HAAST HET NIEUWS
DRIE MODELLEN VOOR NEDERLANDSE
SAMENLEVING VAN DE TOEKOMST
Eerste aanzet voor
bevolkingsonderzoek
baarmoederhalskanker
Na stop van
vier jaar
weer hart
operaties
Bouw van magnesium-
metaal fabriek irreëel
90 CENT P. LITER!
Gewest Amsterdam
PvdA doorgelicht
het heerlijkste toetje,
één brok gezondheid
DONDERDAG 17 JULI 1975
TULPEN IN DE WINTER
Tot ieders verbazing bloeiden in Monbulk in de Dandenong heu
vels boven Melbourne midden £n de winter van het zuidelijk half
rond velden met tulpen. Dit is het werk van de 57-jarlge Leendert
Duivenvoorden, die in 1964 met zijn vrouw en elf kinderen en zonder
een cent op zak uit Nederland naar Australië kwam. Leendert heeft
een nieuwe en natuurlijk geheime methode gevonden om zijn tulpen
in het hartje van de Australische winter tn bloei te krijgen en
heeft nu in juli 100.000 tulpen plukklaar. In totaal heeft hi)
450.000 tulpen op zijn bloembollenkwekerij. Toen Leendert indertijd
met zijn gezin in Australië aankwam, wilde een persfotograaf de
familie fotograferen. Niks ervan, zei Leen toen. "Ik ben nog nleta
en je kan terugkonen wanneer ik wat bereikt heb." Aan foto's is
nu geen gebrek.
BRITSE „DIKKEN" VERDUND
Ongeveer driehonderd dikke Britten hebben in een tijd van twee
jaar gemiddeld vijfenvijftig kilo lichaamsgewicht verloren na een
operatieve ingreep. Een professor in de psychiatrie, Arthur Crisp,
verklaarde tijdens een persconferentie, dat hij bij zijn patiënten,
die tussen de 125 en 190 kilo zwaar waren, grote stukken van de
darmen had laten weghalen waardoor de spijsvertering belangrijk
korter was geworden. Over het algemeen "zagen zijn patiënten het
niet meer zitten" en daarom waren de operaties terecht. De pro
fessor benadrukte dat men niet te lichtzinnig over de ingreep moet
oordelen. Een tijd lang na de operatie blijven misselijkheid en
braakneigingen zich aandienen.
HETE LUCHTBALLON
De grootste hete-luchtballon ter wereld, de Gerard A. Heineken.
is gisteren vanaf de militaire basis Bovington in Engeland vertrok
ken voor een poging het huidige wereldrecord te breken. Dit is ge
vestigd door de Amerikaanse Daffodil II, die in 16 uur een afstand
van 533 kilometer aflegde. De Gerard A Hetneken. genoemd naar
de grondlegger van het gelijknamige Nederlandse bedrijf, kan der
tig personen vervoeren, maar is voor de recordvlucht slechts be
mand door drie ballonvaarders. Het gevaarte is 42 meter hoog eD
heeft een doorsnede van 335 meter. De inhoud van de ballon is
ruim 14.000 kubieke meter.
Naar verwachting zal de ballon het Kanaal oversteken fn de rich
ting Cherbourg en vandaar in Zuidoostelijke richting boven Frank
rijk koersen. Maar door de wind kan de ballon ook een andere koers
varen, waardoor hij de richting van België of zelfs Nederland
uitgaat.
GOEBBELS' MERCEDES IN DE PRAK
Een Mercedes die eens heeft toebehoord aan Josef Goebbels. Hit
lers minister van Propaganda, staat op het ogenblik zwaar bescha
digd aan de Noord-Adriaitische kust, aldus meldde een Belgradose
krant gisteren. De auto was het eigendom van de Münchense restau
rant eigenaai* Johannes Reder, die de wagen dit voorjaar had ge
kocht voor de lieve som van 320.000 mark. Te Rovinj, bij Motovun.
raakte Reder in een slip en knalde tegen een boom. De Münchenaar
was met zijn vrouw in Joegoslavië met vakantie. De auto zal per
trein naar West-Duitsland worden gebracht om daar te worden
hersteld.
In Eindhoven:
DEN HAAG (SP) In het Eind-
ïovense Catharina-ziekenhuis mogen
1 juli volgend jaar weer hart-
»peraties worden verricht.
Staatssecretaris Hendriks (Volks-
[ezondiheid en Milieuhygiëne) heeft
na advies van de gezondheidsraad
mee ingestemd dat er maatregelen
vorden genomen om na vier jaar de
Hartoperaties te hervatten. Het zie-
cemhuis zal wel moeten voldoen aan
sen van een nog in te stellen
>ermanente begeleidingscommissie
>or de hiaritdhirurgie.
In juli 1972 werd de hartchirurgie
i het Catharinaziekehhuis (toen nog
Binnenziekenhuis) stopgezet na een
ïooglopend conflict tussen de rae-
üsdhe staf en de hartchirurg dr. P.
a der Schaar. Deze werd ervan
leschuldigd dat er veel doden vielen
Us gevolg van zijn operaties.
Nadat een bemiddelingspoging van
ud-minister Veldkamp was mislukt,
srdween dr. Van der Schaar uit het
ekenhuis. Volgens de directie en de
ledische staf was samenwerking met
em niet langer mogelijk.
Sindsdien is er veelvuldig gepleit
x>r hervatting van de hartoperaties,
luist omdat er in het nieuwe gebouw
ruimte, geschoold personeel en de
apparatuur voor was. Ook wees men
erop dat er nergens in zuid-Neder
land hartpatiënten konden worden
geopereerd.
Naar verluidt zullen er twee hart-
ihiirurgen in Eindhoven komen. Een
i hen is dr. Y. Mashihour, die des-
,ijds de assistent van dr. Van der
Johaar was. Wie de tweede hart
chirurg wordt is nog niet bekend,
het is uitgesloten dat dr. Van
ier Schaar zal terugkeren
Valse rij- -
bewijzen
in omloop
AMSTERDAM (ANP) De
Amsterdamse recherche is sinds
enkele dagen bezig met het op
rollen van een organisatie, die
valse rijbewijzen vervaardigt en
verhandelt. Met name zouden
autobestuurders die uit de rij
bevoegdheid zijn ontzet van de
ze rijbewijzen gebruik maken.
Maandag werd een zekere J.L.
uit Purmerend gearresteerd, die
eigenaar zou zijn van een foto-
lithografisch bedrijf in Amster
dam-Noord.
De recherche deelde gister
avond desgevraagd mee in deze
zaak nog meer arrestaties te
verwachten en dat hangende het
onderzoek verder geen inlichtin
gen kunnen worden verstrekt.
Schiedammer
vrijgelaten
in Joego-Slavië
BELGRADO (AP) —De Schie-
dammer Jan van de Hondel, die op
1 juli werd gearresteerd in de om
geving van een dorp in Montenegro,
(Joego-Slavië) is na twaalf dagen
hechtenis vrijgelaten en zondag naar
Nederland teruggekeerd, aldus heeft
«en woordvoerder van de Nederland-
jse ambassade in Belgrado gisteren
bekend gemaakt,
.s; De politierechter van Boedva. een
I [badplaats in Montenegro, heeft ver
klaard dat de 30-jarige drukker op
21 juni in Joego-Slavip was aan
gekomen.
j j Hij had zich daarna, volgens rech-
ter Drago Stankovic, ver van be-
jwoonde oorden opgehouden, had in de
bossen geslapen en verzuimd zich
te melden bij de autoriteiten.
Van de Hondel had een camera
met telefoto-lens bij zich.
De rechter verklaarde nog dat Van
de Hondel een "zeer verdacht per-
soon leek", maar dat hij hem toch
alleen maar had kunnen veroordelen
jwegens het feit dat hij zijn verblijf in
Joego-Slavië niet had opgegeven.
I De bevolking van een dorp in Mon-
tenegro had de politie gewaar
schuwd voor een vreemdeling die
jdoor de bossen rondzwierf. Van de
IHondel heeft verklaard een liefheb
ber van de vrije natuur te zijn.
in appèl tegen
vonnissen
ARNHEM (SP) Tot nu toe heb
ben zeven van de 17 Zuidmolukkers
die ruim een week geleden door de
oordeeld wegens het beramen van
Arnhemse rechtbank werden ver
een gijzelingsactie tegen de koningin
appèl aangetekend tegen hun vonnis
sen. Het betreft hier bijna alle hoofd
rolspelers, die vyf of vier jaar op
gelegd kregen. Alleen de 20-jarige
D. K. uit Utrecht, die eveneens tot
vier jaar werd veroordeeld, is nog
niet in hoger beroep gegaan. De
overige Zuidmolukkers die nog geen
appèl hebben aangetekend werden
veroordeeld tot gevangenisstraffen,
variërend van vier maanden tot een
jaar en acht maanden. Alle veroor
deelden hebben nog een week de tijd
om in beroep te gaan.
DEN HAAG (ANP) Staatsse
cretaris Hendriks van Volksgezond
heid heeft besloten een eerste aan
zet te geven aan het bevolkingson
derzoek op baarmoederhalskanker.
Hij heeft daartoe de gemeenten
Nijmegen, Rotterdam en Utrecht
aangewezen als regio's waarin bij
wijze van proef dit onderzoek zal
worden opgezet. Bij dit project zal
bijzondere aandacht worden besteed
aan de kwaliteitsbewaking van het
onderzoek.
Incidenteel vindt reeds groepson-
derzoek op baarmoederhalskanker
plaats. Daarnaast kan onderzoek
op individuele basis door huisartsen
en specialisten voor rekening van
de ziekenfondsverzekering worden
verricht indien de arts daartoe een
indicatie aanwezig acht. Hierdoor
heeft het onderzoek op baarmoeder
halskanker al een aanzienlijke om
vang verkregen. In het jaar 1974
zijn reeds circa 400.000 laborato-
DEN HAAG (ANP) De moge
lijkheid van de bouw van een fa
briek voor de vervaardiging van
magnesiummetaal in combinatie met
een kernenergiecentrale in het noor
den des lands is voorshands niet reëel.
Premier Den Uyl heeft dit bij af
wezigheid van minister Lubbers als
waarnemend minister van Econo
mische Zaken geantwoord op vra
gen uit de Tweede Kamer. In een
gesprek met bestuurders van de pro
vincie Groningen is geconstateerd
dat realisatie vari de laatste scha
kel in de keten van magnesiumzou-
ten tot magnesiummetaal in ons
land alleen mogelijk zou zijn bij la
ge energieprijzen.
Het tweede-kamerlid Van Aarden-
ne (WD) had de bewindsman van
Economische Zaken om uitleg hier
over gevraagd na een uitlating van
de minister dat bereiding van mag
nesiummetaal in het noorden des
lands alleen mogelijk zou zijn wan
neer er een kerncentrale zou wor
den gebouwd. Waarnemend minister
van Economische Zaken Den Uyl
zegt dat met deze uitlating bedoeld
is dat een kernenergiecentrale de
enige mogelijkheid zou vormen om
tot enigszins realistische prijzen te
Het recreatie-oord De
Beekse Bergen bij Tilburg
heeft vorig jaar een verlies
geleden van ruim 1,75 miljoen
gulden. Het oord omvat o.m.
een strandbad, een pretpark,
restaurants en een safari
park. De enorme verliezen
zijn ontstaan door de auto
loze zondagen, de oliecrisis en
het daarmee gepaard gaande
verminderde autogebruik en
de wereldkampioenschappen
voetbal. Er kwamen ongeveer
250.000 bezoekers minder dan
was geraamd. Het enorme
verlies heeft de gemeenten
Tilburg en Hïlvarenbeek flink
in beroering gebracht. De fi
nanciële huishouding van der
ze gemeenten dreigt danig te
worden ontwricht.
Bij BouwVaria
Zoeter woudseweg 11
Leiden
Zuidmolukkers
Dat de modellen zeer uiteen lopen
blijkt wel uit enkele van de gevol
gen. Bijvoorbeeld voor de groei van
de centrale steden (Amsterdam, Rot
terdam, Den Haag): scenario 1 zal
leiden tot een beperkte groei, num
mer 2 tot een bijzonder beperkte
groei en nummer 3 juist tot een zeer
sterke groei. Verkeer: scenario 1 zal
leiden tot geen uitbreiding van het
aantal wegverbindingen, nummer 2
wel, maar vooral in de stad en om
geving (sub-urbanisatie) en nummer
3 tot een uitgebreid openbaar ver
voer en een wegennet dat goede in
ternationale verbindingen geeft met
andere steden.
Volgens ir. Quenè sluit het tweede
scenario het best aan bij de nu aan
wezige beleidsinstrumenten en is dat
dus het meest eenvoudig uit te voe
ren. Hij legde er echter de nadruk
op, dat de modellen bepaald niet de
finitief zijn: mengvormen en ver
schillende modellen voor vèrschillen-
de delen van het land zijn zeer wel
denkbaar, zo zei hij.
Op het erveld Pulu bij
Djakarta in Indonesië is voor
het eerst door een comman
dant van de oud-strijders een
krans gelegd. Dat gebeurde
door generaal b.d. Van Ar-
denne die hier bij de krans-
legging wordt geflankeerd
door surveillanten van het
ereveld. Achter hen v.l.n.r. de
Nederlandse militaire attaché
in Djakarta, kolonel J. Linzel,
de directeur van de Stichting
Overzeese Contacten, de heer
Vredeveld en de directeur
Oorlogsgraven Stichting, de
heer v. d. Meulen.
riumonderzoeken verricht.
Doel van dit nieuwe project is te
toetsen of een algemeen bevolkings
onderzoek uitvoerbaar is, wat het
nuttig effect ervan is en hoe dit zich
verhoudt tot het reeds bestaande in
dividuele onderzoek. Daarom is het
noodzakelijk dat naast het te or
ganiseren onderzoek ook het in
dividuele onderzoek zoveel mogelijk
in de registratie wordt betrokken.
De betrokken beroepsbeoefenaren
en instanties is gevraagd hieraan
mee te werken.
Het project zal gericht zijn op de
leeftijdsgroep van 35 tot 55 jaar.
Voorlopig wordt rekening gehouden
met een herhaling van het onder
zoek om de .drie jaar. Het onderzoek
zal voor de betrokkenen kosteloos
zijn.
Verwacht wordt dat het project
dat op korte termijn kan 'aanvan
gen enkele jaren zal duren.
Het onderzoek is er mede op ge
richt om na te gaan in hoeverre dit
bevolkingsonderzoek de levensver
wachting verbetert van degenen die
aan deze ziekte lijden.
De iiv andere landen opgedane
ervaring wijst erop, dat dit tot nu
toe in beperkte mate het geval is.
Naast dit project voor bevolkings
onderzoek blijft overigens de boven
vermelde mogelijkheid van indivi
dueel onderzoek door huisarts c.q.
specialist in het kader van de zie
kenfondsverzekering bestaan, aldus
het ministerie van Volksgezondheid
en Milieuhygiëne.
ORLEANS (ANP» De 43-jarige
mevrouw A. Schoenberger uit Am
sterdam is gisteren bij een auto-on
geluk bij Orleans (Frankrijk) om het
leven gekomen. Haar 46-jarige man
is gewond. Bij het ongeluk tussen de
twee auto's is ook een Frangaise
omgekomen.
DEN HAAG (ANP) Als onder
deel van de voorbereiding van het
beleid inzake de ruimtelijke orde
ning heeft de Rijks Planologische
Dienst gisteren een rapport open
baar gemaakt, waarin drie model
len, scenario's, worden gegeven
van een mogelijke toekomst van de
Nederlandse samenleving onder het
motto "voor welke samenleving zijn
we nu eigenlijk bezig".
Ir. T. Quenè directeur-generaal
voor de ruimtelijke ordening op het
ministerie van Volkshuisvesting en
Ruimtelijke Ordening, lichtte het
rapport gisteren in Den Haag toe.
Het studierapport met de scena
rio's van de RPD dient als voorbe
reiding van de nota "bevolkines-
spreiding, verstedelijking en mobili
teit," die volgens toezeggingen
van minister Grutters in de herfst zal
verschijnen.
Zonnige krenten en rozijnen in pure bessensap
haal h pak 'n DOMO produkt
De RPD heeft het geschreven om
een discussie omegelijk te maken
over het beleid. Er worden drie nog
al uiteenlopende maatschappij vor
men in geschetst.
Scenario 1 gaat uit van
een milieu-vriendelijke samenleving,
gericht op energiebesparing en selec
tieve economische groei. Nummer 2
beschrijft een samenleving waarin
zoveel mogelijk tegemoet wordt ge
komen aan de woonwensen van de be
woners, en waarin achterstanden en
ongelijkheden worden verkleind.
Nummer 3 tenslotte betreft een sa
menleving waarin de centrale steden
erg belangrijk zijn als woon- en werk
milieu.
AMSTERDAM (ANP) „Het is
onze stellige indruk dat er mensen
in de Amsterdamse PvdA op posten
zitten die andere kwaliteiten vragen
dan die mensen in huis hebben". Dit
zegt de presentatiegroep van de PvdA
in een rapport over de gang van za
ken in het gewest Amsterdam van
deze partij. „Hoe zwaarder de ver
antwoordelijkheid is die men te dra
gen heeft, hoe eerder zich zoiets kan
voordoen en hoe schrijnender de ge
volgen zijn. Aangezien de situatie in
de Amsterdamse PvdA zo is dat een
teken van aarzeling over de eigen
capaciteiten gelijk staat met politie
ke zelfmoord hebben deze personen
in feite geen andere keus dan de
schuld van hun falen toe te schrijven
aan tegenwerking. Deze mensen heb
ben daarmee een eigenaardig soort
„belang" gekregen bij de ruzie. Wan
neer in Amsterdam de vrede zou uit
breken zou voor iedereen zichtbaar
worden dat ze niet „aan de maat"
zijn, aldus de groep.
De groep, bestaande uit Tom Pau-
ka. Bob Loeven, Jack Gadellaa, Har
ry Prins en Andre Mooy, werd werk
zaam nadat het partijbestuur tussen
beide was gekomen bij een ruzie tus
sen de gemeenteraadsfractie en het
gewest naar aanleiding van de sloop
werkzaamheden in de Nieuwmarkt-
buurt en de aanwijzing van een nieu
we PvdA-wethouder. In totaal wer
den 59 personen gehoord, die hetzij
nog altijd betrokken zijn bij de gang
van zaken in het gewest Amsterdam
of vroeger in dienst zijn geweest van
fractie en gewest in Amsterdam