C
TRIJFEL
Japanse beelden in Middelheim
(§uc/ Qïl
teuws
IM
WOENSDAG 2 JULI 1975
PAGINA 11
Vlak over de Westduitse
grens kost de benzine f0.25
goedkoper dan bij ons. Hoe
ver mag je van de grens af-
wonen, om een ritje naar
Duitsland rendabel te ma
ken? Stel je hebt nog 5 liter
in je tank en je kunt er nog
30 liter bij hebben. Die 30
liter kosten je in Neuerland,
afgerond, f 30 en in Duits
land. afgerond, f 22.50.
Scheelt 7.50, oftewel 10 li
ter Duitse benzine.
Laten we zeggen dat je op
10 liter benzine 100 kilome
ter kunt rijden (een op tien),
dat betekent dat je quitte
speelt als je 50 kilometer van
de grens woont en heen en
terug 100 kilometer verrijdt
om die goedkope oenzine te
gaan halen. Iedereen die dus
minder dan 50 kilometer van
de Duitse grens woont, kan
daar rustig gaan tanken
even afgezien natuurlijk
van slijtage aan auto en be
stuurder, en eventuee' ge
derfd uurloon). Groningen
valt er daardoor nog net bin
nen. Zivolle net niet dacht ik.
Enschede natuurlijk ruim
schoots, evenals Nijmegen en
Heerlen, en Arnhem kan ook
7iog net. Het heeft dus ook
wel eens zijn voordelen om
zo dicht bij Duitsland te wo-
Klarien
De Hoge Raad heeft be
slist dat Colgate-Palmolive
de naam Klarein niet mag
gebruiken voor een van haar
produkten. Lucas Bols had
daar tegen bezwaar gemaakt
omdat Bols al een jonge
jenever onder de naam
Claerijn op de markt brengt.
Zulke problemen zijn niet van
vandaag of gisteren. Toeval
lig kreeg ik van de iveek een
exemplaar van "Handelsbe
langen" uit 1936 in handen,
waarin gemeld werd dat de
Apeldoornsche Coöperatieve
Fabriek van Melkprodukteii
"Mariëndaal" niet met het
merk "Chomilko" op de
markt mocht komen, omdat
dat teveel op "Chocomel"
van Nutricia leek. "Mariën
daal" beweerde voor het
Haagsche Hof dat Choco
mel" ivas afgeleid van choco
lade en miel (honing) zodat
er geen vrees hoefde te be
staan voor verwarring met
"Chomilko" dat uit chocola
de en melk was opgebouwd,
maar afgezien van de vraag
of dat ivaar was vond de
rechter ook dat het er niet
toe deed, omdat uiterlijke
vorm en klank van de ivoor-
den de doorslag gaven.
"Mariëndaal" voerde verder
aan, dat Nutricia op die ma
nier wel erg werd bevoor
deeld, omdat zij het de con
currentie via "chocomel" on
mogelijk maakte een choco-
lademelk-produkt op de
markt te brengen waarvan
de bestanddelen ook in de
naam verwerkt kónden wor
den. Het hof ontkende niet
dat Nutricia via "chocomel"
een voorsprong had op de
concurrentie, maar wees er
op dat iedereen zijn clioco-
melk "chocolademelk" zou
mogen noemen.
Misschien is dat nog een
idee voor Colgate-Palmolive.
Een tube tandpasta die geen
Klarein heet, maar tandpas
ta. Mooie naam met al die
a's, doet me denken aan Al-
hambra (of Stadskanaal)
Postzegel
Frans Vorstman is al weer
"ongebruind" terug uit Indo
nesië, waar hij onder regie
van Fons Rademakers de
gouverneur-generaal speelde
in de filmbewerking van
"Max Havelaar". De ande
ren waren er nog, zijn rol
was echter uitgespeeld. Hij
heeft grote verwachtingen
van de film, mede omdat
Peter Faber, die de hoofdrol
speelt CU kent hem vrees ik
niet van Werktheater, maar
wel van Rooie Sien en Keetje
Tippel), "een schitterend ac
teur is". In de toneelwereld
staat zulke lof uit de mond
van een collega nagenoeg ge
lijk met heilig verklaring.
En hoe was het in Indone
sië? Grote rijkdom en bittere
armoe pal naast elkaar. Een
luxueus paleis van twaalf
verdiepingen van parfum- en
modekoningin Nina Ricci.
met aan de voet daarvan de
kartonnen dozen waar de
minder-be deelden sliepen:
"Een geur van hoger honing,
verbitterde hun woning", om
even de dichter Nijhoff te ci
teren.
"Ze halen de postzegel van
je brief naar Nederland af
en daar leven ze dan weer
een dag van", zei Frans
Vorstman uit ervaring. De
film zal, nagesynchroniseerd
in het Bahasa Indonesia, ook
in Indonesië zelf worden
vertoond, echter niet onder
de naam "Max Havelaar"
maar onder de naam Said-
jah en Adinda" het ver
haal in het boek dat daar
ginds nog steeds het meest
aanspreekt.
NICO SCHEEPMAKER.
Behalve beeldhouwers die in klei
boetseren zijn er ook, die een stukje
van de aarde maquilleren. Ze
trekken er voren in, spannen draden
of plaatsen stenen. Hun ideeen
vergen een ruimte, die de perken
van Sonsbeek te buiten gingen. Dat
is eht einde geworden van de
beeldenexposities in het Arnhemse
park.
De Biennale van Middelheim
daarentegen is nog volop in functie,
een kwarteeuw nadat ze voor het
eerst werd gehouden. Antwerpen
dankt er een permanent openlucht
museum aa,n, dat jaarlijks 120.000
bezoekers trekt voor een verzame
ling, die loopt van Rodin en
Medardo Rosso tot heden. Tot 5
oktober is er weer een Biennale, een
"Aziatische" ditmaal.
De tentoonstelling omvat ruim 130
werken van Indiase, Japanse en
Turkse beeldhouwers. Dat de
Japanners de "show stelen" is niet
verwonderlijk. Sterke tradities en
een onstuimige moderne ontwikke
ling veroorzaken daar contrasten en
geestelijke spanningen die buitenge
woon stimulerend zijn voor mensen,
in wie het esthetische raffinement
endemisch lijkt. Al voodrat men de
boidjes bij de beelden kan lezen,
ziet men in de regel dat men een
Japans werk voor ogen heeft en
dat Japanse karakter heeft niets
"provinciaals".
India is vandaag van een grote
sculpturale traditie gescheiden door
een beeldvijandige Moghulperiode en
een koloniale tijd, waarin de 19e
eeuvise Britse beeldhouwkunst als
voorbeeldig gold. In het Islamitische
Turkije ontplooit zich pas sedert een
halve eeuw een beeldhouwkunst die
tot voor kort vooral "overjassen'
moest leveren: standbeelden van
grote mannen, vooral militaire
leiders. Zowel in het immense India
als in het Europees-Aziatische
Turkije werken kunstenaars met
talent. Wat zij maken is tot nu toe
echter, te oordelen naar de
Antwerpse tentoonstelling, alleen
van binnenlands belang.
De verzameling van het openulcht-
museum Middelheim wordt na elke
biennale verrijkt met enkele werken
uit de tentoonstelling. Het Japanse
accent in een verder toch voorna
melijk Europees geheel, zal na deze
Biennale ongetwijfeld wat versterkt
worden. Strikt genomen bieden de
Indiase en Turkse inzedingen nog
niets, dat een werkelijke verruiming
van het totaalbeeld kan bieden.
Twee van de 21 Japanse beeldhou
wers die nu werk in Middelheim
hebben, zijn in ons land niet geheel
onbekend. In De Doelen staat een
brons van Tojofoekoe die in Milaan
werkt. Op de Biennale kan men
zien, dat men hem eigenlijk in hout
moet hebben. Vooral het scherm dat
er staat is prachtig. Azuma,
eveneens te Milaan gevestigd,
exposeerde al enkele malen bij
Nouvelles Images in Den Haag. Met
de in Parijs werkende Mizui behoort
hij tot de belangrijkste exposanten.
Mizui maakt, in witte kunststeen,
liggende (landschappelijke) en
staande (torenachtige) werken in
zeer hoog relief, met contouren die
scherpe slingerlijnen vormen. Zoals
meestal blijkt zo'n virtuele beweging
plastisch boeiender dan een werke
lijke beweging, zoals die van de
stalen "lasso's" van Ito. Een 2V2
meter hoog iut koper gedreven,
vclplastisch 'hart' van Keiko Josjida
gebaart op het gazon als een
enorme Kaboeki-acteür, met aderen
die het werk een spanwijdte van 4
meter geven. "Elkaar provocerende
vormen" is een werk in ijzer en
granietblokken van Tsoechitani, ge
lijktijdig stenentuin en grafiek in de
ruimte. Niet voor een bepaalde plek
ontworpen, zal dit werk van 9
strekkende meter overal in de open
lucht precies op zijn plaats lijken.
Er zou nog veel te melden zijn,
onthouden? Onder de Japanse
inzendingen zijn er, die alleen in
een hoog geïndustrialiseerd land met
zeer moderne outillages kunnen
ontstaan en andere, die gemaakt
zijn met dezelfde middelen die
voldoende waren voor de bouw van
een oude, houten tempel.
Uit de standbeeldentij d die tot in de
19e eeuw duurde, waarderen we nu
alleen nog de beelden waarvan de
middelen het doel hebben geheiligd.
Tegenwoordig geven beeldhouwers
een niet-klassieke vorm aan wat
buiten hun werk geen vorm heeft.
Middelheim biedt gelegenheid tot
vergelijking van zulk werk met een
Rodin en een Maillol, die weerbar
stig of meegaande nog voortkwamen
uit de klassieke traditie. We kunnen
daar we leen beetje jaloers op zijn.
Als in de fabel van La Fontaine is
Antwerpeen de schildpad die het
haalde, terwijl Sonsbeek het haasje
werd.
DOL WELING.
Kindermatinee: "Oom Ferdinand e
de
toverdrank" dag. (behalve zo.) 10.30
dag. 7.00
Annakliniek:
Klasse afdeling
Derde
18.30
18.30-19.30
13.00-14.30 uur
00 uur-
13.00—
Tentoonstellinge
Kindermatinee: "Pipo de Clown", dag.
2.30 uur. A.L.
REX: Geen opgave ontvangen.
woensdagavond
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
bure 28) Werkd
Rijksmuseum
t/m 13 lull
i OudhedeD (Rapen-
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15—15.00 uur.
18.30—19.30 uur.
Voor de prematurenafdellng gelden c
volgende bezoekuren (alleen vo<
Maandag t/in vrijdag:
Bezoekuren Ziekenhuizen
Drukkerij De Bink, Rooseveltstraat 3 iijk.s
huls: Middagbezoekuur;
18.30—19 30 uur Ktndi
vondbezoekuur;
ellng
Leidse bioscopen
kinderafdeling
St Elisabeth
LUXOR: "De twee
lag 2.30, 7.00 en 9.15 uur zo.
.45 uur. 14 jaar
CAMERA: "Ben Hur" dag. 8.00 i
ln mlin nek"
Jaar.
LIDO: "The
18 30
dag vaD 11.15 tot 12
echtgen v 16 tot 16 t
1 uur; Klnderafde
3e klasse
deling dag van 15 tot 1830
CCD (hartbewaklng) dag van l
tot 14.45 uur en van 19 tot 19.30 i
Intensieve verpleging: dag van 14
echtge:
Klnderaf- 15—15
15—15.00 uur
Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten door.
lopend bezoek wordt toegestaan, kan
de hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.1515.00 uur
18.30—19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 1111.30
13.30—14.15 en 18.30—19.30 u; 3e klas
ia an14-15 aq 18.3019.30 u Kraam-
14.15 uur, alleen voor
[920 u.; Kinderafdeling
alleen voor ouders 18
2.30. 7.00 en 9.15 i
Endegi
14.30 uu
1415 i
vrijdag 13—
ie* de gehele
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunnen dag en nacht worden gemeld
bij het Informatiecentrum Geluids
hinder Schiphol (020—175000)
2 juli 1975
Honderd jaar geleden stond
in de krant:
Uit Rijnsburg ioordt ge
meld, dat de oogst dei vroe
ge aardappelen tot heden
gunstig mag worden ge
noemd Zoowel quantiteit als
quaiiteit laten niets te wen-
schen over, maar de prijs is
zeer laag Voor verzending
naar het buitenland wordt
nog niets opgekocht Wat den
aardbeziënoogst betreft, ook
deze laat niets te ivenschen
over. Honderden menschen
vinden hierdoor riikrlijk
brood, de prijs is miaaelmatig
en geeft een goed slot van
rekening.
(Adv.) Zomerzorg, Lei
den. Vrijdag 2 Juli 1875: eene
enkele Groote Soiree Musica-
le door Pflaging's Concert- en
Operett eng ezelschap. Geheel
nieuw programma. Le Violo-
neux. Operette d'Offenbach.
Aanvang te 7 uren, entrée 49
Cents
Vijftig jaar geleden:
Te Vlissingen werd giste
ren op het strand groote op
schudding gewekt, toen uit 'n
gesloten badcabine de kreet
"Moe. moe"! wqrd vernomen
en men meende te doen te
hébben met een vergeten
kind. De politie kwam er aan
te pas die, toen zii er niet in
slaagde den huurder van de
cabine op te sporen en het
roepen uit de cabine aan
hield, de deur met
opende. Het geroep bleek af
komstig vaneen des mor
gens gevangen en daar opge
sloten jongen zeehond, die
niet "Moe, moe", riep, maar
Woe, woe"Dat de angst der
omstanders veranderde in
groote vroolijkheid. ligt wél
voor de hand.
Volgens een bericht aan
den "Times" uit Hongkotig is
de toestand in Chinaivélke
de laatste dagen verbeterd
scheen weer verscherpt.
Kanton zou geheel in de
macht zijn van de rooden,
die een regeering samenge
steld hebben naar het Sow-
jet-model. Er zijn reeds tal
van stakingen uitgebroken
en tegen Zaterdag is een al-
gemeene staking geprocla
meerd.
PANDA EN DE WA-WE1 PLANT
21129 Panda probeerde zo goed mogelijk een oosters-klin-
kend gedicht op te zeggen voor Wa Wei, en de plant lichtte
meer en meer op. terwijl hij zijn bladen begon te ontvouwen.
"Het lijkt wel alsof hij een lichtgevende pit heeft gemaakt"!
riep Panda verrast uit. "Of zou het een heel grote dauwdruppel
zijn"?
"H-het is een edelsteen"! riep Panda opgewonden uit. "Zie je
wél, hoe hij flonkert"?
"Wij moeten geen voorbarige gevolgtrekkingen maken sprak
Jollipop echter. "Planten brengen nu eenmaal geen edelstenen
voort. Misschien kunt u later op de dag langs een juwelier gaan
om hem te vragen of dit voorwerp enige waarde heeft. En als
u dan toch in de stad bent, kunt u meteen naar een betrek
king uitkijken. De verzorging van deze plant loont niet. hij
heeft onze laatste thee opgedronken"
De
avonturen
van
Jommeke
De
strijd
om de
Incaschat
Als we die twee broekventjes
dan nog niet baas kunnen
qa ik teruq naar de fröbelschool
We zullen zegevieren'.
De bende van Joe is
■.twintig man sterk
Jammer, we moeten
de Incaschat y
I delen
rtW- i
VV
Kooktip
KAASSOUFFLéE
Neem 4 eetlepels boter,
6 eetlepels bloem, 4 dl
melk, zout, peper, papri
kapoeder, worcestershi-
resauce, tabasco, tijm, 4
eieren, 4 eetlepels gerasp
te kaas, 2 plakjes ham, 2
lepels madeira, (100 gr
champignons), boter.
Maak van boter, bloem
melk en de kruiden door
middel van een roux een
mooie, gladde saus. Meng
er de eierdooiers, de ge
raspte kaas, de fijngesne
den ham en eventueel de
enkele min voorgebakken
champignons door. Proef
de saus goed af en roer er
ten slotte de madeira door
Klop de eiwitten zéér
stijf. Spatel deze snel en
voorzichtig door de saus.
Breng de massa over in
een beboterde vuurvaste
schotel. Plaats deze in een
matig warme (200 graden
C) voorverwarmde oven
en laat deze in ongeveer
30 min gaar en goudgeel
worden. Serveer hem on
middellijk eventueel af
gedekt met een warme
schone theedoek.
Eba» •«jrzerrtop lsukw
Joftfmi «mm*r nar hmr
gtCDj frot*u. VBUCir(*-«k^MVy
Wt getK-ttr gmau^wtu
Gd
De
Generaal
en
„De
Ballon"
Copyright
Oberon/ Haarlem.
Tekenaar: Peter de Smet
Lelykerk 30 250
KLEINE VAART
Dutch Spirit 1 t
Deltadrecht 30 350 w Lissabon nr Ge-
Diadema 30 t.a. Geelong
Docklift 1 30 120 o Sardinië nr Hous-
Eemhaven 30 310 zw Tenerife nr Rlo
Smpire
■;are Ire
sink!
Marian Maria 1
GRÓTE
daaoi
Juna 30 v Ras Tanura
r Texel nr Rotter-
Ceres 30 te Antwerpen
Chlriqui 30 300 ono Kp Race nr Hali
fax
Coppename 30 80 wSt. Maarten nr
Gaasterdijk 1 v Rotterdam nr Bre-
Gaasterland 29 v Kingston nr Rlo
Gulf Swede 30 570 zo Accra nr New
Orleans
Kara 30 te Pernis
Katelysla 30 150 ono Malta nr Glbral-
Kelletla 29 te Kashlma
Kermla 30 vBrevik nr Oslo
p 30 Little Quoin nr Ban-
Leuve Lloyd 1 te Balboa
Ma&sbree 30 450
Macoma 30 240 o Mogadiscio nr Per
zische Goll
Madison Lloyd 30 120 n Azoren nr
Cristobal
Mam Lloyd 30 te Palembang
Neder Llnge 30 800 i
Papeete
Nedlloyd Kimberley 2
Muroroa
e Los Ange
Nedlloyd Niger 1 v Bordeaux nr Duin
Nedlloyd Nile 30 140 zo Lagos
Douala
Onoba 30 110 zw Punta del Gada
no Bermuda nr Sout-
veston nr New Orleans
30 v Bordeaux nr Llssa-