De eenzaamheid van de
man in de bommenwerper
Doe meer met minder geld.
HEMA
PAGINA 8
WOENSDAG 31 DECEMBER 197
DEN HAAG (SP) Aan spectacu
laire dingen heeft het niet ontbroken
in het bewogen leven van comman
deur-vlieger buiten dienst Hans J. E.
van der Kop. „Ik ben waarschijnlijk
de enige mens ter wereld die kan
zeggen dat hij overlangs in een
vliegtuig is gekielhaald. De katapult
van het vliegkampschip Karei
Doorman haperd'e; daardoor plonsde
ik met mijn toestel voor de boeg in
de golven. Als ik vijf seconden later
was opgetakeld, was ik mooi
verzopen".
In het boek dat de Hagenaar Van
der Kop (52) over zijn oorlogserva
ringen schreef, heeft hij de feiten
geen heroisch tintje gegeven en ze
evenmin geïnterpreteerd vanuit een
naoorlogs standpunt. Gruwelijke
details heeft hij bewust weggelaten.
„Ik wil geen -nabestaanden pijn
den", verklaart hij. „En ik geloof
dat anderen nogal eens te veel hun
eigen heldendaden hebben beschre
ven. Ik wilde ook gefcn documentair
verhaal; maar zuiver mijn persoon
lijke belevenissen tussen andere
mensen te boek stellen.
Aan de nabestaanden van de
Nederlandse vliegers die in de oorlog
bij squadron 320 van de Marine
Luchtvaart Dienst zaten, heeft Van
der Kop zijn boek willen opdragen
en opmerkelijk facet ook aan
de slachtoffers van hun bombarde
menten op vijandelijk en bezet
gebied. „Die opdracht", zegt hij
verdrietig, „is er helaas door 'n slip
van de uitgever niet ingekomen. Bij
een eventuele tweede druk sta ik
daar echter op". Het boek, getiteld
„Neem het over", heeft een
voorwoord van prins Bernhard.
Kostschool
Van der Kop vertelt hoe hij, terwijl
de slag in de Javazee woedde, met
zijn kameraden van de officiersop
leiding bij het Koninklijk Instituut
voor de Marine in Soerabaja werd
geevacueerd. Een gedetailleerd ver
slag in de stijl van een vooroorlogs
jongensboek. De grappen, de woord
keus, zijn van die tijd: hij komt op
een „mieters" schip, heeft het over
„onmilitaire rekels" en ziet „een mooi
meiske". Het lijty de lezer of een
kostschool verhuist. „Zo was het
ook", geeft de schrijver toe. „Het was
net een kostschool. Het ging ook
allemaal zg automatisch. Je wist:
Nederland was bezet en je moest
terugschoppen. We waren zeer
gemotiveerd en ook nog heel jong.
Voor echt nadenken over wat er
gebeurde was geen tijd; de wereld
om ons heen stond in brand."
Eenmaal in Engeland sloot de
typisch Britse fl'egmatische benade
ring hier goed bij aan. Het was
ongetwijfeld een hard en sober
leven voor de Nederlandse lucht
machtmensen, maar zij wentelden
zich niet elke dag in bloed-zweet-
en-tranen. „Je moet niet verge
ten", zegt Van der Kop, „dat
oorlogsvliegers in een heel andere
belevingswereld zitten dan de
militairen, die man tegen man
vechten. Je opereert vanuit een
basis ver achter de linies. Je stijgt
op en binnen twintig minuten zit je
in het oorlogsgebeuren. Je komt
weer thuis en dan staat je gebakken
'eitje met spek klaar. Eigenlijk een
heel tegenstrijdige manier van
leven". De tragiek en de eenzaamheid
van de man in de bommenwerper
zijn te proeven in het volgende
fragment: „Toen kwamen de
bundels rails en de fabriek door de
afvuurlijn van mijn bommenricht-
kijker. Ik drukte op de afvuurknop
en zag dat de hele formatie goed op
mijn commando had afgevuurd De
bommen werden steeds kleiner; ik
nam de kaart om de aanslagen te
kunnen aantekenen. Toen voelde ik
het bloed uit mijn hoofd wegstro
men. Voor ons lag het juiste doel.
Door
Madeleine Roumen
Robert Schouten
Met meite zei ik: „Overste, ik heb
een fout doel gebombardeerd" In het
boek staat niet op welke plek de
bommen wel terecht zijn gekomen.
„Het was een steenfabriek", onthult
Van der Kop. „Dat heb ik later
uit gezocht. Veel verder ben ik niet
gekomen; ik heb wel iets gehoord
over veel gewonden. Je moest het
maar op Je eigen manier zien te
verkerken en je probeerde elkaar
onderling een beetje op te vangen.
Risk of the war, was het devies". Het
risico aan eigen kant: van de
honderdtachtig Nederlanders van
squadron 320 beleefden uiteindelijk
sleets tachtig de afloop van de oor-
log.
Van d'ar Kop bleef de vliegerij ook
na 1945 trouw, de laatste twee-en-
een-half jaar van zijn carrière
als commandant van 320. Hij
maakte twee reizen langs de
plaatsen uit zijn oorlogsverleden.
Van der Kop (geheel rechts op de toto) voor een Mitchell bommenwerper.
Jonge vrienden moedigden hem
tenslotte aan om zijn dagboek uit
de oorlog uit te werken.
Jeugd
„Neem het over" is als titel 'geleend'
uit een toespraak die legerpredikant
ds. Sillevis Smit hield bij het
25-jarige jubileum van het squadron.
„Drie kisten scheurden de lucht in.
In de late middag kwam er
spanning, nog even later het droeve
bericht: een kist aangeschoten. Hein
met aan bakboord een voltreffer.
Stervend zakte Van Otterloo ineen.
Terwijl de kist, als een aangeschoten
duif tuimelde en duikelde zei hü
nog: neem het over. Hij dacht niel
aan zich zelf. Hü dacht aan de be
manning en de kist."
perspectief brengen: „De Jeugd
nu moet de bescherming van
vrijheid c
Nü 3 stuks
Nu ieder 2e laken
goedkoper
Hema acryl sport breigaren
van 50 gram. Diverse effen
kleuren of gemêleerd. Bol
over?... geld terug! Normaal
50 gr. 1.50 nü 125.
Panty-nylon speciaal voor de
grotere konfektiematen (42/44
t/m 48/50). Met extra ingezet
broekstukje. In 20 en 30 denier.
Normaal 3.- nü 3 stuks 8.-.
Nu vanaf
Nu 2 voor
Aanbiedingen geldig t/m 7 januari.
Flanellen lakens.
Uitstekende kwaliteit in
diverse kleuren en dessins.
Effen lakens vanaf 17.50.
Bedrukte lakens vanaf!9.75.
Effen hoeslakens vanaf 17.50.
Nü ieder 2e laken 4.-
goedkoper.
Acryl dekens, uni en geaessi-
neerd. 90% Acryl 10% katoen
Veelkleuren. 1-Pers. 150x220
cm van 37.50 nü 33.50.2-Pers.
180x220 cm van 49.75 nü 43.75.
Effen jongens ondergoed in
frisse kleuren. 100% Katoen.
Mt. 104-152. T-shirtv.a. 4.-,
singlet v.a. 3.50, slip v.a. 2.75.
Nü per stuk 50 ct. goedkoper
Voorgevormde beha. Cups in
leuk kant en fijne kleuren. AA cup
mt. 65-80, A en B cup mt. 70-85,
geen 4.75 maar nü 2 voor 8.25.
Personeel gevraagd
_i Dactvlo Uitzendbureau.
Zoekt u_een t«del«k_e kantoor-
citer f
m Luba voor aUe ultzend-
fraohten. Nw. RJ|n 3S. Lelden
S'enTd "omO-94645.
Souvee 12 óouda. 01820-23311.
Lage Gouwe 12. Gouda, 01828b
■^Gevraagd net meisje 16-17
Star zonder partiële leerplicht
van 11 30 tot 19.00 uur. zater
dag en zondag vrij hoog locra.
Koffie huis annex snackbar
hp Hemerlk Hoge Rijndijk
229. Lelden. x
Bistro barbecue Grillo,
vraagt beschaafde Jongedame,
voor de bediening, liefst met
ervaring, 's zondags vrij, 5
daagse werkweek. JA Borger-
straat 28 Katwijk afom Zee. tel.
01718-16996 abde
Fruithandel Siere bv Roo-
seveldstraat 27 Leiden.
Telefoon 071-765354 vraagt we
gens ziekte een chauffeur met
ingang van 2 Januari
nn u-a.ii vwx
i inlichtingen
Gevraagu voor gezin met
4 kinderen van 13 tot 18 jaar
zonder moeder hulp i. d. huls-
houding voor halve dagen v
tot 17.00 uur leeftijd 20
Duder prettige
r soil. br. ond
2 tot 17.UU uur leerwja
ouder prettige verschi;
voor soli.
v. d. blad.
Gevraagd verkoopster min.
leeftijd 17 Jaar 40 urige werk
week aanmelden Overdevest -
Supermarkt Herenstraat 96.
Lelden.
Gevraagd verkoper voor
onze groente en fruit afdeling
niet ouder dan 19 Jaar aanm.
Overdevest Supermarkt He
renstraat 96, Lelden.
Flinke werkster gevraagd
bij werkende vrouw, flatbe
woonster, melden op zaterdag
3 Januari van 20.00 tot 22.00 u
Boerhaavelaan 160,
telefoon 150575.
Gevraagd vrl. afwasliulp,
voor de avonduren aanmelden
dagelijks Chin. Ind. rest. Kota
Radja Stationsweg 30 Leiden
- Koffiebranderij
blad" kan wegens uitbreiding
geplaatst worden een jonge ac
tieve magazijnbediende wij
bieden een afwisselende werk
kring snig technisch inzicht
is gewenst rijbewijs B.E.
woerd 15-17, Postbus f
Woningruil
Verhuizingen binnen- en
buitenland, panotransporteu-r
Jan van Duuren telefoon
125468, Leiden.
Autoaccessoires
en Doe-hef-Zelf
Leiden Maresingel 56,
t«efoon 122862.
Personeel
aangeboden
Huiseigenaren opgelet. Nieuw
in Leiden. WIJ maken uw ge
vel als nieuw, tevens vuil- en
waterafstotend. Vrijblijvend
prijsopgaaf onder garantie, tel
Voor schoorsteenvegen.
pet korting op al i
LO<ud van metselwer'
verk, bestraten, t<
wanditegels, vloertegels,
pleisterwerk, open haardvu
ren riolering enz.
Telefoon 071-761992.
Woon- enbedrijfs
ruimte gevraagd
zoekt rustige,
omgj Telefoon 1&1—
14476Ö na 6 uü:
verpleegster. Br. ond nr 1200
Woon- en bedrijfs-
ruimte aangeboden
Te koop
w. f 29.000 kk
Inlichtingen no. 36 na 6 uur.
lypotheken tot 100H ook
bestaande hulzen. Speci-
regellng voor lagere
komens
Ooms, Kapelle a,.d IJssel, tel.
p mooi woonschip
Alphen a. d. Rijn partlcu-
biedt te koop een midden
standswoning op unieke stand
t grote Engelse kamer
open keuken
se een half vrijstaand woonh.
indeling eiken keuken met ap
paratuur L vormige woonka
mer met open haard houten
trap 3 slaapk
r en achtertuin vraagpr
Kennismaking
Auto's
Te koop gevr. sloopauto's,
ijzer, gruis, metalen en sir
werken telef. 071-134785
71-24 Leiden.
i vertrek Reuault 12
schans 43, Leiderdorp
Heemskerk Sal. Huygenslaan
maanden garantie, alle
ken en typen inruil, flnanoie-
"ijk allee
rijf Metl
telefoon 071-1:
891137.
A-l gebruikte wagens
beste op 'n nieuwe na
Ford Rijnland 5 Mei laan 1
Leiden telef. 071-124647
891137.
Aangeboden Opel Kadett
SV
sief schuurwerk vanaf f 350/
telefoon 01718-74027.
Pe^eot""^
doorsmeren olieverversen
wijl u wacht teven
van gTote en kleine
Haven 1-7 Leiden.
Telefoon 131700. b
Bel 121629 voor uw taxi kwi
tantie voor ziekenfonds Taxl-
•jentral»- Noordeincle Noordein
de 52 M. J. Schutte Leiden.
Aangeboden Volkswagen
(Kever) bj 1967 prijs f350,—.
Krtmkade 2. Voorschoten t.o.
Zilverfabriek.
Gevraagd voor tijdelijk ga-
rageruimte eleotriciteit moet
aanwezig zijn liefst omg. van
BemmelemstraiatD. Schoon-
water van Bemmelenstr. 17,
Leiden. d
1 prima onderhouden staat
nachts in garage Merelstr.
7, Leiderdorp.
a 071-893469. d
auto Bianchi type '71
spotprijs f 1250
telefoon 071-151427.
W. 1600 TL type
schuifdak radio cassette
rikaanse koplamp en zeldzaam
mooi telefoon 071-151427.
Audi 100 s 1971 km. 7i
lste eig. geheel l.z.g.st. fi<
ciering mogelijk f 3450
n 071-11
Telefoon 071-151427,
Renault 4 de Luxe Export
1974 oranje many extra's de
new prise f9500 now any of
fer over f 5500,- considered
telephone 02524-635.
^Te^koop^ Volkswagen
f 1500 telefoon 071-142709.
Bij B.V. Koffiebranderij en
Theehandel "Het klaverblad"
te Leiden kunnen geplaatst
15-17, postbus
Autoverhuur
Nieuwe auto's huren
transitbussen, VW
Opel Rek., Ascona, Man-
ta, Kadett, Volkswagen,
34a, tel. 122300. Leiden.
Fietsen, bromfietsen
en motoren
i carryprijzen sport»
zij wielen f92,5
e-ri jwiel 8 versnel-
garant :»-
markt 1-2-3
Telefoon 124409.
Te koop Tomos 4 TL i
TetefOTrom7-54Maar
Te koop gevraagd
of diess
diefect e
5 Lelden.
f750,- telefoon 071-15107.
Limousine Cadillac Flecd-
od '62 9 persoons met sepa.
t glas alles electr. 8 cilinder
automaat telefoon 071-151427.
Puch Mtuxi Vespa,
delig" v. d. Meij Middelweg 30
Leiden (centrum).
Telefoon 242557.
Onderdelen voor Yamaha
Kreldler en Zundapp zowel
als gebr altijd in voor-
l bij v. d. Meij Middelweg
jeiclen (centrum).
Telefoon 242557.
Nog steeds leverbaar, nw.
Yamaha bromfietsen m. f 250
winterkorting fabrleksgaran-
Meij Middelweg 30
vragen Rijndijkstraat 79 Lei-
Diverse
aanbiedingen
Kolen olie gasflessen
blokken, antraciet, houtskool-
aanmaakblokjes enz, v V<
brandstof fenh an del Lage
dijk 10b Lelden.
Telefoon 071-121434.
11.95,
f 11,95.
143452, Leiden tot
te bevr. telefoon 01720-20504,
na 18 uur. be
Van dekens gemaakte jas
jes bij ons f40,- bij anderen
f89 Boutique Miss Impossible
Zijlsingel 38. Lelden. b
Van dekens gemaakte Jas
jes bij ons f40, bij anderen
f89,- Boutique Miss Imp—'
ble, Zijlsingel 38. Leiden.
Heeft u een grote i
Overhemden tot maat 48
ken tot 62 kwart en
tuums tot 58 y2. De Bro<
specialist Haarlemmerstr,
Leiden telefoon 134413.
Propaangasgebrulker? Le
vering van
industrie en
service! Bel 071-7<
clrale propaanprij:
Voorschoten.
Vanavond kunt U nog thuis
biljarten als U nu naar Bree-
develd gaat. Grote sortering,
speciale afhaaiprijzen vrij par.
keren Breedevel'd voor biljarts
Haven 40, Leiden.
Telefoon 144756 open tot vijf
Te koop uit oude
Speciale aanbieding
Trimmen in x
die Amsterdamse
,90 Leidsch Dagblad Witte
SS
ide langzaam-
adver tenble kostenFi-
J. Haydnlaan 46, Lelden
Dames: een goed verzorgd
isel tegen een redelijke pr.
rft u dameskapsalon L. H.
Tongeren Leiden Leven
daal 104, telefoon 123612, Doe-
Vakantie, camping
en watersport
Chrispijn Caravanbedri jf
off-dealer. KIP, Gold-
earn, Fisher, Colchester,
Nog enkele '75 modellen
oor aantrekkelijke prij-
ravanbedrijf BV, Rijndijk
123, Lelden, telefoon 071
BV. Vele occ., rep., verhuur,
acc., Transport taxatie, l<
adres Rijndijk 123, Le
telefoon 071—764256
01715—2129.
Kerstshow Bootcentrum:
20—31 dec., le kerst, ges
Vele koopjes in volgb
sportboten, kruisers, trailers,
b.b. motoren, Hoge Rijndijk
93, Zoeterwoude, telefoon
071—126966. ab
Grootste sortering butaan-
gas, kookplaten, catalysator»
kachels, fitting materiaal
enz. Holverda, Beatrixstraat
21—23, Lelden, telt
126534. t
Uw adres voor: Mercedes
Benz scheepsdieselmotoren.
Uiit voorraad leverbaar: Om
636 - 621 - 312 en 321 Volvo
i 145 pk alles met Bovag
■*e» WIJ leveren verder
vulische en mechanische
koppelingen, ruilbrandstofpi
pen, verstuivers, watergek.,
spruitstukken oliekoelers m
sebediening etc. Stipdonk
scheepsmotorenbedrljf Sch
tersveld 1, Lelden.
GS3Ê
De La Bi.
oury tob motoren van* 4 pk
m. 150 pk Formuile 50 motor
olie Korte Mare 26. Leiden
telefoon 120781.
denPvmTtiSut€m>r rnetólbekJe~
polyester boten én het bekle-
s.zcg.'iinX
Restanten bungalowtenten,
17 u 01714-3886.
Meubilair en antiek
—151757.
B(| TMT zulve:
oerg dekens één
eetkamer stoelen f '329 p. st.
iet chique draion stof gestoff.
Bijpassende uitschulfbare no
ten tafel f 875. Rechtstreekse
verkoop vanuit Zaalberg fa
brieken. Ingang Herengracht 6,
apljt-Meubel-Trefpunt, Tel.
iformatie meubelen 120772,
tel. Informatie tapijten 131218
i 0 s
in lijstwerk naar
-ij stenmakerij "Towi" Mors
eraat 22 Leiden telef 133972
het goedkoopste en beste adr.
i omstreken keu
an 150 verschil
lende lijsten.
Bij TMT echt rund-1
Klassieke uitvoering f 2490,-
en f 2890,-. Direkt uit voor
raad leverbaar. Kleuren linde
groen en Havannab:
OSSVA
Herengracht 6. Tapijt-Meubel-
Trefpunt, tel. informatie meu
belen 120772. tel. informatie
tapijten 131218. b
Grote keuze antieke boe-
renmeubelen o.a. kasten, kis
ten, schrijfkablnetjes, buro's
etc., tevens mahonie secretai-
res, tafels enz., open dage
lijks van 1120 uur, zo. van
14—18 uur, 's ma. gesloten.
Rijksstraatweg 75, naast de
BP pomp Sassenheim. b
TMT introductie voordeel.
Tapijt Symbolic van Desso
van f 219 voor
f189. Prinses Parade f210
voor f179, Hilton tapijt van
Bergoss f335 voor f279. Bij
TMT op alle merktapljten 10
tot 25 pet. .korting en gratis
gelegd. Let op Ingang alleen
Herengracht 5, telefonisch v.
informatie meubelen 120772,
telefonisch voor informatie
tapijten 131218. b
Voor een goede antieke
klok zoals Friese staart- en
stoel klokken Franse hangslin-
gerklokken pendules en En»
10.00-17. I
Telefoon 071-763772.
Aangeboden een zo goed
als nieuw, ronde groene eetka-
4 stoelen f3
Huisdieren
Gezocht een Siamese kater
aaelpount, weggelopen in de
buurt van de Garemmarkt
Luistert naar de naam Poeki!
Tegen beloning terug te bren
gen, telefoon 124803 Boef
straat 63.
Herder vermist, geel met
teef. Telefoon 01715-
071-122847.
'ermist langharige teckel
halsbi
u)
it een groen ha
een hondepei
roepn
bund je i
aing
berry. Omg.
kwartier 071-149395. Mevrouw
tan Luykenlaan 188,
verbaar tegen zeer lage prij-
?n. Telefoon 01720-91691. e
Vermist sinds 28-12 donker
cypers kater met witte bef en
witte pootjes omgeving tuin
wijk roepnaam Spoeky, J.
Heemskerk Hyacintenstr 16a
telef. 143406.
Lessen en clubs
8 3 rijlessen f 59,50, Blzetpad
J. tiiii. m
Dansles voor hoven de 65
Evert Castelein begint me.
u 'n speciale
ciub gereduceerde prijs
namiddag Hooglandse Kerk-
gracht 48 Leiden.
Telefoon 071-123583 - 762604 -
763165-761291. b
In uw vakantie straks fijn
Evert Caste-
geh
en moeaers met zoon en or
dochters bel 071-123583-762604
-763165 - 761291. b
Dansen is plezier voor 2!!
Clubs voor Jongelui aanvang
zondag 18 januari voor oude-
ÏÏmS"1 JaSuarf
Castelein de school die zoveel
harte! telefoon 071-123583 -
762604-763165-761291. b
Dansen leren goed en fijn?
Dan naar Evert Castelein!
Welkom van harte 11 Clubs v.
jongelui, gehuwden, alleenst.
ïïfey Hooëlandse Kerkgrt-
dipl. instructeurs autorijschool
huwelijksfet
Burcht le klas verzorging,,^
(geen zaalhuur) Burchtsteeg 14
Lelden. Tel 143185 b.g.g.
153095 eigen parkeerterrein
ab
Sexshop Haven, Haven 52,
Leiden, tel. 121230. De groot
ste van Lelden en omgeving.'
't Parlement. Nw. Rl|n
52 Lelden. Tel 124766. Voorf
Bruiloften, recepties, diners,
verenigingsavonden en zaal-f
verbuur. b I
Naaimachine. Uw naainiaJ
defect? Reparatie aan
Dalen Leiden.
Telefoon 762660 Koudekerk
d. Rijn 01714-5687 Alphen
Rijn 01720-92067 tevens d£
en nacht taxi service.
Bijles scheikunde voor in
voortgezet onderwijs door
leraar toll. Drs. J. H.
horst P
>hen a.
I. Slegten-
Lweg 2 Al-
Ö1720-22407.
T.V. en radio
boldstraat 34,
v. service Sie-
telefoon 071-133677/122725.
De Leidse antennedienst
voor het plaatsen, vervangen
en herstellen van t.v.- en fm-
0m8-nif529teI' °71-143377
Telefoon beantwoorder
(nieuw) te koop aangeboden
Bel 070-868322. b
Wij verhuren geluidsinstal
laties. voor al uw feesten ver
gaderingen en bijeenkomsten,
ook verzorgen wij voor u ge
luidswagens Slokker.
te deck t.c. 1,60 met dubbele
aandrijving wetolg^ gebruikt,
financieringen tot f25.0
lossing 1 tot 6 Jaar snelle afJ
wikkeling Beukenrode 26 Lel-'
den telefoon 131932. ab1
Gediplomeerd pedicure Co-1
Dy Jonger Beukenrode 26 Me-'
renwijk telefoon 071-131932 be'
handeling na afspraak. ab'
Voor betere verlichting Lu-|
*re Classique Steenstraat
Lelden Voorheen Lagendijk?
alle i
We op alle vervangen onder
delen. Dit is uniek. Reparatiesf
In eigen werkplaats. Naai-
ntrum Beaming, def
t 12-12a, Leiden}
146380 riJksgedlploJ
Sex.Een vertrouwd a-f
dres...l Verhuur van kwali-(
telt porno..kleur films 60MJ
en 100M super 8 grootste sor
tering sex-bladen.tevens
kopen wij In mits in prima st>
tweedehands sex-kontaktbla-
den Morsstraat 55 t.o. Mors-f
poort op de hoek Leiden.
Telefoon 140573.
Werkmans Wilskracht, dep
Jaarlijkse Nieuwjaars Reoep-[
We voor leden, donateurs en
hum familie is op zondag 4 Jar
Diversen
Schulden? Te zware (af)-
betalingslasten? Dan is de
WÊgag deugdelij -
enige oplossing
i januari 25 clubs i
en echte gezellige clubs
n en ouderen alleen-
in, gehuwden, welkom
harte. Hooglandse Kerk-
gracht 48, Leiden, telefoon 071
123583-762604-163165-761291.
taling in verhouding tot uw
inkomen, wendt u daarvoor zo-
d. Middenstand
DE
