beeld
van een bontjasje
Kamer pleit voor
meer onderzoek
baarmoederkanker
1095.-
Wat AR doet is geen gedogen
maar aan de borst drukken
CD A-kiezer voelt meer
voor VVD dan voor PvdA
VROUWENVAN
SPREIDENDE
AMBTENAREN
KRIJGEN WW
PvdA en PPR:
Meer greep overheid
op het loonoveideg
Uit in de Randstad
1395.
1795.
Kraisinga (CHU) wil onafhankelijker opstelling tegenover kabinet
DONDERDAG 30 OKTOBER
1
DEN HAAG (ANP) De kiezers
van de in het Christen Democra
tisch Appèl samenwerkende par
tijen zien liever de VVD in een
nieuwe regering dan de Partij
van de Arbeid.
Dit is een van de conclusies
die een, in opdracht van de VVD,
door bureau Lagendijk uitgevoer
de steekproef onder 640 Neder
landers heeft opgeleverd. Voor
een kabinet met de VVD voelt
38 procent van de ondervraagde
CDA-kiezers, 26 procent geeft de
voorkeur aan de PvdA, 36 pro
cent heeft geen voorkeur.
Uit de resultaten kan, volgens
het bureau verder worden afge
leid dat 46 procent van het VVD-
kiezersbestand jonger is dan 35
jaar, dat 43 procent van de libe
rale aanhang handarbeider of
niet leidinggevend employé is en
dat het gemiddelde inkomen van
dit deel van het kiezersvolk zich
tussen 25.000 en 30.000 be
weegt.
Het vrijlaten van inkomensver
schillen heeft de steun van 81
procent van de VVD-aanhang.
Van de PvdA-kiezers meent 79
procent dat de overheid met maat
regelen de inkomenverschillen
moet verkleinen. Van de CDA-
kiezers wil 62 procent de inko
mensverschillen ongemoeid laten,
38 procent denkt daar anders
Voor de keuze gesteld: 'De men
sen zijn zo vrij mogelijk of de
mensen zijn zo gelijk mogelijk'
slaat het CDA-oordeel met 64 pro
cent door naar de vrijheid. Bij
de VVD is dit 79 procent, bij de
PvdA 46 procent. Van VVD-zijde
tekent men hierbij aan dat ook
in dit politiek-ideologische opzicht
de CDA-kiezers veel dichter bij
de VVD- dan bij de PvdA-opvat
tingen staan.
Levering van
kerncentrales
aan Z.-Afrika
van de baan
DEN HAAG (SP) De levering
an twee kerncentrales aan Zuid-
irika door het Rijn-Schelde-
'erolme-concern hangt aan een
jden draadje. In een overleg met
tden van de Tweede Kamer heb-
»n de ministers Van der Stoel (Bui-
jnlandse Zaken) en Lubbers (Eco-
omische Zaken) die indruk
DEN HAAG (SP) Het onderzoek naar baarmoederhals
kanker moet krachtig worden uitgebreid. Het mag niet be-
perkt blijven tot proefonderzoeken in Rotterdam, Utrecht
en Nijmegen. Dit is de mening van verschillende fracties in
de Tweede Kamer, die hierover gisteren bij de behandeling
van de begroting volksgezondheid moties hebben inge
diend.
•ekt.
ge-
Voorlopig zal de regering niet be-
issen over de vraag of Ne der-
,ndse bedrijven kernreactoronder-
slen aan Zuid-Afrika mogen leve-
;n, zei Van der Stoel na afloop
an het beraad. In het besloten be-
lad zelf legden hij en minister
ubbers sterk de nadruk op de vei-
gheidsaspeoten.
Nederland zou van Zuid-Afrika
)ortgelijke garanties eisen als zijn
srvat in het verdrag tot niet-ver-
jireiding van kernwapens, dat Ne
erland wél, maar Zuid-Afrika niet
eeft ondertekend.
De ministers wekten de indruk,
at zij er een hard hoofd in heb-
en, dat Zuid-Afrika aan de Ne
er landse eisen zou kunnen of wil-
tn voldoen. Op de vraag wat de
fgering doet als een Westduitse of
ranse combinatie van bedrijven
e order van Zuid-Afrika dreigt te
rijgen, gaven Van der Stoel en
ubbers geen rechtstreeks ant-
oord.
Door enkele Kamerleden werd er-
gewezen, dat met de order een
ink stuk werkgelegenheid is ge
loeid.
Of president Nyerere van Tanza-
ia in november naar Nederland
omt om over de' leveringsplannen
an kerncentrales te praten ant-
oordde minister Van der Stoel:
[k kan de komst van Nyerere be-
?stigen noch ontkennen. Maar als
Ij komt zal deze zaak zeker aan de
rde worden gesteld. Het zou mij
srbazen als het kabinet voor die
jd een beslissing zou nemen".
De liberale dames Veder-Smit en
Ginjaar-Maas willen voor 1977 een
uitbreiding van het onderzoek,waar
voor volgens hen 2,8 miljoen gulden
nreer moet worden uigetrokken. Op
de begroting staat 2,5 miljoen.
Voorts lijkt het de VVD'ers zinvol
om voor dit onderzoek een eigen
bijdrage te vragen van de vrouw.
Zij denken daarbij aan een bedrag
van rond de vijf gulden. De tweede
motie is van het KVP-Kamerlid
Cornelissen, mede-ondertekend door
PvdA. PPR, DS'70 en CHU. In deze
motie wordt aangedrongen op een
bevolkingsonderzoek naar baarmoe
derhalskanker voor het hele land.
„Een onderzoek, waarmee per jaar-
minstens honderd vrouwenlevens
kunnen worden gered, mag ni'at
verder worden uitgesteld. Dat is
voor deze Kamer onaanvaardbaar",
zo zei het PvdA-kamerlid Drenth.
Bijna alle fracties hadden kritiek op
de trage ontwikkeling van de
wijkgezondheidscentra. Drenth: „De
staatssecretaris laat een hoopvolle
vernieuwing in de eerstelijns ge
zondheidszorg maar wat voortmod
deren. De voorlopige stimuleringsre
geling van de centra voorziet
financieel onvoldoende". Mevrouw
Veder-Smit had moeite met de
subsidieregeling voor de ongeveer
dertig gezondheidscentra. Zij vroeg
wanneer Hendriks verwacht dat bij
een gemiddeld centrum de stimule
ring kan ophouden en dat het
centrum op eigen benen kan staan.
De Kamer vroeg met klem meer
aandacht voor het probleem van de
tandheelkundige zorg. Veel meer
tandartsenpraktijken moeten worden
opengesteld voor Fondspatiënten,
vond men. Hendriks had eerder in
zijn antwoord op schriftelijke
vragen laten weten dat hij een
wettelijk geregeld vestigingsbeleid
voor tandartsen wil gaan voeren.
„Daardoor kunnen tandartsen veel
beter over het land gespreid worden,"
aldus de staatssecretaris.
Een ander punt van kritiek was het
beleid van de overheid inzake
gezondheidszorg stijgen, de gezond-
ding. De PvdA'er Drenth merkte op
dat, terwijl de uitgaven voor de
gezondheidszorg stijgen,,,,, e ggg
heidstoestand van de bevolking
dalende is. Hij noemde het „van ti'a
gekken" dat reclame voor een
ongezonde levenswijze wordt toege
laten. Hij wees op het sigaretten
en alcoholverbruik en vroeg waarom
de staatssecretaris niet alles doet
om daar nu en direct een leinde aan
te maken.
DEN HAAG (ANP) Wanneer
ambtenaren door de spreiding moe
ten verhuizen kunnen hun werken
de vrouwen een WW-üitkering krij
gen als ze door hun verhuizing hun
baan moeten opgeven.
De vrouw moet wel naar werk
hebben gezocht in de nieuwe woon
plaats vanaf het moment dat ze wist
van de verhuizing. Ook moet de af
stand tussen oude en nieuwe woon
plaats zo groot zijn dat ze niet heen
en weer kan reizen (zoals Den Haag-
Groningen).
Dit valt op te maken uit een brjef
van minister Boersma (Sociale Za
ken) aan de Tweede Kamer. Over
een uitkering voor een man die mee
verhuist met zijn vrouw zijn nog geen
rechterlijke uitspraken gedaan.
Maar Boersma kan zich voorstellen
dat de man dan ook een uitkering
krijgt.
-
feSgir
SL^V J? r":
Burgemeester Geukers van Helmond heeft gistermiddag in
Helmond drie experimentele paalwoningen geopend. De wo
ningengebouwd als een gekantelde kubus op een betonnen
paal, zijn een ontwerp van de architect Piet Blom. Als er vol
doende belangstelling voor is zullen er in Helmond nog eens 60
worden gebouwd. Bij de gemeente zijn al 5000 aanvragen bin
nengekomen om de woningen te mogen bezichtigen.
Den Haag Een meer centrale rol
van regering en parlement bij het
jaarlijkse loonoverleg is een van de
opmerkelijke voorstellen die een
programmacomissie van PvdA en
PPR heeft vastgelegd. Het komt
erop neer, dat regering en
parlement vooraf de financiële
speelruimte aangeven voor de sociale
partners.
Aan de programmacommissie van
PvdA en PPR doet de derde
progressieve partner D'66 niet mee,
omdat deze partij eind november
nog moet beslissen over deelneming
aan de volgende parlementsverkie
zingen.
Om de sfeer waarin de voorstellen
nu liggen aan te geven, een enkele
greep
titels en rangen in de ambtelijke
wereld afschaffen; het salarisbeleid
bij de overheid aanpassen aan de
gevolgen van de nivellering van
inkomens elders.
„Zowel op internationaal als op
financiële gronden kunnen eenzijdi
ge ontwapeningsstappen worden
genomen".
„Nederlands lidmaatschap van de
NAVO wordt niet langer de
hoeksteen van het Nederlandse
veiligheidsbeleid. Onderzocht moet
worden in welke vorm en op welke
termijn het uittreden van Nederland
uit de NAVO de beste bijdrage zou
kunnen zijn voor internationale
ontspanning".
De voor radio- en televisierecla
me beschikbare zendtijd geleidelijk
afbouwen.
Defensieuitgaven minder laten
groeien dan het nationaal inkomen;
alternatief; defensieuitgaven vast
prikken op 3% van het nationaal
inkomen (thans ongeveer 3,7%);
opheffing korps Mariniers.
Banken en grote beleggers in
gemeenschapshanden. Alternatief
de overheid stelt voorwaarden voor
beleggingen.
De Selectieve Investeringsrege
ling uitbouwen voor het hele land,
met de nadruk op een stelsel van
vergunningen.
Volksverzekeringen opnemen in
het belastingstelsel; netto-uitkerin
gen sociale verzekeringen koppelen
aan het netto minimumloon.
Aanpassing van de belastingtarie
ven aan de inflatie (thans wettelijk
verplicht) opheffen; wel belasting
vrije voet aanpassen aan geldont
waarding.
Duurzame samenlevingsvormen
voor de fiscus gelijk stellen aan het
huwelijk. Iedereen van 18 jaar of
ouder die daaraan alleen of met
anderen behoefte heeft, heeft recht
op een volwaardige vorm van
zelfstandige huisvesting.
Streven naar oprichting van een
gemeenschapsbouwbedrijf.
ontvangen.
AMSTERDAM
Van de theaters in Amsterdam hebben wü geen opg
ROTTERDAM
Rotterdamse Schouwburg: 31 okt., 20.15 uur, collage van vijf een
akters van Arthur Schnitzler ..Alles over liefde en ontrouw";
1 nov., 20.15 uur. uitvoering van het Nederlands Dans Theater,
begeleiding door het Ned. Balletorkest o.l.v. Jan Stulen; 4 nov..
20.00 uur, de Ned. Operastichting met „Boccaccio" van Franz
von Suppé; 5 nov., 20.15 uur, Haagse Comedie met „Design for
living" van Noël Coward; 6 nov., 20.15 uur, Amsterdams Pu-
bliekstheater met „Elektra" van Sophokles.
De Doelen: Grote zaal: 31 okt., 20.15 uur. en 2 nov., 14.30 uur, con
cert door het Rott. Philh. Orkest o.l.v. Ferdinand Leitner; 31
okt. en 1 nov. 00.15 uur, Newport Jazz weekend; 1 nov.. 20 15
uur. concert door de Kon. Chr. Oratoriumvereniging Hallelujah
met het Utrechts Symfonie Orkest o.l.v. Jan Eelkema; 2 nov.,
20.15 uur, Roemeens zang- en dansensemble „Ciocirlia"; 4 nov.,
20.15 uur, pianorecital door Wilhelm Kempff; 5 nov.. 12.45 uur,
Koffieconcert; 5 nov., 14.30 uur. Frank Koomans' Poppentheater
met „Lomple de lorrebeer"; 6 nov.. 20.15 uur, concert door het
Chr. Mannenkoor „De Verenigde Zangers" uit Barendrecht.
Kleine zaal: 1 nov., 23.30 uur. Knaakconcert door het Ensem
ble M o-l.v. Ton Hartsuiker en David Porcelyn.
Luxor-Theatcr: 31 okt en 1 en 2 nov., 20.15 uur. Amsterdams Volks
toneel met ..Het kind van de buurvrouw" van Herman Boubers;
4. 5 en 6 nov., 20.15 uur, Wim Kan met Corry aan zijn zijde,
mm.v. Ru van Veen, vleugel.
Hofpleintheater: 31 okt., 1 en 2 nov., 20.15 uur, „Kom van het dak
af", blijspel van Michael Pertwee; 4, 5 en 6 nov., 20.1o Uur.
Rients Gratama met zijn show „Blauwe maandag".
Piccolo-Theater: 2 nov., 13.00 en 15.15 uur. Kindertheater Wiedus
met de jeugdmusical „Tsjonge, tsjonge"; 3, 4, 5 en 6 nov., 20.15
uur, Theaterwerkgroep Fact met „De heldentenor" "van Frank
Wedekind. T
De Lantaren: 31 okt., 1 en 2 nov., 20.30 uur, Bruce Lacey en JUl
Bruce met hun multimediashow „Stella Superstar"; 5 nov., 20.o0
uur, Poëzie Hardop met „Dichter kom van je boek"; 6 nov., 20.30
uur, popconcert door de Bryn Haworth Band.
DEN HAAG
Koninklijke Schouwburg: 31 okt. en 2 nov., 20.15 uur, Haagse Co
medie met „De Venetiaanse tweeling" van Goldoni; 1 nov., 20.15
uur, 2 nov., 14.00 uur, Haagse Comedie met „Al wie met ons
mee wil gaan" blijspel van Noël Coward; 3 en 4 nov., 20.15 uur,
„Priyé voor twee" blijspel van Noël Coward; 5 nov., 20.15 uur,
„Thuis" van Hugo Claus; 6 nov., Haagse Comedie met „De Jong
ste dag" van Odön von Horvath.
HOT-Theater: 31 okt., en 1 nov., 20.30 uur, Zwitserse mimegroep
Mummenschanz met „Jeux de fous et de masques"; 2 nov., 14.00
uur, Kindertheater Pssstt met „Piccole en de Miljeuner"; 2 nov.,
20.30 uur, Instituut, voor Sonologie met elektronische muziek: 6
nov., 20.30 uur. King's Head Theatre Club met ..Kennedy's
Children".
Diligentia: 31 okt., 4, 5 en 6 nov., 20.15 uur, Cabaret Fons Jansen
met „Fons Jansen-5"; 1 nov., 20.15 uur, pantomime uitvoering
„Exegese" door Rob van Reyn; 2 nov., 14.30 uur, Christine Ortiz
piano; 5 nov., 12.45 uur, lunchprogramma.
Congresgebouw: 1 nov., 20.30 uur, Concertgebouworkest o.l.v. Colin
Davis; 2 nov., 20.15 uur, Staats dans- en zangensemble Wesna
uit Kirowograd; 5 en 6 nov., 20.30 uur. Residentie-orkest oJ.v.
Willem van Otterloo.
Circustheater: 31 okt. en 2 nov., 20.00 uur, Nederlandse Operastich
ting met „Boccaccio" van Franz von Suppé.
Theater aan de Haven: 31 okt. en 1 nov., 20.30 uur. Toneelgroep
De Appel met „Een dag dagen lang".
Theater in de Steeg: 31 okt. en 1 nov., 20.30 uur. Cabaret De Bas
taard met „Inter-few"; 2 nov., 14.30 uur. Haags Sprookjestoneel
met „Spotje en de verdwenen goudstukken"; 2 nov., 20.30 uur.
Old Movie „Flying down to Rio" met Fred Astaire en Ginger
Rogers.
Theater Pepün: 31 okt., en 1 nov.. 20.30 uur, Cabaret Virus.
LEIDEN
LAK-Theater: 31 okt., 20.15 uur, „Allemaal mensen", Caro van Eijck
vertelt verhalen over mensen die met theater te maken hebben;
3 nov., 20.15 uur, Poëzie Hardop „Dichter kom van je boek"; 6
nov., 20.15 uur, Toneelgroep De Appel met „Een dag dagen
lang.
Rijnlands Lyceum: 1 nov., 19.00 uur, Stadstoneel Rotterdam met
„De Broek" en „De Snob", twee toneelstukken van Carl Stern-
heim.
Stadsgehoorzaal: 4 nov., 20.00 uur, uitvoering van de Chr. Orato
rium Vereniging „Ex Animo".
Dorpskerk Leiderdorp: 31 okt., 20.15 uur, „Concert bij kaartlicht",
Rien de Reede, fluit, Bob van Asperen, clavecymbel en Peter
Doberitz, cello.
Microtheater Imperium: 31 okt. en 1 nov., 20.30 uur, „Les Justes"
van Albert Camus.
een miljoen gulden aan prijzen
"396 Zareska prijzen: 198
kruissteekkussenpakketten
met een winkelwaarde van
ca. 19.- en 198 kruis-
steekloperpakketten met
een winkelwaarde van
35,60 per stuk. Kom
pleet met stramien, wol,
naald en werkbeschrijving.
Geschonken door Hageo
Hengelo (O)".
ADVERTENTIE
Uit een onweerstaanbare
collectie koos Lambert de Jong
dit joyeuze jasje in
kidskin, afgezet met
streelzacht suède. f
Model Desiree in
bruin en grijs. C
Ook in Yemen bont te passen.
Kleuren saroc en donkerbruin
Of in roodvosbont
Donkersteeg 3, Leiden. Tel. 071-121406.
Door
Geert van Someren
Den Haag Vandaag en morgen
probeert de „top" van het Christen-
Democratisch Appel (CDA) het
conflict over een onderdeel van de
grondslag weg te praten tijdens een
conferentie in Berg en Dal bij
Nijmegen.
Het conflict gaat over de vraag of
van toekomstige vertegenwoordigers
van het CDA meer mag worden
verwacht, dan dat zij het program
ma onderschrijven. De ARP vindt
in tegenstelling tot. KVP en CHU
van wel. In politiek Den Haag wordt
daarbij wel verwezen naar de
tweestrijd tussen CHU-opriohter
Lohman en ARP-voorman Kuyper
in het begin van deze eeuw.
Kruisinga: „Door programma en
beleid moet je het evangelie
uitdragen. Je mag geen zieltjeson-
derzoek houden, elkaar niet toetsen
op christelijkheid. Wij zijn een
politieke partij en geen geloofsge
meenschap. Kuyper deelde Neder
land op in een christelijk en een
niet-christelijk volksdeel. Daarin
verschilt de CHU van oudsher van
de ARP. Kuijper was de man van
de antithese. Die mate van openheid
was een van de strijdpunten tussen
CHU en ARP. Wij houden vast aan
heh punt, dat je je met het
evangelie tot het hele volk moet
richten."
KVP-voorzitter W. Vergeer stelt
voor dat elk van de drie partijen
zijn eigen kandidaten benoemt in
het CDA en daaraan dan zijn eigen
eisen kan stellen.
Kruisinga: „Er is altijd afgesproken
dat ieder zijn eigen kandidaten zou
stellen. Nieuw is dat iedereen zijn
eigen eisen zou kunnen stellen. Als
de KVP dat voorstelt, zal de CHU
daar wel mee akkoord gaan."
Nog voor het conflict over de
grondslag tot een oplossing gekomen
is, dreigen nieuwe donderwolken
boven het CDA. En wel over wat de
„politieke hypotheek" wordt genoemd.
Die hypotheek behelst de voorwaar
de, dat volgend jaar de drie
christelijke partijen politiek gezien
op een lijn moeten zitten, wat met
de KVP en de ARP in de regering
en de CHU als oppositiepartij niet
eenvoudig is. Die politieke hypo
theek werd zwaarder belast tijdens
de algemene beschouwingen in de
Tweede Kamer onlangs, doordat de
CHU zich kritisch uitliet over het
kabinet, terwijl de KVP en de ARP
weigerden twee moties van de CHU
te steunen. Vice-fractievoorzitter
Van der Mei van de CHU zei deze
week, dat hij niet optimistisch was
dat de politieke hypotheek kon
worden afgelost. Bent u het daar
Kruisinga: „Wij maken ons erg
ongerust over het beleid dat het
kabinet-Den Uyl voert. Ondermeer
wat betreft het mediabeleid, het
onderwijs, het gezinsbeleid en het
sociaal-economische beleid. Mate
rieel gezien leidt dat beleid tot
werkloosheid en geldontwaarding,
bedrijfssluitingen en toenemende
faillissementen. Meer dan een-derde
van de Nederlandse bedrijven zit in
de rode cijfers. In onze mening
worden wij gesteund door vier
deskundigen van de PvdA: De
Galan, Hessel, Van den Doel en
Stevers. Dit kabinet belooft ver
schrikkelijk veel. Maar het zijn
woorden, woorden, geen daden."
„Minister Van Kemenade van
onderwijs is bezig met een
grondwetswijziging die de vrijheid
van onderwijs aantast. Dat de KVP
en de ARP onze moties (de andere
ging over verlaging van de
overheidsuitgaven in 1976, red.) niet
steunden, was voor mij een signaal.
Daarom deel ik het pessimisme van
Van der Mei over het aflossen van
de hypotheek. Mijn fraotiegenoot
Tolman zei het laatst zo: „De. ARP
omhelst dit kabinet. Wat de ARP
doet is geen gedogen meer, maar
aan de borst drukken".
Hij drukte zich wat plastisch uit,
maar ik kan me zijn formulering
wel voorstellen. Hij lijkt mij groten
deels juist".
"De KVP en de ARP zullen zich
zo onafhankelijk mogelijk moeten op
stellen van dit kabinet, willen we vol
gend jaar als de beslissing daarover
valt tot elkaaT komen".
KRUISINGA
U bent tegen het vooraf afspraken
maken bij de verkiezingen?
Kruisinga: "Ja. Andriessen sprak
op het CDA-congres een geclausu
leerde voorkeur uit voor de socialis
ten. Bij het slechte beleid van deze
regering zou je dat niet verwachten.
Daarnaast vind ik dat je als chris
ten-democratische partij een eigen
gezicht moet hebben. Dan mag ie
geen aanhang- of bijwagenfunctie
hebben en dan stel je je voor de
verkiezingen onafhankelijk op".
