jaren bij een bag-
germaatschappij gewerkt.
