Waldheim stuurt
gezant naar het
Midden-Oosten
WORDT RHODESIE TWEEDE ANGOLA?
Arrestatie in
Italië wegens
Lockheed-rel
I— HIUdMITTTBaa
De vele gezichten
van Patty Hearst
in vogelvlucht in vogelvlucht
Nixon toch
naar China
de
Bondsraad wijst
„radicalen-wet"
'zaterdag 21 februari 1976
PAGINA 9
WASHINGTON (UPI/ANP)
frika's volgende slagveld is Rhode,
sië. Dat is de mening van bezorgde
.«functionarissen van het Amerikaan-
se ministerie van Buitenlandse Za-
..;jcen over de snel verslechterende si-
1 jtuatie tussen Rhodesië's ongeveer
cifeno.OOO blanken die de macht heb-
1 iben en de zwarte bevolking van zes
gnilioen.
,JJe situatie heeft een kritiek ont-
;brandingspunt bereikt. Als blanke
■aninderheidspremier Ian Smith
■er niet in slaagt de zwarte natio
nalistenleider Joshua Nkomo aan
vaardbare voorwaarden te bieden voo
een regering die werkelijk represen
tatief voor alle rassen is dan blijft,
de. door Russen en Chinezen geoefen
de. nationalisten niets over dan oor-
Jog", zei een functionaris die niet
«met name wilde worden genoemd.
Volgens de functionarissen oefe
nen de Sowjets in Mozambique een
heden voor het binnenvallen van
Rhodesië terwyl Chinese "advi
seurs" in Rhodesië zelf zwarte natio
nalisten opleiden. „De Rhodesische
situatie is voortdurend bergafwaarts
gegaan sedert premier Smith zijn
eenzijdige onafhankelijkheidsverkla
ring uitgaf in 1965. Hij heeft de zwar
ten jaren bedot met zijn doelloze be
sprekingen over een representatieve
regering, t Einde van de weg schijnt
nu in zicht". De functionaris zei dit
tn commentaar op een verkla
ring van Nkomo deze week dat als
geen oplossing wordt gevonden het
alternatief „te afgrijselijk zal zijn om
aan te denken".
De alarmklok is voorts geluid in
Londen waar minister van buiten
landse zaken Callaghan sprak over de
„buitengewone ernst" van de situa
tie. Smith heeft nog maar zeer wei
nig tijd. Smith moet zeer snel een
positief antwoord geven op Nkomo's
voorstellen, zei hij.
De commissaris van de Verenigde
Naties voor het door Zuid-Afrika nog
steeds bestuurde Namibië (Zuidwest-
Afrika), Sean McBride, zei woens
dag in Dublin dat Rhodesië binnen
enkele weken een invasie zal beleven
van guerrillastrijders vanuit Mozam
bique en Zambia. Volgens hem zou
hei, blanke bewind slechts korte tijd
stand kunnen houden en mogelijk
voor Pasen ineenstorten.
Ook minister Kissinger, de Ameri
kaanse minister van Buitenlandse
Zaken, steekt zijn mening niet on
der stoelen of banken. Hoewel hij
Rhodesië niet met name noemde,
waarschuwde hij vorige week dat
„meer Angola's op komst waren".
„Het probleem waarvoor wij staan is
dat, als gevolg van (de Angolese oor
log) er ernstige bezorgdheid is in lan
den als Zaïre en Zambia en andere
landen in Afrika dat dit patroon
zich mogelijk zal verhalen of dat de
wapens die zich daar hebben opge
hoopt mogelijk worden gebruikt voor
doelen buiten de grenzen van Agola".
Terwijl Engeland heeft laten we
ten in geen geval het blanke minder
heidsbewind te zullen steunen, heeft
Kissinger de deur open gelaten. Hij
zei dat de V.S. een verzoek van Zaïre
of Zambia of andere regerin
gen „zeer ernstig te zullen nemen"
als deze om specifieke Amerikaanse
hulp zouden vragen.
Rhodesië heeft een staande strijd
macht van 5.700 man en een reserve
van 10.000 man territoriale troepen
(het zijn blanken, Aziaten en ge-
kleurden).
Het leger omvat drie
infanterie-bataljons, een commando
eenheid, een artillerie-batterij en
twee eenheden genie. Door mobilisa
tie van de reserve kunnen drie briga
des worden gevormd.
De luchtmacht omvat 1.200 man
en is uitgerust met 40 gevechtsvlieg
tuigen, waarbij lichte Canberra-bom-
menwerpers en (verouderde) Hun-
ter- en Vampire-straalgevechtsvlieg-
tulgen.
De Rhodesische regering beschikt
voorts nog over de para-militaire Bri
tish South African Police (BSAP) van
8.000 man en 35.000 reservisten. Een
derde van de actieve sterkte van de
BSAP wordt gevormd door de blan
ke bevolking, maar bijna driekwart
van de reservisten zijn blanken.
Wat de sterkte is van de verschil
lende nationalistische eenheden die
op verschillende plaatsen worden op
geleid of al opgeleid is zal moeten
blijken als zij daadwerkelijk tot een
omvangrijke aanval zouden over
gaan.
ROME <DPA> De Italiaanse ad-
vocaat Vittorio Antonelli uit Rome
is gisteren tijdens een verhoor
door de justitie in verband met
d,e Lockheed-affaire onder arrest
gesteld.
Antonelli zou nauw hebben samen-
gewerkt met de directrice van de
bemiddelingsfirma "Cornel" in Ro
me, Maria Paya. Tegen haar en
de advocaat en Lockheed-medewer
ker Antonio Lefebvre lopen al ar
restatiebevelen. Zij zijn vermoede
lijk naar het buitenland uitgeweken.
Lockheed zou Comel steekpennin
gen hebben gegeven waarmee mili
tairen en politici zouden zijn omge
kocht voor de aankoop van 14 Her
cules-transportvliegtuigen door Ita-
x hë
De hoofdredacteur van de Süd-
"Öeutsche Zeitung heeft gisteren een
Aanklacht wegens laster ingediend
tegen CSU voorzitter Franz Jozef
Strauss. In een interview met "Die
Welt", een blad van de Springer-
groep, had Strauss de benaming
'gangster-artikel' gebruikt voor een
verhaal in de Siiddeutsohe Zeitung
onder de kop 'Hoe is de Starfighter
aangekocht voor de Bundeswelir.
I «Herinneringen aan een miljarden
zaak". In de tijd dat de Bondsrepu
bliek de Starfighters aanschafte was
Strauss minister van Defensie. Hij
--heeft steeds ontkend dat hij daar-
j voor steekpenningen van Lookheea
zou hebben gekregen.
Strauss heeft gisteren opnieuw
ontkend dat hij indertijd, als minis
ter van Defensie, dankzij steekpen-
ningen heeft gekozen voor de F-104
t Starfighter van Lockheed.
Strauss stelt, dat hy, toen de nieuw
leven ingeblazen "Luftwaffe" moest
kiezen voor een standaardjager, zelf
de voorkeur had gegeven aan de
Franse Mirage, en wel uit politiek
oogpunt.
'Ik heb de Starfighter heus niet
opgedrongen aan een tegenstribbe
lende Luftwaffe", zegt Strauss in
het interview met "Die Welt",
"maar mijn poging om de Mirage
uit politieke overwegingen te pousse
ren werd met overtuigende techni
sche argumenten ten gunste van de
Starfighter verworpen".
De Spaanse regering heeft giste
ren na afloop van een kabinetszit
ting bekend gemaakt dat zij bevel
heeft gegeven tot het instellen van
een diepgaand en dringend onderzoek
naar beschuldigingen dat er Spaan
se functionarissen betrokken zijn bij
het omkoopschandaal van de Ame
rikaanse vliegtuigfabriek Lockheed.
Volgens goed ingelichte kringen
heeft Lockheed in 1972 twee contrac
ten gesloten met de Spaanse regering
voor de verkoop van zeven vliegtui
gen van het type Hercules C-130
met een totale waarde van 50 55
miljoen dollar.
Een woordvoerder van Lockheed
in Spanje heeft ontkend dat zijn
maatschappij in Spanje steekpennin
gen heeft betaald.
Een federale rechtbank in Washing
ton heeft gisteren de Amerikaanse
vliegtuigfabriek Boeing gelast haar
papieren over te leggen aan de com
missie voor het toezicht op de
beurs. De rechtbank bepaalde voorts
dat de beurscommissie de gegevens
en de resultaten van het onderzoek
naar Boeing voorlopig geheim moet
houden. Die eis was door Boeing
gesteld.
Boeing is 's werelds grootste fa
briek van lijnvliegtuigen en ook een
belangrijk producent van helicopters.
Onlangs is in Egypte een onderzoek
ingesteld naar mogelijke betalingen
door Boeing aan functionarissen van
de Egyptische luchtvaartmaatschap-
Pij.
Zou men radio-Peking geloven, dan
moet de huidige strijd op het terrein
van China's binnenlandse politiek
worden beschouwd als een voortzet
ting van de "culturele revolutie" uit
de jaren-'60 en als "een nieuwe bot
sing tussen de proletarische en kapi
talistische klassen". Volgens het
"Volkdagblad" in Peking zouden de
"kapitalisten" kritiek geleverd heb
ben op de kwaliteit van onderwijs en
wetenschap en getracht hebben de
massa af te houden van de klassen
strijd en de noodzaak van produktie
en economische ontwikkeling naar
voren geschoven hebben. Maar "voor
zitter Mao doorzag hun trucs en on
derstreepte, dat klassenstrijd de
hoofdzaak is". En dus "moeten wij
de strijd tegen de kapitalisten voort
zetten, anders ontstaat er een con
tra-revolutionaire macht en wordt de
marxistisch-leninistische party ver
anderd in een revisionistische. Heel
China zou van kleur veranderen, om
dat een nieuwe kliek gepoogd heeft
de verslagen landheren weer aan de
macht te brengen", aldus het Volks
dagblad. Die krant liet' duideiyk
doorschemeren hoe, na het wegzui
veren van de vroegere president Lioe
Sjao-tsji en de ex-minister van De
fensie Lin Piao, thans ook de 71-
jarige vice-premier Teng Hsiao-ping
niet aan de communistische maat
staven blykt te hebben voldaan en
daarom de functie van premier, als
opvolger van Tsjoe En-lai, aan Hoea
Koeo-feng moet overlaten. In het
sterk-maoïstische Sjanghai om
schreven de muurkranten Teng als
"China's tweede Chroesjtsjow" (de
"eerste Chroesjtjow" was oud-presi
dent Lioe Sjao-tsji). Teng moet wel
gedacht hebben, dat de geschiedenis
zich herhaalt, want ook al in 1968
werd hy als "renegaat (overloper) en
contra-revolutionaire revisionist" uit
de leiding verwUderd. En zo ïykt zyn
recente eerherstel hy werd 3 jaar
geleden vry plotseling vice-premier,
mede-voorzitter van de party en
stafchef van het leger van tyde-
ïyke aard te zyn geweest: zyn "be
rouw" over zyn vroegere fouten heeft
weinig geholpen. En daarmee is in
feite het testament van Tsjoe En-lai
ongedaan gemaakt. Want het was de
zieke Tsjoe die, op zoek naar een ge
schikte opvolger, Teng als zyn erf
genaam verkoos. Teng was immers
secretaris-generaal van de party ge
weest een man met bestuurservaring
en bedreven in de buitenlandse poli
tiek. En nu krygt hy te horen, dat
zyn boetvaardigheid "voorgewend"
was en dat hy zich heeft schuldig
gemaakt aan "sabotage van de poli
tiek van voorzitter Mao". Waarin be
staat dan wel die "sabotage"? Het
gaat kenneiyk om de vraag hoe Chi
na zyn gigantische vraagstukken op
allerlei terreinen de baas kan wor
den. Teng is klaarbiykeiyk een voor
stander van een pragmatische koers
en wilde byv. akkoordionen, toesla
gen voor overwerk en groei van de
koopkracht. Maar dat zou de "zui
verheid" van Mao's leer in gevaar
brengen en het "kapitalisme" aan
wakkeren. Kortom, het gaat om de
vraag of de economie al of niet aan
gezwengeld moet worden via de weg
van "loon naar werken". Hoe Teng
daarover denkt, is duidelyk. Want al
in 1962 stond Teng op het standpunt,
dat "katten die muizen vangen, goede
katten zyn of ze nu wit of zwart
zyn". Mao en zyn aanhangers vrezen,
dat dit standpunt "nieuwe kasten en
een nieuwe elite" in het leven zal
roepen.
De achtergrond van de interne
stryd in China gaat dus, globaal ge
nomen, om de vraag of men betaald
moet worden naar zyn behoefte
(Mao) dan wel vooral naar zyn pres
tatie (Teng). Ultra-links keert zich
nu tegen "de afwyking van rechts"
en dat gaat in feite ook in tegen de
opvatting van de wyien Tsjoe En-lai,
dat China vóór het einde van deze
eeuw 's werelds leidende economische
macht moet zyn. Nu beschikte Tsjoe
over de behendigheid èn over het
gezag de tegenstrydige opvattingen
in de party te verzoenen. Zelfs Mao
moest met de zienswyze van Tsjoe
rekening houden, maar diens dood
heeft nu het evenwicht verstoord: de
"gematigden" (volgens hun tegen
standers "de kapitalisten") zitten op
het ogenblik in de hoek waar de sla
gen vallen. De "consumptie-maat-
schappy van Chroesjtsjow" die ove
rigens alleen maar een wat ruimere
keus van alledaagse goederen bete
kende is aan scherpe kritiek on
derhevig. De spanning biyft aanhou
den en daarmee behoudt Mao zyn
macht en zyn roem van alwyze voor
zitter, grote leidsman en wat er nog
meer aan fraaie titels pleegt te cir
culeren. De vraag is intussen gewet
tigd, zoals de Londense "Times" de
zer dagen schreef, of er nu werkeiyk
een nieuwe "culturele revolutie" op
komst is. Want die genoot, zo nodig,
de steun van het leger en stond on
der de geheime leiding van een kleine
groep, die rechtstreeks verantwoor
ding aan Mao schuldig was. De om
standigheden zyn echter veranderd,
vooral omdat Mao's naaste mede
standers van toen uit de gratie zyn:
hy is geen man gebleken die in staat
is echte trouw aan te kweken. Boven
dien kan hy niet rekenen op een
nieuwe generatie van de Rode Garde,
afgezien nog van zyn lichamelyke
zwakte die hem verhindert als leider
op te reden van een machtige cam
pagne tegen Teng. Nu wil dat nog
niet zeggen, dat die dus niets te
vrezen heeft. Want Tengs tegenstan
ders kunnen zich gemakkeiyk beroe
pen op Mao's "goedkeuring". Overi
gens acht de "Times" nog om een
andere reden een nieuwe culturele
revolutie onwaarschyniyk- in by na
alle provinciale partycentra zyn be-
stuurs- en militaire leiders aan de
macht die zeer kritisch stonden te
genover het extremisme van bedoelde
revolutie. Het ïykt dus niet verstan
dig zich op een dwaalspoor te laten
brengen door de luide kreten van
Pekings pers en radio. Waarschyniyk
is de nieuwe premier Hoea Koeo-feng
een overgangsfiguur en is het nog
een open vraag wie straks de koers
zal aanwyzen wanneer ook Mao weg
valt. Zeker, vice-premier Teng is
(nog) niet de eerste geworden, maar
zyn macht is aanzieniyk: eerste vice-
premier, vice-voorzitter van de party
en stafchef van het leger. Vooral die
laatste functie dient niet onderschat
te worden. Kreten als "goelasj-com
munisme in Sowjetrussische styi" en
"zwarte handen die het proletariaat
hebben aangevallen" klinken indruk
wekkend, maar betekenen nog niet
dat de "pragmatische" koers verlaten
wordt. Het is allemaal nog rykeiyk
vaag. Niet vaag is, dat de vooruit
gang van China allerminst gediend
is met een aanhoudende interne
stryd, die de kracht van het land in
de laatste tientallen Jaren meerma
len ernstig ondermynd heeft. Rl.
JrL
LOS ANGELES (AFP) De Ame
rikaanse oud-president Richard Ni
xon is vandaag in Peking aangeko
men, precies vier jaar na zijn his
torische bezoek dat de opening bete
kende van een nieuwe vriendschap
pelijke relatie tussen China en de
Vrenigde Staten.
Het echtpaar Nixon besteedde
geen aandacht aan de ongeveer 60
journalisten die naar de luchthaven
waren gekomen. Het publiek werd op
een afstand gehouden.
In de Verenigde Staten zijn de
meningen sterk verdeeld over de
reis van Nixon. Zijn tegenstanders
stellen dat hij altijd gezondheidsre
denen heeft aangevoerd om onder
vragingen in verband met het Water-
gate-schandaal te ontgaan, maar dat
hij nu geen enkel bezwaar ziet in de
verre en vermoeiende reis van ver
moedelijk tien dagen. De ex-presi
dent die op 9 augustus 1974 wegens
zijn aandeel in de Watergate-zaak
het veld moest ruimen, zag er ge
bruind en gezond uit
NEW YORK (Reuter/UPI) Ondersecretaris Roberto Guyer van de Verenigde Naties
vertrekt maandag naar Israël, Egypte, Syrië en Jordanië. Hij gaat de vier regeringen
polsen over de mogelijkheid het vredesoverleg inzake het Midden-Oosten te hervatten.
Guyer, een Argentijn, begint zijn rondreis in Israël. Verdere bijzonderheden over zijn
reisschema zijn niet bekend gemaakt.
Guyer, op het secretariaat-gene
raal belast met politieke kwesties,
treedt op als persoonlijk gezant van
secretaris-generaal Kurt Waldheim.
Hij is reeds herhaaldelijk voor
Waldheim in het Midden-Oosten op
pad geweest.
President Anwar Sadat is van
daag naar Saoedi-Arabië gereisd.
Tijdens dit bezoek van vijf dagen
zal hij proberen meer financiële en
politieke steun te krijgen voor zijn
Midden-Oosten politiek.
Volgens diplomatieke bronnen zal
Sadat er bij de besprekingen met
koning dialed naar streven
de vorst over te halen hem te hel
pen bij het verbeteren van de rela
ties tussen de Arabische landen on
derling. Voornamelijk Egypte ener
zijds en Syrië en Jordanië ander
zijds.
Het bezoek van Sadat aan Riad
is de eerste etappe van een reis die
hem naar Koeweit, de Verenigde
Arabische emiraten, Qatar en Bah
rein zal voeren.
Sinds de Arabisch-Iera^lische
oorlog in 1973 heeft Saoedi-Arabië
Egypte meer dan twee miljard dol-
las aan hulp verstrekt. President
Sadat verklaarde vorige maand dat
hij voor de Jaren 1976 en 1977 vier
miljard dollar aan buitenland
se hulp nodig heeft om Egypte uit
de economische moeilijkheden
te halen.
In het Egyptische parlement is er
de laatste weken op aangedrongen
dat de olierijke Arabische landen
hun bijstand aan Egypte vergroten.
Daarbij were! er aan herinnerd dat
dit land de grootste last van vier
oorlogen met Israël heeft gedragen.
Hoewel Egypte over de geld
stroom vanuit Saoedi-Arabië niet
zoveel te klagen heeft is men in
Cairo van oordeel dat de steun op
het politieke front wel wat enthou
siaster zou kunnen zijn. Men zegt
dat de in maart vorig Jaar ver
moorde koning Feisal de politiek
van Egypte krachtiger steunde dan
nu zijn opvolger koning Chaled
doet. In dit verband wijst men er
op dat Saoedi-Arabië weinig of
BONN (SP) De Westduitse
Bondsraad ("Eerste Kamer") heeft
gisteren een wetsontwerp afgewezen
datde normen voor al of niet toe
lating van politieke radicalen in
overheidsdienst voor het gehele
bondsgebied beoogde te regelen. De
ze "radicalen-wet" ging er van uit
dat het lidmaatschap van een niet
verboden extremistische partij (com
munisten, nationaal-democraten) op
zichzelf nog niet voldoende is om ge
gadigden de weg naar een vas
te ambtelijke instelling te versper-
De christen-democraten die an
ders dan in de Bondsdag in de
niets doet om de kloof tussen Egyp
te en Syrië te overbruggen. In Cai
ro maakt men zich ongerust over de
toenadering tussen Jordanië en Sy
rië, die zich sinds enige tijd afte
kent.
Op zijn reis wordt president Sa
dat vergezeld door premier Mam-
doeh Salem, minister van Buiten
landse Zaken Ismail Fahmi en ver
scheidene andere leden van het ka
binet.
Bondsraad een meerderheid hebben
eisen dat het lidmaatschap van een
dergelijke partij al voldoende reden
is iemand niet tot een functie bij de
overheid toe te laten.
Gevolg van de afwijzing is dat
elk van de tien deelstaten nu weer
naar eigen inzicht en opvatting sol
licitanten voor de overheidsdienst
aanneemt of afwyst. Daarmee wordt
de rechtsongelijkheid in de hand
gewerkt, evenals de kwalijke prak
tijk die in dit land als "anuffelarij
naar de gezindheid" wordt omschre
ven en die soms uiterst bedenkelijke
vormen aanneemt.
SAN FRANCISCO (AP) Patricia Hearst tijdens haar
proces. Patricia heeft gisteren op haar 22ste verjaardag tij
dens een kruisverhoor van de openbare aanklager gezegd
dat zij tijdens haar onderduikperiode geen contact met haar
ouders had gezocht uit angst voor wraak van haar ontvoer
ders.
De müjonairsdochter verklaarde dat Wendy Yoshimura,
haar kamergenote die vorig jaar september samen met haar
werd gearresteerd, dit verscheidene malen had voorgesteld.
Eerder tijdens het proces had Pat Hearst het echtpaar
Harris al genoemd als haar voornaamste kwellers. 32-jarige
Wendy Yoshimura moet terecht staan op beschuldiging van
illegaal bezit van explosieven.
Donderdag werd ze ondervraagd over de periode voor haar
arrestatie, waabij ze negentien keer gebruik maakte van het
vijfde amendement, hetgeen inhoudt dat iemand kan wei
geren op een vraag te antwoorden als dit antwoord voor
hem öf haar bezwarend zou kunnen zijn.
Haar verdedigers zijn nog steeds gewikkeld in de strijd met
de openbaar aanklager over het al of niet voor de jury laten
afspelen van een geluidsband die is opgenomen in de gevan
geniscel van Patricia Hearst, waarop ze tegen een vroegere
vriendin zegt dat ze kwaad is over haar arrestatie en een
"revolutionair feministisch perspectief'heeft onticikkeld.
Patricia Hearst gaf gisteren ook toe dat ze haar ontvoerders
ervan had weten te overtuigen dat ze een van hen was ge
worden. De openbaar aanklager concludeerde hieruit dat het
verhaal dat ze aanvankelijk had verteld over martelingen en
voortdurende angst in elk geval gedeeltelijk onwaar was
"U had hen er van overuigd dat u een van hen was, niet'
waar", aldus de openbaar aanklager Browning tijdens het
kruisverhoor.
"Ja", antwoordde Patricia Hearst.
"U acteerde dus eigenlijk grotendeelsnietwaar?m
"Ja."
Bent u een goede actrice?"
"Dat zou ik niet willen zeggen
"Acteert u nu?"
Hierop greep haar verdediger F. Lee Bailey in die luid te
gen de laatste vraag protesteerde. Zijn cliënte begon te hui
len, waarop de rechter het protest niet gegrond verklaarde
maar Bailey wél beval minder luid tekeer te gaan.
De verkiezingscampagne in de Verenigde Staten is al in volle
gang. Ook president Ford zet zijn beste beentje voor om
stemmen te winnen. Zo te zien lukte hem dat aardig in het
plaatsje Keene, waar hij een hartelijk onthaal kreeg.
