Engel van Amsterdam;
beschaafd
ondeugend
Noerejew schittert in zwak ballet
Leef wat
onbezorgder
Verzéker
je leven.
en gisteren
programma,
Maandenlang in Carré:
TVmorgën\
t^gèlicht
dnszetdekaas
uit het vuistje
maar klaar!
Amsterdam Rudolf N ure Jew op
zijn indrukwekkendst: met als
partner Alexandra Radius in het
duet Le Corsaire. Dat stuk is
driekwart eeuw oud, het is in zijn
sentiment van bravoure en schitte
ring zo ouderwets als maar kan,
maar het blijft in de danswereld
een graadmeter, want het vraagt
absolute perfectie, en wie dat niet
opbrengt faalt zonder meer. Noere
jew heeft die perfectie en nog wat
meer: de artistieke macht om boven
die perfectie uit te stijgen en zo'n
huzarenstuk een glans en een gloed
te geven die het tot een kunstwerk
maken
Die gave heeft onze huidige
Nederlandse top-ballerina. Alexan
dra Radius, ook en, de combinatie
van beiden maakte het spektakel
stuk gisteravond in de Amsterdamse
Stadsschouwburg tot het hoogtepunt
van het gastoptreden van Rudolf
Noerejew bij het Nationale Ballet.
Het is merkwaardig te zien hoe
inspirerend en stimulerend de
aanwezigheid van een man als
Noerejew werkt op een dansgelzel-
schap als geheel. Het was in de
„Collective Symphony", die het
programma opende, nog niet zo
merkbaar, maar heel duidelijk in de
schitterende vertolking van Hans
van Manen's Adagio Hammerklavier.
Het is een werk. dat bij het herzien
steeds nieuwe aspecten toont, het is
prachtig van beweging, in de kleine
ensembles van de zes daasenden en
in de soli, vol vondsten ook in de
beweging, het brengt een gevoelswe
reld over die alleen maar zo, als
beweging en als choreografie, kan
worden overgebracht. Met enorme
spanning en lieflijkheid gedanst,
met Maria Aradi insuperbe vorm.
Het werk van Rudi van Dantzig, dat
blijkt steeds duidelijker, staat
lijnrecht tegenover dat van Hans
van Manen. In zijn nieuwste
choreografie, die gisteren in premie-
re ging, ..Blown in a gentle wind"
vertelt hij een verhaal, dat ook in
woorden kan worden na-verteld. Hij
doet dat verhaal ook in zijn
bewegingen, die in frasen verlopen,
en telkens met een uiterst korte
pauze worden afgerond. Dat verhaal
is van de jongeling en de dood,
afscheid van de wereld vergezeld
van de onverbiddelijke doodsenge
len. Neo-romantiek, nog weer
onderstreept door de hyper-romanti
sche aankleding van Toer van
Schayk, met bloesemende meisjes
(en een errge efebe daartussen),
meisjes in het zwart („La Valse"
doemt op) en engelen met vleugels.
Die engelen kwamen de choreograaf
goed van pas. want hij kon zijn
dramaturgie op de continue muziek
van Richard Strauss („Tod und
Verklarung") daardoor in gedeelten
opbreken: de engelen komen dan
tussen beide en kappen de episode.
Het is eigenlijk een klassiek
verhaaltjesballet met toepassing van
moderne technieken. Het lijkt
Noerejew op het lijf geschreven maar
dat bleek toch niet zo te zijn. Het
gaf hem weinig gelegenheid tot
expositie van zijn technisch kunnen,
en hoewel hij de volle 27 minuten
op het toneel is, krijgt hij toch niet
de kans tot een complete dansex-
pressie te komen. Wat hij doet is
goed. wat Sonja Marchiolli doet is
ook uitstekend, maar indrukwekkend
is het allemaal niet. Het Nederlands
Balletorkest sloeg zich onder Andre
Presser dapper door Strauss heen. in
een dunnere bezetting dan Von
Karajan had in zijn grammofoon
vertolking. waarop Van Dantzig de
choreografie baseerde, maar dat
bleek eigenlijk wel een voordeel: de
pompeuze muziek kreeg er iets
menselijks door.
JAAP JOPPE
PAGINA 5
(NOS). 15.02 Sport i
(NCRV). 16.30
(TELEAC). 18.45 TV-inform
VRIJDAG 10 OKTOBER
NEDERLAND I
18.15 Duits, les 16 (TELEAC)
18.45 Kortweg: kust (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Van Nature, natuurfilmsorie (NCRV)
19.55 Luister van het orgel (NCRV)
20.15 Kojak, Amerikaanse politieserie (NCRV)
21.05 Briggs. de schrik van de Geheime Dienst, comcdieserie
(NCRV)
21.35 Journaal (NOS)
21.50 Farce Majeure (NCRV)
22.20 Caroline en Louis, muzievrogramma (NCRV)
22.55 Meditatie (NCRV)
23.05 Praten met de Minister-President (NCRV)
23.15 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 Brigadier Dog (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 AVRO's Toppop presenteert de Nationale Hitparade
(AVRO)
20.00 Journaal (NOS)
20.25 Een mens wil (AVRO)
22.00 De gebroeders Hammond (AVRO)
22.50 Televizier Magazine (AVRO)
23.35 Journaal (NOS)
In het eerste -programma van 'Een mens wil van dit
seizoen (Nederland II: 20.25 uur) laat de Australische hypno
tiseur Martin St. James vanavond onder meer zien dat hij
maar enkele seconden nodig heeft om iedereen op zijn bevel
te laten zingen, dansen of tot andere nooit gedachte activitei
ten te bewegen.
Gastvrouwe in deze uit de Amsterdamse RAI te verzorgen
uitzending is ook dit seizoen weer Mies Bouwman. Zij raadt
de kijkers aan om briefkaarten in huis te nemen. Wat men
daarmee moet doen, zal ze vanavond vertellen.
De NCRV brengt vanavond (Ned. 1, 22.00 uur) het eerste
van een serie vijfentwintig minuten programma's met Caro
line van Hemert en Louis van Dijk. Deze uitzendingen zulleri
een bloemlezing geven van luister- en kijkliedjes uit het we
reldrepertoire. Of zoals Caroline van Hemert het zelf zegt:
..De mensen laten genieten van Bach, Wagner. Schumann en
Brahms, maar ook van de legendes van de Hebriden en de
Bergerettes uit Frankrijk". Piaiiist Louis van Dijk zal al im
proviserend voor de begeleidingen zorgen Regisseur Willy van
Hemert brengt de muzikale serie in beeld.
Fons van Westerloo is voor AVRO's Televizier Magazine
in Portugal om in Oporto de gevechten van de muitende
legergroep te filmen. Televizier Magazine hoopt vanavond
een beeldverslag te kunnen tonen. Later in de uitzending
informeert Marcel de Groot over het gebrek aan tandartsen
in Nederlajid. Cees van Drongelen maakte een reportage in
Engeland, waar jeugdige kinderen worden geconfronteerd
met getruceerde geweldfoto's waarop ouderen kinderen voor
komen. Dit uit een oogpunt van preventieve misdaadbestrij
ding.
Amsterdam zevenhonderd jaar. Een
musical! Wat doe je dan? Je neemt
de "Gijsbreght", laat er wat
anachronismen doorheen wandelen,
die op de actualiteit inhaken als
daar zijn de sloop en de inspraak.
Zo is het ook krek gebeurd met „De
engel van Amsterdam" van Lennaert
Nijgh en Joop Stokkermans.
Er was een tintelende* en oorspron
kelijker uitgangspunt mogelijk ge
weest dan het koersen op het soms
wat kreupele Vondeldrama, waar
Amsterdam toch maar niet vanaf
kan om zijn eigen glorie te
bezingen. Dit is natuurlijk de
oppositie van een niet-Amsterdam
mer, want Carré gisteravond voor de
première geheel volgepakt met
hoofdstedelingen en dat zal ook
in de komende drie maanden wel
lukken heeft zich graag laten
inpalmen met een genoegelijke
presentatie, waarin een grote reeks
liedjes het hoofdbestanddeel vormde.
Jasp'erlna de Jong daalde als een
pril poëzieplaatje naar beneden om
in de figuur van de engel Raphaël
olijk met de ogen te knipperen bij
wat zij eeuwen geleden al kon
aanschouwen. De auteurs hadden
een liefdesgeschiedenisje ingebouwd
voor Van Amstel jr (van adel) en
de dochter van het vroegere
dienstmeisje, het gevecht tussen
twee partijen werd gesmoord in de
gul aangeboden erotiek van het
zwakke geslacht. Dat wil zeggen, het
bleef allemaal beschaafd ondeugend
tot aan de fatale "buskruitontploffing
toe.
Wie liever boze krijgers uit het
vooronder had willen zien stappen
dan de gelegenheidsturf, welke nu
werd aangevoerd, moet zijn mond
houden. want er viel aan de
voorstelling van „De engel van
Amsterdam" best veel aardigs af te
luisteren en te zien tussen teksten
en muziekjes, die maar nauwelijks
boven de routine uitkwamen binnen
de montere aankleding.
Jasperina de Jong verschafte in de
titelrol wat men in haar scala
verwachten mag, Leen Jongewaard
maakte een erg leuke bolle kikker
van Vosmeer de spie, Mieke Bos
bleek in Badeloch over de mooiste
stem te beschikken en aan Lex
Goudsmit kan men het overlaten een
dwaze bisschop tot leven te brengen.
In de enscenering van Eric He'rfst en
Michael Kidd dook het element van
de schoolrevue een beetje op via de
figuratie, die het begrip levendige
burgerij meer toegewijd dan be
kwaam acteert. De choreografie
wekte een levendige indruk.
PIET RUIVENKAMP
AVRO's Spor'pa:
Melody (AVRO)
VRO) 23.20
(NOS). 18 55
05 Wlckie de
voor het
programma van gisteravond hoefde
Joop Koopman zich jn "t geheel niet
te schamen. De VARA bracht n.l.
een alleszins pruimbare mixture van
uiteenlopende, onderhoudende on
derdelen.
ADVERTENTIE
i met
Dat begon om vijf ow. 1I1C,
een natuurfilm, daar kun Je je nooit
een buil aan vallen. Daarna deel
twee van "Oorlogswinter", een serie
voor de jeugd. Vorige week zeurde
ik wat over de overvloed aan
informatie die in het eerste deel was
samengeperst en sprak ik de hoop
uit dat men zich per aflevering wat
zou matigen. En ja, hoor, het was
gisteren een stuk beter, doordat
slechts een gebeurtenis centraal
stond: de overval op een distributie-
kantoortje.
Die overval werd nogal onhandig
uitgevoerd. op klompen en met een
bijl als wapen. Het liep dan ook
mis. Als het de bedoeling van de
programmamakers was te laten zien
dat „het verzet", waarover na 1945
zoveel sterke en heldhaftige verha
len zijn bedacht, vaak uiterst
amateuristisch was georganiseerd,
dan ben ik best tevreden. Ook de
op een bospaadje zijn
neefje het verzet in nuchtere
klaarde, had die functie:
net verzet was doorgaans een zaak
van „gewone" mensen, niet van
helden.
De scenes waarin geweld voorkwam,
waren overigens van een bijna
ontroerende sukkeligheid. Duitsers
schieten een vliegtuig naar beneden,
ze juichen uitbundig, maar het
vliegtuig zie je niet neerstorten.
Wanneer Duitse militairen van een
paar meter afstand op fietsers
schieten, gebeurt dat op een manier
die maar een resultaat kan hebben:
Ik vond het wel charmant, oorlog op
z'n Hollands, verzet op klompen. Of
de serie aan zijn doel - dc jeugd
van nu informeren over toen -
beantwoordt, zal in de komende elf
weken vast wel duidelijk worden.
De so
wel
wethouder Kuipers speelde een
rolletje in deel tien varr
„Klaverweide" (geschreven door Hil-
bert Kuik». Lex Goudsmit was
als een bejaarde fietsenmaker
uitstekend op dreef, en ging t*n
slotte zelfs dood. Dat leidde tot een
aantal ontroerende momenten met
zijn kleinzoon en diens vriendin,
maar regisseur Nick van den
Boezem hield deze gevaarlijke
materie zeer goed in de hand. AI
eerder, namelijk in de film „Frank
en Eva" (van Pirn en Wim) was
Goudsmit in een doodkist te zien.
Hij doet dat zo goed, dat regisseurs
in de toekomst vast nog wel eens
een beroep op hem zullen doen.
O GERARD PAQUES
Jasperina de Jong als engel tussen Lex Goud smit, Wim Hoddes, Mieke Bos en Leen Jongewaard.
D'r is zóveel te beleven, zóveel te doen. Dóe dat.
Maar denk aan de anderen en verzeker je. Die zorg
minder is een hoop meer rust. En wat kost dat nou
helemaal Informeer bij jc eigen verzekerings-vakman
of bij Bureau Voorlichting Levensverzekering. Ant
woordnummer 89, Den Haag.
Portugal neemt
maatregelen 0111
orde te bewaren
LISSABON UPI-REU TER-AFP)
Dc Portugese regering heeft aange
kondigd dat zij maatregelen zal ne
men tegen minderheidsgroepen die
proberen de democratische orde
vernietigen".
Sprekend over de recente scherpe
ename van politieke en militaire
ordeverstoringen veroordeeld de re
gering van premier Jos Peinheiro de
Azevedo elk gebruik van geweld,
met name door leden van politieke
minderheidsgroepen die democrati
sche kanalen gebruiken om hun pro
gramma's te propageren
Degenen die politiek geweld aan
wenden zullen gestraft worden. Het
kabinet zal met de revolutionaire raad
bespreken hoe recht en orde in Pro-
tugal zullen kunnen worden hersteld.
Het communique werd uitgegeven
terwijl opstandige estreemlink.se sol
daten een artilleriekazerne in het
noordelijke porto bleven bezetten en
de politieke polarisatie toenam.
ADVERTENTIE
Romy Schneider
verwacht baby
München Aan het 'Is ze niet, is
ze wel' rond de zwangerschap van
Rc.my Schneider is een eind gemaakt
door haar moeder Magda, die in een
vraaggesprek met het familieblad
'Bunte Illustrierte' heeft toegegeven
dat de 37-jarige actrice in de derde
maand is.
Niet duidelijk is of Romy haar hui
dige vriend. Daniel Biasini zal trou
wen. Volgens geruchten zou ze, in
tegenstelling tot vroeger, nu wel hu
welijksplannen hebben. Romy Schnei
der, die na haar sentimentele Duitse
'Sissi'-periode allengs is uitgegroeid
tot een vertolkster van karakterrol
len, is vroeger gehuwd geweest met
de Wesüduitse acteur en regisseur
Harry Meyen.
8.30 Nieuws. 18.41 Akt. 18.50 Ver
kenning. 18.58 Marktberichten. 19.00
Uit het operette-album. 19.30 Sprong
in het heelal. 20.10 (S) In antwoord
op uw schrijven. 22.00 K(r)omische
humor en jolijt. 22.25 Overweging
22.30 Nieuws. '22.40 (S) Goal. 23.55-
24.00 Nieuws.
stiek. 7 20 SVoor alle kinde-
op zijn. 8.00 Nieuws 8.11 Din-
m de dag. 8.23 (St ZO 1030
Nieuws. 16.03 SHet
VPRO-VriJdag.
Vrij Belgie NOS: 19.501
vandaag. 20.00
(S) La foi
De Staalkaart. 23.55-24.00 Nie
1 del Destlno 23.20 (S)
V: 7.02 (S) Drie op Je boterham
ie op je boterhar
10.03 Muziek bij
middag
18.03 De Vakaturebank. 18.10 Joost
ag niet eten 19 02 Drie loopt ach-
r. AVRO: 20 02 Radiojournaal. 20.05
irengerucht. 21.02 De Negen-Uur-
"2.02 Radiojournaal 22.05 Su-
NCRV: 6 02-'
es 11 kaartje. 16.03 Sportshow
DUITSE TV
17.55-18 00 Journaal (Re)
9.03 Tot uw
offie. 12 03
03 Schrijf
18 00 Sport. 18 30 Akt 18 45 Zandman
netje. 18.55 Nordschau magazine. 19.26
Algebra um acht. 19.59 Progr.overzicht.
H,eute. 19.20 Geste]
TROS: 7.00 Nieuws. 7.02 (S) O
5ijt-soos. (7.30 Nieuws. 7.41 Aktuall
ten. 8.30 Nieuws 8.36 Gymnastiek v
20.15 Valen
Elngriffe in
Igor Igorowitsch.
'21.55 Bericht uit 1
22.20 Journaal
de Jeugd 0.35-0 40
Zoontje voor Johnen oho
NEW YORK Yoko Ono, echt- Sean Ono Lennon noemt. John Len-
genote van ex-Beatle John Lennon, non werd donderdag 35 jaar
heeft gisteren in New York het le- Familie-advocaat Leon Wildes zei
ven geschonken aan een zoon die zij dat Lennon zijn zoon een "alI-Ame-
rican-boy" vindt.
'verheidsvoorlichting. 12.2i
en voor land- en tuinbouv
2.41 Aktualiteiten. 1300
Duntry. 14 00 (S) Steiger I
VARA: l.uv Niauwa. 7_11 Och tend -
17.00 Journ. 17.10 Journ. v J01
meisjes. 17.40 Akt. en muz' 18
Herren Dick und Doof. 18 4o
ohne Nerven 19.00 Journan
Report, van ZDF-korresponde
de hele wereld 20 15 Akte
21.15 Journ 21.30 V I P -Sch.11
SilowprograaiLUA. 23.55 Journ
