Judit Jaimes: ongekunsteld
TRIJFEL
n
Muzikaal theater bood weinig theater
AANDAG 27 OKTOBER
Willevi Duys is met zijn co
lumn verhuisd van het
weekblad Accent naar Else-
viers Magazine. Hij stelt zich
aan zijn nieuwe lezers voor
via een opsomming van zijn
werkzaamheden en noemt
daarbij de kranten NRC, Al
gemeen Handelsblad en Alge
meen Dagblad, en verder Ave
nue en Televizier. Hij begint
de opsomming echter met de
zijn: „Ik begon als 21-jarige
bij het toen grootste dagblad
van Nederland en ben de
schrijfmachine altijd trouiv
gebleven". Voor jongere le
zers, die toen nog niet beston
den en voor ouder lezers (an
der wie blijkbaar Duys zelf
die wat vergeetachtig zijn ge
worden, herinner ik er even
aan dat het grootste dagblad
van Nederland toen nog niet
de Telegraaf was. maar het
Vrije Volk.
De kinderboekenweek is weer
voorbij. Ik heb hem benut om
de identiteit van de zeven
dwergen te achterhalen. Vorige
week heb ik ze nog in levenden
lijve gezienalthans drie
dimensionaal in Madame
Tussaud in Kopenhagen, waar
Sneeuwwitje Snehvideheet.
Zij herinnerden me aan een
leuke scène in de film "Cali
fornia Split", die een maandje
geleden te zien ivas in de bio
scopen. Elliott Gould en Geor
ge Segal zijn daarin twee gok
lustige vrienden, en in een
aangeschoten bui wedt de een
met de ander dat hij de zeven
dwergen van Sneeuwivitje niet
meer zou kunnen opnoemen.
De ander begint goed, met Do
pey en Sneezy, maar dan
raakt hij al verstrikt in Snoo
py en weet hij het verder niet
meer...
Hoewél ik bij wijze van
spreken ben opgevoed met
Walt Disney's „Snowwhite",
ontdekte ik dat ik de zeven na
men ook niet meer kende. Do
pey, Sneezy, Grumpy en
Bashful, die nog, wel, maar
Happy en Sleepy ivas ik ver
geten, evenals Doe. Ik vond ze
weer terug in een Nederlands
talig sprookjesboek, met dit
verschil dal Bashfuls naam
veranderd was in... Blozy.
Bashful, die nog wél, maar
schuchter, blo", maar het is
toch typisch dat alleen de
naam Bashful voor Neder
landse kinderen te onbegrij
pelijk wordt gevonden en
dan veranderd ivordt in een
pseudo-Engelse naam.
Ik ging me toen afvragen
hoe het met andere vertalin
gen zat. Tenslotte werd Snoiv-
white ook in Sneeuwivitje ver
taald. dus waarom de namen
van de dwergen niet? Het eer
ste wat ik ontdekte was, dat in
het oorspronkelijke sprookje,
dat door de gebroeders Grimm
uit de volksmond werd opgete
kend, alleen maar sprake is
van zeven dwergen, zonder
verdere poespas van namen.
Ook in de sprookjes van Moe
der de Gans van Perrault héb
gen de dwergen geen namen.
Die zijn dus allemaal verzon
nen door Walt Disney. Ik ge
loof dat ik als kind het
sprookje inclusief dwergen met
namen mooier zou vinden. En
verder geloof ik dat ik de voor
keur zou geven aan de Ameri
kaanse namen, die je als kind
1weliswaar niet precies be
grijpt. maar die daardoor
juist dat aroma van buitenis
sigheid krijgen waar je als
kind zo van houdt. Ik herin
ner me althans dat een van
mijn twee favoriete kwartet
spellen er eentje was met al
lerlei Indonesische begrippen
(slendang etc.), en het ande
re was het spoorwegkwartet
met de kinderlokomotief etc.
Er is kort geleden trouwens
een dik boek in het Nederlands
uitgekomen met Walt-Disney-
sprookjes erin, waaronder ook
Sneeuwwitje. De ongenoemde
vertaler heeft zich beijverd de
7 dwergen Nederlandse na-
men te geven: Bazeboos, Hat
sjie, Kniesoor, Grapperte,
Blozertje, Gapertje en Sim-
peltje. Ik ben ertegen, merk
ik. Al was het alleen maar,
omdat Doe nu met de naam
Bazeboos is opgezadeld. Zo
ken ik hem niet.
Hetcultureel opinieblad"
Hollands Diep, dat eens in de
14 dagen zal uitkomen en van
uitgeverij Kluiver 13 num
mers gegarandeerd heeft ge
kregen (een half jaar dus)
zal vanaf 5 november verkrijg
baar zijn. Dat is een paar we
ken later dan oorspronkelijk
gepland wa.s. De reden daar
voor vond ik op 'n door redac
teur Gerard Brands getypt
verlanglijstje, dat nog in zijn
schrijfmachine stak toen ik
vorige week even de redactie
burelen van Hollands Diep
betrad voor spionagewerk-
zaamlieden. Nog nodig sto^d
erboven. En daaronder: Prik
bord (gebeld met firma Ten
Cate in de Gerard-Brand-
straat). Twaalf kopjes en
schoteltjes. Stukje zeep. Pas
sende nietjes voor de nietma
chine. Stemvel met naam en
adres H.D. Plaketilcetten, En
veloppen en briefpapier. Ko
pijpapier.
NICO SCHEEPMAKER
OEGSTGEEST Judit Jaimes
uit Venezuela is een uitbundig ge-
vierde pianiste op het gehele Ame-
rikaanse continent. En in Europa
heeft zij een wit voetje. Sinds gis-
tren weet zü waar Oegstgeest
ligt en waar de Gi-oene Kerk staat.
K en O had voor haar komst ge-
n Hoe hadden we 't lef, eei*st voor
aan, aanmerkende kanttekeningen te
noteren over haar pedaalgebruik 'met
wolkjes' in haar inleidende vijf
Brahmsjes. Die zy ruimten, de ar-
6 men in de kruisbouw van de kerk,
I bedeiwen wel eens iets vin akoesti-
sche zin. Later achterin bleek de
- omgang met het pedaal onfeilbaar
toegepast. Tegen de volgorde in
plaats de pianiste de smartelijkste
van het vijftal intermezzo's capriccio's
en 'n Rhapsodie voorop. Daar zit 'n
uniek middenstukje in van teerbroze
gemoduleerde akkoordenmystiek, dat
ook van l'Etar Fr a nek had kunnen
zijn. Brahms zelf zou, denken we, dit
Intermezzo wranger hebben aange
zet. Opus 118/2, op 76 (6.1 en 5) en
op 79/1, het zijn partners op de
monumentenlijsten, huizen in de rij
en, waar het mede om het binnen
leven gaat en a.h.w. om het huisraad.
Zanger zonder woorden, die minder
makkelijk nazingen en onrustiger
zijn dan die van Hendelssohn. Tot
een waar meesterstukje werd de
tweede capriccio.
Beethovens Sonate op. 110 had
veel dat om de zelfbeleidnis psy
chisch bij het voorgaande aansloot.
In deel III schrijft Beethoven bin
nen vier notenbalken 9 tempo-nu
anceringen voor met 12 nadere uit
voeringsaanwijzingen, waarna de
trioso „dolende" (scheiend) doorloopt
naar een met prachtbeheersing door
gevoerde fuga. Gekunsteldheid in
overgevoeligheid lag hier op de loer,
maar ze ontbrak volkomen. Uitzon
derlijk klonken in de sonate-aanvraag
de "leggiermente" bevolen 32sten: ze
werden harptonen.
Na de panze bracht de concertgeef-
ster haar landgenoot Juan Lecuna
ten tonele met 5 „sonates of High
Grace".
Sonate moet hier wel als bij Scar
latti als "klankstuk" worden begre
pen. Neo-klassiek, zeker niet slecht,
maar niet om zo direkt aan de -go
dinnen der bevalligheid op te dra
gen. Vervolg werd een „tempestoso"
allegro uit Sonate II v. Prokowjew.
Ziedaar een muziekant, die melodi
eus kan aanspreken en lyritmen men
gen kan in zijn passagewei-k. Hij weet
wie Lest was. Onomstreden monu
ment? Neen. Dan de tweede toegift:
Schubert's laatste Improneptie
KEES VERHOEF
'Bettelstudent'
in 'Rijnlands'
LEIDEN De voorstellingen van
'Der Bettelstudent' door de Hoofd
stad-Operette op dinsdag- en woens
dagavond a.s. worden niet gegeven
in de Stadsgehoorzaal, maar in het
Rijnlands Lyceum.
T entoonstellingen
Gemeentearchief Boisotkade 2a. ten
toonstelling "Stadspoorten en toe
gangswegen" c/m 31 okt. Openlngs-
2.30, 7.00 en 9.30 uur, zo. 2.00, 4.30,
7.00 en 9.30 uur. 18 jaar.
CAMERA"The Godfather deel II",
dag. 8.00 uur. 14 jaar.
Kindermatinee: "Winnetou in de do-
denvallel", woe. do, vr. en za. 2.30 uur,
zo. 2.00 en 4.15 uur. AL.
Nachtvoorstelling: "Women in love"
vr. en za. 11.30 uur. 18 jaar.
STUDIO: "Vincent. Francois. Paul
et les autres". dag. 2.30. 7.00 en 9.15
ook 4.45 uur. 14 Ja
en van 18.80 tot 19 30 uur; Kinderaf
deling daa van 16 tot 18.31/ uur
CCU hart De waling l dag vaD 14.18
tot 14.48 uur eD van 19 tot 19.30 uur
Intensieve verpleging: dag
zondags 1112
LIDO: "Dr. Pulder zaait papavers'
i. ook Derde
De Lakenhal: Expositie "Levenslang
jtten' t/m 2 november
i Paula Sluiter Van
Openingstijden van
>1 na afspraak cele-
Kindermatinee: "50 J. Walt Disney"
roe. 2.30 uur. AL.
Nachtvoorstelling: "De pornofamilie".
de bibliotheek
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
14.00 uur en 18.30-19.30 uur
Knderzaal: van 13 00-14.00 uur Op
woensdagavond (uitsluitend voor d»
oudersi van 18.3019.30 uur
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren! zpn de bezoekuren als volgt:
18.30—19.30 uur.
Voor de prematxirenafdeltng gelden
volgende bezoekuren (alleen voi
3) Werk van de beeldhouwer Kees
Andriessen dagelijks vaD 917 uur
LAK-foyer. Levendaal 150 III. expo
sitie schilderijen van Willem Overtoom.
Van 17 okt. 14 nov.
Rijksmuseum voor Volkenkunde:
Tentoonstelling ^Volkskunst uit La-
Ongevallendlenst
(Dlaconessenbulsl
Zaterdag en zondag:
Wanneer voor ernstige patiënten door.
lopend bezoek wordt toegestaan, kan
de hoofdverpleegkundige hiervoor spe-
bure 28) Werkd 10 t
im zond I8 uur
Galerie 'De Ru lp
•acht 40): schilder
an Van 29 sept.-29 okt Geopend
woe vr en za 10 uur vm.-6 uur
nam. do van 7-9 uur nam
Academiegebouw. Rapenburg 73. ex
positie schilderijen van Richard Hefti.
Van 17 ok. 14 nov.
Leidse bioscopen
LUXOR: "Fear over the city", dag.
Bezoekuren Ziekenhuizen
Diacones8enüuls: Mlddagbezoekuu:
13 4514.30 uur Avondbezoekuur:
18.3019.30 uur Klnderafdelina dage-
o 14.00—19.00 uur alleen voor
zondag 14 0016.00 uur voor
familieleden Kinderen beneden
hebben
14.1816.00
Volv
dag v. 11.16 t.ot
11.18 tot 12
8 tot 16 uur en van I
Kinderafdeling dag
eCÜt-R-iS0 uur: Kli
3e klassedag
14 oot 14,14 uur eD van 18.30 tot la
uur. Kraam af ddag van 16 tot 16 i
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le
echtgenoten 1920 u.; Kinderafdeling
1515.30 u alleen voor ouders 18
18.30 uur
Geluidshinder Schiphol
geluidshinder
vliegverkeer
dag
_iaar Schiphol
nacht worden gemeld
bij het Informatiecentrum Geluids
hinder Schiphol (020—1760001
(§tfcl Qiteuws
27 oktober 1975
Volgens berichten uit den
Balkan hébben opstandelingen
eenige compagnieën Turken
overvallen, die een proviand
transport naar Goranski be
geleidden. De strijd duurde ee
nige uren en de verliezen aan
beide zijden waren belangrijk.
Voorts hebben hevige gevech
ten plaats gehad te Projeze.
waarbij de Turken met een
verlies van tweehonderd man
aan dooden werden terugge
slagen. Men meldt verder dat
de pope Zarko van verschillen
de zijden versterkingen heeft
gékregen: zijne bende is van
4000 man aangegroeid tot 7000.
Onder het bevel van vier aan
voerders zal deze macht Sje-
nitza en Prizren aantasten en
deze plaatsjes, wanneer zij ge
nomen zijn, versterken.
(Adv.) Van lieden af biedt
de Boekhandelaar G.A.J. Tet-
hof f Jr., Haarlemmerstraat No.
19 te Leiden, wederom de ge
legenheid aan tot het laten
vervaardigen van Visitekaart
jes, 100 net gelitographieerde
kaartjes op dubbel Glacé Car
ton, letter geheel naar ver
kiezing, a Een Gulden. Als ca
deau ontvangt met daarbij een
fraaien Scheurkalender en
Zakalmanak voor 1876.
Vijftig jaar geleden:
In Perzië heeft zich de ge
wéldigste wervelstorm binnen
menschenheugen voorgedaan
die vooral de Perzische Golf
en omringende gebieden heeft
getroffen. Er vielen meer dan
duizend doodenveertig sche
pen zijn gezonken. In Bahrein
zijn groote verwoestingen aan
gericht. Op de wervelstorm
volgde een aardbeving met
vloedgolf waardoor 240 booten
van paarlvisschers verloren
gingen. Hierdoor zijn in totaal
naar schatting zevenduizend
menschenlevens verloren ge
gaan.
In Glasgow is aan de ver
kiezing van den Lord-rector
van de universiteit, 'n gevecht
vooraf gegaan waaraan vier
duizend studenten deelnamen.
De munitie bestond uit 25.000
eieren en geweldige hoeveelhe
den erwtenpnree, rot fruit en
visch en bedorven meel.
PANDA EN DE HULPVAART
49- 130 Karmozijn Welvaren knikte vol begrip. "Als dit een
plaatselijke feestdag is, kan ik inderdaad beter vrij-af geven",
zei hij. Dan krijgen ze morgen wel extra lessen en een goede
portie huiswerk. Want hier valt veel in te halen - dat is dui
delijk. "Zo is het", beaamde de tovenaar al dansend. "Maar
er is een uitzondering. De heer Bobo verdient een lesje. Hij
slaapt liever dan mij goud te... eli... dan zijn best te doen".
De inboorlingen hadden hun medicijnman zien dansen en horen
zingen - en toen Karmozijn hen vertelde dat ze geen ABC
hoefden te leren, wisten ze heel zeker dat B'walla hem met
behulp van hun goud bezworen had. En natuurlijk geloofde ook
Bobo dat, toen hij hoorde dat hij moest blijven werken. "Ikke
nietteriep hij wegdravend. "Ikke ook goudhaal. Ikke ook vrij.
B'walla moet ook mijn ABC wegtover!" "Goud halen?" herhaal
de de heer Welvaren bevreemd. "Wat heeft dat met mijn ABC
lessen te maken?"
De
Generaal
en de
kinder
wagen
Copyright:
Oberon/Haarlem.
TekenaarPeter de Smet
De
avonturen
van
Jommeke
De
Gras
mobiel
En m)jn overgrootvader
deed alles per vleugel
net aJs ik
Ja, ik vraag me soms
af waarom eert mens
ook niet kart vliegen
Wij zijn verkeerd
gemaakt...
KomFlip, dan maken we L p
maar een wandeling tot mgn J
tong op m'n schoenen hangt!
LEIDEN In het LAK-theater
>u zaterdagavond een muzikaal
theaterproject zijn gerealiseerd door
het Willem Breuker Kollectief, on
der de naam "Prijzenslag". Door al
lerlei omstandigheden, o.a. ziek
te van Willem Breuker, kon dit pro
gramma geen doorgang vinden,
evenmin als het project "Antholo
gie'
Waar men het nu mee moest stel
len, naar mijn indruk enigszins tot
teleurstelling van de theaterman
Hans van Dam, was „slechts" een
soort concert, hier en daar doorwe
ven met sketch-achtige intermezzi.
De programmawijziging was
Hans van Dam pas te elfder ure
bekend: hij stelde het publiek daar
om in de gelegenheid zijn geld terug
te vragen. Maar hoe dan ook, ge
speeld werden fragmenten uit o.a.
La Plagiata, de Achterlijke Klok
kenmaker, Anthologie en Oltre
Tomba. Een interessante beschou
wing over Breuker en zijn composi
ties kan men vinden in het onlangs
verschenen eerste nummer van Key
Notes, een uitgave van de Stichting
Donemus. Zowel voor als na de pau
ze werden de fragmenten tot één
geheel aaneengesmeed, waarbij het
eerste gedeelte een werkelijke een
heid werd, en het deel na de pauze
enerzijds verbrokkelder, anderzijds
veel gevarieerder uit de verf kwam.
Al dan niet toevallig was de
klassieke sonatevorm in het eerste
gedeelte herkenbaar; de finale werd
door een grandioze bassolo van Ar
jen Gorter ingeleid. Binnen een
tamelijk strak kader is ruimte voor
improvisatie, waarvan zaterdag
avond veelvuldig gebruik werd ge
maakt. Uitgegaan wordt steeds
een motief, dat praktisch
wordt gespeeld. Hierna gaat één in
strument "afdwalen", gevolgd door
andere, waarbij de eerst parallelle
lijnen zowel divergeren als elkaar
kruisen en na enkele herenigingen
tot slot weer bijeenkomen.
Na de pauze zoals gezegd een iets
gevarieerder vorm, hierin waren de
intern strakker opgebouwde frag
menten soms minder logisch aan-
eengebreid. Intussen was er wel
meer ruimte overgelaten voor het
theater-element. Hans van Dam
droeg hiertoe bij, door op een uit
gekiend moment met een blad pils
jes te komen opdraven, waarop de
mussici eikaars instrumenten over
namen en zo een dolkomische situa
tie schiepen.
Het zal duidelijk zijn, dat een be
oordeling van spelprestaties onmo
gelijk. en ook niet aan de orde is;
dat de musici grotendeels klas
siek geschoold hun instrumenten
volkomen beheersten bleek duidelijk
uit het unisonospel. De bepaling,
of er voldoende inspiratie aanwezig
was, zal bij iedereen anders zijn
overgekomen, en is. dus uiterst sub
jectief; in dit geval kan ik persoon
lijk slechts positief zijn. Ik vond de
ze muziek, die zich op het kruispunt
van alle windrichtingen van de mu
ziek bevindt, een ware belevenis. Ten
slotte wil ik U een hartekreet van
de hoornist Jan Wolff (Concertge
bouworkest, radio-orkesten, Ned.
Blazersensemble) niet onthouden.
"Op het conservatorium mag je
naar deze muziek niet eens luiste-
n"!
RON HARMS.
BRAZILIAANSE GARNA
LEN
Kook 300 g rijst gaar en
droog. Leg een zeef met
een doekje er in een lage
pan, zodat de onderkant
van de zeef de panbodem
raakt. Schep er 200 g ge
malen kokos in en giet er
4 dl water op. Laat het
geheel 30 min. trekken op
laag vuur en druk de ko
kos in het doekje dan
goed uit. Fruit een ge
snipperd uitje in 2 eetl.
zonnebloemolie en 2 eetl.
boter heel licht goudgeel
en laat 2 fijngesn. toma
ten even meebakken. Roei
er 35 g. bloem door en
voeg dan geleidelijk de
"kokosmelk" toe. Blijf
steeds goed roeren, bo
ven laag vuur, tot een ge-
bonden saus is ontstaan.
Kruid met cayenne naar
smaak. Bak de droge, ga
re rjjstkorr. even in wat
hete olie licht aan. Roer
200 g. gepelde garnalen
door de saus en laat deze
hierna vooral niet meer
koken, maar wel weer
goed heet worden. Schep
een rand van gebakken
rijst in een schaal en
schep de saus met de gar
nalen er in.
WINA BORN
Dot werkt!
/ft
rwier:
