Picknicken
een voorproefje
van de vakantie
Haak zelf een
vloerkleed
«sa
MEER ALTERNATIEVEN VOOR DE PIL
'Hartige' brochure
vol gezondheidswenken
ZATERDAG 31 MEI 1975
EXTRA
PAOINA 21
VAKANTIE Het weer mag dan nog wat guur zijn, de warenhuizen, supermarkten en
delicatessen winkels rekenen op een zonnige junimaand, want de keus uit kant-en-klare picknick-
artikelen is nog nooit zo groot geweest.
Seven-up heeft Tweka geïn
spireerd tot de creatie van een
zevendelige set van bad-, strand
en zonnekleding, speciaal ont
worpen voor de jonge vrouw.
„Young Shop/Seven-Up design".
Opvallend is de rode mond,
waaruit een groen-wit rietje
steekt. Het fond is wit en in
het rood van de mond is het
bescheiden beeldmerkje van Se-
ven-Up verwerkt.
De kollektie bestaat uit een
bikini en een mini-mini-kini in
de maten 32 tot en met 42, en
een v-hals shirt, een jack «met
ritssluiting, voor als het wat
frisser wordt en ook weer ver
krijgbaar in de maten 32 tot en
met 42, een mariner omslag-
rok) in dezelfde maten, en ten
slotte een t-shirt.
Alle artikelen uit deze Seven-
Up kollektie zijn uitgevoerd in
100 procent polyamide-kwaliteit.
De prijzen lopen uiteen van
f 24,- voor het t-shirt tot f 50,-
voor de omslagrok.
In ieder van de volgende drankjes zitten evenveel calorieën als in een
boterham met kaas: een glas pils twee glazen sherry, port of vermouth,
twee glaasjes jenever, anderhalf glas wijn, een glas rum-cola. Dit valt te
leren uit een nieuwe brochure van het voorlichtingsbureau voor de voeding,
samengesteld in samenwerking met de Nederlandse hartstichting.
"Eet verstandig, eet matig" heet de folder over de vyf hoofdregels om
hart en bloedvaten gezond te houden: matig en verstandig eten, zorgen
voor het Juiste lichaamsgewicht, niet of met mate roken, op tijd relaxen,
en dagelijks wat (meer) beweging nemen. De "hartfolder" is bedoeld als
begeleiding van de zogenaamde hart-spots van de televisie. Het blaadje,
met veel nuttige informatie in een notedop< wordt gratis beschikbaar
gesteld, aan te vragen via een briefkaartje aan voorlichtingsbureau voor
de voeding, postbus 1772 in Den Haag,'met vermelding van het woord
hartfolder.
De meeste mensen beschouwen een
picknick als een voorproefje van de
vakantie. En vandaar dat men zo
veel geld voor een lekker etentje in
de buitenlucht over heeft. Onze
voorouders trokken er in de vorige
eeuw al op uit om zich aan de oever
van een romantische waterpartij
met wat lekkere hapjes te verpozen.
De meegebrachte maaltijden bleven
toen echter beperkt tot in rode
boerenzakdoeken geknoopte hardge
kookte eieren, wat brood, tulband,
kersentaart, glimmend opgepoetste
appeltjes die in sierlijke rieten
mandjes werden meegenomen. Te
genwoordig trekken gezinnen er met
uitklapbare picknicktafeltjes, ther
mosflessen en koeltassen en comple
te barbecue-sets op uit.
Romantiek
Maar er is toch nog wel iets van de
oude romantiek overgebleven, want
bij Vroom en Dreesmann, de
Bijenkorf en een groot aantal
artistieke boetiekjes zijn de rieten
mandjes en boerenzakdoeken weer
in overvloed verkrijgbaar.
En voor picknicks en parties bieden
delicatessenwinkels ruimte keus uit
de meest verrukkelijke Franse patés
die zelfs compleet met takjes
jeneverbes in aardewerkpotten wor
den verkocht en er uitzien alsof u
ze zelf heeft gemaakt.
Om helemaal in Franse stijl te
blivjen doen de beroemde Franse
kazen het met wat stokbrood ook
bijzonder goed. Een paar Jaar
geleden bleef bij de meeste
delicatessenzaken het assortiment
tot camembert, brie en roquefort
beperkt, maar de keus is inmiddels
veel groter geworden. Want parties
en picknicken zijn ook aan mode
onderhevig. In plaats van hard
gekookte eieren, die door de strijd
tegen het cholestorol-gehalte niet
meer zo favoriet zijn, zien
voedingsdeskundigen liever wortel
tjes. radijsjes, groene en blauwe
olijven, oude kippepootjes, stukjes
kaas en vruchten in uw picknick
mandje.
En voor parties en tuinfeesten zou
het volgens vermageringsexperts
heel wat beter zijn als de gastvrouw
in plaats van de traditionele
huzarensalade of Russische eieren
wat koude gepocheerde garnalen
met een blaadje sla of een
gemengde salade van andijvie,
tomaat, uien, bieten en olijven zou
serveren.
Natuurlijk
Wie ook bij feestjes de gezondheid
in het oog wil houden zou er goed
aan doen om de rijkelijk met
mayonaise gegarneerde gerechten
van het menu te schrappen en meer
aandacht te besteden aan de
natuurlijke keuken.
Als u wat huiverig bent voor
natuurvoedsel omdat u er weinig
voor voelt om uw gasten zonne
bloempitten en rauwe wortelen voor
te zetten moet u "De natuurlijke
keuken, het gezonde kookboek an
de 70'er jaren", van Jean Hewitt
eens lezen.
Vandaag geef ik u een recept dat u
op onze wekelijkse „nationale"
gehaktdag - de woensdag- best eens
kunt toepassen.
Het is nu bijna twintig jaar geleden
dat wij voor de eerste maal
kennismaakten met de spaanse
albondigas. Dat was in het
restaurant Ca'n Pepe in de Calle de
la Cruz op het wonderschone
Baleareneiland Ibiza.
Toen woonden er op Ibiza slechts
een handvol buitenlanders en in het
hoogseizoen zwierven er nog zo'n
paar honderd vreemdelingen over
het eiland. Het was er nog
onbedorven. In onze eerste woning -
in de buitenwijk Ses Figueretas -
was geen licht, gas of stromend
water. Een boek las Je bij het
schijnsel van een olielampje, koken
deed Je pp houtskool, het water
moest je er zelf pompen en de
verwarming bestond uit een
butagas-kacheltje.
Buiten de stad Ibiza hadden zich in
die tijd Mieke Bouman en haar
echtgenoot een hacienda aange
schaft en trachtte Esteban Lopez in
Santa Eulalia del Rio er Hollandse
sla te kweken. In de badplaats San
Antonio Abad woonden toen enkele
oud-Indisch-gasten. Ik herinner me
nog de avonden die wij er met de
vroegere directeur van Hotel des
Indes in Djakarta doorbrachten.
Maar nu terug naar de albondigas
(albondiguillas als het hele kleintjes
zijn). Dat zijn de Spaanse
gehaktballen die op Ibiza het
lekkerst waren bij Pepe. Trouwens
ook in de Fonda Formentera
stonden ze op het menu, maar daar
werd er een tomaatachtige saus bij
geserveerd die bij ons Nederlanders
toen niet in de smaak vielen. De
prijs voor een portie van die kleine
ballen gehakt bedroeg toen 7 pesetas
dat nauwelijks meer dan veertig
cent was. Bovendien werd er dan
nog een frituuraardappeltje, een
blad sla en een tomaat bij gegeven.
Trouwens ik wil u best nog wat
meer prijzen noemen. Een glas koele
montilla dronk Je aan de kiosko van
luie Antonio aam de lave, voor
twee pesetas, terwijl een glas
Spaanse cognac bij de vuile
Domingo aan de Vara del Rey nog
geen drie pesetas kostte.'
Met een pond ;ehakt (drie delen
runder- en twee delen varkensge
hakt) maakt u al zoveel albondigas
dat u zeker vier personen aan uw
tafel kunt uitnodigen.
Voor de albondigas heeft u nodig:
500 gram gehakt, een ei, een sjalot,
een link glas droge witte wijn of
sherry, een flinke eetlepel gehakte
peterselie, zout, peper, paprikapoe
der, en drie of vier sneden oud
wit-brood die u in water weekt.
Het recept is vrij gemakkelijk: het
gehakt maakt u aan met zout,
peper, wat paprika-poeder, gehakte
peterselie, een fijn gehakt sjalotje,
wat geweekt en goed uitgeknepen
broodkruim, (en liever geen paneer
meel), een losgeklopt ei en zoveel
droge witte wijn of sherry om een
goed samenhangende massa te
krijgen. Hiervan vormt u kleine
balletjes die u eventueel ook bij.
mag paneren (nodig is het niet), u In de Fonda Formentera diende
bakt de albondigas in hete olie of men ze op in een licht tomatensaus-
frituurvet. Reken op zo'n tien Je en men gaf er wat droog
balletjes per persoon. Serveer ze gekookte rijst bij.
De „nuttige handwerken" een
vak waarvoor je vroeger op school
een sok moest breien, of een pan
nelap moest haken zijn een
tijdlang uit de gratie geweest.
Wie haakte er nog kleedjes voor
onder de theepot, of een sprei
voor op bed?
Maar nu iedereen alles „zelf
doet", mogen ook brei- en haak-
naalden weer in huis rondslin
geren. Je hieft niet bang te zijn
voor ouderwets te worden versle
ten.
In vergelijking met vroeger is
er wel wat veranderd. Onder meer
dit: we hebben geen geduld meer.
Alles moet vlug af. Er moet snel
resultaat te zien zijn. Een winter
ing aan een priegelwerkje be
zig zijn is er niet meer bij.
Vandaar waarschijnlijk dat
Clos en Leembruggen in Leiden,
fabrikant van de Leithen garens,
in de roos heeft geschoten met
een heel dikke wol. Je haakt er
in snel tempo een enorme lap
mee. Er worden onder meer vloer
kleden van gemaakt. De wol is
ongeveer een centimeter dik en
alleen te verwerken met een enor
me haaknaald, nummer twaalf.
De belangstelling, vooral voor
het ronde vloerkleed, heeft Clos
en Leembruggen verbaasd. „Want
zo erg goedkoop is het nou ook
weer niet. Maar wel IJzersterk, niet
kapot te krijgen".
De prijs. Berber Natuur, zoals
deze wol heet, kost f 15 per 250
gram. Voor het ronde kleed heb
je in totaal zes kilo nodig (in
drie kleuren), dus komt het op
f 360. Voor een kussentje is f 180
aan wol (drie kg) nodig, voor de
wandversiering f 75 (1250 gram
wol). Er zijn vier kleuren: gebro
ken wit en drie tinten bruin.
Vrouwen die het ronde kleed
maken, hebben intussen al ge
meld hoe lang ze erover doen.
Het gemiddelde is zestien uur
(ongeveer een week lang elke
avond haken). Maar er is een re
cordhoudster. Die had het kleed
al in zes uur af
Het boek rijkelijk verlucht
met oude gravures dat onlangs bij
de Haagse uitgeverij Bert Bakker is
verschenen bevat meer dan honderd
vegetarische recepten, onder meer
voor het zelf bakken van brood en
het bereiden van babyvoeding. Maar
u kunt er ook alles over vis, vlees en
gevogelte in lezen. Er staan
De recepten werden door de New
York Times vergaard die behalve
chef-koks en beroemde gastronomen
ook gewone huisvrouwen opriep om
recepten van "puur- natuurgerechten
op te sturen. Er kwamen meer dan
3000 inzendingen binnen, waarvan
de meest verfijnd door Jean
Hewitt, de Amerikaanse Wina Born
werden geselecteerd voor dit bijzon
der kookboek dat sleohts f 18.50 kost.
Mary Quants
opmaak voor
de man
LONDEN De Engelse mode-ont
werpster Mary Quant die in 1960 de
minirok uitvond, wil haar succes van
toen nu herhalen met opmaak voor
mannen. Op de Engelse markt zijn
begin deze week poederdozen voor he
ren verschenen, compleet met tegen
tranen bestande mascara en lipsticks
in discrete tinten.
Mary Quant's „beauty-case-voor
heren" is te koop voor 3,20 pond
sterling. Zij garandeert dat de man-
nen-make-up bestand is tegen de
gepassioneerdste omhelzing.
DAMESMODE
in exclusief jonge stijl...
BREESTR A AT 1080-112 LEIDEN
Voor mannen brengt Max Fac
tor een nieuwe aftershave
serie. „Musk for men". Er zijn drie
geuren herbal, spice .en citrus, (f 12,50
Nieuw van Christian Dior is de
eau savage schuimbad (f24,50),
scheerschuim en deodorant in spuit
bus.
Samenstelling
Henriëtte v. d. Hoeven
Amsterdam De pil, jarenlang
geprezen als het meest ideale
anti-conceptiemiddel, is eén beetje
over haar glorieuze hoogtepunt
heen. Bij veel vrouwen gaan vaak
puur emotionele bedenkingen tegen
de anti-baby-tabletten de laatste
tijd steeds zwaarder wegen Dit
blijkt ondermeer uit een onderzoek
onder pilgebruiksters, waarop de
Amsterdamse arts F. P. Wibaut een
deel van zijn proefschrift „Anti-con
ceptie en seksualiteit" baseerde
waarmee hij tot doctor in de genees
kunde promoveerde.
In zijn proefschrift komt dr. Wibaut
tot de conclusie dat een steeds
groter aantal vrouwen abrupt met
het innemen van de pil stopt of
daar ernstig over denkt omdat men
het eenvoudig onnatuurlijk vindt om
min of meer verplicht te zijn om
zo'n twintig, dertig Jaar totdat dé
overgang intreedt iedere dag een
medicament te nemen'.
Andere motieven die vrouwen bij
klachten tegen de pil aanvoeren
zijn:
dat door het gebruik van de
anti-conceptietabletten de spanning
in de seksuele omgang verdwijnt.
dat door het „altijd veilig zijn" de
meeste mannen vaker op een
samenleving aansturen, wat door
vrouwen lang niet altijd wordt
gewenst. En door sommige vrouwen
zelfs als een soort „misbruik" wordt
ervaren.
terwijl de angst voor schadelijke
bijverschijnselen voor 15,5 pet. van
bij een onderzoek betrokken vrou
wen reden was om met het inne
men van de pil te stoppen.
Dr. Wibaut, hoofd van de Polikli
niek voor Geboorteregeling van het
Amsterdamse Wilhelmina Gasthuis,
komt in zijn proefschrift op grond
van Nederlandse en Engelse onder
zoekingen tot de conclusie, dat
pilgebruiksters met klachten afwij
zender tegenover seksualiteit staan
dan pilgebruiksters zonder klachten.
Maar dr. Wibaut heeft tegelijkertijd
het idee dat klachten over de pil
vaak in de hand worden gewerkt
door de verplichte half-jaarlijkse
controle-bezoeken, die hij eigenlijk
overbodig vindt.
Diepgaande medische studies hebben
volgens dr. Wibaut duidelijk aange
toond, dat aan het innemen van de
pil ook op langere termijn geen
risico's verbonden zijn. En de kans
op trombose is nog steeds aanzien
lijk groter als de vrouw zwanger
wordt, dan wanneer zij de pil
gebruikt.
Dr. Wibaut vindt dan ook, dat de
wettelijke bepaling dat een recept
voor de pil slechts voor maximaal
een half jaar mag worden gegeven,
totaal onnodig angst voor de pil
bevordert, en daardoor moet worden
opgeheven.
En hij is er zelfs voorstander van
dat de pil zo spoedig mogelijk,
zonder recept, bij drogisten en
supermarkten wordt verkocht.
Dr. Wibaut is er namelijk van
overtuigd dat wanneer de pil even
gemakkelijk verkrijgbaar wordt, als
een pakje condooms, veel meer
vrouwen die nog nog, uit schaamte
of nonchalance, niets aan anti-con
ceptie doen, dan wel een voorbe
hoedmiddel zullen gaan gebruiken.
Uit een onderzoek bij een Amster
damse abortuskliniek blijkt namelijk
dat ongeveer 28% van de vrouwen,
die er om het afbreken van een
ongewenste zwangerschap komen
vragen, bij de samenleving geen
voorbehoedsmiddel hebben gebruikt.
Dr. Wibaut verwacht, dat door het
vrijgeven van de pil het abortuscij
fer iets zal dalen. Hij wil overigens
de verkoop van de pil beslist niet
alleen aan de drogisten en
supermarkten overlaten, maar de
vrouwen de volledige vrijheid bieden
om de pil direkt te kopen of voor
een controle toch eerst even naar de
huisarts of een consulatiebureau te
gaan.
Als de controlebezoeken op basis
van vrijwilligheid plaatsvinden, zul
len er, zo verwacht dr. Wibaut,
aanzienlijk minder klachten over de
pil worden geregistreerd, want
volgens de Amsterdamse arts is het
nu nog zo, dat tijdens de verplichte
half-jaarlijkse bezoeken als er
door artsen naar klachten wordt
geinformeerd veel vrouwen ter
plaatse klachten bedenken. of
klachten onthouden hebben die in
feite helemaal niets met het gebruik
van de pil te maken hebben.
En di'. Wibaut is er van overtuigd,
dat vrouwen die werkelijk last van
onplezierige bijverschijnselen zoals
hoofdpijn, misselijkheid, vermoeid
heid, depressies, libidovermindering
en zwangerschapsvlekken, aange
spoord door een duidelijk gestelde,
bij de pil verpakte gebruiksaanwij
zing, toch wel naar de huisarts
zullen gaan.
Maar hoeveel voordelen, de anti
conceptietabletten ook bieden, voor
dr. Wibaut staat het vast, dat er in
de komende jaren naar steeds meer
alternatieven voor de pil zal worden
gezocht. Er is trouwens nu al een
grotere belangstelling voor z.g.
„macro-biotische anti-conceptie"
zoals periodieke onthouding en
voortijdig terugtrekken merkbaar.
En zelf verwacht dr. Wibaut nogal
veel van de verdere perfektionering
van spiraaltjes en IUD's.
Maar hij meent ook dat de
ontwikkeling van „de pil vooraf",
waarmee verschillende farmaceuti
sche fabrieken op het ogenblik druk
doende zijn, ook een geweldige
verbetering zou zijn.
Deze pillen hoeven maar een
geringe dosis gestagenen te bevat
ten. Bij een onderzoek is namelijk
gebleken, dat vrouwen, die In
tegenstelling tot de gebruiksaanwij
zing de mini-pil alleen innamen, op
dagen dat zij geslachtsverkeer
hadden, toch niet zwanger werden.
De verklaring hiervoor is dat een
eenmalige dosis gestageen reeds na
enkele uren de baarmoedermond
ondoordringbaar voor zaadcellen
maakt. Voor de steeds grotere groep"
vrouwen met rationele en irrationele
bezwaren tegen het dageliiks
innemen van de pil, zou de „pil
vooraf" een uitkomst zijn, aldus dr.
Wibaut in zijn proefschrift.
Overigens hebben de farmaceutische
fabrikanten het groeiende onbeha
gen over de onplezierige bijwerking
van de pil blijkbaar voelen
anakomen, want bij de apotheken
en cosnultatiebureaus zi1n sinds kort
op doktersrecept zes nieuwe anti
conceptiepillen verkrijgbaar. Het
zijn tabletten, die allemaal een
lagere dosis hormonen 'watten dan
de gebruikelijke preparaten.
