Mill
PPR is op
weg naar
zelfbestuur
arbeiders
Beraad CDA-top levert niets op
toegelicht
Hindoestaanse Surinamers
willen identiteit behouden
JOURNALIST
VAN RAALTE
OVERLEDEN
Man bekent
brandstichting
in Drunen
natuurlijk
goed!
RADIOPROGRAMMA
TVhjgrgën}
dus zet de kaas
uit het vuistje
maar klaar!
MAANDAG 17 NOVEMBER
Haaften De bijeenkomst van de
politieke leiders van de drie
christelijke partijen (KVP, ARP en
CHU) het afgelopen weekeinde in
Haaften over de moeilijkheden rond
het Christen Democratisch Appel
(CDA) heeft niets opgeleverd.
Zonder uitzondering toonden de
deelnemers aan de vergadering van
het CDA-bestuur zich na afloop
pessimistisch. CDA-voorzitter Steen -
kamp gebruikte de uitdrukking
„bijzonder jammer", om aan te geven
dat er weinig of geen voortgang was
geboekt.
KVP-fractievoorzitter Andriessen:
„Het is een pover resultaat."
Andriessen liet 'blijken te verwach
ten dat binnen zijn partij de roep
om alternatieven nu sterker zal
worden.
Een van de weinige tastbare
resultaten van het beraad, dat zich
bijna tien uur lang in slopende
discussies voortsleepte, was een in
meerderheid genomen besluit. Daar
in stond dat „voor de geloof waar-
Het besluit werd genomen op sterke
aandrang van de KVP. Tekenend
was dat de CHU en een deel van de
ARP tegen stemden. Het CDA-be
stuur (incluis ARP-lid Rinse Zijl
stra) stemde voor. CHU-fractievoor
zitter Kruisinga stemde tegen,
omdat het 'besluit naar zijn mening
een te grote hypotheek zal leggen op
de ARP-partijraad, volgende maand
in Hoogeveen. Volgens Kruisinga
zou een afwijzen van de resolutie
(die het CDA-bestuur enige tijd
terug in Berg en Dal aannam) door
de ARP-partijraad het einde van
het CDA betekenen. In die resolutie
staat, dat ondanks het conflict over
de grondslag, het CDA tot stand
moet komen.
Dat conflict stond afgelopen week
einde echter niet alleen op de
agenda van 'het CDA-bestuur in
Haaften. Gesproken werd verder
over de politieke hypotheek van het
CDA, dat wil zeggen de noodzaak
dat de drie christelijke partijen op
een lijn komen te zitten voor de
komende verkiezingen.
Binnen de drie partijen wordt het
niet uitgesloten geacht, dat als het
CDA niet afspringt op het conflict
over de grondslag (wat zal blijken
op de ARP-partijraad) dan die
hypotheek zeer moeilijk af te lossen
zou kunnen zijn, omdat met de
KVP en de ARP in de regering en
de CHU in de oppositie, de
hypotheek zeer moeilijk af telossen
zou zijn.
UTRECHT (SP) De Politieke Partij Radikalen heeft in
een tweedaags congres in de Veemarkthallen in Utrecht
enkele herkenningspunten vastgelegd aan een „nieuwe de
mocratische economische orde Dit was voor het eerst
sinds de oprichting in 1 968 dat deze partij een samenhan
gende visie op lange termijn op het sociaal-economische ge
beuren ten beste gaf. Het verdient wel enige aandacht, nu
de PPR nog steeds regeringspartij is en de partij zich stevig
als lastige horzel heeft genesteld in, de linkerflank van de
Partij van de Arbeid, waar de huidige regering grotendeels
op steunt.
PvdA en PPR zijn samen alweer steunt. Van Gorkum is voorstander
bezig nieuwe programmapunten aan 1 van een bikkelharde strijd met ge-
te dragen voor een regeerakkoord, vestigde machten, of die nu zijn be-
dat in 1977 aan de kiezers moet wor- lichaamd in de ondernemers of in
den voorgelegd. Ook al omdat het het kabinet-Den Uyl, waar de PPR
steeds onwaarschijnlijker wordt, dat volgens Van Gorkum ten onrechte
de huidige christendemocratische re- aan blijft meedoen,
geringspartijen, KVP en ARP, zich Daar tegenover staat de "rietsui-
straks samen met de oppositionele kervleugel", gevormd door de wat
CHU als één CDA aan de kiezers gevoeliger leden van de PPR, die
zullen presenteren, ligt 'het niet meer zijn aangeraakt door onrecht,
voor de hand uit te gaan van een ruil mens en dier waar ook ter wereld
van de CHU tegen de PPR bij een aangedaan. Het tweede kamer-lid
volgende kabinetsformatie. De PPR Dolf Coppes lijkt de exponent van
zal dus zijn visie straks ook wel in- deze vleugel.
brengen in het overleg over een re- Van Huiten deed een poging de
geringsprogramma voor een nieuw vleugels te overvleugelen door het
kabinet. congres voor te houden, dat de par-
Uitgaande van de stellingen die dit tij kapot gaat als steeds maar wordt
weekeinde in Utrecht zijn'geformu- gedreigd het kabinet uit te stappen
leerd. kan men PPR-staatssecreta- Of dat nu begeurt op het punt van
ris Michel van Huiten nazeggen: die de ondernemingsraden, waar Van
inbreng liegt er niet om. (Van Hul- Gorkum zijn zin niet denkt te krij
ten deed een opmerkelijke gooi naar gen of bij de Zuid-Afrika-zaak, waar
het politieke leiderschap van de Coppes het onderspit lijkt te moe-
PPR. Deze positiekomt in 1977 vrij, ten delven. Op die manier ontstaat
doordat Bas de Gaay Fortman dan Van de PPR het beeld van"een fe-
terugtreedt). deratie van actiegroepen", terwijl de
De PPR-visie op een nieuwe demo- ppr toch langzamerhand een echte
cratisclie economische orde laat zich politieke partij zou moeten zijn, al-
als volgt samenvatten. De partij dus Van Huiten.
meent dat het kapitalistische stel- Het congres wist niet goed raad
sel aan het einde van zijn latijn is# met de hier gesignaleerde interne
nu het er op aankomt ook de arme verdeeldheid. Op het punt^
de wereldorde op te
men. "De economische orde
hier materiële welvaart heeft
bracht, blokkeert de verdere ont- macht zo radikaal dient te geschte
plooiing
hier en elders den, dat ook de macht
ondernemingen naar de overheid,
maar door spreiding van de macht.
Uiteindelijk moet de volledige con
trole en zeggenschap bij de werkne- versterken
mers terecht komen: arbeiderszelf
bestuur met behulp van personeels-
raden.
Voor zover deze visie enige raak
vlakken heeft met de hedendaagse
werkelijkheid gaf het congres een Vermogensaanwasdeling", zei het con-
•gal opvallende verdeeldheid te gres yan Gorkum na. Zodat de PPR
;n. nu op de lijn ligt van het Christelijk
Nationaal Vakverbond inzake de
VAD en dat is niet de lijn van de
twee andere vakcentrales en van de
PvdA.
Bikkelhard
Men weet, dat het huidige kabi
net voor het einde van het Jaar
komt met een voorstel over meer
bevoegdheden voor ondernemings
raden. Ook is binnenkort de wettte-
lijke regeling te verwachten van de
verdeling van de „overwinst": de
vermogensaanwasdeling, VAD. Bij
verschillende stemmingen werd zicht
baar, dat er een flinke stroming
Gemanipuleer
Bij het punt van de ondernemings
raden kon het model van Van Gor
kum mede door enig gemanipu
leer van de congresleiding net
geen meerderheid verwerven. Dit mo
del heette het parlementaire te zijn.
de PPR is die het uitgetreden twee- on<jememingsraad zou
de kamer-lid Pier
Gorkum
ADVERTENTIE
Prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven openden zaterdag in het Amsterdamse Okura-hotél
het internationale persbal dat werd gehouden ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van de
Buitenlandse Pers VerenigingDe gasten hadden zich op verzoek van het bestuur gestoken in kle
ding uit de jaren twintig
VAD kreeg Van Gorkum geheel zijn
zin. Hij haakte aan bij het algemene
ppr-gevoelen, dat verdeling
de fundamenten van het bonden moet worden gespreid. Zo
menselijk bestaan zelf aan". Daar- kreeg hij een tekst aangenomen, die
de PPR democratisering lijnrecht ingaat tegen de^strategie
van de economie. Niet door verplaat- A
sing van de macht van particuliere
grootste regeringsparty, de
PvdA.
De tekst luidt: "Planningovereen
komsten tussen overheid, onderne-
marc on vakbonden bestendigen en
bestaande machtspo
sities". Dat is in strijd met de PPR-
opvatting over spreiding van macht,
zo vond men. "Hetzelfde geldt voor
het collectieve beheer door de vak
bonden van de opbrengst
be-
drijfsparlement moeten worden, ge
kozen uit en door de werknemers.
Het bedrijfsparlement controleert
de raad van commissarissen (de re
gering), de directie (de ambtenaren)
is alleen beleidsuitvoerend'. De le
den van de directie worden door de
raad van commissarissen benoemd
en ontslagen.
PPR-voorzitter Ria Beckers riep:
"Het arbeiderszelfbestuur is naar
de bliksem als Je de parlementaire
structuur oplegt aan het bedrijfsle
ven". Het congres koos toen voor het
volledig opheffen van de raad van
commissarissen en de vergadering
van aandeelhouders. Let wel: op den
duur. Als overgangsmaatregel is het
aanvaardbaar voor de PPR, dat
de raad van commissarissen voorlo
pig voor de helft wordt benoemd
door de personeelsraad en voor de
andere helft door alle andere belang
hebbenden gezamenlijk, waaronder
uitdrukkelijk te rekenen de overheid
als hoedster van het algemeen be
lang.
Dit was: de PPR op weg naar zelf
bestuur voor arbeiders.
ZEIST (ANP) De Hindoe
staanse Surinamers in Nederland
willen met elkaar hun eigen identi
teit behouden om te voorkomen dat
door te grote integratie in de Ne
derlandse samenleving terugkeer
naar Suriname onmogelijk wordt.
Weliswaar willen zij zoveel moge
lijk aan die samenleving deelnemen,
maar zij blijven zich verbonden
voelen in één bevolkingsgroep die
Nederland niet als definitieve ver
blijfplaats ziet. Dit bleek na een
conferentie van Hindoestaans-Suri-
naamse organisaties, zaterdag en
gisteren in Zeist.
De bijeenkomst was georgani
seerd door de werkgroep Lallarookh
namens de federatie van Hindoe
staanse organisaties in Nederland.
De werkgroep ontleent zijn naam
aan het eerste schip waarmee des
tijds Indiase contractarbeiders naar
Suriname werden vervoerd. De na
komelingen van deze mensen zeg
gen nu zich genoodzaakt te zien
ook hun nieuwe vaderland te ont-
DEN HAAG (ANP) Dr. E. van
Raalte, journalist en Nederlands
rechtsgeleerde, is gistermorgen
vroeg in zijn woning te Den Haag
overleden. Kort geleden had hij nog
een operatie ondergaan. Dr. Van
Raalte is 83 jaar geworden en ver
wierf in zijn leven grote bekendheid-
en journalistieke publikaties op het
gebied van het staatsrecht en de par
lementaire geschiedenis.
Hij werd op 29 juli 1892 in Rotter
dam geboren, studeerde rechten aan
de rijksuniversiteit te Leiden en pro
moveerde in 1917 op een dissertatie
"de minister president". Hij was
medewerker van tal van binnen- en
buitenlandse dagbladen en bekleed
de vele bestuursfuncties in nationale
en internationale juridische en jour
nalistieke organisaties.
vluchten door de wijze waarop de
naderende onafhankelijkheid geor
ganiseerd wordt, er zijn momenteel
ongeveer 60.000 "Hindoestaanse"
Surinamers in Nederland, mensen
van wie de voorouders in het vroe
gere Brits-Indië hebben gewoond.
Vijftigduizend van hen hangen het
Hindoe-geloof aan, de overige tien
duizend behoren tot de Islamitische
godsdienst.
DRUNEN (ANP) De rijkspolitie
van Drunen heeft de 32-jarige J.H.
uit Waalwijk aangehouden op ver
denking van brandstichting in een
boerderij in het buurtschap Giers-
bergen, gemeente Drunen. De man
heeft bekend. Het motief van zijn
daad is de politie nog niet duidelijk.
De boerderij, eigendom van een
Drunens raadslid, brandde geheel
af. De schade beliep, inclusief de
antieke inrichting, 200.000 gulden.
De boerderij behoort tot 't bescherm
de dorpsgezicht Giersbergen. In fe
bruari van dit jaar is eerder brand
gesticht in de boerderij. Toen heb
ben de bewoners het begin van brand
bij thuiskomst tijdig ontdekt.
De rijkspolitie heeft J.H. aange
houden omdat de oud-Drunenaar
rond de afgebrande boerderij is ge
signaleerd. Sinds begin dit jaar is
Drunen volgens een woordvoerder
van de rijkspolitie geconfronteerd
met een reeks van brandstichtingen.
ADVERTENTIE
NEDERLAND I
18.15 Archeologie (14) (TELEAC)
18.45 Staatsloterij (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 AVRO's 3 x 20 (AVRO)
20.00 Wie van de drie (AVRO)
20.25 Superstars 1975 (AVRO)
21.35 Journaal (NOS)
21.50 Middenschool Eenheidsworst? (AVRO)
22.40 Ontdek je plekje (AVRO)
22.45 Uitz. Symbiose (SYMBIOSE)
22.49 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18 45 Brigadier Dog (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Suske en Wiske (TROS)
19.30 Doctor Who (TROS)
20.00 Journaal (NOS)
20.25 Op losse groeven (TROS)
21.25 Baretta (TROS)
22.15 Aktua TV (TROS)
22.55 Journaal (NOS)
In de tweede aflevering van het nieuwe magazine ,glVRO's
3 x 20", dat vanavond van 19.05 tot 20.00 uur via Nederland 1
op het scherm komt, zal de Volkswagen Polo nader worden
bekeken. De provincie die ditmaal aan de beurt is, om toe
ristisch onder de loep te worden genomen is Gelderland. In de
rubriek „wonen en ons huis" tenslotte wordt aandacht be
steed aan de veranderingen die mogelijk zijn in een geicone
standaardwoning.
TROS-Aktua schenkt vanavond aandacht aan de situatie in
Portugal. Wibo van der Linde zelf heeft een gesprek met
AKZO-directeur Van der Driest. Er is ook informatie over de
mislukte poging van Hans Böhm om het wereldrecord simul-
taanschaken te breken. Tros-Aktua maakte tenslotte nog een
reportage over het verdwenen Nederlandse jacht "Quest".
Hun vertegenwoordigers op de
conferentie, ongeveer 150, pleitten
voor een eigen remigratiebureau,
dat terugkerende Surinamers moet
adviseren. De samenstelling van de
bestaande organisatie, Tenasu (te
rug naar Suriname) werd niet be
vredigend geacht, omdat die voor
namelijk wordt gevormd door Creo
len. Niet-Creolen zouden zich er
niet in herkennen. Voor de duur
van hun verblijf in Nederland zou
den er bepaalde voorzieningen voor
de Hindoestanen moeten komen,
zoals aparte perscentra voor hin
does en moslims. Ook de Javaanse
bevolkingsgroep, die voornamelijk
uit moslims bestaat, zou hiervan
gebruik kunnen maken. Per regio
wil men twee van deze centra op
zetten, voor elke groep één met een
capaciteit voor ongeveer 500 men
sen elk. Er zou niet alleen ruimte
moeten zijn voor culturele manifes
taties, maar ook voor huwelijksin
zegeningen en informatieverstrek
king.
Aanvaring
VLISSINGEN (ANP) Zaterdag
middag rond 1 uur zijn op de Wes-
terschelde even voorbij Hansweert
in dichte mist twee schepen met el
kaar in aanvaring gekomen. De
4.805 ton metende Algerijnse tanker
'Evenroschd' liep een gat op be
neden de waterlijn, waardoor het
schip onmiddellijk slagzij begon te
maken en ruwe olie begon te ver
hezen. De 'bemanning van de 'Even
roschd' heeft de olie gedeeltelijk o-
vergepompt in andere tanks van het
eigen schip waardoor het olieverlies
gestopt kon worden.
Emotioneel, weinig redelijk, gastvrij,
niet erg nuchter, buitengewoon
vriendelijk, en soms erg vrijgevig.
Herkent u zichzelf een beetje? Hoe
dan ook: zo ziet een al 17 jaar in
Nederland werkende Italiaanse jour
naliste ons Nederlanders. En wat
zijn de onderwerpen waarover zij
haar publiek in Italië informeert?
Voornamelijk Cruijff, maar ook
monumenten, Suriname, de popula
riteit van de bromfiets en het feit
dat „de ooievaars weer terug zijn".
Ik ontleen dit alles aan de korte,
maar amusante Panoramiek-uitzen
ding over drie in Nederland
wonende buitenlandse journalisten.
Een van hen was een Engelsman,
die hier sinds 1945 woont, maar nog
geen Nederlands spreekt. Maar dit
land is dan ook het centrum van de
wereld niet. In die zin liet zich prof.
dr. A. den Hollander uit. Deze
socioloog en Amerika-deskundige
was de hoof dpersoon van het
ksocioloog en Amerika-deskundig
was de hoofdpersoon van het
NOS-programma „Markant". Dus dat
betekende dat er, volgens de vaste
formule, weer veel positieve woorden
aan de betrokkenen werden gewijd.
Al weet ik niet goed wat ik moet
beginnen met een tekst als deze
„Hij is precies ter wille van de
precisie".
Den Hollander is Amsterdammer en
dat had tot gevolg dat de
Markant-redactie hem ongeveer 200
km over de grachten liet wandelen.
Daarna mocht hij, gezeten aan een
bureau, aan journalist H. Hofland
over zijn leven en werken vertellen.
Dat leverde behartenswaardige taal
op, vooral waar het de relatie
Amerika-Europa betreft. Den Hol
lander is een van de „slachtoffers"
van de vernieuwingsdrang, die aan
het eind van de jaren zestig de
Amsterdamse universiteit teisterde.
Sinds 1969 geeft hij nauwelijks nog
colleges.
„Ik denk met weerzin aan die
periode terug", zei hij erover, en
omschreef de collega's, met wie hij
destijds te maken had, als mensen,
met wie Je niet aan bergsport moet
doen. Zij komen veilig in het hotel
terug, maar „Jij" ligt in een ravijn
„Markant" tekende het milde portret
van een teleurgestelde man. over
wie een jonge collega opmerkte dat
een „herwaardering" van zijn per
soon en werk in de toekomst niet
onwaarschijnlijk is. De beste type
ring van zichzelf was misschien Den
Hollanders slotopmerking: „Uiteinde
lijk hebben we toch altijd zelf
gelijk".
Willem Ni j holt besloot het ver
dienstelijke KRO-programma van
zaterdagavond (behalve Hitchcock
ook de fanfare Sint Elisabeth uit
Ubach over Worms) met een show,
die medic 1974 al was opgenomen.
Dat was in de tijd van de
WK-voetbal, en dat betekende dat
de cameramensen om half v.er
opstapten, wat er verder ook nog te
doen viel. Willem Nijholt is daar
tamelijk nerveus van geworden. Het
resultaat was desondanks het
aanzien volledig waard. Je vraagt je
af waarom zulk materiaal anderhalf
jaar blijft liggen. Ik heb de
afgelopen tijd bij de KRO
programma's gezien die heel wat
beroerder waren dan deze show van
„De Nederlandse Fred Astaire". Ligt
er misschien nog meer van dit soort
werk op de plank?
„Ik ben geen goochelaar, geen
apostel en geen koffiedik-kijker. ik
wil alleen maar mijn land heipen
bij de opbouw". Dat zei die ene
Surinamer, die uit Nederland naar
zijn eigen land terugging. Brand
punt had hem na uitvoerige
research gevonden, en liet zien hoe
hij er ook nog op vooruit gaat: bij
Ajax kwam hij niet verder dan het
derde elf tal, ter wijl hij in Paramari
bo by de FC Robin Hood vaste keus
voor het eerste is. En bovenden
voor het eerste is. En bovendien
zullen zijn tegenstanders hem daar
vast niet, zoals in Nederland
gebeurde voor 'zwarte aap' uitmaken.
Nogal griezelig was de maruer
waarop Ad Langebent, de nieuwe
chef van Brandpunt, zijn voorgan
ger Ed van Westerloo uitluidde.
Toon en woordkeus deden sterk aan
een „in memoriam" denken. Dat ging
zo: hij maakte vele reportages, doen
nooit ten koste maar altijd ten bate
van mensen. En nooit onderschatte
hij u, de kijker. Hij deed nooit aan
journalistieke schuimklopperij. Al
tijd zag hij dat er meer kanten aan
een onderwerp zaten (dat is een
hele goeie, trouwens). En ten slotte
zei hij nog iets over "dat moeilijke
vak van ons de journalistiek, iviaar
Ed van Westerloo is helemaal niet
dood. Hij is alleen maar hoofdre
dacteur van 'het NOS-journaal
geworden.
GERARD PAQUES
MAANDAG 17 NOVEMBER
Hilversum I
PP.: 18.19 Uitz. van de KVP. TROS:
18.30 Nieuws. 18.41 (S) Belcanto con
cert. EO: 20.00 (S) Reformatie en Re
veil. 20.15 (S) Maandagavond-magazi-
Morgenwijding. NOS: 9.00 Rep. 9.35
(11.00 Nh-UW:;.
11.03 Radiojournaal). 11.30 (S) Rond-
twaalf. (11.55 Beursber.). Over-
22.50 (S) Hobbyscoop. 23.20 (S) wijs.
4.05 Ons onder
is) Bult. opnamen
EO: 19.10 (S) Wij
woord voor de wereld. 19.40 (S) De
Bijbel open. NCRV: 20.00 Nieuws. 20.05
Overdenking. 20.15 (S) Radio Fllh.
biel. 17.55 Med.
Ork. 21.25 (S) Liederen
kompon. 22.15 (S) Llterama. 22.45" (S)
Werken voor viool en piano. 23.30 (S) (S) Drie draalt op
Muz. en dienst. 23.55 Nieuws.
Hilversum III
NOS: 18.03 De Vakaturebank. 18.10
(S) Joost mag niet eten. AVRO: 19.02
Drie loopt achter. VPRO: 20.02 VPRO-
Maandag. AVRO: 1.02 (S) Continu de
nacfht door. VARA: 6.02 Leo van der
VARA: Van 6.02-18.00 (S) Afct vla
Dingen v. d. dag. 7.02 (S) Drie op Je
boterham. 9.03 (S) Pep-op-drie. 11.03
(S) Drie draalt op verzoek. 12.03 (S)
Drie tussen de middag. 14.03 (S) Ge-
DINSDAG 18 NOVEMBER
Akt. 7.50 (S) Badlnerie. 8.24 Over-
sodemeurders. 16.03 (S) LP-top-20
LP-tlp. 17.03 (S) Alfred Lagarde.
Nederland I
18.15 Les Gammas (TELEAC). 18.45
10.00 (S)
10.30 Nws.
Nieuws. 12.41 Akt.).
Ouder worden we allemaal. (10.30 Nws.
(VARA). 21.00 Nabestaan (VARA).
21.35 Journaal (NOS). 21.50 Spelen
met muziek (VARA). 22.30 Gedicht
(VARA). 22.31 Journaal (NOS)
Nederland II -
landse hulsvrouw op
(S) De hutsgeklutste
17.32 Akt. P.P.:
Hilversum II
(8.00 Nieuws. 8-11 Radiojournaal). 8.50
Dog (NOS). 18.55 Jour-
19.05 Zij gingen de lucht
(NCRV). 21.35 Herkent
