Roerig vrouwenjaar bracht veel in beweging
Vreemd fruit eten
zonder poespas
PALEÏ
Vrouwen over
verkrachting
Katja
WOENSDAG 10 DECEMBER 1975
Het jaar van de vrouw zou wel
eens kunnen uitlopen op een dave
rende ruzie tussen de Nederlandse
vrouwenorganisaties en minister Van
Doorn. De georganiseerde vrouwen
zijn er namelijk kwaad over dat de
minister van CRM die door het
kabinet Den Uyl met het bevorde
ren van de emancipatie werd belast
in een toelichting op zijn begro
ting, wel fraaie woorden wijdt aan
de noodzaak om vrouwen ook in de
praktijk derelfde rechten en kansen
als mannen te geven, maar niet met
geld op tafel komt om die ontwikke
ling te stimuleren.
Alleen de Emancipatie Commissie,
die over een paar maanden het werk
Nellien de Ruiter
van 't Comité voor het Jaar van de
Vrouw overneemt, krijgt f 420.000.
De vrouwenorganisaties waarin
ruim een miljoen vrouwen zijn ver
enigd, vind'en het een onbegrijpe
lijke zaak. Te meer omdat de Ko
ningin in haar troonrede aankon
digde dat de regering de vrouwen
emancipatie het volgend jaar wil be
vorderen door het opstellen van een
vijfjarenplan. Een idee dat deze zo
mer tijdens de ministerraad, door
minister Pronk van ontwikkelings
samenwerking werd gelanceerd, al
was er tevoren niet met de betrok
ken organisaties gepraat.
De Nederlandse Vrouwen Raad,
(het overkoepelend orgaan van alle
Nederlandse vrouwenorganisaties)
het Comité voor het Jaar van de
Vrouw en de Emancipatie Commis
sie werken op het ogenblik dan ook
aan een pittige reactie op de volgens
de vrouwen weinig royaal uitgevallen
CRM-begroting. Dit in de hoop dat
de behandeling van de begroting door
de Tweede Kamer nog iets zal ver
anderen aan het regeringsbeleid.
De Emancipatie Commissie, die de
regering moet adviseren over de
maatschappelijke positie van de
vrouw had aan minister Van Doorn
gevraagd om in 1976 opnieuw twee
miljoen gulden beschikbaar te stel
len voor de financiering van vrou
wenhuizen, informatiecentra, rol-
doorbrekende akties vormingstoneel
en bijscholingscursussen.
Dit jaar kreeg het Comité voor
het Jaar van de Vrouw een derge
lijk bedrag waarmee de landelijke
Emancipademanifestatie in Utrecht
en ruim tweehonderd plaatselijke
akties werden betaald.
De vrouwenorganisaties zouden de
plaatselijke aktiviteiten, die de af
gelopen maanden op gang werden ge
bracht, graag willen voortzetten.
Maar minister Van Doorn ging niet
in op dat verzoek.
Fiasco
Zou hij het jaar van de vrouw
misschien als een fiasco zien?
Nellien de Ruiter, voorzitster van
het veelbesproken vrouwenjaar co
mité „Het zou best kunnen dat hij
dat vindt, maar het jaar is geen
fiasco. Er is tenminste nog nooit een
VN-jaar geweest, waarover zo veel
discussie zijn gevoerd. Uit 'n NIPO-
onderzoek is trouwens gebleken dat
maar liefst 92 procent van de Ne
derlandse vrouwen en 93 procent van
de Nederlandse mannen op de hoogte
zijn van het jaar van de vrouw, ter
wijl maar 14 procent weet dat 1975
ook nog het monumentenjaar is. Ik
vind het typerend, want het betekent
gewoon dat bijna iedereen in guns
tige of ongunstige zin over de positie
van de vrouw heeft nagedacht. En
dat roept natuurlijk emoties op, want
voor het eerst is door de Verenigde
Naties een onderwerp aan de orde
gesteld, dat bijna iedere wereldbur
ger persoonlijk treft.
Bedreiging
Ve'el mannen voelden zich door het
jaar van de vrouw persoonlijk be
dreigd, terwijl sommige vrouwen door
alle akties wat onzeker werden. En
dat had weer tot gevolg dat, wie zich
dit jaar aktief voor het verwerven
van een gelijkwaardige plaats voor
de vrouw in de maatschappij inzet
te, het hard te verduren kreeg. Er
werd ontzettend veel losgewoeld en
overhoop gehaald, maar ik ben er
van overtuigd dat spoedig zal blijken
dat het jaar een geweldige invloed
heeft gehad".
Nellien de Ruiter voormalig plano
loge van de Dienst Zuiderzee Wer
ken, oud-tweede kamerlid van de
CHU en ex-wethouder van maat
schappelijk werk van Voorschoten
heeft alle kritiek op het jaar van
de vrouw als een vloedgolf over zich
heen laten gaan. De lakonieke Friese
onderwijzersdochter staat nog over-
Wordt het jaar van de vrouw voor
haar zo langzamerhand niet een
365-dagen durende Moederdag?
Nellien de Ruiter, een door echt
scheiding alleenstaande moder van
drie kinderen, ziet de zaken nuchter:
„Wij komen natuurlijk geen stap
verder met van bovenaf opgelegde
beleefdheid, die maar één jaar duurt"
Vrouwen hebben er trouwens niets
aan om zich zelf in een uitzonde
ringspositie te plaatsen, want daar
door discrimineren zij zichzelf. En
emancipatie is trouwens een zaak, die
ook mannen aangaat, want die wor
den net zo goed achtergesteld. Het
gaat er om dat wij de problemen sa
men oplossen. En hoe moeilijk dat is
blijkt wel uit het feit dat maar 22
procent van de gehuwde vrouwen
werken en maar één op de drie man
nen geregeld in het huishouden
helpen. Er moet een mentaliteits
verandering komen, maar dat vergt
tijd".
Tijd
Tijdgebrek was trouwens de afgelo
pen maanden het grootste struikel
blok van het Comité voor het Jaar
van de Vrouw, dat uiteindelijk op 12
november 1974 door premier Den
Uyl werd geïnstalleerd.
De regering gaf twee miljoen gul
den met de uitdrukkelijke opdracht
om het thema van de Verenigde
Naties landelijk onder de aandacht
te brengen.
Intussen hadden de in de Neder
landse Vrouwen Raad gebundelde
vrouwenorganisaties al een plan ont
wikkeld om een emancipatie-mani
festatie te beleggen omdat iets der
gelijks in 1948 ook zo'n succes was
geweest. De ruim twintig leden tel
lende commissie besloot na einde
loos geharrewar om het initiatief
over te nemen. Dit vooral op aan-
Lekkere
drop van
Langenberg
(16 variëteiten
drang van de vice-voorzitster de VVD
J. M. Corver-Van Haaften.
De vertegenwoordigster van linkse
groeperingen in het comité verzetten
zich echter met hand en tand tegen
een commerciële huishoudbeursach
tige opzet. En zo werd de „Emanci-
pade" in het Utrechtse Jaarbeursge
bouw een bloedserieuze eisenmarkt.
die twee weken duurde.
Het organisatiecomité rekende op
de komst van 300.000 bezoeksters,
maar er kwamen er maar 70.000,
ondanks dat er op het laatste mo
ment toch nog stands met sateh en
flipperautomaten werden aange
voerd.
De „Emancipade" leverde een ver
lies van ruim één miljoen gulden
op, waarvoor het ministerie van
CRM opdraaide. Maar een pleister
op de wonde is, dat uit een enquete
is gebleken, dat 55 procent van de
vrouwelijke bezoekers de „Emancipa
de" zeer nuttig vonden, ongeveer 22
procent de manifestatie „wel vond
gaan" en slechts 22 procent het be
zoek achteraf overbodig achtte.
Heeft de mislukking van de Eman
cipade niet als een geweldige dom
per op het jaar van de vrouw ge
werkt?
Nellien de Ruiter: „Neen integen
deel, want juist door de Emancipade
en het wereldvrouwencongres in Me
xico zijn de traditionele vrouwenor
ganisaties "en militante aktiegroepen,
die eerst fel tegenover elkaar stonden
veel verdraagzamer geworden. Er is
veel meer begrip voor elkaar ont-
staan. En groepen die eerst niet Samenstelling
van eikaars bestaan afwisten werken
nu samen. Dat vind ik geweldig po
sitief.
En verder werden door de finan
ciële steun aan ruim tweehonderd
plaatselijke projekten duizenden
vrouwen bereikt, die vaak voor het
eerst kennis maakten met de moge
lijkheden om zich verder te ont
plooien. Kortom het zal misschien
pas over een jaar of vijf blijken
hoe belangrijk het vrouwen jaar is
geweest".
Henriëtte v. d. Hoeven
Als je tegenwoordig bij de groenteman naar binnen stapt zie je
groente en fruit dat je van je leven nog niet bij de goede man had
gezien. Onder invloed van de veranderde kook- en eetgewoonten en
het aantal buitenlanders dat in ons land woont, is de groenteman
zijn inkoop-pakket (jlrastisch gaan wijzigen. Om u een beetje weg
wijs te maken in de nieuwe groentewinkel in dit artikel een aantal
vreemde vruchten en hun toepassingen.
Het is een gezellige maand, die
decembermaand, maar wel een dure,
Je gaat op bezoek, uit eten en altijd
moet je voor de gastvrouw een at
tentie meenemen. Een tientje ben je
dan zo kwijt. In de cadeauserie van
Ellen Betrix zijn een paar leuke
artikelen in geschenkverpakking be
neder een tientje uitgekomen. In
een fraaie doos verpakt een stuk
doorschijnende badzeep aan een koor
(f 8,95). Een doos met daarin een
fles hand- en bodylotion en een
washandje (f 9,95). En voor de gast
heer een fles aftershave lotion Hen
ry M (f 9,85). Wilt u parfum cadeau
geven, dan bent u met de Masca
ra de in geschenkdoos wat duurder
uit: f 13,95.
Voor koks en liefhebbers van paar
den is er bij de fa. Arolin, in Koe
wacht, Zeeuws Vlaanderen een paar-
deset uitgekomen. Deze set op de
foto bestaat uit drie artikelen van
100 procent vlaslinnen (een schort
(f 21,85), handschoenen (f 9,30) en
een pannelap f 5,70) allemaal met
paardemotieven er op. Van het
zelfde materiaal is ook een ihee-
kleed (f 13,90) en tafelkleed (f25,50)
te koop.
Avocado
De avocado ziet eruit als een soms
helder- en soms donkergroene
glanzende peer met een harde schil.
Hij wordt geïmporteerd uit Israel,
Zuid-Afrika en Zuid-Amerika. Het
vruchtvlees is geel groen en lijkt
een beetje op boter. Prijs,: 1,75.
Er zijn mensen die het vruchtvlees,
eventueel met wat zout. zo
oplepelen, maar het wordt ook
vermengd met bijvoorbeeld fijnge-
prakt ei. Of met fijngehakte ui,
gepelde tomaat, een paar druppels
azijn en wat zout. Dat is erg lekker
als broodbeleg, of als voorgerecht bij
de warme maaltijd.
Mango
Mango's hebben ook de vorm van
een peer, maar platter. Ze
verkleuren van hardgroen naar
oranje-rood. Het vruchtvlees is gelig
oranje. Het is een erg sappige
vrucht die uit een groot aantal
Afrikaanse landen wordt gehaald.
Er zijn overigens over de hele
wereld duizend verschillende soorten
bekend. Prijsrond 2.-.
De mango kun je eten zoals elke
vrucht, zonder dat je er wat bij
doet. De schil wordt niet e-egeten
Hij wordt verder gebruikt in
vruchtensalades, als taartvulling, in
mango-chutney en bij ijs. Er zijn
ook mensen die het vruchtvlees eten
met wat sherry of citroensap erop
gedruppeld.
Kiwifruit
Kiwifruit ziet eruit als een
aardappel met een krokettenhuid.
Het vruchtvlees heeft een prachtige
heldere lichtgroene kleur, met «~n
witte ster in het midden. De
Kiwivrucht wordt ook wel Chinese
kruisbes genoemd. Hij komt oor
spronkelijk uit China, maar wordt
nu uit Nieuw-Zeeland geïmporteerd
Prijs: 1,20.
De schil van de Kiwivrucht wordt
niet gegeten. Je kunt hem
doormidden snijden en het vrucht
vlees eruit lepelen. Of in plakken
snijden en als garnering gebruiken
op gebak, ijs, toetjes enz.
Lychee
De Lychee is ook een Chinese
vrucht, de Chinese kers. De
buitenkant ziet eruit als een soort
grote framboos met een harde schil.
De kers binnenin is doorschijnend
glanzend wit. Hij is in Nederland
ontpit en op zoet sap in blik te
koop. Vers is de lychee er van half
november tot eind januari, geïmpor
teerd uit Zuid-Afrika en Madagas
car. Prijs 1,50 tot 2 per ons.
Lychees worden met een mes of met
de hand gepeld. Je eet ze net als
„gewoon" fruit, als ie er trek in h'ebt,
als toetje of geprikt op een stuk
kaas als borrelhap.
Papaya
De Papaya is familie van de meloen,
maar zo groot als een forse peer.
Groen van buiten, gelig roze van
binnen, met een kern van kleine
pitjes. Wordt geïmporteerd uit onder
meer Suriname en uit Ivoorkust
Prijs: 2.
Een van de veie manieren om een
Papaya te eten: halveren, pitjes
eruit, suiker erover en een tijdje in
de koelkast zetten. In de gebieden
waar hij wordt gekweekt, wordt hij
als ontbijt gegeten, besprenkeld met
citroensap.
Passievrucht
De Passievrucht is glad en ovaal als
een grote pruim. Hij is er alleen in
de winter. De kleur loopt van geel
tot dieprood. Wordt geïmporteerd
uit Afrikaanse landen. Het vrucht
Jeanne Doornen, redaktioneel me
dewerkster van onder andere Opzij
en Sek en medeoprichtster van het
Amsterdamse Rape Crisis Center is
bezig voor uitgeverij In den Toren
in Baarn een boek over verkrachting
te schrijven. De bedoeling van het
boek is de vooroordelen die er ten
aanzien van verkrachting heersen te
verminderen. Want die vooroordelen
zijn hardnekkig. Zowel over vrou
wen ("een vrouw vindt het leuk om
verkracht te worden"), als over man
nen ("ongure types, die in donkere
steegjes vanuit portieken hun slag te
slaan"). De werkelijkheid is wel an
ders. En Jeanne Doornen, die al eer
der, in Opzij een groot artikel over
verkrachting schreef, komt tot de
conclusie dat verkrachters (meestal)
„gewone" mannen zijn en verkrach-
(meestal) „gewone" vrou
wen. In haar boek zal een groot
aantal vrouwen aan het woord ko
men. Darvoor zijn reeds tal van ge
sprekken gevoerd. Toch zou het be
langrijk zijn om met nog meer vrou
wen te praten. Vrouwen die dat wil
len kunnen Jeanne Doornen schrij
ven. Adres: Jeanne Doornen, p.a. uit
geverij In den Toren, postbus 1,
Baarn. Verzoeke op de envelop te zet
ten Vertrouwelijk. De brieven wor
den doorgezonden en persoonlijk door
JeaDne Doornen beantwoord.
DAMESMODE
in exclusie! jonge stijl
BREESTRAAT I08a-!I2 LEIDEN
vlees is glazig en glibberig, met
pitjes. Prijs: 1.
Manier om te eten: je snijdt hem
doormidden en lepelt de vruchtvlees
met wat zout en peper, of wat
citroensap, of een scheutje sherry,
uit de schil.
Limes
Limes zijn groene citroenen (uit
Zuid-Ajnerika en West-Afrika), die
je net als gewone citroenen
gebruikt. Er wordt verteld dat ze
zuurder zijn, maar meer smaak
hebben. Prijs: 6 per kilo (15
stuks)
Courgette
De Courgette is epn groente, een
soort komkommer. Wordt tegen
woordig 's zomers in Nederland
geteeld, 's Winters komt hij uit
Marokko. Prijs: 1,25 in de zomer
en 2 tot 2,50 inde winter.
Courgettes worden gekookt (met
kaassaus erbij) of gebakken (met ui
en tomaten) gegeten.
Mais
Mais 'is voornamelijk bekend als
veevoer, maar toch ook steeds meer
als "mensenvoer". Komt naar Neder
land uit Spanje, Frankrijk, Zuid-
Afrika en Israel. Prijs: f 1,50 per
twee.
Mais wordt gekookt, en gewoon als
groente gegeten. In stukken gesne
den met wat zout bij de borrel kan
ook. Er zijn ook mensen die de
kolven op de barbecue leggen,
eventueel in aluminiumfolie.
Broccoli
Broccoli is kleine groene Italiaanse
bloemkool, die gekookt of gebakken
wordt gegeten. Prijs: 1,50 tot 2.
Okra
Okra's lijken nog het meest op
rechtopstaande, lichtgroene kabou
termutsen. In Griekenland wordt de
Okra "Griekse hoorn" genoemd, in de
Verenigde Staten "Damesvinger"
Okra's worden als groene gegeten,
gekookt in bouillon. Je kunt ze ook
in de groentesoep doen. Prijs: 1
per ons.
Artisjokken
Artisjokken komen uit Frankrijk.
Een Artisjok is eigenlijk een grote
Keus genoeg
bloemknop. Hij wordt gekookt en
daarna eet je de zachte onderkanten
van de blaadjes en de bloembodem,
gedoopt in een sausje van olie,
azijn, mosterd, peper en zout. Prijs:
0,75 tot 1,25.
Icebergsla
Ten slotte Icebergsla, een Ameri
kaans produkt, sla die groeit zoals
een kool, maar waarvan het blad op
andijvie lijkt. Het is geen diepvries-
groente, ook al doet de naam
(ijsberg) zoiets vermoeden. Je eet
deze sla gewoon als de onze. Het
blad is steviger en knisperig en
beter te bewaren dan Nederlandse
sla. Prijs: 1 in de zomer en 2 in
de winter.
