Tragiek van het kunstbedrijf
•SjIgBy
Madam
talentvolle harpiste
De
Generaal:
Het
nltra-
geloid
MAANDAG 9 FEBRUARI 1976
P332EPI
PAGINA 15
JRIJJEL
Meteen al toen ik hoorde
dat aan die "regeringsfunctio
naris'' in eerste instantie een
straaljager was aangeboden
en geen duikboot, dacht ik dat
het wel niet Piet de Jong (toen
staatssecretaris) zou zijn,
maar de enige hoge Nederlan
der met een brevet: prins
Bernhard. Een brevet van on
vermogen in dit geval, want
waarom zou uitgerekend prins
Bernhard nog een extra vier
miljoen nodig hebben, tenzij
hij thuis wilde aantonen dat
hij heus wel zelf in zijn onder
houd kon voorzien. Want u
weet hoe gevoelig zulke dingen
vaak liggen in gezinnen waar
de vrouw het meeste geld bin-
wel even pijn hebben gedaan
nenbrengt. Het zal overigens
dat er een zevenvoudig bedrag
(7 miljoen dollarnaar de
vroegere Japanse oorlogsmis
dadiger Joshio Kodama is ge
gaan, zodat de miljoen dollar
die in Nederland terecht kwa
men weinig meer waren dan
een kruimel op de rok van het
universum om Lucebert
even aan te halen.
Prins Bernhard heeft intus
sen ontkend dat hij die vier
miljoen gulden ooit geïncas
seerd heeft. Dat doet de vraag
rijzen aan wiens strijkstok dat
bedrag is blijven han
gen: Teengs Gerritsen, Meu-
ser, een derde persoon enkel
voud?
Ik benijd de commissaris
niet die dit moet uitzoeken.
Premier Den Uyl bleek zon
dagavond voor de nieuwsuit
zending over beide netten (het
leek wel een nationale feest
dag) een nieuwe, ernstige bril
te hebben opgezet en sprak de
wijze woorden, dat ook een
prins als iedere andere burger
er recht op heeft na een be
schuldiging als onschuldig te
worden beschouwd zolang de
schuld niet is bewezen, ivaar-
na hij die commissie aankon
digde die het hele geval zou
gaan uitpluizen, zoals bij an
dere gewone burgers nu een
maal ook altijd een commissie
wordt ingesteld die een be
schuldiging van steekpennin
gen onderzoekt.
De moeilijkheid is in dit ge
val, dat je niet aan dhand
van plotselinge aankopen (een
koelkast, een videoapparaat, 'n
bontjas) kunt vragen: "he ho
la, u zat toen opeens goed in
uw slappe was, waar kwam
dat geld eigenlijk vandaan"?
Bij een gewone burger kun je
op zijn belastingaangifte kij
ken, en als daar dan een mee
vallertje van 4 miljoen op
staat waarvan de herkomst
niet duidelijk is, dan kun je
dat uitzoeken. Maar prins
Bernhard betaalt geen belas
ting, dus die hoeft zo'n be
drag ook niet op te voeren.
Staat die 4 miljoen ook niet op
de belastingaangifte van de
Lockheed-tussenpersonen
Teengs Gerritsen en Meu-
ser. dan zijn er vijf mogelijk
heden: 1. prins Bernhard
heeft het bedrag toch geïncas
seerd, maar is het vergeten: 2.
Teengs Gerritsen heelt die 4
miljoen achterovergedrukt en
heeft de belastingen daarvan
onkundig gelaten: 3. Meu-
ser heeft zich van die 4 mil
joen meester gemaakt en het
niet aan de belastingen ge
meld: 4. Lockheed-president
Kotchian heeft alles uit zijn
duim gezogen om zichzelf in
teressant te maken: 5. Ton
van Duinhoven heeft zich voor
prins Bernhard uitgegeven en
maakt nu goede sier van an
dermans verdiensten.
Gesprek
zin
per:
Vader: "Dat is leuk, einde
lijk alle kinderen en kleinkin
deren weer eens bij elkaar. Hoe
komt dat zo"?
Oudste dochter: "Och, we
waren in de buurt en dachten
kom...."
Kleinzoontje: "Ha die opa".
Schoonzoon I: "Mag ik het
zout even"?
Derde dochter: "Pieter, kom
aan tafel en speel niet van die
banale wijsjes".
Moeder: "Wou er nog ie
mand bidden"?
Oudste dochter: "Pa, mag ik
iets vragen"?
Schoonzoon I: "Ahem, moet
dat nu persé"?
Moeder: "Wat wou je vra
gen kind"?
Oudste dochter: "Nou ge
woon, wat iedereen wil vra
gen".
Moeder: "Ik snap er weer
niks van. Is het weer iets tus
sen jou en je vader"?
Schoonzoon I: "Ach nee
mutter, we vragen ons alleen
af: waar is het allemaal géble-
Vader: "O, is dat het? Een
miljoen naar het Wereldna-
tuurfonds, een miljoen naar 't
Koningin Wilhelmina Fonds,
een miljoen naar het Leger
des Heils, en een miljoen naar
het Prins Bernhard Fonds".
Iedereen (behalve moeder):
"Oooo zeg dat dan meteen".
Moeder: "Waar hebben jul
lie het toch allemaal over? Het
eten wordt heemaal koud, dat
is ook weer zonde".
NICO SCHEEPMAKER.
Stadstoneel Rotterdam
LEIDEN/OEGSTGEEST De
tragiek van het kunstbedrijf gaat
aan het weinig florerende Stadsto
neel Rotterdam, één van de grote
gesubsidieerde gezelschappen, niet
voorbij. Een aantal leden van dit to
neelensemble heeft dit zaterdag
avond in het aulatheater van het
Rijnlands Lyceum weer eens piln-
lijk ervaren. Te moeten spelen voor
niet veel meer dan dertig beleefd rea
gerende toescnouwers, het valt voor
de drommel niet mee.
'De nacht der gewoonte' van de Oos
tenrijkse auteur Thomas Bernhard
heeft, heel toepasselijk op de toneel
situatie in Rotterdam de conflicten
van een kunstenaarsbestaan tot on
derwerp. Het stuk gaat over circus
artiesten, die door hun directeur wor
den afgebeuld, niet alleen in hun
werk, maar ook in hun pogingen om
door instudering van het Forellen-
kwintet van Schubert tot hogere
kunstbeoefening te komen. Thomas
Bernhard heeft wat de behandeling
van zijn gegeven betreft voor de
vorm van het wrange blijspel geko
zen, omdat zijn personages kunst-
kreupele mensen zijn, die door hun
dwingend perfectionisme enerzijds en
hun materiële afhankelijkheid an
derzijds de indruik wekken belache
lijk te zijn. De tragiek ligt hier voor
al ook in het feit dat het om men
sen gaat die zich met tegenzin van
hun taak kwijten zoals het leven
zelf vaak met tegenzin wordt ge
leefd. Maar dat komt natuurlijk ook
in andere bedrijven dan alleen die
van de kunst voorWelke dwingen
de kracht het Stadstoneel Rotterdam
ertoe heeft gebracht juist dit 6tuk
op het repertoire te nemen mag een
raadsel heten. Dat een gefrustreer
de dictator, zoals in dit geval de
circusdirecteur, op zijn minst even
beklagenswaardig is als zijn slachtof
fers wordt door Rudi van Vlaande
ren knap tot uitdrukking gebracht.
Van de vier overige spelers zijn het
met name Pieter Lutz als de geklei
neerde jongleur en John Leddy als
de aan de drank geraakte dieren»-
temmer die door hun toneelspel de
aandacht van het publiek nog enigs
zins gevangen weten te houden. Het
stuk zelf kan nauwelijks interessant
worden genoemd mede door de traag-
verlopende spelontwikkeling, de el
lenlange dialogen met allerlei overbo
dige herhalingen en het bombarsti-
sche, kwasi-wijsgeringe taalgebruik.
Veel leven om niets, eigenlijk, de
PIETER C. ROSIER
Nachtvoorstelleng: "Troll".
2.00
3 Jaar.
LUXOR: "Jaws", dag. 2.30, 7.30,
Tentoonstellingen
bibliotheek of na 'afspraak' tel 01751-
13397
Drukkerij De Bink, Rooseveltstraat.
Expositie van werk van Ben Aalbers.
Tot eind februari Openingstijden dag
LIDO: "Breakhart pass", 'dag 2.30.
7.00 en 9.15 uur. zo. ook 4.45 u'ur. 14
Jaar.
STUDIO: 'Inserts", dag. 2.30, 7.00 en
9.15 uur. zo ook 9.15 uur 18 jaar.
TRIANON: "De eenzame scherp
schutter". dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur.
zo. ook 4.30 uur. 14 jaar.
REX: "Slipje uit voor de badmees
ter" dag. 7.00 en 9.15 uur. 18 jaar.
Klindermatlnee: "Plnocchio", woe. en
1415 uur; eerste klasse: de gehele
Klasse afdeling van 13.00—14.30 uur
14.00 uur en 18.30—19.30 uu
Kinderzaal: van 13.0014.00
woensdagavond (uitsluitend
Op
Pleterskerkgracht 9. Expositie
tiJns Amerika' (tot 26 april 1976)
Atelier „De Scherf' Nassaulaan 41
Oegstgeest. tel 150220 Ans v d. Helde-
glasbulgen.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag
(Dlaconessenhuls) en van vrijdag 13.00
uur tot zaterdag 13.00 uur (Elisabeth,
ziekenhuis)
Bezoekuren Ziekenhuizen
Dlaconessenhuls: Middagbezoekuur:
13.45—14.30 uur. Avondbezoekuur:
18.3019.30 uur Kinderafdeling dage-
ouders) van 18.30—19.Ï
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve kinderen)
7U» de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15—15.00 uur.
18.30—19.30 uur.
Voor de prematurenafdellng gelden
volgende bezoekuren (aller-
Maandag i
Kort exposeert eigen werk gla
houtwerk tegels en mozaïekei
Rijksmuseum van Oudheden (Rapen
burg 28) Werkd 10 uur voorm.—5 uur
nam zondag 15 uur nam
Tentoonstelling "Archeologen wer
ken In Zuid-Holland" opgravingen en
vondsten uit de laatste 15 laar Tot en
met 22 februari 1976
Leidse bioscopen
CAMERA: "The mean machine", dag
7.00 en 9.30 uur. 18 Jaar.
Kindermatinee: ''Robinson Crusoë".
overige familieleden. Kinderen beneden
iderafdelLng.
*18.30—Ï4.Ï5Ï
geen toegang op de
•ziekenhuis volwat
ir; klasse-afdelingen
4.45—16.00
istlge patiënten
ernstige patiënte
lopend bezoek wordt toegestaan kan
de hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15—15.00 uur.
18.30—19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rhnoord
2e klas 11-11.30
echtgen.) v 15.00
CCU (hart be waking) dag.
18 30 tot 19.00
uur: ma en do. 19.30-20.30 uur In het
St Ellsabeth-Zlekenhuls
Êndegeest: dinsdag en vrijdag 13
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunnen dag en nacht worden gemeld
i 4.15 u. AL. 14.30 uur 's ^zondags 11—12
folff/ Q/tt
letnvs
9 februari 1976
Honderd jaar geleden stond
in de krant:
Naar aanleiding van on
rustbarende buitenlandsche
berichten ten aanzien van on
ze huidige verhouding tot Ve
nezuela, kan met de meeste
zekerheid worden gemeld, dat
men in officieele kringen tot
op dit oogenblik niets weet van
zoodanigen gespannen toe
stand als waarvan die berich
ten gewagen. Het Neder-
landsch oefeningseskader in
de Caraïbische Zee bevindt
zich echter daar met het oog
op de veiligheid onze bezittin
gen in West-Indië en op ge
beurlijkheden in die wateren.
Ter herinnering aan den
301sten verjaardag van de
stichting der hoogeschool,
wapperde heden van de open
bare en vele particuliere ge
bouwen hier in Leiden de na
tionale driekleur. Ook in een
gedeelte der stad heerschte
een buitengewone drukte: de
vroolijkheid en het toeren op
en in vigelantes, bleekerswa-
gens enz. met accompagnemt
van draaiorgelmuziek, van een
in allerlei costumes gedost ge
deelte van de feestvierende
"hoop des vaderlandslokten
niet weinig wandelaars en
nieuwsgierigen, waarbij de
schooljeugd niet achterbleef,
die van hare vaardigheid in
het sneeuwballen gooien me
nige proeve leverde.
Vijftig jaar geleden:
In een kliniek te Moskou
heeft een krankzinnige, die
aldar verpleegd werd, drie ge-
neesheeren met revolverscho
ten gedood. Twee hunner wa
ren onmiddellijk dood, de toe
stand van den derden is ho
peloos. Na deze drievoudige
misdaad te hebben gepleegd
schoot de moordenaar zich een
kogel door het hoofd; hij was
op slag dood.
De man bleek in het bezit te
zijn van drie revolvers, een
dolk en een scheermes. In een
van zijn zakken vond men
een brief, waarin hij verklaar
de de artsen te zullen ombren
gen "uit ivraak'. omdat zij
hem niet konden helphen.
PANDA EN HET MEESTERMONSTER
Zonder op het angstige geroep van Ratso te letten, greep Barnstorm zijn
assistent en wierp hem fors achterin de laadruimte. Het hek was nu vrij. en
het monsterbolder de achter de ongelukkige Ratso aan de tankwagen bin-
bovenkant van de tank. "We hebben hem, jongen.' We kunnen op toemee
Ons kostje is gekocht. Barnabus en zijn monster-vertoning. Joepie!" Zijn
gejubel was tot bovenin het kasteel te horen, waar Panda op zoek was naar
professor Kalker. En omdat hij niet verstond wat de kermis-ondernemer
riep dacht hij dat het om hem te doen was.
"Ik kan me beter verstoppen mompelde hij, terwijl hij zich naar een
berg kast haastte
leg
VARKENS
KARBONADES
Wrijf 4 schoudefkarbo-
nades in met zout en
versgemalen peper naar
smaak en bak ze snel in
50 g. hete boter aan
beide zijden goudbruin.
Boor intussen 2 grote
stevige appelen uit,
schil ze en snijd ze in
plakken. Giet het
braadvocht in een vuur
vaste schaal
daarin de helft
appelplakken. Leg
hierop de karbonades
en dek af met de rest van
de plakken appel. Stuif
(niet meer dan) een
mespunt kaneel over de
appei en giet er ruim 25
g. gesmolten boter
overheen. Zet de schaal
in een voorverwarmde,
hete oven en laat het ge
recht zo nog ongeveer 20
min. bakken, tot de ap
pel zacht is. Giet er wat
heet water bij als het ge
recht te droog komt te
staan.
WINA BORN
-TV
'APAI0U>'S
tcfreu
/«PWKKBÜ
Zi/AI ik BEAJ W/EUW OP
i school'. ik bem mooi,—x
EfJ Ct/ApfrAAlT. HEB I
je leuk: vkiemcue j
V. i/ocC f)E?
v-
CD in)
De
Jommeke
Klein hondje met «s
[grote strik,iu/5tert
T naar de naam f
Bobos. j
'tri
V
Desillusie in Stadsgehoorzaal met
Als toeschouwer heb ik vorige week
zaterdagavond nauwelijks „relexed"
kunnen genieten van het optreden
van het Senegalese balletgezelschap.
Wilde iemand me passeren, dan was
dit onmogelijk, omdat de stoeltjes te
vlak op elkaar stonden. Wilde ik wat
waarnemen van het folkloristische
gebeuren op het toneel, dan kon ik
en velen met mij nauwelijks
iets zien door de waanzinnige gelijk
vloerse opstelling van de zitplaatsen,
tientallen gingen dan ook noodge
dwongen de gehele voorstelling langs
de zijkant staan, om tenminste iets
te kunnen zien. In de pauze was een
consumptie bemachtigen een hele
toer: was men eenmaal aan de beurt,
dan was het gevraagde uitverkocht
en de pauzetijd voorbij. Nee Pieter C.
Rosier, ondanks alle door Jou ge
bruikte adjectieven („tic" van recen
senten?), miste ik hét verslag van een
toeschouwer op rij 22 en de vele hon
derden achter en vóór deze toe-
LEZERS SCHRIJVEN:
schouwer. Gedesillusionneerd zoek ik
mijn heil in andere theaters. Welke
instantie en/of partij maakt van de
Leidse Stadsgehoorzaal een zaal voor
..gehoor"- én kijkgenot en niet een
tweede Groenoordhal annex veehal?
JAN BOWLES,
Burg. Wapetraat 45.
Zoeterwoude.
Naar pas zaterdag bekend werd to
kortgeleden in een Zwitserse kliniek
in Muralto overleden de schilder-fil
mer-schrijver Hans Riohter. Hij was
88 jaar.
De in Duitsland geboren en in 1941
tot Amerikaan genaturaliseerde
Richter was een van de kopstukken
van de Dadaïstische beweging, welke,
in 1915 ontstaan, vooral in de Jaren
twintig baanbrekend werk verrichtte.
LEIDEN Organist Jan Schmitz
begon het concert, dat hij gistermid
dag in de mooi bezet te Harte brug-
kerk gaf, heel temperamentvol (pe
daalsolo's!) met de vermaarde Toc
cata in F van Bach. Daarna presen
teerde zich de 18-jarige solo-harpiste
Saskia Apon uit Rotterdam. Afge
zien van Handel en de Hagenaar Or-
thel vertolkte zij Incourante hamen:
Sonate Dussek (Praagse vriend van
Mozart)Grandjany iharp-virtuoos
uit het begin van deze eeuw) en
Tournier (ons onbekend). Deze har
piste heeft onmiskenbaar talent, in
de korte snaren zal nog wat raffine
ment moeten komen. De begunsti
gende kerkakoestiek verhoogde haar
prachtige sonortteitseffecten. De vijf
Bagatellen van. Orthel kenmerken
zich door een fUn-dichteriyke toets.
Op Franck's nogal uitgespannen or-
gel-Prlere, die in de laatste frasen
meer kleur aanneemt, volgde een
goed klassiek behandelde Prelude
van Franck's opvolger Pierré. De
Suite Gothique van Roéllmann
(waarin de geliefde kwasi-antieke
Minuet Prlece, Tossata), fris en fraai
weergegeven, werd duidelijk als een
feestelijke afsluiting ondergaan.
KEES VERHOEP
FBED BASSET
Copynght
