Sombere
vooruit
zichten
in bouw
Kritiek
Kamer
op defensiebeleid
Erken MPLA-regering
Wet op ondernemingsraden
laat nog op zieli wachten
Dit jaar naar schatting
bouw 110.000 woningen
Vredeling heeft het moeilijk
WOENSDAG 21 JANUARI 1976
IN KOMENDE JAREN
AEEL MINDER WERK
DEN HAAG (SP) Het Economisch Instituut voor de
Bouwnijverheid komt in een gisteren uitgebracht rapport
bver de bouwbehoefte en de werkgelegenheid in de bouw
jn de komende decennia tot de conclusie, die iedereen
feigenlijk al wist: in de komende jaren is er aanzienlijk min-
per werk in de bouw dan in de topjaren, toen huizen in
(loog tempo uit de grond werden gestampt.
paax sombere verwachtingen handhaven
de werkgelegenheid uit het stijging van
EIB-rapport: tussen 1974 en 1980 zal
het aantal arbeidsplaatsen in de
Louw met 42.000 afnemen. Nog
revoeliger is de klap in de aan de
Louw verwante werkgelegenheid
pais toeleveringsbedrijven, dienst
verlening, transport en andere. In
|e periode 1972/74 telde deze
jeheten secundaire werkgelegen-
Leid 260.000 arbeidsplaatsen. In 1980
killen dit er volgens het EIB 40.000
pt. 60.000 minder moeten zijn en
[oor het jaar 2000 verwacht men
pelfs zo'n 90.000 minder.
EIB, een onathankel«k insti-
het gebied van woningverbetering.
In de periode 1971 tot en met 1974
werden bijna 260.000 woningen
verbeterd. In het rapport komt men
tot de conclusie, dat dit aantal
woningverbeteringen in de periode
van 1975 tot 1985 kan toenemen tot
rond een miljoen. Na 1990 zal ook in
dit deel van de bouwmarkt de klad
komen, aldus het EIB
uut
bouweconomie, kreeg
palf jaar geleden opdracht van
jninister drs. j. p. a. Gruijters van
Volkshuisvesting en ruimtelijke or-
Bening om een rapport samen te
[tellen over de bouwbehoefte en de
Baarbij te verwachten werkgelegen
heid in de jaren 1980. 1990 en 2000.
Directeur Wassink van het instituut
kes er gisteren bij de presentatie npil v,
nadrukkelijk op. dat alleen tot 1980 «xphieri'
ran een redelijke prognose te -we^enl
bnI6 voorspeI,in- opleving tot 1980
uwe ramingen ajn. toek0mSt SleChtS °P pi™au van 1974.
Herstel Welvaart
ppvallend
pel. dat volgens het EIB
broduktie in de bouw tot 1990
weinig zal afwijken van het niveau
pan 1974. Aanvankelijk werd ver
pacht dat de bouwproduktie al
Lerder dan 1990 zou dalen. Voor dit
moment betekent het bouwniveau
fan 1974 een licht herstel. Na 1990
[reedt in de bouw een daling op als
levolg van de nu al afnemende
•volkingsgroei.
nieuwbouw van woningen zal,
'olgens het EIB. na 1980 gaan
If brokkelen. Werden in de top-
bouwjaren 1972-1974 gemiddeld
151.000 nieuwe huizen gebouwd, voor
1980 voosrpelt het EIB 113.000 en
poor 1990 nog maar 92.000
bat de bouwproduktie zich tot op
het
Voetbal De kans is groot dat
lan Visser en Jacques Groeneweg
het bestuur van Fe venoord. dat
'an zeven tot vijf mart wordt terug-
tebracht. zullen verdwijnen. Voor de
rijf plaatsen in het nieuwe bestuur
lebben zich zeven man beschikbaar
?esteld. Visser en Groeneweg zijn
daar niet bij.
DEN HAAG (SP) PvdA-minisier Vredeling is bij zijn behandeling van zijn begroting
van ruim 7,5 miljard gulden geconfronteerd met een duidelijk geslonken vertrouwen in
zijn defensiebeleid. De één vindt dat hij teveel uitgeeft, de ander juist te weinig. Die
verdeeldheid loopt dwars door de scheiding tussen regerings- en oppositiepartijen heen.
Bij de regeringspartijen eisen
KVP en ARP dat de minister de
hand houdt aan de door hen al als
"mrniimaafl" ervajren meerjaren-
aas zou bieden. "Maar wij me-
toch op dit moment, dat er na
het succesvolle initiatief van de Ne
derlandse regering met betrekking tot
planning, die hij in zijn defensie- de inbreng door de NAVO 1
bijvoorbeeld aan zijn uitspraa/k, "dat gelijke stap internationaal politiek
hij als eerste socialistische minster reden noch ruimte
defensie niet de afbreker
de defensie zou zijn".
De regeringspartner PPR diende
daarentegen een amendement in tot
verlaging van de begroting voor '76
met bijna 105 miljoen gulden. Dat
bedrag heeft Vredeling nodig omdat
hij niet tot troepenvermindering wil
overgaan zolang de MBFR-onder-
handelingen in Wenen tussen Oost
en West geen resultaat heben ge
had. PPR-woordvoerder W altmans
vindt echter "dat in 't geheel niet
vaststaat dat de onderhandelingen
alleen stagneren als gevolg van de
houding van het Warschaupact".
PvdA en D'66 toonden zich in
zoverre op één lijn met minister
Vredeling. dat zij voor het PPR-
voorstel weinig zeiden te voelen. De
De daling van de werkgelegenheid
in de bouw komt voor een
belangrijk deel voort uit het feit,
dat ook hier machines mensenhgn-
overbodig maken.
Deze ontwikkeling zal zich, zo stelt
het EIB, zeker tot het peiljaar 1990
doorzetten. De eerste slachtoffers in
de bouw zijn dan ook: de
dakdekkers, steenbewerkers en we
genbouwers.
Voor de categorie bedrijfs-, onder
wijs- en overheidsgebouwen ver
wacht het EIB een herstel van het
1970. Voor werken op het
m de grond-, water- en
Vol aandacht luistert minister Vredeling naar de kritiek op zijn
defensiebegrotingVolgens de één geeft hij teveel uit, volgens
de ander te weinig
socialist Dankert stelde
laten vallen van het MBFR-voorbe-
houd nu of met ingang van januari
dat buitenlandse politiek voorgaat
en de minister van defensie de gevol
gen maar moet opvangen".
D'66-woordvoerder Van Mierlo's me
ning was dat in de loop van de on
derhandelingen geen enkel argu
ment was te bespeuren dat eenzij
dige troepenvermindering onzerzijds
rechtvaardigt.
Allergisch
De oppositiepartijen VVD, CHU
en DS'70 lieten hun kritiek op Vre
deling de vrije teugel. De liberaal
Ploeg zei de minster bij het begin
van zijn optreden het voordeel van
de twijfel te hebben gegeven. Hij sig
naleerde "de moed" van Vredeling
tegen de wensen van zijn eigen par-
defensie wenst te bezuinigen omdat
zij defensie als sluitpost ziet".
CHU-woord voerder Scholten stelde
dat voortgezette bezuinigingen in
1977 en 1978 ten koste van de
investeringen in defensiematerieel
lijnrecht in zouden gaan tegen
hetgeen de Kamer aan de hand van
CDA-moties bij de behandeling van
de defensienota heeft uitgesproken.
Onherroepelijk, zei hij, komt op
korte termijn de noodzaak tot
taakafstoting van de orde. „We
kunnen een bij de defensienota al
uitgeknepen citroen niet met succes
blijven uitpersen."
Mevrouw Van Veenendaal-Van Meg-
gelen ging nog een stap verder en
kondigde aan dat de DS'70-fractie
tegen de begroting zal stemmen. Zij
vond in de begroting een bevestiging
van bange vermoedens over „het
financiële drijfzand waarop de in de
defensienta geformuleerde
le plannen zijn gebaseerd."
Compensatie
yat_het tij te kiezen voor de Amerikaanse
p.^g ais vervanger van de Starfigh-
de luchtmacht,
Op een punt verzette vrijwel de hele
Kamer zich eensgezind. De compen
satieregeling voor overmatige arbeid
militairen moet, zo mogelijk
'77 natuurlijk op termijn aanzienlijk heeft hij volgens Ploeg echter
aantal politiek-militair onverant
woorde maatregelen getroffen. "Wij
kunnen alleen maar concluderen dat
hij, allergisch voor uniformen,
stram in de pas loopt van zijn mi
litante radicale achterban, die op
dan stabilisatie
Bij alle verwachtingen ls het EIB
het ^appo^echter uitgegaan van twee belangrijke
veronderstellingen: Nederland zal in
het jaar 2000 ruim 14 miljoen
inwoners tellen en de welvaart zal
blijven groeien. Bij dit laatste is het
EIB wel pessimistischer dan de
regering. Het kabinet wil de stijging
van onze welvaart vastleggen op
3,75%, terwijl het instituut verwacht
dat deze welvaartsstijging tussen
1980 en 2000 van 3.1/2% naar 2.1/2%
zal terugzakken.
De door het EIB geschetste
ontwikkeling betekent wel dat de
bouwnijverheid een andere plaats in
onze economie zal gaan innemen, in
de voorbije jaren vergde de bouw
12 %van alle nationale bestedingen,
volgens ramingen van het EIB is
dat in 1980 9% en in 1990 nqg
niveau van 1974 weet te slechts 6.1/2%. Van de voo»
investering beschikbare middelen
ging tot nu toe zo'n 50% in de bouw,
in 1980 zou dat 47% zijn, maar voor
1990 raamt het EIB dit op 32%. Bij
een verminderde bouwactiviteit be
staat het gevaar voor onderinveste-
ring, wanneer er onvoldoende
alternatieven kunnen worden gevon
den. „En dit'', zo stelt het EIB, „kan
een negatieve invloed op onze
economie hebben".
DEN HAAG (SP) Premier
Den Uyl kan nog niet precies zeg
gen wanneer het regeringsvoorstel
Moeder verdacht
van doden van
haar dochtertje
om de bevoegdheden en de samen
stelling van de ondernemingsraden
te wijzigen bij de Tweede Kamer
zal worden ingediend.
In antwoord op vragen
CHU-kamerleden Kruisinga en Van
der Mei heeft de minister-president vaa(jl
gisteren laten weten dat het kabi
net "op zeer korte termijn" de her
ziening van de wet op de onderne
mingsraden achter de rug zal heb
ben. "Maar aangezien vervol
gens nog het advies van de Raad
van State moet worden ingewon
nen, kan geen exacte datum
Vrijdagavond heeft de minister
raad voor het eerst gesproken over
dit hete hangijzer, dat confessione
len (KVP en ARP) en progressie
ven (PvdA. PPR en D'66) flink ver-
deeld houdt. De grote twistvraag is
of de bedrijfsdirectie deel moet blij -
uitmaken van de ondernemings-
-stijl. PvdA, PPR en D'66
vinden dat het een zuivere perso-
neelsraad moet worden.
Er wordt op dit ogenblik hard ge
werkt aan een compromis. Dit zou
er op neerkomen dat er naast
een ondernemingsraad waarin de
directie zitting heeft een perso-
RIDDERKERK (ANP) De po
litie van Ridderkerk heeft gistermid
dag de 28-jarige mevrouw H. J. S.
aangehouden, die ervan wordt ver
dacht haar zes maanden oude doch
tertje Wendy om het leven te heb
ben gebracht. De baby overleed gis
termorgen. De arts betwijfelde of de
doodsoorzaak een natuurlijke was.
Intussen is volgens de politie ko
men vast te staan, dat de moeder
het kindje heeft mishandeld. Over
de motieven die haar tot deze daad
hebben gebracht is in dit stadium
van het onderzoek nog weinig be
kend.
den_genoema_ waarop hM ontwerp neeisrMld komt. Twee weken gele.
den heeft premier Den Uyl op een
PvdA-bijeenkomst in Ammerstol al
laten merken dat het die kant uit
De datum van indiening is van gaat. Hij zei toen dat de onderne-
groot politiek belang. De PPR heeft mingsraden-n
gedreigd uit het kabinet-Den Uyl
te zullen stappen als het regerings
voorstel niet vóór 28 februari bij de
Tweede Kamer ligt.
overleg (met de directie) als in zelf
standigheid" (zonder de directie)
hun werk zouden kunnen gaan
doen.
Vondeling:
bekend maken
bijbaantjes
normale zaak
DEN HAAG (SP) Een wettelij
ke regeling voor het openbaar ma
ken van nevenfuncties van Kamer
leden vindt Tweede-Kamervoorzit
ter dr. ir. A. Vondeling niet nodig.
Hij meent, dat kan worden volstaan
'met de afspraak dat de volksverte
genwoordigers aan hem de neven
functies bekend maken. Hij zorgt
dan op passende wijze voor open
baar making.
Dr. Vondeling heeft dit voorstel gis
teren voorgelegd in een brief aan de
voorzitters van de fracties. Aanlei
ding was de lijst met nevenfuncties
van bijna alle Kamerleden die onder
meer in onze krant verscheen. Nu
bijna alle kamerleden aan openbaar
making van hun nevenfuncies op
deze manier hebben meegewerkt, is
een wettelijke regeling overbodig, is
de redenering van Vondeling.
Daarna met terugwerkende kracht worden
ingevoerd. Voor deze compensatie is
op de begroting een bedrag van 32
miljoen opgevoerd, maar de regering
wil er wegens de loonstop geen
gebruik van maken. Alle Kamer
fracties, minus die van SGP en
GPV, vonden dat onzin en
ondertekenden een motie waarin de
regering duidelijk wordt gemaakt
dat het volgens hen gaat om het
inhalen van een lang bestaande
achterstand.
DEN HAAG (SP) Het aan
tal woningen, dait dit jaar naar
schatting in aanbouw zal wor
den genomen, ligt waarschijnlijk
tussen de 104.000 en 114.000.
Hiermee blijft de woningbouw in
1976 ongeveer op het peil van vo
rig jaar, toen voor 112.000 huizen
de eerste steen werd gelegd. In
vergelijking met 1974 betekent
dit wel een achteruitgang in de
woningbouw.
Minister drs. J. P. A. Gruijters
van volkshuisvesting en ruimte
lijke ordening heeft dit gisteren
bekendgemaakt in het bouwpro-
Het aantal projecten, dat op
het gebied van grond- water- en
wegenbouw dit jaar in uitvoering
wordt genomen is eveneens onge
veer gelijk aan 1975. De beper
king van de aanleg van rijkswe
gen wordt goedgemaakt met de
groei in deze sector bij provincie
en gemeente. Deze lagere overhe
den profiteren van de werkgele
genheidsprogramma's die in 1975
zijn gestart.
Het effect van het Extra St-
muleringsprogramma voor de
bouwnijverheid is hierbij niet in
begrepen. In de troonrede werd
vorig jaar aangekondigd, dat er
650 miljoen gulden extra wordt
uitgetrokken voor de bestrijding
van de werkloosheid in de bouw.
Volgende maand zal minister
Gruijters bekend maken welke
verschillende soorten bouw
werken van dit stimuleringsbe
drag zullen profiteren.
Als gevolg van dólt extra stimu
leringsprogramma voor 1976 zal
de werkgelegenheid in de bouw
verbeteren in vergelijking met
vorig Jaar. Voor 1975 is het aan
tal arbeidsplaatsen in de bouw
geraamd exacte cijfers zijn
nog niet bekend op 384.100.
Wanneer de woningbouw zich dit
jaar gunstig ontwikkelt, zal er
voor 393.900 mannen en vrouwen
werk in de bouwnijverheid zijn
weggelegd. Onder minder geluk
kige omstandigheden zal dit aan
tal waarschijnlijk op 389.300 lig
gen. Hiermee blijft de werkgele
genheid in de bouw onder het ni
veau van 1974, toen 394.500 per
sonen in de bouw werkzaam wa-
Minister Gruijters, ging giste
ren ook in op het rapport van het
Economisch Instituut voor
Bouwnijverheid: "Wij hebben
kritiek op een aantal uitgangs
punten van het EIB. Maar deze
kritiek is alleen bedoeld als in
leiding op een discussie."
Een ambteljke werkgroep en
een werkgroep van ministers zul
len het rapport bestuderen om
op korte termijn conclusies hier
aan te verbinden.
De bouwbonden van de fede
ratie NVV—NKV en van het
CNV en de werkgeversorganisa
tie Algemeen Verbond Bouwbe
drijf, vonden het rapport "niet
verrassend". Men was wel teleur-
steld, dat de minister nog niet
met een beleidsvisie is gekomen.
"De regering zit duidelijk met
de handen in het haar. Zij loopt'
met een grote boog om de pro
blemen heen". Dit commentaar
heeft de bouwspeoialist van de
VVD-fractie in de Tweede Ka
mer, De Beer, gisteravond gege
ven. "De regering geeft geen
antwoord op de ontzagwekkende
problemen, welke het EIG signa
leert., Zij kondigt zelfs niet aan,
op welke wijze zij een oplossng
wil gaan zoeken. De regering
geeft niet aan, hoe zij een en an
der wil aanpakken", aldus het
liberale kamerlid.
VVD geen cent
meer naar Cuba
DEN HAAG (SP) De Nederland
se ontwikkelingshulp aan Cuba moet
van de VVD worden stopgezet, zo
lang Cubaanse militairen meevech
ten in het Angolese conflict.
Het VVD-kamerlid Waalkens wil
ook minister Pronk (ontwikkelings
samenwerking) zo ver krijgen. In
een spoeddebat zal de VVD'er mor
gen - door middel van een uitspraak
van de Tweede Kamer - de minis
ter proberen te dwingen de geld
kraan dioht te draaien.
Dit jaar krijgt Cuba 30 miljoen
gulden uit de Nederlandse 'ontwik
kelingspot'. In 1975 was dat tien
miljoen. Met dit geld worden op Cu
ba projecten gefinancierd die de
hele bevolking ten goede komen en
waarvoor de Cubanen zelf geen cen
ten hebben (zoals ziekenhuizen).
Waalkens: "Cuba heeft kennelijk
wel geld om met militairen tussen
beide te komen in de binnenlandse
strijd in Angola." Het is zijns in
ziens niet noodzakelijk en geloof
waardig om nu de financiële hulp
aan Cuba voort te zetten. "Neder
land kan geen ontwikkelingshulpgel
den beschikbaar stellen aan een land
dat - zonder defensieve noodzaak -
oorlog voert of in een ander land
openlijk militairen laat opereren", zo
is het standpunt van de VVD.
Rumoer roncl
Rita Hayworth
LONDEN Rond de vroegere
Amerikaanse filmactrice Rita Hay
worth, die maandag in Engeland ar
riveerde voor een televisie-interview,
is in Engeland een kleine rel ont
staan. Een Londense krant publi
ceerde dinsdag op de voorpagina fo
to's waarop men zag hoe het sex-
idool van de jaren '40 in kennelijk
verwarde toestand op de luchtha
ven Heathrow half en half uit het
vliegtuig moest worden gedragen.
Zij zou een half uur lang hebben
geweigerd uiit te stappen, volgens een
paar mede-passagiers omdat ze te
veel gedronken had.
Dit verhaal is overigens doormen
sen uit Rita Hayworth' gezelschap
tegengesproken. De vroegere diva, vijf
maal getrouwd ondermeer met Or
son Welles en Prins All Khan, zou
na de transatlantische vlucht al
leen 'oververmoeid' zijn geweest. De
voormalige actrice zelf weigerde in
haar Londense hotel elk contact met
de pers.
Slechts een verwrongen massa
staal en geblakerd puin resteert
van de meubelfabriek Dekker in
Zevenhuizen die gisteren door on
bekende oorzaak in brand raakte.
Brandweerkorpsen uit Zevenhui
zen en omliggende gemeenten be
streden het vuur met groot ma
terieel maar zij konden niet ver
hinderen dat de fabriek vrijwel
geheel afbrandde. Wel wisten de
korpsen uitbreiding van de brand
naar de naastliggende panden te
voorkomen. De schade ivordt op
enige miljoenen geschat. De fa
briek za zo snél mogelijk toorden
herbouwd. Er werken zeven men
sen in de fabriek, die voor de in-
en doorverkoop van meubelen
zorgU
DEN HAAG (ANP) Het be
stuur van de Partij van de Arbeid
heeft de Nederlandse regering ge
vraagd de MPLA-regering in Angola
te erkennen, omdat die - naar de
PvdA meent - de enige regering is,
die de meerderheid van het Angole
se volk vertegenwoordigt en borg
staat voor de zelfbeschikking van
het Angolese volk. Het PvdA-bestuur
heeft besloten uit het fonds inter
nationale solidariteit 10.000 gulden
te beschikking van de MPLA te
stelen. Aldus een verklaring van
het bestuur van de partij.
Het PvdA-bestuur veroordeelt alle
buitenlandse militaire inmenging.
Hieraan moet een einde komen om
te voorkomen dat Angola nog meer
dan nu een gebied wordt van poli
tieke machtsstrijd tussen de super-
mogendheden en de met hen ver
banden landen.
De voorkeur voor de nationale be
vrijdingsbeweging MPLA baseert het
bestuur op de mening, 'dat deze de
enige beweging is, die in tegenstel
ling tot de Unita en de FNLA de ga
rantie is voor een progressieve maat
schappelijk ontwikkeling en borg
staat voor de politieke onafhanke
lijkheid en de definitieve dekoloni
satie van Angola op het moment dat
een eind komt aan de buitenlandse
interventie'.
