Westfriese naieven
te zien bij het LAK
TRIJFEL
(üw
Madam
Pepermunt
WOENSDAG 3 MAART 1970
PAGINA 2J
Maandagavond demonstreer
de Sylvia de Leur in de keu
ken van Berend de zogeheten
Meliorhet simpelste koffiezet
apparaat dat ik ken: glazen
pot, daar gooi je gemalen kof
fie in, heet water erop, en dan
druk je een rond, met een veer
nauw in de ronde pot passend
filter dat onderaan een door-
drukstangetje vastzet, van bo
ven naar beneden tot de ba-
dem en klaar is Kees. Het kof
fiedik zit klem onder het filter,
de koffie is sterk en geurig,
niks geen probleem met een
paar keer opschenken of wach
ten op gedruppel, ook ben je
niet van de luimen van de
elektriciteit afhankelijk, dus
simple comme bonjour. Het is
dan ook een Franse koffiezet-
methode, die in Nederland na
genoeg onbekend is. Wij zwe
ren erbij, maar een paar toe
ken geleden viel de glazen pot
stuk. Het bleek me toen dat
je nergens in Nederland een
nieuwe glazen pot kon kopen,
omdat zelfs de grootste waren
huizen of de in koffiezetappa
raten gespecialiseerde zaken
deze Franse Melior-dingen
niet "voeren". Zelfs in Brus
sel kostte het me nog moSJe
er een te pakken te krijgen (in
Innovation, maar die had al
leen de duurdere uitvoerin
gen). "We hebben ze vroeger
wel gehad", zei de eigenaar
van een Amsterdamse spe
ciaalzaak in koffiezetappara
ten, "maar er was hier geen
belangstelling voor. Ze worden
dan ook niet meer geïmpor
teerd, u zult ze in Nederland
nergens vinden." Ik begrijp
daar absoluut niets van. Ne
derlandse koffiedrinkers héb
ben kennelijk een hekel aan
zichzelf.
Coca Cola
Kunt u zich nog herinneren
dat Coca Cola een jaartje ge
leden een proces aanspande
tegen Pim de la Parra en Wim
Verstappen, omdat zij in een
van hun scrabeuze films een
jongedame van verlichte zeden
een oneigenlijkgebruik van
de wettig gedeponeerde Cola
fles hadden laten maken? Pim
en Wim waren toen genood
zaakt het flesje in alle kopieën
te vervangen door een neutra
ler flesje, dat niet door zijn
unieke vormgeving aan zijn
plaats van herkomst deed den
ken. Blijkbaar vond Coca Cola
dat het gebruik van haar fles
je in die film geen reclame be
tekende voor haar produkt.
Maar wat dan te denken van
het oneigenlijke gebruik dat
Arthur Ashe van het Cola
flesje maakte tijdens het ten
nistoernooi in de Ahoy in Rot
terdam? Hij deed het meest
obscene dat je met een Coca
Cola-flesje kunt doen, nadat
hij het uit de koelkast had ge
haald waarop Coca Cola met
veel bombarie werd aangepre
zen. Hij dronk er water uit.
Hilversum 4
Ik ben de eerste niet die er
met afgrijzen op wijst, dat de
klassieke radiozender Hilver
sum 4 van de tien uur dagelijk
se zendtijd er twee moet af
staan aan reportages, actuali
teiten, kortom: gepraat. Dat
schijnt bovendien altijd te
moeten gebeuren als ik in mijn
auto stap en verheugd de voor-
keuzeknop van Hilversum 4 in
druk. Maar ook als ik in de
muziektijd val, wordt er nog
heel wat afgepraat heb ik ge
merkt, weliswaar niet het loze
gebabbel van de discjockeys op
Hilversum 3. maar integendeel
zinvol gebabbel, waarin iemand
ons uitlegt dat een saxofoon
een blaasinstrument is waarin
jc moet blazen, terwijl de viool
een strijkinstrument is waarin
je moet strijken. Ook wordt
game even de uitvinder van de
cello vermeld, alsmede de prijs
van een piano, waarna ons in
gepeperd wordt dat het nu vol
gende stuk weliswaar klassiek
van aanleg is. maar daardoor
juist ontzettend mooi, vooral in
het langzame gedeelte dat
Strawinksy eens deed verzuch
ten: "Reden alle auto's maar
zo langzaam, dan zou de ive-
reld er een stuk mooier uit
zien" Of iets van soortgelijke
strekking. Hebben we dat al
lemaal gehad, dan begint ge
woon een mooi stuk muziek zo
als je dat ook in het Concert
gebouw te horen krijgt, maar
dan zonder dat iemand uitlegt
vjaarom de zwarte toetsen op
de piano zwart zijn terwijl ze
t"ch al boven die witte uitste
ken.
Maar het ergste is natuurlijk
de actualiteitenrubriek die de
verschillende onderwerpen met
elkaar verbindt via een frag
mentje klassieke muziek. Dat
is net zo erg als dc beul die
ierdoodver oor deelden moet
ophangen en elke c.ei als hij
er eentje gehad heeft, eerst
een vrolijk wees welkom van
daag in ons midden" zingt voor
zijn volgende slachtoffer.
NICO SCHEEPMAKER
LEIDEN Toen een jaar of zes
geleden in de Alkmaarse Courant
geschreven werd over een schilde
rende huisvrouw uit Den Helder.
wist men niet dat dit de eerste stoot
zou zijn tot het vormen van een
"school" vaji Westfriese naïeve kun
stenaars. Nu is het vreemd om van
een school te spreken, want het ken
merk daarvan is juist, dat de kun
stenaars zich welbewust aaneen slui
ten, een bepaald ideaal uitdragen en
elkaar inspireren en stimuleren. En
deze naleven werken ieder voor zich
zelf, weten van geen regels, kennen
elkaar nauwelijks of niet, en vinden
zichzelf geen kunstenaar. Ze schilde
ren wanneer het zo uitkomt, na het
werk, voor zichzelf, een wereld waar
i de eigen omgeving een allesbeheer
sende rol in speelt. Die wereld wordt
zo nauwkeurig mogelijk genoteerd,
zoals kinderen dat doen. En de pro-
I blemen en de bijbehorende oplossin
gen zijn dezelfde als bij kinderen,
want beiden moeten uitdenken hoe ze
dingen als perspectief moeten aan-
vatten.
Op school en tekenles wordt ge
leerd hoe dat zit en hoe dat toege
past moet worden. Maar naleven,
en kleine kinderen hebben juist géén
les gehad. Daardoor verdwijnen hun
perspectieflijnen niet, zoals iedere
echte kunstenaar sinds de renaissan
ce weet, in één onzichtbaar punt ach
ter de horizon, waardoor alles op
z'n pootjes terecht komt, maar ze
schieten de lucht in of waaieren uit.
Dat is een element van de volks
kunst. en dat is wat deze naïeve
schilderkunst uit West-Friesland
dan ook is. Volkskunst die zich zelf
standig naast de officiële kunststro
mingen staande heeft weten te hou
den. Ook al werden we ons nog maar
een paar jaar geleden bewust, dat
we nog levende volkskunst bezaten,
zij heeft altijd bestaan. Alleen is er
zeer veel van verloren gegaan, want
verzamelaars kende de volkskunst
tot voor kort niet. En nu moeten
wij ons haasten, want door de civili
satie is deze kunst gedoemd te ver
dwijnen. Dan worden de naïeve kun
stenaars amateur-schilders die al
tijd wel een paar lessen hebben ge
had. en die zich gaan richten naar
de officiële kunstrichtingen.
Het Westfries Museum in Hoorn
heeft zich nog op tijd gerealiseerd,
dat er iets unieks aan het verdwij
nen was, en heeft kans gezien nog
een belangrijke collectie bijeen te
brengen. Een gedeelte daarvan is nu
in Leiden te zien in de ruimten, die
het LAK ten dienste staan. Het is
zeer de moeite waard de tocht te on
dernemen. Men zal gecharmeerd en
geboeid raken door wat er hangt, en
ontdekken, dat authentieke volks
kunst niet per se van ver hoeft te ko
men. Maar ook zal men zich reali
seren, dat gezien de leeftijden van
de respectievelijke schilders, men
naar een eindfase staat te kijken.
Er komen geen jonge naïeven meer
bij, de jongste hier is bijna 60 jaar.
de anderen zijn 70 en ouder.
LAK-tentoonstellingen, LAK-foyer,
Levendaal 150 III, Leiden Acade
miegebouw, Rapenburg 73, Leiden,
t/m 12 maart, maandag t/m vrij
dag van 9 tot 17 uur.
ELISABETH LABOUCHERE
fc.. di.
1.15 v
AL.
2.30 i
Nacutvourstelllng:
LIDÖ: .'.Veel'
2 uu
Ameri-
T entoonsteili ngen
cpead urn. i.m. vr\j. van 7-10 uur nam.,
za en zo van 11 uui vm. - 4 uur aam
„Ja Expositie An Biesot grafiek.
Roanie Meerts - grafiek en Rob Blóte
- oeeldhouwwerk. Van 19 febr.-7 mrt.
Geopend: woe. t/m zo. van 10 uur v.m.
5 uur nam woe ook van 810 uur
nam
Jan vossen steeg 59. "De Ruif". Expo
sitie Mach teld Wigersma wandxle-
den en touwcomposlties en Baltus
Wigersma gewassen penekenlngen,
t/m 1 april. dag. geopend van 18
Kil asm use um voo?'Vtolke
18 Jaar.
..Veel liefs uit M<
2.30, 7.00
14 Jaar.
STUDIO: ..Scènes uit huwelijk", dag.
8.00 uur. 18 laar.
..De verknipte melkboer", dag. 2.30 uur.
TRIANON: „Reis naar de duivel",
das. 2.30. 7.00 en 9.15 uur. zo. ook 4.30
18 Jaar.
"cunt mil er i
n". dag. 7.00
en v.io uur. ie jaar.
Kindermatinee: „Pinocchlo",
Klasse afdeling van 13.00—14.30
van 18.30 tot 20.00 uur.
Derde klasse bezoekuur van 13.C
14.00 uur en 18.30—19.30 uur.
13.00—14.00 uur.
REX: ..Je kunt mij er midden ln de zijn de bezoekuren als tolgt:
nacht
AL.
dins-
tijns Amerika"
28 april 1976)
LAK-foyer Levendaal 150
demiegebouw, Rapenburg 73
stelling Westfriese naïeven
Nachtvoorstelling: ..De sexzoekers",
en za. 11.30 uur. 18 Jaar.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag
mlsch Ziekenhuis behalve van
dag 13.00 uur tot woensdag 13.UO uur
(Dlaconessenhuls) en van vrijdag 13.00
uur tot zaterdag 13.00 uur (Elisabeth,
ziekenhuis)
Bezoekuren Ziekenhuizen
Dlaconessenhuls: Middagbezoekuur:
13.4514.30 uur Avondbezoekuur:
18.30—19.30 uur Kinderafdeling dage-
ïyks van 14.00—19.00 uur alleen
bezoekuren (alle
Maandag t/m vrUdag:
18.30—18.45 uur.
14.45—-'r^OO uur
Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan kan
hoofdverpleegkundige hiervoor spe.
Zaterdag
ciale kaarten verstrekken
Fhvmklij.
Dagelijks:
Bezoektydens Kinderkliniek:
tel 150220 Ans v. d.
bOUCWci» u.u«..v».u
Rijksmuseum van Oudheden (Rapen-
i burg 28) Werkd 10 uur voorm.5 uur
nam zondag 1—5 uur nam
de
kinderafdeling.
Sint Ellsabeth-zlekenhuls volwasse
nen dag. van 13.30—14.15 uur en van
18.30 tot 19.30 uur; klasse-afdelingen
15.00—15.45 uur
18.30—19.00 urr
Bezoektijden kinderafdeling:
Alphen aan den Rijn
i 18.30—19.30 u.; 3e klas
Leidse bioscopen
LUXOR: ..They called him Amen".
CCU (hartbewaking) dag. van 14.15 t
14.45 uur van 19.00 tot 19.30 uur I
verpleging: dag van 14.00 t
Kindermatinee: „Asterlx c
i do. 19.80-20.30 uur In het
St. Ellsabeth-Zlekenbuls.
Endegeest: dinsdag en vrijdag 13
echtgenoten 19—20 u.; Kinderafdeling
1515.30 u alleen voor ouders 18—
18.30 uur
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunnen dag en Dacht worden gemeld
by het informatiecentrum Geluids
hinder Schiphol (020—175000)
leitws
3 maart 1976
Honderd jaar geleden stond in
de krant
Ten gevolge van de een
stemmigheid van Rusland en
Oostenrijk kan de Porte (af
korting van Hoge Porte, ook
Verheven of Sublieme Porte,
een verouderde aanduiding
voor de regeering van het Os-
maans-Turkse rijk; "PorW'
is ontleend aan de "Poort van
de Pasja", zoals de residen
tie van de grootvizier in de ze
ventiende eeuw placht te hete
Red.) een spoedig einde van
den opstand in Servië en Mon
tenegro verwachten. Doch der
Porte dreigt thans een niet
minder groot gevaar, namelijk
van de zijde der begs in Bos
nië. Die begs zijn van zui
ver Servische afkomst, doch
indertijd tot het Mohamme-
daansche geloof overgegaan
ten einde na de verovering van
hun land door de Muzelman
nen in het bezit hunner vaste
eigendommen te kunnen
blijven. Zij weigeren conces-
siën aand e Christenen te doen
en te gedoogen dat hun gelijke
rechten geschonken worden.
Die tegenstand van de begs is
des te ernstiger, omdat zij in
Bosnië de eenigen zijn die de
heerschappij der Porte steu
nen.
Vijftig jaar geleden
Volgens het Parijsche blad
Excelsior zouden de bespre
kingen over de Duitsche lucht
vaart spoedig worden afgeslo
ten en reeds tot overeenstem
ming hebben geleid. Duitsch-
land zou het recht krijgen,
transportvliegtuigen te bouwesi
zonder dat het daarbij beper
king van het aantal P.K. of
rayon van actie krijgt opge
legd. doch wel onder voorbe
houd van zekere bepalingen,
die verhinderen zullen dat de
ze machines in bombarde
mentsvliegtuigen kunnen wor
den veranderd. Voorts zou
Duitschland geen geheel
metalen machines van groote
snelheid mogen bouwen.
De politie van Warschau
heeft een inval gedaan in een
gebouw, waar zich een groote
communistische organisa
tie had gevestigd. Vijftig per
sonen zijn gearresteerd.
PANDA EN DE VREEMDE SLAAP "Ik ben bang dat hij dat niet goed zal vinden zei Panda, toen ze de
chemicus in zijn kantoortje gedragen hadden. "Hij had iets heel geheims
Joris had geprobeerd om het gesprek te volgen - en toen hij de heer Vermol met me te bepratenzie je? En hij is erg bang voor spionnen. Maar dank je
zag struikelen, had hij een ekskuus om dichterbij te komen. Wel voor de moeite, hoor. Doe je de deur achter je dicht, als je weggaat
"Ik zal u even helpen met deze ongelukkige," sprak hij, terwijl hij de nadui- Hij boog zich bezorgd over de uitvinder, en Joris deed luidruchtig de deur
zelende scheikundige op de been hielp. "Laten we hem naar boven brengendicht. Maar niet achter zich. Nee hij verstopte zich achter enkele dozen die
baaske,dan kunnen we daar het babbeltje voortzetten dat u met hem hadin het vertrek stondenom geen woord te missen
FLAMRI
Smelt 100 g bittere cho
coladerepen boven laag
vuur in 4 eetl koffie
Roer er 50 g suiker door
en giet er heel geleide
lijk en onder voortdu
rend roeren 1 warme
melk bij. Breng de melk
zachtjes aan de kook en
strooi er dan langzaam
50 g griesmeel bij. Blijf
daarbij steeds goed roe
ren. tot de massa dik be
gint te worden. Laat het
mengsel enkele minu
ten pruttelen en meng er
dan nog 1 eetl boter door
en misschien naar uw
smaak nog wat suiker.
Stort de wat afgekoelde
massa in een met koud
water omgespoelde gla
zen schaal en laat de
pudding stijf worden.
Zet dan de schaal nog
koelkast.
BESCHOUWT HET CEI/EAJ AM
1 EEAI KWESTIE UAAi 000 AOEStS
PE WEfze^o.
D«T Ai IE*" eba) B&erae
MtüAAlOl oc
De
Jommeke
Baarn 1 1000 no Puerto Rico nr St.
Ilias 1 v Rotterdam nr Middelland-
K&rakorum 29 500 zzo New Found-
KLEINE VAART
Carebeka 7 pass 1 Skerries nr Fleet-
Cornells Broere pass 2 Crow sand nr
Mlddlesborough
Dutch Mate 2 dw Humber nr Rotter-
Meres 2 90 zw Lofoten nr Glouces-
Nassauborg 1 te Amsterdam
Rochab 2 180 z Monrovia nr Vigo.
GROTE VAART
Abel Tasman 1 400 z Monrovia nr
i Panamakanaal nr Manza-
e Bandar Mahshahx
Chevron Freeport 1 500 ono Dar
Salaam nr Ras Tamura
Chevron Kentucky l v Europoort
Chevron Nagasaki 1 100 zo Kurla Mu-
ria Eilanden nr Europoort
Coral Maeandra 2 v Rotterdam nr
Kennemerland 1 335 zzw Kp
cent nr Sant06
Kosicia 1 315 w Manilla nr Fofamishl-
Lelykerk 1 200 nw Mlnlcoy
Lovellla 1 1200
Maasbracht 1 110 zo Lourenco
ques nr Sao Sebastiao
My ill us 1 60 o Valencia nr Mena
Schelpwljk 1 600 zzo Karachi nr
Scherpendrecht 1 90 wnw Or an nr Ta-
Schouwen 2 te Macelo
Sinoutakerk 1 236 ono Aden nr Ant
werpen
Socrates l v Kp Haltlen nr Nassau
Straat Ball 1 35 nw Reunion nr Poin
te Noire
Straat Franklin 29 32 no Fort Daup-
Ne'der Eems 1 v Soerabaja
Dockllft 1 1 v Ras Tanura nr Aba- Gothenburg
Doslna p l Dover nr Es Slder
Eemhaven 1 310 zw Oanarlsche Ei
landen nr Hamburg
Nedlloyd Kyoto 1 200 w Monrovia nr
Punta del Gada
Esso Europoort
Port Elizabeth
Straat Magelhaen 3 te Mombasa verw
Straat van Diem en 2 v Cotonou n
Lagos
Toloa l te Baltimore
Trident Rotterdam 1 rBremen nr
Antwerpen
nlllo
Algorab 1
r Salvador
Heel sum l te Amsterdam
Palamedes 2 t Paramaribo
Patro l 320 zw Karachi nr Sydney
Prlnsee Margriet 1 v Amsterdam
Greenock
Safocean Amsterdam 1 1280 wnw
Perth nr Port Louis
Woensdrecht 1 000 zo Soootrm
Australië
Zuiderkerk 1 55 nw Oporto nr
it w*-