VVD-professor en
oud KVP-minister
vinden elkaar op
rechtensymposium
KW 81 wint haringrace
Voorhout sit
niet op de
Bollenstad
te wachten
Geen wereldvoedsel-
crisis maar wereld-
inkomenscrisis
PAGINA 4
(van een onzer verslaggevers)
LEDIEN De liberale professor mr. N. E. H. van Esveld en oud-KVP-minister G. M J Veld
kamp vonden elkaar gisteren op een om met de professor te spreken "brede middenbasis"
over hoe het verder met de vrijheid en dwang in het sociale recht zou moeten gaan. Dit is op
merkelijk tegen de achtergrond van de reeds jaren in beslagnemende activiteiten van dr
Veldkamp om de sociale wetgeving te codificeren en te stroomlijnen. „Vrijheid en dwang in
het arbeidsrecht" was een van de vier onderdelen van het symposium dat de juridische facul
teit van de jarige universiteit wijdde aan "de vrijheid van het individu en het recht"
VRIJDAG 23 MEI 1975
VOORHOUT De grootste vraag
bleef onbeantwoord. Ook na de eer
ste voorlichtings- en discussieavond
naar aanleiding van het concept-
studierapport van de provinciale
planologische dienst 'Eventuele
nieuwe bouwlokaties in Zuid-Hol
land" (daterend van februari '75),
die gisteravond in Voorhout de ge
meente die met Zoetermeer, Wate
ringen, Pijnacker en Zoeterwoude/
Rijndijk als mogelijke bouwlokatie
wordt aangewezen werd gehou
den, was het niet duidelijk waarom
nu juist de Bollenstreek (en ook Zoe
terwoude» door de PPD als dé loka-
tias worden gezien om de zogenaam
de Bollenstad 60.000 woningen
voor 1900 waarvan 20.000 voor '80
te laten verrijzen.
Diezelfde provinciale planologi
sche dienst, die amper twee jaar ge
leden in de nota "Mogelijke bouw
plaatsen voor de centrale Haagse ag
glomeratie" alle lokaties in de Bol
lenstreek en Zoeterwoude onmiddel
lijk als mogelijkheden liet afvallen.
Karakter
Wat Voorhout dan wel zou willen
had de burgervader eerder op de
avond al verteld. "Trachten het rus
tige karakter van ons dorp te behou
den, de samenleving niet onpersoon
lijker laten worden en alleen blijven
voorzien in de woonbehoefte van de
inwoners'.
De streekcommissie voor de Bol
lenstreek, de organisator van deze
avond, had gisteren voor een op alle
gebied deskundig forum gezorgd.
Naast burgemeester Stolwijk had
den hierin plaatsgenomen de heren
P. A. van Saasse (voorzitter van de
streekcommissie en het forum),Zaal
berg (provinciale raad ruimte
lijke ordening Zuid-Holland), Van
den Bosch (secretaris Gewestelijke
Raad van het Landbouwschap) en
Algera, lid van de streekcommissie
voor de Bollenstreek.
De heer Zaalberg sprak tijdens
zijn toelichting over 'de verrassend
grote behoefte aan woningen in
Zuid-Holland West", die uit het rap
port van de provinciale planologische
dienst naar voren was gekomen en
vervolgde met te zeggen dat, hoewel
het hier een voorlopig rapport van
de PPD betreft, de hoofdlijnen in de
ze nota hoogstwaarschijnlijk ook in
het eindrapport zullen terugkomen.
"Daarom is het goed nu al over da
noodzakelijkheid, de wenselijkheid
en de mogelijkheid van deze plan
nen te praten".
Professor van Esveld meende dat
bij verdergaande nivellering in
de samenleving de individuele vrij
heid onaanvaardbaar in het gedrang
zou komen. Dr. Veldkamp schetste
een ontwikkeling in de sociale wetge
ving van geïsoleerde vrijheid (de 19-
de eeuwse bescherming tegen duide
lijke misstanden) naar maatschap
pelijke vrijheid van nu (vrijheid in
gebondenheid), maar uitte ernstige
bedenkingen tegen een nieuw orde-
model van gebonden vrijheid met
gesocialieerd arbeidsrecht en geso
cialiseerde democratie. Zijn huiver
illustreerde hij ondermeer door te
waarschuwen voor prestatienivelle-
ling bij te vergaande afbraak van
inkomensverschillen. Ook zag hij
risicos bij verdere vermaatschappe
lijking binnen de onderneming. Hij
wees die niet af, maar maande tot
voorzichtigheid om niet in de val van
vroeger dagen te lopen, toen familie-
ventegenwoorddgiing binnen menig be
drijf tegelijk onbekwaamheid binnen
haalde.
Het symposium kwam eigenlijk niet
toe tot een ernstige poging om het
begrip 'vrijheid" te omlijnen en dat
gaf de discussies soms iets wazigs,
omdat menigeen er iets heel anders
onder verstond dan zijn voorganger
in het debat. Êén van de deelnemers
een anarchistisch adVokaat uit Dor
drecht, gaf zelfs college door uitge
breid uit de bijbel van Bakoenin
„Staat en Anarchie" te citeren.
De sessie, gewijd aan het strafrecht
behandelde de individuele vrijheid
van verdachten, en bracht de
Meeuwfeest op
Rapenburg en
Kaiserstraat
LEIDEN Vanavond zal de
eeuwfeestweek van de Leidse
universiteit worden afgesloten
met een daverend feest in de
omgeving van het Rapenburg en
de Kaiserstraat. In de zalen
van het Academiegebouw, de
universitaire mensa 'De Bak",
Gatena en de tussenliggende ca
fé's kan men dansen, naar trou
badours luisteren of gewoon een
pilsje pakken. Een gedeelte van
het Rapenburg en de Kaiser
straat zal voor dit doel worden
afgesloten.
In het kader van dit "Meeuw-
feest" zulle# o.m. optreden Nico
Haak en de Paniekzaaiers.-Dolf
del Prado en zijn band, The
Reunion Jazz Band, Jarawi.
Dizzy Man's Band, Catapult, en
kele disc-jockey's en Billy and
the Bulldozers. Het feest begint
om acht uur en is pas diep in
de nacht afgelopen. Iedereen -
dus ook de Leidse bevolking -
kian er terecht tegen betaling
van f-6,- aan de kassa.
Utrechtse professor A. A. G. Peters
op het podium. Hij hekelde de pater
nalistische opzet van het wetboek
van strafvordering. Samen met de
bureaucratische rationaliteit van het
strafproces leidt zulk paternalisme
v eliswaar tot mildheid, maar niet tot
"vrijheid" van verdachte in het pro
ces. Peters vond dat de gedachte van
"vrijheid-gelijkheid en broeder
schap" die wij na de Franse revo
lutie in onze wetboeken overschre
ven, niet echt in het Nederlandse
rechtsdenken verankerd ligt.
"Wij missen een revolutionaire ju
ridische traditie", aldus Peters, „dat
is mede reden waarom het straf
procesrecht hier niet die symbool
waarde heeft van elders". Hij schet
ste de burgelijke afkomst en status
van de gemiddelde jurist en die op
merking was voor een niet geheel
weg te cijferen minderheid van het
gehoor dat zich in spijkerpakken
had gestoken, een kleine teleurstel
ling. Peters pleitte ook nog voor ge
lijke rechtsbescherming, met name
tegen de politie, van maatschappe
lijk gedeprivilegeerrden. Daaronder
verstond hij categorieën als 'lang
harig tuig', Surinamers en woonwa
genbewoners. De aanpa kvan het
Baader-Meinhof-proces in de Bonds-
repubbliek vond hij een "rituele
vorm van eigenrichting". Peters trof
op zijn weg zijn Leidse collega mr.
A. L. Melai die op zich het wetboek
van strafvordering een voortreffelijk
boek vond, maar dat velen er niet
naar handelden.
Zoals altijd ging het bij de sessie
van de 'civilisten' (de beoefenaren
van het privaatrecht) het kalmst
toe. Inleider professor mr. A.R.
Bloembergen bereed zijn oude stock
car dat men zichzelf tegen schade
aan eigen persoon of zaken zou moe
ten verzekeren, inplaats van de ver
plichte W.A.-vsrzekering jegens der
den (waar het motorvoeertuigen be
treft) van nu. De huidige regeling
vond Bloembergen een te sterke be
knotting van de vrijheid. Zijn oppo
nenten vonden het systeem van
zelf-verzekeren ook het beste, maar
om de andere, aardser redenen: je
komt waarschijnlijk sneller aan je
geld, wanneer je 'first party' bent.
Waar vuurwerk tenslotte bij de
jeugdige rechtsgeleerden die 'vrij
heid van meningsuiting en de grond-
NIET NAAR
LIBANON
ALPHEN AAN DEN RIJN De
waterpoloërs van AZC gaan niet naar
Libanon. De politieke situatie in het
Midden Oosten is zo -pannen, dat
men van de trip, die was gepland
van 7—18 juni, afziet.
Voor het Alphense zevental bete
kent de annulering een fikse teleur
stelling. De spelers hadden zich al op
hun reis voorbereid en zich onder
andere laten inenten tegen pokken.
wet' in de sessie staatsrecht. Th. Ben-
nekom bepleitte vrij baan voor de
communicator" (iemand die iets te
zeggen, te schilderen enz. heeft) in
de media, zelfs met voorbijzien van
de vraag of er een "recipiënt" voor
zyn boodschap is. Wanneer de over
heid dan toch moet optreden, is niet
wezenlijk welke criteria ze daarbij
hanteert, maar waarop die criteria
gebaseerd zijn. Bennekom had moei
te met de medianota, omdat de o-
verheid, als ze inderdaad verschei
denheid van de pers wil bevorderen,
de plicht zou hebben die pers inhou
delijk- te „controleren", waardoor de
inleider de term 'positieve' censuur
introduceerde. Zijn opponent mr. J.
A. Peters (broer van de prof) kreeg
het met de zaal aan de stok, toen
hij de grenzen in de vrijheid van
berichtgeving door de media zeer ro
yaal tekende. In de publieke sfeer
opererende mensen, zoals politici,
zouden voor de bewijslast van het
tegendeel moeten opdraaien, wan
neer een Journalist hun van het
één of ander betichtte. Hij signa
leerde een ongunstige trend, waarbij
KATWIJK/IJMUIDEN Hy bleef
er nogal nuchter onder. Arend van
Rossum, schipper op de KW 81 van
de Katwijkse rederij Kennemerland
en enige uren terug na een felle
strijd met de Scheveningse concur
renten (54 en 108) winnaar gewor-
denvan de haringrace, stelde "ge
woon als altijd te hebben gevaren".
"Je gaat de zee op om vis te van
gen en dat hebben we gedaan.
Zijn eerste plaats verraste de nuch
tere Van Rossum wel enigszins: "We
vertrokken tegelijkertijd met de Sche-
veningen 108 en 54 van de visgron
den. En als je nu weet dat de 108
een vermogen heeft van 2700 pk en
onze boot een van 1600, dan begrijp
je wel dat we ons helemaal geen il
lusie maakten. We hebben wat dat
betreft ook veel geluk gehad. De 108
kreeg door pech aan de automati
sche piloot zeker een uur vertra
ging".
Mede daardoor was het gistermid
dag om twaalf uur dus de KW 81
die, in IJmuiden, als eerste aanleg
de. Met aan boord 600 emmers van
vijf kilo en 250 pakken van 25 kilo
diepvries haring. Een hoeveelheid
overigens die de mannen van Van
Rossum in drie trekken bij elkaar
hadden gekregen.
Ruim een uur later arriveerde de
haring van de KW 81 in Katwijk op
het industrieterrein 't Heen, waar de
rederij Kennemerland zijn nieuwe on
derdak heeft gevonden. De toe
komstige kopers konden zich daar
van de kwaliteit van de vis persoon-
Professor Esveld
de rechter de laatste tyd menig
medium in het ongelijk had gesteld,
wanneer dfit 'in het algemeen be
lang' iets had gepubliceerd. De be
kende Amsterdamse advokaat mr.
Max Rood was dit te dol. Volgens
hem zouden alle beschermingsrege
lingen rondom een verdachte in een
strafproces (op wie nimmer de be
wijslast rust) dan kennelijk privaat
rechtelijk niet gelden, wanneer een
journalist bijvoorbeeld premier Den
Uyl beschuldigt van het aannemen
van steekpenningen. "Wat is, dan
wel het „algemeen belang" van
En omdat de rederij dit jaar met
een 5de hektrawles hoopt te komen
is zo'n primeur natuurlyk helemaal
nooit weg".
Om vijf over half drie was het dan
zover. Op de Haringafslag werd de
"eerste eerste nieuwe" onder de ha
mer door de klok genomen.
Het eerste emmertje van vijf kilo le
verde traditioneel direct een aar
dig bedrag op. Honderdinegenendertig
gulden had een "meneer van het Hil
ton" er voor over. De prijzen zak
ten daarna erg snel, maar het eerste
van de vierentachtig kantjes bracht
toch nog altijd een bedrag op van
zo'n zestienhonderd gulden.
Twee gewonden
bij botsing
LEIDEN Bij een verkeersonge
luk op de Höge Rijndijk nabij de
Wilhelminabrug zijn gistermiddag
twee personen gewond geraakt. Het
ongeluk ontstond volgens de politie
doordat een 34-jarige Turk uit Al
phen, die met zijn brommer uit de
richting van Zoeterwoude kwam en
links af de Roomburgerlaan in wilde
slaan, geen voorrang verleende aan
een in tegenovergestelde richting
fietsend meisje. Het meisje, de 13-
jarige Wendela v.d. Horst uit Hazers-
woude, kreeg een hersenschudding
en de Turk een hoofdwond. Beiden
moesten door de EHD naar het Aca
demisch Ziekenhuis worden overge
bracht.
onjuiste berichtgeving?", zo vroeg hij
zich af. Mr. Peters kwam daar niet
helemaal uit, maar hij scoorde wel
een punt, toen hij rethorisch terug
kaatste, of de zaal meende dat alles
wat politici zeiden op waarheid be
rustte en checkbaar was.
En uiteindelijk was het een jour
nalist-jurist op het balkon dan ook
te dol: "Ik voel mij in mijn be
roepseer aangetast door de wijze,
waarop hier over journalisten en
hun gedragingen wordt gesproken".
Het werd echt tijd voor de borrel.
LEIDEN „Er is op het ogenblik
geen sprake van een wereldvoedsel-
crisis, maar eerder van een wereld-
inkomenscrisis". Dat zei gisteren
Bas de Gaay Fortman van de PPR
op een symposium ,dat de faculteit
der sociale wetenschappen van de
Leidse Universiteit ter gelegenheid
van het vierde eeuwfeest organi
seerde. Het thema luidde „Afhan
kelijkheid, onafhankelijkheid, vrij
heid in verband met kolonisatie en
dekolonisatie".
„Als we op dezelfde voet doorgaan
met produceren houden we op den
duur voedsel over, want de arme lan
den kunnen de hoge pryzen toch niet
betalen", aldus De Gaay Fortman,
die geen heil ziet in het overbrengen
van de westerse technologie naar de
ontwikkelingslanden omdat deze
slechts vervreemding van de arbei-
De vraagstelling welke gisteravond
in de bijzonder druk bezette verga
derzaal van café Boerhaave (offi
cieel) aan de orde kwam "Hoe
denkt de Voorhoutse bevolking en 't
gemeentebestuur over de uitbreiding
van dit dorp met tenminste 4000 en
maximaal 10.000 woningen"0 werd
overigens met een ondubbelzinnig
"neen" beantwoord. Of, zoals burge
meester Stolwijk van Voorhout dat
aan het einde van de avond nog even
ten overvloede verduidelijkt: "Voor
hout wenst geen uitbreiding op gro
te sohaal. Wy zitten niet te wachten
op grote steenmassa's en autopar
ken. Maar, als deze nu nog voorlo
pige plannen, ook na ernstige stu
dies en kritisch bestuderen nog be
staan, dan zullen wij ons bij die
der voor zijn produkt inhoudt. "Wat
is het geheim van de technologie in
de Chinese communes, dat degene die
mechaniseert, tegelijkertijd de plicht
heeft om de opbrengst daarvan te
verdelen". De Gaay Fortman is een
voorstander van "self-reliance", dat
wil zeggen, dat beslissingen binnen
de natie moeten worden genomen en
manipulaties van buitenaf moeten
worden uitgesloten.
Aan het symposium namen verder
onder meer deel, prof.dr. J. Tinber
gen, prof. dr. W. Brand, prof. dr.
H Daalder, allen van de Leidse uni
versiteit, prof. dr. W.F. Wertheim e-
meritus hoogleraar van de VU in
Amsterdam en prof dr. J. van Baal,
hoogleraar in Utrecht en destijds
gouverneur van Nederlands Nieuw-
Guinea.
Sprekend over oorzaken en gevolgen
Ook de heer Van den Bosch, die
de agrarische sector van deze zaak
behandelde, was blij met de moge
lijkheid nu al te kunnen reageren.
Maar dat was dan ook 't enige waar
de secretaris van het Gewestelijke
Raad van het Landbouwschap blij
mee kon zijn. Evenals vele sprekers
na hem had hit zo zijn twijfels over
de cijfers die de PPD voor de. studie
had gebruikt, terwijl hij ook de ver
sterkte migratie uit Zuid-Holland
aanstipte. Tevens stelde hij zich fel
op tegen het steeds maar "gebrui
ken" van landbouwgronden voor de
woningbouw. "Waarom niet eerst de
gaten in de steden gevuld? Met de
land- en tuinbouwigronden moet
men voorzichtig zijn. In Zuid-Hol
land hebben we nu nog zo'n 170.000
hectare, daar gaat per jaar twee
duizend hectare af. Ook zonder toe
komstige Bollenstad zal de bollen-
cultuur het al moeilijk genoeg krij
gen om zich staande te houden".
Na de pauze kregen de belangstel
lenden gelegenheid hun zegje te
doen. Loco-burgemeester Westerbeek
van Sassenheim stelde dat het pro
jecteren van een Bollenstad grote
gevolgen zou kunnen hebben en
vroeg zich tevens af waarom de ge
meente Sassenheim geen exemplaar
had ontvangen van de PPD-nota.
Waarop door de heer Zaalberg werd
gereageerd met de opmerking dat
een gemeentebestuur de wegen die
naar een dergelijk rapport leiden
toch wel moet kennen
Ook de heer Henstra, echtgenoot
van het Sassenheimse raadslid Tru
dy Henstra, kwam aan het woord.
Hij vroeg zich af of het niet de gro
te druk was van de bouwwereld, die
deze Bollenstad in verband met de
huidige werkloosheid in de bouw
graag zou zien verschijnen. "De eer
ste regel van het rapport", aldus
Henstra, "waarin staat dat de aan
leiding tot het samenstellen van de
ze nota de steeds meer voelbaar wor
dende spanningen zijn op de bouw
markt, met name in Zuid-Holland,
doet mij het ergste vermoeden. Moet
Zuid-Holland daarom verder wor
den volgebouwd?" Ook deze vraag
bleef onbeantwoord
GERT-JAN ONVLEE.
van dekolonisatie, zei prof. Van Baal,
dat de rijke landen dichter bij de
armoede van de ontwikkelingslanden
moeten komen, 'eerder dan de arme
landen aanpassen aan onze rijkdom".
Prof. Tinbergen zei van mening te
zijn, dat de schaarste aan kapitaal
en kennis in de ontwikkelingslanden
moet worden verminderd. "Dit is op
het ogenblik wel de intentie van de
ontwikkelingspolitiek, maar de inten
siteit waarmee die bedreven zou moe
ten worden, is er nog niet" aldus
Tinbergen.
Hoewel de partijen - ontwikkelings
landen en rijke landen - zich dit nog
nauwelijks bewust zijn, lopen hun be
langen volgens prof. Tinbergen vril-
wel parallel. In de ontwikkelingslan
den is een tekort, in de rijke landen
een overcapaciteit. „Laten wy onze
"bergen" (boterberg, eierberg, vlees-
berg), die wij enkele jaren geleden
zonder succes aan de Sowjet-Unie
hebben aangeboden, goedkoop of zelfs
gratis aan de ontwikkelingslanden ge
ven", was de suggestie van prof. Tin
bergen, die daaraan toevoegde dat
het wellicht ook mogelijk is dat de
metaal- en de petrochemische indus
trieën tegen voordelige voorwaarden
aan de ontwikkelingslanden gaan le-
LEIDERDORP Leerlingen van de Leidse school voor de Detailhandel hebben vanmorgen een
imitatievuurtoren aangeboden aan de Leiderdorpse rijwielhandelaar J. van Duyvenbode aan de
Hoofdstraat 22 in Leiderdorp. De plaatsing van de toren houdt verband met het feit dat de Oude
Rijn ter hoogte van cie rijwielhandel zeer smal is, en de walmuur al diverse malen geramd is door
passerende
lyk op de hoogte stellen. Kwaliteit, De seizoensopening van de Katwijk- Schipper Arend van Rossum in
se afslag kende overigens een triest gesprek met dambaas Buis de
begin. In zijn openingswoord me- Jong. (Foto Jaap van Duijn)
moreerde Nic. Parlevliet het tragi-
ongeluk dat dinsdagavon d de Er werden enige ogenblikken stilte
Ook Noordenbos, de directeur __c>
de Katwijkse rederij Kennemerland, 28-jarige Arie Schaap van de KW in acht gen
135 op volle zee het leven kostte.
GERT-JAN ONVLEE
kwam. de KW 74.
De Gaay Fortman (PPR)
op symposium in Leiden
Mee eens
Een zienswijze waar de heer Alge-
ra het volledig mee eens was. Als je
in de omgeving van Voorhout een
slaapstad van tienduizend wonin
gen schept, gaat de bollencultuur,
waar deze streek economisch op
draait, volledig kapot. Dat kan de
bedoeling toch niet zijn"?
