Grove onrechtvaardigheid
Bijstandswet
in
frivool
lente
jasje
Nog weinig licht in Schoonhovens drama
M
Q
DEN UYL KON PRATEN ALS
BRUGMAN, VAN AGT ZEI NEE
Onderzoek naar functioneren sociale diensten
r
Het Mofcrhuis
BENZINE,
BROOD
EN MELK
WORDEN
DUURDER
Uit in de Randstad
Nederlandse gedood
bij instorten luifel
van hotel in Spanje
449.
DONDERDAG 29 MEI 1975
SCHOONHOVEN (SP) Met on
geveer veertig rechercheurs heeft
de rijkspolitie-recherche vanochtend
het onderzoek voortgezet naar de
omstandigheden waarop twee
Schóonhovense jongelui in een huis
je aan de Oude Haven 10 de dood
vonden. De politie denkt sterk aan
een dubbele moord.
De slachtoffers, de bijna twintig-
Jarige scholier Nicolaas A. van der
Tas en het achttienjarige meisje
Antonia A. Kalkman, werden, zoals
wij reeds gisteren berichtten, dooi
de politie met schoten door het hoofd
in de woonkamer aangetroffen, af-
gevuurt uit een 9mm pistool.
Aanvankelijk dacht de recherche
dat het hier ging om een drama van
moord en zelfmoord. Maar omdat,
na een uitgebreid onderzoek geen
vuurwapen in het huisje werd aan
getroffen, gaan de vermoedens van
de politie nu sterk uit naar (dubbele)
moord cq. doodslag.
Op een persconferentie, die in
aanwezigheid van burgemeester J.
Aten in de raadszaal van 't stadhuis
werd gehouden, kon majoor P. A. J.
van Kralingen, staf-officier recher
chezaken van de rijkspolitie district
Den Haag, nog weinig meedelen over
de jonge slachtoffers-zelf, en om
trent de achtergronden van het dra
ma, dat in het historische zilver
stadje aan de Lek veel opzien baart.
De rijkspolitie beschikt nog niet over
aanwijzingen die naar een dader zou
kunnen leiden.
Pas na een zeven uren durend eer
ste onderzoek in de woning van het
slachtoffer Van der Tas, zoon van
een vooraanstaand advocaat-procu
reur, kwamen de eerste vage gege
vens naar buiten. De schietpartij
heeft zich dinsdagavond omstreeks
half twaalf voltrokken. Een buur
man hoorde achter elkaar twee
scherpe knallen en heeft ook een
auto horen wegrijden.
Toen hij door het raam van het
huisje naar binnen keek, zag hij
in een stoel een meisje liggen. De
buurman dacht dat ze sliep en hield
daarna de knallen maar op "het
afsteken van rotjes". Pas de volgende
ochtend rond negen uur ontdekte
een chauffeur van een meelwagen,
die vanaf zijn hoge positie in de ca
bine de gehele woonkamer kon over
zien, dat het hoofd van het meisje
ernstig bebloed was.
Voor de kachel trof de gealarmeer
de politie even later het ontzielde li
chaam van de eveneens door het
hoofd geschoten Nicolaas aan. De
recherche-groep uit Den Haag be
gon onmiddellijk een uitgebreid
technisch onderzoek in het huisje.
Pas na een eerste lijkschouwing
door de patholoog-anatoom dr. Zel-
denrust, gistermiddag om drie uur.
konden de lichamen worden verlegd.
Majoor van Kralingen bena
drukte dat het technisch onderzoek
gisteren nog niet was afgesloten. Gis
teravond zijn twintig rechercheurs
van het regionaal bijstandteam, on
der leiding van de Rotterdamse
hoofd-inspecteur A.S. de Winter, met
een uitgebreid buurtonderzoek be
gonnen.
Voorts moest de recherche wach
ten op het rapport van de sectie over
de slachtoffers, die gistermiddag
naar het gerechterlijk laboratorium
in Rijswijk zijn overgebracht.
De heer van Kralingen: "Door het
vele bloed konden wij nog iiiet pre
cies vaststellen op welke wijze er ge
schoten is. We hebben op de grond
één kogel gevonden en een huls van
het kaliber negen mm. Nee, sporen
van een gevecht hebben we niet
waargenomen. Het onderzoek zal nog
wel een tijd in beslag nemen, want
toen de lichamen er nog lagen,
konden we niets verplaatsen
Het eerste summiere buurtonder
zoek, onmiddellijk na de ontdekking
van de moord begonnen, heeft nog
weinig aan het licht gebracht om
trent de relatie tussen de twee jon
ge mensen. Antonia woonde op ka
mers aan de Voorhaven, was werk
loos en heeft laatstelijk het beroep
van verkoopster uitgeoefend. Ze komt
uit Winterswijk.
Nicolaas, volgens bekenden van hem
een wat teruggetrokken jongeman,
volgde al enkele jaren de cursus aan
de Schoonhovense School voor Goud
en Zilversmeden. Hij is afkoms
tig uit Lunteren. Het wat verweerde
pandje aan de rustieke gracht, ach
ter het pannekoekenhuis in het
Waaggebouw, kreeg Nicolaas van
zijn vader.
Op hardnekkig in Schoonhoven
circulerende geruchten dat Ncolaas
van der Tas in drugs-kringen zou
hebben verkeerd, kon de recherche,
bij gebrek aan nadere gegevens,
nog niet ingaan.
ADVERENTIE
Een heel nieuw
gezicht bij
Het Motorhuis!
Kijkt u eerst maar eens
op pagina 10 van deze
krant
en kom dan eens snel
naar onze showrooms
waar wij u presenteren:
iets gehee!
nieuws op
Vauxhall-gebied
en natuurlijk óók:
Bedford, Opel en een
show met grote sorte
ring gebruikte auto's.
LEIDEN:
Vondellaan 80
Tel. 071—69313
KATWIJK:
Ambachtsweg 1
Ind.terr. 't Heen
Tel. 01718—71046
VOORSCHOTEN:
Julianalaan 46
Tel. 01717—2559
AMSTERDAM (SP) De Bijstandswet kent grove onrecht
vaardigheden. Deze stelling komt voor in het pre-advies, dat
dr. Ph. A. Idenburg, directeur van de Vereniging van Neder
landse Gemeenten, heeft uitgebracht op het driedaagse congres
van de Divosa, de vereniging van directeuren van overheids
organen voor sociale arbeid.
Als voorbeeld noemt dr. Idenburg zorg over de toenemende problemen
de verzorging in een bejaarden
een verpleegtehuis. "Wie genoodzaakt
is verzorging in een bejaardentehuis
te vragen valt onder het harde re
giem van de bijstandswet, waarbij
een minimumuitkering volgt nadat
men zijn gehele bezit (op een klein
vermogen na) heeft moeten verte
ren. Wie daarentegen op grond van
de noodzaak van verdergaande ver
zorging in een verpleegtehuis wordt
opgenomen, krijgt alles betaald door
AWBZ en kan zijn vermogen tot
f. 100.000 zelf behouden.
Dr. Idenburg; "Het is merkwaar
dig dat de publieke opinie scherp rea
geert op de kleine verschillen in de
bijstandsuitkeringen tussen nabu
rige gemeenten, terwijl de grove,
veel meer tegen het rechtsgevoel in
druisende onrechtvaardigheden goed
deels onbekend zijn of met een ge
duldig begrip worden geaccepteerd."
Het misbruik maken van de bij
standswet noemde dr. Idenburg een
serieus probleem. "Niet zozeer van
wege de vermoedelijke omvang van
de fraude, waarover nauwelijks ge
gevens bekend zijn, maar vanwege
het stigma dat van de frauderende
minderheid blijft liggen op de schou
ders van de meerderheid van de
mensen, die op een bijstandsuit
kering aangewezen zijn." Verder
wordt door het publiek veel normaal
gebruik en onjuist gebruik gezien als
fraude. Daardoor krijgt echt mis
bruik een te zwaar accent.
Divosa-voorzitter mr. A. H. van
den Brink steunde in zijn openings
rede het dringend beroep van de
Vereniging van Nederlandse Ge
meenten op de overheid om f. 100
miljoen beschikbaar te stellen voor
uitbreiding van de sociale diensten
met circa 2000 man. Intussen is be
sloten dat het instituut voor sociaal
wetenschappelijk onderzoek van de
katholieke hogeschool in Tilburg een
onderzoek zal instellen naar het
functioneren van sociale diensten in
ons land. Er bestaat een groeiende
j deze dienstverlening.
DEN HAAG Met ingang
van zondag a.s. (1 juni) wordt
de benzine met 1,6 cent per liter
duurden-. De prys van superben-
zine komt dan boven de gulden
f 1,01) terwijl gewone benzine
98,8 cent per liter gaat kosten.
Ook de prijs van huisbrandolie
wordt met 0,8 cent per liter
verhoogd. Stcokolie wordt f 10,-
per ton goedkoper.
Brood en melk worden vol
gende maand allebei weer duur
der. Een heel brood kost met
ingang van 2 juni een cent
meer. De prijs van de melk
gaat op 16 juni met een cent per
liter omhoog. Ook de minimum
prijzen van brood zijn per 3
juni verhoogd, met twee cent
per 800 gram. De minimumprijs
fan de melk gaat met een cent
omhoog en komt daardoor van
88 op 89 cent.
LEIDEN
Stadsgehoorzaal: 30 mei, 20.15 uur, Beethovencyclus.
LAK-theater: 29 30 en 31 mei, 20.15 uur, „Hart in farce", blijspel
door de amateur toneel vereniging „Litteris Sacrum".
AMSTERDAM
Stadsschouwburg: 30 mei, Nederlands Danstheater; 31 mei Natio
nale billet La Bayadere, Daphnis en Chloe, monument voor een
gestorven jongen;
Concertgebouw: 30 mei, The Masterplayers, oi.v. Richard Schu
macher, koorconcert m.m.v. Chr. Mannenkoor Noord en Mannen
koor Kuizen; 24.00 uur Stichting Museumplein, nacht van de
poëzie.
xei 19.30 uur. Nieuwe Komedie met „De mimos-
kanon".
•n 31 mei en 1 juni Rob van Reün met „Exe-
i 31 mei 20.30 uur, manifestatie ism. Stich-
Brakfee Grond: 31 n
ter-president is eea
Klein Bellevue: 30 i
gese"
Shaffy-theater: 30
ting Crea
ROTTERDAM
De Doelen: 30 mei 20.00 uur Orgelconcert door Aart Bergwerf f;
31 mei 20.15 uur Tweede conceit in die Beebhovencydlus door het
Rot. Phil. Ork. o.l.v. Walter Weller met als solist Malcolm Frager;
3 Juni 20.15 uur, Dave Liebman „Lookout Faam", jazz.
De Lantaren: 30 en 31 mei, 20.30 i
theater Penta; 3 juni, 20.30 uur.
Incredible String Band.
Hofpleintheater: 30 en 31 mei, 2, 3, 4 en 5 juni, 20.15 uur, Gerard
Cox en Frans Halsema met „Wat je zegtdat ben Je zelf".
Rotterdamse Schouwburg: 2 juni, 20.15 uur, Internationale Nieuwe
Scène uit Antwerpen met Dairi'o Fa's „De ballade voor grote en
kleine poppen"; 4 juni, 20.15 uur, Nedi. Operastichting met Van
Gluck's „Orfeo und Euridice"; 5 juni, 20.15 uur, Ned. Dans Thea
ter met „Strangers".
DEN HAAG
Kon. Schouwburg: 30 mei, 20.15 uur, Haagse Oomedie met „Don
juan", blijspel van Molière; 31 mei, 20,15 uur, Haagse Comedle
met „15"at een geweldige rotzooi", van Ionesco.
HOT: 30 mei, 20.30 uur. Nieuwe Komedie met „Voor een bloemetje
en een zoem"" 23-30 uur, Bzztóh-cinema „Op de bodem vajn de
hemel" van Jan Vrijman; 31 mei, 2030 uur, Nieuwe Komedie
met „De uitzondering en de regel" van Bertold Breoht; I, 3, 4 en
5 juni, 20.30 uur, Nieuwe Komedie met „De minister-president
is een kanon" van Lucebeijt,
Theater Aan de Haven; 30 en 31 mei, 20.15 uur, Toneelgroep De
Appel met „Kafka kk".
Theater In de Steeg: 30 en 31 mei, 21.00 uur, Amsterdamse Mime
Liga met „Otto B. Wust".
Congresgebouw: 30 en 31 mei, 20.15 uur Toneelgroep Ragstad
met de musical 'Geranium Jack' van Albert Maunts; 2 3 en 4
juni, 19.30, Anglo-Amerioain Theatre Group mdt „Tbe Crucible"
IlH^nHar^l^meb'20.15 uur. Cabaret Robert Kreis .Polichmelle";
4 juni 20.15 uur, Royal Shakespeare Company met „Pleasure and
Repentance"; 5 juni, 20.15 uur. Alan Curtis (cOavecimbal)wer
ken van Couperin, Duphly en Balbastre.
Kurzaal: 2 juni, 20.15 uur. Orkestvereniging Musica oi.v. Jan Out.
werken van Schumann, Tsjaakowsky en Lisman; 3 juni, 20.15 uur,
Residentie-Oifcest o.l.v. Nikolaus Harnoncourt m.m.v. Benita Va-
lente werken van Bach, Purceh en HellendaM.
Circustheater: 2 juni. 20.15 uur, Ned Operastichting met „Orfeo
und Furidioe"; 3 juni. 20.15 uur, Residentie-Orkest o.l.v. Nikolaus
Harnoncourt; 4 juni 20.15 uur, Internationale Nieuwe Scene,
Antwerpen met „De ballade voor grote en kleine poppen"
Dario Fo; 5 juni, 20.15
Tempel-
Karna Dev Ensemble met Indiase
ADVERTENTIE
PEPERZAK beheerst'tvak!
Ontmoet onze kollekties
waardeer onze prijzen
REPAREREN - MODERNISEREN
spui 149-151 den. haag-Centrum telefoon 070-60 48 95
Minister Westerterp van Verkeer en Waterstaat heeft zich
gisteren fel afgezet tegen het plan van de tweede-kamer meer
derheid om verplichte autokeuringen toe te vertrouwen aan
erkende automobielbedrijven. Dit leidde tot schorsing van de
behandeling van het wetsontwerp tot vandaag. Westerterp wil
beslist dat er een net van keuringsstations wordt gebouwd.
DEN HAAG (ANP) Mevrouw Het instorten van de luifel ge-
Baas uit Zöetermeer is gisteren in beurde tijdens een hevige regenval,
het Spaanse vakantieoord Beni- De regenbui barstte rond elf uur gis-
dorm om het leven gekomen, toen een termorgen los en duurde ongeveer
deel van een luifel van 'n hotel be- een uur. Tientallen mensen schuil-
zweek. Twee kinderen van de vrouw den onder de luifel van het hotel Du-
werden gewond. Van een Brabantse cado; een appartementencomplex op
familie werden eveneens twee kin- 150 meter van de zee en ruim een
deren gewond. In totaal kwamen zes kilometer van het centrum van Be-
het leven. nidorm.
ADVERTENTTF.
Ga dit voorjaar opvallend jong
gekleed en draag dit frivole jasje, dat wel
in 3 verschillende uitvoeringen te
passen is.
Lamsnappa. In ambre, gebroken
wit en beige^0
Lamssuède. 2 kleuren: sand en
pomona 398.-
Lundsnappa. In zwart en bruin
Donkersteeg 3, Leiden, tel. 071-21406.
DEN HAAG (SP) In zijn toe
lichting op de ontslagaanvrage heeft
staatssecretaris Glastra van Loon
van Justitie meegedeeld dat hij
zelf al met zijn portefeuille heeft
gezwaaid. Dat was medio februari.
Hij was erg geschrokken van de
achterstand van de lopende vonnis-
seïi en wilde voldoende waarbbor-
gen dat dit niet wéér zou kunnen
voorkomen.
Glastra van Loon komt niet meer
op het departement. Er zijn twee
brieven die de hele geschiedenis ele
gant samenvatten. Eén van zijn
minister Van Agt en eén van Glas
tra van Loon.
De laatste heeft, netzomin als zijn
fractie, een kabinetscrisis willen uit
lokken door de zaken hard te stel
len. En hard betekende nu de af
treding van een D'66-minister en
drie staatssecretarissen. Jan Ter
louw, fractieleider van D'66, formu
leerde het: "We hebben gekozen
voor het aftreden van Glastra van
Loon met maximale bitterheid".
Die bitterheid is dan ook terug te
vinden in de brief die Van Loon
stelde voor zijn ontslag: "Nu alle
pogingen hebben gefaald om, op
andere dan onterende en dus onaan
vaardbare voorwaarden, het ver
trouwen te herstellen tussen de mi
nister en staatssecretaris van justi
tie, dat hij acht te zijn verbroken
door verklaringen mijnerzijds aan
de pers, verzoek ik u mij bij de
koningin voor te dragen voor ont
slag uit mijn functie..." zo begint
hij zijn ontslag-aanvraag aan de
minister-president.
Die bitterheid leeft hu volop bij
D'66, de PvdA en dé PPR. Jan Ter
louw van D'66: "Ik heb het niet
kunnen geloven"., en Glastra.. "Ik
begrijp het evenmin". De PvdA
noemt Van Agt: "klein" en de PPR
vindt dat de algemene sfeer tussen
de progressieven en confessionelen
grondiger bedorven is dan ooit.
Wat Jan Terlouw Van Agt vooral
kwalijk neemt, is dat hij wel over
leg met christendemocratische geest
verwanten heeft gepleegd maar niet
met de fractie waaruit zijn eigen
staatssecretaris voortkwam. De poli
tieke situatie binnen hét kabinet is
weer toegespitst tot de blokvorming:
progressieven en confessionelen.
Jan Terlouw: "We hebben tijdens
de crisis - en dat woord is zeker
honderdmaal gevallen - besloten om
spaarzaam met mededelingen naar
buiten te zijn om Van Agt niet nog
verder in zijn stellingen te drijven.
We hoopten dat Den Uyl als grote
crisisbeheerder deze zaak misschien
wel kon bezweren.
We konden en kunnen niet aan-,
voelen dat men in 1975 een staats
secretaris moet ontslaan omdat hij
in beleefde termen kritiek heeft ge
uit op hoge ambtenaren. Zeker niet
na een affaire Vredeling".
Na het beruchte interview, waar
in Glastra van Loon het beleid van
zijn departement, zijn secretaris-ge
neraal Mulder, maar ook zijn mi
nister indirect had aangeval
len, is er tussen hem en Van Agt
geen gesprek meer geweest. Den Uyl
heeft kunnen praten als Brugman.
Van Agt zei: "Nee". En de handha
ving van zijn staatssecretaris wilde
hij alleen nog overwegen als deze het
strafrechtpakket uit zijn portefeuil
le liet lichten.
Belangen
Glastra zelf had maar één wens en
dat was niet het behouden van zijn
post, maar veel meer dat de zaak
waarvoor hij zich voor honderd pro
cent had ingezet het gevangenis
wezen veilig zou worden gesteld.
Jan Terlouw: "We hebben moeten
kiezen tussen twee kwaden". Hij
haalde aan dat we aan de vooravond
van een splitsing van een koninkrijk
staan en de slechte economische si-'
tuatie van ons land. "Er waren veel
belangen".
Terwijl de solidariteitsbetuigingen
met Glastra binnen blijven stromen
en de publieke agressie tegen Var»
Agt groeit, blijft Glastra laconiek
"Ik ga de discussie over beide brie
ven dinsdag op de tribune volgen",
verklaarde hij. Het vak van staats
secretaris is in feite iets onbe
schermds. Men kan tegen een ont
slag nergens in beroep gaan
En toch ligt het formele recht
volledig aan de kant van minister
Van Agt, die het opnam voor zijn
topambtenaren. Van Agt is gedu
rende al die dagen niet onaanspreek-
baar, maar wel onverzoenlijk geble
ken. Wel heeft hij in zijn brief dui
delijk laten uitkoben dat het con
flict geen betrekking heeft op het
door Glastra gevoerde beleid. Hij
zegt zelfs toe en daartoe diende 't
nachtelijk overleg met D'66 dat
diens aanpak moet worden voortge
zet. Dat er verder moet worden ge
werkt aan de verbetering van het
gevangeniswezen. "Daartoe behoren
wijzigingen in de organisatie ervan,
ook binnen het departement voorzo-
verre dit hierbij is betrokken"
Misschien is dat dan een troost
voor het. landelijk actiecomité van
bewaarders, die over het ontslag
"woedend en verbijsterd" is. Een
troost voor de Coornhertliga die ver
klaart: "We vrezen het ergste voor
onze parlementaire democratie, nu
falende democraten gedekt worden
ten koste van democratisch integere
figuren".
"Het was een persoonlijk conflict
tussen een minister en zijn staats
secretaris", zeggen de Christen-de
mocraten. Het was duidelijk wél een
conflict dat het imago 1
geen goed doek