Caterina Valente
wil eindigen als
een tragédienne
Engels kerstconcert
Op tweede kerstdag voor de AVRO-televisie
Father
Brown
(^yy/andaag..
...en g
toegelicht
/RADIO\programma
dus zet de kaas
uit het vuistje
maarklaar!
Joost den Draaier
voor AVRO-radio
DINSDAG 23 DECEMBER 1975
Caterina Valente is de grote ster opgenomen i
in de show die de AVRO op of the town
Tweede Kerstdag uitzendt
20.10 tot 21.10 i
medewerking verleend door Ca-
i Nederland terina's broer Silvio Francesco,
II. Aan dit programma, dat werd die haar op de klarinet bege- „Scarborough fair". Caterina
leidt. Caterina Valente zingt o.
Silvio zullen samen te horen Roy Budd. Naar aanleiding van
na". The windmills of your zijn in een potpourri van Engelse dit optreden hierover een ge
mind", We ve only just begun", kinderliedjes. De produktie van sprek met haar. dien in Duits-
Leaving on a jet plane" en deze show en de .muzikale arran- land, waar zü opnamen maakte
gementen werden verzorgd door voor een show van de ZD F.
Caterina Valentes echtgenoot
Later in de middag zegt ze: „Ga je mee een kop koffie drinken?" In haar kielzog een bevriend
echtpaar uit Berlijn dat een half uur geleden is aangekomen. We zijn in Hof, honderdtwintig
kilometer van Frankfurt. In de plaatselijke sporthal wordt „Musik is Trumpf" (Muziek is Troef)
opgenomen, een groots opgezette show van de ZDF, enorm populair in Duitsland dankzij de
grote sterren die er in meedoen, de fraaie balletten en de rijke aankleding.
Caterina Valente gaat, kordaat
etappenr voor ons uit, nauwelijks
opvallend in haar roodbruine wollen
japon en donkere laarzen. Ze draagt
een bril die ze alleen afzet tijdens
haar optreden. Ook 's morgens, als
de fotograaf een plaatje schiet van
het interview, 'blijft de bril op haar
neus.
De ober brengt koffie. Caterina
snatert honderd uit met haar
vrienden, nu en dan kleurenfoto's uit
haar tas trekkend voor handteke
ningenjagers die haar constant
belagen. We worden in het gesprek
betrokken en niet om redenen van
voordelige publiciteit. Caterina Va- -
lente staat al 39 jaar op het
podium, haar contracten lopen tot
diep in 1978 en als het publiek haar
niet meer lust, oo kgoed. Trouwens,
ze wil meer dan zingen alleen.
De agenda's worden getrokken, want
deze dag is te kort om lekker bij te
praten. De vriendschap met het
echtpaar uit Berlijn is ontstaan
tijdens een cruise langs de
Adriatisdhe kust. Catefina zegt:
„Misschien in mei. Dan zit ik een
paar maanden in Amerika, maar
tussentijds kom ik terug. Eens even
kijken, hierna moeten we naar
Saarbrucken, Monte Carlo, Londen
en dan beginnen mijn voorstellingen
In Olympia in Parijs. Maar wacht,
ik heb ook nog tv-opnamen in
Berlijn. Misschien dan? Want na
Amerika vertrek ik naar Australië.
Dan komt er weer niets van".
Caterina Valente heeft vanmiddag
de Japon gepast die ze in de show
draagt. Het resultaat is teleurstel
lend. De japon is mooi, maar
'technisch niet aangepast.
„Hoezo?"
„Ja, ik zing namelijk niet in deze
show. Ik speel een sketch. Dus er
moeten onzichtbaar een microfoon
en een draad in verwerkt worden.
Dat gaat niet met dit model".
Caterina heeft in Amerika al meer
sketchjes gedaan, een cabaretvorm
die ze „wahnsinnig gern" beoefent.
Deze ke«ar samen met Peter
Frankenfeld. „Ik kan Je de inhoud
wel vertellen. Ook in de sketch
draag ik een bril, maar dan zo een
met heel dikke glazen. Een vriendin
wil mij in contact brengen met een
man, maar ik voel er niet zo veel
voor, want wie heeft er nou
belangstelling voor een juffrouw met
een bril? Wat blijkt? Ook die man
draagt zo'n bril. Maar hij zet hem af
vlak voordat hij mij ontmoet. Ik
doe hetzelfde. Daar ontstaan
natuurlijk dolkomische situaties uit,
die er tenslotte toe leiden dat we
allebei onze bril weer opzetten.
Weet Je, zo'n sketch doorbreekt de
monotonie. Ik heb dat niet op een
school geleerd, maar van mijn
moeder. Van haar heb ik trouwens
alles geleerd. Toneelspelen, acroba
tiek, zingen, de hele Showbusiness.
Ze komt van de beroemde school in
Leningrad. Daar zijn er jammer
genoeg weinig van. Ik ken een
aantal jonge collega's die een
fabelachtig talent hebben. Zij
sparen hardnekkig om in Engeland
of Amerika te kunnen studeren. Dat
moesten alle jonge artiesten doen.
Maar wat zeggen ze? Ik heb n-u
succes met een plaat, wat zal ik me
verder nog druk maken. Maar van
podiumoptreden weten ze niets. Het
gevolg is dat het publiek ze gauw
vergeet. Zelf heb ik het ook niet in
een paar jaar gefikst.
Ik heb een hele lange tijd nodig
gehad om aan de top te komen. De
grootste schuld ligt bij de producen
ten, die deze jongeren exploiteren.
Ze denken alleen aan platenverkoop,
niet aan podiumvorming. Er zijn
nog scholen in de wereld, waar je
's morgehs naar het conservatorium
gaat, 's middags naar de toneel
school en 's avonds naar balletles.
Cursussen van zes tot tien maanden".
Zelfkritiek
„Shirley Bassey heeft mij eens
verteld dat zij nooit een opleiding
heeft gehad, maar dat zij wel weet
wat ze moet doen, hoe ze een lied
moet zingen".
„Inderdaad, haar school is altijd de
Bühne geweest. Als meisje heeft ze
al in een orkest gezongen, goed om
zich heen gekeken.Frau Bassey is
zeer intelligent, een groot kunstena
res. Zij heeft het vak onmiddellijk
begrepen, maar dat lukt niet
iedereen. Wat je ook nodig hebt is
zelfkritiek. Als u eens wist hoeveel
ik met een spiegel heb gewerkt.
Trouwens de laatste jaren zijn er
nog betere middelen: film, video.
Maar dat is voor jonge mensen
natuurlijk niet te betalen. De
producenten zouden die dingen wel
kunnen aansohaffen. Om te laten
ADVERTENTIE
(19.45-
KRO Ned. 1)
zien: die beweging deugt niet en dat
is (niet goed".
In Nederland zou dat zeker moeten,
want zo zegt Caterina Valente:
„Jullie hebben ongelofelijk veel
talent. Cabaret in Holland ist
fabelhaft en dan d'e jazz-musici. In
Frankrijk en Italië hoor ik altijd
zeggen dat na Amerika en Engeland
de beste jazz-musici in Nederland
en Scandinavië zitten."
„Welke fouten maken jonge, onerva
ren artiesten meestal?"
„Zij houden geen rekening met het
feit dat het publiek iedere avond
verschillend is. Daaraan denken is
bijna psychologische arbeid. Een
student zou op dat onderwerp
kunnen promoveren. Daarom is het
ook niiet vervelend elke avond
hetzelfde programma te brengen.
Geen avond is g'elijk aan de andere,
het publiek is nimmer hetzelfde.
Dus zijn de reacties ook altijd
anders. Je moet je daar op instellen.
Vele jonge artiesten maken iedere
avond dezelfde bewegingen die ze
hebben geleerd of aangeleerd. Ze
zingen als een machine".
„Wat doet u dan?"
„Ik heb ongeveer vier minuten
nodig om te weten wat voor publiek
er in de zaal zit. Ik kan kijken tot
de vijftiende rij. Ik onderscheid hun
gezichten en lees er af hoe ze zich
voelen. Daarop baseer ik mijn
optraden. Het gebeurt vaak, zeer
vaak dat ik mij omdraai naar de
kapelmeester mijn broer om
bijvoorbeeld een andere volgorde
aan te geven. Dan realiseer ik me
plotseling dat een langzaam of een
vlug lied op dat moment niet past.
Dat gebeurt zeker bij een premiers.
Je hebt je programma vooraf
zorgvuldig opgebouwd, alles afgewo
gen en dan blijkt dat je het na de
premiere ondanks alle ervaring
en routine volledig moet
herschrijven".
„Maar waarom verschilt het publiek
op maandag zo sterk van dat van
dinsdag?"
„Er zijn vele oorzaken.
„Zijn de nieuwsbrichten misschien
van invloed, of het weer?" "Ze
ker. Er is een winter- en een
zomerpubliek. In de zomer reageert
het publiek gemakkelijker, lichter,
spontaner. Het winterpubliek is
meestal ernstig. Dan duurt het
langer om ze mee te krijgen. Zo is
er ook een onderscheid tussen het
concertpubliek, het naohtclubpubliek
en het cabaretpubldek. Het concert
publiek is het meest plezierige en
het meest kritische. Plezierig omdat
hij gaat naar iemand die hij
waardeert, kritisch omdat hij door
ntets anders wordt afgeleid".
„Gebeurt het wel eens dat u geen
contact hebt?"
„Ja, ja. Grote paniek, angst. Dan
moet Je een gevecht leveren. Van
mijn moeder heb ik geleerd dat
wanneer er op al die verveelde
gezichten heel even een glimlach
komt al is het maar op een
Caterina Valente in het kostuum voor de sketch.
Onbewust
„Onze eigen Toon Hermans zegt dat
wanneer je om welke reden dan ook
zelf niet gedisponeerd bent je een
extra krachtsinspanning moet geven.
Onbewust lever Je dan soms een
prestatie beter dan ooit tevoren".
„Dat kan. Zelf merk Je dat niet,
maar wel de dirigent of de manager.
Dan wordt er gezegd: zo zou het
elke avond moeten zijn. Maar dat is
onmogelijk".
„In Amerika beginnen alle artiesten
in een nachtclub. Is dat een goedé
methode?" „Ik zou het iedereen wel
aanraden. Dat publiek komt om te
eten, te drinken, om plezier te
maken. Daar sta je dan voor. Je
wordt voor de leeuwen gegooid.
Daar leer Je hoe je mensen aan Je
moet binden. Als je in staat bent
die mensen stil te krijgen, dan heb
Je heel wat bereikt. Maar het is
ontzettend zwaar. Drie jaar geleden
ben iik er mee opgehouden. Dat doe
ik niet meer".
"Wal opvalt
gebruik van arme
maakt bewegingen
andere vrouwelijke
terugschrikken".
v moedig
handen. U
menige
„Op
pantomimeschool is dat
één. Ijfet komt waar
schijnlijk ook omdat ik een
Italiaanse ben. Ik zing nietalleen
met mijn handen en armen maar
met mijn hele lichaam. Een
journalist in Mexico-City zei eens
tegen me: „Uw handen zijn als
tortelduiven. Als u nou weet dat een
tortelduif in Mexico een heel mooi
dier is, dan begrijpt u dat dat het
mooiste compliment is geweest dat
ik ooit heb gehad".
„U treedt al achttien Jaar in
Amerika op. Zijn die Jaren artistiek
bepalend voor u geweest?"
„Neen. Ik had de harde school van
NEDERLAND I
18.15 Les Gammas, les 18 (herh.) (TELEAC)
J8.45 TV-inf. voor Spanjaarden (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 De -O-show (KRO)
19.45 Father Brown (KRO)
20.40 Voor een briefkaart op de eerste rang (KRO)
21 35 Journaal (NOS)
21.5C De Katholieken tussen '25 en "75 (KRO)
22 40 O, was ik maar nooit getrouwd (KRO)
23.15 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 Brigadier Dog (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Paai-densport (NCRV)
19.30 Tweekamp (NCRV)
20.00 Journaal (NOS)
20.25 Immanuel, kerstmusical (NCRV)
21.00 Leven met olifanten (NCRV)
21.50 Hier en nu (NCRV)
22.30 Kom, o kom Immanuel (NCRV)
22.45 Den Haag vandaag (NOS)
2J.00 Journaal (NOS)
„De tijd stond even stil, als een
neergehaalde vlag". Wanneer Ramses
Shaffy deze even diepe als
onbegrijpelijke regel uit het televi
sieapparaat laat klinken, dan is het
weer zover: Jan van Hillo blikt
terug op een gebeurtenis uit de
tamelijk recente geschiedenis. En
voor Ramses de slotzin zingt ("Maar
vragen in de mist van jaren maken
zich vrij", als ik het goed heb
verstaan) wordt er doorgaans flink
wat opgespit.
Neem nou gisteren. Bijna anderhalf
uur werd stilgestaan bij een in de
oorlog in de Zuiderzee neergestorte
Amerikaanse bommenwerper. Er
liggen er nog honderden van dat
soort onder water, maar uitgerekend
dit toestel diende te worden
opgegraven. Zeer tegen de zin van
bijvoorbeeld biologen, want het wrak
ligt in een beschermd vogelgebied.
Bovendien moesten er een brug en
een weg van 800 meter naar het
wrak worden aangelegd, en dat kost
een hoop geld, een argument dat
ons, belastingbetalers, nogal pleegt
aan te spreken. Jan van Hillo kon
bij die overwegingen natuurlijk niet
iang stil blijven staan, want anders
had hij weer een ander reportage-
onderwerp moeten bedenken.
Daar komt bij (aldus moet Van
Hillo overwogen hebben) dat het
vliegtuig in 1943 op 22 december
neerstortte. Een paar dagen voor
Kerst dus, en dat ligt altijd goed in
de sfeer van het „opdat wij niet
vergeten". In gesprekken met da
enige overlevende «de Amerika^jt
Charles Taylor) en diens vrouw
probeerde Van Hillo hen wel in dift
richting te duwen, maar ze gaven
weinig krimp.
Taylor leek eigenlijk niet zo goed té
weten wat hij ervan vinden moest,-
dat de NCRV hem naar cfc»
Flevopolder had gesleept. De werk
zaamheden rond het wrak overzien.*
de, verontschuldigde hij zich voor
het feit, dat zijn vliegtuig juist op
deze moeilijk bereikbare plek was
neergestort. „Daar kon u toch niets'
aan doen", zei Van Hillq haastig/
Mevrouw Taylor zei over het,
opspitten van het wrak, plus de
resten van de omgekomen inzitten
den: „Ik vind het geweldig dat het)
Nederlandse volk zo aan onze
jongens denkt", een misvatting die
door Van Hillo jammer genoeg niet
werd weggenomen.
Naarmate de reportage vorderde,"
verlegde Van Hillo het accent van"
Taylor (die al die opwinding niet zo
goed begreep) steeds meer naar de_
Nederlandse militairen, die bij het -
graafwerk betrokken zijn. De herejo
Van der Graaf (landmacht) en
Zwanenberg «luchtmacht) werdea
door Van Hillo gemaakt tot de"
die
allen iets
terugdoen voor wat de Amerikanen.
destijds voor ons hebben overgehad.
GERARD PAQUE&
Trouwens, als ik in Amerika voor de
televisie optreed, dan mioet ik nog
altijd voorzingen. En als dat niet
goed is moet ik mijn programma
veranderen. Dat gebeurt mee iedere
artiest. Ook Frank Sinatra moet
elke keer ophieuw een auditie
afleggen voor de producer en de
regisseur. Er is e en piano, een
pianist, je begint maar. Dat gebeurt
ook met tekstschrijvers. Als het niet
goed ds kan hij in een hoekje gaan
zitten en opnieuw beginnen. Maar
daar heb ik ook te maken met
mensen die al jaren volledig op
elkaar zijn ingespeeld. Als wij in
Europa over net zoveel geld
beschikten zouden we in de
showbusiness dezelfde resultaten
behalen."
Wat zou ze
nog weensen in dit vak? Caterina
Valente gaat er gretig op in. Bijna
als een Jong meisje aan het begin
vaneen lange, moeizame carrier e.
"Wat ik mezelf nog boe wens? Een rol
in 'n tragedie. Dat is n oeroude wens
van me. Waarschijnlijk omdat ik
het nog nooit heb gedaan. Al zal ik
op mijn zestigste nog naar de
toneelschool moeten, het zal gebeu
ren. Ik ben nog nooit gevraagd voor
een rol. Wel voor musicals. Maar al
die aanbiedingen heb ik afgeslagen.
Het gekke is dat al die musicals
gevallen zijn. Nee, een echte rol, dat
wil Ik nog eens doen. Het kan me
niet schelen waar ter wereld het
gebeurt, als 'het stuk me maar
bevalt. Op het ogenblik durf ik het
nog niet aan. Ik heb te weinig
ervaring, ik ben er nog niet rijp
voor. Voorlopig heb ik nog andere
dingen te doen. Mij voorbereiden op
Olympia. Een waanzinnige taak,
twee uur alleen op een podium. Dan
wil ik verder gaan met fluit
studeren en mijn conservatorium-
studie afmaken. Ik heb nooit
opgehouden te leren".
Ter afsluiting van de vierdelige jubileumserie „De katholieke
tussen '25 en '75" brengt de KRO-televisie vanavond de afle.
vering „Vóór sociale gerechtigheid" (maar tégen den klas
senstrijd), een -programma onder redactie van Frans Wijsen.
NKV-bestuurder Herman Bode gaat terug naar OldenzaaV',
waar hij in de vakbeiveging begon. Oud-burgemeester van
Den Haag, mr. H. Kolfschoten, die in 1925 de politiek binnen
wandelde aan de hand van Ruys de Beerenbrouck, schetst het
katholieke sociale denken uit de jaren dertig: een nieuwe
orde van eendracht en harmonie, die na de oorlog leek te wor-
den verwezenlijkt, maar niet ten volle en niet voor lang. Vele
boeiende filmbeelden van vroeger zijn weer in het programma
opgenomen.
DINSDAG 23 DEC1
vrolijkheid en verstrooiing r
Leo Driehuys. 22.00 (S) Koepel-
22.30 Nieuws. 22.40 Radiojour-
23.00 (S) Kwartet Frans Poptie.
Hilversum II
18221 Gesprok
hado. 18.25 (S) Kwartet
hood. 16.45 Toppers van to
Radi oj ou-rn aal
Haag vandaag. 20.00 Nieuws.
05 Overweging. 20,15 Het hei-
heidsvoorllchting
Hilversum II
Radioweekblad. 11.00 Nieuws. NOS:
11.03 Jazz uit het historisch archief.
11.30 Adoptie, doc. VARA: 12.30 (S)
Thom-centraai 13.00 Nieuws. 13.11 u.
Dingen v. d. dag. 13.25 (S) Een mid
dagje stoomradio. 16.00 Nieuws. 16.00
(S) Moordbrigade Stockholm, hoorspel,,.
17.00 (S) Uit het muzlekalbum van -.
Paul Godwin RVU: 17.35 Educatief
progr. 17.55 Med.
Hilversum III
KRO: 7.02
ham. 9.03
DPiie draait
LEIDEN De muzikale marathon in
de Stadsgehoorzaal zit er weer op. Al
thans voor mü, het personeel van de
zaal moet nog een avond meedraaien,
maar ze zijn dan ook een dag eerder
dan ik begonnen. De kerstavond van
K. en O. had grotendeels een typisch
Engelse sfeer, hetgeen te danken was
aan de medewerking van de London
Choral Society, die in de kersttijd een
9000-koppig publiek trekt in de Royal
Albert HalL
Buiten deze sfeer lag het openings-
werk, het concert voor fluit en harp
van Mozart. Frits Kox had de on
dankbare taak, twee solisten te moe
ten begeleiden die niet tegen hun
taak bleken te zijn opgewassen. Sara
Strumphler wist door ongelijkmatig
getokkel nauwelijks enige melodische
frase "an haar instrument te ontlok
ken, terwijl de fluit van Henk Vos
gaandeweg steeds meer ontstemde, en
zijn poging de gulden middenweg te
vinden tussen de tempi van het or
kest en de harpiste vruchteloos ble
ven. Ondanks de op correctie gerichte
directie van Kox was de begeleiding
van het Gewestelijk Orkest niet eens
zo gek: kennelijk een voortreffelijke
voorbereiding.
Hierna nam Leon Lovett de dirigeer
stok over. Hij bracht op dynamische
wijze het kerstgedeelte uit de Mes
sias van Handel. Het is wonderbaar
lijk, hoe de Engelsen een naar onze
begrippen hoog tempo kunnen aan
houden zonder ook maar een ogenblik
de gedachte van de „laatste trein"
op te roepen. Aafje Heynis en Nelly
van der Spek pasten zich bij deze vi
sie voortreffelijk aan.
Na de pauze een verzameling Christ
mas Carols, opgebouwd rond het Be-
nedicite van V°ughan Williams en 3
Weihnachtslieder van Cornelius. De
carols merendeels in een voortreffe
lijke, hier minder bekende zetting:
enkele Amerikanismen vond ik per
soonlijk wat uit de toon vallen. Het
koor bezit voortreffelijke stemmen en
stelt een levendige interpretatie bo
ven klankschoonheid, welke instelling
mij soms iets te ver ging. Voor de
traditionele samenzang was weinig
ruimte; het publiek greep de twee
kerstliederen echter dankbaar aan,
zodat ieder tevreden huiswaarts kon
keren na -twee toegiften.
RON HARMS.
ADVERTENTIE
een miljoen gulden aan prijzen
Een frisse keuken zonder kook.
luchtjes en toch niet dat irri
terende lawaai I Daalderop af
zuigkappen hebben iets
unieks: Een bijzonder hoge
afzuigcapaciteit, gecombi
neerd met zéér weinig geluid-
(eigenlijk slechts een zacht
geruis).
i speciale geoctrooieerde ventilator,
n krachtige motor.
Te winnen In de Nationale Puzzelaktle Lb.v.
Nationaal Fonda Sport Gehandicapten.
De disc-Jookey Joost den Draaier gramma presenteren dat zal zijn
Willem van Kooten) en Jan
yeen zullen met ingang van het
nieuwe winterseizoen voor de AVRO-
microfoon op Hilversum III hun
programma's gaan presenteren.
Joost den Draaier brengt zijn „Joost
mag niet eten" elke maandag van
12.03 tot 13.59 voor het eerst op
maandag 29 december. Jan van
Veen brengt op diezelfde dag een,
eveneens nieuw programma: "The
Candleligiht-show". Van 23.02 tot
01.00 uur zal deze show rechtstreeks
vanuit de AVRO-studio worden uit
gezonden. De uitzending is met pu
bliek. Paul van Schalk, d-ie op de
donderdagavond een live Jazz
programma verzorgt op Hilversum
II, zal ook een programma krijgen
op Hilversum III. Van 01.00 tot 03.00
uur in de nacht van vrijdag op zater
dag, zal Paul van Sohaik een pro
ts» Poprekonstruktie. 20.02 (S) Nash-
DUITSE TV
KRO: 6.02 (S) Scheer je
7.00 Nieuws. 7.02 (S)
DINSDAG 23 DECEMBER
Duitsland I
17.55 Journaal (Regionaal program
ma 18.00 Rep. 18.30 Akt. 18.45 2and<--
mannetje. 18 55 Nordschau magazine.
19.2b Eine ganz gewöhnliche Geschich-
3 Progr. overz. WDR: 18.05 Der
8.40
r-ln<- K.'Il/. KfWOiv
schicht*. 20.00 u. Journaal
Joost den Draaier
Med. voc
Nws. 12.4
Aktua magazine. 13.15 (S) Sport n
sport. 13.45 (S) Kerstliederen. 14 1
Kersttoespraak
van Koningin
DEN HAAG Koningin Juliana
zal op eerste kerstdag, donderdag
25 december a.s. een kersttoespraak
houden. Deze toespraak wordt via
radiozenders Hilversum 1 en 2 om
13.00 uur uitgezonden. Ook de we
reldomroep zal de toespraak uitzen
den.
ovmvuw. w.w u. journaal en weer
bericht. 20.15 vrolijke beroepsadviezen.
17.00 Journaal. 17.10 Programmaover
Australië. 17.40 Akt. en muz. 18.20 Te
kenfilm. 19.00 Journaal. 19 30 Lockruf
des Goldesm. 21.00 Journ. 21.15 Inf.
over een aktueel thema.
22.00 Akt. ulit de filmbranche. 22.45-
De NOS-televisie zal op zondag
28 december de tweede helft van de-
voor de Spaanse oompetitie zeer be
langrijke voetbalwedstrijd Barcelo
naReal Madrid uitzenden. Dit ge
beurt van 21.00 tot 21.45 uur op Ne
derland n.
