LEIDSCH
DAGBLAD
SURINAME
STAAT
OP EIGEN BENEN
Driekleur
vannacht
gestreken
vandaag
"Looningreep niet nodig'
„Functie
Enclegeest
direct in
gevaar
De Carvalho opnieuw
van functie ontheven
MET KERST
VIER DAGEN
GEEN BROOD
Breytenbach
„schuldig" aan
samenzwering
WARRIG
DINSDAG 25 NOVEMBER 1975
OPGERICHT I MAART I860
J4792
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Dr. Johan Ferrier
22 PAGINA'S
0 Dr. Johan Ferrier, die omdat hij
een hekel had aan hotels voor
zijn veelvuldige verblijven in ons
land een woning in Oegstgeest
aanhield, heeft nu definitief zijn
intrek genomen in het kleine pa
leisje aan het Oranjeplein in Pa
ramaribo. Als de eerste president
van Suriname. Een kleine, uiterst
vriendelijke man met een voortdu
rende glimlach. De stijlvolle ex-
schoolmeester zal voorlopig zes
maanden aanblijven. Dan worden
er verkiezingen uitgeschreven en
zal waarschijnlijk een volgende
president worden gekozen. Want
dr. Ferrier wordt gezien als een
typische overgangsfiguur
PAGINA 7
0 Nieuwe Komedie blameerde zich
zelf PAGINA 5
Brezjnew zou binnenkort het veld
ruimen voor Kirilenko
PAGINA 9
0 Volgens Michels valt het niet mee
PAGINA 11
Zingen in de kerk is geen kleinig
heid PAGINA 13
0 Tachtig jaar doorlichten
PAGINA 17
PARAMARIBO Met het strij
ken van de Nederlandse e?i de
oude Surinaamse vlaggen en met
het hijsen van de nieuwe vlag is
Suriname vannacht onafhanke
lijk geworden. Op de foto het^his-
torisch moment dat de nieuwe
vlag van Suriname in top gaat,
j terwijl de Nederlandse vlag wordt
I opgevouwen.
Brief personeel
aan staatssecretaris
T>!>
LEIDEN "Het uitblijven van
een geneesheer-directeur in Ende
geest kan ernstige consequenties
lieooen voor de continuïteit in het
functioneren van ons ziekenhuis.
Zo zal de positie van ons ziekenhuis
als opleidingsinstituut voor aanstaan
de psychiaters twijfelachtig worden,
hetgeen inhou-„ dat een verminde
ring van bezetting van artsen-in op
leiding zal ontstaan. Eveneens is het
in dienst treden van nieuwe psychia
ters en andere medewerkers nu
uiterst dubieus. Het gevolg kan zijn
een vermindering in dienstverle
ning. De regionale functie van En
degeest voor de acute psychiatrische
zc in een groot aantal gemeenten
wordt hierdoor direct in gevaar ge
bracht".
Dit schrijven het directieteam, de
medische staf en vertegenwoordi
gers van het overige personeel in een
brief aan het College van Burge
meester en Wethouders van Leiden,
niet afschriften aan 18 gemeten
uit de Leidse regio (waaronder Kat
wijk en Alphen), aan de staatssecre
taris van Volksgezondheid, aan Ge
deputeerde Staten van Zuid-Holland,
aan de hoofdinspecteur voor de gees
telijke volksgezondheid en aan de
Nationale Ziekenfonds Raad
Het personeel wijst op andere moei
lijkheden: de bemoeienis van Ende
geest met de Sociaal Psychiatrische
Dienst van de Leidse GG en GD is
in gevaar. Voorts: "De en-?nning
van onze polikliniek staat op naam
van de geneesheer-directeur: wij
weten niet of deze erkenning gehand
haafd blijft. Wanneer bovengenoem
de taken niet meer adequaat door ons
ziekenhuis kunnen worden uitge
voerd zijn de consequenties daar
van geheel voor uw rekening" aldus
het personeel tot B. en W. van Lei-
PARAMARIBO (ANP) Suriname is onafhankelijk.
Het daverende vuurwerk in het stadion van Paramaribo
onderstreepte dat. Om precies middernacht (half vijf s
morgens in Nederland) ging onder tromgeroffel voor het
eerst de vlag omhoog van de nieuwe republiek Suriname.
„Een volk, een natie, een bestemming", riep de luidspreker
in het stadion, nadat de Surinaamse nationale band het
volkslied had gespeeld.
Op de eretribune viel iedereen el
kaar onder luid applaus van het
25.000 man sterke publiek in de ar
men: premier Arron. gouverneur
Ferrier, minister Bruma, oppositie
leider Lachmon en vele anderen. In
het gedrang duurde het even, maar
ook Arron en de Nederlandse mi
nister-president Den Uyl feliciteer
den elkaar.
De drukte op de eretribune was
zo erg, dat prinses Beatrix "ontzet"
moest worden door gouverneur Fer
rier, die zich na zijn beëdiging van
daag president mag noemen.
Met de vlaggenceremonie in het
stadion kwam een einde aan 308 jaar
Nederlandse aanwezigheid in Suri
name. Toen om enkete minuten
voor twaalf de Nederlandse vlag
met de oude Surinaamse vlag onder
het spelen van het Wilhelmus wer
den gestreken was het voorbij. "Fri,
fri", schreeuwde het publiek enthou
siast.
AMSTERDAM In het aanloopcentrum in dc Amsterdamse Bijlmermeer is gisteravond al i^ast
een voorproefje genomen op de onafhankelijkheidsfeesten. Ritmisch laat deze vrouiv, in fraai
Surinaams gewaad gestoken, zich meevoeren op de tonen van de muziek.
den.
(Vervolg op Pagina Leiden)
Minder koud
Veel bewolking met in tie nacht en
ochtend plaatselijk enige tijd regen
Matige tot krachtige zuidwestelijke
wind. Mini mum temperaturen van vijf
graden in het westen tot één graad in
liet oosten van liet land. Maxima om-
(Opgcmaakt te 11.15 uur)
2G NOVEMBER
Zon op: 8.17 nur; onder: 16.37 uur.
Maan op: uur; onder: 13.08 uur.
Hoogwater Ie Katwijk^ te 8.07 en^ 20.37
LISSABON (AP) De Portugese
revolutionaire raad heeft vanochtend
na langdurig beraad de linkse gene
raal De Carvalho ontslagen als be
velhebber van het district Lissabon
en de meer gematigde kapitein Lou-
renzo op deze post benoemd. Dat was
vorige week al gebeurd, maar het
verzet hiertegen van uiterst links was
zo groot dat men op dit besluit moest
terugkomen. Wat de motivering van
het opnieuw besluiten tot deze com
mandowisseling is geweest werd niet
bekend gemaakt.
Duizenden anti-communistische
Portugese boeren hebben vannacht
bij Rio Maior de hoofdweg naar Lis
sabon geblokkeerd en laten weten
de blokkade te zullen handhaven
totdat zij de garantie hebben dat
hun land niet zal worden onteigend.
De boeren zijn van mening dat
president Francisco da Costa Gomes
hen niet voldoende steunt en eisen
dat aan de door communisten ge
propageerde nationalisatie van het
land een einde komt.
In hetzelfde Rio Maior waar af
gelopen zomer kantoren van de com
munistische partij en andere ultra
linkse groepen in brand werden ge
stoken vormden de boeren barrica
des met hun vracht- en personen
wagens. De ruim 45.000 boeren, die
uit alle delen van het land naar het
stadje ten noorden van Lissabon
waren gekomen, hebben een delegatie
naar Lissabon gezonden met een
lo punten tellende lijst met eisen.
In Lissabon kwam de revolutionai
re raad onder leiding van Da Costa
Gomes bijeen om te praten over de
oplossing van de meningsverschillen
tussen rechts en links. De coalitiere
gering van premier Jose Pinheiro de
Azevedo "staakt" nu al vijf dagen.
te voorraad brood in huis moe
ten halen. De bakkerijcommis
sie heeft namelijk besloten de
bakkerijen en bakkerswinkels
zaterdag na de Kerst dicht te
houden. Supermarkten krijgen
dan evenmin vers brood gele
verd. Er zal dus in totaal rond
Kerst vier dagen lang geen
brood te koop zijn: eerste en
tweede kerstdag, zaterdag en
zondag.
Ceremonie
De vlaggenceremonie was het ein
de van e'en dag, die reeds geheel in
het teken van de onafhankelijkheid
had gestaan. Een onafhankelijkheid,
die vandaag pas echt een feit werd,
toen de premiers Arron en Den Uyl
in de aula van de universiteit in het
centrum van Paramaribo de officiële
soevereiniteitsoverdracht hadden on
dertekend.
Het Surinaamse volk dacht er
vannacht anders over. Luid toete
rend reden de automobilisten na
afloop van de vlaggenceremonie
door de straten, ten teken van hun
blijdschap over de onafhankelijk
heid van him land. De automobilis
ten hadden eerder op de dag het
verkeer in de verlichte binnenstad
volledig lamgelegd.
Toespraak
De Surinaamse regeringsleider
Arron richtte zich vandaag direct
na de soevereiniteitsoverdracht via
radio en televisie tot het Surinaam
se volk.
De Surinaamse regeringsleider be
gon zijn rede met de woorden "aan
alle Surinamers in alle delen der we
reld". Hij vervolgde met: "Vele Su-
NVV-voorzitter Kok
AMSTERDAM (ANP) NVV-
voorzitter Wim Kok begrijpt niet op
grond van welke overwegingen de
regering meent te moeten ingrij
pen in het sociaal-economische be
leid voor het komende jaar nu het
overleg tussen werkgevers en werk
nemers is stuk gelopen. Op de drie
Jaarlijkse bondsvergadering van hec
NVV in Amsterdam, zei de heer
Kok vanochtend dat het op zijn
minst merkwaardig is dat men al
leen al in het niet tot stand komen
van afspraken op centraal niveau
aanleiding ziet om üi te grijpen. Als
de regering toch doorzet, dan kan
dat volgens Kok tot gevolg hebben
dat de komende Jaren zelfs geen po
gingen meer worden ondernomen
om centraal tot afspraken te ko
men, maar dat de vakbeweging zich
bij voorbaat zal beperken tot een
arbeidsvoorwaardenbeleid in de be
drijfstakken op basis van intern
vastgestelde uitgangspunten.
De heer Kok, die voor een groot
aantal onderdelen van het rege
ringsbeleid waardering heeft, noem
de de ingreep die de regering voor
ogen staat in de loonontwikkeling
niet verteerbaar.
Voor het ingrijpen in de lonen
ziet de heer Kok geen aanleiding,
omdat de verslechtering van de eco
nomie moeilijk is te peilen. Tot nu
toe is naar zijn mening onvoldoen
de duidelijk dat de al niet rooskleu
rige vooruitzichten voor 1976 en
verdere Jaren een zodanige verdere
verslechtering hebben ondergaan
dat op grond daarvan ingrijpen ge
wenst is. Er zijn immers ook symp
tomen die juist aanleiding geven tot
een zij het zeer voorzichtig
optimisme over de economische toe
komst. De regering zal volgens de
heer Kok een bijzonder goede mo
tivering voor het ingrijpen op tafel
moeten leggen, wil dat ingrijpen
door de vakbeweging onafwendbaar
worden aangevoeld.
Het Koninkrijk der Nederlanden
is om half vijf vanmorgen (toen
was het middernacht in Para
maribo) tot één vijfde van zijn
eerdere grootte inééngeschrom-
peld. Suriname is onafhanke
lijk.
Bij dergelijke gebeurtenissen
pleegt een ware stortvloed van
cliché's op krantenlezers en
t.v.-kijkers te worden losgela
ten. Dat moesten we ditmaal
dus maar vermijden.
Met het strijken van de Neder
landse driekleur en het hijsen
van het Surinaamse dundoek
zijn we natuurlijk niet klaar.
Nederland heeft op zich geno
men om Suriname in de op
bouw genereus, maar tegelij
kertijd zonder bevoogdende
trekjes, te helpen. Het zal ook
genoeg werk hebben aan de so
ciale begeleiding van de grote
aantallen Surinamers hier, van
wie velen een zeer mistig toe
komstperspectief hebben.
De Surinaamse politici hebben de
laatste weken een bewonde
renswaardig verantwoordelijk
heidsgevoel getoond. Tegenstel
lingen, vooral de ethnische, zijn
niet uitgewist, maar er lijken
toch enige bruggen geslagen te
zijn tussen Creolen en Hindoe
stanen.
De snelle procedure naar de on
afhankelijkheid heeft welis
waar risico's gehad, is soms be
denkelijk dicht langs de rand
gegaan, maar heeft nooit het
explosieve karakter gekregen
van zo menig ander land op
weg naar zijn vrijheid. Geluk
wensen dus voor een nieuw,
klein en arm land. een vier
kantte in een verpauuerd we
relddeel. Vandaag is het feest,
morgen is de eerste werkdag.
zijn helaas
ons gescheiden. Vrees, gebrek aan
zelfvertrouwen, maar vooral het ge
brek aan geloof in eigen kunnen zijn
oorzaken van deze scheiding".
Arron verklaarde ervan overtuigd
te zijn dat de Surinamers in het bui
tenland tezijnertijd zullen terugke
ren naar hun land. In zijn onafhan
kelijk heidsroespra a k die al twee da
gen eerder op de beeldband was vast
gelegd, ging de premier uitgebreid in
op het Surinaamse grondgebied en
op de plichten en verantwoordelijk
heden die het Surinaamse volk naar
zijn mening heeft gekregen na de
onafhankelijkheid.
Arron raadde de Surinamers aan
"niet te blijven zoeken naar eikaars
gebreken en onvolkomenheden. On
ze taak is primair", aldus de Suri
naamse premier, "om te zoeken
naar hetgeen ons bindt. Het is niet
onze schuld als wij verschillen in
huidskleur, afkomst en gewoonten.
Voor de wet zijn wij allen gelijk zon
der onderscheid naar ras, geslacht,
godsdienst, levensovertuiging of po
litieke gezindheid", aldus Arron.
Inmiddels is Suriname al door di
verse landen erkend. Onder meer
Rusland, Amerika, de Volksrepu
bliek China, Brazilië en Mexico heb
ben laten weten diplomatieke
betrekkingen te zullen aanknopen
met de nieuwe onafhankelijke repu
bliek Suriname.
PRETORIA (AP) Het Zuidafri-
kaanse hooggerechtshof heeft van
ochtend de anti-apartheidsdichter
Breyten Breytenbach schuldig be
vonden aan samenzwering met het
doel de blanke minderheidsregering
van Zuid-Afrika omver te werpen.
Rechter Cillie verklaarde dat de
dichter zich elf maal heeft schuldig
gemaakt aan overtreding van de
anti-terreurwet.
Op dergelijke overtredingen staan
gevangenisstraffen variërend van vijf
Jaar tot levenslang.
Het vonnis zal pas worden uitge
sproken nadat is vastgesteld in hoe
verre verzachtende omstandigheden
kunnen worden aangenomen.
Spionage De centrale inlichtin
gendienst van Zuid-Korea heeft de
arrestatie bekend gemaakt van 17
studenten en vier andere personen,
die sinds 1968 werkzaam, waren voor
een Noordkoreaanse spionagegroep
in Seoel en Poesan.
Nalatigheid Zeven personen die
veroordeeld zijn wegens doodslag
door nalatigheid na een ontploffing
in een elektriciteitscentrale in het
Tsjechische Brno, waarbij 18 arbei
ders om het leven kwamen, heb
ben hogere autoriteiten beschuldigd
van het negeren van hun waarschu
wingen, aldus de Tsjechische krant
'Rovnost'.
Warngheid en onzorgvuldigheid
steken elkaar naar de kroon bij
het personeelsbeleid van de ge
meente Leiden. De nu onrust
barend snel escalerende kwes-
tie-Mojet is een nieuw voor
beeld van hoe het niet moet.
De waarnemend directeur van
Endegeest, die het vertrouwen
van het personeel geniet, res
teert als enige kandidaat voor
de functie van geneesheer-di
recteur. Maar B. en W. zijn niet
eens bereid zijn kandidatuur
aan de raad voor te leggen. Hun
argumenten blijven vaag, wei
nig bevredigend en hebben
daardoor de onrust in Ende
geest ten zeerste aangewak
kerd.
De brief die het personeel nu
naar 18 gemeenten ln de Leids/
Alphense regio en de staatsse
cretaris van volksgezondheid
heeft gezonden is een goede
weergave van de frustratie die
er leeft. De wethouders Ooster
man en Van Aken hadden het
nooit zo ver mogen laten ko
men.
B. en W. willen nu eerst een wij
ziging van de beheersvorm
doorvoeren. De vraag is of die
er in drie, vier maanden kan
komen. Er wordt al zo lang over
gepraat. Intussen hebben de
wethouders dokter Mo jet ge
vraagd zo lang waarnemend di
recteur te blijven, ofschoon zij
hem dus niet in die functie wil
len hebben.
Maar ln Mojets handen berust de
zo belangrijke opleidingsbe
voegdheid van de inrichting en
zonder die bevoegdheid kan
Endegeest niet goed functione
ren. Uitgerekend Mojet moet
B. en W. helpen voorkomen dat
Endegeest een „verlopen tent"
wordt, zoals een der psychiaters
het noemt. Een bizarre speling
van het lot.
De kwestie-Endegeest staat niet
op zichzelf. Het is geen inci
dent. Directeurskwesties bil de
Sociale Dienst en Groenoordhal
zijn andere, al even pijnlilke
voorbeelden van tekortschie
tend personeelsbeleid.
Eén der hoofden van dienst heeft
onlangs gezegd dat topambte
naren niet langer naar Lelden
solliciteren omdat men de pro
cedures wantrouwt. In dit licht
bezien is het tekenend dat on
der de kandidaten voor de va
cant zijnde, uiterst belanerriike
functie van gemeente-secreta
ris slechts één gemeentesecre
taris van elders te vinden ls.