KRYPTOGRAM
B&UVfl-
Voorblijven op Slavenburg
Weiss: de
L
I p u s
I 1
i 1
w t
r
i f|
i' i 1
1
5 5
9 1
Kom er ACHT-er
r
o
O
Q
O
Q
Q
K
Q
R
Q
Q
Q
Q
Q
PP
z
K
5
Z
K
Q
Q
vorige puzzel
M
'U
m
O
Q
Q
Q
Q
O
Q
Q
Q
Q
O
Q
Q
O
O
Q
O
Q
Q
O
O
O
Q
O
O
Q
O
Q.
O
Q
Q
Q
Q
m
Q
KOM ER ACHTER
ZATERDAG 22 NOVEMBER 1975
•Doordat we van de Persvereniging
van Damredacteuren nog geen par
tijen hebben ontvangen uit de diver
se, aan de gang zijnde, competities,
wiillen we het deze keer hebben over
één van de geweldigste dammeTs al
ler tijden, de Fransman Isodore
Weiss, de Napoleon van het dam
bord. In 1867 in Oostenrijk geboren,
kwam hij later in Frankrijk te wo
nen, waar hy in aanraking kwam
met het Poolse damspel (het 100-
ruitenbord). Weldra werd hij (bijna)
onoverwinnelijk en van 1899 tot en
met 1911 is hy dan ook ongeslagen
geweest. Hy won 6 wereldkampioen
schappen waaronder twee matches
tegen een andere geweldenaar uit die
tijd, Jack de Haes. In 1912 vond deze
Napoleon, zoals hy in die dagen wel
genoemd we'rd, zyn Waterloo. De
toen magistraal spelende dr. Alfred
Molimard verpletterde Weiss met
219 in een zeer belangrijke match.
Weiss, die een fervent aanhanger
was van de romantiek in het dam
spel, moet eens gezegd hebben dat
alles speelbaar is, als je maar goed
voorzet. Dat dit niet juist was toon
de de school van Molimard aan, die
op wetenschappelyke gronden, tot
de conclusie was gekomen, dat vin-
dingrykheid het tenslotte moet af
leggen tegen de nuchtere tempover
houdingen en spelve'rdeling.
De huidige tendens is een combi
natie van beide scholen, die de neo
romantiek heet en vooral door drs.
Piet Roozenburg gepropageerd wordt.
De waarde van Weiss voor het hui
dige damleven is dat zijn creativi
teit. die hy ten toon spreidde ach
ter het dambord, nog steeds dampro-
pagandistisch werkt voor de huis- en
de clubdammer.
Ter illustratie van zijn genialiteit
de volgende stand:
BELGIË Het 550-jarig bestaan
van de universiteit van Leuven is op
10 november door de Belgische Regie
postaal herdacht met de uitgifte van
een zegel van 6,50 frank (blauw,
groen en zwart). Van de zegel zyn
10 miljoen stuks aangemaakt.
De Leuvense universiteit werd op
9 december 1425 gesticht door her
tog Jan IV van Brabant nadat hy
daartoe toestemming had gekregen
van paus Martinus V. De katholieke
Leuvense universiteit is niet alleen
de oudste van de Beneluxlanden, zy
is tevens de oudste nog bestaande
katholieke universiteit.
Vanaf het begin werd de univer
siteit onder bescherming van een pa
trones geplaatst en wel de Seöes Sa-
pientiae, de Zetel der Wysheid. In
1425 werd daarvan een beeld ge-
beelding van het beeld staat op de
zegel.
Vyftigjaar geleden kwam de eer
ste luchtverbinding Brussel-Kinsha-
sa tot stand. België heeft op 20 ok
tober met de uitgifte van een zegel
van 7 frank (donkerbruin en violet-
rood) de 50e verjaardag van deze
eerste vlucht herdacht. Op de zegel
Edmond Thieffry, die de eerste
vlucht volbracht, met op de achter
grond een vliegtuig uit die tyd. Op
lage: 3,5 miljoen stuks.
FRANKRIJK Het feit da,t 30
Jaar geleden de concentratiekampen
werden bevrijd is door Frankryk op
29 september herdacht met een zegel
van 1 frank (groen-olijf, blauw en
rood), waarop de portretten van een
drietal verzetsmensen. Afgebeeld zyn
van boven naar beneden en van
links naar rechts: F. H. Manhèse
(1889-1959), die in het concentratie
kamp Buchenwald het verzet leidde
en na de oorlog jarenlang voorzitter
was van de internationale federatie
van verzetsmensen; Pierre Kaan
(1903-1945), professor in de filosofie
te Montlucon, die in december 1943
als verzetsman werd gearresteerd),
naar Buchenwald werd gedeporteerd,
maar onderweg door Tsjechische
partisanen werd bevrijd. Hy liep
echter tyfus op en bezweek in mei
1945 in een ziekenhuis in Budejovice;
Jean Verneau (1890-1944), die we
gen-a zyn verzetsactiviteiten werd ge
arresteerd en in 1944 in Buchenwald
overleed. Gedrukte oplage: 7 mil
joen.
Op 8 september begon Frankryk
een nieuwe serie die aandacht vraagt
voor de verschillende streken van
het land. De tweede zege in deze
reeks kwam op 6 oktober uit en staat
in het teken van Auvergne. Op de ze
gel in de waarde van 1,30 frank
(rood en blauw) een symbolische
voorstelling die de kracht van de
streek meet uitbeelden.
GROENLAND Vijfentwintig
jaar geleden werd in Groenland de
Siriussleepatrouille opgericht die "ot
taak heeft het noordelijke deel van
het immens grote eiland te bewaken.
Het gebied waarin wordt gepatrouil
leerd loopt van Scoresbysund in het
zuiden tot Pearyland in het noorden,
een gebied met een kustiyn van 1200
kilometer. Groenland heeft ter gele
genheid van het 25-jarig bestaan van
de Sirius-patrouille op 16 oktober een
zegel van 1,20 kronen uitgegeven.
IERLAND Op 12 oktober 1975
werd Oliver Plunkett, die tydens de
vervolgingen onder de Engelse ko
ning Karei II als aartsbisschop van
Armagh de Ierse kerk leidde, heilig
verklaard; de eerste Ierse heiilige se-
dert 700 jaar. Ter gelegenheid daar
van verschenen 13 oktober twee ze
gels in de waarden van 7 pence (op
lage 8 miljoen) en 15 pence (2 mil
joen) waarop een herdenkingsme
daille met de beeldenaar van Plun
kett.
Oliver Plunkett werd op 1 novem
ber 1625 in Oldcastle geboren. In
1654 werd hy in Rome tot priester
gewyd, maar vanwege de vervolgin
gen onder Cromwell kon hy niet
naar Ierland terugkeren. Pas in 1670
ze-tte hy weer voet op vaderlandse
bodem, om de katholiekë kerk te
"reorganiseren". De vervolgingen
hielden echter aan; hy moest by
nacht en ontij reizen, zich vermom
men en vaak onder de meest primi
tieve omstandigheden leven. Tijdens
een verscherping van de vervolgin
gen werd hy in 1678 gearresteerd en
wegens verraad aangeklaagd. In Lon
den werd de doodstraf over hem uit
gesproken en op 1 juli 1681 stierf hij
de marteldood.
HERO WIT
s
a
Door afwezigheid van grootmeester Ulf Andersson die in
andere grote toernooien verplichtingen had werd de jonge
internationale meester Axel Ornstein de nieuwe landskam
pioen van Zweden. Omdat er in de komende jaren veel van
deze speler wordt verwacht, zullen wij vandaag zijn speeltrant
nader bekijken.
Te8 als het beste. Overigens is de nu
ontstane stelling voor beide spelers
niet eenvoudig te behandelen.
13Dd8-a5?
14. Lg2xd5 Tf8-d8
15. Pd4xc6!?
Riskant. Eenvoudiger is 15. Lc6: Ld4:
16. Ld4: bc6: 17. Lc3!, alhoewel zwart
dan niet minder staat.
1 5b7xc6
16. Ld5xc6
(Zie diagram)
Een koen besluit. Ornstein offert de
dame, maar hy heeft gezien dat Ta8
niet weg kan. Voor de theorie is deze
combinatie zeer important!
1 6Td8xdl
17. Tflxdl Lc8-f5
Stelling na 16. Lc6:
Weiss voert hier de witte kleuren
san. Hy staat een scfayf voor, maar
in deze stand lijkt zwart geenszins
minder te staan: hy dreigt zowel de
schyf op veld 24 te heroveren, als
met de mooie en verrassende combi
natie 1419 (24:22) 26:39 de stand
te egaliseren. Weiss vond de oplos
sing Geniaal!
1. 32—28!!! 14—20; (het is zwart
nooit kwaiyk te nemen dat hy deze
logische zet doet). 2. 2822!!! 17:28
3. 36—31 26:39; 4. 41—37 20:29; 5.
49_43 39:48; 6. 30—24 48:17; 7. 24:4!!
Magnifiek.
Ornstein begon met 10 Vs pnt. uit
twaalf partyen te scoren en had
■•daarmee drie punten voorsprong op
zyn belagers. Zweden bezit momen
teel veel jonge talenten die een be
lofte inhouden voor de toekomst. Een
duidelyke waarschuwing kreeg ons
land in de telex-interland Nederland
Zweden (sept. '75), toen ons team
verrassend met 46 verloor! Aan het
eerste bord speelde prof. Euwe remise,
maar Hans Ree verloor aan het derde
bord van Ornstein. De Zweedse rege
ring steunt de schaaksport efficiënt
en by na elke maand is er bedryvig-
heid, zowel met toernooien als simul-
taan-séances.
Wit: A. Ornstein
Zwart: L. A. Schneider
ENGELS
1. Pgl-f3 Pg8-f6
2. c2-c4 e7-e6
3. Pbl-c3 c7-c5
4. g2-g3 Pb8-c6
5. Lfl-g2 Lf8-e7
6. 0-0 0-0
Van de vyftig partyen worden er te
genwoordig plus minus 40 Engels ge
speeld, een bewys dat deze speelwyze
in het middelpunt der belangstelling
staat. Een oud dogma is dat men
„de kat uit de boom kykt" en by de
eerste vyf of zes zetten de centrum
pionnen d2 en e2 in de achterhoede
houdt, maar Ornstein denkt hier an
ders over!
7. d2-d4 d7-d5
8. c4xd5 Pf5xd5
9. Pc3xd5 e6xd5
10. Lcl-e3 Le7-f6
11. d4xc5Lf6xb2
12. Tal-bl Lb2-f6
13. Pf3-d4
Portisch geeft aan 13. Pel de voor
keur. Paul Keres geeft hierop
Hans Ree
l 1
M 1
.nederlaag tegen Ornstein,
h5-h4
Ld8-c7
23. h2-h3
24. g3-g4
25. Le3xg5
Zwart staat geheel machteloos. Wit
Zwart kon ook 17Lb7 spelen,
maar na Tb7:, benevens Ld5 behoudt
wit een sterke druk op f7.
18. Lc6xa8 Lföxbl
19. Tdlxbl g7-g5!?
20. La8-d5 Lf6-e7
21. c5-c6! Le7-d8
22. Tbl-dl h7-h5
rt moest opgeven omdat zijn
vlag viel. Zijn stelling is echter on
houdbaar.
Hans ReeA. Ornstein
1. e2-e4 c7-c5 2. c2-c3 Pg8-f6 3. e4-e5
Pf6-d5 4. d2-d4 c5xd4 5. c3xd4 d7-d6
6. Pgl-f3 Pb8-c6 7. Lfl-c4 e7-e6 8.
0-0 Lf8-e7 9. Ddl-e2 0-0 10. Tfl-dl
b7-b6 11. De2-e4 Lc8-b7! (De gekozen
opstelling van onze landgenoot doet
ietwat krampachtig aan. Voor een
belangrijke telex-interland was een
normale spelopbouw aan te bevelen
geweest!) 12. Lc4-d3 g7-g6 13. Lcl-h6
Tf8-e8 14. Pbl-d2 Pd5-b4 15. Ld3-bl
Dd8-c7 16. Tdl-cl Dc7-d7 17. De4-g4
d6xe5 18. d4xe5 Pb4-d3 19. Lblxd3
Dd7xd3 20. Tcl-c3 Dd3-f5 21. Dg4xf5
In een matchpartij tussen de
Haas en Isodore Weiss ontstond de
voigende cyferstand: zwart (Weiss):
schyven op 3, 6, 8, 12 t/m 18, 23, 24.
Wit (Jack de Haas)schyven op
25 t/m 27, 32, 35, 39, 42 t/m 46, 49.
Weiss voerde hier een combinatie
uit, die zo bekend werd, dat men
het principe naar hem genoemd
heeft, n.l. het "zetje van Weiss". Hy
won als volgt: 14—20, 24—30, 23—29,
13—19, 18:47! Z
Bovenstaand diagram is een ver
dieping van deze slagzet en is ge
componeerd door de oud-kampioen
van Nederland, Freek Raman. Wit
speelt als lokzet 3731 en zwart
trapt erin met 2228 (33:22), 17:37.
In welk een diepe valkuil zwart zich
stort, blUkt wel uit: 38—32 (37:28)
39—33 (28:39) 26—21 (16:27) 31:22
(18:27) 29:16 (19—24, zwart kan be
ter gewoon 4944 toelaten) 30:19
(39:30) 35:24 (20:29) 42—38 (13:24)
16—11 (6:17) 38—33 (29:38) 43:5!!
W+
Joop Burgerhout
Bob Slavenburg heeft zijn kor
te verblijf in Nederland toch nog
succesvol afgesloten. Samen met
de Oostenrijker Mannhardt won
hij het Philips Morris Europa
cup-toernooi dat aansluitend
aan het grootmeester invitatie-
toernooi werd gehouden.
Jammer overigens voor het
Haagse duo Meester-de Vrind,
dat in een fel betwiste eindsprint
op de valreep werd gepasseerd.
Voorblijven op Slavenburg is
dan ook niet eenvoudig. Niet al
leen omdat hij goed speelt, maar
tevens omdat hij groot psycholo
gisch voordeel heeft boven de
meesten van zijn concurrenten.
Om zijn tafel verdringt zich al
tijd een hoop publiek en die te
genstanders die dat niet gewend
zijn vervallen gauw in de fout. 's
Nachts in hun dromen zijn ze
dan de toreador, maar in de
praktijk doen ze dingen die ze
anders nooit doen.
Opvallend was bijv. hoe dik
wijls Juist tegen dit paar voor de
beurt werd geboden, uit de ver
keerde hand werd uitgekomen of
andere aan nervositeit toe te
schrijven vergissingen werden ge
pleegd. Even opvallend was dat
zowel Slavenburg als Manhardt
dit soort vergissingen onbestraft
liet en telkens met een simpel
handgebaar te kennen gaven dat
ze van hun rechten geen gebruik
wensten te maken. Voor de toe
schouwer die sommige "veelbelo
vende" jongeren bij het minste
geringste arbitrage.hoort
brullen een prettige gewaarwor
ding.
Bij degenen die geen hoofdrol
speelden behoorden verrassend
genoeg ook de Engelse dames
Gordon en Markus, wereldkam
pioen dames en vrijwel altijd
goed voor een hoge klassering.
Rixi Markus staat bekend om
haar agressieve bieden, iets dat
gerenommeerde spelers dikwijls
veel voordeel bezorgt omdat daar
mee de wat mindere goden ge
makkelijk worden weggebluft.
Op dit spel evenwel kreeg ze een
koekje van eigen deeg (noord,
noord-zuid)
HB 8 6 5 4 2
<C> B 4 3
10 3
4 V 10 5 3 AHB862
7 (?A 10
O V 8 7 5 <0> H 10
AB652 H 8 7
7 4
9V93
O A9 6 2
4» A V 9 4
Noord opende met 2 Ha! (zwakke
twee) en daar zat Rixi met haar
geweldige oostspel. Ze bood 3 KI.,
conventioneel en een sterk spel
aangevend, waarop ook Zuid een
duit in het zakje deed door 4 Ha
te bieden. Interessant is overi
gens dat dit contract kan wor
den gemaakt en het is wellicht
aardig dat eens uit te puzzelen
alvorens verder te lezen. Mevrouw
Gordon als West bood 4 Sch. en
nu kon Oost de verleiding niet
weerstaan even naar de azen te
vragen. Het contract werd uitein
delijk 5 Sch. en dat eindigde ge
doubleerd precies eentje down.
4 Ha kan als volgt worden ge
maakt. Schopten uit en schoppen
na zal het normale begin zijn,
waarna Oost aan slag komt met
Ha A. Ruiten of schoppen na
kost een slag, dus oost speelt kla
veren. Zuid neemt de vrouw en
het aas en troeft een klaveren.
Vervolgens Ru A en ruiten na en
oost moet schoppen spelen in
de dubbel remonie. Speelt oost
harten i.p.v. klaveren dan speelt
Zuid zelf klaveren; zuid kan ook
eerst nog een tweede klaveren
troeven. Deblokkeert Oost Ru H
dan wordt Ru B de tiende slag.
De helden op de NZ-plaatsen wa
ren Ahlers en Brandon.
T. Schipperheyn
-
-
H
üj
Hl
i
gg
H
-
i
H
4
-
g6xf5 22. Pd2-c4 f7-f6! 23. Pf3-d4
Pc6xe5 24. Tc3-g3t Pe5-g6 25. Pd4xe6?
Lb7-d5! (In feite beslissend) 26. Pe6
-c7 Ld5xc4 27. Pc7xa8 Te8xa8 28.
dan ook als volgt: 25Da4 b2-b3 Lc4e6 29. Tal-el Kg8-f7 30.
26. Td3 Dc2 27. Lf3 Da2: 28. Lh4:! h2-h4 f5-f431. Tg3-c3 Le7-d6 32.
De6 29. Kg2 a5 30. Td7 Le5 31. Ld5 h4-h5 Pg6-e7 33. Tc3-d3 Ld6-e5 34.
2
3
6
Q
8
f
/o
-
Q
Q
'1
<3
'7
w
19
70
ar
22
23
25
tt>
27-
ir
-
!-g3 Ta8-g8 35. Kgl-h2 Le6-f5
Td3-f3 Lf5-g4 37. Tf3-d3 f4xg3t 38.
f2xg3 Lg4xh5 39. Lh6-f4 Kf7-e6 40.
Lf4xe5 f6xe5 41. Tel-cl e5-e4 en wit
gaf op.
Studiemateraal
Het plaatsen van byzondere eind
spelen met een verrassende wending
heeft by de lezers veel succes geoogst.
Indien de plaatsruimte het toelaat
zal ik zo nu en dan aan hun i
tegemoet komen. Wat 5
derstaande stelling?
Wit aan zet wint!
4e prys USSR 1973
Het blykt tegenwoordig dat een
paard tegen een toren in een aantal
gevallen niet remise kan maken.
Wanneer echter het paard nog een
of twee pionnen als steun heeft wordt
de zaak vanzelfsprekend anders! Het
eindspel op diagram weergegeven
werd gecomponeerd door de vry on
bekende Russische eindspelcompo
nisten L. A. Mitrofanow en E. L. Po-
goj ants, maar heeft voor de studie
van het eindspel in de praktyk grote
waarde, omdat dergelyke stellingen
toch veelvuldig in toernooien voor
komen, alhoewel met pionnen aan
beide zyden. De oplossing luidt:
1. d6-d7
Deze zet ligt voor de hand. Op Td8
volgt Pe6t met torenwinst.
1Te8-g8!
2. d7-d8T
Wit vraagt een toren, want op d8Dt?
volgt 2Kh6t 3. Dg8: pat! Dus
geen mat maar pat
2Kg5-h4t
3. Pf4-g6t Tg8xg6t
4. Kg2-f3 Tg6-g3t
5. Kf3-f4 Tg3xb3
6. Td8-h8t mat.
Op tweemaal schaak (g4 en g5) be
slist de vrye b-pion. Simpel, maar
men moet maar op het idee komen!
BISHOP
HORIZONTAAL
D&t is meegenomen
Na ge en voor Ankje
Als ge in de olie zyt, dan
zyn 't er veel meer
Vooruit, verloofden, aan het
werktuig
Kleurryk kippevel!
In deze kleding zit U in het
luizeëi
Geld onder glas hebben
De vogel is smakeiyk en fit
De vogels lokken en A er by
Dit bepaalt grotendeels Uw
aanzien!
Lust St. niet dien drank in
Groningen?
Sliep elft toen U ermee naar
boven ging?
Zo te horen ontplofbare
voeding, dat is roddelen ge
blazen
En los van de bril is het
moeilyk goed te kyken
Een party tje met de bal
De priester is ons ter hulpe
met het gebed
VERTIKAAL
1. Dit kookt U over als U
kwaad bent
2. Maak het klosje schoon!
3. De buitenkanten van de
aarde!
4. Dat is een slecht gebied en
niet netjes!
5. Een hekel aan die zakken
hebben!
6. 't Is een sterke ezel die het
op kan tillen
8. Overeenkomst tussen vrou
wen en kippen!?
10. Een keurig takje
11. Dit zyn nu mensen met
lange tanden
14. Dat is me een strop, het lam
gaat uit in de wind
16. De drank is op het dak, ge-
lyk de dennetak!
17. Is het meisje capabel om
hier te werken?
21. Het dier vliegt de lucht in,
kyk maar goed
22. Waarom is P zo terneerge-
23. Als 'ie in de watersport zit,
wordt 'ie ziek
26. Er is in Engeland een man
die zo heet
F'! O'EELIdEDA I N
s|oH- EAIsMCBSB
ËiERIC A KET1P.A e
ie e-l. Bfc o gIv a k
e BT-HËfi SHM
rsi a Blz M Hn BPl
KL-El N| GHEi pH
peesIkIsBe^ac!^
J_ EclsJEV E L- I JGHM A rN
EJCHTO NOCBIO ATBIG G
|se nHke .tBto N\ Bi B
s ELT|!< A N O KIHP A A e
BA|P A NI H 3 O K HA fl C?
spaanshal me l o
De eerste prys van f 10,- werd toe
gekend aan de heer W. v. d. Broek,
Prof. v. d. Waalslaan 15 te Voor
schoten. De tweede prys van f7.50
werd toegekend aan de heer J. J.
Hoogenboom, Ravenhorst 14 te Lei
den. De twee pryzen van f 5,- werden
toegekend aan: de heer H. Kamp,
Meeuwenlaan 3 3te Leiderdorp en aan
mej. W. Bakker, Crocusstraat 4c te
Katwyk a/d Ryn. De pryzen worden
toegezonden.
Oplossingen onder het motto
KRUISWOORDRAADSEL dienen
voor woensdag ajs (9 uur) ln net
zyD
i de
Leldscb Dagblad. Witte Singel l.
Leiden en net Alphens Dagblad Ju
lianas traat 19, AipheD aan deD Rijn.
Wij stellen vier prijzen beschikbaar:
éèn van r 10. één van i 7 60.
twee van elk t 5 Alleen
kunnen meedingen.
^tre'qjiz a 'jood g
MnojA naoqos oaspn i
sjqoaj irem n-ip 9
etuoidip uua v 'S
6moaj ueiu paoy
uapppn neui ^ad daaajs g
s^qoaa jeajainais z
S3pni ^u^ueAoq i
