'Overwinst
delen
per onderneming
is beter dan een
pot'
landelijke
SLOOFF, VADER VAN DE VAD
TOPAMBTENAAR
DR.
L.
'Emancipatie' laat zien
wat vrouwen allemaal
kunnen doen om
zichzelf te ontplooien
Eigen briefpapier, daarover zal
uw lieve moeder blij verrast zijn.
Grote Gnork.
Gratis van
de Amro Bank.
Voor nieuwe
spaarders die al
eigen briefpapier
hebben.^)
Niet-alledaags aanbod voor
nieuwe Amro spaarders:
KONINGIN OPENT EMANCIPATIEBEURS IN UTRECHT
DONDERDAG 15 MEI 1975
PAGINA
De nota inkomensbeleid is uit.
Grootste strijdpunt, zo is de
afgelopen weken gebleken, was de
vermogensaanwasdeling. De naam is
afkomstig van de enige Nederlander,
die tot nog toe op dit onderwerp
promoveerde, dr. F. L. G. Slooff
(58), topambtenaar bij het ministe
rie van Volkshuisvesting en Ruimte
lijke Ordening.
Dr. Slooff deed zijn promotie in
1969 op het proefschrift Vermogens
aanwasdeling aan de universiteit in
Leuven bij prof. dr. Bosman. Zijn
materiaal vergaarde hij tijdens een
onderzoek, dat hij in 1965 in
opdracht van het Centraal Planbu
reau deed. De toenmalige Commissie
Bezitsspreiding wilde weten welke
mogelijkheden er voorhanden waren
om werknemers te laten delen in de
groei van het vermogen van een
onderneming.
Dr. Slooff maakte deel uit van een
interdepartementale werkgroep, die
ten zeerste bij de totstandkoming
van de inkomensnota is betrokken
geweest. In bijgaand interview doet
hij een en ander over de VAD uit
de doeken.
Den Haag - Dr. Slooff is niet geheel
en aü tevreden over de dnkomensnota.
En zeker niet over het hoofdstuk
vermogensaanwasdeling, zijn stekkie
zogezegd.
„Als we er een half jaar langer aan
hadden kunnen werken was er een
betere nota uit de bus gekomen",
meent de topambtenaar bij het
ministerie van Volkshuisvesting en
Ruimtelijke Ordening, die ten
zeerste bij de voorbereidingen voor
Door
Nico van Grieken
de Vermogensaanwasdeling betrok
ken is geweest. „Het is nu
haastwerk geworden". Het dinsdag
bereikte compromis zou htf dan ook
wilen kenschetsen als het zoeken van
een oplossing om wiüile van die oplos
sing.
De interim-nota vertoont, aldus dr.
61ooff, hier en daar hinderlijke
oneffenheden, onuitgewerkte ge
dachten.
Het beleid dat het kabinet-Den Uvl
denkt uit te voeren, komt er wel in
tot uiting. Het gaat erom - een
sociaal-ethisch standpunt - met
behulp van de vermogensaanwasde
ling werknemers mee te laten delen
in het vermogen van de oindiernie-
iming. Met andeer woorden: een
bedrijf bestaat niet alleen bij de
gratie van de ondernemer, de man,
die er zijn geld in heeft gestoken,
maar ook dankzij de werknemer, die
de onderneming en de ondernemer
in stand helpt te houden. De VAD,
zo zou Je kunnen zeggen, is in
wezen een stapje op weg naar
volledige medezeggenschap en mede
bezit. Maar daar gaat het nu uiet
Dat „mee-laten-delen-door-de-werk-
nemer-in-het-vermogen" is bepaald
geen socialistische gedachte, aldus
confessionelen vermogensaanwasde
ling louter en alleen verwezenlijkt
willen zien in de onderneming zelf.
De socMisten echter vinden VAD
een landelijke zaak, waaraan dan
ook een nationale pot te pas moet
komen. VAD voor iedereen en niet
alleen voor die werknemers, die nou
toevallig in een goed florerende,
winstmakende, onderneming werken,
zeggen Den Uyl, Boersma en niet te
vergeten NW-voorzitter Wim Kok.
Dr. Slooff, van wie zo langzamer
hand een „uitgekristalliseerde" ge-
dachtenvorming over vermogensaan
wasdeling mag worden veronder
steld, geeft, de voorkeur aan de
ondernemingsgewijze vermogensaan
wasdeling. Hij is niet erg overtuigd
van de solidariteit, die aan de
Nederlandse werknemers wordt toe
gekend, en waarop de voorstanders
van een „landelijke pot" hun keueze
baseren.
Geestdrift
„Ik geloof, dat veel werknemers het
niet prettig zullen vinden als hun
deel van de vermogensaanwas
samenkomt met een veel' minder
deel van werknemers, die in een
slecht lopend bedrijf werken. Waar
doen we het dan voor? zullen ze
zich afvragen. Als je VAD per
onderneming toepast zal de geest
drift om eraan mee te werken veel
groter zijn. Het zal de produktiviteit
van het bedrijf, het vermogen van
de werknemers en in z'n totaal het
hele land ten goede komen als het
het bedrijfsleven voor de wind gaat".
Bovendien, aldus dr. Slooff, zal een
landelijk systeem vele negatieve
effecten in de hand werken. Een
onderneming, zo meent hij, zal niet
nalaten de winst te drukken. „Dat
kan in het voordeel van de
werknemer zijn. Bijvoorbeeld door
middel vata het verhogen van de
tantiemes of door vermeerdering
van het winstaandeel. Dit directe
financiële voordeel voor de werkne
mer is natuurlijk niet de bedoeling
van vermogensaanwasdeling".
Vrees
De vrees is dan ook niet ongegrond,
vindt dr. Slooff, dat de overheid bij
de invoering van een nationaal
VAD-stelsel ingrijpende maatregelen
zal moeten treffen om dit soort
verwachte vormen van „ontduiking"
tegen te gaan. Ingrijpende maatre
gelen in het functioneren vam de
onderneming wei be verstaan.
Onduidelijk is ook, minister-presi
dent Den Uyl gaf dat onlangs zelf
al aan, wat er nu precies onder die
term overwinst moet worden ver
staan.
Dr. Slooff vertaalt het regerings
standpunt aldus: „Overwinst wordt
verkregen door op de winst een
redelijke beloning voor het gehele in
de onderneming aanwezige eigen
vermogen in mindering te brengen.
De winst is dan het financiële
overschot, dat een onderneming
behaalt na aftrek van alle kosten,
met onbegrip van beQiasiting, rente
over vreemd vermogen en afschrij
vingen".
De werknemers zullen dus noodza
kelijkerwijs een deel van die
overwinst moeten kunnen claimen
om voor VAD in aanmerking te
komen.
Daarbij komt nog, dat de VAD,
zoals die in de inkomensnota naar
voren komt, een compromis-regeling
is. Met andere woorden: een
mengsel van ondernemingsgewijze
en landelijke vermogensaanwasde
ling. Dr. Slooff hoopt er het beste
van. En dat terwijl we het alleen
nog maar hebben gehad over
aanwas, groei, van vermogen. Om
over het probleem van het beheer
van de VAD-kas maar te zwijgen.
ADVERTENTIE
Vaag
Deze begrippen nou juist - een deel
van de overwinst en een redelijke
beloning - vormen onderdeel vam
het grote vraagstuk, dat vermogens
aanwasdeling heet. Blijven „een deel"
en „een redelijke beloning" zo vaag
dan kan VAD in de inkomensnota
als doodgeboren kindje worden
opgegeven.
Dr. Slooff: „Ik hoop er het beste van
dr. Slooff. Vlak na de Tweede
Wereldoorlog al, in 1945, publiceer
den prof. mr. C. P. M. Romme en
prof. dr. J. R. M. van den Brink, de
huidige president-directeur van de
Amro-bank, een boek onder de titel
„Verbreiding van privaateigendom,
deelneming in de winst, kapitaal
deelname en vermogensvorming door
werknemers." Het boek wordt als
voorloper van de tegenwoordige
VAD beschouwd.
Dr. Slooff: „Deze, noem het
confessionele, gedachte is later pas
door de socialisten overgenomen. Je
zou minister Lubbers, inderdaad, een
exponent van de confessionele
gedachte kunnen noemen. Den Uyl
is meer produkt van de socialisti
sche kijk op vermogensaanwasde
ling, zoals die ook door de
vakbeweging wordt gehuldigd".
Verschil
Het verschil tussen deze - grofweg -
confessionele en socialistische denk
beelden is, aldus dr. Slooff, dat de
Iedereen die vóór 7 jnni a.s. gegevens gedrukt met daarbij
een spaarrekening opent bij passende enveloppen.
de Amro Bank, kan z'n eigen
briefpapier bestellen.
100 Velletjes met op 't
briefhoofd uw persoonlijke
U betaalt er weliswaar
f 10,- voor, maar de Amro
stort ook meteen f 5,-op uw
nieuwe -Spaarrekening.
En heeft u al briefpapier,
dan kunnen we ook gewoon
f 5,- op uw rekening zetten,
of een gekke grote Spaar-
Gnork geven.
Maar dat briefpapier, dat is
natuurlijk wel het aardigste.
Vooral ook omdat er keuze
is uit 6 verschillende
mogelijkheden.
'Margot Rasch - van der Hoeven
Beukenstraat 68
Nieuw Loosdrecht
Ueoe. Ifoatu.,
opnL ic^p
K Ltiiü. |e "teek. abU Nog euew UMokteU ttu ülwj fcrfefie.
CNteetfctwd W&Uii. loeehwaUew uemr p. prcusMa* Cadeau.
t -W edot {cuütoA-tfïck.cte. burew UKMOJ er
cvtr fc*» •ze. 's cumwOi Uwaweij e*j de. luwolers UkAUew
«■«U^cr-W h.,, „„......i
UTRECHT (SP) Koningin Julia
na zal volgende week dinsdag 20 mei
in het Utrechtse Jaarbeursgebouw,
de Emancipade, de nationale mani
festatie ter gelegenheid van het
Jaar van de Vrouw, officieel openen.
Op de informatiebeurs, die tot en
met 8 jtni a.s. wordt gehouden,
zullen 150 deelnemende verenigingen,
actiegroepen en organisaties voor
licht iiig geven over mogelijkheden
zich bij te scholen.
een meer bij hun persoonlijkheid
passend beroep te kiezen,
een (parttime) werkkring te vin
den,
hun huishouden efficiënter in te
delen,
zich aktief in te zetten voor ouder
commissies, burenhulporganisaties of
andere sociale instellingen,
en meer betrokken te raken bij
het overheidsbeleid door lid te wor
den van een politieke partij.
Vorens Néllien do Ruiter, voorzit
ster van het Nationaal Comité Inter
nationaal Jaar van de Vrouw, mag
de "Emancipade" beslist niet worden
gezien als een soort radicaal feminis
tische demonstratie tegen mannen.
Integendeel de informatiebeurs in
Utrecht zal het karakter krijgen van
een gezellige voorlichtingsmarkt,
waar vrouwen door middel van films,
cabaret- en toneelvoorstellingen, de
monstraties en forumbijeenkomsten
wordt gewezen op de mogelijkheden,
en de dringende noodzaak om wat ak-
tiever aan het maatschappelijke le
ven in Nederland deel te nemen.
Mannen zijn hartelijk welkom om
aan eventuele discussies mee
te doen.
En voor peuters en wat oudere
kinderen wordt op de "Emancipade"
een speciale crèche ingericht waar
de jongensen meisjes met roldoor-
brekend spjeelgoed kunnen spelen,
en onder toezicht van ervaren leid
sters speciale kindervoorstellingen bij
kunnen wonen.
Het Nationaal Comité Internatio
naal Jaar van de Vrouw hoopt met'
de "Emancipade", een mentaliteits
verandering in ons land op gang te
brengen. Het comité vindt namelijk,
dat het hoog tijd wordt, dat vrouwen
die uiteindelijk meer dan de helft
van onze bevolking en ons kiezers
korps uttmaken, zich wat meer la
ten gelden. Het meent dat vrouwen
niet alleen dezelfde rechten en pro
motiekansen als mannen moeten
krijgen, maar dat vrouwen ook meer
inspraak in alle mogelijke bestuurs
college^ moeten opeisen.
Dat mannen het nu nog in veel
gevallen alléén voor het zeggen heb
ben, komt vaak doordat er niet vol
doende vrouwelijke deskundigen be
schikbaar zijn. Terwijl vrouweliike
experts die in een vol
ledig door mannen overheerst be
roep werkzaam zijn. door chefs en
collega's dikwijls niet serieus worden
genomen. Om aan die ongewenste
situatie een einde te maken, is het
dringend noodzakelijk zo menen de
aan de "Emancipade" deelnemende
organisaties, dat meer vrouwen een
aktieve rol in de maaitsdhappy gaan
spelen. Dat wil overigens helemaal
niet zeggen dat de Utrechtse Infor
matiebeurs er helemaal op gericht
is om alle gehuwde Nederlandse
vrouwen aan het werk te krijgen.
Maar een belangrijk uitgangspunt
is wel dat men vrouwen door mid
del van voorlichting op de mogelijk
heden wil wijzen om het huishouden
efficiënter in te delen, waardoor ook
tot dusver zeer druk bezette huis
moeders wat meer tijd voor zichzelf
over kunnen houden.
Op de "Emancipade" laat men
zien wat vrouwen, die graag de kans
aangrijpen om zich zelf wat meer te
ontplooien, allemaal kunnen doen.
Er wordt ondermeer ruime aan
dacht besteed aan de zogenaamde
"Tweede kanscholing", speciaal ep-
richt op getrouwde vrouwen met
Op de "Emancipade" wordt ook veel aandacht besteed aan het emancipatie-toneel. De Nieuwe
Comedie zal er een aantal voorstellingen geven van "Voor een bloemetjeen een zoen". Een
toneelstuk waarin ondermeer het abortusvraagstuk aan de orde wordt gesteld. En waarin de voor
abortus bepleite procedure nogal betrekkelijk wordt gemaakt door de rol van man en vrouw om
te draaien. Hier één van de scèneseen man voor een abortuscommissie.
kinderen, die een steeds grotere be
hoefte blijken te krijgen om hun ho
rizon te verbreden. Hetzij met de
bedoeling om alsnog een diploma te
bemachtigen, of gewoon om wat
meer zelfvertrouwen te krijgen, en
zich wat meer te oriënteren in de
maatschappij.
Naast scholing en vorming komen
op de "Emancipade" ook tal van an
dere aspecten aan bod. In de Merwe-
de-hal van het Utrechtse Jaarbeurs
complex laten een aantal "architee-
ten-winkels" zien hoe veel huizen op
een bijzonder praktische manier kun
nen worden verbeterd. En welke ver
rassende effecten met kleuren kun
nen worden bereikt.
Maar ook stands van organisaties
die voorlichting over de geestelijke
en lichamelijke gezondheidszorg ge
ven krijgen op de "Emancipade"
veel ruimte. Terwijl ook de veran
derende positie van de vrouw in de
kerk en de vraag hoe de vrouw in de
vrede kan beïnvloeden aan de orde
wordt gesteld.
Bovendien vragen het Melania-
Gilde en de Nederlandse Christen
Vrouwenbond met een derde-wereld
winkel aandacht voor het ontwikke
lingswerk. En zullen vertegenwoordi
gers van de grote politieke partHen
aanwezig zyn om met vrouwen over
actuele problemen te discussiëren.
