Johnny Kraaykamp: sterk
io zwakke theatershow
KOOR „HOSANNA" SCHITTERT
TRIJFEL
Be
Generaal:
Madam
Pepermunt
197IAANDAG 23 FEBRUARI 1976
Wat hebben ze daar nu weer be
dacht? In de toekomst zullen de
Fransen maximaal 100 gulden
boete moeten betalen als zij hun
taal met anglicismen verontreini
gen. Op deze manier wil de Fran
se regering een halt toeroepen
aan de voortwoekering van het
zogeheten „franglais", de meng
vorm van het francais (Frans) en
het anglais (Engels). Ik zeg met
nadruk halt toeroepen" en niet
bijvoorbeeld „stop zettenomdat
„stop" Engels is en „halt" Frans.
En ook Duits. Ik herinner me nog
goed dat de stopborden in de oor
log op bevel van de Duitse bezet
ter het woord stop moesten ver
vangen door halt. Geen wonder
dus dat de Franse regering zich
minder zorgen maakt over het
tjranmand" of „alleais" en ock
geen tegenmaatregelen neemt te
gen het Jranglaismand", maar
zich vooral bezorgd toont o^er het
y binnensijpelende Engels. Wat is
de bedoeling? De bedoeling is dat
met ingang van het volgend jaar
niet meer over hovercraftwordt
gerept, maar over aerogli*seur
(luchtglijder)„Duty free shop"
ivordt boutique franche" (tax-
vrije winkel), en knoiv-hoiv
wordt „savoir faire(weten
doen).
Ook gewoneoveral elders even
eens ingeburgerde woorden als
cameraman (moet cadreur
is omlijster? worden), show
business (moet „industrie de
spectacle" is schouwspelindustrie
worden), disc-jockey (moet ani-
mateur" is gangmaker worden)
en fair play (moet franc jeu" is
open kaart worden) zullen voor
taan taboe (tabou, dat mag) zijn.
Hoewel, dat is natuurlijk niet he
le maal juist, je mag ze wel ge
bruiken. maar daar moet je dan
een hoge tol voor betalen: maxi-
viaal hoogstens100 gulden, per
woord of per artikel, dat is me
niet duidelijk. Het systeem van de
parkeermeter dus: je mag wel
parkeren, maar dan moet je geld
in de gleuf doen (je mag wel „hot
dogschrijven in plaats van
„chaud lapin", als je maar 100
gulden stort).
Censor
Nu weet ik wel dat het voorals
nog alleen geldt voor advertenties,
arbeidscontracten, openbare do
cumenten, garantiebewijzen en
gebruiksaanwijzingen, dus dat de
journalistiek en de literatuur
evenals de particuliere briefioisse-
lingen er voorlopig buiten vallen,
maar wat niet is kan nog komen.
Nog een paar jaar en de Franse
censor „briefopenstomer") opent
op het postkantoor alle brieven
om te kijken of er geen franglai-
c.ismen in voorkomen. Hoe moet
dat dan met Gerard Reve, die zich
onlangs zo verbitterd toonde over
Nederland, nu hij zich metter
woon in Frankrijk heeft geves
tigd?
Ik heb in zijn twee beste boeken,
„De avonden" en „Op weg naar
het einde", de bladzijden 100 na
gekeken op on-Nederlandse„ge
leende" of „toegeëigende" woor
den, en vond in „De avonden"
constructie (fr. - de bouw) en
stagneert (komt tot stilstand) en
in „Op weg naar het einde" ach
tereenvolgens progressief (fr.
vooruitstrevend)heterogeen (gr.
ongelijksoortig), meubilair jr
huisraad), absorptie (lat.
opslorping), compressie (Jr.
verdichting), miraculeus (fr.
wonderbaar)toastje (eng. ge
roosterd sneetje brood), efficiënt
(eng. doeltreffend) en vitrage
(grals open kant geweven wit
te venstergordijnen). Op diezelf
de bladzijde 100 gebruikte hij ook
nog echt-Engelse woorden als
„eightpence" en sitting room'',
maar die beschouw ik grootmoe
dig als citaten, niet als anglicis-
Etui
Ik zie Gerard Reve nog met han
gende pootjes terugkomen, als hij
straks in Frankrijk niet meer mag
schrijven zoals hij wil. Ik heb nog
enkele Nederlandse literaire
meesterwerken op hun bladzijde
100 nagekeken op on-N ederland-
se ivoorden en kwam tot de vol
gende oogst:
Camera Obscura van Hildebrand:
glacé (geglanst leer).
Ik Jan Cremer: bureau (schrijf
tafel), solidariteit (saamhorig
heid) en het genieuze idee (cre-
meristische samentrekking van
ingenieus, geniaal en genius, boe
te 300 gulden).
Archibald Strohalm van Harry
Mulish: transpirerend (zwetend)
Brood voor de vogeltjes van Si
mon Carmiggélt: attractie (aan
trekkelijkheid).
Turks Fruit van Jan Wolkers: ve
hikel (voertuig)immense decors
(onmetelijke toneelschermen)
Het achterhuis van Anne Frank
etui (koker), clipje (haakje).
Max Havelaar (Multatuli), Kees
de Jongen (Theo Thijssen), Een
zwerver verliefd (Arthur van
Schendel)Dagen van honger en
ellende (Neel Doffen fulco de
Minstreel (C. Joh. Kievietbevat
ten op bladzijde 100 geen kwalijke
buitenlandse leenworden
NICO SCHEEPMAKER
LEIDEN Johnny Kraaykamp heeft als komiek echt wel
klasse. Hij heeft een sympathieke uitstraling en krijgt mede
daardoor de handen van het publiek al gauw op elkaar. Meer
trouwens dan in de televisiestudio lijkt 'de Kraay' zich in het
theater thuis te voelen.
Op het ogenblik toert hij het land
door met een revue-aototig program
ma, dat 'Binnen zonder kloppen'
heet en geen andere pretentie heeft
dan de mensen op ouderwetse ma
nier te laten lachen. Een pro
gramma dus met .dolkomische' schets
jes, pikante foncerences, verbazing
wekkende goocheltrucs, gemakke
lijk in het oor liggende liedjes en dezelfde kunstjes met het in stukken
met veel blotebenenwerk inde dans- geknipte koord en met de Chinese
stokjes als pakweg tien jaar geleden
en Heieen Sheperd zong nogal ondui
delijk een paar liedjes, hoewel die
onduidelijkheid mede werd veroor
zaakt door de akelige akoestiek ln
de vrijwel lege zaal. De sketches van
Johnny Kraaykamp met Louis Du-
see waren vrij kinderachtig, maar
gelukkig voor de twee zaten er nog
al wat kinderen in de zaal. En die
hadden zo te horen de allergrootste
schik. Wat dat betreft is de theater
groep van Johnny Kraaykamp niet
voor niets naar Leiden gekomen.
P.R.
Johnny Kraaykamp was er zater
dagavond mee naar de Leidse Stads
gehoorzaal gekomen, die zeer slecht
bezet bleek te zijn. Het publiek gaf
kennelijk de voorkeur aan de spel
show van Rudi Carrell op de televï-
sie boven de theatractiviteiten van
Johnny's gezelschap. Niet helemaal
at onterecht misschien want afgezien
ire van het knotsgekke solo-optreden van
lig de komiek zelf en het kleurrijke pop-
ze pennummer van de dansmeisjes
d- bood het programma nauwelijks eni-
e- ge verrassing. Fred Kaps vertoonde
Angela Baddeley
(71) overleden
LONDEN De Britse toneel-,
film- en televisieactrice Angela
Baddeley, in de laatste maanden
bekend als de kokkin mevrouw
Bridges in de televisieserie „Up
stairs, downstairs"is na een kort
ziekbed op 71-jarige leeftijd over
leden.
Voor Angela Baddeley tivee weken
geleden griep en bronchitis opliep,
speelde ze in het West End in de
musical „A little night music".
In de laatste episode van de tele
visiereeks was Angela Baddeley
getrouwd met Gordon Jackson, de
acteur die in „Upstairs, down
stairs" de butler speelde.
LUXOR: "Enter the dragon", dag. 1415
Tentoonstellingen
UrukKerlj De Bink, Rooseve
,p Expositie van werk van Ben
Openingstijden dag.
Ars Aemula Naturae, Pieterskerk
gracht 9, expositie
a»um', van 21 febr t.ra i i
opend ma. t.m. vry. van 7-10 t
Wassenaar, Galerie
„Ja". Expositie An Blesot - grafiek,
le Ronnie Meerts - grafiek en Rob Blote
n - beeldhouwwerk. Van 19 febr.-7 mrt.
Geopend: woe. t m zo. van 10 uur v.m.
6 "Tovert
ag een korte film. woe.,
zo om 3 uur een voorstelling i
STUDIO: "Scenes
Ijk", dag. 2.30 en 8.00 i
LIDO: "Klopjacht", dag. 2.30. 7.0
REX: "Sexplezler uw Tlroler ls
hier", dag. 7.00 en 9.15 uur. 18 Jaar.
Kindermatinee: "Plnocchlo", woe. en
za 2.30 uur. AL. Nachtvoorstelling:
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van dins
dag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur
(Dlaconessenhuls) en van vrijdag 13.00
uur tot zaterdag 13.00 uur (Elisabeth,
ziekenhuis).
Bezoekuren Ziekenhuizen
rste klasse: de gehele
Annakllnlek:
Klasse afdeling van 13.0014.30 ui
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
patiënten (behalve kinderen)
Efke dag:
zijn de bezoekuren als volgt:
18.3019.30 i
Voor de prematurenafdellng gelden de
vozende bezoekuren (alleen voor
Maandag t/m vrijdag:
lopend bezoek wordt toegestaan
de hoofdverpleegkundige hiervoor spe.
t 26 april 19761
Dlaconessenhuls: Middagbezoekuur: Dagelijks:
Avondbezoekuur:
legebouw Rapenburg 73. tentoon- 18.30—19.30 uur Kinderafdeling dage-
«-„„f r_i,.,lilks van 14 00—19 00 uur rillppn vnni
overige familieleden. Kinderen beneden
14 Jaar hebben geen toegang op de
stelling Westfriese
febr t.m. 12 mrt.
Atelier ..De Scherf" Nassaulaan 41.
Oegstgeest, tel, 150220 Ans v. d. Helde-
Kort exposeert eigen werk glasbulgen.
houtwerk tegels en mozaïeken
Rijksmuseum van Oudheden (Rapen
burg 28) Werkd 10 uur voorm.—5 urn-
nam zondae 15 uur nam
Tentoonstelling "Archeologen wer
ken in Zuid-Holland" opgravingen en
vondsten uit de laatste 15 Jaar. Tot en
met 22 februari 1976.
Leidse bioscopen
CAMERA: "Jaws", dag. 8.00 uur.
14 jaar. Kindermatinee: "Old Shatter-
18.30—19.00 i
14.15—15.00 1
kinderafdeling.
Kraamafde-
2.00 uur <al-
echtgen.) v 15.00 tot 16.00
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30
13.3b—14.15 en 18.30—19.30 u.; 3e klas
13.30—14.15 en 18.30—19.30 u. Kraam-
afdellng 13.3014.15 uur alleen voor
echtgenoten 19—20 u.: Kinderafdeling
CCU (hartbewaklng) dag. van 14.15 tot 18.30 i
1515.30 u alleen voor ouders 18—
i do. 19.30-20.30 uur ln het
zondags 11—12
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunnen dag en nacht worden gemeld
bij het Informatiecentrum Geluids
hinder Schiphol (020175000)
teuws
23 februari 1976
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Donderdagmiddag is aan
eenige Gorcumsche visschers
op de M er wede een zeldzaam
rijke vangst ten deel gevallen.
In een trek met de zegen werd
zooveel netvisch, meestal be
staande uit bliek, voren en
baars gevangen, dat zij met
vier tot zinkens toe beladen
schuiten huiswaarts keerden.
De geheele voorraad, meer
dan 5000 kilo, is in manden
verpakt naar het buitenland
verzonden.
Eenige ingezetenen van de
onder de gemeente Geleen be-
hoorende gehuchten Lutterae-
de en Krawinckel hébben van
de bevoegde autoriteit een
dwangbevel ontvangen, ivaarin
zij met inkwartiering worden
bedreigd indien zij het ver
schuldigde schoolgeld niet zoo
spoedig mogelijk voldoen. De
belastingschuldigen gronden
daarentegen hunne weigering
op de volgende punten: 1. dat
het gemeentebestuur geen
hulponderwijzer wil geven,
hoewel er 170 kinderen school
gaan; 2. dat de beloofde ver
hooging van het traktement
van den hulponderwijzer tot
nutoe nog hiet is geschied; 3.
dat het materieel, dat op
school gebruikt wordt, zich in
slechte toestand bevindt.
Vijftig jaar geleden:
Vrij onverwacht is gisteren
in den ouderdom van ruim 72
jaar overleden onze stadge
noot prof. dr. H. Kamerlingh
Onnes, oud-hoogleeraar aan
de Leidsche Universiteit en di
recteur van het Natuurkundig
Laboratorium, dat hij, door
zijn uitgebreide kennis en
groot organisatiever mogen een
groote reputatie in de geheele
wereld wist te geven. Hij ver
richtte pioniersarbeid op het
terrein van zeer lage tempera
turen, tengevolge waarvan hij
den Nobelprijs verwierf. In zijn
cryogeen laboratorium ver
baasde hij de wereld door het
vloeibaar maken van lucht en
de ontdekking van helium. Het
ontdekken van helium vooral
heeft aan zijn naam in de we
tenschappelijke wereld groote
vermaardheid gegeven en met
hem is ook zijn laboratorium
beroemd geworden. Over eeni-
gen tijd zou de Vereeni-
ging tot bevordering der oplei
ding tot instrumentmakers
haar 25-jarig bestacni herden
ken, een instelling die door
hem werd opgericht.
PANDA EN HET MEESTERMONSTEF
Panda en professor Kalker stonden wat besluiteloos bij het politiebureau,
toen de veldwachter naar buiten stapte.
"U bent toch P. Panda?", vroeg deze. Ja, ja. Dan heb ik uw auto hier staan.
Ik vond hem aan de kant van het meer, met uw papieren er in. En omdat hij
daar gevaarlijk geparkeerd was, heb ik hem hiernaartoe gebracht."
Dank u wel", zei Panda. "Ik heb hem daar niet geparkeerd, hoor. Hij is de
wal opgeslagen door het monsteeh dank u wel."
Hij begreep dat de veldwachter alle praatjes over monsters wantrouwde
en daarom reed hij haastig, zonder verdere uitleg, weg, naar huis.
En Bamabus Ba rnstorm en RatsoDie werden door de veldwachter aan het
werk gezet in zijn groentetuintje.
"Het is allemaal jouw schuld.'", grom de de kermis-ovdernemer. "Als je niet
zo onhandig was geweest, hadden we nu rijk kunnen zijn met het Monste
rachtige Barnabus Spektakelstuk. Je bent een helper van niks, sukkel! Je
zult er iwoit komen."
"En jij ook niet", sprak Ratso brutaal. "Ik wil niet langer bij ie werken. Dat
geeft me een slechte naam. Ik neem m'n ontslag."
EINDE VAN DIT VERHAAL.
ALPHEN AAN DEN RIJN
Alphens "Hosanna", dat het 60ste
levensjaar ingaat, had in de
overvolle St. Bonifacius. een on
vergetelijke hoogdag. Een koor
uit honderdenonder leiding
van Barend Schuurman die voor
de generale plaats had, eerst nog
alles drie keer met het orkest had
doorgenomen. Haydn's mis In Te
pore Belli (uniek en bijzonder)
Frank Martin's zeven Psedumis
de Genéve, Szymanofstey's Sta-
bat Mater en Strategier's Te
Deum. Koor en orkest konden el
kaar daardoor onafgebroken ver
bluffend gelijkwaardig blijven.
Vorstelijk in Haydn. In 1796
kreeg de prinsesselijke echtgenote
van diens broodheer Esterhazy
een Mis als cadau voor haar ver-
Jaardag op maandag (vijf volgen
de jaren dito). Een mis van drie
kwartier met prachtstukken erin,
maar ook wel eens te ceremoni
eel. In het tonus Die. een sme
kend bidden, illustreert paukge-
trommel de toen bestaande angst
voor een doorstoot van Napoleon.
Vandaar de bijnaam Paukenmis.
Fascinerend werd Martin. Hij
is het tienjarig kind, dat onder
ste boven raakte van Bach's Matt-
haus-Passion. Kind. dat opstijgen
zou tot een eigen Golgotha, hem
klinkend geworden door de drie
gekruisigden, de beroemde ets van
Rembrandt. Steeds overweldigde
hem het verhevene. In die orde
hoort de hervormingsgenius van
zijn gboortestad Genéve, die on
verwoestbare psalmmelotrin
oogstte. Op grootste wijze heeft
Martin de grondstemmingen van
de psalmen 127.8, 38, 57, 55, 51, 68
gestalte gegeven. In de tussenlig
gende vijf gebonden in de ker
nen, maar als een man in de
eeuw naast Mahler, Schörnberg,
Bartok, Kodaly, harmonisch-ideo-
ligisch vrij in de uitwerking.
Door ruimtenood laten we het
Stabat Mater rusten en het fees
tend. voor de wereld opene tra
ditie-getrouwe Te Deum, waarin
het zwaar belaste koor nog de
frisheid betoonde van de eerste
minuut. Schuurman is meester
lijk geweest in de afweging van
de enorm gave sonoriteiten. Eén
stimulans voor dc solisten om
zich optimaal in te voegen in de
muziekstroming. De schoonste
kans kreeg Rob Holl om met
staalsterke stem stand te houden
tegen een koordeel in Szymanof-
sky met alle registers open. De
kleinste kans had, tenor Hein
Meens, te weinig aan bod voor
een beoordeling. Sopraan Annet
te de la Rije en alt Elisabeth
Cooymans bleken als te verwach
ten uit het edelste hout gesneden
Plaatsgenoot Tijn van Eijk be
diende zijn onmisbaar orgelposi-
tief en ergens is een Rotterdams
Jongerenkoor tussengeschoven ge
weest.
KEES VERHOEF
VIS
IN
PINDASAUS
Wrijf 4 moten kabeljauw
in met zout en citroen
sap en bak ze in olie aan
beide kanten goud
bruin. De baktijd kan
variëren van 19 tot 25
min., naar gelang de
dikte van de moten. Bak
apart een fijngesnip
perde ui in 2 eetl. zon
nebloemolie, samen
met 2 theel. sambal
manis of sambal oe-
lek.Doe dit bakken bo
ven laag vuur en laat de
ui niet meer dan goud
geel worden. Roer er
vervolgens 4 volle eetl.
pindakaas door en dan
geleidelijk 1 eetl. azijn,
knoflook uit een knij
pertje of een ragfijn ge
snipperd teentje, zout
naar smaak, 1 volle
theel. bruine suiker, en
heel geleidelijk een
kopje water.Blijf steeds
goed roeren, laag vuur,
tot een dikke saus is
ontstaan. Laat deze
even pruttelen, maar
niet langer dan 10 minu
ten. Leg de gebakken
vis in de pindasaus en
dien op.
WINA BORN
FRED BASSET torn nou eens
kijken naar het
TOT
GJ,
MZAAÉ/I* OOOU
JOU'i &\)Eti
tfP&BEAL
ffA&fA
eEP&T
PAT JE
ne ri
U&UK HOOI? ee?M öiljst VAM
IOO öULpgM zee» ARri&-ne<.
AAAAK WAT M06T IK
PAAIZ £5(Z\JP> K 0& AAACHT
uier /AfeÊ.
zee
eetzujK, WA-
viMpr
ÉF2VAM-?
Jommeke
Onmogelijk! Niemand
kent het geheim van
de eioten
ik a/ieen ken dsit
en nooit zaik
Nietwaar, Bobos
Daarom heb ik je
ook Bobos