"Ik weet nog niet
wat zakenbloed is"
Hoe goed is het onderzoek van ODRP eigenlijk?
Bezuiniging bij CRM
brengt voortbestaan
clubhuizen in gevaar
MAANDAG 23 JUNI 1975
Merkwaardige manoeuvres organisatiebureau rond personeelsproblemen Sociale Dienst
LEIDEN Hoe goed is het onder
zoekwerk geweest op basis waarvan
de i*eorganisatie van het ambtelijk ap
paraat in Leiden wordt doorge
voerd? Het is een vraag waai-op het
antwoord niet gemakkelijk te geven
is, maar die in elk geval wel eens
gesteld mag worden. Die nieuwe op
zet heeft nogal wat voeten in de aar
de, het politieke en ambtenaarlijke
getouwtrek is niet van de lucht ge
weest.
Zoals bekend heeft de befaamde
BOO-club Begeleidingscommissie
Organisatie Onderzoeken) in sa
menwerking met de ODRP (Cen
traal Adviesbureau voor Organisatie,
Documentatie, Registratuur en Per
soneelsbeheer: een orgaan beho
rend tot de Vereniging van Neder
landse Gemeenten) hierbij het voor
bereidende werk gedaan.
Hoe die ODRP heeft gemanoeu
vreerd voorafgaande aan het drama
van de Leidse Sociale Dienst kan gro
tendeels worden gereconstrueerd uit
pas nu opgediepte documentatie.
Het beeld dat daaruit oprijst is niet
geruststellend.
In het hierna volgende verhaal gaat
het duidelijk niet om de problema
tiek van de Sociale Dienst zelf die
is in alle toonaarden al verteld
maar om de rol van het organisatie-
apparaat (ODRP).
In de wirwar van gebeurtenissen
kan het best begonnen worden met
de knelpuntennota van de Gemeen
telijke Sociale Dienst (GSD), waar
begin 1974 een subgroep van BOO
zich over buigt. De zorgen en pro
blemen van de GSD worden er in op
gesomd. Het ziekteverzuim van het
GSD-personeel blijkt dan al hoog te
zijn. Men vraagt er ruim tien perso
neelsleden bij. Tot degenen die hier
van kennisnemen behoren de wethou-
ders mevr. Den Haan (WD) en Els-
geest (Prot. Chr.). Wat zij ook voor Sociale Dienst voorstaat. Latere
goede bedoelingen hebben gehad,
gebeurt weinig.
Het tweede bedrijf vindt plaats in
januari 1975. Op de 22ste van die
maand sturen de ODRP-medewer-
ker De Vries en waarnemende di
recteur Kramer van de GSD een rap
port naar BOO. De Vries vindt wel
dat er heel wat moet gebeuren bij
de GSD, maar over personeelsuitbrei
ding rept hij nauwelijks. Hij wil al
leen het midden-kader vergroten
(een man of drie, vier zal dat zijn).
Op de laatste pagina van het rap
port schildert de waarnemend GSD-
directeur al enigszins de contouren
van de ineenstorting die nog geen
vier maanden later zal plaatsgrij
pen. BOO en dus de kopstukken
van het stadhuis weten van dat
moment af hoe slecht het er met de
praat dat de GSD te lang de vuile
was heeft binnengehouden etc. doen
de waarheid dus geweld aan.
Begin 1975 zetten de organisatiedes
kundige De Vries en de wnd-GSD-
directeur voor BOO ieder hun urgen
tieprogramma ten behoeve van de
Sociale Dienst op papier. Groten
deels zijn die programma's hetzelf
de, maar op enkele uiterst vitale pun
ten zijn er afwijkingen.
Kramer zet hoog op zijn lijstje
een betere huisvesting voor de GSD
(al zo lang de steen des aanstoots),
de organisatie-expert stelt alleen uit
breiding van 't aantal spreekkamers
voor. De Vries wil ook dan nog de
uitbreiding van het personeel beper
ken tot het middenkader. Kramer
wenst dat middenkader ook, maar
poogt tevens verkapt een andere
personeelsuitbreiding door te voeren:
hij vraagt het geschikte deel van
het bij hem werkzame WSW-perso-
neel vast in gemeentedient te ne
men. (Een wat omslachtige poging,
hij had beter keihard kunnen zeg
gen wat hij nodig had; mogelijk dat
de teleurstelling van een jaar daar
voor hem parten heeft gespeeld). Ver
der wil Kramer een aanpassing van
de topstructuur van de dienst. De
Vries rept daar niet over. BOO-voor
zitter In 't Veld zendt op 3 maart
1975 )een maand voor de ineenstor
ting) de eindrapportage van de GSD
naar het college van B en W. Na
mens BOO stelt hij voor de urgentie-
lijst van De Vries aan te houden,
met echter de uitdrukkelijke toevoe
ging van Kramers punten: "betere
huisvesting" en "aanpassing van de
topstructuur". Curieus is dat juist
de organisatiedeskundige deze voor
de GSD zo hoogst belangrijke zaken
heeft weggelaten. Wat sneuvelt is
duidelijk: de personeelsuitbreiding
anders dan via het middenkader.
Een maand voor ae ellende bij de
GSD vrijelijk op straat komt, ziet
de ODRP de bui dus nog niet han
gen. Een maand later wel. Op 4 a-
pril, een week voor de klap. krijgt
het college van B en W van de or
ganisatiedeskundigen een brief waar
in uitbreiding van het GSD perso
neel dringend noodzakelijk wordt ge
acht. Iets wat de Sociale Dienst zelf
al een jaar tevoren had bepleit...
Eisen
De ODRP baseert zich op cijfers
van het eerste kwartaal 1975 en de
toeneming van het aantal te behan
delen zaken is inderdaad onrustba-
ren. Maar dat is niet van vandaag
op morgen gebeurd.
Het rapport komt te laat. Om het
eens luguber te zeggenhet lijk staat
dan al in de gangkast en kan er elk
moment uitvallen. Een week later
is het zo ver. De GSD stort in.
Waarnemend-directeur Kramer stapt
op en wordt vervangen door Van O-
vermeire. Alvorens deze laatste ac
cepteert, is hij zo verstandig een
paar krachtige eisen te stellen. De
GSD krijgt er twee gebouwen bij,
een team uitzendkrachten werkt
de achterstanden grotendeels weg en
een personeelsuitbreiding van
ACHTTIEN man wordt hem in het
vooruitzicht gesteld.
Twee vragen dringen zich bij dit ver
drietige relaas naar voren: hoe is
het toch mogelijk dat de ODRP, ge
pokt en gemazeld in het organisatie-
werk de tekenen niet tijdig heeft ge
zien? En: zijn alle andere ODRP-
onderzoeken in het kader van BOO
wel zonder wanklank verlopen?
RUUD PAAUW
HAARLEMMERSTRAAT 181
Zoekt U een goed
Ankerhorloge
reeds vanaf f 40,
of
Electronic horloge
De beste merken brengen wij U.
SEIKO - ETERNA - CERTINA -
PRISMA - CITIZEN - JUNG-
HANS - EWE - ANKER
Horloger v. d. Water
Het leven van een Leiclse melkhandelaar: zes werkdagen van vijftien uur
Door
Joop Maat
Waardering
LEIDEN Evenals de buurtver
eniging Maredorp maakt de Advies
raad voor de Binenstad zich ernstig
bezorgd over het sterk achteruitgaan
van het leef- en woonklimaat in de
binnenstad, als gevolg van de cóh-
centratie van café's. Ook deze raad
heeft zich nu met een brief tot de
Leidse gemeenteraad gericht (overi
gens tot stand gekomen voordat de
dodelijke steekpartij op de Langebrug
had plaatsgevonden», waarin wordt
gepleit 'voor maatregelen op korte
termijn.
Naar het oordeel van de Advies
raad zijn er drie mogelijkheden: het
invoeren van een structuur- en be
stemmingsplan voor de binnenstad;
het terugbrengen van het sluitings
uur van café's in het weekeinde tot
twaalf uur; het strenger hanteren
van de mogelijkheid om de onthef
fing van het sluitingsuur en/of de
muziekverguning in te trekken.
Het college van B. en W. heeft zelf
al gezegd te streven naar een con
centratie van sexclubs op die plaat
sen, waar ze omwonenden de minste
hinder bezorgen; de Adviesraad
dringt aan op spoed in deze. Hij
wijst erop, dat de klachten van de
binnenstadbewoners niet van van
daag of gisteren zijn: reeds in april
1973 werd 'n hoorzitting over deze pro
blematiek gehouden. "Het blijkt dui
delijk dat het niet mogelijk is om
met overlast bij voortduring te leren
leven", aldus de Adviesraad voor de
Binnenstad.
LEIDEN "Als zelfstandig onder
nemer moet je geen uren gaan tel
len. Anders kun je wel ophouden".
Dit zegt melkhandelaar C. A. J.
van Schie (59) gevestigd in de Leid
se Kraaierstraat, in antwoord op de
vraag hoeveel uren zijn werkweek
telt.
Maar als Van Schie dan toch aan 't
tellen slaat, komt hij op ongeveer
negentig uur. Zes dagen in dc week
is hij gedurende zo'n vijftien uur
per dag bezig met de bezorging van
melk en melkprodukten.
Daar verdient hij naar hij zegt
een behoorlijk inkomen mee,
maar er komt dan ook wel wat voor
kijken, 's Morgens om een uu'r of
half acht begint Van Schie met het
laden van zijn bezorgwagen. Met
de aanhangwagen erbij schat hij het
totale gewicht van zijn lading op
twee ton.
Met zijn volgeladen wagen gaat hij
om een uur of negen de weg op,
naar de eerste van zijn ongeveer
600 klanten. En als hij bij de laatste
klant zijn waren heeft bezorgd, is
het minstens half negen in de
avond, maar ook wel half tien. Dan
loopt Van Schie terug naar de
Kraaierstraat. Na de maaltijd haalt
hij de lege kratten van zijn wagen
af, en bergt ze in de achter de win
kel gelegen opslagplaats.
Mevrouw Van Schie (58) heeft die
dag ook niet stilgezeten. Zij heeft
van 's morgens acht tot 's avonds zes
achter de toonbank gestaan van het
ruim 100 jaar oude winkeltje.
De bezorgwijk van Van Schie, of
liever gezegd zijn twee wijken,
strekt zich uit van de Groenhoven-
straat tot aan de Fruinlaan. M.a.w.
de Witte Singel en de Zoeterwoudse
Singel met de er achter gelegen
straten. Bovendien bezorgt hij nog in
een deel van de binnenstad.
Zoals gezegd, heeft Van Schie twee
wijken. De ene dag loopt hij in de
ene, de volgende dag in de andere
wijk. Hij heeft geen idee hoeveel ki-
meter hij per dag aflegt. "Je begint
's ochtends al met laden, het heen
en weer lopen van de wagen naar de
koelruimte. Dan in de wijk iedere
keer van de wagen naar de deur
en terug. Dat zal bij elkaar heel wat
zijn", aldus Van Schie.
Melkhandelaar Van Schie is er wel
van overtuigd, dat zijn werk op prijs
gesteld wordt. "De mensen waarde
ren het ten zeerste, dat ik nog aan
de deur bezorg", zegt hij, "ook al
kom ik pas om zeven uur 's avonds
langs".
Volgens Van Schie is het wel no
dig om in twee wijken te bezorgen.
Anders komt hij niet aan voldoen
de omzet. "De afname per klant is
minder dan vroeger. De gezinnen
worden kleiner, en het gebruik van
zuivel loopt terug. Je moet dus wel
een heleboel klanten hebben, wil de
bezorging nog rendabel zijn", aldus
Van Schie.
De meesten van zijn klanten be
talen contant. Maar Van Schie
heeft altijd nog een stuk of veertig
klanten, die eens per maand beta
len. Die mensen hebben een zg.
klantenboekje, waarin de leverin
gen genoteerd worden. Aan het
eind van de maand haait Van Schie
die boekjes op en neemt ze mee
naar huis, waar ze worden opge
teld.
"Daar zijn ook klanten bij, die ik
nooit zie", zegt Van Schie. 'Tedere
keer dat ik daar kom, ligt het boek
je ingevuld al klaar, zodat ik de
spullen zo neer kan zetten. Aan het
eind van de maand, als ik het boek
je opgeteld heb en weer terugge
bracht, ligt er de volgende dag een
cheque voor me klaar".
Het optellen van de klantenboek
jes doen Van Schie en zijn vrouw
overigens op de zondag, de enige
aag dat daar tijd voor is.
De zomervakantie vormt voor de
Leidse melkhandel een heel pro
bleem. Het is dit jaar nog net ge
lukt om de vakanties van de ver
schillende bezorgers zo op elkaar af
te stemmen, dat er ook deze zomer
nog in iedere wijk wordt bezorgd.
"Maar de winkel kan ik eigenlijk
niet sluiten", aldus Van Schie,
"want hier in de buurt is er geen
andere melkhandel dan Van Zwie-
ten in de Korevaarstraat".
Hoewel Van Schie toegeeft dat de
melkhandel op het ogenblik een
moeilijke tijd doormaakt, wijst hij
er toch op dat het vroeger ook niet
alles was. Vooral niet vó-r de sane
ring van de melkwijken toen iedere
handelaar zijn klanten nog door de
hele stad had zitten. "Je deed toen
je uiterste best om nog ergens een
litertje melk te verkopen", zegt Van
Schie. "Ik had toen bijvoorbeeld 'n
klant over de Wilhelminabrug.
Daar moest de melk 's morgens
vóór hal felf bezo'rgd worden. En
als je dan om vijf over half kwam,
dan was het: vandaag niet nodig".
Van Schie, die zelf vanaf z'n
tiende jaar melk loopt te bezorgen,
kan erover meepraten. "Heel vroe
ger werd er zelfs op zondag be
zorgd. Toen dat niet meer mocht,
bezorgden we op zaterdag twee keer.
Nee, het was toen echt niet zo best.
Tegenwoordig verdien je er ten
minste nog wat mee".
Van Schie is de derde telg uit het
„geslacht van melkhandelaren".
Zijn grootvader begon ruimhonderc!
jaar geleden op de plaats, waarvan
Schie nu nog gevestigd is. Maar het
lijkt er niet op, dat de zaak door
één van de vijf zoons voortgezet
wordt. De oudste heeft ongeveer tien
jaar in het bedrijf meegewerkt,
maar daar is een paar jaar geleden
een eind aan gekomen. "En de an
dere vier hebben geen zakenbloec
zegt mevrouw Van Schie. "Ik weet
nog steeds niet wat dat is" voegt Van
Schie daar aan toe.
W
Van Schie: „Ik, zie geen aanleiding om te stoppen".
Schie wel optimistisch over de moge
lijkheden van de melkbezorging in
het algemeen. Maar dan is het vol
gens hem wel nodig dat het verschil
tussen de minimumprijs voor melk
en de bezorgprijs wat minder groot
wordt. Het onredelijk grote verschil,
dat daar nu tussen bestaat, verziekt
volgens hem de zuivelmarkt.
De op basis van dat prijsverschil
ontstane concurrentiestrijd heeft er
toe geleid, dat het aantal bezorgwij-
ken in Leiden binnen twintig jaar
is gedaald van 120 naar ongeveer 55.
Maar Van Schie zelf is nog
niet van plan er mee op te houden.
"Ik ben nog steeds gezond, en mijn
vrouw ook", zegt hij. "Zolang dat
zo blijft, zie ik geen aanleiding om
te stoppen".
Proeftuinproject
oude stadswijken
gaat van start
DEN HAAG LEIDEN (ANP)
Het ministerie van Volkshuisvesting
en Ruimtelijke Ordening is in sa
menwerking met het ministerie van
Cultuur, Recreatie en Maatschap
pelijk werk begonnen met een on
derzoek. dat in de wandeling het
proeftuin-project wordt genoemd.
Bij dit onderzoek staat de vraag
centraal welke moeilijkheden zich
voordoen bij de collectieve verbete
ring van woningen die overwegend
particulier eigendom zijn.
Deze proeftuinen zijn zes oude
stedelijke gebied, te weten De Kooi
in Leiden, het Paduaplein e.o. in
Tilburg, de Afrikaanderwijk in Rot
terdam, de Teniersstraat in Den
Haag, de Laares in Enscheed en het
Noordenbergkwartier in Deventer.
De keuze van deze gebieden be
rust op karakteristieke problemen
in elk van de zes proeftuinen. Te
vens is rekening gehouden met de
onderlinge vergelijkbaarheid in een
aantal vraagstukken die zich in de
ze gebieden zal voordoen.
Aan zes wetenschappelijke insti
tuten is door de beide ministeries de
opdracht gegeven te observeren hoe
het rehabilitatie-proces in deze wij
ken verloopt en dit verloop aan de
ministeries te rapporteren. Doel
hiervan is een overzicht te krijgen
van de moeilijkheden en knelpun
ten, die zich kunnen voordoen bij
rehabilitatie, opdat het beleid hier
op kan "inspelen" door middel van
regelingen, subsidies en dergelijke.
De zes gemeenten hebben hun
medewerking toegezegd.
Aan de Erasmusuniversiteit van
Rotterdam zijn geslaagd voor het
doctoraal examen economische we
tenschappen B. Boertje (Voorscho
ten). P J. Poot (Alphen aan den
Rijn), P. H. Kersten (Leiderdorp)
en F. F. Steenwinkel (Leiden). Aan
dezelfde universiteit werd F. M. Wil-
lemsen (Leiderdorp) bevorderd tot
accountant en promoveerde A. H. E.
M. Wellink (Wassenaar) tot doctor
in de economische wetenschappen.
Zomerfeest Zevensprong
X Ti -fffcfTnlH»»)
M,
LEIDEN Met het oplaten van
de balonnen startte het zomerfeest
programma van de Zevensprong.
Zes weken lang zijn er activiteiten
voor jong en oud. Morgen: creativi
teit en 's middags timmerdorp op
het spoortje. Woensdag is er voor de
kinderen een dagtocht naar de Ef-
teling, vertrek om tien uur bij de Ze
vensprong, kosten f 4,50; voor de Jon
geren is er een bromfietsspeurtocht,
vertrek om 2 uur bij de Fuik, kosten
f 0,50. 's Avonds is er in de Zeven
sprong voor de bejaarden een gratis
revue door jongeren van Troef, aan
vang 8 uur. Het volledig program
ma is te krijgen bij de Zevensprong
aan de Bernhardkade.
LEIDEN Het gebouwtje van
speeltuinvereniging Westerkwartier
<zie foto) in de Ten Katestraat, zou
best wel eens kunnen ophouden met
ce activiteiten, als de plannen van
staatssecretaris Meyer van CRM
doorgaan. Plannen die zeer onlangs
zijn afgekondigd en de bezuiniging
op alle gebied propageren.
In Leiden is daarom het Breed Ko-
mité Welzijnswerk Leiden opgericht,
dat tegen de plannen fel protesteert.
Alle club- en buurthuizen, een aan
tal wijkcomités, de Werkgemeenschap
Leidse Kindercentra en de Leidse
afdelingen van de KWJ en c'e ANVJ
zitten in het Breed Komité. Het co
mité zegt dat er van de elf plannen
voor verbouw of nieuwbouw van
club- en buurthuizen er twee door
gaan en dan nog omdat het sta
dium van de verbouw al te ver ge
vorderd is of de werkzaamheden
worden uitgevoerd in het kader van
de aanvullende werkgelegenheid. In
Leiden zijn er 17 extra stafkrachten
nodig maar de indruk bestaat dat
het er eerder nul dan zeventien zul
len worden. Ook de argumenten van
CRM mogen volgens het Breed Ko
mité nooit redenen zijn om te be
zuinigen. Er zijn pensioen- en CAO-
regelingen gekomen en die kosten
geld, zegt het ministerie. Het Breed
Komité zegt dat dit soort regels vol
strekt normaal zijn en niet als be
zuinigingsargument mogen wo'rden
genoemd.
Het Komité zegt dat er maar zeer
weinig club- en buurthuizen reserves
hebben, die ze kunnen aanspreken,
maar het overgrote deel heeft geen
reserves en zullen misschien moeten
sluiten. Vooral de kleinere clubhui
zen (zoals Westerkwartier) hebben
met deze problemen te maken.
Vrijdag is er om 8 uur 's avonds
een bijeenkomst in het Volkshuis
aan de Apothekersdijk (eveneens een
clubhuis, dat in grote moelijkheden
komt) waar plannen zullen worden
besproken, die met de bezuinigings
maatregelen te maken hebben Te
vens wordt bekeken wat er gedaan
moet worden op de manifestatie c."ie
op 6 september in Leiden zal wor
den gehouden en waar de bevolking
ondermeer zal worden geïnformeerd
over de plaatselijke moeilijkheden.
"Op dit moment kunnen we erg
weinig doen, omdat de vakanties
voor de deur staan. We vragen ons
af of Meyer met opzet pas zo kort
voor de vakantie met zijn plannen
is gekomen", aldus een van c'e woord
voerders van het Breed Komité Lei
den.
Het clubhuis van speeltuin
vereniging Westerkwartier in de
Ten Katestraat. één van de (klei
nere) clubhuizen, die geen reser
ves hebben en misschien moeten
sluiten, ten gevolge van de bezui
nigingsmaatregelen van het mi
nisterie van CRM.
LEIDEN In het Venduhuls der
Notarissen in Leiden werd ten over
staan van notaris mr. S. M. Bran
denberg het woonhuis Jan van
Goyenkade 10 geveild voor een be
drag van 72.000 gulden.
stimorol kauwgom
de smaak is raak
Felle protesten Breed Komité
LEIDEN Vandaag is begonnen
met de herbestrating van het gedeel
te Hoge Mors weg tussen Kristal-
straat en Haagse Schouwweg. Tij
dens de werkzaamheden is dit ge
deelte afgesloten voor alle doorgaand
verkeer. Men hoopt het werk voor de
bouwvakvakantie (12 julie) teheb-
oen voltooid. <3Ü£H991
