Ayckbourn: geestige
en knappe legpuzzel
INSDAG 28 OKTOBER 1975
II
bekertje met inscriptie („Ces
toda-prijs 1974, Nico Scheep
maker") van mijn vrouw
kreeg, stond mijn besluit vast:
ik zou de Cestoda-prijs i7isti-
tutionaliseren en met mijzelf
als enige jurylid jaarlijks uit
reiken aan een Nederlander die
onze taal in al haar genres
moeiteloos beoefende.
Gerrit Komrij
En nu is het da?i zo ver na
kort wikken en wegen heb ik
besloten de Cestoda-prijs 1975
toe te kennen aan Gerrit
Komrij. Dat hij de Nederland
se taal in vele genres beoefe
moge blijken uit deze greep uit
zijn recente oeuvre: de schit
terende dichtbundel „Fabeldie
ren", zijn venijnige, maar o zo
leesbare boekbesprekingen in
Vrij Nederland (ook gebun
deld in „Daar is het gat van de
deur"), de bloemlezing die hij
samenstelde met gedichten
over moeders („Een moeder
hart een gouden hart"), en
vertalingen in alle genres:
sprookjes van Oscar Wilde, de
autobiografie van Salvador Da-
li, Kwist en maatschappij"
van Ken Bayes en een boek
over de schilder Gustav Klimt,
en niet te vergeten zijn be
rijmde hertaling van „De won
derbaarlijke lotgevallen, van
Jubal Jubelslee" van Rodolphe
Töpffer, de schrijver van Prik-
kebeen. Vertalingen ook uit
vele talen: Engels, Fransen
Duits, maar ook uit het Grieks
(enkele tragedieshet Latijn
Suetoniusen het nieuw-
Grieks („Pauzin Johanna"
van Roidis). Verder is hij ty-
zig een boek te schrijven over
Dutch Art Deco, wat geen ver
geten jazzmusicus uit Neiu
Orleans is, maar de stijl waar
in theater Tuscliinski in Am
sterdam is opgetrokken. Kort
om: eindelijk een icaardige
winnaar van de Cestoda-prijs.
Merkwaardig
Omdat het een eenvoudige
prijs is zonder veel opsmuk,
besloot ik hem ook op een
eenvoudige wijze, zonder veel
opsmuk, te laten uitreiken.
Door de postbode dus. Daartoe
bracht ik het fraai ingepak
te doosje, waarin het bekertje
met inscriptie en de geldsom
(„daar kan hij toch een keer
goed van eten op de hoek van
de Martelaarsgracht"zei zijn
uitgever Theo Sontrop) za
ten opgeborgen, naar het
postkantoor in Broek-in-Wa-
terland, met het verzoek liet
12 kilometer verderop in Am
sterdam op de Jacob-van-Len-
nepkade te laten bezorgen. Dat
kon, als ik er een postzegel van
f 2,25 op liet plakken. Toevallig
had ik nog een tweede doosje,
half zo klein en half zo licht,
dat naar Belgrado moest. Bel
grado ligt helemaal in Joego
slavië, maar toch kostte het
slechts een postzegel vanf 1,35
om dat doosje per vliegma-
chien naar Belgrado te laten
vervoeren. Dat trof me opeens
als merkwaardig. Hoewel An
ton Geesink bijna tioee keer zo
groot en zwaar is als Liesbeth
List, kost het hem toch niet
twee keer zoveel om zich per
bus van Broek-in-Waterland
naar Amsterdam te laten ver
voeren als 't Liesbeth kost om
zich per vliegtuig van Schip
hol naar Belgrado te laten
vliegen. Een vreemd en opmer
kelijk verschil: alleen vraag ik
me af of de fout nu schuilt bij
de posterijen of bij het perso-
NICO SCHEEPMAKER
Op 29 oktober 1974, woens
dag een jaar geleden, meldde
het ANP dat aan mij (onder
getekende dus) de Cestado-
prijs was toegekend voor „het
moeiteloos beoefenen van de
Nederlandse taal in' al haar
genres". De prijs bedroeg 2500
gulden en ging uit van het ge
nootschap Onze Taal. Na eni
ge uren van martelende on
zekerheid bleek de prijs niet te
bestaan en het bericht een
practical joke te zijn, waarna
intensief speurwerk tot de
ontmaskering van de daders
leidde: K. Schippers, E. de
Jong en T. de Winter, in het
dagelijks leven medewerkers
van de Haagse Post. Ik zal hier
niet verhalen hoe ik mijn
verschrikkelijke tegenzet voor
bereidde en uitvoerde (ik liet
mij de Cestoda-prijs uitreiken
op het Weneeslas-plein in
Praag: door daarbij ondanks
de fraai gedrukte uitnodiging
op geschept papier niet aan
wezig te zijn, maakten de ini
tiatiefnemers zich voor de rest
van hun leven onmogelijk in
de cercle van practical jokers)
maar wel is het dienstig eraan
te herinneren dat de prakti
sche drie de 2500 gulden ver
vingen door drie flessen
champagne, zodat ik mij ook
financieel benadeeld mocht
voelen. Aan de oproep aan
mijn toenmalige lezers in de
Volkskrant om per giro een
guldentje „compensatiegéld"
te sturen, loerd door ruim 50
van hen gevolg gegeven, zodat
ik in totaal een bedrag van
f 53,64 binnenkreeg, loaarvoor
ik een fraai fotoboek over
Praag kocht. Toen ik vervol
gens voor mijn verjaardag een
Een toneelspel biedt natuurlijk maar
een subjectieve kijk op een situatie.
De personages dansen aan touwtjes
in de vertrekken waar de schrijver
ze toevallig binnenvoert, al zou die
er wel voor waken ze in hun meest
essentiele momenten te laten zien.
Maar wat doen ze buiten de deur?
Laat drie paren in een weekend
door een huis en omringende tuin
wandelen, scheidt de registratie
daarvan in wat zich in de
woonkamer, eetkamer en tuin
voordoet en je hebt drie stukken.
Die verrassende werkwijze blijkt der
Brit Alan Ayckbourn te hebben
gevolgd in zijn „Zo zijn onze
manieren", zo kwam zaterdag bij de
presentatie van deel twee in
Arnhem bij de toneelgroep Theater
te voorschijn. Nadat de zes figuren
zich ruim een maand geleden „Met
mes en vork" in de eetkamer hadden
laten zien, waren zij nu in de
woonkamer present met „Het blijft
onder ons". Over vijf weken zullen
we ook weten wat ze in hetzelfde
tijdsverloop „Binnen de peiken"
hebben uitgehaald.
Je zou Ayckbourn ervan kunnen
verdenken in een moeite drie
stukken voor een geld te hebben
willen schrijven. Maar zo is het
natuurlijk niet, want zijn fantasie,
welke erop uit was op een speelse
manier dimensies toe te voegen,
betekende in feite een heksentoer
om alles goed te laten passen.
Leegstaande scenes als in werkelijk
heid zich natuurlijk voordoen, zijn
hier compleet uit den boze. Wat in
eerste instantie niet meer dan een
eenvoudig klassiek blijspel kon
lijken, krijgt pas in het tweede deel
zijn bredere betekenis. Een niet al
te ingewikkelde intrige is natuurlijk
voorwaarde en ook de expose zal
wat over drie delen verdeeld moeten
worden om de onderdelen afzonder
lijk genietbaar te maken.
Daar is Ayckbourn verbluffend knap
in geslaagd. De woonkamer bleek
zaterdag overigens spankelender
kansen te bieden dan de eetkamer
eerder verschafte. Eric van dei-
Donk, Willem Wagter, Trees van der
Donck, Margreet Blanken, Willy van
Heesvelde en Sjoukje Hooymaayer
hadden zich onder regie van de
Engelsman Euan Smith kennelijk
meer ingeleefd en bouwden doortas
tend aan blijspelplezier dat door
Hep van Delft in een zeer bruikbaar
dekor was gestokén.
Of deze stunt van Ayckbourn zich
tot een grotere diepgang leent moet
de toekomst nog bewijzen. Maar de
mogelijkheden zijn legio. Elk
klassiek werk kan nu door een
handige auteur vaardig doorkruist
worden, zoals Tom Stoppard trou
wens in „Rosencrantz en Guilden-
Rstern zijn dood" al min of meer
bewees.
Voor deze produktie zou het aardig
zijn de drie delen tegelijk op
Nederland I en II en Belgie Vlaams
uit te zenden. Dan kan iedere
tv-kijker (eindelijk eens creatief)
met schakelen zijn eigen toneelstuk
samenstellen.
PIET RUIVENKAMP
CCD hart be w
Tentoonstellingen
Gemeentearchief Bolsottade 2a, t
m.. do ook 'e avonds van 7.30-9.30
De Lakenhal: Expositie "Levenslang
Maud Mullermassis wand-
Ans de Groot; foto's
bibliotheek of na afspraak tel. 00.751-
13397.
Drukkerij De Bink Rooseveltstraat
3): Werk van de beeldhouwer Kees Ongevallendlënst
Andriessen dageUlks van 917 uur
LAK-foyer, Levendaal 150 III. expo-
Bltlp schilderijen van Willem Overtoom. (Dlaconessenbuls)
Van 17 okt. 14 nov.
Rijksmuseum voor Volkenkunde:
Tentoonstelling Volkskunst uit La-
til ns Amerika (Tot 26 april 1976)
Atelier .JJe Scherf" Nassaulaan 41,
Oegstgeest. tel 150220. Ans v d. Heide—
STUDIO: "Vincent. Francois. Paul
■t les autres". dag. 2.30. 7.00 en 9.15
xur. zo. ook 4.45 uur. 14 Jaar.
LIDO: "Dr. Pulder zaait papavers".
ook 4.30 uur. 14 jaar.
REX: "Butterfly" c
uur. 18 Jaar.
Kindermatinee: "50 J. Walt Disney"
woe. 2.30 uur. AL.
Nachtvoorstelling: 'De pornofamilie",
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
londage 1112
1416 uur: eerste klasse: de gehele
Annakllnlek:
Klasse afdeling van 13.00-14.30 uur.
van 18.30 tot 20.00 uur.
Derde klasse bezoekuur van 13.00
1.00 uur Op
woensdagavond (uitsluitend voor de
ouders) van 18.30—19.30 uur
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zijn de bezoe" ■-t-
Elke dag:
14.15—15.
18.30—19.30
Voor de prematurenafdellng gelden de
als volgt:
volgende bezoekuren (alleen
ouders)
vrijdag:
dag Acade-
sabeth ziekenhuis)
Bezoekuren Ziekenhuizen
Kort
houtwerk
RUksmuseum van C
bure 28) Werkd 10 t
eigen werk. glasbuigei
Wanneer voor ernstige patiënten door.
pend bezoek wordt toegestaan, kan
hoofdverpleegkundige hiervoor spe-
i kaarten verstrekken
zoektijden kinderafdeling:
,15—16.00 uur
mozaïeken.
Rapen-
18.3019.30 uur Kinderafdeling dage-
Oalerie 'De Rulp (Hoogls
"it 40): schllderllen V(
VaD 29 sept.-29 okt Geopend
i Richard Hefti.
Leidse bioscopen
LUXOR: "Pear over the city", dag.
8ter|ljeaDetb-ffletenBul. tlaasealde-
Volwassenen dag v 11.15 tot
16 tot 18.30
klassedag
14.45—15.00 uur
Bezoek aan ernstige patiënten
ernstige patiënten d
•lopend bezoek wordt toegestaan,
de hoofdverpleegkundige b
clale kaarten verstrekken
Bezoekt
Elke dag:
18;30—19.00 I
Alphen aan den Rijn
Rljnoord: le en 2e klas 1111.30
13.30—14.15 en 18.30—19.30 u: 3e klas
13.3014.15 en 183019.30 u Kraam-
afdellng 13.3014.16 uur alleen
echtgenoten 1920 u.: KI
1515.30 u alleen voor ouders 18
18.30 uur
Geluidshinder Schiphol
geluidshinder
"chl
geme
r(
hinder Schiphol (020—175000).
bij het
Schiphol
■u gemeld
Gelulds-
(Duct tylte
teuws
28 oktober 1975
Honderd jaar geleden stond
in de krant:
Zondag-namiddag is de be
kende luchtreiziger Eugene
Godard uit het Park te Brus
sel met een reusachtigen bal
lon, de "Univers" genaamd, in
tegenwoordigheid van de ko
ning en den graaf van Vlaan
deren opgestegen. Behalve de
heer Godard zelf en graaf Ana-
tole d'Alcantara, hadden niet
minder dan tien passagiers in
het schuitje plaats genomen.
Na eenige honderden meters
omhoog gestegen te zijn is de
reusachtige ballon zuidwest-
waarts afgedreven en, na eene
hoogte van 2200 meter bereikt
te hebben, te Trivières bij
Louvière neergedaald. De
tocht bracht den heer Godard
8600 franken op, waarvan de
helft aan de armen is afge
staan.
Uit Kaapstad wordt gemeld,
dat zes Engelsche oorlogssche
pen zich aan den mond van
de Congo gereedmaken tot het
tuchtigen van zekere neger
stammen langs de oevers dier
rivier. Deze stammen hebben
zich schuldig gemaakt aan het
plunderen van aan den grond
geraakte vaartuigen. De roo-
vers zouden echter reeds de
wijk hebben genomen naar het
binnenland.
Vijftig jaar geleden:
Gloria Caruso, het vijfjarig
dochtertje van den onver'gete-
lijken Italiaanschen tenor, be
reidt zich volgens Italiaansche
bladen reeds op een tooneel-
loopbaan voor. Zij bezit een op
vallend mooie sopraan De klei
ne Gloria heeft al herhaalde
lijk voor kenners gezongen, die
haar allen een buitengewoon
talent toeschrijven. Ze is geluk
kig nog een echt kind. Als ze
zal voorzingen, doet zij het al
leen om het koekje dat daarna
komt.
Uit Neio-York wordt het
overlijden gemeld van mevrouw
Frances Eliza Hodgson Burnett
schrijfster van Little Lord
Fauntleroy. Zij is 76 jaar oud
geivorden en heeft 'n aanzien
lijk vermogen nagelaten.
De
Generaal
en de
kinder
wagen
Copyright:
Oberon/Haarlem.
Tekenaar: Peter de Smet
(KLEINE VAART)
Batavier-5 pass 27 Kp. Vlllano
Poolster pass 27 Kp. Bon
(GROTE VAART)
Abel Tasman 27 640
Alkes 27 te Hamburg,
Aludra 25 vn Weser nr Hamburg,
Amersfoort 26 te Cargllari.
Deltadrecht 25 380
Taranto,
Eemhaven 26 te Antwerpen.
Flevoland 27 380
Amsterdam.
Saigon nr Singa-
Kp Verd eU. nr
Broere pass 27 Ouessant
Rotterdam
Rotterdam
Rotterdam
Roendiep 25 vn Amsterdam nr Caen, Ceres 27 te Anto Fagasta,
i 24 vn Vestervik,
Jolanda Smits 24 te Las Palmas,
Amsterdam 27
Honolulu.
Chevron Arnhem 26 te Rotterdam,
Chevron Eindhoven 26 vn Pago Pago Safocean Albany
nr Papeete.
Chevron Nederland 26 vn Freeport nr
Pascagoula,
Chevron The Hague 27 vn Kopenha-
Goeree 28 te Yokohama.
Ittersum 28 te Cristobal.
Kabylia 25 vn Hoek van Holland
Neder Linge 26 1300
Papeete.
Rijnborg 26 te Amsterdam.
Safocean Albany 27 te Melbourne.
Schlelloyd 26 vn Amsterdam nr Ham
burg.
Straat Freetown 27 te Wellington,
Ulysses 26 te Lagualra.
Vitrea 27 te Noumea,
50- 130 Bobo greep een houweel en draafde de plaatselijke
goudmijn binnen. "Bah!", mompelde hij. "Toch werk. Toch goud
graaf. Toch goudgeef aan toverdokter. Anders hij niet weg
tover ABC. Bah!" En omdat hij nu eenmaal niet graag de
lessen van de heer Welvaren wilde leren, verloor hij geen tijd.
Hij griste een van de brandende toortsen van de rotswand en
snelde naar de eerste de beste goud-ader die op zijn pad lag.
Maar voordat hij daar aan kwam, zag hij een griezelig ver
schijnsel dat hem slippend tot stilstand deed komen. Voor hem
teas een flakkerend licht tegen de wand te zien - en daarin
bewoog zich een grote schaduw voort. "Boosgeest!" stamelde
Bobo verblekend. "Boos op luie Bobo... Help!.
Kooktip
DERBY SOEP
Snijd 2grote uien in fijne
snippers en fruit deze in
25 g. boter boven zeer
kaag vuur heel kicht goud
geel en neem de pan dan
van het vuur. Trek kippe-
bouillon van nik j es of
vlerkjes met een stukje
foekie, zout, 2 takjes pe
terselie en selderij. Zet
dit alles op met uim 1 1.
koud water en laat de
bouillon een uur trekken.
Voeg 4volle eetl. rauwe
rijst ote en de uiensnip-
pers en laat deze in een
half uur goed gaar koken.
Vis nekjes of vlerkjes,
peterselie en selderij uit
de bouillin en weijf rijst
en uie door een zeef. N
het vlees van de botjes,
snijd dit in kleine stukjes
en meng vlees, uie en
rijst door de soep. Laat
de soep nog even goed
heet worden en "aprfu-
meer" de sowp met een
theelpel kerrie.
WINA BORN
/lEci AR/MOt-P, PAT AJAFLC/ITBAJ, EM
oT* Al 2-B/TAAIIEC AJAAP ME
EAJ COMAIEAITA^P UBl/CEE/c
c>p uirEPiA»*«oe conPunEKt-
TEOt