Anna-kliniek zal
jaar
worden gesloten
Postduif de
vliegende
topsporter
DINSDAG 30 DECEMBER 1975
OR THOPEDISCHE AFDELING OP
TERREIN VAN ACADEMISCH ZIEKENHUIS
LEIDEN De Anna-kliniek zal
)g voor het eind van volgend jaar
orden gesloten. Ervoor in de plaats
;omt een geheel nieuwe orthopedi-
;che afdeling met 48 bedden op het
van het Leidse academisch
liekenhuis. Deze afdeling zal uiter-
december volgend jaar in ge-
iruik kunnen worden genomen.
Het personeel van de Anna-kliniek,
adat gisteren van de plannen op de
is gesteld, zal zoveel mogelijk
jnaar de nieuwe afdeling overgaan, al
zal het er voor enkele leidinggevende
kaderleden niet gemakkelijker op
ontworden, zo liet een bestuurslid gis-
^jteren weten. Op het ogenblik telt
reide Anna-Kliniek 110 man personeel
75 bedden.
De nieuwe orthopedische afdeling,
fldie geheel en al bij de organisatie
uk-an het AZL zal worden ingepast,
pal in een nieuw te bouwen complex
kan 4 lagen worden ondergebracht;
i In de onderste laag van dit gebouw
i [komt de polikliniek. Het nieuwe com
plex zal aan de bestaande afdeling
heelkunde worden vastgebouwd, zo
dat o.m. gebruik zal kunnen worden
rd^emaakt van de operatiekamers van
(deze afdeling.
De nieuwe orthopedische afdeling
Iwordt volgens het bestuur van de
eiijAnna-Kliniek een uniek c entrum
^oor orthopedie in Nederland, met
naliitgebreide opleidingsmogelijkheden
toekomstige orthopeden. Er
wordt dan ook gesproken van 48 on-
derwijsbedden in plaats varrzoals
dat nu nog bij de Anna-Kliniek het
geval is volksgezondheidsbedden.
Zodra de nieuwe afdeling gereed is,
zullen de bestaande bedden van de
Anna-Kliniek door het AZL worden
overgenomen. Daarna zullen er ge
leidelijk 27 bedden worden overge
heveld naar het nieuw te bouwen,
regionale revalidatiecentrum dat te
zijner tijd zal verrijzen in de nabij
heid van het AZL. Dit centrum, dat
over twee jaar gereed kan zyn, wordt,
zoals bekend, opgezet door het Rot-
terdamsch Zeehospitium in Katwijk
(revalidatie) Sole Mio in Noordwijk
(rheumatologie) en de Anna-Kliniek.
Met de nieuwe orthopedische afde
ling op het AZL-terrein zal er een
einde komen aan de grote onzeker
heid idie alweer een aantal jaren be
staat over de toekomst van de ortho
pedie in de Leidse regio. Begin deze
maand werden daarover nog vragen
gesteld in de Tweede Kamer nadat de
Anna-Kliniek al sinds 1968 tevergeefs
geprobeerd had verbetering te krij
gen in de deplorabele toestand van
de uit 1929 daterende gebouwen. In
augustus van dit jaar kwam de kli
niek met plannen op tafel om op het
eigen terrein een nieuw gebouw neer
te zetten. Aanleiding daarvoor was
de groeiende onzekerheid over de
toekomstige bestemming van het aca
demisch ziekenhuis. Aanvankelijk
was er sprake van dat er in de
nieuwbouw van het AZL een ortho
pedische afdeling zou worden gecre-
eerd, maar dit kwam weer op losse
schroeven te staan toen staatssecre
taris Klein (Onderwijs en Weten
schappen) liet weten dat er een al
ternatief rhoest worden gezocht voor
de nieuwbouw.
In zijn antwoord op de kamervra
gen deelde staatssecretaris Klein op
4 december jl. mee dat er een mo
gelijkheid was om op het bestaande
terrein van het AZL een geheel nieu
we orthopedische afdeling te reali
seren ter vervanging van de be
staande gebouwen van de Anna-Kli
niek. Volgens de staatssecretaris is
deze oplossing f 4 k 5 miljoen goed
koper dan het nieuwbouwplan van
de Anna-Kliniek, dat begroot werd
op f 9 miljoen.
Wat er overigens met het terrein
(groot 2% hectare) en de gebouwen
van de Anna-Kliniek gaat gebeuren
is nog niet bekend. In elk geval zal
de werkplaats voor orthopedische
hulpmiddelen, die eveneens op het
terrein aan de Mezenstraat staat,
worden gehandhaafd. Daarom zal
ook de Vereniging voor Orthopaedie
"De Anna-Kliniek" blijven bestaan.
De orthopedische werkplaats, die o.m.
filialen heeft in Assen en in Den
Haag en die uit het gehele land or
ders ontvangt, aal in de naaste toe
komst worden uitgebreid.
LEIDEN Met de belofte dat het college van B. en W. er de nodige aandacht aan zou besteden,
heeft burgemeester Vis gisterochtend de open brief van de woonwagenbewoners in ontvangst genomen
waarover ivij gisteren al berichtten. Het woonwagenkamp langs de Haarlemmertrekvaart is voortdu-
dj rend overbezetnu eisen de woonwagenbewoners en overbezettersdat de gemeente Leiden een
at aanpalend braakliggend terreintje overdraagt aan het woonwagenkamp zodat er nieuwe staan-
ac plaatsen met sanitaire voorzieningen kunnen komen. Voorts wordt van de gemeente verlangd dat
zij grotere druk uitoefent op de andere gemeenten die deelnemen in het regionale woonwagenkamp
om tot meer staanplaatsen te komen. De grootste grief van de ivoonwagenbewoners is dat de ge
meente kortgeleden de normen voor een leenbij stand, een renteloos voorschot voor de aanschaf van
Q een woonwagen, heeft veranderd: men komt nu pas in aanmerking voor zo'n voorschot als men
k\ over een officiële staanplaats beschikt. Gezien het tekort aan staanplaatsen zouden velen nu niet
meer in aanmerking komen.
(ADVERTENTIE)
Directie en medewerkers
wensen U een voorspoedig 1976
diner
dansant
voorgerechten)
Ie consommé
madrilène
(heldere tomatensoep)
les filets de.
poison polignac
(gekookte filets van vis
truffel, champignons
en garnalen)
Ie tournedos rossini
(gebraden biefstuk
van de haas met
ganzeleverpastei, diverse
groenten en aardappelen)
Ie parfait
de nouval an
(luchtig ijsgerecht
geparfumeerd met
likeur)
met de volgende evenementen
elke vrijdag,
zaterdag en zondag
ons intiem gezellige
diner
dansant
in onze bar-restaurant
discotheek
MIRAMAR
menu f.35.- p.p.
paling op toast
heldere tomatensoep
originele biefstuk
van de haas
met champignons,
diverse groenten
fameuze originele
de zonen van
Tata
Mirando
diner-dansant
(op maandag 5 januari
te beluisteren in het
TROS-TV programma
rond theo orlof)
aanvang vanaf 19.00 uur
menu f.50.- p.p.
gerookte zalm
crèmesoep
kalfsbiefstuk met
zingarasaus
flensjes parisienne
Tijdige tafelreservering dringend aanbevolen, Jffik
tel. <01719)1 92 31, b.g g. 1 47 95.
Onze aparte zalen met disco-installatie en
dansgelegenheid zijn bij uitstek geschikt voor
(personeels)feesten, recepties en diners.
Speciale tarieven worden verstrekt op aanvraag.
Voorzetramen
tegen geluids
hinder op school
LEIDEN Indien de gemeenteraad
ermee akkoord gaat, zullen er aan de
buitenkant van het gebouw van de
Marnix van St. Aldegondeschool voor
zetramen met dik glas worden aan
gebracht. Op die manier hoopt men
de geluidshinder waarmee de school
te kampen heeft te verminderen. De
school ondervindt met name veel last
van het verkeer op de Maresingel.
Ter hoogte van de school maakt deze
weg een scherpe bocht waardoor vol
gens B. en W. extra verkeerslawaai
ontstaat door het remmen en weer
optrekken van auto's. Met het aan
brengen van de voorzetramen en een
mechanische luchttoevoer (de oude
ramen kunnen dan immers niet meer
geopend worden), is een bedrag ge
moeid van f 85.500. De raad wordt
gevraagd dit krediet beschikbaar te
stellen.
LEIDEN In de maand Januari
promoveren aan de Leidse universi
teit tot doctor in de geneeskunde R.
A. P. Krom (34) te Voorschoten en
A. Th. van Oostrom (35) te Leiden
resp. op 14 en 21 Januari, tot doctor
in de wiskunde en natuurwetenschap
pen L. A. G. van Minderhout (34) te
Leiderdorp en B. R. Velthuys (28) te
Leiden resp. op 14 en 21 Januari
Dc^or
Bram van Leeuwen
LEIDEN „De duiven van de af
deling West zijn vanochtend om
acht uur bij een kalme noord-oos-
ten wind in Bergerac gelost". De
ze en andere stereotype medede
lingen via de radio vormen voor
de doorsnee-luisteraar een portie
geheimtaal vergelijkbaar met de
codes, die Radio Oranje in de oor
logsjaren naar het bezette vader
land uitzond. Niet echter voor de
echte postduivenliefhebbers. Voor
hun betekent het bericht het
startsein voor een paar uur inge
spannen afwachten. Ongeveer be
cijferen hoe laat de duiven „op
het hok" verwacht kunnen wor
den. En al ruim voor die tijd met
de voerbus in de hand ongerust
in de lucht turen, of ze al in aan
tocht zijn.
Leiden en omgeving telt een kleine
duizend van die wel eens on
eerbiedig duivenmelkers genoemde
fervente wedstrijdvliegers. Ze
zijn lid van verenigingen met
fraaie namen als „Blauwkras",
„Rijnklievers", „Reisduif" of „Wit
kop". En die zijn weer aangesloten
bü de Leidse Concours Commissie,
die in de periode van april tot en
met september de vluchten orga
niseert.
Een van de oprichters van de LCC
is de heer R. P. de Graaf: „Dat
was in september 1945. We be
staan dus nu 30 jaar.. Ik weet het
nog goed: met vijf Leidse vereni
gingen hebben we in café „Oud
Hortuszicht" aan de Witte Singel
de oprichtingsvergadering gehou
den. Voor de oorlog was er van
die samenwerking nooit iets te
recht gekomen. Maar de oorlogs
jaren hadden het saamhorigheids
gevoel versterkt.
De heer De Graaf vertelt over het
bescheiden begin van de Leidse
Concours Commissie. „Ja, want in
de oorlogsjaren waren er veel dui
ven afgeschoten. Er was niet meer
dan 5 procent in leven. Al op 15
mei 1940 gaven de Duitse bezetters
opdracht om alle duiven te doden.
Een delegatie duivenliefhebbers
heeft tegen die maatregel fel pro
test aangetekend. En het had re
sultaat: de duiven mochten blij
ven leven, maar ze moesten op-
gehokt blijven. Ze mochten niet
uitvliegen. Toen de wijziging be
kend gemaakt werd1, was al ruim
negentig procent van de duiven
doodgeschoten
De vijf lange oorlogsjaren slaagde
de heer De Graaf erin 25 duiven
te laten „onderduiken". Geen sim
pele zaak. Dat blijkt wanneer hij
verhaalt over het geheime trans
port van de dieren: „Ze moesten
naar Delft gebracht worden, maar
in een mand zou dat direct in de
gaten lopen. Ik heb ze toen één
voor één met de trein naar het
adres gebracht. In een krant ge
rold in mijn binnenzak. Het dui
venhok werd gecamoufleerd met
bonestaken."
De grote teleurstelling kwam voor
hem na de bevrijding. De Jonge
duiven, die nog nooit uitgevlogen
waren, kregen voor het eerst de
vrijheid, vlogen de lucht in en
kwamen nooit meer terug. De
Graaf: „Heel jammer, maar be
grijpelijk, die dieren hadden iets
gemist in hun ontwikkeling".
Dat de Duitsers in de oorlogsjaren
graag zo min mogelijk duiven in
bezet gebied hadden, moet worden
toegeschreven, aan de rol die deze
vogels in de krijgsgeschiedenis
hebben gespeeld. Bijvoorbeeld bij
het beleg van Leiden in 1574. Er
leefde toen een zekere Willem
Speelman, die voor zijn liefheb
berij duiven hield. Tijdens het be
leg smokkelde hij zijn duiven bui
ten de stadwallen, zodat ze later
weer konden terugkeren met be
langrijke informatie. In 1578 werd
hij daarvoor door het Leids ge
meentebestuur beloond: hij kreeg
een eigen familiewapen en mocht
zijn naam veranderen in Willem
van Duijvenbode.
Tot in de 20ste eeuw heeft de duif
die rol van „berichtoverbrenger"
vervuld. „Zelfs in de Tweede We
reldoorlog hebben de duiven aan
het front nog belangrijke diensten
vervult", verzekert de heer De
Graaf. Zijn duiven werden in de
mobilisatietijd in '39 tot „rijksbe
zit" verklaard, en van rijkswege
gevoerd. Ze werden op diverse
plaatsen in het land in hokken
gezet om wanneer dat nodig
mocht zijn berichten door te
spelen. Direct na de capitulatie
werden ze allemaal vrijgelaten en
kwamen regelrecht naar Lelden
terugvliegen.
Al kort na de bevrijding werd het
tekort aan duiven in ons land
W. V. d. Nieumendijk met zijn zoon bij het dui venhok achter zijn i
Hij werd dit jaar „kampioen generaal" van de Leidse Concours Commissie
Nederlandse Algemene Bond van Postduivenhou ders.
Leidse Concours Commissie
bestaat dertig jaar
per trein. Maar toen de NS in
1966 de prijzen fors verhoogde gin
gen vele postduivenorgandsaties
over op vrachtauto's, Zo beschikt
de Leidse Concours Commissie
over twee speciaal geconstrueerde
vrachtwagens en een aanhanger.
Tezamen een investering van zo'n
slordige kwart miljoen gulden. Om
dat te bekostigen werd een stich
ting in het leven geroepen, die
obligaties heeft uitgegeven.
De duiven, die aan een vlucht
deelnemen, worden enkele dagen
tevoren afgeleverd in het vereni
gingslokaal. Leiden zelf telt zes
verenigingen van zondagvliegers.
Daarnaast zijn er nog twee clubs
van zaterdagvliegers.
In het verenigingslokaal worden ze
ingekorfd. Met 25 tot 30 soortge
noten krijgen ze een plaatsje in
daarvoor ontworpen boxen. De
auto's brengen de duiven in deze
boxen naar de plaats waar ze ge
lost worden. Om te registreren hoe
lang een duif over een bepaalde
vlucht heeft gedaan wordt een
duivenklok of constateur gebruikt.
By elke vlucht worden alle klok
ken met behulp van een zoge
naamde „moederklok" precies af
gesteld.
Keert de duif na een vlucht in het
hok terug dan wordt het ringetje
van zijn poot gehaald en dn de
klok gestopt. Op dat moment
wordt de tijd afgedrukt.
Hoe hard de duiven vliegen? „Met
een flinke tegenwind halen ze
soms toch nog de 50 kilometer per
uur, en met een gunstige wind be
reiken ze snelheden van 120 tot
125 kilometer. Hoe ze na 'n tocht
van vele honderden kilometers
toch steeds hun eigen hok weten
terug te vinden is nog altijd een
raadsel", aldus de heer De Graaf.
„Men vermoedt dat het iets met
het aardmagnetisme te maken
heeft. Alleen met mist gaat alles
mis. Dan raken de duiven hun
richtingsgevoel kwijt. Het afgelo
pen Jaar hebben we dat gemerkt.
Bij een vlucht kwam twintig pro
cent van de duiven niet terug.
Onder normale weersomstandig
heden kan het sóms gebeuren, dat
een duif met een ander koppel
meevliegt en in een verkeerd hok
tereent komt. Via een centraal
meldingssysteem in Utrecht weet
de duivenhouder binnen enkele
dagen van wie de duif is en kan
hij (of zij) teruggestuurd worden.
Dat het verlies van een of meer
duiven soms een flinke schadepost
kan betekenen wordt duidelijk
wanneer men weet, dat de prijzen
per duif variëren tussen de 20 en
1000 gulden. Voor de werkelijke
kampioensduiven worden door Ja
panners en Duitsers soms bedra
gen tot 10.000 gulden betaald.
Daar staat dan tegenover dat via
het „poulen" weer het een en an
der kan worden teruggewonnen.
Op plaatselijk en regionaal niveau
kan dat per vlucht oplopen van
een paar tot een paar honderd
gulden. En wie landelijk hoge ogen
gooit in de competitie kan soms
wel eens een auto in de wacht sle
pen. Dergelijke grote prijzen heb
ben ervoor gezorgd dat ook de
commercie haar stempel heeft ge
drukt op de duivensport. Het \s
wel eens gebeurd dat een duif die
niet snel genoeg kwam met een
buks werd neergeschoten, om zo
snel mogelijk het ringetje te be
machtigen. „Maar dat zijn geluk
kig excessen" zegt de heer De
Graaf.
Voor de meeste wedstrijdvliegers
gaat het om de sport: het genoe
gen om 'n koppeltje zelf gekweek
te duiven Juist een paar seconden
eerder te zien „vallen" dan de
buurman (lees: concurrent). Wie
de duivensport nog meer wil
weten kan zaterdag en zondag op
de „Duif-Expo" in de Stadsge
hoorzaal terecht. Daar kan de
De speciaal geconstrueerde vrachtwagen en aanhanger waarmee de duiven van de Leidse Concours bezoeker meer dan 1500 postdui-
Commissie naar de lossingsplaatsen worden vervoerd. ven bewonderen.
aangevuld vanuit België, de ba
kermat van de duivensport. Op
dit ogenblik zijn er In Leiden en
omgeving zo'n 30.000 tot 35.000
duiven, die al dan niet regelmatig
meedoen aan wedvluchten. Ze
worden gehouden op afgeschoten
gedeelten van zolders, in tuinhok-
ken.
Vooral dat laatste geeft nogal
eens problemen. De Graaf: „We
zouden graag wat meer medewer
king hebben van bouw- en wo
ningtoezicht en de welstandcom
missie. Datzelfde geldt voor de
woningbouwverenigingen, waarvan
er verschillende- het houden van
duiven verbieden. De overlast die
postduiven de buren bezorgen is
zeer gering. Postduiven worden
immers afgericht om zo snel mo
gelijk terug te keren in het hok.
Die zitten echt geen uren in de
dakgoot. Wat dat betreft zijn sier-
duiven veel grotere boosdoeners.
Al die beperkingen en de bouw
van steeds meer flatwoningen
hebben ertoe bijgedragen, dat het
ledental van de verenigingen geen
spectaculaire groei te zien geeft.
Maar wie eenmaal geboeid is ge
raakt door de spanning rondom de
vluchten komt er moeilijk meer
los van. Dat verklaart ook waar
om het houden van postduiven
vaak een „familie-aangelegenheid"
is. De uitslagenlijsten in de krant
bevestigen dat.
Is de duivensport een dure lief
hebberij? De heer De Graaf, zon
der aarzelen: „Ja. Dat is eigenlijk
vreemd, omdat Je de duivenlief
hebbers meestal in de lagere inko
mensgroepen terugvindt. Neem
bijvoorbeeld eens een duivenklok;
die kost op het ogenblik f 560,—.
En een draagmand 80 grilden. Voer
kost al 80 cent per kilo. En één
duif eet per maand ongeveer één
kilo voer. Dus reken maar uit,
wanneer je 30 tot 35 duiven hebt.
Verder betaalt de wedstrijd vlieg er
een bedrag voor elke duif, die
meedoet aan 'n vlucht. Dat bedrag
varieert met de afstand, die de
duiven getransporteerd moeten
worden. Om een voorbeeld te ge
ven: een duif overbrengen naar
Orleans kostte het afgelopen Jaar
64 cent.
Heel vroeger ging dat transport
met handkarren, later ging alles
