Monumenten in
Leiden vergen
ruim 36 miljoen
Eerste gerenoveerde woning en eerste wisselwoning
PvdA kiest voor
nieuwe provincie
,Oude Rijnstreek'
GEMEENTE MAAKT PRIORITEITENLIJST
Langere openingstijden
Leidse bars ten einde?
WOENSDAG 10 DECEMBER 1975
6F33»
Bethlehemkerk die er zeer
tafel gelegd worden. Dat bedrag
moet elders in het investeringspro
gramma van de gemeente gevonden
worden.
De toelichting zegt: "Bij de bruggen
spreekt dit principe van maatschap
pelijk herstel nog duidelijker. Ge
restaureerd wordt bij wijze van
spreken vc
en wagen,
wordt een belasting met een 10-tons
autobus.
De mogelijke tegenstelling tussen Oistenrijck ziet
de noodzaak waarmee een monument bestemming eer
maatschappelijke functie van dat
monument maakt het stellen van
prioriteiten moeilijk, aldus de toe
lichting. Bij meer financiële ruimte
kan meer zuiver monumentaal be
zit behouden blijven.
Opmerkelijk is dat men een moge
lijke bestemming van de gewelven
belasting met paard onder de Hoogstraat in de horeca-
terwijl wellicht vereist sector ztet. De voormalige Bethle
hemkerk zou men als woongebouw
willen benutten. Voor de waltoren
aen als mogelijke
boetiek voor bij-
LEIDEN Het overlegorgaan
voor gewestvorming van de PvdA
in de regio Leiden is voor een pro
vinciale herindeling waarbij een pro
vincie "Oude Rijnstreek", zal wor
den gevormd maar is van mening dat
in de voorgestelde verdeling van ta
ken over provincie en gemeenten de
nadruk teveel op de provincie is ko
men te liggen.
Het overlegorgaan onderschrijft
het standpunt dat nu moet worden
afgezien van de totstandkoming van
een vierde bestuurslaag naast rijk,
provincie en gemeente. Dit maakt
het mogelijk om sneller tot de ge
wenste gewestvorming te komen door
herindeling van provincies en toe
kenning aan de provincies van de uit
voerende taken, die de meeste ge
meenten te boven gaan.
Een bezwaar is, volgen het over
legorgaan, dat de gewestraad voor
lopig niet onder leiding van een ge
kozen voorzitter komt te staan, maar
onder die van de commissaris van
de koningin. Men is van mening dat
deze concessie moet worden gedaan
als daarmee de beoogde" gewestvor
ming sneller tot stand komt.
Voor het overlegorgaan is uit
gangspunt dat zich binnen het ge
heel van overheidsactiviteiten ty
pisch nationale, regionale en lokale
taken laten onderscheiden, zowel wat
de coördinatie betreft van het be
leid, als het tot stand brengen en
beheren van voorzieningen. Men ziet
als belangrijkste bezwaar tegen het
huidige functioneren van het over
heidsapparaat dat de provincie na
genoeg uitsluitend regionale coör
dinatietaken vervult en dat de uit
voeringstaken met een regionaal
draagvlak voornamelijk worden ver
vuld door het rijk, door meerdere ge
meenten samen via een gemeen
schappelijke regeling of door een in
de regio functionerende centrumge
meente.
Hoofddoelstelling moet dan ook
zijn het scheppen van een kader voor
de regionale planning en coördina
tie en de uitvoering van regionale
taken die voldoet aan moderne eisen
wat betreft de democratische contro
le op het beleid. Men acht het juist
dat in het concept-wetsontwerp een
groot aantal uitvoeringstaken bij de
provincie wordt gelegd. Maar daar
staat tegenover dat naar de mening
van het overlegorgaan de opstellers
te snel bepaalde taken als zijnde van
regionale aard hebben aangemerkt,
waardoor een "uitkleding" van het
gemeentebestuur plaatsvindt. Het
overlegorgaan meent verder, dat er
voor provincie en gemeente een aan
tal verplichte taken dient te wor
den vastgesteld met inachtneming
van het onderscheid tussen lokale
en regionale taken, en dat overigens'
voor provincie en gemeente een
open taakstelling dient te gelden.
Het overlegorgaan onderschrijft
voorts de kritiek van allen die heb
ben opgemerkt dat onvoldoende is
aangegeven welke rijkstaken in aan
merking komen voor overdracht aan
de provincies. Wat de gebiedsindeling
betreft vindt het overlegorgaan
dat de schaal van de provincies nieu
we stijl niet te groot zal mogen
zijn.
Het overlegograan betreurt het dat
de provincie van mening is dat Lei
den deel zou moeten uitmaken van
een provincie Groot Den Haag. Er
kunnen geen argumenten voor sa
menvoeging ontleend worden aan
een overloopfunctie van de Deidse
regio voor Den Haag: de beschikba
re ruimte in de regio Leiden laat
dat niet toe.
LEIDEN Uit het meerjaren
plan van de gemeente Leiden
voor de restauratie van monu
menten is op te maken dat de
restauratie van het Heerenloge
ment, de Lakenhal en de kelders
onder de Hoogstraat de hoogste
prioriteit hebben. In dit plan, dat
morgenavond in de gemeente
raadscommissie voor ruimtelijke
ordening besproken zal worden,
wordt in systematische volgorde
de urgentie voor restauratie aan
gegeven van 18 grote monumen
ten. Op een aparte lijst van te
restaureren civiele monumenten
staan als eerste drie respectieve
lijk de Nonnenbrug, de Hoorn
brug en de Doelenburg, die alle
drie in zeer slechte toestand ver
keren. Met de restauratie van al
le 18 grote en 8 civiele monumen
ten is een bedrag gemoeid van
ruim 36,6 miljoen gulden.
De gevel van het'Heerenlogement,
Burgsteeg 14, en de gewelven van de
kelders onder de Hoogstraat bevin
den zich in zeer slechte staat. Van de
Lakenhal, voor zover het het oude
gebouw betreft, is alleen de kap in
goede saat; het geheel moet onder
heid worden.
Op een gedeelde tweede plaats
staan op de urgentielijst de restau
ratie van de bovenbouw van de
Hoornbrug, waarvan pilaren en kap
in zeer slechte toestand verkeren, en
van het gebouw Ars Aemula Naru-
rae aan de Pieterskerkgracht, waar
van de kap zeer slecht is, en het be
lendend perceel. Na de. Zijlpoort
prijkt op de vierde plaats de Bethle-
waarvan zowel de fundering als de
gevel en de kap zeer slecht zijn; op
de voorgevel na wordt momenteel het
hele bouwwerk gestut. Daarna vol
gen op de lijst de Latijnse school aan
de Lokhorststraat, de Morspoort, de
voormalige Bank van Lening aan de
Nieuwsteeg 4-6, het gebouw van de
Sociale Dienst en de stadstimmer-
werf aan het Kort Galgenwater.
Op een gezamenlijke tiende plaats
op de urgentielijst staan de walto
ren Oistenrijck, de Witte Poortka
zerne, het kasteel Endegeest, deTol-
gaarderswoning aan de Haar
lemmertrekvaart in Oegstgeest en
het voormalige Waalse Wèes- en
Oudeliedenhuis aan de OudeVest.
Na de Nonnen-, Hoorn-, en Doe-
lenbrug komt op de lijst van civiele
monumenten de nu slechte Wijnbrug
voor restauratie in aanmerking. Uit
die lijst blijkt dat ook de Kerkplein-
brug, bil de Oosterkerkstraat, en de
Kerkbrug, in het verlengde van de
Hooglandse Kerkgracht, er zeer
slecht aan toe zijn.
Bij een totaal van subsidies van
78 procent is een gemeentelijke in
vestering noodzakelijk van ruim acht
miljoen voor alle restauratiewerk
zaamheden. In het investeringspro
gramma van de gemeente is voor 1
miljoen aan restauratiekosten per
jaar opgenomen. Dit betekent even
wel niet dat men in acht jaar alle
in de twee lijsten genoemde restau
raties kan hebben afgewerkt, want
technisch en administratief is men
niet in staat zoveel te verwerken, al
dus de toelichting bij het plan.
Daarbij komt, aldus de toelichting,
dat de totale restauratiekosten welis
waar 36,6 miljoen belopen, maar dat
daar een veelvoud van dat bedrag
bijgeteld moet worden om het mo
nument ook een maatscchappelijke
functie te geven. Zo bedragen de res
tauratiekosten van het Heerenloge
ment 2,52 miljoen, waarvan de ge
meente waarschijnlijk 22 procent,
dus 550.000 gulden, moet betalen.
Maar om tegelijk het Heerenlo-
gemen geschikt 'te maken voor de
vestiging van een bibliotheek, wat het
plan is, moet nog eens 2,5 miljoen op
De stadstimmerwerf is een markant punt aan het Kort Galgenwater. Het gebouw staat nummer
negen op de prioriteitenlijst, die verder meldt dat de gevel en de kap er slecht aan toe zijn; de
fundering is matig en moet versterkt worden
LEIDEN Er zal waarschijnlijk
een einde komen aan de uitzonde
ringspositie van de drie bars in
Leiden, die langer open mogen blij
ven dan alle andere bars en café's
in de stad. Dit laatste wordt name
lijk door een groot aantal horeca-
exploitanten als onrechtvaardig be
schouwd. Wanneer er moeilijkheden
zijn over de sluitingstijd, wordt er
vaak gewezen op Pardoeza, Club
'70 en Samantha, en men vraagt
danwaarom zij wel en wij niet?
Aldus gemeenteambtenaar De
Raat gisteravond tijdens een verga
dering van de raadscommissie voor
Economische Aangelegenheden. De
heer De Raat wees erop, dat de
door hem genoemde zaken in de
praktijk moeilijk besloten zijn te noe
men, zodat de argumentatie voor het
langer openblijven niet geldt. Hij zei
dan ook te verwachten, dat er volgen
de maand een voorstel zal komen
oir. iets te doen aan de uitzonde
ringspositie van de drie etablissemen
ten
Het probleem van de sluitingstij-
BOfK N BlOtMTJt
W0fUfrnnr,rrr
IHI MOF.
Sierbestrating in
Haarlemmerstraat
den was ter sprake gekomen naar
aanleiding van een uitspraak van
de Commissie voor de Beroepsschrif
ten in een beroepszaak van een
café-exploitant, wiens vergunning om
langer open te blijven voor die
maanden was ingetrokken. Bleijie
(CDA) vroeg zich af, of het opleg
gen van hoge boetes niet een beter
middel was om dit euvel te bestrij
den. De heer De Raat wees er ech
ter op, dat de hoogte van de boe
te (meestal 50,-) niet door de
gemeente, maar door de rechter be
paald wordt. Aangezien het boetebe
drag in veel gevallen in geen enke
le verhouding staat tot de verdien
sten, die bij het overschrijden van
de sluitingstijd binnenvloeien, wordt
die regel dam ook vrij vaak overtre
den De gemeente heeft dan geen
ander middel dan de ontheffing van
de algemene regel (d.w.z. om twaalf
uur dicht) voor drie maanden in te
trekken. Dit gebeurt overigens al
leen, wanneer er binnen een half
jaar tot twee maal toe een overtre
ding is geconstateerd.
Bloemenmagazijn
Haarlemmerstraat 193
LEIDEN De raadscommissie
voor interne Organisatie en Beheer
is gisteravond akkoord gegaan met
het voorstel om een bedrag van
f 540.000.- beschikbaar te stellen ten
behoeve van de sierbestrating in de
Haarlemmerstraat.
De totale kosten, verbonden aan
de aanlag van sierbestrating in de
Haarlemmerstraat, bedragen f
640.000.- maar daarvan is begin vo
rig jaar al een ton ter beschikking
gesteeld (om het plan voor te be
reiden).
Als alles goed gaat kost de sier
bestrating de gemeente Leiden in
totaal maar f 120.000, want het plan
(dat in overleg met het Leids City
Centrum en de Kamer van Koop
handel is opgesteld) is aangemeld
voor 50 procent subsidie op grond
van de regeling modernisering win-
kelconcentraties. Behalve deze sub
sidie van f 320.000,- zal het Leids
City Centrum f200.000,- bijdragen.
LWS-complex van 188 in Schimmelstraat, Potgieterlaan, Toussaintkade, De Genestetstraat en Nic. Beetstraat
Mevrouw Noordman, voorzitter van de Leidse Woning Stichting steekt de sleutel in het slot van
de woning Schim,melstraat 6 en geeft daarmee aan dat de renovatie van deze woning voltooid is.
LEIDEN Twee mijlpalen gis
teren bij de renovatie in het Haag-
wegkwartier.. Van een complex van
de Leidse Woning Stichting werd
de eerste verbouwde woning opge
leverd: hetzelfde gold voor de eer
ste van 24 wisselwoningen die nabij
de Hoflaan zullen worden gebouwd.
De woning die gisteren met enig
officieel vertoon "heropend" werd
verklaard, staat in de Schimmel -
straat (nummer zes) en maakt deel
uit van een complex van 188. Be
halve in de Schimmelstraat zijn de
ze woningen gelegen in de Potgie
terlaan, Toussaintkade, De Genestet
straat en Nic. Beetstraat. Wanneer
de renovatie van dit complex is vol
tooid, zullen er van de 188 wonin
gen nog 153 zijn overgebleven; een
aantal wordt samengevoegd ("ver
heeld") en een aantal wordt afge
broken om meer ruimte te schep
pen in het Haagwegkwartier. De
voorgeschiedenis van dit renovatie
plan mag zondermeer als 'rtioeizaam'
worden gekenschetst. De eerste aan
zet werd in feite in 1972 gegeven,
toen bewoners weigerden de huur
verhoging van dat jaar te betalen,
zolang de woningen nog niet zou
den zijn opgeknapt. Op een bijeen
komst, in het St. Leonardusparo-
chiehuis aan de Haagweg schetste
mevrouw Noordman, voorzitter van
de Leidse Woning Stichting, giste
ren de verdere geschiedenis. In mei
1972 werd aan de bewoners het be
richt gestuurd dat de Nationale Wo
ningraad een onderzoek zou instel
len naar de kwalitiet van de huizen
in het Haagwegkwartier. In maart
1973 werd voor het eerst met de be
woners over renovatie gesproken; in
januari 1974 werd de Leidse archi
tect Schutte ingeschakeld. „Later
in het jaar kwamen we in een im
passe. Het bestuur van de woning
stichting zei nee en de bewoners zei
den nee. Er waren teveel wrijfpun
ten", aldus mevrouw Noordman. De
toenmalige wethouder Ham kreeg al
te horen dat het bestuur de renovatie
middeling van de heer Revet, con
sulent stadsvernieuwing op het mi
nisterie van volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening en de Welzijns-
raad werd de molen weer aan het
draaien gezet. Drie niet-Leidse aan
nemers werden aangezocht om een
prijsopgave te doen en "wie streek
op ons dak neer? De firma Ooie
vaar uit Alkmaar", zo zei mevrouw
Noordman.
Last
Toen de verbouwingswerkzaamhe
den eenmaal begonnen waren, kwam
het probleem om de hoek kijken
waar de bewoners tijdelijk gehuis
vest zouden moeten worden. Dat
dit niet vlekkeloos is opgelost blijkt
uit een stukje in de renovatiekrant
die in het Haagwegkwartier ver
schijnt: "De Woninggstichting heeft
samen met Buro Huisvesting en
Welzjjnsraad niet overal kunnen
verhinderen dat sommige bewoners
de dupe geworden zijn. Ook was het
niet altijd mogelijk rekening te hou
den met de woon- en verhuiswen-
sen van de bewoners.
In een enkel geval moest een ge
in zelfs twee keer een wisselwo
ning betrekken. Met name de oude
re bewoners ondervonden veel last
en ergernis van de slopers, vooral
wanneer ze niet op tijd aan een
andere woning geholpen konden
worden", aldus dit artikel. Om der
gelijke problemen in de toekomst
te voorkomen worden nu noodwo
ningen, zg. "wisselwoningen" neer
gezet, die gebouwd worden op een
terrein tussen de spoorlijn en de
Hoflaan, ter hoogte van de Louis
Couperusstraat, Herman Gorter-
straat en Jac. Perkstraat. Deze
houten woningen komen in beheer
bij de Leidse Woning Stich
ting, maar ook andere woning
bouwverenigingen kunnen er ge
bruik van maken. Ze zullen op het
terrein blijven staan totdat de re
novatie in het Haagwegkwartier is
afgerond. Daarna kunnen ze even
tueel naar elders in de stad wor
den verplaatst. Gisteren werd de
eerste van de in totaal 24 wissel-
woningen opgeleverd.
Tegen de plaatsing van deze wo
ningen in de nabijheid van de
Kneppelhoutstraat is door een aan
tal bewoners van deze straat en de
Albert Verweystraat nogal bezwaar
gemaakt. Men vreesde de "herrie
en dronkemansgelal" die de toe
komstige bewoners, afkomstig van
de Potgieterlaan e.o. zouden ver
oorzaken. Een brief van deze strek
king werd destijds gestuurd naar
de gemeenteraad. De redactie van
de Renovatiekrant geeft er de vol
gende reactie op: "We betreuren de
inhoud van deze brief en eigenlijk
vinden we de inhoud een beetje be
ledigend. Een beetje beledigend,
want op die manier worden alle be
woners van het Haagwegkwartier,
speciaal in de Potgieterlaan over
één kam geschoren. Van de vele
honderden bewoners in het Haag
wegkwartier zijn de meeaten net zo
gesteld op hun rust als de bewoners
in de Kneppelhoutstraat en omge
ving. En de enkeling die zijn of
haar medebewoners overlast be
zorgt, heeft ook een slechte naam
in het Haagwegkwartier. Nogmaals,
in onze buurt ligt dat net zo als in
de Kneppelhoutstraat! Met andere
woorden: de briefschrijvers verge
ten dat zij een grote groep mensen
verantwoordelijk stellen voor het
gedrag van enkelen. Eigenlijk is dit
een vorm van discriminatie, een
vorm van optreden die in het alge
meen aanleiding geeft tot veel ver
driet. Op die manier zijn hele oor
logen ontstaan met alle gevol?en
van dien; de ouderen onder ons
zullen zich dat nog maar al te
goed herinneren! Op het eerste ge
zicht lijkt de vergelijking overdre
ven. Maar in wezen gaat het om
hetzelfde feit: ik denk dat ik beter
ben dan een ander. De brief van
de bewoners van de Kneppelhout
straat en omgeving was daarom
voor velen erg verdrietig.
De wisselwoningen nabij de Hoflaan, die als tijdelijke huisvesting gaan dienen voor mensen, wier
woning wordt gerenoveerd. De iveg die op dit terrein zal worden aangelegd krijgt de naam "Wis-
selweg", naar een idee van mevrouw Kerling, bestuurslid van de Leidse Woning Stichting.
