Andris Andreiko opnieuw
kampioen van Rusland
Erepalm voor
'goochelaar' KRYPTOGRAM
Brondein
Noorse volksdanszegels: vrolijk beeld
Uitgebalanceerde dam-tacticus
Kom er ACHT-er
'Ophouden'
bekende
methode
geworden
Oplossing
vorige puzzel
1
mlrVj
KOM ER ACHTER
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1976
Andris Andreiko, die na het echec van '73 (Ton Sijbrands
bracht hem toen in een match om de wereldtitel een ver
pletterende nederlaag toe van 2218) weinig meer van
zich liet horen, heeft onlangs de Russische titelstrijd gewon
nen. Tesamen met Anatoli Gantwarg en Mogiljanski be
haalde hij de eerste plaats, waarna hij de beslissingswedstrij
den won door twee keer Mogiljanski te verslaan en twee
keer remise te schuiven met Gantwarg.
In deze herkamp toonde Andris weer
eens zijn uitgebalanceerde toernooi -
tactiek. Hij wint van de zwakkeren
en tegen de sterkere goden sohuift
hij achteloos remisepartijtjes. Dat hij
vrijwel altijd wint van zwakkeren in
situaties waarin hij de punten nodig
heeft, te miraculeus. Zonder zelf veel
initiatief te nemen, lijkt het of de
leeuw in slaap is gesukkeld, om dan
na een bijna niet waarneembaar
foutje zijn slaaphouding te verande
ren en in zijn ware gedaante te voor
schijn te komen: grootmeester An
dreiko. drievoudig wereldkampioen
en een meester in de actieve verdedi
ging. Dat zijn tegenstander zijn
uiterste best doet om zo min mogelijk
complicaties in de stand te brengen,
brengt Andris niet van de kook en
soms lijkt het wel of hij bewust daar
aan meehelpt.
In de volgende partij zullen we zien
dat Mogiljanski de gehele partij een
miniem nadeeltje heeft, waarin de
remisemarge achter niet overschre
den wordt. Maar de spanningen blij
ven gehandhaafd. Tot op het laat
ste ogenblik wemelt het van de tac
tische en technische wendingen die
Andreiko in de partij brengt.
A. Andreiko A. Mogiljanski
herkamp van USSR januari '76
Worotsilowgrad. 1. 33-29 17-21; 2.
39-33 21-26; 3. 32-28 20-24; 4 29:20
15:24; Deze variant verkreeg wereld
beroemdheid door de partij Wierstna
Bergstna 'K. van Friesland '71) en
SijbrandsV. de Sluis (Suikertoer-
nooi '71) 5 34-29 10-15; 6. 29:20
15:24; 7 40-34 5-10; 8 34-29 10-15;
9 29:20 15:24; 10 45-40 18-23; 11.
40-34 23:32; 12. 37:28 26:37; 13. 41 32
12-18, 14 34-29 16-21; 15 29:20 14:25.
Wit is met groot voordeel uit de ope
ning tevoorschijn gekomen; hij bezet
het centrum en heeft zwart een na
delige randschijf bezorgd. 16. 43-39
7-12; 17 39-34 11-17, 18. 36-31 21-26,
19. 44-40 26:37, 20. 42:31 6-11; 21.
46-41 1-6, 22. 41-37 17-22, 23. 28:17
11:22, 24. 50-45 9-14, 25. 32-27 19-23,
26. 34-29 23:34, 27. 40:29 14-19, 28.
49-44 19-24, 29. 29:20 25:14, 30. 45-40
13-19, 31. 44-39 8-13. 32. 40-34 19-23.
33. 48-43 12-17, 34. 37-32 17-21. Dit
is wel verplicht, daar anders 34-29
en later 32-28 volgt. 35 27:16 22-28,
36. 33:22 18:36, 37 39-33 3-8, 38. 35-30
13-19. 39. 32-28 23:32, 40 38:27 14-20,
41. 30-25 36-41. 42 25:23 41-46, 43.
43-39 46:14. 44. 33-28 14:21. 45. 16:27
ven. 46 34-29 13-19, 47. 39-34 4-10,
48. 34-30 10-15, 49 29-24 19-23, 50.
27-22 2-7, 51. 22-18 23:12, 52 24-19
12-18, 53. 19-14 18-23, 54 14-9 23-28,
55. 9-3 6-11. 56. 30-24. Andreiko
spant zijn laatste valstrik, als zwart
deze val ziet, is de stand geheel leeg-
gespeeld, 56. 28-33, 57. 3-25 33-38,
58. 25-30 11-16, 59. 30-48 16-21?? De
fout is gemaakt. Eerst offeren met
15-20 is remise. 60 47-42 38:47 61.
48-25 en zwart gaf verbluft op
Typisch de stijl van Andreiko. In
iedere stand blijft hij op zijn hoede,
in de hoop dat de tegenstander zich
vergist.
JOOP BURGERHOUT
Het uitkomen tegen een SA-
contract van de tegenpartij zal
in het algemeen van de langste
kleur geschieden en wel mep de
vierde kaart van boven. In de
praktijk van het spelen leert
men als leider om de eerste slag
en eventueel* ook de tweede te
weigeren. Dit doet men can om
de verbinding tussen de tegen
standers te bemoeilijken, daar de
kansen groot zijn dat de partner
van degene die uitgekomen is de
desbetreffende kleur niet meer
zal kunnen naspelen als hij aan
slag komt.
Dit z.g. ophouden is zo'n beken
de methode geworden dat dit bij
na automatisch wordt toegepast.
In het volgende spel speelde de
leider ook volgens dit recept en
verloor daardoor een onverlies-
baar spel.
A A 7 6
9H83
O H B 10 5 4
A A 5
A B 9 5 A V 10 8 2
B 6 5 V 10 9 4
O A 7 O 9 6 3
A H B 6 4 2 A V8
A H 4 3
C? A 7 2
^•V 8 2
10 9 7 3
Met Noord gever en beide par
tijen kwetsbaar ging het bieden:
Noord 1 Ru, Oost pas, Zuid 1
SA. West pas. Noord 2 SA, Oost
pas. Zuid 3 SA.
West kwam uit met KL 4 en
de leider speelde automatisch uit
de blinde de 5 bij. Oost nam de
slag met de vrouw en speelde de
8 terug. Het verdere verloop is
gemakkelijk te zien. West kwam
aan slag met Ru A en incasseer
de nog drie slagen in klaveren,
zodat het spel één down was.
Wat een pech, zei Zuid. Als de
klaveren 4-3 verdeeld hadden ge
zeten had Ik het spel altijd ge
wonnen en zelfs met deze 5-2
verdeling win ik het spel, als
Oost Ru A maar heeft.
Dat hij het spel in de eerste
slag echter had vergooid, ging
hem voorbij. Wanneer hy de eer
ste slag met het aas genomen
had, was de winst zekerheid ge
weest. Hij had nl. als volgt moe
ten redeneren: komt West van
*en vierkaart uit dan maakt het
geen verschil of ik het aas op
houd of niet. Komt West van
een vijfkaart uit. wat kan hij
1an voor een vijfkaart hebben?
In ieder geval geen vijfkaart
met heer, vrouw en boer, want
dan was hij met de heer uitge
komen Ergo heeft Oost dus een
honneur tweede. Wanneer ik het
aas in de eerste slag leg, zal
Oost óf zijn honneur moeten
ondereooien om zijn partner niet
te blokkeren, waardoor myn 10
ann nieuwe stop wordt, óf hij
gooit zijn honneur niet onder
en dan is de kleur geblokkeerd.
T. SCHIPPERHEYN
David Bronstein
Conol Hugh O'Donel Alexander die kortgeleden kwam te overlijden (hij werd 66 jaar oud), was
waarschijnlijk Engelands begaafdste speler van de laatste vijftig jaar.
Het eerste herdenkings-toernooi, ter ere aan de sympathieke Britse voorvechter, werd gewon
nen door de onnavolgbare Geiler, met zijn landgenoten Smyslow en de „goochelaar" David
Bronstein op de tweede en derde plaats.
Alexander werd geboren in Ierland
maar bracht zijn hele leven door in
Londen, was van beroep wiskundige
en jaren lang een hoge ambtenaar
van "Foreign Office" (Ministerie van
Buitenlandse Zaken). Hij was een
echte amateur-meester, die echter
vele prof-schakers aan de top wist
te verslaan. Voor deelname aan grote
toernooien ontbrak hem de tijd.
In bovengenoemd toernooi wist Da
vid Bronstein weer een aantal fraaie
partijen op tafel te brengen. Hij won
ook een schoonheidsprijs 100,-)
voor zijn duel met Keene. Onze land
genoot Jan Timman werd gedeelde
zesde (15 deelnemers) met overwin
ningen op Bronstein, Miles, Stean en
Keene en remises met Smyslow, Hort,
Sax, Kavalek, Olafsson, Gheorghiu
en Hartston.
Wit: W. Smyslow
Zwart: D. Bronstein
Konings-Indisch
1. d2-d4 Pg8-f6 2. Pgl-f3 g7-g6 3.
c2-c4 Lf8-g7 4. Pbl-c3 0-0 5. Lcl-g5
d7-d6 6. e2-e3 c7-c5
Kottnauer die in schaakperiodieken
deze partij van aantekeningen voor
ziet. merkte hier op dat Smyslow
doelbewust op remise speelt. Uit
vrees voor zijn opponent of had hij
aan remise genoeg? Gezien de eind
uitslag (Gelier 9',2 en Smyslow 8%)
lijkt mij de eerste zinsnede aanneme
lijker. want in voorgaande paren wist
de kleine David de oud-wereldkam
pioen vaak te verschalken! De tekst
zet is het beste.
7. Lfl-e2 Pb8-c6 8. 0-0 Lc8-f5 9.
d4xc5 d6xc5 10. Ddlxd8
Volgens plan. Een bekend feit is
dat men niet gauw remise maakt
wanneer men met de gedachten:
"vanavond speel ik op remise" achter
het bord gaat zitten!
10Tf8xd8 11. Tal-dl Pf6-e4
12. Pc3xe4 Lf5xe4 13. b2-b3 h7-h6!
14. Lg5-f4 Pc6-b4!
De eerste verrassing. Bronstein wil
niets van remise weten en trekt ten
strijde! Vanzelfsprekend, want zijn
raadherenpaar staat uitstekend op
gesteld.
15. a2-a3 Pb4-a2!
Zo'n zet vindt alleen Bronstein!
16. Tdlxd8 Ta8xd8 17. Tfl-dl
Te proberen viel 17. Tel Lc2 18.
Lfl Lc3 19. Te2 Lb3: enz., maar deze
variant lijkt mij ongezond.
(Analyse van Kottnauer).
17Td8xdlt 18. Le2xdl Pa2-c3!
19. Pf3-d2 Le4-d3
Wit gaf het op.
Waarom geeft wit de partij op?
Omdat het slot de arme Smyslow
niet is ontgaan! Er volgt namelijk:
20. Lf3 e5! 21. Lg3 e4 22. Lg4 f5
23. Lh3 Pe2+ 24. Khl Pg3:t 25. hg3:
Lc3! met stukwinst. Zover rekenen
ex-wereldkampioenen vooruit
Overigens een onverwacht slot.
Smyslow wordt niet gauw binnen 20
zetten tot overgave gedwongen!
Slolstcüng
4
n 1
1 i
1 i
1
a
A
r - 2
a r
p
il
I
'4_
Vraagstuk!
Erepalm!
Voor de nu volgende partij ont
ving Bronstein de schoonheidsprijs.
Wit: D. Bronstein
Zwart: Keene
1 c2-c4 Pg8-f6 2. d2-d4 e7-e6 3. g2-g3
d7-d5 4. Lfl-g2 Pb8-d7 5. Pbl-d2
Euwe zei eens dat Bronstein een
bijzonder soort schaak speelt. De
theorie geeft namelijk aan de zet
ten 5. Dc2, 5. Pf3 en 5. Pc3.
Zwart heeft met deze zetten wei
nig moeite, vandaar de bijzondere
tekstzet
5Lf8-e7 6. Pgl-f3 0-0 7. 0-0
b7-b6 8. b2-b3 Lc8-b7 9. Lcl-b2 c7-c5
10. e2-e3
De witte dame vindt op e2 een
goede plaats.
10Ta8-c8 11. Tal-cl Tc8-c7
Volgens oude begrippen: de zwarte
dame gaat naar a8 en de torens
worden op de c-lijn verdubbeld. Om
dat het witte paard niet op b5 kan
komen, laat zich dit plan gemakke
lijk uitvoeren.
12. Ddl-e2 Dd8-a8 13. Tfl-el Tf8-c8
14. c4xd5 Lb7xd5 15. e3-e4 Ld5-b7
16. d4-d5!?
Bronstein in aantocht! Het is een
fijn positioneel pionoffer, omdat nu
de c-lyn gesloten blijft, waardoor de
kastelen in hun werking worden be
knot. Tevens staat de zwarte dame
nu buitenspel.
16e6xd5 17. e4xd5 Le7-f8?
Beter isTe8 of ..Pd5: enz.
18. Pd2-e4 Pf6xe4 19. De2xe4 Lb7xd5
20. De4-f5! g7-g6
Op 20h6 komt 21. Pg5! met
vele dreigingen.
21. Dd5-f4 f7-f6 22. Tcl-dl c5-c4
Om de torens tot actie te brengen.
Een leuke variant is: 22Dc6
23. Td5: Dd5: 24. Pg5! Dg5: 25. Dg5
fg5: 26. L d5t mat.
23. Pf3-g5!
Een geweldig antwoord. Zwart is
praktisch verloren. Op 23Lg2:
komt 24. Td7Td7: 25. Df6: enz.
terwijl 23fg5: faalt op 24. Dd4
Lg2: 25. Dh8t en mat in 2 zetten.
23Tc7-c5 24. Tdlxd5! Tc5xd5
25. b3xc4 f6xg5 26. Df4-g4 Td5-f5
27. Lg2xa8 Tc8xa8 28. Dg4-e4 Ta8-d8
29. De4-d4 Kg8-f7 30. g3-g4!
Zwart gaf het op.
Na 30Tf4 komt 31 Dd5i mat
Op 30Tc5 het eenvoudigst 31.
Dh8 met een spoedige beslissing.
Een echte Bronstein-partij
BISHOP
2
5
V
0
T
9
0
0
0
0
'V
9
'5
>9
'9
20
'2J
0
0
4
0
22
26
0
0
is
20
far
'29
30
0
0
0
y
5Z
33
0
3V
0
0
35
0
Sb
-V
9
0
0
39
•to
NOORWEGEN Op 25 februari
brengt Noorwegen drie bijzonder vro
lijke (meerkleurige) zegels in om
loop waarop volksdansen in beeld
worden gebracht. Op een zegel van
80 óre (oplage 3 miljoen) de dans
Hailing uit het Hallingdal: de Spring
dans uit Hordaland staat op een 100
óre-zegel (oplage 4 mijloen) en de
Gangar uit het Setesdal komt voor op
een zegel van 125 öre (oplage 7 mil
joen).
Verder heeft Noorwegen op 20 Ja
nuari een aanvullende gebruikszegel
uitgegeven in de waarde van 7,50
kronen (grijslila). Het motief op de
zegel is ontleend aan een houten
beeldengroep uit de niet meer be
staande kerk van Valle (Setesdal).
De groep schildert de heldendaden
van Sigurd Favnesbane, de draken
doder. De op de zegel weergegeven
scène toont Sigurd die een door de
smid Regin gemaakt zwaard be
proeft. Met dat zwaard doodde Si
gurd later de draak van Favne. die
een goudschat bewaakte. De beel
dengroep die uit de 12e eeuw dateert
maakt thans deel uit van de oud
heidkundige verzameling van de uni
versiteit van Oslo.
DENEMARKEN Op 27 april 1876
werd het Deense Rode Kruis opge
richt. Ter gelegenheid van dit 100-
Jarig bestaan geeft Denemarken op
26 februari twee toeslagzegels uit
waarop het embleem dat in dit Ju
bileumjaar wordt gebruikt, twee pop
petjes in de vorm van pijltjes met
daarboven een stip, alsmede de tekst
medMenneske 76. De zegels ver
schijnen in de waarden lOOöre met
een toeslag van 20 öre (rood en
zwart) en 130 öre met eveneens een
toeslag van 20 öre (blauw, rood en
zwart).
OOSTENRIJK De Oostenrijkse
post heeft op 13 februari de land
schappenreeks uitgebreid met een ze
gel in de waarde van 8 schilling
roodlichtbruin en donkerkarmijn-
bruin). Op de zegel een stenen zuil
die is te vinden bij de ingang van
het slot Reiteregg (Stiermarken). De
zegel is vanaf 25 februari geldig voor
frankering.
Of deze landschappenreeks in de
toekomst verder zal worden uitge
breid kunnen we op dit moment niet
zeggen. Mogelijk maakt een tariefs
verhoging dat nog eens noodzakelijk.
De reeks bestaat met deze nieuwe uit
gifte meegerekend nu uit dertien
waarden. Op 13 november 1973 ver
schenen de eerste zegels: 10 schilling,
Neusiedlermeer en 7 s., burcht Fal-
kenstein; verder op 30 november 1973
5 s., ruïne Aggstein; 12 december
1973, 4 s„ Almmeer; 22 maart 1974,
3 s.. het bergmassief de Bisschofs-
mütze: 24 mei 1974, 2,50 s., het plaats-
Je Murau; 12 Juli 1974, 2 s.. de oude
Finstermiinzer Innbrug; 23 oktober
1974, 1,50 s.. kerk van Bluden/Vor-
arlberg: 24 Januari 1975, 1 s., Kahlen-
bergerdorf bij Wenen; 27 februari 197
50 s.. het congrescentrum Hofburg/
Wenen; 14 mei 1975. 6 s.. de Lln-
dauer hut in Ratikon/Vorarlberg; 8
september 1975, 50 groschen. Zillertal/
Tirol en nu dus een aanvullende ze
gel van 8 schilling.
ZWITSERLAND Op 12 februari
heeft Zwitserland de eerste bijzon
dere reeks (vier zegels) van dit jaar
uitgegeven. Met een zegel van 20 rap
pen wordt het 100-Jarig bestaan her
dacht van de vereniging die we hier
Staatsbosbeheer noemen. Een zegel
van 40 rappen staat in het teken
van gezonde voeding. Een andere 40
rp.-zegel vraagt aandacht voor de
leprabestrijding. Ten slotte herinnert
een 80 rp-zegel eraan dat Graham
Bell 100 jaar geleden (1876) de tele
foon uitvond.
HERO WIT.
De eerste prys van f 10.- werd toe
gekend aan mej. Joh. Punt. Apolllo-
laan 264 (kamer 94) te Leiden. De
tweede prijs van f 7.50 werd toege
kend aan mevr. N. Groeneschey,
Schoutendreef 73 te Bodegraven. De
twee prijzen van f 5.- werden toege
kend aan de heer M. van Beveren,
Hoge Rijndijk 61 te Zoeterwoude en
aan de heer F. Melchert. De Kempe-
naersitraat 40 te Oegstgeest.
Oplossingen onder het motto
KRUISWOORDRAADSEL dienen
voor woensdag a.s. (9 uur) in het
bezit te zijn van de redactie van het
Leidsch Dagblad. Witte Singel 1,
Leiden en het Alphens Dagblad. Ju-
lianastraat 19, Alphen aan den Rijn.
Wij stellen vier prijzen beschikbaar;
één van f 10. één van f 7,50, twee
van elk f 5. Alleen abonnees kunnen
meedingen.
uajoj "pi "8
ofpeajq 1
8trers '9
jaojq ufjz traui -q
uiao[q jooA uapptui
odAoq ladOA 'g
uwoi iiooi» z
ar raxfids "i
Horizontaal: 1. Zo te horen kon
zij het langste boven water blij-
ven, maar 't was wel strafbaar,
6. Lieg roemen niet, maar kaar
ten, 10. Het voertuig en A in
het circus. 11. Pech achtervolgt
u als u een metaal in een ton
doet. 12. Vaststellen dat we
stukken hout neerzetten!, 13.
Graaf met pijn, 14. Een vat me
taal om dit neer te zetten, 15.
Veel voor G van vet. 18. En de
kleurigen zijn geestig. 20. Een
tocht voor u. voor E en voor El,
dat te gebruikelijk, 22. Het land
der spoken is vol alcohol. 23. Op
gepoetste humor. 25. Daar is het
een Jongen van, 28 Deksel, meis
je, in de klokken. 31. In het
geschrift staat, dat A. niet En
gels is, 32. Hij gaat door 't vuur
voor een vlijtige halm, 33. En
Frans Bol hierin opbergen, 36.
Een vlug beest op de vlakte, 37.
Alles Inbegrepen in de safe, 38.
Veel verdriet, E. om de man van
adel, 39. Op de weg van Ans, an
ders gaan we het opzoeken. 40.
Maal, anders en munt goed,
gekke series, hoor.
Verticaal: 1. De man van alles,
2. Bekend van de televisie. 3.
Een cilinder van een gulden. Jon
gen, 4. Bijna een liefkozing krij
gen van een opzichtig gekleed
kereltje, maar houd Je netjes, 5.
Als die geworpen is, is uw lot
beslist. 6. Ja, 't is familie, hij
geeft alles toe. 7. De spits staat
anders op de ..kop". 8. Een eet
bare draalruimte. 9. Wat een gij
Lena, om zo'n klein wondje, 16
Vlakke ruimte zonder centen. 17.
Stronken van volken. 19 Geen
Engelse Europeaan, maar wel
vlijtig, 21. Ons aller begin, 24.
Natte diertjes plaag!, 25 Ging
An met een smeer de boel her
vormen? 26. Voltooid in de mond
's oud. 27. De tool van To te
voorschijn roepen. 28. Met. de I
in de plant musiceren, 29. De
woning voor de warme hap, 30.
's Planten anders uitspreken. 34
Onge\v*>r een noot als delfstof.
35. Het bedrijf in de kater.
1
