Intellect van de emotie
in Griekse treurspelen
ZATERDAG 26 JULI 1975
PAGINA 23
La Mamma's regisseur Andrei Serban
Andrei Serban eerst Stanislawski, toen Amerika
"Een 32-jarige Roemeense re
gisseur en een 24-jarige Ameri
kaanse componiste, een groep
Amerikaanse acteurs en actrices
en drie 2400 jaar oude Griekse
tragedies vormen het overrompe
lend succes van Parijs, Wenen,
Baalbek, Beiroet en Spoleto. Rot
terdam krijgt, direct na het pu
bliek van Wenen (Wiener Fest-
wochen 1975) en Spoleto dit
adembenemende totaaltheater
met 30 medewerkenden te zien.
Een toneelgebeurtenis van de eer
ste orde, die terecht de naam Fes
tival van de Griekse tragedie ver
dient."
Citaat uit een aankondiging van de
Rotterdamse dienst Gemeentelijke
Kunstgebouwen, waar trots boven
staat „exclusief voor Nederland".
Dis. Willy Hofman, directeur van
die dienst: „We zijn inderdaad!
geweldig gelukkig dat La Mamma
(Experimental Theatre Club, New
York) bij ons kan komen^pelen.
We kregen de tip van Ritsaert en
Caie van ivücKery. Hij haa La
Mamma met deze presentatie graag
zelf naar Nederland gehaald maar
het was hem financieel onmogelijk".
Hofman, die toch veel theater
gewend is, heeft in Wenen gezien
hoe La Mamma „De Trojaanse
vrouwen", „Medea" en „Elektra" na
het avant-garde toneel toe „vertaal
de". Hij: „Ik ben niet gauw van een
voorstelling ondersteboven, maar dit
vond ik een belevenis".
Voor de Griekse trilogie ontving La
Mamma in New York al vier
theaterprijzen (de zogenaamde
Obies, onderscheidingen van het
toonaangevende culturele weekblad
„Village Voice") en scoorde er een
aantal jubelkritieken.
Regisseur Andrei Serban: „In
Amerika reageerde men inderdaad
laaiend enthousiast, maar bijvoor
beeld in Frankrijk raakte publiek en
pers minder opgewonden. Ik heb
daar een verklaring voor. Wij spelen
dj tragedies op de eerste plaats op
basis van emotie. Om het precies te
zeggen: Ons thema is „het intellect
van de emotie". De Fransen blijken
dan minderbinding te hebben
omdat ze dan pas met de emotie
willen meegaan als ze alles eerst
verstandelijk hebben kunnen bere
deneren".
H :f. woord „emotie" komt vervolgens
vaak terug in de uitspraken van
Serban. Ook al omdat hij zelf niet
bepaald een koele, nuchter redene
rend figuur is. Hij praat veel en
snel, doorlopend de werkelijkheid
van nu en zijn ideeën voor morgen
mengend.
Serban kreeg zijn opleiding aan de
theaterschool van Boekarest. Ver
diende in Roemenië al snel een
aantal regieprijzen. Als „culturele
export" werd hij onder meer naar
Stockholm gezonden, waar hij
doceerde aan de Koninklijke Akade-
mie voor Schone Kunsten.
Zijn eerste kennismaking met La
Mamma vond in 1966 te Zagreb
plaats, tijdens een studentenfestival.
Ellen Stewart, de oermoeder van I,a
Mamma, maakte toen ook kennis
met Serban, zag een van zijn
produkties en vroeg hem naar
Amerika te komen. Dat gebeurde in
1970 en zijn verbintenis met La
Mamma is tot op heden gaaf
gebleven. Onder zijn regie bracht de
groep „Arden of Feversham" tin 197]
ook in Nederland opgevoerd), „Ubu
Roi", .Medea,.Elektra' en ,De Goede
mens van Sezuan' uit. Een
intermezzo voor Serban was zijn
deelneming aan de workshop van
Peter Brook's International Centre
of Theatre Research in Parijs.
Andrei Serban (die in 1972 werd
onderscheiden met de New Yorkse
Prijs der Kritiek)„Op de
theaterschool in Boekarest kreeg ik
een opleiding met hele gerichte
accenten. Bijvoorbeeld een enorme
nadruk op Stanislawski. Toen ik
naar Amerika ging moest ik mezelf
grondig aanpassen aan de daar
geldende opvattingen over theater.
Ik moest een draai van 180 graden
maken. Een facet van mijn
Roemeense scholing heb ik echter
nooit uit het oog verloren: dp
Roemeense acteur leeft voor de volle
honderd procent voor het toneel,
voor zijn toneel. Omdat hij daar al
z'n emotie kwijt kan en dat is in
mijn geboorteland behalve in de
kerk en in jezelf (maar dat geeft
alleen maar frustraties) nergens
mogelijk".
De aanleiding tot zijn bewerkingen
die nu de Griekse trilogie van La
Mamma vormen: „In Epidaurus zag
ik een klassieke opvoering van een
Griekse tragedie. Het fascinerende
voor mij was dat ik, hoewel ik van
het oud-Grieks niets verstond,
ademloos heb geluisterd en gekeken.
De „sound", de vibratie die de
voorstelling had, was zo indringend
en onmantelend dat ik me op een
mystieke plek voelde die niets meer
met plaats of tijd te maken had".
Regisseur Serban heeft voor „De
Trojaanse vrouwen", „Elektra" en
„Medea" zeer nauw samengewerkt
met componiste Elisabeth Swados.
Hij: „Haar muziek is niet te
definieren, er is geen precieze
stijlaanduiding mogelijk. Het enige
dat ik kan zeggen dat die muziek
tijdens de voorstelling altijd aanwe
zig is, als een kurk waar alles op
drijft".
De Griekse tragedie naar het
avant-garde theater brengen bete
kent volgens Serban natuurlijk dat
mede de politiek die in de
oorspronkelijk vorm te ontdekken
zou zijn geadapteerd wordt aan
huidige situaties. Omdat: „voor
iedere civilisatie geldt iets dat
universeel is. In onze bewerking zijn
daarom naast het oud-Grieks ook
talen als het Aztekisch, het
Babylonisch, Bulgaars en het
Roemeens gebruikt, alsmede talen
stammend uit het Afrikaans cere
monieel.
Vanaf dinsdag 29 juli zal een week
lang iedere avond „De Trojaanse
vrouwen" (Rotterdamse Schouwburg)
en - met een tijdsruimte van drie
kwartier - „Elektra" (Piccolo Thea
ter) gespeeld worden. In de week
vanaf dinsdag 4 augustus weer „De
Trojaanse vrouwen" (schouwburg),
maar dan in Piccolo „Medea". De
voorstellingen afzonderlijk duren
ongeveer een uur. In de Rotterdam
se Schouwburg zal het publiek
slechts op het toneel een plaats
kunnen vinden.
T entoonstellingen
De Rulp (Hooglandse Kerkgracht
t Zelfde
ee 11o
tages) t/m 13 augustus.
Ateiiei .jJe öcnerf Nassau! aan 41.
Oegstgeest. tel 60220 Ans v d. Helde—
Kort exposeert eigen werk o.a glas
buieen
Rijksmuseum van Oudbeden (Rapen
burg 28) Werkc^ 10 uur voorm.—5 uui
RU nam use urn van Oudbeden: „Klas-
Bleken kunst uit oartlculiej bezit"
t/ro 18 tuil
DruRkeri) De Bink, Rooseveltstraat 5
ir. 18 J
REX "Goud" dag. 2.30, 7.00
9.15 uur, zo. ook 4.30 uur, 18 j
Ktndermatlnee: "Pipi in Takatv
land", woensdag 2.30 uur.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst
Leidse bioscopen
CAMERA "Dr. ZJlvago", dag.
Bezoekuren Ziekenhuizen
Diaconessen huls: Middagbezoekuur
13 45—14 30 uur Avond bezoekuur;
18.30—19 30 uur Kinderafdeling dage
lijks van 14.00—19 00 uur alleen voor
ouders zondag 14.0015.00 uur voor
overige familieleden Kinderen beneden
14 Jaar bebben geen toegane op de
kinderafdeling
St EUsabetb-ziekenhuis Klasseafde
lingen Volwassenen dag v 11 15 tot
12 00 uur van 14 tot 14 45 uur en van
18.30 tot 19.30 uur Kraamafdellng;
dag van 11.15 tot 12 uur (alleen voor
echtgen.) v 15 tot 10 uur en van 18.30
tot 19 80 uur; Kinderafdeling dag van
16 tot 18.?" -
ook Klasse afdeling van 13.00-14
van 18.30 tot 2(
Derde klasse bezoekuur van
14.00 uur en 18.30-19.30 uur
Knderzaal: van 13.00-14.00
woensdagavond (uitsluitend
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15—15.00 uur.
18.30—19.30 uur-
Voor de prematurenafdellng gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor
ouders):
Maandag t/m vrijdag:
18.30—184
Zaterdag en zondag:
istlge patiënten
de hoofdverpleegkundige hiervoor spe-
Alphen aan den Rijn
A'achtvoorstellling- "Zabriskie-polnt",
i of the Pink l*
Intensieve verpleging: dag
19 tot 19.30 i
dag van 14
van 18 30 tot 19 uu
Geluidshinder Schiphol
Kindervoorstelling: "Oom Ferdinand
en de l-
zondag.
Endegeeet: dinsdag
de^toverdrank" dag. 10.30. behalve 14—16 uur: eerste klasse: de gehele by het
kunnen dag en nacht worden gemeld
hinder Schiphol (020175Ö00)
(9utf Qïteuws
26 juli 1975
Honderd jaar geleden stond
in de krant
De fraaie boekerij van
wijlen den heer E. J Potgie
ter (de bekende schrijver en
dichter tevens oprichter van
"De Gids" geboren 1808,
overleden 3 februari 1875,
Red.) te Amsterdam is door
zijne zuster mejuffrouw S.
Potgieter, aan de stads-bi-
bliotheek geschonken.
Uit Konstantinopel wordt
gemeld, dat de jaarwedden
van den grootvizier, de minis
ters en gouverneurs met twee
derde zijn verminderd, die
der overige staatsambtena
ren, welke meer dan 109 pias
ters per maand genieten, zijn
met de helft verminderd.
Vijftig jaar geleden:
Over bijna geheel Zweden
houdt de hevige hitte aan.
Te Suiidsvall. in ^maden-
Zweden aan de Bothnische
Golf, was de temperatuur he
den niet minder dan 102 gra
den Fahrenheit (39 gr. Cel-
cius, Red.) in de schaduw.
In Noord-Zweden woedde een
hevig onweer, dat aanzien
lijke schade aanrichtte.
Het groote kasteel van
den hertog van Montpensler
te Clermont Ferrand is door
brand vernield. Het bevatte
ontzaglijke rijkdommen op
artistiek en historisch gebied
en o.m. voor een waarde van
verscheidene millioenen aan
kant.
Door plotselingen hevigen
regenval zijn te Sjanghai
twee vaartuigen omgeslagen,
waardoor 28 personen ver
dronken. De overigen. 31 in
getal, konden nog worden ge
red.
PANDA EN DE WA WEI-PLANT
42129 Joris herstelde zich haastig van de schok, toen hij
inplaats van een leeg kantoor, een kamer vol directeuren had
betreden.
"Goedemorgen"sprak hij op aangename toon. "Ik zoek een
prettige beleggings-maatschappij voor mijn edelstenen maar
ik zie dat de heren het druk hebben met vergaderen. Ik zal u
niet storen".
Zo sprekende toonde hij terloops 't juweel van de Wa-Wei-plant
en daar gingen de directie-leden wel even voor recht zitten.
"W-wacht even"! zei een van hen haastig. "U bent hier aan het
goede adres. Wilt u directeur van onze onderneming worden?
Kunnen ive u een huis aanbieden?
Voelt u iets voor een auto? Als u even op de stippellijn van dit
contractje tekent, en ons elke week zo'n edelsteen brengt, la
ten we u in onze winsten delen".
Daar voelde Joris wel wat voor.
Hij ivas dan ook zó opgewekt toen hij het kantoorpand verliet,
dat hij helemaal vergat dat hij daar eigenlijk naar binnen was
gegaan om niet door Panda gezien te worden.
"Daar is het baaske warentig ivéér"! prevelde hij, terwijl hij
haastig achter een straathoek schoot.
"Wat doet hij toch"?
Panda had aan een politie-agent de weg naar een school in Oos
ters worstelen gevraagd en hij stond op het punt om daar
naar binnen te gaan, toen een zwaar omzwachtelde figuur naar
buiten wankelde.
IERSE CREME
(4 personen).
Neem 2 blaadjes gela
tine, 1 eidevdooier, 25 g.
suiker, 1V> dl. sterke kof
fie, 2 eetlepels whiskey, 1
eiwit, \'t dl. slagroom,
chocoladeflikjes, bigar-
garreaux.
Week de blaadjes gela
tine in ruim koud water.
Roer de eierdooier met de
suiker en verwarm dit al
kloppende au bain marie
tot een dikschuimige
massa. Los in iets hete
koffie de uitgeknepen ge
latineblaadjes op.
Voeg dit (afgekoeld) bij
de dooier-suikermassa.
Roer de resterende koffie
en de whiskey er even
eens door. Laat het ge
heel afkoelen. Wacht tot
het koffiemengsel iets dik
begint te worden. Schep
dit op het zeer stijfgesla-
gen eiwit en doe daarop
de geslagen slagroom.
Spatel alles snel dooreen
en verdeel de crème over
4 coupeglazen. Garneer
deze met de chocolade
flikjes en wat bigarreaux.
WINA BORN
FRED BASSET
De
avonturen
van
Jommeke
De
hoed
van
Napoleon
Begonia 24 v Miami nr Kingston
BUderdijk, 25 te New Orleans verw.
Capiluna 24 400 zw Bombay nr Si-
Ceres 24 1300 w Canarlsche ell. nr
St. Kitts
Cinulia 24 360 ozo Flores nr Stanlow
Coral Obelia 24 v Santos nr Recife
Maasbree 24 450 o Dar ès Salaam
Marne Lloyd 24 15 zo Aden nr Rotter
dam
Mersey Lloyd 24 t.a. Shat al
Mitra 24 300 zRas al Hadd nr Rot-
Empire 24 15 n Beiroet nr Lattakla
Merweborg 24 v Amsterdam nr Blan-
GROTE VAART
Abel Tasman 24 te Fremantle verw
Abida 24 465 nw Finisterre nr Shell-
Adrastus, 24 220 w Colombo n. Soera.
Beiroet
Amstelstad 24 v Mombasa nr Tanga
Aristoteles 24 vHamburg nr Bremen
Batu 24 7500 ozo Bermuda nr Papee-
Gooiland 24 420 zw Cabo Verde nr
Amsterdam
Gulf Hansa 24 1100 no Recife nr Os-
25 240 zo Durban
•rdam
Lloyd 25- t.a. Bahrain
24 te Bandar Mahshahr
.,24 380 w. K. Verd.
ell. nr Philadelphia
Sinoutskerk 24 425 w Abidjan nr Ant-
vKaapstad nr Rot-
24 v Acapulco nr
v Rotterdam nr Ant-
Zeebrugge
Nedlloyd Dejima 24 te Hamburg
Nedlloyd Katwijk 24 v Port Hartcourt
Tinto 24 755 r
Katelysia 24 v Bilbao nr Rotterdem
Kylix 24 v Banghazi nr Pireaus
Laarderkerk pass 24 Gibraltar nr
Port Said
Leersum 24 v Leixous nr Rotterdam
Juan nr Montego
r Kingstor
i Antwerpen nr Rotte:»
Ru-dolph Peterson 25 te Freeport
Safocean Amsterdam 24 te Port Eli- Zonnekerk 23
Wissekerk. 25 te Balboa ve:
Wonogirl 28 te Manzanlllo v
Hamburg.
De
Generaal
en de
Tour de
Fort
