Bij Heuff: ongereptheid
naast gedachtevormen
VRIJDAG 15 AUGUSTUS 1975
PAGINA 17
TRIJFEL
U heeft gisteren kunnen lezen
dat generaal McAuliffede
held van Bastogne, op 77-jari
ge leeftijd is overleden. Gene
raals worden net als dirigen
ten vaak heel oud, blijkbaar
een gezond beroep. In alle
kranten wordt eraan herinnerd
dat McAuliffe, nadat zijn troe
pen door de Duitsers omsin
geld waren, de eis tot overgave
beantwoordde met het woordje
„Nuts", dat hij op een papier
tje schreef. Eén van de door
mij geraadpleegde kranten
vond die mededeling al vol
doende, blijkbaar niet bevreesd
dat jonge lezers zouden menen
dat hij in ruil voor zijn over
gave de zoete versnapering
van dezelfde naam eiste („en
wat zei die Amerikaanse gene
raal toen?", vraagt de mees
ter, en Jantje antwoordt:
Treetsmeester"), maar de
meeste kranten vertelden er
toch nog bij dat de Duitse on
derhandelaar vroeg wat dat
betekende, waarop een andere
Amerikaanse officier verduide
lijkte: „loop naar de hel".
Althans, dat is een versie die
ik las. In een andere krant
luidde de verklaring: „Dat be
tekent dat jullie naar de hel
kunnen lopen", en in weer een
andere krafit: „Het betekent
gekken, of loop naar de hel".
Zoiets intrigeert me buiten
gewoon. Iedereen weet dat de
Amerikaan die in Bastogne het
bevel voerde „nuts" heeft ge
zegd, dat ene vier-letter-woord
dat net zó beroemd geworden
is als „Ik val aan, vólg mij"
van Karei Doorman bij ons, en
„England expects every man
to do his duty" van Nelson bij
de Engelsen, maar over de uit
leg die er op volgde tasten de
historici blijbaar in het duis
ter. Ik vind dat hoogst onbe
vredigend. Laat ik daarom
even het verslag van deze ge
beurtenis citeren, zoals dat
voorkomt in het boek „De oor
log" van prof. Louis A. Snyder:
„Op 21 december 1944 kwamen
-•twee officieren van de pant
serdivisie met een witte vlag
Bastogne binnen om de over
gave te eisen. Ze brachten de
boodschap dat de Amerikanen
in een hopeloze positie ver
keerden, dat zij in een val za
ten, dat ze in de pan zouden
worden gehakt. Er werd on-
middelijk antwoord verlangd".
Naar de hel
„Generaal McAuliffe gaf een
antwoord dat uit één woord
bestond: fluts". Dit antwoord
werd aan de Duitse officieren
overgebracht door kolonel Jo
seph Harper. De Duitsers, een
ma joor en een kapitein, wa-
ren in verwarring door het
woord „nuts" en vroegen om
uitleg. Kolonel Harper zei: „Ais
u niet weet wat het woord
„nuts" betekent, in klare taal
is dat hetzelfde als: „loop naar
de hel" en ik zal er nu iets bij-
vertellen als u doorgaat met
aanvallen dan zullen vie elke
verdomde Duitser die probeert
in de stad te komen afmaken".
De beide Duitsers klapten
hun hielen tegen elkaar en sa
lueerden. „We zullen heel ivat
Amerikanen doden", zei de ka
pitein. „Dit is een oorlog".
„Verdwijn, kerel", gromde
kolonel .Harper.
Met een beetje pech zou deze
historische scene zijn blijven
voortleven, als die gelegenheid
icaarbij kolonel Harper „ver
dwijn, kerel" heeft gezegd. Het
heeft in ieder geval niet aan
de Duitse militaire historici
gelegen dat „nuts" nog altijd
beroemd is, want zij vermeld
den het antwoord in hun oor
logsdocumenten als vólgt:
„Onze eis tot overgave werd
niet ingewilligd". U ziet, een
saai volk, arm aan fantasie, ik
ben blij dat ze de oorlog ver
loren hebben. In Bastogne
schijnt nu een wegwijzer te
staan die verwijst „naar het
nutsmuseum", dat klinkt me al
een stuk beter in de oren.
Overigens heb ik natuurlijk
weinig vrede met de vertaling
„loop naar de hel". Het „loop
naar de hei-museum", dat is
het toch niet helemaal. In het
prisma woordenboek wordt
„nuts" vertaald met „onzin",
maar dat is te lief, vind is. Een
Engels woordenboek geeft
„crazy", dus gek". Ik geloof
dat je voor het Nederlandse
equivalent in het Bargoens
moet zoeken, bijvoorbeeld
„mesjogffe' of nog beter „mes-
jogaas" (hardstikke keg). Het
mesjoggemuseum. Maar dat
zijn toch twee lettergrepen te
veel. Wat denkt u daarom van
leipdat volgens het Bar
goens woordenboek onder meer
„niet goed bij zinnen" bete
kent? Ik geef mijn oplossing
graag voor een betere.
NICO SCHEEPMAKER
Maaike Braat en Gerda Wijmans
WASSENAAR Kunstzaal Heuff in
Wassenaar brengt een tentoonstel
ling van twee kunstenaressen, die
hier "al eerder gezamenlijk geëxpo
seerd hebebn: Maaike Braat en
Gerda Wijmans. Het is ook de laat
ste keer dat zij hier kunnen expose
ren, want deze stijlvolle Kunstzaal
gaat haar poorten sluiten om» hier
niet terug te keren. Het pand aan
de Hoflaan wordt weer gewoon het
Woonhuis van de familie Heuff, zon
der dat de rust meer verstoord zal
worden door de maandelijkse exposi
ties. Het is dus zaak deze laatste ten
toonstelling nog eens goed te bekij
ken: een beproefde combinatie van
aquarellen en keramiek.
Van Maaike Braat die ook schilde
rijen en grafiek maakt, zijn nu een
26-tal aquarellen te zien. Het zijn
landschappen en vergezichten die
door teer kleurgebruik een afstand
tussen mens en natuur suggereren.
De mens is wel aanwezig ineen
eventueel bouwwerk, maar het lijkt
•of hij de natuur niet kar aantasten.
Maaike Braat heeft deze ongerept
heid weten te vangen in een sfeer
van vroege zondagochtend, of dat nu
in het eigen land is dan wel er bui-
ten. Steeds weer frappeert hoe een
vluchtig moment in een streek wa
terverf vastgehouden kan .worden.
Rietland in West-Friesland of berg
weien van Gerda Wijmans
partijen in Noorwegen, altijd is het
dat zachtaardige, verstilde in de
natuur, dat hier naar voren wordt
gehaald. Ruw geweld ontNvekt en
zou gèheel niet in de aard van de
kunstenares passen.
Gerda Wijmans is in haar werk
uiteraard veel meer vorm-gebonden.
Keramiek leent zich bij uitstek tot
omlijning van een gedachte, zij con
cretiseert deze. Gerda Wijmans is
zich daar dermate van bewust, dat
zij ieder stuk laat begeleiden van
een tekstje. Dit is op zichzelf alweer
de afgeronde gedachte die haar
noopte tot de vorm, zoals de vorm
haar bracht tot de gedachte. Het is
een wisselwerking tussen vorm en
gedachte, geen opeenvolging. Er zijn
kommen en schalen, beesten en
planten. Maar ook ontstonden hout,
keien en zonneverschijningen, ver
steend of juist levenbrengend. Tot
in het glazuur wordt de gedachte
doorgevoerd; een kei is niet dood,
want zij kan diener als voedster van
leven, van mos. Dat is in de be
werking van het oppervlak terug te
vinden. Sprekende keramiek.
Te zien bij Kunstzaal Heuff, Hof-
laan 7. Wassenaar, t/m 30 augustus,
dinsdags t/m zaterdags van 10 tot 17
uur, dinsdagavonds ook van 20 tot
22 uur.
ELISABETH LABOUCHERE
'"Blood money." dag. 7.00
18 laar.
'Pipiln
Tentoonstellingen
(beeldhouwer) t/m 21 september.
Gerda wymans (t/m30 daaTs.oo
lemaal zouden weten," vr. en za. 11.30
uur. 18 Jaar.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch ziekenhuis behalve
Op
AOeiiei ..De Scherf". Nassauiaan 41.
Oegstgeest. tel 60220 Ana v. d. Helde—
haconessenhuls)
woensdag 13.00
Klasse afdeling van 13.00-14.30 i
van 18.30 t»t 20.00 i
Derde klasse bezoekuur van 13.C
14.00 uur en 18.30-19.30 uur
Knderzaal: van 13.00-14.00
woensdagavond (uitsluitend
ouders) van 18.30—19.30 uur
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) z(jn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.16—15.00 uur.
«ESS** 18 00 UU* ,EU" VoOT a" prematurenafdellng gelden de
burg 28) Werkd 10 i
i ou dn eden i Kapen- Bezoekuren Ziekenhuizen
volgende bezoekuren (alleen
ouders)
Maandag t/m
Bink Rooeeveltetraat
Diaconessen bul3: Middag be zoeku
schUder
Berg t/m augustus
p' (Hooglandse Kerk-
13 4514
18.30—19.80
iyks
Avondbezoekuur; Zaterdag
Kinderafdeling dage- 1
ernstige patiënten
gracht 40): schik
(t/m 27 september).
Leidse bioscopen
Nachtvoorstelling: "'Bonnie Clyde."
kind!
hebben
lerafdellng
-ziekenhuis klasseafde-
de hoofdverpleegkundige hiervoor
Volwassenen dag. v. 11.15 tot Elke dag:
ir; Kinderafdeling dag
Kraamafddag
,rSiDO:Z
dag. 2.30. 7.00
TRIANON: "Inpikken
lag. 2.30. 7.00 en 9.15
1.30 uur. 14 jaar.
thuis," COU (hart be waking) dag
Endegeest: dinsdag en vrijdag 18— vliegverkeer
4.30 uur; 1 zondags 11—12 uur en kunnen dag
415 uun eerste klasse: de gehele
14.15—15.00 uur
18.3019.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11—11.30
13.30—14.15 en 18.30—19.30 u; 3e klas
13.30—14.15 en 18.30—19.30 u Kraam -
afdellng 13.3014.16 uur. alleen voor
echtgenoten 1920 u.; Kinderafdeling
1515.30 u. alleen voor ouders 18
18.30 uur
Geluidshinder Schiphol
geluidshinder van
en naar Schiphol
nacht worden gemeld
teutvs
15 augustus 1975
Honderd jaar geleden êtond
in de krant:
Op 12 augusus jl. is in
Kopenhagen het stoffelijk
overschot' ter aarde besteld
van den bekenden Deen-
schen schrijver Andersen. In
den talrijken stoet die de kist
volgde, waren de koning met
gevolg, de kroonprins, de ge
zanten van Engeland en
Zweden, de hoogste militaire
en burgerlijke autoritei
ten, deputaties uit de ge
meenteraden van Kopenha
gen en Odense (Ander
sen's geboorteplaats)verte
genwoordigers van kunsten
en wetenschappen, tal van
vereenigingen en personen
uit alle klassen. De koningin
tooide de kist met een met
leliën omwonden lauwer
krans. Ook de prinsessen
hadden voor kransen ge
zorgd. De dood van Hans
Christian Andersen was geen
onverioachte gebeurtenis.
Reeds lang had hij geleden
aan eene leverkwaal, waar
door hij eindelijk op zeven
tigjarigen leeftijd zoodanig
was verzwakt, dat niemand
verwachtte, dat hij weder
zou herstellen.
Eenige weken geleden was
hijvertrokken naar het bui
tenverblijf van den koopman
Melchior om daar het overi
ge gedeelte van den zomer
door te brengen. Daar viel
hem eene liefderijke en zorg
vuldige verpleging ten deel
en is hij, op het laatst vrij
van pijn, als het ware onge
merkt den doodslaap inge
gaan.
Vijftig jaar geleden:
De Fransche troepen heb
ben, bij hun operaties tegen
de opstandelingen in Marok
ko onder leiding van Abd el
Krim, aanzienlijke successen
geboekt. Verscheidene stam
men hebben zich aan de
Franschen onderworpen. In
de streek van Benimtara heb
ben de stamhoofden gewei
gerd manschappen aan Abd
el Krim te leveren. Fransche
vliegtuigen bombardeerden
verzamelplaatsen van de.
vijandige troepen. Tengevol
ge van de aankomst van
Fransche versterkingen langs
het geheele front nemen op
standige troepen de ivijk
naar het noorden, waarbij
zij hun kudden i
PANDA EN DE WA WEI-PLANT
59—129 Hovenier Fung-Ha maakte driftig aantekeningen,
terwijl Panda de klanken liet horen die hij voor de Wa Wei-
plant waakte.
"Wee"! prevelde de oosterling. "Dat is het gebrabbel van een
barbaar, inplaats van de zangerige klanken van de manda-
rijn-hoogtaal. Hoe moet de nobele Wa Wei er wel uitzien, als
hij hiermee is opgevoed? Ik vrees het ergste".
Joris had genoeg gezien en gehoord van uit zijn schuilplaats.
Hij stapte uit de doornstruiken en zette het op een lopen, te
rug naar zijn landgoed.
Gelukkig heb ik, als tuinman, Panda's vertrouwen", mompel
de hij. "Ik zal me dan ook even omkleden en dan mijn op
wachting bij hem maken. In deze moeilijke tijden zal hij
graag mijn diensten willen gebruiken. En wat die oostere heer
ook zegt die plant brengt juwelen voort, en dat is goed ge
noeg voor mij".
Maar het zag er naar uit, dat ook hij in moeilijkheden ging
komen. Hij kon nog maar net op tijd afremmen, toen hij
voor zich de bekende gestalte van rechercheur Snappers zag,
die ook op weg was naar het buitenhuis
Kooktip
FRAMBOZEN-IJS
Wrijf ongeveer 500 g.
frambozen door een zeef.
Rooster 2 eetl. geschaaf
de amandelen in een dro
ge koekepan tot ze heel
licht beginnen te kleuren,
laat ze afkoelen en hak
ze zo fijn mogelijk. Roer
1 bekertje zure room met
2 theel. citroenrasp en 2
theel. citroensap tot een
gladde creme. Klop een
3/4 L ijskoude slagroom
met 4 eetl. suiker half
stijf en vermeng dan zu
re room, slagroom en
frambozenpuree. Schep 't
mengsel in een ijslaatje
en zet dit in het vries
vak van uw koelkast.
Zorg vooraf dat deze vrij
is van ijsafzetting
dat de laagste koeltem-
peratuur staat ingesteld.
Reken op minstens 3 urn-
vriezen en schep tijdens
het vriezen het mengsel
nu en dan eens om.
?UBLI|cATies«y> - SOHCOCKA/7P
OUBIZ P8.IE (S
+yeT ZOMEZ. PAnP
XOS9 XV» I I 'I LAU*
Peter de Smet
De
avonturen
van
Jommeke
De
hoed
van
Napoleon
Juist'. Aeen
paarhonderd
kilometer voiqen
wij u.' U bent
de dief.'
Dat liedje kennen
we.'A/ie dieven zijn
allemaal en aJtjd
1 onschuldig!
(KLEINE VAAHT)
Bothnia 12 te Harlingen,
Bresam 13 te Rotterdam.
Calchas 14 40 no Tunis nr Porti Mao,
Subra 14 240 n Paramaribo nr Rich- Chevron Eindhoven 14
mond. verw.
Valkenswaard pase 13 Kp' Pinisterre
nr Beiroet.
Wendy 13 vn Rotterdam nr Lattakia.
(GROTE VAART)
Achilles 12 vn Georgetown nr New
Diogenes 22 te Rotterdam
Orleans,
Alkmaar 14
Port au Prince,
pass 12 Holtenau,
Dart 13 vn Amsterdam nr Lond
Dita Smits 17 te Alexandra
Dutch Faith 14 20 o Elbe-I
Inger Smits 13 te Hamburg,
Irina pass 12 Holtenau,
Isabel 12 vn Ahus,
Jaco 13 te Rotterdam,
Marie Christine 12 vn Zwijndrecht,
Santo Domingo
Lissabon,
Eumaeus 13 te Dublin,.
Felania 14 te Honolulu.
Goeree 15 te Port Lincoln verw,
Graveland 13 vn Port of Spain
Neder Waal pl4 Malta nr Le Ha-
Nedlloyd Nile 14 vn Dakar nr Bor-
Niso 13 te Fredericia,
Nil kerk 13 te Tema.
Palamedes 13 te Amsterdam,
Amstelmeer 13 vn Beiroet, n
ta,
Antllla Bay 13 vn Houston
AugUs-
rr Cura-
Archimedes 14 te Maracalbo,
Atys 14 60 no Muscat nr Basrah,
Balong 12 vn Hongkong nr Shanghai,
Ceres 15 te Savannah
te Port Har court.
i Rotterdam nr Ham
burg,
Spaarnekerk 14 te Hamburg,
Straat Algoa 13 te Santos,
Straat Clarence 15 te Rlsdon verw.
Straat Clement 14 vn Taura nr Mau
ritius,
Straat Kobe 13 onderweg nr Singa-
pore,
Talamanoa 13 vn Cortes nr Albany,
Toloa 12 vn Tela nr Almirante,
Karakorum 13 te Schiedam, Ulysses 16 te Santo Domingo verw.
Kennemerland 14 te Itajai, Viana 13 t.a. te Karachi.
Lovellia 13 vn Ouragao nr Port Ar- Wonogiri 14 te Guayaquil,
thur, Zaankerk 13 te Gibraltar verwacht.
Holendrecht 13 vn Montreal nr Ham
burg,
Kalydon 13 vn E astham nr Rotter-