Onderzoek
autoresten
OOGKLINIEKEN ZIJN PARAAT
AutoVhkantieReizen
ossen en wilde zwijnen plagen de Veluwe
Het nieuwe
reisprogramma is
verschenen!
„Ik geef
die lummel
gelijk"
DINSDAG 23 DECEMBER 1975
PAGINA 1
Laat december een feestmaand blijven
Vrouw (82)
zit 39 uur
vast in
toilet V&D
DEN HAAG Do 82-jarige
mevrouw Snoek-Lumkeman uit
Scheveningen heeft het afgelo
pen weekeinde van zaterdag
avond zes uur tot maandagmor
gen negen uur opgesloten geze
ten in een toilet bij Vroom en
Dreesmann in de binnenstad.
Schoonmakers maakten gister-
morgen een eind aan haar 39
uur durende opsluiting.
Nadat de vrouw eerst voor
onderzoek naar het Westeinde-
ziekenhuis is vervoerd, is zij ge
bracht naar de Ramaerkliniek,
waar zij is opgenomen. Volgens
een zuster van de afdeling is
haar toestand redelijk, alleen is
de bejaarde vrouw door het ge
beurde wat "verward".
De heer H. J. Seesink, manager
operating van het warenhuis,
zegt het onbegrijpelijk te vinden
dat dit heeft kunnen voorvallen.
"De toiletjuffrouw kijkt, als zij
weggaat, altijd of alle wc's leeg
zijn. Dat is ook nu gebeurd. Na
verloop van enige tijd komt dan
het personeel om alle lichten
uit te draaien en de deuren te
sluiten. Zij hebben wel in de toi
letruimte gekeken, maar waar
schijnlijk niet achter elke deur".
"We hebben het vermoeden",
zegt manager Seesink, "dat de
vrouw rond sluitingstijd onwel is
geworden op het toilet. Zodoen
de hebben degenen, die afsluiten,
haar niet gehoord. We hebben
in ieder geval direct maatre
gelen genomea Voortaan zullen
na sluitingstijd alle toiletdeu
ren worden opengezet".
ARNHE M(ANP) Reintje de vos
plaagt de Veluwe. Boeren en jagers
hebben de strijd aangebonden tegen
het sluwe dier, dat het meer en
meer blijkt te hebben voorzien op de
loslopende "scharrelkippen" en een
den van de boerenerven. Boeren van
de Veluwezoom klagen steen en
been ovetr de steeds brutaler wor
dende wilde zwijnen, die weilanden,
aardappel- en maisvelden omwoelen
en zich zelfs al in de buurt van
woonwijken wagen.
Natuurbeheerders op de Veluwe
kijken echter wat anders tegen de
problemen aan. Zij vinden dat het
best meevalt met de overlast van het
nog talrijkie "schadelijke wild!". In
plaats van het zondier meer afschie
ten van de dieren .zouden de boeren
hun kippen en eenden beter moeten
beschermen tegen de vraatzucht van
Reinaard. De overlast van de zwij
nen zo belangrijk kunnen worden
teruggebracht, als voor een goede
afrastering zou worden gezorgd.
Dit zegt dr. J. L. van Haaften, di
recteur van het Rijksinstituut voor
Natuurbeheer in Arnhem. Het aan
tal vossen in ons land wijkt niet
UTRECHT (ANP) "Het ge
bruik van gespierde taal is in het
legfer heel gewoon. Bovendien zou
het wat merkwaardig zijn twee re
dacteuren van een soldateniblad, die
de termen idioot en lummel bezig
den te veroordelen wegens beledi
ging, terwijl notabene minister
Vredeling, hun hoogste baas on
langs nog in Vrij Nederland min
stens zo krachtige taal gebruikte
en onder andere zijn collega Pronk
een corpspik noemde".
Meten met twee maten. Dat
vond de Haagse advocaat mr. R. M.
Schutte van het feit dat officier
van justitie mr. B. Palkena giste
ren voor de politierechter in Ut
recht wegens belediging f150 boete
eiste tegen twee redacteuren van
"Twintig", het blad van de Vereni
ging van Dienstplichtige Militairen
cVVDM). Het tweetal, de 25-jarige
Derk S. en 23-jarige Fons B. be
kleedt het hoofdredacteurschap
van "Twintig". In april van dit Jaar
stond er in het soidatenblad een
weinig lovend artikel over sergeant
majoor W. Vreugdenhil die "een
idioot" en een "lummel" werd ge
noemd omdat hij nogal gauw zou
klaar staan met rode kaarten en
straffen.
Vreugdenhil liet het er niet bij
zitten en diende een klacht in we
gens belediging. Derk en Fons
moesten zioh voor de gewone
rechter verantwoorden en niet voor
de militaire omdat ze allebei bur
ger zijn.
Mr. Falkena achtte bewezen dat
Derk en Fons de majoor met opzet
hebben beledigid en dat ze als
hoofdredacteuren voor die beledi
ging volledig aansprakelijk zijn.
Maar mr. Schutte was het met de
officiër volstrekt oneens. Termen
als "idioot" en "lummel" liggen on
ze landsverdedigers voor in de
mond, maar daar wordt niets bele
digends mee bedoeld.
Derk zei in zijn laatste woord tot
politierechter mr. C. L. Harinxma
dat het bezigen van ferme taal
eenvoudig noodzakldjk is om bij de
soldaten de problemen duidelijk
over te laten komen. "Kort en
krachtig moet dat. In matentaal.
Zo gebeurt dat al jaren. Als ik voor
De Groene schrijf gebruik ik die
woorden niet omdat ze in dat blad
wel als beledigend zouden kunnen
worden ervaren, wij hebben «echt
niet de bedoeling gehad de majoor
te beledigen. Een veroordeling zou
werkelijk idioot zijn".
Fons: "Ik heb niets aan het ver
haal van Derk toe te voegen. Ik
geef die lummel helemaal gelijk".
De politierechter doet maandag
29 december uitspraak.
Den Haag De eerste slachtoffers
van de komende feestdagen zijn er
al: twee Jongens die verwondingen
opliepen, toen ze zelfgemaakt
vuurwerk lieten ontploffen. De
voorspelling is somber: voor en
tijdens de jaarwisseling zal er stellig
nog een groot aantal in ziekenhui
zen terechtkomen met verwon
dingen aan een of beide ogen, soms
ook gedeeltelijk of totaal gezichts
verlies.
Sinds een aantal jaren worden de
slachtoffers, die in de acht grote
oogklinieken in ons land worden
behandeld, centraal geregistreerd
De som van alle ongelukken met
vuurwerk is een minimum-cijfer,
omdat naar andere ziekenhuizen ook
mensen met oogbeschadigingen wor
den gebracht, die niet centraal
worden gemeld.
De cijfers van verleden jaar: 46
ernstige verwondingen aan een oog
(verlies aan gezichtsvermogen), der
tien verwondingen aan beide ogen,
eveneens gevallen waarin sprake
was van gehele of bij na-blindheid.
De slachtoffers waren voornamelijk
veel af van dat van vorige jaren-
De angst bij de boeren voor de ver
spreiding van rabies (hondsdolheid)
zegt hij wel te kunnen begrijpen maar
in ons land zijn er nog geen aanwij
zingen dat vee of wild door besmette
vossen is aangetast. Vanaf augustus
1974 zijn er ongeveer vijftien mel
dingen geweest van hondsdolle vos
sen, vooral voorkomend langs de
Duitse grens.
Hondsdolheid
Woensdag hebben drie jachtop
zieners in de bossen bij Ede tever
geefs jacht gemaakt op een vos, die
verschijnselen van hondsdolheid zou
vertonen. Automobilisten die reden
op de rijksweg 12 hadden een vos
gezien, die zich vreemd gedroeg.
"Ons is daarvan niets bekend. Ook
bij de Veterinaire Inspectie in Gel
derland is geen melding van een
hondsdolle vos binnen gekomen. Het
kan gaan om een tamme vos, die
door de eigenaar is los gelaten. Dat
komt wel meer voor", aldus dr. Van
Haaften.
Hiertoe zullen van 15.000 auto
wrakken de schadegegevens wor
den verzameld, evenals gegevens,
over het ongeval en het eventueel
opgelopen letsel bij inzittenden. Voor
het verzamelen van deze gegevens
is anderhalf jaar uitgetrokken.
Bij het onderzoek wordt ondermeer
gezocht naar de invloed van veilig-
heidsstuurkolommen, hoofdsteunen
automatische gordels, kindergordels
en -zitjes.
Over de gunstige werking van deze
beveiligingsmiddelen zijn uit labo
ratoriumexperimenten en proefbot-
jongens; de anderen waren een paar
meisjes en een klein aantal mannen.
Een vaag lichtpuntje is dat het
aantal gewonden door vuurwerk elk
jaar een geringe daling te zien
geeft. „Daar mogen we best blij mee
zijn, maar we mogen niet verslap
pen. Elk ongeluk is er een teveel". De
waarschuwing komt uit de mond
van mevrouw dr. J. ten Doesschate,
secretaresse van de Algemene
Nederlandse Vereniging ter Voorko
ming van Blindheid, waarbij bijna
alle oogartsen (circa vijfhonderd)
zijn aangesloten.
Voor het afnemende aantal ongeluk
ken zijn twee redenen aan te
wijzen: de voorschriften die in vele
gemeenten gelden voor de verkoop
en het afsteken van vuurwerk, en de
keuring van de kwaliteit.
Mevrouw Ten Doesschate, als
oogarts verbonden aan het Acade--
misch Ziekenhuis in Groningen en
aan het Oogziekenhuis in Den Haag,
is reeel genoeg om vast te stellen
dat waarschuwingen praktisch niet
helpen. „Ze doen het toch, daar zijn
het kinderen voor, en daarom is het
De instanties houden de vos wel
goed in de gaten. In Duitsland is
al sprake van besmetting van koei
en, paarden, schapen en reeën door
hondsdolle vossen. In Nederland ech
ter nog niet hoewel duidelijk is, dat
rabies steeds verder naar het wes
ten oprukt. Daarom werkt het
Rijksinstituut voor Natuurbeheer aan
een rapport voor de jachtraad, waar
in maatregelen worden aangegeven
die moeten worden genomen in door
rabies bedreigde gebieden.
Jaarlijks woeden nu 1.400 tot
1.500 vossehuiden aangeboden bij de
provinciale afdelingen van Faunabe
heer. Dit getal geeft niet het wer
kelijke aantal gedode vossen weer,
omdat veel boeren en jagers die voor
een velletje f 15 ontvangen, de hui
den inleveren bü preparateurs, die
veel meer betalen. Soms tot f50
voor een fraai exemplaar. Drs. E.
Broekhuis van de Gelderse CBTB
vraagt zich daarom af of die ver
goeding van f 15 niet eens moet
worden herzien om een goed beeld
te krijgen van de juiste aantallen
Hij heeft de instanties- attent ge
maakt op de ongerustheid die leeft
singen belangrijke gegevens verkre
gen, maar het werkelijke effect moet
in de praktijk worden vastgesteld.
Uit een soortgelijk onderzoek van
de SWOV is gebleken dat de effecti
viteit van gordels bijzonder hoog is:
75 procent minder kans om gedood
te worden wanneer men een heup-
of driepuntsgordel draagt.
Deze onderzoek-uitkomst heeft in
ternationaal veel opzien gebaard en
is thans een van de onderwerpen van
voorschriften van toekomstige per
sonenauto's.
een illusie te hopen dat je
ongelukken kimt voorkomen".
De praktijk leert dat dikwijls
kinderen maar ook volwassenen
die er naar staan te kijken of
voorbijlopen door uiteenspattend
vuurwerk worden gewond. Illustra
tief is het voorbeeld van een rotje
dat ontploft op een balkon waar een
moeder met een kind op haar arm
staat. De kleuter wordt gewond; de
aansteker van het vuurwerk ver
dwijnt in de anonimiteit.
Schrikachtig
„Juist in deze dagen wagen vele
blinden zich niet op straat", zegt
mevrouw Ten Doesschate. „Ze
kunnen niet zien wat er rondom
hen gebeurt en ze schrikken
ontzettend, als er vlakbij een stukje
vuurwerk ontploft. Trouwens, ook
hun honden worden schrikachtig en
verliezen hun concentratie".
Verleden jaar werd er voor negen
miljoen gulden aan vuurwerk
gekocht; wellicht dat er in de
laatste weken van 1975 voor meer
dan tien miljoen aan vuurpijlen,
gillende keukenmeiden, rotjes en
bij boeren rond Barneveld. In enke
le maanden tijds hebben ze enkele
honderden vossen afgeschoten.
Bioloog drs. G. Niewold van het
RIN is daar niet zo blij mee. Vos
sen zijn naar zijn mening wel de
gelijk nuttige dieren. Ze voeden
zich onder meer met muizen en ko
nijnen.
Afrastering
De niet altijd goede afrastering
en het meer en meer verbouwen
van mais hebben er toe gefleiid dat
de klachten over de wilde zwijnen
elk jaar weer terugkomen. Het ver
schijnsel van de wroetende en woe
lende wilde "varkens", zoals de
zwijnen door kenners worden ge
noemd, doet zioh dit jaar wederom
sterk voor in de landerijen die
grenzen aan het nationale park
Veluwezoom (Riheden, de Steeg).
De zwijnen doen zich vooral tegoed
in de maïsvelden. Mais is een lieve
lingskostje voor dfe beesten, die er
's nachts in groepsverband op uit
trekken om aan hun dagelijkse
portie voedsel te komen. De eikels
f
Brandweerlieden zijn druk
bezig met het blussen van de
brand in het gebouw van J.
de Ruyter bv, handel in rub
ber en leer te Waalwijk. De
brand brak gisteravond uit
en was pas vanmorgen vroeg
geheel bedwongen. Er werd
voor zeker een miljoen scha
de aangericht. De brand is de
vijfde zware brand die in de
laatste zes weken in Waal
wijk heeft gewoed.
De eigenaar van het bedrijf,
de heer J. de Ruyter, hield
gisteravond juist een feestje
met zijn dertien personeels
leden. Toen hij van de brand
hoorde, werd hij onwel en
moest naar een ziekenhuis
worden gébracht.
Juwelenhraak
buit f72.000
NIJMEGEN (ANP) Bij een
juwelierszaak in de Nijmeegse
binnenstad is gisteren voor de vier
de keer binnen een jaar een in
braak gepleegd. Ditmaal gebeurde
de kraak op klaarlichte dag. De
buit heeft een waarde van f72.000
en bestaat uit bril janten, ringen,
robijnen etc. De dader is vermoe
delijk een 17-jarige jongeman die
de etalageruit van de winkel met 'n
ijzerstaaf stuksloeg en leeghaalde.
Hij verdween in een wagen die vol
gens getuigen met een draaiende
motor gereed stond.
donderbussen wordt ontstoken om
het oude jaar te besluiten en het
nieuwe te begroeten.
Het meeste vuurwerk dat de
komende dagen de lucht in gaat,, is
afkomstig uit communistisch China.
Het is goedkoper dan de vuurwerk-
produkten die in ons land worden
gemaakt. De verkopers beweren dat
het bovendien „minder gevaarlijk" is,
omdat de omhulsels van papier zijn;
dat versnippert bij de ontploffing.
Mevrouw Ten Doesschate zet echter
een vraagteken achter het „minder
gevaarlijk". Zij zegt: „Ik vind
Chinees vuurwerk wel gevaarlijk. Er
zit een giftige stof in die zich in de
oigbol vreet, als het vlakbij een oog
knalt
De statistieken zijn bemoedigend. Er
is een dalende lijn in het aantal
ongelukken. Hopelijk is dat ook de
komende dagen opnieuw vost te
stellen. Dat neemt niet weg dat de
oogklinieken in ons land paraat
zijn, want zeker is dat er weer
slachtoffers zullen vallen. Ondanks
voorschriften, ondanks waarschu
wingen!
in de bossen zijn nu langzamer
hand op, beuikenootjes zijn er dat
jaar niet. De koppels wurmen zich
door de afrastering en stropen de
aardappel- en madsvekten af. Ze
halen de weilanden overhoop op
zoek naar insecten en larven. Vol
gens boeren in de streek is dit Jaar
weer voor tienduizenden guldens
schade aangericht. Omgeploegde
weilanden moeten bijvoorbeeld op
nieuw worden ingezaaid. De scha
devergoeding van het jachtfonds ds
niet toereikend, zo menen ze.
Over deze en andere vormen van
overlast en schade door het wild
buigt zich de laa'tste maanden de
Vereniging Wildbeheer Veluwe in
Apeldoorn. In deze vereniging zijn
Veluwe Jagers vertegenwoordigd, de
Koninklijke Nederlandse Jagersver
eniging en instanties die zioh be
zighouden met het jadhtbeheer. Ja
gers zullen beginnen met het doen
van tellingen in de leefgebieden
van de wilde zwijnen om op die
mander de nodige afschot te kam
men bepalen. Minister Van der Stee
van Landbouw zal na het advies
zijn beleid kunnen bepalen bij de
AMSTERDAM (SP) Decem
berlaait het een feestmaand blij
ven. Onder dit motto houdt het Vei
ligheidsinstituut in Amsterdam in sa
menwerking met het rijk en het Na
tionaal Brandpreventie Instituut een
landelijke actie om de typische de-
cember-ongelukken zoveel mogelijk
tegen te gaan.
Vooral het afsteken van vuurwerk
kost jaarlijks een paar doden, ter
wijl volgens het Veiligheidsinstituut
honderden mensen gewond raken.
Het instituut heeft 200.000 folders
verspreid waarin tips worden gege
ven om de feestdagen veilig door te
komen. Enkele raadgevingen
gebruik geen echte kaarsen in de
kerstboom als u kleine kinderen
nodig geachte vermindering van
de zwijnenstand.
De koppels zeugen, keilers, fris-
lingen en overlopers hebben zich
door het zachte klimaat van de
laatste jaren enthousiast kunnen
vermenigvuldigen. Het kamt voor
dat zeugen twee maal per jaar wer
pen. De leefomstandigheden voor
de "varkens" waren door overvloe
dige voorraden eikels en beuikenoot
jes in vorige jaren zeer gunstig. De
zwijnenpopulatie kon ook toenemen
door een wijziging van de jachtwet.,
waardoor het wilde zwiijn werd be
schouwd als zogenaamd grof wild
in plaats van schadelijk wild. Door
die wijziging van de jachtwet in '72
mag in de zogenaamde schoontijd
niet worden gejaagd van 1 februari
tot 1 augustus. Ook mag in de
jachttijd niet worden geschoten op
zeugen met jonge biggen.
De nood aan de Veluwezoom is
dit jaar nu zo hoog gestegen, dat 'n
boer in e'en plaatselijke 'krant ver
zuchtte: "als het aan mij ligt eet
heel de Steeg met kerstmis zwijn".
Heft is voor hem nu bij de wilde
zwijnen af.
heeft;
controleer of de elektrische be
drading van de kerstboomverlichting
niet beschadigd is;
leg het snoer zo dat u er niet over
kunt struikelen;
zet kaarsen nooit in een plas
tic kandelaar;
plaats kaarsen niet te dicht bij
de verwarming; anders trekken ze
krom;
laat de olie voor het bakken van
oliebollen niet te heet worden;
Wanneer de vlam toch in de pan
slaat moet u snel de deksel erop
doen. Nooit met water blussen;
steek vuurwerk aan met branden
de sigaar of sigaret.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk beroepen t©
Stellendam J. M. de Raad Stolwijk,
te Sommelsdijk B. M. MeiJndertT
Lunteren, te Veenendaal J. Maas
land Middelharnis, aangenomen
naar Haastrecht H. E. Sten-inga
Klooster Ter Apel, bedankt voor
Dei! en Enspijk G. D. Vossers Vaas-
sen, voor Opheusden A. Vlietstra
Doornspijk, voor Bennekom J. den
Hoed Sliedrecht. .Geref. Kerken:
beroepen te Noordeloos kand. B. J.
G. Roolvink Kollum, te Leens J. S,
R. Lanser Metslawier, te Zuidwol-
de (Gr.) G. de Jong Werkendam,
Geref. Kerken Vrijgemaakt: beroe
pen te Bruchterveld H. Knigge, wo
nende te Hooghalen; bedankt voor
Assen D. van Zuijlekom Groningen.
Chr. Geref. Kerken: beroepen te
Siegerswoude kand. G. v.d. Groep'
Bunschoten-Spakenburg; bedankt
voor Zwaagwesteinde A. Bijkerk
Aalten, voor Aalsmeer J. Jonkman
Drogeham. Geref. Gemeenten: be
roepen te Beekbergen J Koster
Barneveld. die bedankte voor Bros-
sele en voor Mijdrecht, te Poortu-
gaal A. Hofman Scheveningen, te
Hoogeveen H. Ligtenberg Terwolde,
te Meliskerke J. van Haaren
Amersfoort, die bedankte voor ba-
roepen uit Canada en de Ver. Sta
ten
Man in Helmond
neergeschoten
HELMOND (ANP) Een 30-Jari-
ge inwoner van Helmond is gister
middag door een nog onbeken
de man vanuit een rijdende auto
neergeschoten. De man is met een
hals wond opgenomen in het zieken
huis.
De politie tast ten aanzien van het
motief volledig in het duister. Ze
acht het niet uitgesloten dat er meer
dere kogels werden afgevuurd, even
min dat de schoten voor iemand an
ders bedoeld waren. Er zijn de laat
ste maanden in Helmond al vaker
schietpartijen geweest zonder duide
lijk motief.
Ongelukken door vuurwerkelk jaar wèèr teveel
(ADVERTENTIE);
Alle vrije vogels die komende zomer met de auto op vakantie kunnen,
gaan haast-je-rep-je het nieuwe Vrij Uit reisprogramma halen.
Waar? Bij de organisaties die er met hun vertrouwde naam achter staan.
Dus bij de grote Shell-stations, bij de Rabobank of bij het ANWB-
kantoor. Ook de tussenpersoon van Nationale-Nederiaoden geeft het
graag. Gratis.
Dc grootste keus aan vakantieadressen
*n binnen- en buitenland. Hotels,
appartementen en bungalows in elf landen.
1 /g| g g I -SK/ - Prijzen van f 22,50 (appartement) tot
Vrij W/l^. f471,- (hotel- vol pension) p.p,/p.w.
De Delftse Hennie Bekkers sluit overgelukkig haar kater Maukie
in de armen. Anderhalf jaar geleden in de zomer van 1974 ver
dween de kat in Bolsward van de boot van de familie Bekkers.
Twee dagen werd op hem gewacht maar Maukie was en bleef
weg. Dezer dagen zat hij echter iveer voor de deur van de woning
van de familie Bekkers in Delft. De kat heeft van zijn zo'n 200
kilometer lange tocht naar huis niet geleden. Hij is nog steeds
dezelfde welvarende kater die anderhalf jaar geleden in Fries
land verdween, verzekert Hennie.
VOORBURG (ANP) De Stichting Wetenschappelijk
Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) in Voorburg gaat
een onderzoek instellen naar de invloed van de autocon
structie en de beveiligingsmiddelen op de afloop van auto
ongevallen. Met het inzamelen van de gegevens voor dit
onderzoek zal in februari worden begonnen.
