'Niet om
aftreden
van Luns
vragen'
Regering wijzigt spreidingsbeleid niet
Lubbers
beeld in
gaf onjuist
oliecrisis
NORIT
'Wij willen ons leven geven voor ons ideaal'
Van der Stoel:
WD-KRITIEK OP
MINISTER PRONK
't Karrewiel
Uit in de Randstad
Minister Vorrink wil
systeem niet herzien
DONDERDAG 12 JUNI 1975
DEN HAAG (ANP) De regering
Iblijft bij de plannen tot spreiding
van rijksdiensten. Minister Gruij-
ters (Volkshuisvesting en Ruimtelij
ke Ordening), coördinerend be
windsman, zei gisteravond in zijn
antwoord op vragen en opmerkingen
van tweede kamerleden dat de rege
ring er niet aan denkt de plannen
uit te stellen of langzaam aan te be-
Iginnen met groeidiensten.
"De kernvraag bestaat nog steeds:
hoe doen we iets aan de verstopping
van de randstad, vooral het gebied
rond Den Haag en hoe doen we zo
Isnel mogelijk iets aan de slechte so
ciaal -economische omstandigheden
in noorden en zuiden des lands", zo
zei Gruijters. Zijn langdurig betoog
werd vaak en vinnig onderbroken
door tal van kamerleden.
Gruijters kon er begrip voor op
brengen dat men nog steeds pro
beert de zaak op te schorten, maar
hij herhaalde het standpunt van
de regering: in de eerste fase 6500
arbeidsplaatsen spreiden, 4500 naar
het noorden, 2000 naar het zuiden.
De beslissing van de regering tot
die eerste fase was door gebrek aan
gegevens beperkt tot enkele rijks
diensten en alleen noorden en zui
den van Nederland. De tweede fase,
waarin nog enkele duizenden ar
beidsplaatsen van ambtenaren zul
len worden gespreid, zal stoelen op
een zeer grondig onderzoek naar
wenselijkheden en mogelijkheden.
Gruijters gaf toe dat een dergelijk
onderzoek bij de eerste fase had ont
broken. Maar gezien de noden van
randstad en noorden en zuiden had
de regering de knoop maar doorge
hakt.
Gruijters bestreed de opvatting
dat de regering bezig is Den Haag af
te breken. "Den Haag blijft rege
ringscentrum. we Ijouwen veel nieu
we ministeries en we pompen mil
joenen in de herstructurering van
Den Haag", zo zei de bewindsman.
Hij was het ook niet eens met de
stelling dat vestiging van dienstver
lenende instellingen in probleemge
bieden weinig of niets doet om het
algehele niveau van de werkgelegen
heid op te vijzelen. Hij wees op eer-»
dere overplaatsingen, onder andere
van een onderdeel van zijn eigen de
partement naar Zwolle, die wel de
gelijk effect zouden hebben gehad.
Gruijters werd hierin gesteund
door zijn collega Lubbers (Economi
sche Zaken), die wees op de over
plaatsing enige jaren geleden van 'n
gedeelte van het Centraal Bureau
voor de Statistiek naar Heerlen. "Ik
ben nog steeds erg blij dat we des
tijds die knoop hebben doorgehakt.
En wij zijn daarbij erg zorgvuldig te
werk gegaan", aldus Lubbers.
Evenals Gruijters is hij van me
ning dat Den Haag de te spreiden
arbeidsplaatsen heel wel kan missen.
Ook de met de diensten samenhan
gende industriële en dienstverlenen
de sector zou daar geen onoverko
melijke problemen door ondervin
den, zo meende Lubbers.
DEN HAAG (SP) Minister Van der Stoel van Buitenlandse
I Zaken is niet van plan om de NAVO-raad voor te stellen de
ambtstermijn van secretaris-generaal Luns te beperken. Van
der Stoel zei gisteren in de Eerste Kamer dat hij er wél voor is
dat er een vaste ambtstermijn komt voor deze functie, omdat
praktisch alle internationale functies termijngebonden zijn. Hij
1 wil echter dat dit pas na Luns in gaat.
Prinses Beatrix heeft gistermorgen het nieuwe Bijbels museum in Amsterdam geopend. De prin
ses deed dit door vragenlijsten over het museum aan een aantal kinderen te overhandigen, die aan
het einde van haar bezoek weer werden ingeleverd. Het museum is gevestigd aan de Herengracht.
het bondgenootschap
Hij antwoordde dit op vragen van Luns
PvdA-senator Nederhorst die tijdens spreekt,
het beleidsdebat over Buitenlandse Over Zuid-Afrika deelde Van der
Zaken verklaarde dat hij vond dat Stoel mee dat er principieel nog
Luns niet meer was te handhaven, steeds niets is veranderd
Nederhorst had -
voorgesteld van vier jaar en Luns krachtig blijven verzetten tegen el-
DEN HAAG (ANP) De WD-
fractie in de Eerste Kamer heeft
gistermiddag voorgesteld de natio
nale commissie voorlichting en be
wustwording Ontwikkelingssamen
werking niet de 6 miljoen gulden te
geven die minister Pronk op zijn
begroting heeft uitgetrokken
"De gelden die worden uitgetrok
ken voor Ontwikkelingssamenwer-
DEN HAAG (ANP) Minister king moeten uitsluitend worden ge-
Pronk van Ontwikkelingssamenwer- bruikt voor die samenwerking zelf,
ADVERTENTIE
Geen subsidie
Palestina-film
e nananaven. sieeos king heelt een subsidie-aanvraag en de voorlichting oi
ambtstermijn apartheidsbeleid. Nederland zal zich vmr cen fUm over de problematiek ten", aldus de motie.
lands Pal^Una Comltó afgewezen- stemd
de resulta-
vol-
het Neder- gende week dinsdag zal worden ge-
is in 1971 gekozen, zodat hij dan ke
nu aan aftreden toe zou zijn. Van de NAVO en Zuid-Afrika. Hij onder- minister heeft dit eedaan xx»
der Stoel, verklaarde dat ook hij streepte hiermee uitspraken van De- J*amïc££m£ 06 VO°,rhchtmg
niet gelukkig was met de uitspra- fensieminister Vredeling tijdens de baar worden *emaakt
ken van mr. Luns. De bewindsman NAVO-conferentie in Brussel. "Hij
maakte echter wel verschil tussen' heeft volkomen mijn standpunt
de privégesprekken en de keren dat tolkt,
elk vogeltje zingt. zoals ffnj^ken
het gebekt is", aldus Van der Stoel.
sie. Minister Pronk wil wel in
leg met het comité naar mogelijkhe-
De voorlichting mag niet dienst-
"het pro
pageren van een grondige omvor-
de structuren van de Ne-
zijn medewerking te derlandse samenleving, noch
[Volgens PvdA-fractie
het propageren van gewelddadige
omverwerping van buitenlandse re
geringen". Met ontwikkelingsgelden
worden, aldus de motie, allerlei groe
pen gesteund die de Nederlandse
maatschappijvorm afwijzen of ge-
weldadige omverwerping van bui
tenlandse regeringen steunen.
Minister Pronk merkte aan het
adres van het WD-kamerlid ir. Lou-
wes op, dat het niet meer dan de
plicht van de overheid is maatschap
pelijke groepen (55) de middelen ter
beschikking te stellen bij te dragen
tot bewustwording van de Nederland
se bevolking.
De motie is 'een blaam' op de
toegewijde pogingen van vele Neder-
DEN HAAG (ANP) Minister Lub- Ook de Kamer blijkt niet goed geïn- bodcrisis in de meeste EG-landen,
bers heeft gedurende de oliecrisis formeerd te kunnen worden op pu- zeker ook niet in Nederland. Wel v
van eind 1973 een onjuist en onvol- bliekelijk controleerbare wijze over er sprake van een scherpe daling
ledig beeld gegeven van de situatie het beleid van de oliemaatschap- de afzet in Nederland van oliepro-
met betrekking tot de olievoorzie- pijen. De Kamer zal dan ook, aldus dukten, die geen verklaring vindt iin ontwikkelingssamenwerking aan Dro
ning. Deze conclusie staat te lezen het rapport, moeten worden voorzien de ontwikkeling van het aanbod dat
tfon Arvrinh+a lion 1Q70"79 aan pagaxxua.
vormingswerk, aldus minister Pronk.
Zij bevat 'onaanvaardbare genera
liseringen' zoals bijvoorbeeld de zin-
de PvdA-twee-
i spelregels en mogelijkheden
Door
Sybe Stainm
rapport
de-kamerfractie over het door de zgn. op moderne
olieclub uit die fractie verrichte on- informatie in te winnen en te
derzoek naar de rol van de oliemaat- werken. Tenslotte concludeert
schappijen in de oliecrisis van 1973 fractie dat
—1974. Teneinde voldoende informa- geen sprake is geweest
tie te verkrijgen werd in de loop van
dit jaar, op voorstel van de fractie,
een aantal hoorzittingen gehouden
door de vaste kamercommissie voor
Economische Zaken, tijdens welke
de oliemaatschappijen werden onder
vraagd.
Geconstateerd wordt dat de minis
ter van Economische Zaken niet over
voldoende informatie met betrekking
tot de olievoorziening beschikt. De
informatie waarover hij al kan be
schikken heeft hij achteraf: uit de
vakliteratuur of van de in Nederland
gevestigde dochters van oliemaat
schappijen of uit de in- en uitvoer-
statistieken. De informatie waarover
hij kan beschikken wordt niet door-
lópend vergaard en geanalyseerd.
Minister Lubbers beschikt niet
over de organisatie en de mankracht
die redelijkerwijs nodig is om zich
zelfstandig te informeren over alle
factoren van de olievoorziening. Hij
heeft nog geen maatregelen genomen
om in dit tekort te voorzien.
Naar het oordeel van ,de PvdA-
fractie zal de aangekondigde wetge
ving op dit gebied een informatiever
plichting moeten bevatten voor olie
industrie en -handel. Deze zal o.a.
betrekking dienen te hebben op:
juridische en organisatorische
structuren;
de financiële structuur;
regelingen en overeenkomsten in
zake de toegang tot de ruwe olie
voorraden;
kosten van de ruwe olie en olie-
produkten.
ten opzichte van 1972—73 een verde-
jze re, zij het geringere, groei onderging.
»r- Gedurende de crisis is er sprake ge-
de weest van groeiende in plaats van
tijdens de oliecrisis afnemende voorraden olieprodukten
Nederland.
steun voor andere maat
schappij-structuren het enthousias
me van "de Nederlandse bevolking"
voor "de ontwikkelingssamenwer
king" en de bereidheid tot het daar
voor brengen van offers worden ge
schaad.
STEENSTRAAT 55 LEIOEN 22509
Op aanvraag zenden wij u graag
suggesties voor menu's
Bioscoopbond:
grens 14 jaar
AMSTERDAM (ANP) De Ne
derlandse bioscoopbond heeft zich
tot de leden van de Tweede Kamer
gewend met het dringende verzoek
om een leeftijdsgrens van 14 jaar in
de nieuwe bioscoopwet op te nemen
of, indien gekozen wordt voor de
grens van 16 Jaar, een tweede grens
van 12 jaar toe te voegen.
Een initiatiefvoorstel voor een
nieuwe bioscoopwet van de heer
Voogd en mevrouw Haas-Berger
(beiden PvdA) wil de filmkeuring
afschaffen voor personen van 14
jaar en ouder. Alleen voor de Jeugd
onder 14 jaar zou een filmkeuring
moeten blijven. Op dit voorstel is 'n
amendement ingediend door de heer
Wiegel (WD), die deze grens wil
leggen bij 16 jaar, de heer De Boer
(ARP) wil een grens van 18 jaar.
De bioscoopbond heeft bezwaar te
gen een grens die ligt bij 16 jaar, of
zelfs 18 Jaar. Dit zou volgens de bond
betekenen dat jeugdigen van 14 en
15 jaar slechts films mogen zien die
zijn toegelaten voor de leeftijdsklas
se van leerlingen van lagere scho
len.
AMSTERDAM
Westerkerk: 16 Juni, 20.15 uur Orgelconcert m.m.v. Ewald Kool-
Stadsschouwburg: 13 en 19 jimfl The Manhattan project. Endgame;
14 en 15 Juni 20.15 uur Wajang Wong; 15 juni 14.00 uur Lax Lu-
bovitch Dance Company; 16 Juni 19.30 uur Scapino Ballet halve
symfonie. .«Assortiment»"18 Juni Het Nat. Ballet „Agon".
Carré: t.e.m. 23 Juni 20.15 uur (beh. 18. 20 en 21 Juni) Ned. Opera
stichting met Offenbach's „Orpheus in de onderwereld"; 18 Juni
The Philip Glass ensemble;
Brakke Grond: t.e.m 21 Junii „ZU zed", een programma in het kader
van het jaar vam de vrouw.
Concertgebouw: 13 Juni Radio Phil. Qfk. o.l.v. Michel Tabachnik;
15 Juni The Philip Glass Ensemble; 16 Juni Amsterdam Sinfo-
nietta; 17 juni St. John College Choir.
Nieuwe de la Mar: 16 en 17 Juni Bernard Haller „Et aJars"; 18
tc.m. 22 Juni Int. Folkloristisch Danstheater.
Shaffy Theater: 13 juni 22.00 uur Old Buck; 24 00 uur Vuile Mong
en zün vieze gasten; 14. 17, 18 en 19 Juni 20.30 uur Friends Musi
cal, Driewerfschande. chaos; 14 juni 22.00 uur Sedalia Flower,
ragtime muziek; 24.00 uur Slumberland Band: 17 Juni 22.00 uur
Volks-, 6alon- amusementsork.18 juni 22.00 uur Joop Scholten.
ROTTERDAM
Rotterdamse Schouwburg: 13 Juni 20.15 uur Stary Teafcr met „No
vembernacht"; 15 Juni 20.15 uur The Manhattan Project uit New
York met „Endgame"; 16 Juni 20.15 uur Ballet Independiente
de Mexico; 19 juni 19.30 uur Familievoorstelling door het Sca
pino-ballet.
De Lantaren: 13 Juni 10.00, 17.00 en 20.30 uur Cockpit Music Work
shop uit Londen; 16, 17 en 18 Juni 20.30 uur The Manhattan Pro
ject mei „De Meeuw"; 19 Juni 20.30 uur Popocanoert door Woods
Band.
De Doelen: 13 en 14 Juni 20.15 uur Poetry International; 14 Juni
15.00 uur Orgelconcert door Arie J. Keijzer; 19 Juni 20.15 uur
Muziek aam het hof van Elisabeth door St. John's Choir Cam
bridge.
DEN HAAG
Sportpaleis Ahoy': 18 Juni 20.30 uur Concert door Eagles en Joe
Walsh.
HOT Theater: 13, 16 en 17 juni 20.30 uur Poëzie Hardop.
Congresgebouw: 13 Juni 20.30 uur Residentie-Orkest oi.v Jean
Mariinan.
Circustheater: 13 Juni 20.15 uur Wajang Wong; 14 Juni 20.15 uur
uur Ballet Indepediente de Mexcio; 18 juni 19.30 uur Uitvoering
door het Scaplmo Ballet; 19 juni 20.15 uur Elly Ameling en Irwin
Gage, liederen van Schubert.
Theater Aan de Haven: 14 juni 20.30 uur The Manhattan project,
met Zeemeeuw van Tsjechow.
Kurzaal15 juni 11.30 uur Montserrat Savall en Jordi Savall; 18
juni 20.15 uur St. John's Choir; 19 Juni 20.15 uur The Philip Glass
Ensemble.
Diligentia: 15 Juni 20.15 uur Oustav Leonhardt, clavecimbeL
Heffingen afvalstoffen
DEN HAAG (ANP) Ook
dere gedachtenwisseling zijn minis
ter Vorrink en een deel van de Twee
de Kamer niet nader tot elkaar ge
komen in hun opvattingen over het
heffingenbeleid in de wet chemische
afvalstoffen. Dit nadere beraad werd
gehouden nadat minister Vorrink de
Kamer had laten weten schorsing
van de beraadslagingen te zullen vra
gen als een amendement-Van Hou-
welingen (ARP) zou worden aange
nomen. In dit amendement stellen
de christendemocratische fracties voo
voor het heffingensysteem te beper
ken.
Van de zijde van verschillende
fracties werd in het beraad tussen
de vaste kamercommissie voor Mi
lieuhygiëne en de minister een sa
menvatting gegeven van de bezwa
ren tegen het voorgestelde heffingen
beleid. Deze betreffen in hoofdzaak
de omstandigheid dat alleen de cate
gorie van bedrijven die chemisch af
val door derden laten verwerken on
der het heffingensysteem zal vallen
en daarnaast het feit dat de heffin
gen in belangrijke mate dienen ter
bekostiging van het controle-appa
raat van de rijksoverheid.
Minister Vorrink deelde mee dat
het in het wetsontwerp voorgestelde
Medewerkervoor
elk kamerlid
DEN HAAG (SP) De fractie
van de PvdA in de Tweede Kamer
wil een administratieve kracht voor
elk kamerlid. Op het ogenblik kun
nen drie kamerleden gezamenlijk
over één medewerker beschikken.
Zij willen de extra hulp op kosten
van het rijk in volledige dienst aan
stellen.
heffingensysteem naar haar mening
onlosmakelijk verbonden is met
de structuur van het voorstel, dat zich
nu juist richt op bedrijven die che
mische afvalstoffen afstoten.
AL MEER DAN
HONDERD
AANGIFTEN
AMSTERDAM (ANP) Sedert
vorige week vrijdag heeft de politie
van het bureau Warmoesstraat te
Amsterdam al meer dan 100 aangif
ten genoteerd van gedupeerde fami
lies. die met grote korting een vlieg
biljet meenden te kunnen kopen bij
het reisbureau Dito 7, op de Nieu-
wendijk.
Hoeveel geld er in totaal is ver
duisterd is op het ogenblik nog niet
met enige zekerheid te schatten:
er zijn waarschijnlijk nog veel meer
gedupeerden, die zich nog niet heb
ben gemeld. De ruim 100 aangiften
van particuliere gedupeerde families
belopen tezamen een bedrag van
ruim drie ton. Daar komt nog ander
halve ton bU, die directeur H. Schul
dig is aan reisbureaus voor hem ge
leverde vliegbiljetten.
Bij de recherche heeft de direc
teur gezegd, dat hij van zijn mani
pulaties zelf niets over heeft gehou
den. Hij verklaarde dat hij de vlieg
biljetten tegen afbraakprijze, aan
zijn klanten verkocht en zelf veel
geld moest byieggen om ze tegen
veel hogere kosten bij de luchtvaart
maatschappijen en andere reisbureau
m te slaan. Hoeveel riezigers hij in
de afgelopen zes maanden op die
manier inderdaad 'n goedkope vlucht
heeft bezorgd, staat nog niet vast
ADVERTENTIE
Tweede dag proces tegen Zuidmolukkers
Arnhem SP - August P., 'n 22-jarige
kantoorbediende uit Eist, ontlokt
een klein en angstig applausje aan
het handjevol Zuidmolukkers die
zich op de publieke tribune plaatsen
hebben verworven, als hij voor de
rechtbank uitroept: „Wij willen ons
leven geven voor ons ideaal, de
vrijheid van de republiek der
Zuid-Molukken
Deze uitlating is typerend voor de
sfeer op de tweede dag van het
proces tegen de 18 Zuidmolukkers
die bij een gewapende aanslag op
Soestdijk koningin Juliana en prins
Bernhard hadden willen gijzelen om
aan de Nederlandse regering een
officiële erkenning van de republiek
der Zuid-Molukken af te dwingen
en om de wereldopinie te mobilise
ren voor de onderdrukking van hun
volk door Indonesië.
Na een dag lang van ontwijkende
en draaierige verklaringen der
oudere initiatiefnemers, die elkaar
allemaal de schuld in de schoenen
proberen te schuiven, wordt thans
duidelijkheid in de zaak gebracht
door de veelbetekenende strijdkreten
van de jongens die geprobeerd
hebben het even dolzinnige als
gevaorlijke plan uit te voeren.
Maar met alle begrip dat recht
bankpresident mr. Wytema voor de
achtergrondproblematiek in deze
zaak lijkt te willen opbrengen, kan
hij er niet omheen alle verdachten
telkens opnieuw te wijzen op de
misdadigheid van de door hen
gebruikte middelen.
Roofovervallen
Tot die middelen horen een serie
van vier gewapende roofovervallen
waaraan door totaal vijf verdachten
in verschillende combinaties is
deelgenomen. Met het geld moesten
wapens worden gekocht voor de
actie-Soestdijk en Wassenaar, omdat
financier Max. R. hen in de steek
liet.
Een roofoverval op een postagent
schap te Opheusden leverde niets
op, omdat de kluis dichtzat met een
tijdslot dat ook niet door de
beheerder kon worden geopend.
Maar in Eist werden in februari
achtereenvolgens het gemeentehuis
en het postkantoor beroofd door
pistoolzwaaiende Ambonezen, die al
het aanwezige publiek en het
personeel dwongen op de grond te
gaan liggen, terwijl zij de kassa's
leeghaalden.
August P. kende de situatie in het
gemeentehuis, want hij kwam hier
elke week zijn uitkering halen. Om
geen verdenking op zich te laden
meldde hij zich twee uur na de
overval alweer aan het loket, vraar
de nog natrillende bediende hem
prompt uitbetaalde zonder hem te
herkennen
Angstwekkend
Uit de verklaringen van de meeste
Jeugdige verdachten blijkt dat zij
zichzelf beschouwen als vrijheids
strijders voor Ambon. „Mijn leven
betekent niets in deze strijd", zegt
Guus T. (20) uit Assen. En Willem
T. (24) uit Moordrecht laat weten:
„Het was voor de republiek der
Zuid-Molukken en dan zeg Je
blindelings ja 1".
Angstwekkend klinken de verklarin
gen van de jongens die nog steeds
vastbesloten zijn door te gaan. Als
de president weer eens benadrukt
dat bij de actie-Soestdijk, als die
was doorgegaan, zeker doden zouden
zijn gevallen, antwoordt de 20-jarige
metaalbewerker Domingoes A.:
„Dacht u dan dat ik nog eens 25
jaar met zo'n nutteloos spandoek zou
gaan lopen
President: „Moet ik daaruit afleiden
dat u ook in de toekomst het
spandoek denkt te vervangen door
deze methoden Zo ja, dan weten
we precies wat we aan u hebben".
Domingoes: „Ik ga door met
vechten voor een vrij Ambon". En hij
distantieert zich nadrukkelijk van
een spijtbetuiging die namens een
aantal samenzweerders is gepubli
ceerd in de kranten.
Ook kantoorbediende Joyce M. (22)
uit Arnhem verklaart dat hij nog
niet tot andere inzichten omtrent de
gevolgde methoden is gekomen en
Jonas L. (21), chemigraaf uit Eist,
zegt glashard: „Dat het levens zou
kosten is nu eenmaal het risico, he".
Tenslotte ontstaan de eerste inci
denten in dit proces als de Haagse
advocaat mr. H. Droesen een
getuige-deskundige ondervraagt over
de achtergronden en de beweegrede
nen der daders. Deze zeer strijd
vaardige advocaat, die vijf Jaar
geleden ook de Ambonese overvallers
van de Indonesische ambassade
verdedigde voor de Haagse recht
bank, wordt door de president
herhaaldelijk tot de orde geroepen
maar hfj wenst zich de mond niet
te laten snoeren en tot twee keer tot
begeeft de rechtbank zich in de raad
kamer om te beslissen dat bepaalde
politieke vragen van mr Droesen niet
toelaatbaar zijn, omdat zij onvol
doende ter zake worden gedacht.
De getuige-deskundige is Louis
Mantouw (47), medewerker van het
interkerkelijk contactcomite Ambon-
Nederland, dat alom in den lande is
belast met hulpverlening aan
Zuid-Molukkers.
Mr. Droesen ontlokt hem vergaande
verklaringen, die erop neerkomen
dat voor de Molukkers in Indonesië
en Nederland de RMS een volkomen
reeel en zelfs „haalbaar" Ideaal is,
waarvoor elke Molukker verplicht is
te strijden.
De onderlinge band tussen de
Molukkers is zo hecht en de
traditionele plichten zijn zo onont
koombaar, dat geen rechtgeaarde
Molukker zich aan deze verplichting
kan onttrekken. Dat geldt ook voor
18-jarige Jongens die Ambon nog
nooit hebben gezien. Zij voeren hun
strijd met dezelfde bereidheid
waarmee christenen bereid waren de
leeuwenarena's binnen te gaan. En
