Marine Cambodja brengt
Amerikaans vrachtschip op
Opheffing Warschaupact nog niet in zicht
TONKIN EN
DE PUEBLO
Kissinger is bezorgd
kracht en ambities
over groeiende
van de Russen
President Ford: daad van piraterij
Vluchtelingen ziek
van heimwee in VS
Grote Gnork.
Gratis van
de Amro Bank.
Voor nieuwe
spaarders die al
eigen briefpapier
hebben.^
Kohl kandidaat voor
bondskanselierschap
Niet-alledaags aanbod voor
nieuwe Amro spaarders:
Eigen briefpapier,daarzal uw
bovenbuurman van staan te kijken.
DINSDAG 13 MEI 1975
WASHINGTON (AP) Een vaartuig van de Cambodjaanse
marine heeft gisterochtend in de golf van Thailand een onbe
wapend Amerikaans koopvaardijschip met 39 bemanningsleden
aangehouden en opgebracht naar de haven Kompong Som.
President Ford noemde het incident in Washtington "een daad
van piraterij". Terwijl Ford in vergadering bijeen was met de
Amerikaanse veiligheidsraad om het incident te bespreken,
verklaarde het ministerie van Buitenlandse Zaken in Washing
ton dat diplomatieke pogingen in het werk gesteld zijn om de
teruggave van het schip te bewerkstelligen. Oorlogsschepen
van de Amerikaanse zevende vloot hebben opdracht gekregen
om koers te zetten in de richting van de Golf van Thailand.
Het Amerikaanse Congres rea
geerde kwaad en geschokt. Ron
Nessen, de perschef van het Witte
Huis die het incident wereldkundig
maakte, zei dat het 10.485 ton me
tende koopvaardijschip "Mayaguez"
werd aangehouden op ongeveer 100
km uit de Cambodjaanse kust en
ongeveer 12 km van een klein rots
eiland waarop zowel Cambodja als
Vietnam aanspraak maken. Hij zei
dat de Mayaguez werd beschoten
voor het schip zich overgaf en ver
telde dat president Ford de inbeslag
name beschouwt als „een daad
van piraterij".
De Sea-Land Corporation, de re
der van het schip, verklaarde dat de
Mayaguez van Hongkong op weg
was naar Thailand.
De woordvoerder zei dat de Maya
guez "slechts een algemene lading"
aan boord had in 274 containers. De
namen van de kapitein en de be
manningsleden waren niet onmid
dellijk bekend.
Nessen zei later dat de Cambod
jaanse marine op 7 of 8 mei in het
zelfde gebied een Panamees schip
had aangehouden, dat echter later
toestemming kreeg om zijn reis voort
te zetten. De Panamees zou op weg
zijn geweest naar de Thaise hoofd
stad Bangkok.
De Verenigde Staten beschouwen
alle wateren op meer dan 3 mijl
(5.4 km) uit de kust als internatio
naal gebied. Cambodja is echter een
van de ongeveer 40 landen die al en
kele jaren jurisdisctie opeisen over
wateren tot op 12 mijl (21.6 km) uit
de kust. Aangezien de mayaguez
zich op ongeveer 12 km bevond van
een eiland waarop Cambodja aan
spraak maakt, was het schip in wa
teren die volgens de Verenigde Sta
ten internationaal gebied zijn, maar
volgens Cambodja tot de Cambod
jaanse territoriale wateren gerekend
zouden kunnen worden.
In het Congres is het nieuws als
een bom ingeslagen. Sommige volks
vertegenwoordigers reageerden in
eerste instantie met gespierde taal.
"We moeten er achter aan" zei
senator John Sparkman, voorzitter
van de vaste commissie voor bui
tenlandse betrekkingen. We moe
ten dat schip terughalen.... op elke
manier die mogelijk is".
Zijn collega Robert A. Taft zei
dat de Verenigde Staten "eerst alle
andere sancties moeten uitproberen...
iets wat echter niet uitsluit dat we
het desnoods moeten terughalen".
"We kunnen niet toestaan dat zul
ke dingen in volle zee gebeuren", al
dus Taft.
Onmiddellijk nadat het nieuws in
Washington bekend werd heeft Ford
overleg gepleegd met zijn nationale
veiligheidsraad. In Washington duur
de het beraad over een plan de cam
pagne in regeringskringen gister
avond voort. Maar ondanks de
koortsachtige activiteit werd er over
de inhoud van deze besprekingen
weinig of niets bekend aangezien
het Witte Huis aanvankelijk een vol
ledig stilzwijgen tegenover de media
gelastte.
"Het is een uiterst ernstige zaak',
verklaarde Hugh Scott, de fractielei
der van de Republikeinen in de Se
naat. Hij voegde er aan toe niet
te geloven dat het verstandig zou
zijn als leden van het congres" met
een situatie als een daad van zee
roof buitenlandse politiek gingen be
drijven".
"Ik weet niet wat de president
zal doen, maar wat voor stappen
hij ook onderneemt, ik hoop dat hij
steun krijgt", aldus Scott.
De Republikeinse senator Jacob K.
Javits drong aan op het innemen
van een afwachtende houding, al
moest hij toegeven dat de president
gelijk had toen hij het incident een
daad van piraterij noemde.
Het incident in de Golf van Thai
land roept herinneringen op aan
twee eerdere, inmiddels beruchte
incidenten: de beschieting van A-
merikaanse oorlogsschepen in de
Golf van Tonkin door Noordviet-
namese torpedoboten en het op
brengen van het Amerikaanse spi-
onageschip de Pueblo door Noord-
koreaanse marineschepen.
N*. de beschieting in de golf van
Tonkin nam 't Amerikaanse con
gres de Tonkin-resolutie' aan, die
president Johnson machtigde alle
noodzakelijke stappen te nemen
in Zuid-Oost-Azië ter verdediging
van de veiligheidsbelangen van de
Verenigde Staten. Daarop volgden
Amerikaanse bombardementen op
de Noordvietnamese haven Hai-
fong en de massale Amerikaanse
troepenzendingen naar Zuid-Viet-
nam. De Pueblo werd op 23 Janu
ari 1968 in de Japanse Zee geën
terd door Noordkoreaanse mari
neschepen. Er viel één dode op
de Pueblo en de overige 32 opva
renden werden na tien maanden
gevangenschap in Noord-Korea in
vrijheid gesteld.
Lloyd Bucher, toenmalig com
mandant van het Amerikaanse
spionageschip Pueblo heeft giste
ren in een reactie cp de entering
van het Amerikaanse vrachtschip
Mayaguez gezegd dat dit optre
den 'positief en snel handelen' va
de kant van de Verenigde Staten
eist.
Onze centrale regering moet
eindelijk eens het leiderschap to
nen dat wij nodig hebben en dat
voorkomt dat Jan-en-alleman in
de wereld een loopje met ons
neemt', zei Bucher in een radio
interview.
Bucher, die in 1973 uit de Ame
rikaanse marine ging na terug
keer in de Verenigde Staten, zei
dat de gebeurtenissen rond de Ma
yaguez hem niet hadden verbaasd.
'Ons aanzien en onze geloofwaar
digheid hebben in de laatste Ja
ren ernstig geleden en zulke din
gen zuillen, vrees ik, Wijven ge
beuren zolang wij er ons niet
krachtig tegen af zetten.'
Een archieffoto van het gekaapte Amerikaanse vrachtschip Mayaguez.
WASHINGTON/SINGAPORE (UPI Vietnamese vluchtelingen na de mas-
Reuter) De Amerikaanse senaats- sale uittocht van naar schatting
commissie voor buitenlandse zaken 200.000 Zuidvietnamezen vlak voor
heeft gisteren met algemene stem- de capitulatie van het bewind van
men 405 miljoen dollar toegewezen Saigon.
voor de hervestiging van ruim Bij de val van Zuid-Vietnam is
100.000 Zuidvietnamezen in de Ver- "bruikbaar" Amerikaans materieel
enigde Staten. De regering had i
gedrongen op een snelle beslissing
omdat het vluchtelingenprogramma
wegens geldgebrek stagneert.
In het opvangcentrum voor Zuid
ter waarde van ongeveer twee mil-
|jard dollar (circa f 5 miljard) in
handen van de revolutionaire strijd
krachten gevallen. Dit heeft Erich
|von Marbod, een hoge functionaris
A van de financiële afdeling van het
Vietnamese vluchtelingen op de Ame- Pentagon, meegedeeld. Volgens hem
de rest van het militaire materieel
5 miljard dollar, dat
in Zuid-Vietnam was bij de sluiting
de Parijse bestandsakkoorden,
ST. LOUIS (AP) De Amerikaan- vond gezegd dat de gestaag groeien- De Verenigde Staten kunnen zich zijn veroorzaakt door de voorgaande
"j minister van Buitenlandse Zaken, de militaire macht van de Sowjet- niet aan hun bestaande veramtwoor-
Henry A. Kissinger, heeft gistera- Unie en Moskou's begerigheid
strategische mogelijkheden uit te bui- structuur van de internationale
ten "een zware hypotheek op de de- de in gevaar te brengen",
tente
Toch moeten de Verenigde Sta- voorbeeld niet zouden houden
politiek van ontspanning
i de uitvoerende macht".
ADVERTENTIE
d.elijkheden onttrekken "zonder de
"Maar als het Congres van het
houden van toezicht overgaat op het
Als de Verenigde Staten zich bij- tenuitvoerleggen van maatregelen,
xirbeeld niet zouden houden aan als het Van het geven van richtlij-
hun verplichtingen ten aanzien van nen overschakelt op het bepalen
blijven nastreven en de verleiding Zuid-Korea en de Philippijnen, zou de taktiek, als het wetgevend pro-
rikaanse mariniersbasis Camp Pen-
dleton in Californië, lopen Zuidviet- ter~waarde*
namezen rond die ziek zijn
heimwee en bij het overwegen
hun onzekere toekomst bijna aan hê^^veiXEThetzij kort voor
zelfmoord denken, zo verklaarde gis-
teren een Zuidvietnamese arts in het
legerkamp.
Zes Zuidvietnamese schepen met
vluchtelingen zijn gisteren uit Sin
gapore vertrokken om naar Zuid-
Vietnam terug te keren, zo heeft de
regering
maakt.
Volgens de bekendmaking
de Sowjet-Unie te wijten aldus Kis- het gehele gebied van de Stille Oce-
wordt veranderd in het uitvaar- schepen die voor de rede van Singa-
digen van een reeks voorschriften pore lagen, ongemerkt vertrokken.
Flats ontruimd Gisteravond kort
voor middernacht zijn de 180 bewo
ners van een flatgebouw in Ligny-
Enbarrois in het Franse departe-
Singaporé bekendge- ment Meuse geëvacueerd nadat cp
de vijfde verdieping scheuren in dè
muren waren ontdekt. De flat is 40
meter hoog en bevat 56 woningen,
verdeeld over 14 verdiepingen. Het
singer in een toespraak tot de "World
Affairs Council" in St. Louis,
De politiek van detente heeft reeds genoten in West-Europa, Canada
geleid tot vermindering
individuele stituaties, dan zal Een zevende schip maakte eveneens besluit uit voorzorg weg te gaan
aan twijfelachti gworden. De Ame- onze buitenlandse politiek uiteinde- aanstalten
rikaanse verplichtingen aan de band- Iijk worden beroofd van zijn vaste vaarden.
de terugreis te
span- Japan blijven "de hoeksteen i
bewindsman toonde zich evenwel te- Westerse topconferentie in Brussel
sen de twee super-mogendheden op in augustus een bezoek aan Washing
ton brengt.
de Russische Hij drong er bij het Congres en
militaire macht die welhaast de ge- de regering op aan een einde te ma-
zijn Dit is de eerste keer, dat melding vrienden en in een bejaardentehuis.
is van terugkeer van Zuid- Het gebouw wordt nu geinspecteerd.
ADVERTENTIE
Londen
dreigt IRA
BELFAST (AP) De Britse rege
ring heeft gewaarschuwd dat de
moord op een jonge politieman af
gelopen weekend in Noord-Ierland de
geleidelijke vrijlating van IRA-leden
zou kunnen vertragen.
Groot-Brittannië heeft sinds
Kerstmis 247 gevangenen vrijgela
ten om de provisionals van de IRA
aan te moedigen zich aan het staakt
het-vuren te houden.
De ERA-leiding staat nu echter on
der zware druk van haar radicalen,
om de bloedige campagne weer op
te vatten.
hele wereld beslaat, is 1
tegische mogelijkheden uit te buiten,
zelfs als deze zich min of meer spon
taan voordoen en niet als gevolg van
Russisch optreden, betekent een
zware hypotheek op de detente", al
dus Kissinger.
t de "de verdeeldheid
sen deze twee overheidsorganen.
"Wij vragen niet dat het Congres
klakkeloos zijn goedkeuring hecht
aan de voorstellen van de regering
en wij zien in dat veel moeilijkheden
En heeft u al briefpapier,
dan kunnen we ook gewoon
f 5,-op nw rekening zetten,
of een gekke grote Spaar-
Iedereendievóör7junia.s, gegevens gedrukt met daarbij Gnork geven,
een spaarrekening opent bij passende enveloppen.
U betaalt er weliswaar
f 10,- voor, maar de Amro
stort ook meteen f 5,- op uw
nieuwe spaarrekening.
de Amro Bank, kan z'n eigen
briefpapier bestellen.
100 Velletjes met op t
briefhoofd uw persoonlijke
Maar dat briefpapier, dat is
natuurlijk wel het aardigste.
Vooral ook omdat er keuze
is uit 6 verschillende
mogelijkheden.
BONN (DPA) De CDU wü met
haar partijvoorzitter Helmut Kohl
(45) als kandidaat voor het bonds
kanselierschap de verkiezingen van
1976 ingaan. Het partijbestuur sprak
zich gisteren met algemene stemmen
uit voor een kandidatuur van Kohl.
Ook Gerhard Stoltenberg, die zelf
ook gold als kanshebber voor de kan
didatuur, stemde voor Kohl. Kohl
is premier van Rijnland-Palts.
Secretaris-generaal Tandler van de
CSU, de Beierse zusterpartij van de
CDU, wees erop dat in zijn partij
nog steeds de "wijdverbreide me
ning" heerst dat Frans Josef Strauss
de kandidaat voor het bondskanse
lierschap zou moeten zijn. CSU en
CDU zullen zich hierover nog geza
menlijk beraden.
SPD-voorzitter Willy Brandt heeft
beklemtoond dat zijn partij eensge
zind achter de kandidatuur van de
huidige bondskanselier Helmut
Schmidt staat.
J.Hornman
Julianaplantsoen 223
Zutphen
TeI.070-427130
„aeficHTëneBz Bea<sK&3oex,
MOSKOU-BRUSSEL (DPA)
i,Agressief", „gericht tegen ontspan
ning", „militaristisch" het zijn
enige uitdrukkingen waarmee c'a
NAVO in het oosten van Europa
meestal wordt gekenschetst. ./Vrede
lievend," „defensief." „vooruitstre
vend" is daarentegen de karaktirise-
ring van het eigen Warsohau-pact
dat op 14 mei 20 jaar bestaat. Daar
geen van de huidige zeven leden
Albanië trad in 1968 uit na d-
inval in Tsjechoslowakije zijn lid
maatschap heeft opgezegd wordt het
verdrag voor hen automatisch met
tien jaar verlengd.
De ontspanningspolitiek van de
laatste jaren tot aan de Weense
conferentie over een troepenvermin
dering in Centraal-Europa heeft aan
de militaire doelstelling van de twee
blokken nog niets veranderd. Aan
beide zijden wordt de bewapening
opgevoerd waarbij het "oostelijke
tempo" in het Westen grote bezorgd
heid heeft gewekt. De afsluiting van
de Europese veiligheidsconferentie
zal voor het Warschaupact eclrier
zijn voortbestaan moet wijzigen het leven geroepen met de uitdruk-
:el elf van het met van War- keftnke verwijzing naar de oprichting JVMltolire kracht
het pact van War- keftyke verwijzing
sohau omvat namelijk dat het "11
het geval van de schepping van eer
collectief veiligheidssysteem in Eu- Duitsland en diens opname
ropa en de afsluiting van een dit Noordatlantische blok." Deze gebeur-
doel dienend Europees verdrag" zijn tenissen, zo meenden de verdrag-
geldigheid verliest. In de landen van partners toen, hadden het gevaar
het oostblok zal echter niemand op van "een nieuwe oorlog versterkt" en
het idee komen de resultaten van de bedreigden de nationale veiligheid
Europese conferentie zo alomvattend van "vredelievende staten."
te interpreteren dat het Warschau- intussen z«n de invloedssferen van
pact ter discussie wordt sesteld Wel de twee mogendheden Amerika
is reeds een aanzet tot een nieuwe eil Rusiand gj geruime tijd afgeba-
'hap t0 tonrt Ho <af.ot.ns mm in Vnrnna
theorie van het bondgenootschap
ontwaren: de noodzaak tot
werking, zo stond kortgeleden in het i^ervan
kend, de status quo in Europa is
vastgelegd. Een duidelijk voorbeeld
de inval van het War-
Russisohe legerorgaan Rode Ster techau-paot in Tsjechoslowakije
is niet kleiner maar groter overigens zonder Roemenië in
geworden.
Politieke verandering
1968 waarbij Amerika niet ingreep.
Als motivering van de actie werd
onder meer aangevoerd de "bedrei-
Hoe zeer het politieke landschap ging van de socialistische orde in
in de laatste 20 Jaar verandering Tsjechoslowakije" en „verzoeken om
heeft ondergaan valt ook af te lezen hulp" vanuit Praag. De tekst van
uit de opstelling van het Warschau* het pact van Warschau voorziet ech-
De staten van het Warsohau-pact
de Sowjet-Unie. Bulgarije, de DDR
Polen. Roemenië, Hongarije en
Tsjechoslowakije zijn momenteel
in militair opzicht sterker dan oolc
tevoren. Hun politieke binding is
vast ondanks een eigenzinnig bui
tenlands beleid van Boekarest. Niet
temin heeft de Sowjet-Unie haar
eens zo onbeperkte politieke en
ideologische leiderspositie hier en
daar ietwat zien afbrokkelen. Het is
Moskou niet gelukt het politieke co
mité van het pact te verheffen tot
een instrument van gelijke kwaliteit
als de NAVO-raad. Nog altijd nemen
de zwakkere partners van het bond
genootschap de vrijheid politiek-be-
laden kwesties bilateraal aan te
snijden en te beslissen. Militair ziin
ze volledig afhankelijk van de Sow-
j et-Unie die het opperbevel van het
pact nooit uit handen heeft gegeven.
Zeer waarschijnlijk komt daarin de
NAVO
In de ogen van de NAVO is het
Wanschau-pact een dekmantel voor
de Russische militaire hegemonie in
Europa. Neemt men deze mantel
weg, door het pact op te heffen,
dan blijft namelijk een omvangrijk
net van bilaterale vrifendschaps- en
bij standsverdragen over, die Moskou
met zijn partners heeft gesloten en
die zijn militair overwicht door een
formele ontbinding van het paot on
beroerd laten. Bovendien blijft het
machtige Russische leger onbeperkt
op Europese bodem. Zou het westen
zijn alliantie opheffen, zo argumen
teert men in Brussel, dan zou de
veiligheid van West-Europa na het
terugtrekken van de Amerikaanse
troepen en het wegvallen van de
militaire integratie van een groot
aantal nationale legers afhangen.
Dat de Verenigde Staten in zo'n
geval slechts met Bonn een militair
poot zouden kunnen afsluiten over
de stationering van de daar aanwe
zige Amerikaanse troepen kan in
Brussel zich niemand voorstellen.
NAVO-strategen krijgen dan ook
kippevel als ze de even onschuldig
als logisch klinkende leuze horen:
"Laat ons de NAVO en het War-
6dhou-paob ontbinden." Binnen de
NAVO verwacht men na een succes
volle afsluiting van de Europese vei.
ligheidsoonfterentie door een Oost-
West-top in Helsinki een verscher
ping van deze eis uit het Oosten.
Zwaikke punt
NAVO-secretaris-generaal Joseph
Luns en de hem omringende mili
tairen zijn erop voorbereid dat de
Sowjet-Unie de NAVO-appel met de
Warschau-pact-peer in een en de
zelfde mand zou willen werpen. De
NAVO is echter de overtuiging toe
gedaan dat Moskou het zich op dit
moment niet kan veroorloven zijn
troepen uit die Oosteoiropese part-
nerlanden terug te trekken. Volgens
westerse politici raakt men hier het
eigenlijke zwakke puint van het War*
sohau-pact: de twijfel aan de poli
tieke betrouwbaarheid van een bond
genoot in het geval van een oost
west-confrontatie.
Maar wat onder de aangehaalde
dekmantel aan militair potentieel is
samengebald dwingt de NAVO-mili-
tairen respect af. In een van hun
berichten aan de laatste ministers
conferentie in Brussel heet het dat
de verbetering van de oostelijke
kracht de NAVO heeft gedwongen
tot een "grondige controle van zij
alarmsysteem". Wat de NAVO het
meest vreest en wat haar vertegen
woordigers bij de onderhandelingen
over troepen/vermindering in Wenen
tevergeefs ter sprake hebben willen
brengen is het aanzienlijke overwicht
van het oosten m conventionele aan.
valswapens: 20.000 tanks, waarvan
12.500 Russische, staan in Noord- en
Midden-Europa tegenover 7000 NAVO
tanks. De politieke ontspanning heeft
tot nu toe nog niet vermogen te
veranderen dat zich in Europa twee
militaire kolossen met de lopen van
hun wapens blijven aanstaren.
