Kamer verdeeld
over „noodkreet
van de negen
„RMS kwam
dreiging tot
onder
stand"
HalitranA+D
Opnieuw spanningen onder binnenschippers
WATERSCHAP MAG BLIJVEN
Moord op
kapster
opgelost
WOENSDAG 14 JANUARI 1976
ROTTERDAM (SP/ANP) Na cte
schippersacties van vorig jaar is er
opnieuw sprake van een spannende
situatie in de Nederlandse en Belgi
sche particuliere binnenvaart.
Dit valt op te maken uit een brief
die zes Nederlandse en Belgische
schippersorganisaties gisteren heb
ben gestuurd naar de Necterlandse
staatssecretaris Van Huiten en de
Belgische verkeersminister Cha-
bert. De spanningen zouden zijn
ontstaan, omdat het systeem van de
evenredige vrachtverdeling met bo
ten tarieven naar het oordeel van cte
In de brief wordt gesteld, dat de
overheid verplicht is wettelijke be
scherming te verlenen om een door
de schippers gekozen systeem van
marktordening op verantwoordelij
ke wijze te laten functioneren. Zo
als het nu gaat, kan het in de noord-
zuidvaart leiden tot "intimidatie en
erger", aldus de schippers.
Resultaten
lijn schrikbarend laag geweest. In
het algemeen bleven zij 10 tot 25
procent beneden het niveau van
1974. Dit sohrijft de ohristelijke bond
van ondernemers in de binnen
vaart in haar jaaroverzicht.
Een uitzondering vormde het bie-
tencampagnevervoer, waar zich van
wege het gehanteerde stelsel ge-en
wachttijden voordeden. Door een
doorlopende bezetting en een aanpas
sing in de vervoertarieven, inclusief
een olieclausule, konden de schip
pers in de campagneperiode betere
resultaten verkrijgen dan die in de
overige binnenvaart.
In tegenstelling tot de omringende
landen (België, Duitsland en Frank
rijk) werden de overliggelden in Ne
derland vorig jaar nog niet aange
past. Dat was evenmin het geval
met de vervoerstarteven in het al
gemeen. zo constateert de bond, die
een algemene herziening van de ta
riefstructuur dringend noodzakelijk
vindt. De bond betreurt het, dat er
ook geen vorderingen zijn gemaakt
met de Invoering van de verbeterde
bevrachtingsvoorwaarden. Hiervan
liggen de concepten reeds lang klaar.
Het bestuur is van mening, dat
de grootste urgentie gegeven moet
worden aan sloopmaatregelen. De
overtollige scheepsruim te moet zo
snel mogelijk verdwijnen. Het kwa
litatief slechte deel van de vloot
moet het eerst aan bod komen. De
behandeling van de door de rege
ring voorgestelde sloopregeling ging
het afgelopen jaar niet door. toen de
Tweede Kamer zich tegen afschaf
fing van de evenredige vrachtver-
ling uitsprak. Het bestuur heeft zijn
hoop gericht op de commissie bin
nenscheepvaart. die naar ver
wachting dit jaar nog advies aan de
regering uitbrengt.
SCHAATSEN
ZIJN (NOG)
NIET NODIG
De kwakkelwinterdie wij
tot nu toe heieven, heeft na
tuurlijk ook zijn weerslag in
de schaatsenindustrieEr
wordt weliswaar gewerkt,
maar de schaatsen verdwij
nen voor het merendeel in de
stellingen van het magazijn.
Zoals hier bij de firma Zand-
stra in Sneek. De voorraad
groeit schrikbarend.
Prins Bernhard
beschuldigd
van aannemen
steekpenningen
DEN HAAG (SP) "In Neder
land zijn miljoenen guldens terecht
gekomen aan commissies bij de
aankoop van Starfighters". Dit be
weert de voormalige Lockheedagr?nt
Ernest F. Hauser in een interview
met de Amerikaanse correspon
dent van het weekblad Nieuwe Re-
vu. Hauser richt in het interview
felle beschuldigingen tegen Prins
Bernhard en zijn vriend H. Teengs
Gerritsen, de Nederlandse agent
van Lockheed. Teengs Gerritsen
heeft dit soort verdachtmakingen
altijd radicaal van de hand gewe
zen en heeft ook eerder verklaard
nimmer een bedrag per geleverde
Starfighter te hebben ontvangen:
"Alleen een vast jaarsalaris en een
onkostenvergoeding".
In het weekbladinterview zegt
Hauser "dat het in de Amerikaan
se vliegtuigbusiness een algemene
veronderstelling is dat Bernhard
steekpenningen aanneemt. Bij het
weekbladinterview wordt een frag
ment uit het dagboek van Hauser
afgedrukt waarin Hauser Teengs
Gerritsen en Lockheed-vertegen
woordiger Fred Meuser, een in
Zwitserland woonachtige voormali
ge KLM-piloot, die ook 'tot de ken
nissenkring van Prins Bernhard
behoort, omschrijft als "de Hol
landse maffia". Hij schrijft letter
lijk: "Het feit dat iedereen geld wil
hebben wordt een steeds groter
probleem. Ik zie er tegenop om
voortdurend een beroep te moeten
doen op de Hollandse maffia".
De Wall Street Journal, die eer
der fragmenten uit het dagboek
publiceerde, heeft de documenten
door een bandschriftdeskundigv? ia_
ten onderzoeken op echtheid. Toen
werd vastgesteld dat het in ieder
geval niet later is opgeschreven
door Hauser.
Het dagboek behoort tot de stuk
ken die de Amerikaanse senaats
commissie onderzoekt in de Lock
heed-affaire. Dat gebeurt deze
maand. Of de stukken ooit vrij
worden gegeven is onzeker omdat
een rechter heeft bepaald dat ze
eerst moeten worden voorgelegd
aan het ministerie van buitenland
se zaken. Dit op aandringen van
Kissinger, die vreest dat door pu
blicatie buitenlandse betrekkingen
worden geschaad.
Oplossing voor
bestuurscrisis
in Amsterdam
blijft nog uit
AMSTERDAM (SP) De bespre
kingen, die fractievoorzitters in de
Amsterdamse gemeenteraad gis
termiddag over de bestuurscrisis in
de hoofdstad hebben gevoerd, hebben
nog geen resultaten opgeleverd. Het
gesprek werd gevoerd op initiatief
van de CPN.
De PvdA houdt vast aan het pro
gressief akkoord met een college van
PvdA. CPN en PPR of D'66-wet-
houders. Mochten de PPR en D'66
weigeren een kandidaat voor dit col
lege te leveren, dan zou er een col
lege moeten worden gevormd met
alteen PvdA en CPN. Deze suggestie
deed het hoofdbestuur van de PvdA
in een brief aan het gewest Amster
dam van deze partij.
CPN-fractievoorzitter Walraven
zag in beide mogelijkheden geen op
lossing. Hij pleitte voor een bredere
basis van het college met VVD en
CDA. Ook de WD en de PPR za
gen, ieder om eigen redenen, geen
Jieil in de voorstellen van de PvdA.
DEN HAAG (SP) De „noodkreet" van negen Neder-
landse topondernemers vindt grotendeels weerklank bij
KVP, VVD en CHU. De linkse partijen PvdA en PPR la
ken deze ..bewuste poging om het kabinet-Den Uyl om zeep
te helpen".
Het gaat zo niet langerheeft de top van het Nederlandse be
drijfsleven gisteren per brief aan regering en parlement laten
weten. ..Het roer moet om". Een aanzienlijke terugdringing van
belastingen en sociale premies, een radicale verbetering van
het ondernemingsklimaat en een bundeling van economische
en maatschappelijke krachten is volgens de ondernemers
broodnodig om welvaart en welzijn voor ons land te behouden
Oppositieleider Wiegel van de wb
heeft de regering gisteren gevraagd
wat haar oordeel is over de brief
van de 'negen'. Wiegel, die zyn vra
gen heeft gericht aan het adres van
premier Den Uyl, en de ministers
Lubbers (Economische Zaken),
Boersma (Sociale Zaken) en Duisen-
berg (Financiën), wil weten of het
kabinet aan deze noodkreet van het
bedrijfsleven consequenties zal ver
binden.
De regering kan de brief van de
negen topondernemers niet links la
ten liggen, vindt CHU-fractieleider
Kruisinga. 'De nood moet wel erg
hoog gestegen zijn voordat deze on
gebruikelijke stap wordt genomen'.
De grote betekenis van de brief wordt
volgens de CHU-leider onderstreept
omdat zowel door de Tweede Kamer
als door de middenstanders en boe
ren om deze steunmaatregelen is ge
vraagd- 'Het beleid van dit kabinet
zal wil de werkloosheid en de
geldontwaarding écht worden bestre
den zeer duidelijk moeten worden
omgebogen', meent Kruisinga.
De KVP vindt dat zo veel mogelijk
rekening moet worden gehouden met
de wensen van de 'negen'. 'Wij sig
naleren opvattingen die in velerlei
kring leven', zei het KVP-kamerlid
Peijenburg gistermiddag. 'De mate
waarin wij er rekening mee houd?»
is voor ons een kwestie van afweging.
Veel is afhankelijk van de rege
ring'. De brief van de negen top
ondernemers is volgens de KVP'er
voortgekomen uit 'een diepgewortelde
zorg over de gang van zaken in ons
land'.
Voor PvdA-fractievoorzitter Van
Thijn zou de brief van de 'negen'
geloofwaardiger zijn geweest, als
deze 'economische machthebbers'
niet alleen iets hadden gevraagd,
maar ook garanties hadden gegeven
dat meer winst ook meer werk bete
kent. 'Het is uitgerekend in de grote
bedrijven dat meer winst dikwijls
leidt tot minder werkgelegenheid,
omdat de winst gebruikt wordt om
grootscheepse reorganisatieplannen
door te voeren. In het verleden zijn
daarbii vele duizenden arbeidsplaat
sen verloren gegaan', aldus de PvdA-
leider-
De ondernemers zouden zich vol
gens Van Thijn meer open moeten
stellen voor 'maatschappijvernieu
wing'. 'Daarmee zouden ze een bij
drage kunnen leveren aan een beter
eigentijds ondernemingsklimaat,
waarin niet alleen ondernemers,
maar ook werknemers meetellen'.
PPR-fractieleider Bas de Gaay
Fortman valt fel uit naar de negen
topondernemers, die volgens hem
niets anders doen dan 'alle beschik
bare krachten mobiliseren om het
kabinet-Den Uyl om zeep te helpen'.
In zijn antwoordbrief aan de onder
nemers schrijft hij: "Uw stelling-
name komt mij zeer ongeloofwaardig
voor. Fel polariseert u tegen het
regeringsbeleid onder het mom van
een streven naar hamonie en over
leg. U doet een poging het politieke
klimaat in Nederland grondig te be
derven onder het mom van verlan
gen naar een beter ondernemings
klimaat".
Voorzitter mr. C. van Veen van de
grootste werkgeversorganisatie VNO
meent, dat het dieptepunt van de
recessie lijkt te zijn gepasseerd. De
tijd is aangebroken, zo zei hij gis
teren, om het bedrijfsleven daad-
z\jn pogin-
werkelijk bij te i
pn er weer bovenop te komen. De
loonkosten zullen daartoe stevig moe
ten inkrimpen.
Volgens het Verbond van Neder
landse Ondernemingen is dat cok
het terechte kernpunt van de brief,
die de negen topmensen van greté
nationale bedrijven aan regering en
parlement hebben verzonden. 1976
Kan aldus het jaar van de kansen
of gemiste kansen worden, voorzag
de heer Van Veen.
Eén van die kansen noemde de
VNO-voorzitter het overleg met de
regering en werknemers over met
name de werkgevers-voorstellen, die
zullen moeten leiden tot een duur
zaam loonbeleid van enkele jaren.
"We moeten gebruik maken van de
opgaande conjunctuur bij dat over
leg", vond Van Veen. De 1-procents
norm, die de overheid
punt van haar loonbeleid heeft
klaard, moet voor discussie vatbaar
zijn en zo mogelijk lager worden ge
steld, zei hij. "Bij een 1-procents
norm kan van enig herstel geen spra
ke zijn".
Aanleiding tot zijn vermoeden, dat
Nederland het ergste achter de rug
heeft noemde de VNO-voorzitter de
ln de afgelopen maanden toegeno
men export, de iets meevallende
stijging van de werkloosheidscijfers
en de groei van de industriële pro-
duktie. Ook het Centraal Planbureau
verbond aan dat laatste, vorige week,
de voorzichtige conclusie, dat het
dieptepunt vcorbq leek te zijn. Er
zijn evenwel veel aanwijzigingen, die
erop duiden, dat het komend jaar
bepaald niet denderend zal zijn.
meende Van Veen. Hij beriep zich
daarbij op de sterk achtergeblev
investeringen
in 1975.
BRIEF UIT AMBON:
DEN HAAG (ANP/SP) De twee ondertekenaars van de
RMS-proclamatie op 25 april 1950, „president" Johannes Her-
manus Manuhutu en „vice-president" Albert Wairisal, hebben
vanuit Ambon verklaard dat zij destijds op Batugadjah op Am-
bon onder bedreiging met de dood uit lijfsbehoud de „Repu
bliek der Zuid-Molukken" hebben moeten uitroepen.
In hun verklaring aan voorzitter
Vondeling van de Tweede Kamer
via de Nederlandse ambassadeur in
Djakarta i zeggen Manuhutu en
Wairisal dat de RMS noch democra
tisch noch legaal was omdat de met
militaire terreur afgedwongen pro
clamatie in flagrante strijd was
met de wil van de bevolking. Dete
was vertegenwoordigd door de Zuid-
molukkenraad, die niet gehoord en
zelfs volkomen genegeerd werd, al
dus de voormalige RMS-leiders in
het bedrijfsleven hun verklaring over wat zij noemen
"de ware toedracht over de RMS-
Proclamatie".
De RMS-president in ballingschap
ir. Manuasma bestempelt de verkla
ring van Manuhutu en Wairisal als
leugenachtig. "Het is een onderdeel
van het bekende Indonesische spelle
tje waarmee we al sinds 1951 worden
geconfronteerd" aldus Manusama.Hij
is er niet in geïnteresseerd, maar
aan de andere kant zegt hij het toch
wel prettig te vinden, omdat deze
acttie v. Indonesische zijde vcor hem
een teken is hoe ongerust men aan
die kant is.
Staatssecretaris Hendriks van
m ill I
volksgezondheid heeft gistermiddag
in Utreoht de "projectgroep nazorg
slachtoffers gijzelingen" geïnstal
leerd. De projectgroep krijgt tot
taak adviezen te geven over de hulp
verlening aan ex-gijzelaars en hun
familieleden.
Verder zal de groep wetenschap
pelijk onderzoek doen of laten doen
naar de gevolgen van gijzelingen
op lichamelijk, psychisch en sociaal
gebied op langere termijn.
Bijna een maand na de gijzelin
gen in Wijstor en Amsterdam krij
gen de Zuidmolukse leiders nog
steeds schriftelijke en telefonische
bedreigingen.
Ir. Manusama zegt de afgelopen
tijd zo n 500 brieven te hebben ont
vangen, waarvan ongeveer 100 stuks
dreigementen en scheldpartijen be
vatten. De andere 400 brieven ge
tuigden van instemming met het
streven van de Zuid-Molukkers.
"Op vterzoek van de Nederlandse
regering wordt het huis van mij door
de Rotterdamse politie bewaakt. Per
soonlijk wordt ik uiteraard bewaakt
door mjjn eigen ordedienst", aldus
de Zuidmolukse leider Manusama
Ook ds. Metiary krijgt nog steeds
brieven van voor- en tegenstanders.
Hij heeft echter geen extra bewa
king en zegt dit ook niet nodig te
vinden Diezelfde mening is de heer
Apcnno voorzitter van de Zuidmoluk
se jongeren, toegedaan.
Meer „pleister
plaatsen"" bepleit
DEN HAAG (SP) De tweede-
kamerleden Albers en Knot ('beiden
PvdA» hebben schriftelijk bij minis
ter Westerterp van Verkeer geïnfor
meerd naar de mogelijkheden om
meer pleisterplaatsen te vestigen
langs de autosnelwegen in Neder
land.
Zij stellen deze vragen naai- aan-
leding van een artikel in het blad
'Chauffeurswereld', waarin stond dat
het omrijden van Nederlandse
vrachtwagens wegens het ontbreken
va<n pleisterplaatsen langs de snelwe
gen jaarlijks naar schatting een be
drag van 140 miljoen gulden ko6t.
Oostenrijker hekent
HOEK VAN HOLLAND CSP>
De 28-jarige Oostenrijkse kaasenbou
wer Thomas S. heeft gistermiddag
bekend zaterdagavond de twintigja
rige kapster Anja Boers te hebbcta
gewurgd.
Kort na zijn daad rees bij de da
der het plan om samen met zijn
achttienjarige broer Karl en diens
26-jarige vriend Götz W. Z., die hij
later had ingelicht, het lijk te be-
graven onder liet houten huisje op de
camping in 's Gravenzande waar de
laatste twee illegaal verbleven. Ook
heeft dit drietal nog gedacht om het
Ln een slaapzak verborgen lichaam
in België te laten verdwijnen. In het
half uur dat deze plannen werden
uitgebroed de bedoeling was ge
weest om dit pas 's maandags uit te
voeren dronken de drie Oostenrij
kers drie flessen wijn en een fles
champagne leeg. Dit gebeurde op
slechts enkele meters van het li
chaam van het vermoorde meisje.
Vrijwel de gehele zondag daarna
hebben de beide broers S. en hun
vriend doorgebracht in talrijke West-
la ndse cafe's. Pas 's avonds werd
het stoffelijk overschot gevonden
nadat Thomas in een Hoeks café
had verklaard dat zijn vriendin An
ja dood was.
Uit zijn bekentenis blijk dat htf
zaterdagavond zonder dat Anja dat
wist tweehonderd gulden heeft be
taald aan een autohandelaar, die
hen belden onlangs een Mercedes
had verkocht. Daarover ls later ru-
zie ontstaan. Afzonderlijk zijn beiden
toen uitgegaan en 's avonds rond
elf uur ontmoetten zij elkaar in de
woning aan de Hoekse Prins Hen
drikstraat, waar zij sinds enkele
maanden samenwoonden.
Opnieuw ontstond er ruzie, dit
keer niet alleen over geld, maar ook
over de jaloezie van Thomas
en het dreigement van Anja om de
verhouding te verbreken.
Witheet
Tijdens de woordenwisseling werd
Thomas witheet en in blinde woede
greep hij haar met beide handen bij
de keel. Nadat hij ontdekt had dat
zijn vriendin stil bleef liggen, is hij
wat gaan rondlopen en tenslotte reed
hij met de Mercedes naar de 's Gra-
vezandse camping waar zijn
broer en vriend verbleven. Met een
betraand gezicht zou hij hen ge
zegd hebben: "Hier, neem 250 gul-
den, er is iets verschrikkelijks ge
beurd. Jullie hoeven dan geeil
moeilijkheden te krijgen".
Zijn beide landgenoten geloofden
het verhaal niet en reden me<t hem
terug naar Hoek van Holland. Sa
men met Götz werd het lijk eerst in
een deken gewikkeld en later in een
slaapzak gestopt. Het geheel werd
tenslotte onder de bedden gescho
ven die daarna werden opgemaakt,
Z ging zelfs zover dat haj een va»
Anja's flesjes parfum over haar
heen leegsprenkelde. De nacht werd
op de camping doorgebracht. Na de
kroegentocht op zondag (Götz
werd halverwege in een café achter
gelaten) eindigde de rit voor Thomas
en Karl toen zij met de Mer
cedes op de Hoekse Dirk van den
Burgweg tegen een lichtmast kraU
den. De auto werd volledig vernield,
maar beiden bleven ongedeerd Na
de komst van de politie meldde Tho
mas zich bij een agent met de me
dedeling: "Dat is mijn auto. die was
gestolen", maar nadat de politieman
hem had gevraagd even te wachten
verdween hij weer. Nog geen uur la
ter liet hij de barkeeper van zijn
stamcafé weten dat Anja dood was.
Diefstal
Volgens de dader was de verhou
ding tussen de kapster en de kassen-
bouwer verslechterd sinds de kom**
van diens broer en vriend eind
november. Omdat deze hun intrek
namen in zijn campinghuisje en
omdat Thomas het nieuwe duo on
derhield (hij betaalde alles, huur,
eten en drank) bleef er steeds min
der geld over voor cadeautjes vooC
Anja.
Zowel de kassenbouwer als de 26-
jarige vriend hebben in hun eigen
land al eerder contact gehad met
oe justitie. De eerste voor wat hij
noemt bedrog, de tweede voor roof,
Götz zal zich nu moeten verant
woorden voor de Nederlandse rech
ter wegens een poging tot. het laten
verdwijnen van een lijk. Verder,
wordt hij vervolgd omdat hij afge
lopen zaterdag in Anja's slaapka
mer terloops enkele sieraden heeft
gestolen Thomas' broer Karl nam
op zijn beurt een gouden ring er*
een kettinkje met een bedeltje mee.
in dit land
hebben we het écht allemaal nodig-
natuurlijke vitaminen
haal nude voordelige gezinsverpakking
an blijf fit, de hele winter door!
Een produkt van Mijnhardt, dus uitsluitend verkrijgbaar bij apotheker en drogist.
Restauratie
Het Kurhaus in Scheiienin-
gen wordt voor vele miljoe
nen, die door de gemeente
Den Haag en het ministerie
van CRM ter beschikking zijn
gesteld, verbouwd. Op de foto
de Kurzaal, waar sfeer en in
richting uit het verleden
plaats gaan maken voor een
nieuwere aanpak. Het ach
terste gedeelte van de zaal
zal na verbouwing de hoofd
ingang van het Kurhaus wor
den.
DEN HAAG (SP) Het water
schap heeft recht van bestaan als
vorm van bestuur, die zich in be
ginsel slechts op één taak richt. Die
taak. het keren van zee- en rivier
water, is voor onze samenleving
van het allergrootste belang. Dit
geven GS en de Studiecommissie
Waterschappen als hun voorlopige
mening over het zogenaamde diep-
delversrapport van de Studiecom
missie Waterschappen. Dit rapport
zal pas in de Provinciale Staten
worden besproken, als daarbg ook
Van belang is, dat de zogenaam
de functionele bestuursvorm van de
Waterschappen, geen
democratische controle nodig heeft.
Waterschappen hebben in een zeer
lange praktijk bewezen goed te
werken en er is daarom geen re
den ze door ïes anders te vervan
gen GS en de meerderheid van de
commissie zijn het
den zo door iete anders te
breiding van de medezeggenschap
van de bewoners in ck? water
schapsbesturen. maar dan wel vol
gens de geldende opvatting, dat
zeggenschap gekoppeld dient te zijft
aar. belang bij de gang van zaken
en bijdrage in de kosten. Voor de
opvatting, dat waterschappen alge
meen kiesrecht zouden moeten toe
passen. precies zo als dat in ge
meente en provincie gebeurt, be
stond in de commissie geen meer
derheid.
