Ex-minister lord ;e-Brown stapt uit Labour Georg< Europese verkiezingsproblemen Gallagher ziet zijn zoontje voor het eerst Ford in actie tegen beperking defensie TWEESPALT BU DE MILITAIRE PORTUGESE TOP Gesprek troepenbeperking dreigt in 't slop te raken Politieke rel tussen Frankrijk en de YS WOENSDAG 3 MAART DUBLIN (Reuter) - IRA-guerillo Eddie Callagher heeft toegegeven, dat de Ierse politie er wijs aan heeft gedaan een spel van afwachting te spelen, nadat hij in oktober vorig jaar dr. Tiede Herrema had ont voerd, zo verklaarde gisteren in zijn proces recherche-inspecteur John Courtnay. Als de politie niet had afgewacht en tot de aanval zou zijn overgegaan om dr. Herrema te redden, dan zou Callagher zijn slachtoffer hebben doodgeschoten, aldus de inspec teur, die verklaarde dit uit de mond van Callagher te hebben opgete kend nadat hij zich had overgege- Gallagher viel de inspecteur ver schillende keren in de rede, wat hem terechtwijzigingen van de rechter opleverde. "Gallagher heeft tegen my gezegd, dat het hem had verbaasd dat we hem hadden kunnen vinden en hy noemde dat goed werk onzerzijds," vertelde Courtnay. "Hij zei dat hij blij was dat het voorbij was. Het was een gok geweest en hij had ver loren." De 27-jarige Gallagher en zijn me deplichtige, de 21-jarige Marian Coyle, moeten zich verantwoorden voor 19 strafbare feiten naar aanlei ding van de ontvoering van dr. Her rema op 3 oktober. De fabrieksdi recteur zat 36 dagen vast. Volgens Courtnay heeft Callagher tegen hem gezegd dat hy blij was dat de politie in de eerste dagen van de ontvoering niet tot actie was overgegaan en hij Herrema had moeten doodschieten. "Hij zei tegen mij dat hij hem kranten en boeken te lezen had gegeven en dat hij schaak met hem had gespeeld," aldus de inspecteur. Gallagher heeft voor het eerst zijn zoontje Ruari gezien sinds het drama van Monasterevin. Het veertien maanden oude kind werd naar de publieke tribune ge dragen voor het begin van de zitting van gistermiddag. Het kind, dat een appel aan het eten was, lag in de armen van mevrouw Betty O'Neill, die ervoor zorgt bij haar thuis in Navan in het graafschap Meath. Gallagher straalde en zwaaide naar zijn zoon en ook miss Coyle glim lachte. Ruari is de zoon van Gallagher en dr. Rose Dugdale, een IRA- activiste wier vrijlating uit gevan genschap een van Gallaghers eisen in de zaak-Herrema was. Schriftelijk verslag Nixon over China-reis WASHINGTON (AP) - Oud president Richard Nixon heeft een op schrift gesteld rapport over zijn recente bezoek aan China aange boden aan het ministerie van Bui tenlandse Zaken, aldus is door een woordvoerder van het Witte Huis meegedeeld. Op de vraag of president Ford het stuk zou gaan inzien antwoordde de woordvoerder dat eerst het mi nisterie van Buitenlandse Zaken moest beslissen of het vond dat er materiaal in stond dat waar was on der de aandacht van de president te worden gebracht. Of het rapport wereldkundig zou worden gemaakt kon niet worden WASHINGTON (UPI) - Pre sident Ford heeft een beroep op de leiders van de twee par tyen in de Senaat gedaan, eensgezind de militaire begro ting van in totaal 112 miljard dollar te steunen ten einde Amerika ten minste even sterk te houden als de Sowjet-Unie In een gesprek met de leiders van de Democraten en de Re publikeinen verklaarde Ford, dat het „dringend noodzake lijk" is dat de Verenigde Sta ten hun militaire uitgaven vergroten. Het gevraagde be drag betekent een record voor vredestijd. Van het totaal is 7 miljard dollar bestemd voor de ontwikkeling van nieuwe strategische wapens, zoals de supersonische bommenwer per van het type B-l, en 4,5 miljard dollar voor de verster king van de conventionele strijdkrachten. De president zei dat Amerika thans „in goede vorm is". Vol gens een ruwe schatting was de militaire sterkte gelijk aan die van Rusland. In de afgelo pen jaren was er echter een neiging geweest om de Rus sen toe te staan de militaire suprematie over te nemen. Ford prees zich gelukkig dat er een keer is gekomen in deze ontwikkeling. Het was echter absoluut noodzakelijk om de militaire uitgaven de ko mendejaren uit te breiden om het hoofd te kunnen bieden aan de toeneming van de mili taire macht van de Sowjet- Unie. De hoge uitgaven waren nodig om de situatie waarin de twee partijen ongeveer gelij kwaardig zijn, te handhaven, agressie af te schrikken, de vrede te bewaren en de natio nale veiligheid te beschermen, aldus Ford. Volgens zijn medewerkers probeert de president enkele voorgenomen acties in het Congres om de begroting te verlagen, te voorkomen. Zijn minister van defensie, Donald Rumsfeld, zei dat als het Con gres het gevraagde geld niet zou voteren, dit een "signaal voor de wereld" zou zijn, dat Amerika bereid is in militair opzicht de mindere te zijn van Rusland. LONDEN (Reuter) - Lord George Brown, voor malig Brits minister van Buitenlandse Zaken, is uit de Labourpartij getreden. De 61-jarige lord, George-Brown, een kleurrijk maar om streden figuur, zei gisteren tegen journalisten in Londen dat hij zijn lidmaatschap van de Labourpartijwaarvan hij tien jaar lang plaatsvervangend leider is geweest, op zegt omdat de partij deel uitmaakt van de gevestigde orde en niet langer meer de vrijheid van het individu verdedigt. Lord George-Brown heeft onlangs zal aansluiten bij wat hü het leger nog fel geprotesteerd tegen de naar zijn mening toegenomen invloed van de uiterste linkervleugel van de Labourpartij. Lord George-Brown die voortgekomen is uit vakbonds kringen, heeft altijd tot de rechter vleugel van de Labourpartij be hoort. Hy heeft nooit kunnen op schieten met de huidige Britse premier Harold Wilson die hem in 1963 by de verkiezing van een op volger van de overleden leider van de Labourpartij, Hugh Gaitskell, met krappe meerderheid versloeg. Lord George-Brown was van 1945 tot 1970 lid van het Lagerhuis, van 1960 tot 1970 plaatsvervangend lei der van de Labourpartij, van 1964 tot 1966 minister van Economische Zaken en van 1966 tot 1968 minister van Buitenlandse Zaken. In 1970 werd hij voor het leven tot lord benoemd. Lord George-Brown liet gisteren weten dat hij zich nu noemde die pal staan voor de vrijheid. George-Brown was altyd een uitge sproken individualist die er nogal eens dingen uit flapte in het open baar "die men niet zegt" waardoor hy nu en dan zijn partij in moeilijk heden had gebracht. r George Brown verliet Labour LISSABON (AFP/REUTER) - Een ernstige tweespalt in de mi litaire leiding van Portugal is gisteren aan net licht gekomen, toen enige conservatief gezinde bladen de tekst publiceerden van een rede van de stafchef van de luchtmacht, generaal José Morais e Silva. Deze opperofficier oefende in een toespraak tot pas beëin digde recruten op de lucht machtbasis Ota, op 50 km ten noorden van Lissabon, ernstge kritiek uit op het staatshoofd, generaal Francisco da Costa Gomes, en de minister van Bui tenlandse Zaken, majoor Ern esto Melo An tunes, die be schouwd worden als de twee leidende figuren in de militaire raad van de revolutie. Volgens de stafchef van de luchtmacht zijn er aanwijzin gen dat "krachten die tegen de vestiging van een democratich bewind zyn gekant, niet gedul dig zullen afwachten totdat zij via de stembus zullen worden verslagen." Wellicht zouden deze krachten een "wanhopige manoeuvre" voorbereiden om de verkiezingen voor het par lement, die voor 25 april op het program staan, uit te stellen of af te gelasten. Dit zou kunnen gebeuren door een zwakke staatsgreep van rechts uit te lokken, die dan direct door de linkse krachten zou worden neergeslagen. Hoewel de luchmachtgeneraal Melo An tunes niet met name noemde, was het duidelyk dat hy deze marxistische be windsman op het oog had, die voorstander is van een bly- vende krachtige rol van de Trambotsing - Bij een trambotsing in Laatzen bij Hannover zijn giste ren dertig personen gewond. Een tram met 60 inzittenden reed op een andere die met aangetrokken handremmen bij een halte stond. De twee voertuigen schoven in el kaar. De oorzaak is niet bekend, de schade is volgens de politie groot. De moderne trams, die ongeveer 1,3 miljoen mark per stuk kosten, wa ren pas kort in bedrijf. Van der Stoel voorziet moeilijkheden DEN HAAG (ANP) - De voorstellen die de landen van het Warschau-pact vorige week in de onderhandelingen over weder zijdse en evenwichtige troepen vermindering (MBFR) hebben ge daan, worden in Den Haag bestu deerd. Deze voorstellen, zo werd in Den Haag opgemerkt, zijn gedaan vóór het begin van het congres van de communistische partij van de Sowjet-Unie. Maar omdat de on derhandelingen vertrouwelijk zyn, kon niet op de inhoud worden in gegaan. De woordvoerder van het ministe rie van buitenlandse zaken herin nerde er desgevraagd aan, dat de westelijke landen eind vorig jaar voorstellen hebben gedaan, die 'zeer belangrijke concessies inhou den'. Westen naar een gemeenschappe lijk plafond van 700.000 man troe pen. Daarom zouden aan oostelijke zijde meer troepen - ca. 225.000 man moeten worden teruggetrokken dan aan westelijke (70.000 man). Minister Van der Stoel heeft tydens zijn bezoek aan Boedapest, vorige maand, een duidelyk verband ge legd tussen de follow-up van de conferentie over Europese veilig heid en samenwerking - juli vorig jaar in Helsinki - en de MBFR. Hy meende dat de volgende veiligheids-conferentie (volgens plan in 1977 in Belgrado) pas kan worden gehouden als de slotak koorden van de eerste conferentie 'naar letter en geest' worden uitge voerd, en de MBFR- onderhandelingen in Wenen niet mislukken. strijdkrachten in het politieke bestel. Zo zei hy dat het niet waar was dat de raad van de re volutie unaniem de erkenning van de volksrepubliek Angola onder leiding van de MPLA- president Agostinho Neto had gesteund. Generaal Morais e Silva ver klaarde dat Melo Antunes de bijeenkomst van de raad van de revolutie, waarop president Da Costa Gomes toestemming kreeg de volksrepubliek An gola te erkennen, zonder aan kondiging had belegd. Deze vergadering was gehouden zonder dat premier Pinheiro de Azevedo, de ministers van Bin nenlandse Zaken en Onderwijs en de leiders van de marine en de luchtmacht aanwezig waren. Met nadruk verklaarde de luchtmachtchef dat hy de er kenning van het linkse bewind in Angola niet had goedge keurd. Een ander punt van zyn kritiek gold het streven om de strijd krachten een militair als kandi daat voor de komende presi dentsverkiezingen voor te dra gen. Morais e Silva sprak m dit verband van een "paternalisti sche actie" waardoor er grote verdeeldheid binnen de strijd krachten zou ontstaan. Hy ver zekerde dat de luchtmacht nimmer een dergelijke kandi daat zal steunen. De Portugese luchtmacht vormt het kleinste en conserva tiefste onderdeel van de strijd krachten. Wil een militaire staatsgreep succes hebben, dan is echter ae steun of tenminste de neutraliteit van de lucht macht van doorslaggevende be tekenis, zoals gebleken is bij de mislukte rechtse staatsgreep in maart 1975 en de eveneens niet gelukte linkse coup van 25 no vember jl. Vorige zomer kwam generaal Morais e Silva ook in het nieuws, toen hij in een open bare verklaring pleitte voor het onmiddellijke aftreden van de voormalige pro- communistische premier, ge neraal Vasco Goncalves. Algemeen wordt verwacht dat de erkenning van Angola, die al door twee grote partijen - de links van het centrum staande volksdemocraten (PPD) en de conservatieve democraten van het centrum (CDS) - is afgewe zen, een belangrijke kwestie zal zijn in de campagne voor de par lementsverkiezingen. De rede van generaal Morais e Silva mocht niet door journalis ten worden bijgewoond. De tekst van zyn toespraak werd verspreid op alle luchtvaartba ses. Gisteren werd de rede af gedrukt in conservatieve bla den als "O Dia" en het in Porto verschijnende "O Primeiro de Janeiro." De westelyke voorstellen zyn nooit Toen de NAVO-ministers van bui- Drie beroemde vliegtuigtypes, waarvan door de RAF de laatste exemplaren zorgvuldig in luchtwaardige staat worden gehouden, zijn dezer dagen van de basis Coltishall naar hun nieuwe thuishaven Coninsby gevlogen, waar zij worden geëxposeerd. Van voor naar achtereen Spitfire,een Hurricane en een Lancaster bom i per, alle vliegtuigen die in de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol hebben gespeeld. officieel bekend gemaakt, r is vrijwel zeker dat het westen heeft aangeboden duizend tactische kernwapens plus overbrengings systemen - Phantom bommenwer pers en Pershing raketten - plus 29.000 man Amerikaanse troepen terug te trekken in ruil voor de te rugtrekking van 68.000 man Russi sche troepen en 1.700 tanks. De westelyke landen hebben zich steeds verzet tegen het streven van de Sowjet-Unie en haar bondgeno ten, de strijdkrachten aan beide zij den van de scheidslijn met een zelfde percentage te verminderen. Gezien de overmacht van de strijd krachten van het Warschau-Pact op conventioneel gebied streeft het tenlandse zaken, op hun vergader ing medio december in Brussel, overeenstemming bereikten over de meuwe voorstellen, wilde minis ter Van der Stoel niet met zo veel woorden zeggen dat indien de Warschau-Pactlanden niet op het nieuwe aanbod zouden ingaan, de sinds oktober 1973 durende onder handelingen zouden moeten wor den afgebroken. Maar hij meende wel dat 'een uitermate moeilijke si tuatie' zou ontstaan als de voorstel len niet tot een doorbraak zouden leiden. Een categorische afwijzing zou leiden tot 'een complete impas se, en ik zie niet hoe deze zou moe ten worden doorbroken', aldus mi nister Van der Stoel. BRUSSEL (ANP) - De Europese ministerraad heeft gisteren in Brussel de nog resterende proble men die verband houden met het organiseren van Europese verkie zingen, „doorgeschoven" naar de Europese topconferentie, die op 1 en 2 april in Luxemburg wordt ge houden. Na de bespreking in de raad, en nadat de raad een delegatie van het Europees parlement ge consulteerd had, bleek dat er nog drie hoofdproblemen bestaan: de verdeling van het aantal zetels van het Europees parlement over de negen EG-lidstaten, het probleem dat de Britten hebben met de tijd van voorbereiding en het Deense probleem, dat hierin bestaat dat de Denen nog blijven vasthouden aan hun eis dat een in het Europees par lement verkozen Deen beslist lid moet zijn van het Deens parlement. Over het verloop van het Brusselse beraad bleken vrij uiteenlopende beoordelingen te bestaan. De Ne derlandse minister van buiten landse zaken, mr. Van der Stoel, bleek pessimistisch. Hij noemde de Europese verkiezingen „uiter mate teleurstellend". Zelfs over de kleinste puntjes zijn we het niet eens geworden, zelfs niet over de naam van het parlement, aldus Van der Stoel, doelend op het feit dat Frankryk er aan vast blyft houden dat in de conventie inzake de ver kiezingen het Europees parlement met „assemblee" wordt aangeduid. Ook met het gesprek oVer de datum waarop de verkiezingen moeten plaatsvinden zijn we niet veel ver der gekomen en er hebben zich voorts allerlei nieuwe complicaties voorgedaan, aldus Van der Stoel. Een geheel ander geluid kwam van de parlementsdelegatie die door de ministerraad geconsulteerd was. Mr. Van der Stoels partijgenoot, de Nederlandse socialist Patijn, was veel optimistischer. Patijn, die in opdracht van de politieke commis sie van het Europese parlement de conventie voor de Europese ver kiezingen heeft ontworpen, wees erop dat de ministerraad zonder meer met 13 van de 17 artikelen van de ontwerp-conventie akkoord is Ik vond het gesprek bepaald niet in de Europese raad geen echt be- diegenen die bepaald met teleurstellend, aldus Patijn, die de sluit valt, de zaak van de Europese uitsloot dat de conventie die nodig vaste overtuiging uitsprak dat de Europese staats- en regeringslei ders op 1 en 2 april het probleem van de zetelverdeling zullen oplos sen. Er bly ven nog het Britse en het Deense probleem. Patijn liet blij ken er een duidelijk vertrouwen in te hebben dat zowel in het Verenigd Koninkrijk als in Denemarken op lossingen gevonden worden voor de problematiek die zich daar nog voordoet. Het Nederlandse parlementslid wees erop dat de kwestie van de rechtstreekse verkiezing van de le den van het Europees parlement „15 jaar in de lade heeft gelegen' /erkiezingen er ongunstiger komt te staan. Maar wy, als Euro pees parlement, blyven vasthou den aan het houden van verkiezin gen in mei 1978. Pas als b.v. eind het houden van algemene t rechtstreekse Europese verkiezin gen. in het Franse parlement zal worden verworpen. Bertrand wees erop dat zich in het begin den die datum niet halen, kunnen we over uitstel spreken, aldus de Nederlandse parlementariër. In bepaalde kringen pees parlement is mi vreesd dat rechtse kringen Franse parlement er in zullen sla gen de Europese verkiezingen te torpederen. Dit wordt afgeleid uit het feit dat er steeds sterker Franse druk ontstaat om, voor en aleer men tot Europese verkiezingen Pas vorig jaar hebben de Europese overgaat, tot eenvormige kiespro- 1977 blijkt dat we door moeilykhe- jaren vyftig een soortgelyke ont wikkeling heeft voorgedaan. De Europese defensiegemeenschap strandde toen op de verwerping, het Euro- door het Franse parlement, van het voorts be- verdrag dat die Unie regelde. verkiezingen duidelyk aangevat t nu zijn we zover dat we nog slechts over technische problemen zoals een zetelverdeling praten. Dat be tekent, aldus Patijn, dat geen en kele EG-lidstaat zich meer kan ver oorloven zijn politieke steun aan de verkiezingen te onthouden. de gehele gemeenschap (en dat dan naar Frans model) te komen. De Belgische Christen-Democraat Alfred Bertrand, die in Brussel deel uitmaakte van een delegatie uit het Europees parlement die met de Eu- pees parlement prestige en politieke invloed win nen door zijn regelrechte binding met de kiezers. Die politieke in vloed zal zeker een sterk verlangen naar meer bevoegdheden doen ont staan en als het parlement initia tiefrecht krygt (zoals de Belgische premier, Tindemans, in zyn rapport over de Europese Unie voorstelt) zal het op den duur ook wetge vende bevoegdheid krijgen. De Gaullisten in Frankrijk zullen alles doen om dat te voorkomen, aldus PARIJS (UPI/REUTER) - De Amerikaanse ambassadeur in Frankryk Kenneth Rush, heeft een officieel bezoek aan de socialisti sche burgemeester Gaston Def- ferre van Marseille voor onbe paalde tyd uitgesteld, nadat de Franse socialisten en communisten zijn land hadden beschuldigd van inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van Frankryk. Zondag verklaarde burgemeester Defferre dat de Amerikaanse am bassaderaad Herman J. Cohen in januari tegenover hem uiting had gegeven aan de bezorgdheid van zyn land, dat socialistische partijen in West-Europa samengaan met de communisten om aan de macht te komen. Hierdoor komen commu nisten in de regering van de be trokken landen. Cohen had hem in dit verband aan geraden zeer voorzichtig te zyn met de communisten. Deferre zei zo verrast te zyn over deze uitlating, dat hy Cohen vroeg zyn woorden te herhalen. Daarop had hy inmen ging in de Franse binnenlandse aangelegenheden verweten aan Cohen. De secretaris-generaal van de communistische party, Georges Marchais, verklaarde maandag in een massabyeenkomst, dat Frank ryk „geen bananenrepubliek uit Midden-Amerika is en dat het niet aanvaardt dat zyn binnenlandse politiek wordt gedicteerd vanuit een buitenlandse hoofdstad". Eerder waren er al berichten ge weest, dat de Amerikaanse minis ter van buitenlandse zaken Kissin ger er persoonly k voor y vert, dat de NAVO-staten geen communisten in de regering opnemen. In decem ber drong hij er bij de leiders van Frankryk en Italië op aan, de com-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1976 | | pagina 9