In de figuur van Kuipers
zit
veel
van
mij
zelf
'nkouwe.
...en aisterei i
toegelicht^
Leiderdorper Kees Holierhoek auteur van 'Klaverweide'
ZATERDAG 7 JUNI 1975
eigen program-
LEIDEN/LEIDERDORP Kees
Holierhoek. Geestelijk vader van
een aantal afleveringen van de
tv-series 'Waaldrecht' en*'Klaver
weide'. Vader van drie dochters
en bewoner van een fraai huls
aan de Reviusdreef in Leiderdorp.
Maar Holierhoek is niet alleen
de man achter verhalen als 'Dui
ken' en 'Een schuilplaats voor
Sonja'. Hij had daarvóór al naam
gemaakt als auteur. In 1964 werd
hem de Reina Prinsen Geerligs-
prifs toegekend voor de verhalen
bundel 'Hanen in de kloostertuin'.
Daarnaast heeft Holierhoek in
zijn studententijd voor het STU-
TOFES in Wageningen een aantal
eenakters geschreven. Ook heeft
hij zich beziggehouden met het
schrijven van filmscenario's. Zo
heeft de Leiderdorpse auteur in
hel verleden veel samengewerkt
met de regisseur Paul Verhoeven.
Met Verhoeven schreef hij het
scenario voor Pauls film 'De
worstelaar'. Kees Holierhoek heeft
voorts gewerkt aan het script van
de NOS-serie 'Floris'. Hij maakte
destijds met Paul Verhoeven een
opzet voor het scenario van de
vier laatste boeken van de Anton-
Wachterreeks van Simon Vestdijk.
Dat initiatief is echter nooit van
de grond gekomen, omdat nie
mand het financiële risico van
een dergelijke verfilming op zich
wilde nemen.
Holierhoek: "Na "De Worste
laar", "Floris" en de opzet voor de
Anton-Wachterreeks zijn Paul Ver
hoeven en ik eigenlijk ieder onze
eigen weg gegaan. Paul is begonnen
met grote produkties als "Wat zien
Ik", "Turks Fruit" en "Keetje Tip
pel" en ik ben naar de televisie over
gewaaid. Ik heb in eerste instantie
voor de VARA-televisie vijf afleverin
gen voor de serie "WAALDRECHT"
geschreven. Het verhaal "Een Schuil
plaats Voor Sonja", dat de moeilijk
heden behandelde van een vracht
wagenchauffeur, die verwikkeld is
in een echtscheidingsprocedure en
daarom zijn kind ontvoert, is bij ëen
groot aantal kijkers, gezien de kijk
cijfers, erg goed overgekomen. Ik
zelf was overigens ook wel erg blij
met deze aflevering. Nadat de vijf
afleveringen van "WAALDRECHT"
waren uitgezonden nodigde de VARA
me uit mee te denken over de tot
standkoming van een nieuwe serie. Ik
heb toen een uitgewerkt idee van
rond de dertig pagina's bij de VARA
ingeleverd, dat handelde over de ge
beurtenissen in een nieuwe wijk. Ge
lijkwaardig aan de ontwikkelingen in
de nieuwe wijk heb ik in die wijk de
familie Kuipers geplaatst, die op
zich ook een hele ontwikkeling door
maakt. Per deel heb ik zowel de ont
wikkeling van de wijk enerzijds als
van de familie Kuipers anderzijds ge
schetst. Er zijn dertien afleveringen
gepland en in die dertien afleverin
gen kan de kijker volgens een be
paalde logische opbouw de gedragin
gen van de fam. Kuipers op de voet
volgen.
Daarnaast heb ik voor de afle-
i veringen, die ik niet zelf schrijf, een
aantal suggesties aan de hand ge
daan met betrekking tot de per
soonsontwikkeling, plot en de ont
wikkelingen binnen de wijk. Het
spreekt vanzelf dat je dan een andere
auteur niet op kan zadelen met door
jou gecreëerde personen, die bij hem
wellicht vreemd overkomen.
Dat zou betekenen, dat er sprake
zou zijn van een vorm van "creatie
ve dictatuur" en dat is natuurlijk ten
ene male onmogelijk. Daarom is aan
de overige auteurs verzocht de fami
lie Kuipers zo functioneel mogelijk
in het te schrijven verhaal te ver
werken. En dat is de één beter ge
lukt dan de ander. In sommige afle-
beringen herken ik mijn eigen gees
teskinderen terug, terwijl ik naar
andere afleveringen kijk en daarbij
geen enkele relatie met de neerge
zette personen ervaar. Uiteindelijk
heb ik zeven verhalen geschreven
voor de nieuwe serie "KLAVERWEI
DE". Het blijkt namelijk voor veel
Nederlandse auteurs een moeilijke
zaak een goed voortgestuwd verhaal
te schrijven met een verantwoorde
dramatische ontwikkeling daarin. Er
zijn daarom uiteindelijk toch een aan
tal auteurs afgevallen".
Kees Holierhoek: "In de figuur van
Kuipers, die ik heb neergezet, zit
veel van mijzelf. Hoewel ik bewust
getracht heb een volkomen imaginai
re familie Kuipers te creëren is mij
dat toch niet helemaal gelukt. Vaak
herken ik op bepaalde momenten
mezelf. Eigenlijk is dat ook wel lo
gisch, omdat het imaginaire beeld
van de familie Kuipers onvermijde
lijk wordt bedreigd door autobiogra
fische invloeden. Die spelen vaak in
het onderbewustzijn mee. Toch moet
Je ervoor waken niet steeds figuren
te creëren, die steeds weer een an
dere gestalte van jezelf vormen. Er
zijn immers genoeg schrijvers, die in
hun oeuvre steeds weer een ander
facet van zichzelf belichten. Ik houd
niet zo erg van egocentrisch inge
stelde schrijvers. Schrijvers voor wie
ik zelf grote bewondering op kan
brengen zijn Couperus, Vestdijk en
Heyermans. Het zijn duidelijk schrij
vers, die personen hebben gecreëerd,
die kunnen bestaan zonder de aanwe
zigheid van de schrijver zelf. Het zijn
volkomen losstaande, duidelijk loca-
liseerbaar en herkenbare figuren ge
worden, die een volstrekt eigen leven
leiden.
Heeft het succes van Waaldrecht bij
het publiek je verrast?
Kees Holierhoek: "Het succes bij
televisiekijkend Nederland heeft mij
erg veel deugd gedaan. Je schrijft
tenslotte voor dat publiek en je vind
het fijn, wanneer blijkt, dat men je
produkt waardeert. De televisiecri
tici waren overigens niet zonder meer,
tevreden. Vanuit die hoek werden
wel geregeld kritische geluiden ver-
Bij de nieuwe serie hebbén we ge
tracht hier iets aan te doen en het
blijkt, dat de tot nu toe uitgezonden
afleveringen de televisiecritici mil
der hebben gestemd dan bij sommi
ge afleveringen van "Waaldrecht"
het geval was.
Je kent ongeveer het acteurs- en
actricearse-naial m Nederland. Heb
je bij de samenstelling van de serie
.Klaverweide' bewust 'personen ge
creëerd, met het oog op bestaande
acteurs of actrices?
Kees Holierhoek: 'Voor de serie
'Klaverweide' heb ik bij het neer
zetten van de hoofdpersoon steeds
gedacht aan Leo Beyers, die het ten
slotte ook is geworden. Dus je zou
inderdaad kunnen stellen, dat ik
mijn „Kla.verweade"-figu!ren tot
op zeker hoogte naar bestaande ac
teurs en actrices heb toegeschreven.
Het fleót, dat ik nooit opnamen bij
woon viam „Klaverweide" geeft overi
gens wel aam, dait ik mü toch niet on
losmakelijk heb verbonden met de
personen in „Klaverweide". Hoewel
ik nog steeds elke aflevering met
spanning volg en na zo'n uitzending
het gevoel heb alsof ik helemaal
leeg ben, heb ik toch dan al, tijdens
de uitzending, vaak een zekere af
stand van de personen genomen.
Dat is een heel wonderlijke ervaring.
De werkwijze bij 'Klaverweide' was
ongeveer als volgt
Iemand stuurt ©en ontwerp in;
dat wordt door een redactiecommis
sie bekeken en beoordeeld. In die
commissie let ik vooral op dingen,
die met de continuïteit te maken
hebben, d.w.z. dat de aflevering niet,
in tegenspraak is met andere afle
veringen, dat Kuipers niet opeens
dingen doet, die niet stroken met
zijn karakter en dergelijke. Alle op
merkingen worden vervolgens doorge
geven aan de schrijver en bij de
volgende versie die hij inlevert, wordt
weer dezelfde handelwijze gevolgd.
Dit vooral, omdat ons tijdens
..Waaldrecht" was gebleken, dat
gebrek aan continuïteit enigszins
irritant werkte. In tegenstelling tot
datgene, wat met „Waaldrecht"
was gebeurd, hechtten we allen veel
waardie aan steeds terugkerende per
sonen en situaties binnen de afzon
derlijke afleveringen van de serie.
Met „Klaverweide" is dat doel be
reikt door de familie Kuipers zoveel
mogelijk in de serie op te laten tre
den. Daarnaast is die continuïteit
gewaarborgd, doordat steeds een
hileuw facet in de ontwikkeling Van
de wijk wordt belicht. Ik geloof dat
deze, toch enigszins gewijzigde aan
pak, zowel de kijkers als de televi
siecritici meer aanspreekt. De kijk
cijfers en de kritieken op de volgen
de afleveringen van „Klaverweide"
zuiFliem, diit echt defiiniitiief moeten
toewijzen. Op het ogenltolk heb
ben we zo'n vier miljoen vaste kij
kers. Daar ben ik erg blij mee.
A.C. KOEKEBAKKER JR.
NEIERLAND I
15.00 Journaal (NOS)
15.02 Geknipt voor herhaling: herhaling
ma's (VARA)
16.00 Jong geleerd, oud gedaan (VARA)
17.00 De film van Ome Willem, kinderserie (VARA)
18.45 De Minimolen (NOS)
18 55 Journaal (NOS)
19.05 De Flintstones, tekenfilm (KRO)
19.25 Kareltjes kolderieke kapriolen (KRO)
10.50 't Zand 33 (KRO/RKK)
20.00 Journaal (NOS)
20.21 De wrekers, Engelse tv-serie (KRO)
21.10 De kleine kwis (KRO)
21 40 Brandpunt (KRO)
22.25 De wereld in oorlog (KRO)
23.10 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 Kortweg (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
9.05 Tot ziens Kenya, filmimpressie (NCRV)
20.00 Journaal (NOS)
20.21 Bart je, tv-serie (NCRV)
21 25 Nana Mouskouri, muziekprogramma (NCRV)
22.10 Mensenleven: sociale problemen (NCRV)
22.40 Ruimte: geestelijke muziek (NCRV)
28.05 Journaal (NOS)
ZONDAG 8 JUNI
NEDERLAND I
11.00
Eucharistieviering in Amersfoort (KRO/RKK)
14.30
Het menselijk lichaam (TELEAC)
15.00
De Ondernemer (TELEAC)
16.00
Journaal (NOS)
16.02
Ti-ta-tovenaar (NOS)
16.26
Grote prijs van Zweden. (NOS)
17.00
Vesper (IKOR)
17.30
Wilde Ganzen (IKOR)
18.30
Woord voor woord (IKOR/RKK/KRO)
18.35
Minimolen (NOS)
18.40
De kinderen van nummer 47 A (NOS)
19.05
Studio Sport (NOS)
20.00
Jennie (NOS)
20.50
Panoramiek (NOS)
21.25
Journaal (NOS)
21.20
Markant sport (NOS)
22.20
Pas de deux (NOS)
23 00
Journaal (NOS)
23.05
Vervolg Pas de deux (NOS)
23.40
Surinamers deze week (NOS)
NEDERLAND II
18.55
Kortweg (NOS)
19.00
Journaal (NOS)
19.05
McCloud (VARA)
20.40
Simon Carmiggelt (VARA)
20.50
Liedjes van Tom Manders (VARA)
21.30
Thomas Mann: de tovenaar in beeld (VARA)
22.10
Tokkelen op de botte bftjl (VARA)
22.50
Journaal (NOS)
De NCRV zendt vanavond (21.25 uur, Nederland II) weer
een show uit met Nana Mouskouri. De populaire zangeres,
die zelf liedjes als 'The loving song', 'Ypomoni', 'Eleanor
Rigby' en 'If you go away' zingt, ontvangt als gasten in
deze show Kenneth McKellar, Richard Rodney Bennet en
'The King's Singers'.
Ir. Adriaan Paulen is de hoofdpersoon van het programma
„Markant", dat de NOS morgenavond van 21.20 tot 2220 uur
via Nederland I uitzendt. Ir. Paulen (72) was de eerste'
Nederlandse atleet die een Olympische finale haalde. Dat
gebeurde in 1920 irj. Antwerpen. Paulen liep er de 400 meter.
Vier jaar later had hij volgens insiders Olympisch kam
pioen op de 800 meter moeten worden. Maar de nerveuze
loper liet zich insluiten en miste de finale. Verschrikkelijk
kwaad op zich zelf vestigde hij een dag later een Neder
lands record op de 400 meter. Zijn tijd was 48.2 seconden.
ADVERTENTIE
17.30 Nieuws. 17.32 Aktua. P.P.: 18.19
Uitzending van de PvdA. TROS: 18.30
Nieuws. 18.41 Toeraktua: toeristisch
klankbeeld. 19.00 (S) Plaatvaeria. VAR
20.00 (S) Door de jaren heen: 1953;
klankb. 19.00 (S) Plaatvaeria. VARA:
Door de jaren heen. Etablissement '53
licht muziekprogramma. 23.05 Rood
met een goud randje: VARA op z'n
best.
23.55-24.00 Nieuws.
Hilversum II
18.00 Nieuws. VARA: .18.11 Dingen
van de dag. 18.20 (S) Het Oproer
Kraait: rebelse liedjes. 18.45 (S) De <s) Hier
AVRO: 7.02 Ko de boswachtershow.
8.02 De Hit-Visser. 9.02 Juist op zon
dag. 10.02 Muziek Mozaïek. 11.02 Drie
draait op verzoek. VARA: 12.02 (S)
Klink Klaar. 13.02 (S) NAR - Neder
landse Artiesten Revue. NOS: 14.02 (S)
Langs de lijn. 18.02 (S) Het ls altijd
liedje.
(S) KRO-op-
drie. 23.0
(S) In the
week in.
MAANDAG 9 JUNI
Hilversum I
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.02 (S) Het
levende woord. 7.08 (S) Preludium. 7.41
(S) Aangestipt.
Concert a la carte: klassiek verzoèk-
platenprogramma. 22.15 (S) Om de
kunst. 22.45 (S) klaviertuositeiten. 23.10
Dokumentalr klankbeeld. 28.30 (S)
Poëzie rond middernacht. 23.55-24.00
Nieuws.
Hilversum III
NOS: 18.03 Joost mag niet eten.
NCRV: 19.02 (S) Discorama. 20.02 (S)
- -- jongerenprogramma.
p. 22.02 S
- - - ,s) jazz-timmmm
Sportshow. 0.02 (S) Late date. 2.02 (S)
8.45 (S) Plein Publiek,
i (S) Geestelijke lie-
r boer en tuinder. 112.26
i- en tuinbouw. 12.30
style.
Sport
Bent
kamermuz. 16.00 (S)
16.30 (S) Buiten
ZONDAG 8 JUNI
Hilversum I
KRO 8.00 Nieuws. 8.10
8.15 (S) Badlnerie. 9.00 Nieuws.
Binnen 't werk. Overh. voorl: 17.30
Beurzen en stages voor Surinamer en
Antillianen. 17.30 Nieuws. TROS 17.32
Aktua.
Hilversum II
VARA: 7.00 Nieuws. 7.11 Ochtendgym
7.20 (S) Spitsuur met om 8.00 Nieuws
en om 8.11 Dingen v. d. dag. 9.00 (S)
9.35 Waterstanden.
Wat is eigenlijk het nut van beelden
bij televisie? Een Nederlands
sprekende gast uit een ver land, niet
bekend met de betekenis van het
woord discoshow, zou, kijkend naar
toppop slechts kunnen concluderen
dat bar Porky Bess in Terneiizen en
bar-discotheek De Schob in Hel
mond de komende week bezoek
krijgen van een stel danslustige
jongelui, van wie enige meisjes de
discoshow stelen door het lange
haar zeer traag te laten wapperen.
Een discoshow is echter iets anders.
Verwarrend kunnen beelden zijn.
Wally Tax zingt een onbekende
rivaal toe „This girl is mine", dat is
duidelijke taal. maar de zanger
ontkracht zijn verklaring dan
onmiddellijk door twee zwierig
bewegende meisjes mee te brengen
en dan zou het toch „These girls
are mine" moeten zijn. De beelden
krijgen de schijn van overbodigheid.
Hitparadebestormers zitten er maar
mee. Het is doorgaans saai, soms
wordt er wat moeite gedaan. Dan
presenteert de Nederlandse Dizzy
Man's Band zich met afgeknipte
broekspijpen en rare sprongen,
krampachtigheid, die weinig met
humor te maken heeft maar eerder
aanwijzingen, geeft in de richting
van een slonsige moeder-de-vrouw
en een slordige vouw in de broek.
Bij een programma als Toppop
staat het beeld in dienst van het
geluid, televisie is zelfs onderge
schikt aan de radio, want de AVRO
laat zien wie Hilversum III
volzingen. Zo kan het uiterlijk de
afkeer verhevigen, de voorkeur
versterken. Dat is toch een
informatieve waarde.
In Duitsland is de wezenlijke
inhoud van beelden ter discussie
doordat het misdadigers-opsporings -
programma XY-Ungelost sinds
januari in kleur is. Dit programma
bestaat al sinds 1967, Duitsland
begon meer kijkers te trekken en
toen ging XY op kleur over. Volgens
het Duitse programmablad Hor zu
is dat maar niks. Kleurpsycholoog
Max Luscher sprak: „Het staat vast
dat zwart-witfilms informatiever en
zakelijker werken. Kleur veroorzaakt
stemming, zoals muziek, waarmee
een vervelende scene spannend
gemaakt kan worden".
XY ungelost gaat nu, om de
informatieve waarde op peil te
houden, minder met felle kleuren
werken maar meer met zachte
pasteltinten. De werkgroep opspo
ringsberichtgeving per televisie, in
het leven geroepen om de AVRO
wel of niet een „opsporing
verzochf'-programma te bezorgen,
wil maar niet tot resultaten leiden
en als het Hor zu-artikel aan het
dossier wordt toegevoegd, zal er wel
weer een paar Jaar vertraging
optreden.
BERT VAN DER VEER
'l2.00 Kruispunt. 10.30
Zondagmiddag-Ouverture.
fili OS NIS eu*-
iCrtL. fu, J>SA//e li****turrit eU"
VuuLl*,. tuióic.: tnrrx CrvpZu*
■UULitknumi. tku»?
12.30 Nieuws.
.li!
15.15-15.35
Adempauze). 16.05 (S) Aspekten van
de kamermuziek. CVK: 17.00 Gerefor
meerde kerkdienst. 18.00 De plaats van
de vrouw in de kerk. IKOR: 18.30 Het
Geladen Scbip. 18.58 Wilde Ganzen.
NCRV: 19.00 (S) Zondagavondzang.
19.15 (Tussen heilige en helleveeg, zon
dagavondlezing. 19.30 Nieuws. 19.35 (S)
Van Bach tot Mendelssohn. 20.10 Poë-
rama. AVRO: 20.30 (S) In de kaart
gespeeld. 22.30 Nieuws. 22.40 Radiojour
naal. 22.50 (S) Vanavond laat nieuws.
23:20 (S) Vanavond laat sport
Renaissance.
.40 RVU: educatief program- FITTITSIF! XV
urn. iz.uu Den Haag deze week 12.15 DUlldii
Symbiose: NOS: 12.25 (S)
Zoeklicht op Nederland. 16.00 Nieuws.
EO: 16.03 Klankbord. 16.10 (S) Licht
en uitzicht. 16.40 (S) Eigen wijs. 17.00
(S) Na vijven. Overb. voorl: 17.40 Den
Haag aan de lijn. EO: 17.55 Med.
Hilversum III
AVRO: 7.02 Drie op Je boterham.
9.03 (S) Pep op
ZATERDAG 7 JUNI
Duitsland I
15.00 (K) Programmaoverzicht voor
het weekend. 15.10 (K) Journaal.
15.15 (K) Kinderprogramma. 15.45 (K)
humor. 17.15 (K) Evange-
gramma: NDR: 18.30 (K) Betty
Alexander, tv-serie. 19.00 (K) Aktua-
liteiten. 19.15 (K) Amusementspro
gramma. 19.59 (Z/W)
delingen, interviews en lotto-getallen,
23.05 (K) Manner aus zweiter Hand,
tv-spel. 0.15 (K) Journaal.
ZONDAG 8 JUNI
Duitsland I
9.45 Journaal. 9.50 Buitenlands Jour
naal. 10.45 Programmaoverzicht. 11.00
Informatief programma. 11.30 Extra:
Uwe en Karin. 12.00 Internationaal
Journalistenforum. 12.45 Journaal. Aan
sluitend Weekspiegel. 13.15 Regionaal
weekmagaz. 14.00 Black Beauty. 14.25
draait
II. 16.03 De Hitmeesters. (17.03 Ra-
Soortmededeling. Hum. Verbond: 9.30
Pop-:
6.03 I
diojournaal)
TV MAANDAG
.06
15.08 Pop-kontakt
te geven isAVRO: 12.00 (S) Mu
zikaal onthaal. 13.00 Nieuws. 13.10 De
toestand in de wereld. 13.19 Radio
journaal. 13.30 (S) Delta-zomer: mu
ziek en informatie. 14.00 (S)
cital. NOS: 14.30 Programma 1
DeNie laatu nooit in de kou staan.
<k Mi. C V.-sLep,
ïtLtfcmn £o}tJ Veéy/.
bui-
17.00
17.55 Mededelin-
18.15 Dingen van de
Louis e.a. 18.30 Boemerang.
tenlandse werknemers. VARA:
(S) VARA-:
gen. 18.00
NOS: 19.00 Nieuws. 19.07 (S)
nationaal spektrum. 20.00 (S) Holland
Festival. 22.30 (S) Over musisci ge
sproken. 23.00 (S) Rostrum of Compo
sers 1974. 23.55 Nieuws.
Journaal.
Nederland II
NOS: 18.45 Holland Festival Rubriek.
18 55 Journaal. NCRV: 19.05 Boy Do
minic. 19.30 Kenya Kwaheri. NOS: 18.00 (K) Daktari,
19.15 (K) Aktualiteiten. 19.50 (K)
formatie en amusement). 20.00 (K)
Journaal en weerbericht. 20.15 (K)
Van der Valk und die Noten. film. 21.45
(K) Trekking van de lottogetallen.
Aansluitend: (K) Journaal
heil, Amerikaanse speelfilm. 23.30-
23.35 (K) Journaal.
Duitsland II
14.58 (K) Journaal. 15.00 (K) Lassies
neue Freunde, tv-serie. 15.20 (Z/W)
Die kleinen Strolche, tv-serie. 15.35
(K) Dusty, dusty, tv-serie. 16.00 (K)
Kwis voor de jeugd. 17.00 (K) Jour
naal. 17.05 (K) Informaties e:
L_ Journaal. 18.48 Sport. 19.20 Reporta
ges van buitenlandse korresponden-
weerbericht,
s Mann 1875-
weerbericht.
1975. .22.30 Journaal
Duitsland II
10.00 Proerammaoverzicht. 10.30 Fried-
rich Schiller. 12.20 Zondagconcert. 12.50
Wetenschappelijk programma. 13.00
Journaal. 13.02 Al
Aktualiteiten en mu
Journaal. 15.15
19.00
15.50 Sport. 17.00 Journaal. 17.02
Sport. 18.00 Dagboek uit de katholieke
kerk. 18.15 Bonanza. 19.00 Journaal.
19.10 Bonner persnektieven. 19.30 Sie-
benburger. 20.15 Das Testament. 21.30
Journaal. NCRV
21.15 Kojak. 22.05 Ander nieuws. 22.35
Uitzending SYMBIOSE. NOS: 22.39 Dr. Pratorius, Duitse speelfilm. 21.45 23.05 Journaal.
Journaal. (K) Journaal. 21.50 (K) Sport, mede-
sport. 21.45 Grossbritan-
itschieden. -
Ludwlg zingt liederen