fljEBDP
RAKE OBSERVATIES
Van gezellig naar groots
ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1975
PAGLNA 2?
P aquarellen. Deze herten van zijn hand
LEIDEN Wanneer men de ko
mende week de expositiezaal van
Ars binnen loopt, kan men het daar
tentoongestelde werk van P.C. de
Boer bekijken. De heer De Boer die
tekenaar is bij het laboratorium
voor fysiologie van de Leidse uni
versiteit, heeft zolang hy zich her
inneren kan gehangen naar de beel
dende kunsten. Het begon als klein
knaapje al m. krabbels op papier, la
ter heeft het hem niet meer losgela
ten en is hij verder gegaan. Omdat
er geen mogelijkheid was om onder
richt aan een kunstacademie te vol
gen heeft hij zich zelf aan de hand
van lessen van een bevriende grafi
cus ontwikkeld. Maar het bleef niet
ee h door maar steeds weer te prober
zelf uit te vinden welke materialen
waar geschikt voor waren, is de heer
De Boer gekomen tot de resultaten,
zoals ze hier hangen.
De onderwerpen en de uitwerking
zou men behoudend mogen noemen.
De onderwerpen liggen vaak dicht
bij huis: gezichten in en om Leiden,
stillevens, portretten. Maar ook ons
wild en onze vogels. Steeds keert dat
weer. Er is bijvoorbeeld een reeks
gewassen tekeningen, en ook etsen,
die getuigen van een raak observa
tievermogen. De kornhoenders, uilen,
bonte spechten en vossen zijn eerst
langdurig en geduldig door de kijker
waargenomen, en aan de hand van
een groot aantal notites uiteindelijk
op tekening of ets terecht gekomen.
Er spreekt een grote liefde voor de
natuur uit, die bijna dwingend is.
De Boer móet iedere keer weer de
dingen die hij om zich heen ziet, no
teren en verwerken. Maar niet al
leen potlood of penseel brengen hem
tot werken, ook klei en hout. Met
ieder materiaal wordt gespeeld, net
zo lang tot er iets uitkomt. Oude ei
ken latjes van een gesloopt theeta
feltje vonden hun bestemming in
het model van een Friese schouw;
klei wordt gebruikt om grote tuin-
vazen te maken, uit de hand opge
trokken zonder draaischijf.
Ars Aemula Natura, Pieterskerk
gracht 9, Leiden, t/m zaterdag 6
september, dagelijks - behalve zon
dag - van 15 tot 17 uur en van
19.30 tot 21.30 uur.
Elisabeth Labouchère.
Hoe vang je met een stiftje 73e
wijdheid van het- vlakke Hollandse
landschap. Hoe houd je vorm in je
tekening, als water en lucht in
elkaar overgaan? In de 17de eeuw
hebben daar verscheidene kunste
naars een antwoord op gegeven. De
stille, maar spannende veroverings
tocht te Haarlem. Tekeningen en
prenten waren in de voorhoede.
Op soms pas grote afstand volgde
de schilderkunst. De tentoonstelling
"Prenten van buiten", in het
Rijksmuseum te Amsterdam, laat
met 190 prenten dit avontuur volgen.
De expositie, in het Prentenkabinet,
is gesierd met boompjes en struiken,
die het in potten maar moeilijk tot
2 november zullen volhouden. Onze
17de eeuwse kunst heeft een dikwijls
wat onwillige bewondering afge
dwongen. De cultuur van de
koopmansrepubliek was niet hoofs;
het Hollandse realisme was plat
vloers. zonder verheven gedachte.
Nu wordt dat anders bekeken, maar
in elk geval: boven de koppen van
de boerse zuipers spant zich in de
Lage Landen een ruimte die met
burgerlijkheid niets van doen heeft.
Gezellig
De tentoonstelling begint met
bladen van rond de wisseling van de
16de naar de 17de eeuw. Daar werkt
nog de Vlaamse landschapskunst in
door. De prenten van Hondius en
Gerritsz verbeelden de seizoenen.
Door de etstechniek zijn voorgrond
en tweede plan al heel duideljk te
onderscheidenhet voorplan werd
dieper, donkerder geetst. Het land is
bevolkt, besloten, gezellig. Een
continue ruimtelijkheid geeft daar
entegen al C. J. Visscher in zijn
etsjes van "plaisante plaetsen" in de
omgeving van Haarlem. Bij hem is
de voorgrond1 open, niet ingenomen
door figuren. En een huis op de
achtergrond is dieper geetst dan
plekken op het voorplan.
In de regel werd de indruk van
diepte gewekt door een diagonaal -
een weg of een rivier. Enkele
vroeger aan Rembrandt toegeschre
ven etsjes van Piet de With geven
varianten op dit schema.
Groots
Rembrandt deed het, op zijn
"Landschap van de goudweger",
anders. Dit naar beide zijkanten
open landschap werkt toch niet als
een strook, doordat de lijnen links
en rechts heel even oplopen, zodat
een vage ondiepe komvorm ontstaat.
De panoramische landschappen zijn
groots. Ten opzichte van het
merendeel van deze kunstenaars
werkte Rembrandt met een zeer
vrije hand. Hij beschreef de details
niet precies, maar had grafische
equivalenten in de vingers die soms
zelfs nauwelijks verder te identifice
ren zijn dan als accent.
Met Rembrandt zijn op deze
expositie het getalsterkst vertegen
woordigd Anthonie Waterloo (van
wie nog betaalbare drukken in de
handel voorkomen), Allaert van
Everdingen en Hercules Segers
(tegenwoordig geschreven zonder h
achter de g. Zb signeerde hij zelf
ook). Zowel de panoramische als
de fantastische Segers is in de
exposite opgenomen. Johannes Ruy-
scher, van wie vroeger we) werk aan
Segers werd toegeschreven, regi
streert wat nuchterder.
De expositie is bijna zo moeilijk in
kort bestek te vangen als het
landschap zelf. Ze is van talloze
gezichtspunten uit te bezien - en in
het Prentenkabinet is men verzekerd
van de nodige rust. Het ligt niet op
de route naar de Nachtwacht.
Dolf Welling.
T entoonstellingen
Lakenhal: Expositie Bruno de Klerk
(schilder en tekenaar) en Stefan Buys
t/m 21 september.
REX: "Inpikken en wegwee
dag. 7.00 en 9.15 uur. 14 jaar.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
augustus)
Oegstgeest.
Gerda WIJ mans
50220 Ans v d Helde-
Oudheden (Rapen-
Ongevallendlenst
(Dlaconessenbuls)
Annakllnlek:
Klasse afdeling van 13.00-14.30 uur
van 18.30 tot 20.00 uur
Derde klasse bezoekuur van 13.00
14.00 uur en 18.30-19.30 uur
Knderzaal: van 13.00-14.00 uur Op
woensdagavond (uitsluitend voor de
ouders) van 18.3019 30 uur
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) z(Jn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
tensdag 13.00 uur
ïn van vrjjdag
13.00 uur (EU-
.15—15.00 i
autodidactisch schilder 13 4514.30
G 1 G van leD Bere t/m aueustus 1830—19.30
Galerie "De Rulp (Hooglandse Kerk- iyks van 14.(
gracht 40)schilderijen Henk Holle-
Bezoekuren Ziekenhuizen
Dlaconessenhuis: Mlddagbezoexuur;
18.30—19.3
Voor de prematurenafdeling gelden
volgende bezoekuren (alleen vo
ouders)
Maanda» t/m vrydag:
14.00—16.00
Wllly Dohm overige familieleden Kinderen t
Sociëteit Burgers, Burgsteeg 2A: Foto
expositie Ernst Kloek (tot eind aup"».-
Leidse bioscopen
dag v 1116 tot
Kraamafdellng;
3e klasse: dag
18.30 tot 19.3
matinee: "De
STUDIO: "The
14 Jaar. Klnder-
18.30 tot 19 3
Pietje deling dag
Nacht- CCD i hartD
police- tot 14 46 uu.
18 jaar. Intensieve verpleging: dag
14.45—15.00 uur
Bezoek aan ernstige patiënten
wanneer voor ernstige patiënten door.
lopend bezoek wordt toegestaan, kan
de hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaar'
Bezoekt
Elke dag:
14.16—15.00 uur
18.30—19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e Klas 11—11.30
13.30—14.16 en 18.30—19.30 u; 3e klaa
i 18 30—19.80 u Kraam-
—14.15 uur alleen voor
1920 u.; Kinderafdeling
Geluidshinder Schiphol
geluidshinder
Panther", dag. 2.30, 7.00
of the Pink 1416
'e zondags 1112
binder Schiphol (020176000)
Schiphol
gemeld
Gelulds-
(buc/ b)ïte
teuws
30 AUGUSTUS 1975
Honderd jaar geleden stond
in de krant:
De Engélsche kapitein
Webb, een onverschrokken
zwemmer, die onlangs zen po
ging om het Nauw vat Calais
over te zwemmen moest opge
ven, is verleden Dinsdaq geluk
kiger geweest. Hij begaj zich
bij zeer kalme zee te een uur
's namiddags te water en be
trad te halfelf den volgenden
ochtend den wal te Calais. Hij
ivas 22 uren en 30 minuten
in het water. Zijn landgenoot
Boyton had, eerder, voor zijn
tocht 23 uren en 32 minuten
noodig. In de geschiedenis der
zwemkunst is Webb's prestatie
ongeëvenaard. Bovendien zwom
Boyton niet, maar hij dreef.
Hij beivoog zich voort met be
hulp van een spaan en een
zeil. Wat kracht en volharding
betreft is Boyton's krachttoer
in de verte niet met d'. rn van
Webb te vergelijken.
Vijftig jaar geleden:
Volgens een bericht uit
Parijs heeft in Nice een hefti
ge botsing plaats gehad tus-
schen bolsjewistisch- en mo
narchistisch-gezinde Russen.
Toen in een vergaderiig van
Russen een priester Bolsjewi-
tische denkbeelden voorstond,
begaf zich een andere priester
op het spreekgestoelte oir hem
tegen te spreken. Terstond ont
brandde een gevecht tusschen
bolsjewisten en monarchisten,
dat op straat werd voo' tgezet.
De politie nam vijftien perso
nen in hechtenis.
De Italiaansche onderzee
boot "Veniere", welke niet is
teruggekeerd van onlangs ge
houden manoeuvres, wordt in
Rome als verloren besrhouwd.
Aan boord van het schip be
vond zich een bemanning van
55 koppen.
PANDA EN DE WA WEI-PLANT
72129 Joris verliet Hobbeldonk in grote haast en zijn
dravende voetstappen verstierven in de verte, samen met het
geluid van de achtervolgende politieauto.
"Deze artikelen vond ik in onze kas, meneer Panda", sprak
Jollipop ernstig. "Bij het afspelen kan men uw stem beluiste
ren, terwijl u het Wa Wei-gedicht opzegt. Ik vermoed dat on
ze eh.tuinman Goedbloed de geluids-opname wilde gebrui
ken. Door het bandje bij de Wa Wei af te draaien, dacht hij
natuurlijk edelstenen voor zichzelf te kunnen krijgen".
"H-hv wilde dus toch oneerlijk zijnzei Panda uit het
veld geslagen. "Wat jammer. Ik dacht echt even dat liv op 't
goede pad was".
"Laten wij hieruit onthouden dat wij niet iedereen moeten
vertrouwen"sprak hij. "En laten we hopen dat de onverlaat
spoedig gepakt wordt. Gelukkig heeft hij zich niet o.leerlijTc
kunnen verrijken"
Maar Joris had toch wat overgehouden van het geld dat hij
van de directie van de Grootgeld-beleggers Maatschappij had
gekreqen. En dat telde hij nu al dravende na.
"Helaasprevelde hij. "Het had meer kunnen zijn als ik
mij niet met die schurken had ingelaten. Dit zal mij leren om
voortaan niet meer iedereen te vertrouwen. Ik hoop nu maar
dat ik die hinderlijke agenten af kan schudden, opdat ik een
nieuw leven kan beginnen
EINDE.
Hak en snijd met 2
messen 125 g harde boter
door 200 gezeefde bloem,
met wat zout, tot een
kruimelig mengsel ont
staat. Voeg 2 eetl wa-ter
toe en kneed het mengsel
vlug tot een samenhan
gende deegbal. Rol het
deeg uit en leg het in een
licht beboterde spring
vorm. Prik het deeg hier
en daar in. Zet de vorm
30 min in de koelkasten
daarna in een voorver
warmde, hete oven. Roer
intussen 250 g kwark met
3 eetl. stijfgeklopte slag
room, 2 volle theel citroen
sap, 50 gr geweekte rozij
nen, mespunt zout, 2 vol
le eetl suiker, 1 theel va
nillesuiker, 50 g fijnge
hakte amandelen, l eetl
zoete sherry en 1 eidooi
er tot een homogene mas
sa. Schep er als laatste
luchtig 'n stijfgeklopte ei
wit door en schep het
mengsel op de deegbodem,
als deze hoogstens 15 min
in de oven heeft gestaan.
Zet de vorm in de oven
terug, temper de ovenhit-
te en laat de taart zo nog
20 min bakken. Laat de
taart afkoelen en strooi er
poedersuiker over.
WINA BORN
FRED BASSET
IK HBS, hijH HECB CE-VEAJ HOC,
NIET ZO'AJ rgQEp fÊZIEAj
'N V/OC-UJ A SS CfcjE
BeAjT 0 i/VEL
bcjcaj* i/a-aj onbee.
p« /Aiceofc- y
KLEINE VAART
ARCAS 28 te Malta,
DUTCH ENGINEER 28 vn Rotterdam
nr Purfleet.
DUTCH MATE 28 vn Rotterdam nr
Antwerpen,
DUTCH SAILOR 28 te Rotterdam.
MARE LIBERUM 28
STELLA ANTARES 28 25
Head nr Santander,
GROTE VAART
ACHILLES 28 te Houston,
ACMAEA 29 te Rotterdam,
ALCOR 28 130 zw Tenerife nr Santos.
ALKMAAR 28 v Barranquilla nr Por
to Plata,
AMERSFOORT 28 te Laquaira.
AMSTELLAND 28 v Rio de Janeiro nr
Bahia,
ARES 29 v Paramaribo nr George-
BILDERDIJK 28 v Savannah nr Bre-
Antwerpen,
MEGREZ 28 300 nw Kongo River nr BUSSUM 28 v Nagoya nr Antwerpen.
Dakar. CALAMARES 29 te Davao.
CAPISTERIA 29 v Halul Isl. nr Mina
al Fahal,
CERES 1 te Dublin verw.
CHEVRON NEDERLAND 29 te Pasca-
DAPHNE 28 45 n Cairns nr Serlaport
PROTON p 28 Haisborough nr Scar-
FRELTOWN 28 v San Pedro nr Free-
GARDENIA 29 te Rio Haina
KOROVINA 28 v Kharg Isl. fir Bom
bay,
KOSICIA 28 v Cairns nr Singapore,
MAASBREE 28 v Angle Bay nr Perz.
Golf,
MAIN LLOYD 28 v Santander nr Le
Havre.
MUSI LLOYD 28 v Walvisbaai nr Ant
werpen,
NEDLLOYD DEJIMA 28 v Hongkong
nr Kobe,
NEDLLOY'D KYOTO 29 320 ozo Kam
chatka nrInchon,
NEPTUNUS 31 te Rotterdam verw,
Rotterdam,
SALVINIA p 28 Sandettie nr Rotter- ES SO SABA 29 v Ras Tanura nr Rot-
STRAAT FIJI 28 v Nagoya nr Yoko-
STRAAT NAGASAKI 28 v Montevideo
nr Buenos Aires,
STRAAT NASSAU 28 v Keelung nr
Hongkong,
STRAAT TAURANGA 29 te Bordeaux,
STRAAT TORRES 28 300 zw Colom
bo nr Dar es Salaam.
TRIDENT AMSTERDAM 28 v IJmui-
den nr Venezuela.
TRIDENT ROTTERDAM 28 te Mara-
WONOORI 28 v Supe nr Matarani
