Groot onderzoek
erfelijkheid
hartziekten
i)p
b>j
Jong paar woont in tent
3reed Comité Welzijnswerk laakt werkwijze van Tesselaar
j!VOLGEND JAAR IN LEIDEN
Migrantencentra in
„precaire situatie"
door exploitatietekort
Raadsfracties horen
de drie kandidaten
CASSETTES
Uit gekraakt huisje gezet
Reparaties
Heer en-
logement
RI
{DERDAG 8 JANUARI 1976
LEIDEN
rief aan gemeenteraad om geld te linden voor nieuwe en bestaande projecten
36,
isprgiDEN Het Breed Comité Welzij ns-
Leiden heeft in een brief aan het
Va%eentebestuur en de gemeenteraad zijn
laten blijken over de werkwijze
i wethouder Tesselaar van sociaal cul-
feel werk. Het BCWL doet een dringend
oep op de raad om Tesselaar op te
!£grgen middelen te zoeken voor de ver-
van nieuwe projecten en
^betering van bestaande projecten op
gebied van het club- en buurthuis-
'k. Deze middelen moeten volgens het
öiWL komen ófwel van de landelijke
^heid door middel van hernieuwd over-
met bet ministerie, ófwel uit de plaat-
(jke begroting. De briefschrijvers wijzen
p dat er nog steeds subsidiegelden over
foei? ten van llet jeu£rd~ en Jongeren-
t^rk uit voorgaande jaren.
De activiteiten van de Leidse club
buurthuizen werden, volgens het Comité,
al sterk beknot door bezuinigingen van
het ministerie van CRM. Nu dreigt vol
gens BCWL het werk nog verder aange
tast te worden door maatregelen van de
plaatselijke overheid.
Wethouder Tesselaar heeft namelijk
plannen om twee nieuwe welzij nspro jee-
ten, in Westerkwartier en Slaaghwijk, te
bekostigen uit het geld dat aan alle
club- en buurthuizen beschikbaar is ge
steld door CRM als tegemoetkoming in de
kostenstijgingen. Bovendien wil de wet
houder beide projecten bemannen door
personeel te onttrekken aan twee be
staande clubhuizen (te weten Vijfhoven-
huis en het Leidse Volkshuis). Hierdoor
komt de verantwoordelijkheid voor het
van start gaan van deze zeer noodzake
lijke voorzieningen helemaal te liggen bij
de Leidse club- en buurthuizen, volgens
de briefschrijvers.
„De plannen van de wethouders zijn
echter in een erg vals daglicht gekomen.
Uit een brief van het ministerie blijkt dat
de beschikbaar gestelde gelden niet be
steed mogen worden aan nieuw werk.
Bovendien heeft de gemeente geen toe
stemming gegeven om met mankracht te
gaan schuiven van bestaand naar nieuw
werk. Wel is het zo, dat de club- en
buurthuizen in onderling overleg moeten
gaan bekijken hoe de tegemoetkoming in
de kostenstijging het beste kan worden
verdeeld. Voor dat overleg en voor het
uitbrengen van een advies over deze zaak
krygt men de tijd tot midden maart. Als
er bovendien nog sprake is van verder
gaande maatregelen, tot midden april.
Een heel wat ruimere termijn, dan die
welke door de wethouder was vastgesteld:
vóór 10 januari moest de zaak rond zijn.
Op 11 december van het vorig jaar wer
den de belanghebbenden echter pas in de
hele zaak betrokken. Door gezamenlijk
optreden wisten de Leidse club- en
buurthuizen in eerste instantie de termijn
tot 19 Januari te verlengen. Nog steeds
een erg krappe tijd om over zo'n belang
rijke en ingewikkelde zaak een welover
wogen en aanvaardbaar advies op te
stellen".
De club- en buurthuizen hebben een
fel protest laten horen tegen de gang van
zaken. Ze wijzen in brief op de verant
woordelijkheid die stads- en landsbestuur
hebben om de welzijnsinstellingen hun
werk te laten doen. Daarvoor zijn onder
meer goede huisvesting en voldoende per
soneel noodzakelijk. Ze maken de raad
en het college erop attent dat de voorge
stelde plannen van de wethouder niet
stroken met de aanwijzingen van het mi
nisterie. Verder wijzen ze het hele door
Tesselaar gevoerde bezuinigingsbeleid
principieel af.
Het BCWL wijst erop dat er in Leiden
heel wat situaties zijn waar de achter
stand al jarenlang geldt, zoals in
Leiden-noord, de Kooi en het Haagweg-
kwartier. „Daar is nu de Merenwijk bijge
komen. waar voor 10.000 inwoners nog
geen enkele welzij nsvoorziening is".
Met betrekking tot de subsidiegelden,
die nog over zouden zijn, merkte een
ambtenaar van het stadhuis op dat de
club- en buurthuizen een voorschot krij
gen op hun subsidies. Die voorschotten
zijn meestal lager en gebaseerd op de be
dragen van het voorgaande Jaar. De afre
keningen van de jaren 1972—1974 zijn pas
nu op het stadhuis binnengekomen. Het
verwerken van de afwikkelingen en de
correcties neemt nogal wat tijd in beslag,
omdat de subsidies rechtstreeks naar de
instellingen gaan. Die moeten dan hun
financiële verantwoording via de LJA aan
het stadhuis sturen, hetgeen een bewerke
lijke zaak is.
Dat de subsidiegelden in de tonnen zou
den lopen, wordt ontkend. Maar het is
wel een aanzienlijk bedrag, volgens het
stadhuis.
51
JIDEN Volgend Jaar zal in Lei-
n worden begonnen met een bevol-
op erfelykheidsfac-
wen by hartziekten. Dit project
n&igt op het onderzoek waarmee deze
een begin wordt gemaakt en
larbij 40-jarigen worden onder-
cht op zg. risicofactoren die de
ins op een hartinfarct kunnen ver-
prof. dr. A. C. Amtzenius,
FrJogleraar in de cardiologie aan de
j fidse universiteit, gaat het eroqj dat
Vipaald wordt in hoeverre bet harc-
,farct erfelyk is. Het is wel bekend
Lt erfelijkheid een rol speelt, maar
komen tegenwoordig zoveel hart
infarcten voor dat het niet duidelijk
of de kans op een hartinfarct ver-
root wordt wanneer er ook in de fa-
dlie coronaire hartziekten voerko
aldus de hoogleraar,
reijj het onderzoek op erfelykheidsfac-
iren zullen er, in tegenstelling tot
'x it binnenkort te beginnen onder -
iek mensen van verschillende leef-
Jden worden opgeroepen. Deze zul-
djjp met behulp van dezelfde tech-
doieken als in het eerste onderzoek
borden „gescreend". De resultaten
ïllen vervolgens in de computer
airorden verwerkt en te zijner tijd
®orden gepubliceerd.
Set onderzoek op risicofactoren van
art- en vaatziekten, dat door het
tot Bestrijding der
in Leiden zal worden
omvat zoals bekend een
alf uur durende „behandeling".
>aarby wordt er een electrocardio-
ram gemaakt, de bloeddruk wordt
gemeten, het vetgehalte in het bloed
j.jordt nagegaan, er worden vragen
gesteld over het roken van sigaret
ten, lichaamsbeweging en het ge
wicht wordt vastgesteld. Verder
wordt er een röntgenfoto van de
borstkas gemaakt en wordt de urine
onderzocht.
Nieuw is dit onderzoek overigens niet.
In Tilburg, Rotterdam en Doetin-
chem wordt een dergelyk onderzoek
al sinds 1972 uitgevoerd. Het onder
zoek in Leiden moet dan ook slechts
worden gezien als een uitbreiding
van het landelyk proefonderzoek op
risicofactoren van hart- en vaatziek
ten. In het bedrijfsleven worden
werknemers op sommige plaatsen, zo
als bij de PTT, al enkele Jaren op
deze factoren onderzocht.
Het proefproject, dat geheel en al
gericht is op het voorkomen van
hartinfarcten (minder of stoppen
met roken, meer lichaamsbeweging,
gezonder eten), wordt landelijk ge
coördineerd door een zg. beleidscom
missie van het Consultatiebureau
Projekt Hartziekten. In deze com
missie zijn o.a. vertegenwoordigd de
Koninklijke Nederlandse Centrale
Vereniging tot bestrijding der tbc, de
Nederlandse Hartstichting, TNO, het
nationaal kruiswerk, de medische fa
culteit van de Erasmusuniversiteit in
Rotterdam en de medische faculteit
van de Leidse universiteit in de per
soon van prof. Amtzenius.
Behalve met het proefproject dat
deze maand in Leiden, Amsterdam en
Maastricht van start gaat, houdt de
commissie zich ook bezig met de nog
op te zetten „deelprojecten", waar
van het volgend Jaar te beginnen on
derzoek op erfelijkheidsfactoren in
LEIDEN Het deze maand
te starten bevolkingsonderzoek
op risicofactoren vow hart- en
vaatziekten is uitsluitend be
doeld voor 40-jarige ingezetenen
van Leiden, die niet al een
soortgelijk onderzoek hebben
gehad bij het bedrijf waar ze
werken. Zij die voor een hartin
farct al worden behandeld, ko
men niet voor het onderzoek in
aanmerking.
Iedere inwoner van Leiden die
in de loop van döit jaar de 40-
jarige leeftijd bereikt, krijgt een
oproep om aan het bevolkings
onderzoek mee te doen, wat ove
rigens niet verplicht is. Bij de
oproep is een aantal vragen ge
voegd die moeten worden beant
woord en opgestuurd. Daarna,
krijgt men een persoonlijke op
roep met vermelding van datum
en tijdstip. Drie weken na het
onderzoek worden de resultaten
aam de betrokkene meegedeeld.
De beleidscommissie heeft van
staatssecretaris Hendriks van Volks
gezondheid inmiddels het fiat gekre
gen om tot 1 januari 1976 met de
onderzoeken door te gaan, wat in
houdt dat het ryk tot die datum de
kosten voor zijn rekening zal nemen.
De reden waarom Leiden voor het
algemene proefprojeot en het „deel
project" is uitgezocht, moet worden
gezocht in de aanwezigheid van het
Academisch Ziekenhuis, dat uiter
aard over de nodige kennis beschikt
om de projecten te ondersteunen.
LEIDEN Het Sint Jacobshofje. Doezastraat 25, zalals de
gemeenteraad ermee akkoord gaat. aangewezen worden als
rehabilitatiegebied. Dat betekent dat de ivoningen in het hof-
je vernieuwd kunnen ivorden. Het Jacobshofje dateert uit
1681 en staat op de monumentenlijst als fraai gebouwen
complex van belang wegens oudheidkundige en kunsthis
torische ivaarde". In het hofje achter de Doezastraat bevin
den zich op het moment veertien woningen, een gemeen
schappelijke ruimte en een poortgebouw met een regenten
kamer. Als de plannen van de huidige regenten van het hofje
doorgang kunnen vinden, zal er in het hofje één woning ge
wonnen kunnen worden bij de vernieuwing.
Foto: via een smalle gang komt men van de drukke Doeza
straat in de oase van rust van het Sint Jacobshofje.
'Gemeente moet overnemen'
LEIDEN Onderbezetting van
verschillende panden in de Leidse
binnenstad en het niet betalen van
de huur door een aantal buitenland
se werknemers hebben de Stichting
Migrantencentra in grote moeilijk
heden gebracht. Dit blijkt uit een
brief van de stichting aan de ge
meenteraad.
Ze presenteert de raad een negatief
saldo van f 48.813,93 en verzoekt hem
dit bedrag voor rekening van de ge
meente te doen nemen. De "bijzonder
precaire situatie" is volgens de stich
ting het rechtstreekse gevolg van het
feit dat ze op dringend verzoek van B
en W de exploitatie van verschillen
de panden in de binnenstad op zich
hebben genomen. Gebleken is, aldus
de Stichting Migrantencentra, dat
de buitenlandse werknemers die er
woonden dermate moeilijk aanpas
baar waren aan normale verhoudin
gen, dat niet alleen het beheer van de
panden veel zorgen vergde, maar
ook dat de wijze van bewoning een
maakte. Pogingen om de Stichting
Bijstand of de politie in te schake
len mislukten of hielpen niet. Re
sultaat: een sterke onderbezetting
van de panden, gestimuleerd door
bewoners, die de informele leiding
uitoefenen. "Bovendien betaalden
deze elementen geen huur", aldus de
Stichting.
Zij wijst er verder op dat grote be
dragen moesten worden besteed aan
reparaties ("de panden verkeren in
abominabele staat"), inventarissen
en linnengoed. De verwachting dat
slechts korte tijd hulp aan de ge
meente zou moeten worden geboden
kwam niet uit: toezeggingen voor an
dere mogelijkheden (het voormalig
V en D-pand aan de Herengracht)
werden niet nagekomen.
Het negatief vermogen van d6
stichting is verder o.a. ontstaan
doordat de panden Morssingel la en
2 niet langer bewoond mochten wor
den. Voor 'n klein deel zijn de tekor
ten ook ontstaan in Hillegom doör
een niet gerealiseerde verbouw. Van
deze gemeente heeft de stichting in
middels bericht ontvangen dat het
verschuldigde bedrag zal worden
overgemaakt.
Een ander deel van de ont-
werpko6ten op de tussentijdse balans
van de stichting betreft het nieuw
bouwproject in de Groenesteeg. De
huidige panden daar zijn nog altijd
bij Migrantencentra in beheerr
voortzetting daarvan kan alleen als
de gemeente Leiden de tekorten
overneemt; dat geldt ook voor pan
den in Boskoop en Alphen.
LEIDEN De drie kandidaten
voor de functie van gemeente-secre
taris in Leiden zijn gisteravond voor
gesteld aan enkele fracties van de
politieke partijen in de Leidse Raad.
Zoals wij gisteren reeds meldden
zijn dat de heren mr. H. Lodder,
M.A. Log ten berg en mr. K. Kooiker.
Naar verluidt zou de inspraakcom
missie, bestaande uit vertegenwoor
digers van het ambtenarenkorps in
het Leidse stadhuis een duidelijke
voorkeur hebben uitgesproken vooc.
de kandidatuur van Logtenberg. In
de selectiecommissie, waarin onder
meer vier wethouders zitting hadden,
waren de stemmen verdeeld maar
zou toch ook een lichte voorkeur be
staan voor Logtenberg.
Zoals bekend zal de raad op maan
dag 19 januari de nieuwe gemeente
secretaris kiezen.
Cursus wijk-
^verbetering
*in Noord
LEIDEN De cursus "Ouders op
kjlerhaling", die nu alweer enkele ja-
eren draait in Leiden-Noord, heeft
kort voor de kerstvakantie een nieuw
soort cursus samengesteld. Deze cur
sus is voornamelijk gericht op de be
van een aantal straten tus-
de Sophiastraat en de Bern-
uhardkade en heeft tot doel hen vroeg-
te betrekken bij de nieuw-
^ouwplannen in dat gebied.
Binnen afzienbare tijd wordt dit
van 194 woningen in-
veranderd. Er bestaan plan
om de huizen in dit, wat wel
,ngenoemd wordt "platte-daken-ge-
d£)ied" te slopen en er ongeveer 125
e£ieuwe woningen voor in de plaats te
j (Zetten.
}jf. Aan de hand van de nieuwe cursus
j(Wordt de bewoners nu inzicht gege-
jven in het ontstaan van nieuwbouw-
er worden met de bewoners
enkele schets voorbeelden doorgeno
men van een mogelijke inrichting
van hun eigen buurt, er worden con
crete voorbeelden getoond van zo
wel de stedebouwkundige opzet als
de diverse typen woningen en ten
slotte wordt de bewoners inzicht ge
geven in wat de gevolgen van dit
project kunnen zijn.
De eerste aflevering van deze 5
donderdagavonden tellende cursus is
iinmiddels achter de rug, maar be
woners die alsnog te weten willen
komen wat er precies met hun wijk
gaat gebeuren en wat ze daar zelf
aan kunnen bijdragen, kunnen van
avond nog aan de cursus gaan deel
nemen: 20.00 uur in de Heilig Hart-
school. Lusthoflaan 2.
HAARLEMMERSTRAAT 181
Ruime keuze in de beste
merken. Wij brengen U als
speciale aanbieding,
6-delig, 40 stuks,
Messen Bol, heft Edelstaal (dus
Zilverwit) voor
335,—
Gratis er bij:
6 taartvorkjes 1 gebakschep
6 theelepels 1 suikerschep
2 vleesvorkjes 1 sla-couvert
ADVERTENTIE
PEPERZAK beheerst 't vakt
Ontmoet onze kollekties
waardeer onze prijzen
REPAREREN - MODERNISEREN
GENÈVE/DEN HAAG De In
ternationale Commissie van Juristen
in Genève heeft drie nieuwe leden
benoemd, onder wie de Nederlander
professor mr. P. J. G. Kapteyn, die
sedert 1 januari 1975 als hoogleraar
verbonden is aan het Europa Insti
tuut van de Leidse universiteit.
De twee andere leden zijn Roberto
Concepcion van de Filippijnen en
Rudolf Machahek uit Oostenrijk.
De samenstelling van de Internatio
nale Commissie van Juristen is be
perkt tot veertig prominente juristen.
Zij heeft een adviserende VN-sta-
tus en houdt zich bezig met de ver
dediging van het recht in de wereld.
LEIDEN Aat de Jager en
Christine Witteman hebben een
tentje opgeslagen op een plein
aan de achterzijde van het be
lastingkantoor nabij het Stations
plein. Daar hebben ze de nacht
doorgebracht. Dat kan niet an
ders: ze hebben geen dak meer
boven hun hoofd.
Aat en Christine, die beiden ne
gentien Jaar oud zijn, hadden de vo
rige maand een huisje in de Paul
Krugerstraat gekraakt. Deze wo
ning is echter aan iemand anders
toegewezen, dus kregen ze kort na
de feestdagen van Bureau Huisves
ting de mededeling dat ze het pand
goedschiks zo niet kwaadschiks
moesten verlaten. Voor gistermid
dag twee uur. En zo geschiedde.
Sinds half augustus hebben Aat
en Christine Leiden doorgezworven,
op zoek naar huisvesting. Dan
weer sliepen ze bij familie, dan weer
in een of ander pakhuis. Christine
had enige maanden geleden nog een
etage op de Oude Vest. Die heeft ze
uit zichzelf verlaten, omdat ze als
gezinsverzorgster in Engeland ging
werken. Christine zegt dat ze met
haar huiseigenaar destijds overeen
kwam dat ze haar etage tijdelijk
aan een ander mocht verhuren. Ze
vond een meisje dat haar woon
ruimte wel wilde overnemen. Maar,
toen ze na krap drie maanden uit
Engeland terugkeerde, mocht ze
niet naar binnen. Tegen de afspraak
volgens Christine "Dat andere
meisje had best nog een tijd bij mij
mogen blijven wonen", zegt ze. En
ze vertelt dat haar spullen nog op de
etage aan de Oude Vest aohterge-
bleven zijn-
De huiseigenaar, J. v. d. Tang
heeft een andere lezing: "Ze was
met dat. meisje overeengekomen
dat ze twee jaar weg zou blijven.
Aat, Christine (links haar moeder): desnoods bij de burgemeester voor de deur.
Toen stond ze na drie maanden op
eens 's nachts voor de deur met haar
vriendje. Ze gingen moeilijkheden
maken; er is nog politie aan te pas
gekomen. De Juffrouw die nu op de
etage woont, is een keurig net meis
je; ze had bovendien voorzieningen
als een gasleiding laten aanleggen.
Ik heb Christine nog zo gewaar
schuwd: weet wat je doet. In ieder
geval heb ik haar niet van de etage
afgezet; ze is zelf weggegaan".
Op het pleintje tussen de Trans-
vaalbuurt en het belastingkantoor
staat nu een blauw tentje. Aat en
Christine wonen er. Het is er koud.
Buiten hebben ze een spandoek op
gehangen: "Wij willen een huis".
Een buurtbewoonster zegt: "Ik
woon op een bovenwoning in de Jou-
bertstraat. De benedenwoning komt
vrij en ik heb al aan de gemeente
gevraagd of ik die mag hebben.
Maar als ik dit zo zie, dan mogen
zij van mij die woning krijgen".
Aat verwacht dat ze ongeveer een
week in de tent zullen moeten door
brengen. Dan denkt hij een huisje
met een maximale huur van hon
derdvijftig gulden gevonden te heb
ben. Gezien de ervaringen willen
ze liever geen etage of kamer meer.
De familie is te klein behuisd om
het jonge paar op te nemen. Of er
zijn andere perikelen, die dat onmo
gelijk maken. Als er geen nieuwe
woonruimte komt? Aat: "Dan sla ik
mijn tent op bij de burgemeester
voor de deur".
LEIDEN Van het Heerenlogement
en het koetshuis van het Burchtr
complex zyn bepaalde delen er zo
slecht aan toe, dat met een aantal
reparaties niet langer gewacht kan
worden. Zo moeten voorzieningen ge-,
en de dakvlakken met kapconstruc-
de zolder, de goten en muurplaten,
troffen worden aan de balklaag van
tie; met de uitvoering van deze repa
raties, waarmee bijna een half mil
joen gulden is gemoeid, kan niet lah-
ger worden tot met de uitvoering
van het restauratieplan begonnen
wordt.
De verwezenlijking van dit "conso-
lidatieplan" betekent in feite bet
begin van de nestauratie, die in zijn
geheel vier miljoen gaat kasten. Met
het ministerie van CRM wordt nog
overleg gepleegd over de vestiging van
de centrale bibliotheek in dit com
plex in samenhang met het Van der
Heidecomplex. B en W memen dat
wanneer de goedkeuring van Gede
puteerde Staten en de gevraagde
subsidie spoedig worden verleend,
dit een "niet onbelangrijke gunstige
invloed" zal uitoefenen op het over
leg met CRM inzake de vestiging van
de bibliotheek.
