VOOR BEWONERS
ALMERE STAAT
KERK AL KLAAR
I DM- wordt PT1NAAR r.
gefundeerd uitgebreid
Wordt U maar goed ziek
Pater Arnold Janssen
werd zalig verklaard
Dialoog noodzakelijk
voor bisschop van nu
Waterverbruik dit jaar tien procent gestegen onderdeel jjjinland tenen
jjjj1t1' i^apcwiucii w ui iit amsterdam? mmi-provmcies
DINSDAG 21 OKTOBER
PAGINA 15
Over een jaar vestigen zich de eerste bewoners in Almere-
haven, de eerste wijk van de grote stad die achter Pampus
in de IJsselmeerpolder Zuidelijk Flevoland moet verrijzen,
en een deel van de bevolkings-overloop uit de Amsterdamse
agglomeratie moet opnemen. Voorzover ze kerkelijk zijn
treffen de overlopers bij aankomst reeds aan een rooms-
katholiek geestelijke (de bisschop van Haarlem heeft nu
reeds een vicaris benoemd) en een protestantse dominee.
Die dominee zal hervormd of
gereformeerd zijn maar voorlopig
leder, van beide kerken onder zijn
Maatschappelijke
instellingen
hebben hulp van
kerken nodig
UTRECHT (ANP) De instellin
gen voor maatschappelijke dienstver
lening kunnen het njet alleen af. De
problemen zijn te groot. De kerken
moeten haar aandeel in de oplos
sing ervan bijdragen. Aldus een dei-
conclusies van de diaconale verga
dering der Nederlandse Hervormde
Kerk dit weekeinde in Utrecht.
De heer G. J. Kroef. voorzitter
Van 'n protestant christelijke instel
ling voor maatschappelijke dienst
verlening te Gorkum, wees erop,
dat men van kerkelijke zijde te ge
makkelijk en te snel heeft meege
werkt aan de veralgemenisering van
der kerkelijke instellingen voor maat
schappelijke dienstverlening.
Dat heeft bij veel werkers een ge
voel van onzekerheid veroorzaakt.
Directeur C. Schot van de stich
ting maatschappelijke dienstverle
ning Westland beklemtoonde 71a n
ook, dat de rol van de kerken in de
maatschappelijke dienstverlening ze
ker niet is uitgespeeld, maar juist
vraagt om nieuwe bezinning. Deel
neming der kerken aan de dienstver
lening is noodzakelijk, niet de finan
ciële en bestuurlijke deelneming van
voorheen, maar in de vorm van open
maar niet vrijblijvende relaties.
hoede nemen.
De instanties van de 3 kerken die
zich met de opbouw van. kerkelijk
leven in de nieuwe stad bezig
houden vinden in principe dat er
moet worden gestreefd naar een zo
hecht mogelijke samenwerking. Er is
gesticht een „Platform Almere",
waarin de contacten tussen de grote
drie (en eventueel ook andere)
kerken kunnen plaats vinden.
Het ligt in de bedoeling te komen
tot bouw van een kerkelijk centrum
waarin protestantse en r.k. kerk
diensten kunnen worden gehouden.
Dit kerkelijk centrum zal als een
van de eerste gebouwen van de stad
gereed moeten zijn, omdat na de
eerste bewoners de bevolking
bijzonder snel zal groeien.
Een probleem is natuurlijk, dat men
de toekomstige bewoners niet kan
raadplegen voordat ze er zijn. Toch
moet er wat klaar staan als ze
komen. Op het ogenblik wordt een
plan voor een eenvoudig kerkelijk
centrum bekeken, maar het zal toch
ook een gebouw moeten zijn
waarmee de toekomstige Almeerder
christenen nog alle kanten uit
kunnen.
Datzelfde geldt voor de hervormd-
gereformeerde samenwerking. Men
heeft ideeën over 'n federatie van
beide kerken in Almere, afgekeken
van de toestand in Lelystad. Daar
zijn de samenwerkingsvormen weer
geïnspireerd op die in het naburige
Dronten. In Dronten is die
samenwerking gegroeid onder de
bewoners zelf. Dat het zo in
Lelystad ook is gelopen, kan niet
anders dan een meevaller worden
genoemd.
In de Bijlmermeer is het heel
anders gegaan. Daar is men
begonnen met een so(
sche gemeente die zo verschrikkelijk
solidair was met de gemeenschap
dat er voor veel christenen onder de
bewoners geen herkenningspunten
Niet zo lang geleden hebben de
hervormden in de Bijlmer dit
experiment in de ijskast gezet.
Waarschijnlijk terecht, maar op een
manier die andere kerken van de
ene dag op de andere in grote
moeilijkheden bracht.
Gereformeerden en roomsen zijn in
de Bijlmer vanaf het begin een
andere weg gegaan, die van
herkenbaarheid van de kerk in de
betonnen onherbergzaamheid van de
woongebouwen. (De Bijlmer is ook
daarom een geval apart omdat het
er wordt beheerst door een
paradoxaal samengaan van anoni
miteit en dorpspolitiek).
De gereformeerde synode is vorige
week akkoord gegaan met de
plannen voor Almere, maar liet zeer
nadrukkelijk uitkomen dat voor de
toekomstige bewoners alle mogelijk
heden moeten bestaan om als zc er
eenmaal zitten hun eigen weg te
bepalen.
SI Westduitse
theoloog
Naar schatting 12.000 meest jonge mensen hebben zaterdag deelgenomen aan de
„One way day", die in de Utrechtse jaarbeurshallen werd gehouden.
Op de bijeenkomst -preekte evangelist Ben Hoekendijk de komst van Jezus.
ROME (DPA) Paul Paulus
de zesde heeft zondag op Wereld
missiedag in de Sint Pietersbasi
liek de stichter van de congrega
tie van het gezelschap van het
goddelijk woord, beter bekend als
de missionarissen Van Steyl in
Limburg, pater Arnold Janssen,
zaligverklaard.
Pater Janssen werd in 1837 in
Goch in 't Duitse bisdom Mun
ster geboren. Op 38-jarige leeftijd
stichtte hij zijn congregatie, die
later met twee congregaties van
zusters werd uitgebreid. De drie
gezelschappen tellen op het ogen
blik bijna 10.000 leden die in 35
landen werkzaam zijn.
Met pater Janssen is zalig
verklaard Josef Freinademetz. die
in 1852 in Zuid-Tirol was geboren
en in 1878 ingetreden in de nieu
we congregatie. Hij vertrok via
Hong Kong naar China, waar hij
tot zijn dood 29 jaar later missio
neerde.
De paus verklaarde verder za
lig de Oostenrijkse gravin Maria
Theresa Ladochowska, die leefde
van 1863 tot 1922. Zij stichtte de
Afrikaanse missiecongregatie van
sint Petrus Claver, een Span
jaard.
Tenslotte verklaarde de paus de
vroegere bisschop van Marseille,
Charles Joseph Eugene de Ma-
zenod zalig. Deze stichtte een
vrouweaicongregatie
VATICAANSTAD (CIC) Het der
de symposion van Europese bisschop
pen heeft krachtig de noodzaak van
de dialoog in de uitvoering van het
bisschoppelijk ambt beklemtoond.
Aan dit symposium dat zat. werd af
gesloten met een geconcelebreerde
eucharistieviering in de st. Pieter en
een audiëntie bij de paus, namen 75
Europese bisschoppen deel, die ruim
900 bisschoppen vertegenwoordigen.
Voor Nederland namen kardinaal Al-
frink en bisschop Möller van Gro
ningen eraan deel.
Kardinaal Poma, voorzitter van de
Italiaanse bisschoppenconferentie hei-
haalde bijna letterlijk wat kardinaal
Wojtyla uit Polen op de openings
dag had gezegd, toen hij verklaarde,
dat het voor een bisschop noodzaak
is steeds bereid te zijn tot de dia
loog en tot vernieuwing in de geest
van het tweede Vaticaanse concilie.
Deze tijd eist van de bisschop een
nieuwe wijze van ambtsuitoefening.
Hij ontkomt met aan de dynamiek
van verandering welke deze tijd
kenmerkt. Vernieuwing is noodzake
lijk willen geloof en kerkel. gemeen
schap existentiële werkelijkheid wor
den. De dialoog tussen bisschop en
zijn diocessianen is noodzakelijk om
dat deze gemeenschapvormend werkt
en het geloof doet groeien, aldus kar
dinaal Poma.
kerkelijke
leeropdracht
ontnomen
DUSSELDORF (KNA) Bisschop
Tenhumberg van Mühster heeft de
theoloog een Canonist Horst Her
mann aan de universiteit van Miin-
'ster de kerkelijke leeropdracht (mis-
sio canonical ontnomen vanwege
diens boek "Ein unmoralisches Ver-
haltnis". In dit boek valt de theoloog
de gegroeide kerk-staatverhouding in
West- Duitland aan. Horst Hermann
geeft als zijn mening dat de kerk hier
door wel grote macht heeft verwor
ven, maar tevens grote schade heeft
geleden, zelfs in een mate, dat de
theoloog over de kerk spreekt als 'n
"wolvenpak".
Bisschop Tenhumberg heeft ge
bruik makend van het concordaat
van 1929 de Noordrijn-Westfaalse
minister Rau van wetenschappen
verzocht om voor Horst Hermann een
andere theoloog te benoemen. Het
concordaat houdt namelijk de mo
gelijkheid open, dat theologen, die
onderwijs geven aan priesterstuden
ten of toekomstige godsdienstleraren,
door de staat vervangen moeten wor
den, wanneer zij zich tegen de kerk
opstellen of dwalingen leren.
Het optreden van bisschop Ten
humberg tegen de Münsterse theo
loog heeft onder hoogleraren en
theologiestudenten verzet uitgelokt.
Prof. Hermann zelf heeft tegen de
bisschop een rechtszaak aangespan
nen. In zijn toelichting heeft prof.
Hermann uitvoerig uiteengezet, waar
om en op welke punten de bisschop
naar zijn mening discriminerend te
gen hem is opgetreden.
Het is overigens nog niet zeker,
dat minister Rau gevolg zal geven
aan het verzoek van de bisschop, om
dat deze moet aantonen, dat de be
trokken hoogleraar inderdaad aan de
voorwaarden voor ontslag voldoet.
In ieder geval zijn de maatregel
van de bisschop op zijn verzoek aan
de miniister voor het bestuur der so
cialistische partij in Noordrijn-West-
falen alsmede voor de liberale frac
tie in het parlement van de deel
staat aanleiding geweest om een
doorlichting van het concordaat uit
1929 te vragen.
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: bedankt voorZij-
derveld A. Tromp te Daarle, voor
Musselkanaal H, Faas te Appelscha.
Geref. Kerken: beroepen te Den
Haag - Loosduinen C. Padmos te
Maasland, te Rotterdam-Kralingen
kand. J. M. P. van Vliet (beroep aan
genomen). Geref. Gemeenten: be
dankt voor Tricht - Geldermalsen R.
Boogaard Leiden.
LEIDEN Is er een aantal Zuid
hollandse waterleidingbedrijven,
waaronder de Leictae Duinwater
Maatschappij (LDM), bezig om de
produktiecapaciteit een ongefundeer
de uitbreiding te geven? Op die vraag
kan volgens de stichting "Het Zuid-
holl. Landschap" bevestigend wor
den geantwoord wanneer gekeken
wordt naar de uitbreidingsplannen
die er bestaan. In een brief aan de
vaste tweede-kamercommissie voor
Milieuhygiëne, becijfert de stichting
dat de waterleidingbedrijven in Lei
den, Den Haag en het Westland be
zig zijn om de afzet van hun pro-
dukt. op te voeren van 67.5 tot 205
milj. kubieke meter water per Jaar
Men wijst daarbij op een recent ar
tikel in het blad "Energie en water",
waarin geconstateerd wordt dat voor
het eerst sinds jaren geen stijging
van het waterverbruik is geconsta
teerd in 1974. "Het huishoudelijk
gebruik nam zelfs iets af" zo staat
in het artikel.
De stichting vindt een dergelijke
constatering niet te rijmen met de
uitbreidingsplannen die bijvoorbeeld
de LDM voor de komende jaren heef t
Volgens het Zuidhollands Land
schap overweegt het Leidse bedrijf
door de bouw van een inlaat en pomp
station aan de oever van de Wijde
Aa de capaciteit op te voeren van
15 via 25 naar 40 miljoen kubieke
meter water per jaar, om in de stij
gende behoefte aan water te kun-
"Aanvankelijk", aldus de stichting,
"dacht de LDM aan een terrein in
de Veenderpolder in de gemeente
Aan de Rijksuniversiteit van
Utrecht zijn geslaagd voor het doc
toraal examen rechtsgeleerdheid P.
C. van As Alphen aan den Rijn) en
P. L. R. Wefers Bettink (Wasse
naar).
Alkemade, nu zoekt zij een vesti
gingsplaats in de Frederikspolder ten
oosten van Hoogmade in de gemeen
te Wouibrugge". Het Zuidhollands
Landschap is bang dat met name het
pompstation het landschap zal ont-
Een andere vrees die men koes
tert is dat de laatste onbedorven
duigebieden zullen worden gebruikt
Voorstel over
spreekrecht
niet-raadsleden
LEIDEN Van het colllege van
B en W is een voorstel te ver
wachten over de vraag of aan niet-
raadsleden spreekrecht kan worden
gegeven in openbare vergaderingen
van de gemeenteraad. De afdeling
Leiden en omstreken van de Jon
geren Organisatie Vrijheid en De
mocratie (JOVD) heeft daarover een
brief naar de gemeenteraad gestuurd,
waarin een pleidooi is gehouden voor
het spreekrecht voor niet-raadsleden.
De JOVD sprak daarbij niet alleen
over raadsvergaderingen, maar ook
over commissievergaderingen, waar
uit CDA-fractieleider Driessen de
conclusie heeft getrokken, dat de
liberale jongerenorganisatie kenne
lijk niet goed weet hoe het er in
Leiden toegaat: niet-raadsleden mo
gen in commissievergaderingen
soms hun mond al open doen. Bo
vendien, zo vroeg Driessen zich gis
teravond in de gemeenteraad af, waar
om heeft de JOVD niet haar wen
sen kenbaar gemaakt via de verte
genwoordigers van de WD, die in
de commissie zitten, waarin een wij
ziging van het reglement van orde
voor gemeenteraadsvergaderingen
(al) wordt voorberied? Waaruit bur
gemeester Vis weer de conclusie trok,
dat Driessen kennelijk niet op de
hoogte is van de structuur van de
JOVD: "Er bestaat geen enkele or
ganisatorische band tussen de VVD
en JOVD", aldus de (VVD-) burge
mees ter.
voor de waterwinning in de naaste
toekomst. LDM-directeur ir. C. de
Jong is het met de kritiek van het
Zuidhollands Landschap op de "po
litiek" van de waterleidingbedrijven
niet eens. De conclusie dat het wa
terverbruik in de toekomst op onge
veer gelijk peil zal blijven is vol
gens hem op zijn minst voorbarig.
"Vorig jaar is er inderdaad een stil
stand gekomen in het al vele jaren
toenemende gebruik van drinkwater,
maar dit jaar zitten we al weer een
flink stuk hoger. Dat ligt zo rond
de tien procent. Het drinkwaterver
bruik zal zich in de toekomst- waar
schijnlijk wel stabiliseren", zo ver-
.waoht de LDM-directeur, "maar op
dit ogenblik is het beslist niet het ge
val. De voorgenomen bouw van een
inlaat en pompstation aan de Wijde
Aa is volgen hem in de eerste
plaats om iets te doen aan de kwa-
litiet van het water. Pas op de twee
de plaats komt de uitbreiding van
capaciteit.
Directeur De Jöng: "De kwaliteit
van het oppervlaktewater is de laat
ste jaren steeds slechter geworden.
Daarom kost het ons steeds meer
moeite om drinkwater van een goe
de kwaliteit af te leveren. Tot dusver
wordt het water waarmee de duinen
bevloeid worden niet voorbehan-
deld. Om dat straks wel mogelijk
te maken is de capaciteitsuitbreiding
aan de Wijde Aa noodzakelijk. Over
de precieze plaats van het pompsta
tion wordt op het ogenblik nog over
legd met de betrokken gemeenten
en de provincie. De laatste visie is
op dit ogenblik de Frederikspolder
Voor een uitbreiding van het duin
gebied van de LDM voor de winning
van drinkwater behoeft volgens di
recteur De Jong geen vrees te be
staan. "We hebben met ons beschik
bare duingebied praktisch de maxi
male grootte bereikt. Er kan hoog-
'stens hier of daar nog een klein hoek
je bijkomen, maar dan zitten we
aan de top".
In de brief aan de kamercommissie
schrijft het Zuidhollands Land
schap ook dat er plannen be
staan voor een fusie van de Leidse
Duinwatermaatschappij, de Duin
Water Leiding van Den Haag en de
Westlandse Drinkwatermaatschap
pij. "De directies van de drie be
drijven hebben reeds bepaalde af
spraken gemaakt, die voor buiten
staanders niet bekend zijn", aldus de
stichting. Reactie van LDM-direc
teur ir De Jong: "Op een fusie is zo
wel door het Westland als door Den
Haag aangedrongen. Wij willen
graag eerst orde op zaken stellen in
ons eigen bedrijf. Van gemaakte af
spraken onderling is nog geen spra
ke. Wel bestaat er een technische
samenwerking met Den Haag wan
neer dat nodig is".
De provincie in Zuid-Holland beoogt
nog altijd een concentratie van de
waterbedrijven tot stand te brengen.
In het noordwesten van de provin
cie gaat het om zeven bedrijven en in
het westen om acht bedrijven waar
onder de LDM en DWL (Den Haag).
Bij de begrotingsbehandeling werd
door GS nog melding gemaakt van
besprekingen".
DEN HAAG <SP) De kans be
staat dat de nog op te richten Post
bank een onderdeel van de post
cheque en girodienst van de PTT
op den duur niet in Leeuwarden
komt, maar in Amsterdam.
Dat blijkt uit vragen die de
PvdA-Kamerleden Poppe en Vel-
lenga hebben gesteld aan de staats
secretaris van Binnenlandse Zaken.
Zij wijzen daarbij op een interne
PTT-publicatie, waarin voor een
vacature er de aandacht op wordt
gevestigd zodat bij realisering van
de voorgenomen stichting van een
Postbank met een mogelijke ver
plaatsing naar Amsterdam reke
ning moet worden gehouden".
De kamerleden leiden daaruit af,
dat de Postbank- in tegenstelling
tot de rest van de Centrale Direc
tie van de PTT-niet naar het noor
den van het land gaat in het kader
van de spreiding van de Rijksdien
sten, maar naar de hoofdstad.
De oorzaak daarvan zou kunnen
worden gezocht in het feit dat func
tionarissen van de Postbank veel
vuldig contacten dienen te onder
houden met andere financiële in
stellingen in Amsterdam.
LEIDEN Het hoogheemraad
schap van Rijnland is tegen een op
deling van de bestaande provincies
in nog kleinere eenheden, zoals door
het ministerie van Binnenlandse Za
ken is voorgesteld. In een door GS
van Noord- en Zd-Holland gevraagd
commentaar op de plannen voor de
vorming van 26 mini-provincies zegt
Rijnland dat het toezicht op Rijn
land door vijf provincies-nieuwe-
stijl een doelmatig waterbeheer bij
na onmogelijk zou maken.
Rijnland zegt reeds nu de moeilijke
bestuurlijke gevolgen te ondervin
den van het feit dat het onder twee
provincies (Noord- en Zuid-Hol
land) ressorteert. Zouden de reor
ganisatieplannen doorgaan, dan zou
het hoogheemraadschap komen te
liggen in vijf nieuwe provincies: Am
sterdam, Haariem-Noord. Leiden,
Den Haag en Dordrecht-Gouda.
Schaalverkleining van de provincie
werkt volgens Rijnland tegengesteld
aan de gang zijnde concentratie van
waterschappen. De vorming van
hoofdwaterschappen wordt noodza
kelijk geacht in verband met een
doeitreffend kwaliteitsbeheer over
het oppervlaktewater. Noodzakelijk
lijkt Rijnland in elk geval het tot
stand brengen van een waterschaps
wet. Daarbij zou mogelijk de invloed
var. de centrale overheid op de wa
terschappen versterkt moeten wor
den.
Inbraaktochten
DEN HAAG/BODEGRAVEN
Een 19-jarige chauffeur uit Den
Haag pleegde afgelopen zomer een
groot, aantal inbraken en diefstal
len die zich ver buiten zijn woon
plaats uitstrekten tot in Bodegra-
Daar haalde hij een geparkeerde
auto weg, die hij voor zijn inbraak-
tochten gebruikte.
Hiermee kwam hij ook in Leider
dorp, waar hij in een winkel aan de
Theresiastraat een tuner versterker
meenam. De officier van justitie
hield het op deze feiten, hoewel er
riteerdere strafbare dingen waren
uitgehaald.
De officier eiste tien maanden
gevangenisstraf. waarvan drie
maanden voorwaardelijk met een
proeftijd van twee jaar. Vonnis op
31 oktober.
Peters en Waal hebben het moeilijk met elkaar
LEIDEN De Leidse partijge
noten Waal (wethouder) en Pe
ters (PvdA-x-aadslid), die behal
ve pijprokend ook beiden jurist
zijn, plegen elkaar nogal eens in
de haren te vliegen, in figuurlijke
zin dan. De vinnige toon, die de
discussies tussen de twee socialis
ten gewoonlijk kenmerkt, mond
de gisteravond in de gemeente
raadsvergadering bepaald uit in
onvriendelijkheden.
Het ging daarbij om de vraag
of artikel 19 van de wet op de
ruimtelijke ordening moest wor
den toegepast bij de bouw van de
nieuwe Rembrandt Scholenge
meenschap nabij het Jac. Urlus-
plantsoen. Artikel 19 van deze
wet geeft de mogelijkheid om een
bouwplan uit te voeren, waarbij
vooruitgelopen wordt op een nog
in te voeren bestemmingsplan.
Nu moest de raad gisteravond
een voorbereidingsbesluit voor
het onderhavige gebied nemen
(waarmee aangegeven wordt.dat
er binnen een jaar een bestem
mingsplan gereed zal zijn), maar,
zo wilden B. en W., ook vast ver
klaren dat artikel 19 toegepast
zou worden.
Bei jen PPR/PSP/TT66) voelde
daar niet voor: T)e gemeente moet
in ieder geval er naar streven dat
het bestemmingsplan op tijd
klaar is" en diende een voorstel in
om artikel 19 nu nog niet van
toepassing te verklaren. Peters
was het daarmee eens: "Het is de
omgekeerde wereld om er zonder
meer van uit te gaan dat de ar
tikel 19-procedure normaal is. Als
artikel 19 regel wordt, dan is
dat een verkrachting van de wet
op de ruimtelijke ordening".
Wethouder Waal vond die laat
ste uitdrukking een "te grove
aanval op B. en W." "Kent de
heer Peters behalve de theorie
ook de praktijk? Ik tart hem om
één gemeente te noemen, waar
wel zonder artikel 19 gebouwd
wordt". De wethouder hield daar
naast vol dat de toepassing van
dit artikel inspraak voor de bur
ger niet in de weg staat.
"Een bouwplan moet ter visie
worden gelegd en er kunnen be
zwaarschriften tegen worden in
gediend".
Peters: "Dus al het opponeren
tegen artikel 19 is gewoon flau
wekul?"
Waal: "Er is ook inspraak bij".
Peters: "Maar veel minder dan
bij een bestemmingsplan".
Waal gaf echter geen krimp,
ook niet toen Driessen (CDA)
zachtjes voor zich uit mompelde:
"Het is minder".
Peters «kwaad» tegen Waal: "Ik
word er echt een beetje ziek van,
dat U gewoon niet toegeeft".
Waal (ook kwaad): "Doet U dat
dan maar, wordt U maar goed
ziek".
Het voorstel van Beijen werd
met 14-16 verworpen. Het link
se programcollege kreeg de steun
van WD en CDA en z&g zich ge
confronteerd met tegenstand van
PvdA en PPR'PSP'D'66 Een
soortgelijke stemming deed zich
voor bij een vraag in hoeverre te
levisie-antennes op Leidse daken
kunnen worden toegestaan. Een
flard uit de discussie daarover:
Peters (tot Waal): "Het is een
mooi verhaal dat U daar houdt..."
Waal: "Dank U, mijnheer Pe
ters".
Peters: "....maar het slaat ner
gens op".
