Luns is
niet te
handhaven
Frauderende reisbureau-directeur meldt zich bij de politie
VREDELING IS
NIET AFKERIG
VAN EUROPESE
LUCHTVAART
INDUSTRIE
«i
Molukkers geven elkaar de
schuld van gijzelingsplan
ER VALT NOG
HEELWAT MOOISTE BELEVEN
IN ONS KIKKERLANDJE.
PVDA-FRACTIE IN
EERSTE KAMER:
ONGEVAL IN
OIRSCHOT
GEEN OPZET
Van Riel (VVD):
'Zuid-Af rika
niet verguizen'
Bel Hertz
als u voor een weekend
een auto wilt huren.
Het Motorhuis
Rivierenland
In speciale Boek van de
Maand oplage: f 13,50.
Daarna f23,50.
WOENSDAG W JUNI 1975
AMSTERDAM (ANP) Gitser-
middag heeft directeur B.H. van het
eenmans reisbureau Dito 7 aan de
Nieuwendijk te Amsterdam zich
eigener beweging gemeld bij de po
litie te Amstelveen, waar hij woon
achtig is. Hij werd terstond opge
haald door de Amsterdamse recher
che
Tegen H. zijn van tientallen ge
dupeerde reizigers klachten ontvan
gen wegens oplichting. Hij bood per
advertentie retourvluchten over de
gehele wereld aan voor een maxi
mum van f 999,- en bleef in gebre
ke toen hij na inning van de com
plete reissom ook de biljetten moest
leveren. Vorige week verdween hij
met de noorderzon. Volgens het reis
bureau Orient Travel, dat reeds op
2 april een schriftelijke waarschu
wing met klacht aan de officier van
justitie zond, loopt de fraude in de
honderdduizenden guldens.
In de aan de officier van justitie
gerichte brief voorspelde directeur
J. A. Schepel van het reisbureau
Orien Travel preices wat nu ge
beurd is. Hij schreef met vooruit
ziende blik: „Elke dag dat er niets
gebeurt worden meer mensen de du
pe, de mensen die nu boeken zijn
gegarandeerd hun geld kwijt. Straks
verdwijnt de heer H. spoorloos met
al het geld van zijn passagiers. Ik
verzoek u dringend een onderzoek in
te stellen".
Maar hoofdinspecteur K. Sietsma
van de centrale recherche bleek vol
komen machteloos. "Wij kunnen pas
ingrijpen als de man niet aan zijn
verplichtingen voldoet", zo zei hij
gistermiddag.
Maar directeur Schepel is met die
verklaring nauwelijks tevreden.
„Ik heb voor ik die brief schreef
eerst de recherche opgebeld", zo
vertelt hij. "Ik heb haarfijn uitge
legd, dat H. met de belachtellijk la
ge trarieven van f 999 voor een re
tour over de hele wereld adverteer
de en dat hij alleen met zwaar ver
lies tickets aan de eerste gegadig
den aan het leveren was. Dat ver
lies ving hij op met gelden van
nieuwe boekingen. Hij liet zijn klan
ten immers contant betalen voor
vluchten die pas drie tot vier maan
den later werden uitgevoerd. Dat
liep als een trein. Door in den be
ginne de eerste klanten inderdaad
goedkoop te helpen, kreeg hy een
vertrouwde naam en kon van ande
re reizigers enkele miljoenen incas—
Daarmee is hij nu verdwe- order toch een onderzoek ingesteld,
dat echter voor Dito 7 geen enkel
beletsel vormde om met het ketting
brief-systeem door te gaan alsof er
geen vuiltje aan de lucht was.
Maar de betrokken rechercheur
voelde weinig voor een hem ge
vraagd onderzoek. De heer Schepel
raadpleegt zijn aantekeningen. Hij
heeft het antwoord van de recher
cheur destijds letterlijk genoteerd.
Het luidde: 'Daar kunnen we niet
aan beginnen, we hebben wel wat
beters te doen, we zitten hier niet
om vliegen te vangen".
Daarna richtte Schepel zich met
zijn schriftelijke klacht tot de offi
cier van justitie en werd er op diens
'Toch waren wij volkomen mach
teloos", aldus hoofdinspecteur Siets
ma. 'Toen wij in april die zaak on
derzochten hebben we geen klanten
kunnen vinden, die reden tot kla
gen hadden. De mensen die in de
cember hadden geboekt kregen toen
hun vliegbiljetten. Directeur H. er
kende toen al volmondig tegen ons,
dat hij op ieder ticket wel 1000 gul
den bij moest passen, maar hij zei
dat hy voor de aanloop van een
goed florerende zaak over had en
dat hij op die manier goodwill kon
kweken".
Intussen moeten thans de duizen
den gedupeerden (volgens globale be
rekeningen ontving Dito 7 maande
lijks minstens 400 reserveringen ad
f 999 in contanten) machteloos le
zen, dat de heer Schepel reeds op
2 april aan de officier schreef: „Uit
het voorgaande blijkt dat snel in
grijpen geboden is. Wij hopen dat u
onmiddellijk een onderzoek zult la
ten instellen".
DEN HAAG (ANP) Minister
Vredeling van Defensie zal contact
opnemen met zijn Belgische collega
Van den Boeijnants om te bezien of
een gezamenlijke inspanning tot ont
wikkeling van een Europese lucht
vaartindustrie mogelijk is
Vredeling zei dit gisteren in de
Tweede Kamer vlak voordat alle mo
ties werden verworpen waarin de re
gering op de een of andere manier
werd verzocht de F-16 niet aan te
schaffen of op zijn minst haar ge-
sli^sing in heroverweging te nemen.
Waltmans (PPR) had de minister
er op gewezen dat Belgie van plan
is de tegenwaarde van de optie op
14 F-16-jagers te bestemmen voor
een fondst ten behoeve van de ont
wikkeling van een Europese lucht
vaartindustrie.
Nederland heeft geen beslissing in
deze zin genomen, aldus de minister
van Defensie en nadere gegevens
ontbreken nog. Een en ander zou
uiteraard mede afhankelijk zijn van
de levensvatbaarheid van een der
gelijke industrie.
Intussen bleef de Kamer in ruime
rv.^rderbeid de aankoop van de F-
16 sterken.
De PvdA-fractie verkreeg voor haar
motie waarin op heroverweging van
de beslissing werd aangedrongen al
leen steun van de PSP-fractie.
Meeste steun haalde nog de mo
tie van de liberale defensiespecialist
Ploeg, die de regering had gevraagd
alsnog maatregelen te nemen om
niet 84, maar 102 F-'16's te bestel
len ter vervanging van de Starfigh-
ter. Maar ook de stemmen van VVD
DS'70, SGP, BP, GPV en RKPN
konden dit voorstel niet aangenomen
krijgen.
PPR en D'66-kamerlid Imkamp ga
ven hun stemmen aan de PSP-motie
die wilde dat de regering elke aan
koop van vliegtuigen ter vervanging
van de Starfighter achterwege zou la
ten.
Met dezelfde stemverhouding werd
de PPR-motie verworpen waarin de
regering werd gevraagd van haar be
sluit inzake de F-16 terug te komen.
Eenzelfde motie van de CPN al
leen de overwegingen waren ver
schillend kreeg steun van de in
dieners, van de PSP en van Im
kamp.
Tenslotte werd de motie-Van Leeu
wen (ARP) aangehouden, waarin
het verzoek was neergelegd om voor
de vervanging het voorziene be
drag van 2,3 miljard volledig te ge
bruiken, tenzij een lichte Europese
jager wordt ontwikkeld en dus van
«de optie op 18 F-16 Jagers geen ge
bruik hoeft te worden gemaakt. Me
vrouw Van Leeuwen kondigde aan
het beleid bij de komende begroting
opnieuw te toetsen.
Minister Vredeling vertelde Walt
mans nog dat hij bij zijn komst als
minister van Defensie ten aanzien
van de Starfighter-vervanging voor
honderd procent vrijheid van hande
len had. "Ik heb geen enkel voldon
gen feit aangetroffen en er is van
geen enkele beinvQoeding sprake
geweest".
DEN HAAG (SP) „Oud-minister Luns is niet meer te
handhaven als secretaris-generaal van de NAVO". Dit werd
gisteren tijdens het debat over Buitenlandse Zaken en Ontwik
kelingshulp verklaard door PvdA-senator Nederhorst. Neder-
horst wenst van minister Van der Stoel (Buitenlandse Zaken),
dat hij een beperking van de secretaris-generaal tot vier jaar
in de volgende NAVO-ministerraad aan de orde stelt.
"Hij maakt van zijn positie 'mis- de komende NAVO-ministerraad ge
bruik door in zijn uitspraken bij plaatst te krijgen?
herhaling zijn gram te halen op de De drie christen-democratische
politieke ontwikkelingen zoals deze fracties hebben gistermiddag in de
zich sinds zijn heengaan in Neder- Eerste Kamer via senator Van Hulst
land hebben voltrokken". v
Tijdens graafwerkzaamheden voor het nieuwe gemeentehuis
van Ede is een oude Duitse mitrailleurpost uit de Tweede We
reldoorlog gevonden. Tot de 'buit' behoorden o.m. een zijspan,
een luchtdoelgeschut, munitiekisten, geschriften en tekenin
gen.
ADVERENTIE
Wat is er Nederlandser
dan grote rivieren door een laag
landschap?
De grazige oevers, oude
stadjes en dorpen, broedplaatsen
in het riet,
de heel eigen flora.
De rivieren hebben een bepalen
de invloed gehad op de
geschiedenis van ons land.
Daarom is het belangrijk dat
er nu zo'n compleet boek het
licht ziet over ons meest
Hollandse landschap. Het heet
Rivierenland, geschreven door
Jan van de Kam.
Plant, dier en mens in het
gebied van Rijn, Maas, Waal en
IJssel zijn de onderwerpen
van dit prachtig verzorgde boek,
vol kleurrijke foto's.
Er is nog zoveel moois.
Maar dat moois wordt wel
bedreigd. Kan er een halt worden
toegeroepen aan de toenemende
vervuiling? Ook dit belangrijke
onderwerp wordt in Rivierenland
helder behandeld.
Alleen daar
om al mag nie
mand die milieu
en natuurschoon
ter harte gaan dit
boek missen.
Rivierenland is echt een Boek
van de Maand.
Rivierenland wordt uitge
bracht als Boek van de Maand.
Dat wil zeggen, dat uitgevers
en boekverkopers het er samen
over eens zijn, dat dit boek
zo'n belangrijke uitgave is, dat
het voor een speciale, heel lage
prijs moet worden aangeboden.
Het is waard om in zoveel moge
lijk Nederlandse gezinnen
terecht te komen.
EINDHOVEN (ANP) Het onge
val in Oirschot waarbij zondagavond
jongstleden de 17-jarige mejuffrouw
G. Bierkens om het leven kwam is
volgens de rijkspolitie niet opzettelijk
veroorzaakt.
De auto, waarin het slachtoffer als
passagiere, reed omstreeks 22.30 uur
in het Wilhelminakanaal in Oirschot.
De bestuurder, de 24-jarige P. V. uit
Best wist zichzelf te redden, liftte
naar zijn woonplaats en ging na een
cafébezoek met enkele vrienden
naar de plaats van het ongeval te
rug en deed pas om kwart over een
die nacht aangifte.
"Het onderzoek en de reconstruc
tie heeft geen enkele aanwijzing op
geleverd dat er sprake van opzet is
geweest".
Hoewel er geen bloedproef is geno
men in verband met het grote tijds
verschil tussen het ongeval en de aan
houding van P. V., vermoedt de po
litie dat de verdachte tijdens het
ongeval onder invloed van alcohol
verkeerde.
Volgens Nederhorst heeft Luns
een eventueel verlies van Grieken
land en Portugal willen goedmaken
door het dictatoriale Spanje bij het
bondgenootschap te betrekken. De
PvdA-senator verwijt de NAVO-sec-
retaris-generaal dat hij zich passief voelen
heeft opgesteld in het conflict Grie
kenlandTurkije en dat hij de laat
ste jaren niets heeft nagelaten om 't
Griekse verzet tegen de kolonels te
gen zich in het harnas te jagen. "We
zijn het eens met degenen die zeg
gen dat een secretaris-generaal die
zulke blunders maakt en zich zo on
genuanceerd en partijdig opstelt,
niet meer te handhaven is", aldus
Nederhorst.
Luns begon zijn ambtstermijn in
1971. Nederhorst wil van Van der
Stoel weten of deze minister het Juist
vindt dat de functie van secretaris
generaal van de NAVO niet aan een
ambtstermijn is gebonden. De West-
Europese Unie heeft de NAVO-raad
geadviseerd om de ambtstermijn van
de voorzitter en secretaris-gendraal
voor de NAVO-ministerraad te be
perken tot vier jaar. Steunt Van der
Stoel deze aanbeveling en wil hij met
zijn collega's hierover contact opne
men om dit punt op de agenda van
(CHU) te kennen gegeven dat zij zo
wel Vredeling (Defensie) als Van der
Stoel (Buitenlandse Zaken) niet wil
len beschermen, wanneer de eigen
fractie van de PvdA hen naar buiten
voortdurend laat vallen. De confes
sionelen vinden dat zij dan zelf wel
twee ministers kunnen leveren. Ze
niets voor om voortdurend
schild te dienen voor twee be
windslieden die herhaaldelijk met 't
zwaard door hun eigen partij wor
den bedreigd. Vandaag antwoorden
de bewindslieden.
DEN HAAG (ANP) In de
Eerste Kamer heeft de fractie
leider van de WD, mr H. van
Riel, gisteren gepleit voor Ne-
derlands-Zuidafrikaanse militai
re samenwerking op maritiem
gebied.
"Mijn persoonlijke visie ls
dat Nederland gerust op eniger
lei wijze maritiem met Zuld-
Afrika in dit stadium van de ge
schiedenis zou kunnen, en zelfs
moeten, samenwerken, als dit,
technisch-militair gesproken fei
telijk redelijk is", zo verklaarde
hij tijdens het debat over de be
groting van Buitenlandse Zaken.
Minister Van der Stoel zal zo
min mogelijk rekening moeten
houden met "emotionaliteiten
van uiterst links", aldus mr. Van
Riel. Volgens hem is de minis
ter van Defensie, ir. Vredeling.
buiten zijn boekje gegaan toen
hij op de NAVO-conferentie eind
vorige maand in Brussel, ver
klaarde het Nederlandse lid
maatschap van de Noordatlan-
tische verdragsorganisatie niet
meer te kunnen garanderen als
de NAVO in Zuid-Afrika een
technische installatie zou vesti
gen om Sowjet-oorlogsschepen
bij de zgn. tankerroute om de
Kaap te surveilleren.
Mr. Van Riel trok een parallel
met de militaire noodzaak van
samenwerking met de Sowjet-
Unie in de oorlog tegen Duits
land: "Er kunnen nu ook weer
toestanden ontstaan waarin be
paalde conclusies, hoe naar
ook, ons min of meer dwang-
matig door wereldpolitieke ont
wikkelingen worden opgelegd".
De Zuidafrikaanse premier
Vorster "gaat reeds ver in zijn
pogen het historisch beleid van
zijn partij om te buigen. Wij
moeten hem daarbij steunen en
Zuid-Afrika nimmer vergui-
ADVERTENTTE
Symbionezen In de californi-
sche stad Sacramento zijn maandag
twee "soldaten" van het "Symbio-
nese Bevrijdingsleger" schuldig be
vonden aan de moord op schoolin-
specteur Macus Foster uit Oakland
en poging tot moord op een mede
werker van Foster. Het proces tegen
Russell Little en Joseph Remiro was
het eerste dat tegen leden van deze
terroristische groep is gevoerd. Op
moord staat in Californië levenslan
ge gevangenisstraf. De moordaan
slag werd gepleegd voordat de dood
straf in deze staat opnieuw werd in
gevoerd.
Hertz heeft een speciaal weekend-tarief.
Al vanaf 70,- (excl. B.T.VV.) kunt u een auto
huren en wel van vrijdag 18.00 uur tot
maandagmorgen 8.00 uur. All-risk verzekering en
400 km zijn bij de prijs inbegrepen. De wagen die
u huurt is normaal gesproken niet ouder dan
één jaar en wordt regelmatig grondig nagekeken.
s bijtijds en uw wagen staat voor u
klaar.
Uw Hertz agent:
Vondellaan 80. Lelden, tel. 071 - 6 93 13*
Ambachtsweg 1. Katwijk, tel. 01718-710 40
Julianalaan 46. Voorschoten, tel. 01717 - 22 30
Uw Hertz auta Een zorg minder.
De aanbieding is geldig t/m 5 juli.
Echter zolang de voorraad strekt
ARNHEM (SP) Als men de ver-
dachten moet geloven is het plan om
Koningin Juliana te gijzelen eind
vorig jaar zomer vanzelf uit de
lucht komen vallen. Niemand van de
Zuidmolukse kopstukken die in Arn
hem terechtstaan is bereid de ver
antwoordelijkheid op zich te nemen
voor de samenzwering tegen hun
traditioneel geliefde staatshoofd. Het
afschuifsysteem viert hoogtij in de
Arnhemse strafzaal en alle leiding
gevende organisatoren doen het
voorkomen of zij min of meer tegen
hun zin door de anderen zijn mee-
(60).
"Ik wilde helemaal niet meedoen,
maar ik was bang voor wat er zou
gebeuren als ik me ertegen
zetten", verklaart Eliezer
Toch was deze ex-premier van de
RMS-regering in ballingschap voor
bestemd om na de gijzeling van de
koningin en prins Bernhard op 4
maart jl. in paleis Soestdijk als
woordvoerder van de bezetters op te
treden tegen de heer Den Uyl en de
ministers van Binnenlandse Zaken,
Buitenlandse Zaken «n Justitie, die
allen naar het paleis ontboden zou
den worden.
De voornaamste eis zou zijn: er
kenning van de onafhankelijke re
publiek der Zuid-Molukken. Volgens
de plannen zou gelijktijdig met de
overval op Soestdijk een guerrilla
oorlog moeten worden gestart op
Ambon. De 64-jarige Jered M. uit
Delfzijl was hiertoe tevoren met in
structies heen en weer gereisd naar
Ambon, op kosten van een der an
dere plannenmakers: de Haagse be
drijfseconoom Max R. (46), die door
de hele club wordt gedoodverfd als
de grote man achter de schermen.
Volgens de samenzweerders had
Max R. toegezegd te zullen zorgen
voor 100 machinegeweren, 50 pisto
len, vier kisten munitie, enige kisten
met handgranaten, vier granaat
werpers en zelfs voor een paar zoge
naamde SAM-raketten. Dit wapen
tuig zou uit Syrië moeten komen.
In werkelijkheid hebben de Jon
gens, die de raid zouden gaan uit-
voeern, tot de laatste avond stad en
land afgelopen om een tiental pisto
len en geweren bij elkaar te schar
relen.
Dominee Frederik D. (51) uit Eist
liep zich volgens zijn medeverdach
ten ook het vuur uit zijn sloffen om
wapens te zoeken en recruten aan te
werven, ondermeer in Moordrecht
en Krimpen a.d. IJssel. Voor de Arn
hemse rechtbank verklaart hij timi
de dat hij de actie eigenlijk helemaal
niet had gewild.
Er staat nog een tweede voormalig
lid van de Molukse regering in
ballingschap voor het hekje rijks
ambtenaar Domingus L. (46) uit
Krimpen aan de IJssel. Net als zijn
ex-premier verklaart hij dat hij zich
uit angst voor represailles niet had
verzet tegen de actie-Soestdijk. die
hij echter "op tactische en diploma
tieke wijze" had hopen te verhinde-
Officier van Justitie mr. H. Lau-
waars herinnert de verdachte eraan
dat van hem allerlei details in het
plan afkomstig zijn geweest onder
meer om de uitvoerders tevoren spe
ciaal te trainen en om koningin Ju
liana tijdens de gijzelingsperiode te
omringen met Zuidmolukse hofdames.
De merkwaardigste figuur voor het
hekje ls wellicht de zich bedrijfseco
noom noemend Max R. uit Den
Haag. Volgens zijn medeverdachten
had hij aanvankelijk aangekondigd
drie miljoen gulden bij elkaar te
kunnen krijgen voor acties op Am-
bon' en in Nederland. Later zou hij
hebben toegezegd voor een waarde
van 70 mille aan wapens te zullen
leveren.
Voor de rechtbank zegt de man
dat hij een revolutionair leger heeft
opgericht om te worden ingezet op
Ambon. Hij had onderscheidingste
kens ontworpen voor de rangen van
soldaat tweede klasse tot en met ge-
generaal. Maar hij heeft nooit meer
dan 30 man bij elkaar gekregen die
er iets voorvoelden en eind vorig
paar waren het er nog maar vier.
De enige verdachte die zonder om
wegen toegeeft dat eventuele doden
in Soestdijk bij de rekening waren
inbegrepen is Elia M. (24). bijge
naamd "Jack". Hij had de overval
lers van Soestdijk zullen leiden en
hij heeft voor de actie het meeste
werk verzet, lncusief drie gewapen
de roofovervallen op postagentschap
pen in Eist en Cuijk om aan geld
te komen voor wapens.
